forum.ziyouz.com
Umumiy bo'lim => Islom => Namoz => Mavzu boshlandi: Said Nosir 29 May 2008, 16:45:57
-
ААМОЗ ЎҚИЙЛИК
Келинг намоз сқийлик, қалб зангини поклайлик,
Аллоҳга қуллик бслмас, намоз сқилмагунча!
Қачон намоз сқилур, гуноҳлар ҳам тскилур,
Инсон камол тополмас, намоз сқимагунча!
Қуръони каримда ҲАҚ, намозни ксп мадҳ стди,
Деди: Севмам кишини, намоз сқимагунча!
Бир ҳадисда айтилди: Иймоннинг аломати,
Инсонда маълум бслмас, намоз сқимагунча!
Бир намозни тарк стиш, гуноҳи кабоирдир,
Тавба билан авф бслмас, қазо сқилмагунча!
Аамозни менсинмаган, иймондан чиқар шул он,
Мусулмон бслолмас у, намоз сқимагунча!
Аамоз қалбни пок стар, ёмонликдан ман стар,
Мунаввар бслолмассан, намоз сқимагунча!
-
БИА КЕЧА — КУАДУЗ
Субҳ — тонг
Бисмиллаҳир А оҳманир А оҳийм
Аллоҳу акбар!
Аллоҳ улуғдир,
Буюкдир Аллоҳ!
Субҳи козиб чекиниб бу дам
Етиб келдик субҳи содиққа,
Алҳамдулиллаҳ.
Тонгнинг ҳаётбахш нурлари
Лорламоқ бошлади
Тун зулматини.
Куч олгандир жаннат боғларидан
Ажиб бир насим.
Уйғонмоқ палласи ғафлатни уйғотар туриб,
Локланмоқ нисти ила ксз очар замин.
Тан поклиги, руҳ поҳлиги ила
Кутажакмиз субҳи содиқни.
Табиат тилидан тасбеҳлар учар.
Гсдаклар кула бошларлар —
Лок руҳли жувонлар бағрида.
Она сути кабидир хайрли нист,
Бошланур снги кун умидлар ила.
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни!
Лешин
Аллоҳу акбар!
Аллоҳ улуғдир,
Буюкдир Аллоҳ!
Кун оғди.
Турфа ранг ташвишлар
Чекинди бир оз.
А уҳларга қувват бермоқ палласи етди.
Субҳ билан уйғониб бирга
Ҳақнинг йслларидан тоймадикми биз?
Кимгадир зулмни ксрдигу раво,
Кснглимиз тсридан
Шайтонга жой бермадикми биз?
Фурсат етди кснгилларни
Яна поклаб олмоққа.
Хайрли йслимизда стармиз давом
Гуноҳларга истиғфор айтиб.
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни.
Аср
Аллоҳу акбар!
Улуғдир Аллоҳ,
Аллоҳ буюкдир беҳад!
Кунимизга файзу барокот берган
Яратганга шукрлар айтиб
Қувват тилаб бизлар иймонимизга
Муножотга очажакмиз қсл,
Осмон дарвозаси очилган кезда.
Бу онда руҳимиз покланмоқ учун
Тангридан умидвор кснгиллар
А аҳмат булоғидан сув ичажаклар.
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни.
Шом
Аллоҳу акбар!
Аллоҳ улуғдир,
Буюкдир Аллоҳ!
Кунни чарчатди қуёш
Оғиб кетди қибла томонга.
Юзланамиз биз ҳам у томон
А уҳларни сна бир покламоқ — нист.
Сснг бир зикр айтар табиат бу кун
Арта тонг тасбеҳ айтиб уйғонмоқ учун.
Саждага бош қсйиб
Тилаймиз юртга омонлик.
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни.
Хуфтон
Аллоҳу акбар!
Аллоҳ улуғдир,
Буюкдир Аллоҳ!
Дунё ташвишлари хоритди кунни
Тун хукмига олди борлиқни.
Ўтмоқдадир бу кун
Охират саройига
Савоблардан бир ғиштни қсйиб.
Кснгилга берилган озорлар учун
Истиғфор тилайди кснгил.
Локланиш онига ташнадир бу дил
Саждага қссдилар бош,
Жувонлар алла айтарлар.
Аист срур тонгла уйғонмоқ
Ва иймон сгалари сафида турмоқ.
Субҳ билан ксз очар замин
Инша Аллоҳ,
Тунни қувиб субҳга
Етажакмиз биз.
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни.
Тун
Аллоҳу акбар!
Буюкдир Аллоҳ!
Аллоҳ улуғдир!
Тун.
Ғафлат срур уйқу
Ўз ҳолича бир слимдир у.
Ғафлатдан бизни уйғотган
Аллоҳ улуғдир!
Буюкдир Аллоҳ!
Саждага қссмиз бош
Фаришталар гувоҳлигида
А уҳни покламоқ учун...
Аллоҳ паноҳида асрагай бизни.
-
Assalomu alaykum!
Birodar, she'rlar muallifi o'zingizmi?
-
Мен нега намоз сқийман?!
Ҳозирда кспчилик намозга бепарво қарайдиган, уни сзи учун кераксиз ва оғир бир иш деб ксрадиган бслиб қолган. Аамозга даъват қилсанг, узрлари ҳам тайёр. Баъзилари муҳим иш билан бандлигини рскач қилса, бошқалари сгнидаги кийими пок ва намозга сроқли смаслигини, уйига боргач, кийимини алмаштириб, сснг сқишини айтади. Ссзлари ёлғон скани сса шундоққина билиниб туради. Айримлар сса сз қусурларини тан олади, бироқ: «Бизни ҳам бир кун Аллоҳ ҳидост қилиб қолар» деб, қутулмоқчи бслади...
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
Икки дсстнинг суҳбатига қулоқ тутинг:
- Ҳа, биродар, анави икки одамга тикилиб қолдинг?! Аима, улар сртасидаги қалин муносабат - бири иккинчисига меҳр ила боқиб, ширинсуханлик билан ссзлаётгани, иккинчиси сса унга жонини фидо қилишга тайёр тургани сени ажаблантирсптими? Биласанми, улар ким? Ота ва сғил. Меҳрибон ота ва қобил фарзанд. Хсш, уларнинг бир-бирига муносабатлари сенга маъқулми?
- Албатта маъқул-да. Ахир қалбларни бир-бирига маҳкам боғлайдиган, скдилликни ҳосил қиладиган бундай гсзал муносабат кимга ҳам ёқмайди? Бу - схшиликка схшилик билан жавоб қайтариш ва шукрони неъматнинг сққол намунаси-ку! Одамзот бу ҳаётда ота-бола, хеш-ақрабо, қсни-қсшни, дсст-биродарларидан айри сшай олармиди? Кспчилик ичида, кимгадир муҳтож бслиб, кимдир сизга муҳтож бслиб сшашга табиатлантирилган смасмизми, ахир!
- Демак, сен одамлар сзаро меҳр-мурувват билан, бир-бирларига ёрдам қслини чсзиб сшашлари зарур, деб биласан ва сзларига ксрсатилган меҳр-мурувват ва схшиликларга шукроналик билан жавоб қайтаришлари керак, деб сйлайсан. Шундайми?
Davomi: http://muslimaat.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=568&Itemid=27
-
Assalomu alaykum!
Birodar, she'rlar muallifi o'zingizmi?
Wa alaykum assalom!
1-she'r muallifini bilmayman.
2-she'r Tohir Malikning kitoblaridan olingan.
-
Аамоз, Аамоз, Аамоз
Аамоз сқимоқчи бслган кишининг кийими, бадани ва намоз сқийдиган срни нажосатлардан пок бслиши лозим. Шу билан бирга катта ва кичик таҳоратсизликдан, съни жунублик ва бетаҳоратликдан ҳам пок, авратлари сса ёпиқ ҳолатда бслмоғи керак. Агар намоз вақти кирса, азон айтилади, сснг суннат намозлари сқилиб, орада фарзга турилади, қиблага юзланган ҳолда сқимоқчи бслган намоз нист қилинади.
Биринчи ракатга «Аллоҳу акбар» деб қсл қулоқ баробарига кстарилган ҳолда киришилади. Бармоқларнинг ёзилган оралари сса бир оз очиқ, кафтнинг ичи қиблага қараган бслади. Сснг снг қсл билан чап қслининг бсғинидан ушлаб, иккиси киндик остига туширилади ва қиём ҳолда сажда қилинадиган сринга қараб туриб, махфий ушбу дуо сқилади: «Субҳанакаллоҳумма ва биҳамдика ва табарокасмука ва таҳала жаддука ва ла илаҳа ғойрук». (Маъноси: Ай А аббим, Сенга ҳамд айтиш билан Сени айбу нуқсонлардан поклайман. Сенинг исминг муборакдир. Азаматинг олийдир. Сендан бошқа илоҳ йсқдир.)
Davomi: http://muslimaat.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=269&Itemid=27
-
ААМОЗДА ҚАЛБ ҲОЗИА ЛИГИ
Аамозда қироат, зикр, муножот ва амаллар бор. Агар қалб ҳозирлиги бслмаса, қироат, зикр ва муножотлардан ксзланган мақсад ҳосил бслмайди. Шунинг учун ҳам, қалб ҳозирлиги намознинг ҳаёти ва ички одобларидан бири дейилган.Қалб ҳозирлиги деганда қалбнинг машғул бслиб турган нарсасидан бошқадан фориғ бслиши англанади. Аамоз сқиб турган кишининг қалбида намоздан бошқа нарса бслмаса, қалби ҳозир бслган бслади.
Қалбнинг ҳозир бслиши ҳимматга боғлиқдир. Киши бирор ишни муҳим деб билса ва унга керакли аҳамист берса, қалби сша иш учун ҳозир бслади. Аамозда қалб ҳозир бслиши учун барча аҳамист ва ҳимматни намозга қаратиш лозим бслади.
Охиратга иймоннинг кучли ёки кучсизлигига қараб, ҳиммат ҳам кучли ёки кучсиз бслади. Аамозда қалби ҳозир бслмаган одам иймони кучсизлигини билсин ва уни кучли қилиш ҳаракатида бслсин.
Davomi (http://islom.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=409&Itemid=104)
-
ААМОЗАИАГ ҲИКМАТЛАА И
Бу дунёда ҳаёт кечираётган одамнинг сзига сраша дарди ҳасратлари бслади. Уларни бошқа одамларга айтса, ёрдам ола билмаслиги мумкин, қолаверса, улар сирини бошқаларга фош қилиб, дард устига чипқон бслишади. Дард-ҳасратни Аллоҳ таолога айтилганда сса Аллоҳ ёрдам беради ва сирни фош қилмайди. Ҳеч бслмаганда банда дардини тскиб солиб, ҳузур қилади.
Аамоз Ислом динининг иккинчи рукни бслиб, калимаи шаҳодатдан кейинги снг улуғ фарз ҳисобланади. Аамоз Аллоҳнинг сон-саноқсиз неъматларига банда шукр келтириши учун шариатга киритилган бслиб, унинг диний, тарбисвий, шахсий, сиҳҳий, ижтимоий ва бошқа қатор фойдалари жуда кспдир.
Аввало, намоз банданинг Аллоҳ билан боғланиш воситасидир.
Аамозда банда Аллоҳ билан ёлғиз қолиб, У зотга муножот қилади, барча дардларини тскиб солиб, руҳий, маънавий лаззат олади.
Бу дунёда ҳаёт кечираётган одамнинг сзига сраша дарди ҳасратлари бслади. Уларни бошқа одамларга айтса, ёрдам ола билмаслиги мумкин, қолаверса, улар сирини бошқаларга фош қилиб, дард устига чипқон бслишади. Дард-ҳасратни Аллоҳ таолога айтилганда сса Аллоҳ ёрдам беради ва сирни фош қилмайди. Ҳеч бслмаганда банда дардини тскиб солиб, ҳузур қилади.
Аамоз сқиш билан банда сзининг барча ишларини Аллоҳ таолога топширади. Банда сз намози ила сзига омонлик, хотиржамлик ва нажот тилайди.
Иккинчидан намоз ютуқлар ва нажот йслидир.
Аамоз хато ва гуноҳларни ювишнинг снг ишончли йслидир.
Аамоз доимо сз сгасига ксплаб шахсий фойдалар келтиради.
Аамоз намозхонни Аллоҳга сқин қилади, унинг иродасини мустаҳкамлайди. Фақат Аллоҳдангина иззат талаб қилишга сргатади.
Аамоз инсонни бу дунё матоҳларидан сзини юқори тутишга сргатади.
Аамоз сз сгасига мислсиз нафсоний роҳат ва руҳий фароғат бахш стади.
Аамоз сқийдиган одам ғафлат уйқусидан қутилиб, ушбу ҳаётдаги сз масъулистини сидқидилдан адо стадиган бслади.
Аамоз кишига интизомли бслишни, ҳамма ишларни тартибли равишда йслга қсйишни, вақтни тежаш ва тартибга солишни сргатади.
Аамозхон одам ҳилм, хотиржамлик, шошилмаслик, виқорли бслиш, сабр каби ксплаб шахсий сифатларга сга бслади.
Аамоз сз сгасини юксак инсоний фазилатларга сга бслишига, турли разолатлардан ҳоли бслишга олиб боради.
Учинчидан, намознинг намозхонлар жамистига келтирадиган фойдалари ҳам жуда кспдир.
Маълумки, намозни масжидларда жамоат билан сқиш афзалдир.
Жамоат билан намоз сқиш намозхонлар орасидаги ижтимоий алоқаларни мустаҳкамлайди. Куч жамоатда сканини англатади. Ижтимоий боғланиш ва ҳамкорликни кучайтиради.
Жамоат намози кишилар сртасида тенгликни намойиш қиладиган муҳим омилдир. Аамозда ким бслишидан қатъий назар, бир жойда, бир сафда туради, бир хил амални бажаради ва намозхонлар бир Аллоҳга банда сканликлари изҳор қиладилар.
Жамоат намози мусулмонларнинг сафлари ва гап — ссзлари бир сканини ксрсатади.
Аамозда жамоат шаклида имомга бсйсуниш, бир мақсадга йсналиш ксринишлари намоён бслади.
Жамоат намози орқали мусулмонлар бир-бирлари билан танишиб, унсу улфат орттирадилар, схшилик ва тақво йслида ҳамкорлик қилишга одатланадилар. Улар жамоат намози туфайли бир - бирларининг ҳолларидан хабар оладилар. Ораларида бемор, мазлум, ҳожатмандлар чиқиб қолса, ёрдам берадилар.
Жамоат намозида қатнашувчилар бир - бирларига ёрдам бериш билан бирга хатоларини ҳам тузатадилар ва бошқа ксплаб сз жамистлари учун керакли ишларни амалга оширадилар.
Аамоз мусулмон кишини ғайримусулмондан ажратиб турувчи асосий белгидир. Шунинг учун ҳам намозхон одамни ҳамма ҳурмат қилади, унга ишонади, ундан хотиржам бслади.
Тсртинчидан, намоз поклик рамзидир.
Аамозхон одамнинг снг аввало, қалби пок бслади. Қолаверса, бадани, кийим-боши ва макони пок бслади. Аамоз кишининг руҳий, маънавий ва жисмоний соғлиги учун ниҳостда зарур нарса скани ҳозирда ҳеч кимга ҳам сир бслмай қолди.
Аамознинг фойдаларини қатор ост ва ҳадисларда батафсил срганамиз, иншааллоҳ.
Аллоҳ таоло: «Аамозни тскис адо стинглар. Албатта, намоз мсминларга вақтида фарз қилингандир», деган. (Аисо: 103)
Ушбу ости карима намознинг фарзлиги ҳақидаги остларнинг биридир. Ундаги намозни тскис адо стиш ҳақидаги буйруқ фарзни ифода стади. Аамознинг вақтида фарз қилингани сса уни сз вақтида адо стиш лозимлигини англатади.
Яна: «Ва намозни тскис адо ст. Албатта, намоз фаҳш ва мункар (ишлар)дан қайтарадир», деган (Анкабут: 45).
Шарҳ: Бу остдаги амр ҳам фарзни ифода стади. Шу билан бирга остда намознинг ҳикматларидан бири, ҳақиқий намоз сз сгасини фаҳш ва ёмон ишлардан қайтариши ҳам таъкидланмоқда.
Manba (http://islom.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=606&Itemid=104)
-
ААМОЗЛАА АИ МУҲОФАЗА ҚИЛИШ
...Аамознинг фазли ҳақидаги ҳозиргача срганган ҳадисларимиздаги маънолар Аллоҳ таоло томонидан бслса ҳам, иборалар Лайғамбаримиз томонидан бслиб келаётган сди. Аммо, бу ҳадиси шарифдаги маъно Аллоҳ таоло билан Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ораларидаги суҳбат шаклида, Аллоҳ таоло томонидан намознинг фазлини баён стиш учун олинган алоҳида тадбир шаклида келмоқда. Ҳадиси шарифнинг бу шаклда келишининг сзи ажойиб бир руҳоний ҳолатни вужудга келтирмоқда. Маънолар алоҳида тус ва куч бермоқда...
Алоҳ таоло: «Аамозларни, срта намозни муҳофаза қилинг ва Аллоҳга тоат ила қоим бслинг», деган.
Шарҳ: Аамозни муҳофаза қилиш дегани, уни маҳкам ушлаш, доимо сз вақтида адо стиш деганидир.
«Ўрта намоз» ҳақида турли фикрлар бор. Уларни иншааллоҳ келажакда срганамиз. Кспчилик уламолар, срта намоздан мурод - Аср намози - деганлар.
Аамоз Аллоҳга итоатнинг бош рамзи бслганидан остнинг охирида: «Аллоҳга тоат ила қоим бслинг», дейилмоқда.
Ибн Аббос розисллоҳу анҳудан ривост қилинади: «Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «А оббим менга снг гсзал сувратда тажалли қилди ва: «Ай, Муҳаммад», деди.
«Лаббайка А оббии ва саъдайка», дедим.
«Олий тсплам нима ҳақида тортишмоқдалар?» деди.
«Ай, А оббим, билмадим», дедим. У зот қслини икки кифтим орасига қсйди. Бас, унинг муздеклигини икки смчагим орасида сездим. Бас машриқу мағриб орасидаги барча нарсани билдим. У зот: «Ай, Муҳаммад!» деди.
«Лаббайка А оббии ва саъдайка», дедим. У зот: «Олий тсплам нима ҳақида тортишмоқдалар?» деди.
«Даражотлар, каффоротлар, қадамларни жамоатлар томон босиш, таҳоратни қийинчиликларда ҳам схшилаб қилиш, намоздан сснг намозга интизор бслиш, ва ким у(намоз)ларни муҳофаза қилса, схшилик ила сшаб, схшиликла слиши ва гуноҳларидан онаси туққан кунидек (пок) бслиши ҳақида», дедим», дедилар». Термизий ривост қилган.
Шарҳ: Бу ривостда Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сзлари билан Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло орасида бслиб стган баъзибир муомала ва суҳбатларни ҳикос қилиб бермоқдалар...
Davomi... (http://islom.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=449&Itemid=104)
-
Азиз биродар! Ассалому алайкум.
Мен сзим сшитган-билган ва kалбимга таъсир kилган пок ссзларни сизга етказиш истагидаман. Умид қиламанки, ушбу ссзлар сизга ҳам худди менга стказганидек таъсир стказса ва ҳаётингизда сзгариш ссаса.
Ҳозирда кспчилик намозга бепарво қарайдиган, уни сзи учун кераксиз ва оғир бир иш деб ксрадиган бслиб қолган. Аамозга даъват қилсанг, узрлари ҳам тайёр. Баъзилари муҳим иш билан бандлигини рскач қилса, бошқалари сгнидаги кийими пок ва намозга сроқли смаслигини, уйига боргач, кийимини алмаштириб, сснг сқишини айтади. Ссзлари ёлғон скани сса шундоққина билиниб туради. Айримлар сса сз қусурларини тан олади, бироқ: «Бизни ҳам бир кун Аллоҳ ҳидост қилиб қолар» деб, қутулмоқчи бслади. Яна бир тоифа кимсалар борки, гуноҳ ишларни очиқ-ошкор қилишдан услмайдилар, Аллоҳнинг неъматларига нонксрлик қиладилар, намоз ва намозхонларга камситиш назари билан қарайдилар. Кейин сна мусулмонлик даъвосини ҳам қилиб қсйишади. Ундай кимсаларга сгона Аллоҳни сслатилса, юраклари сиқилади. Аллоҳга даъват стилса: «Ашитдик ва лек итоат стмаймиз», дейишади. «Уларга нима бслганки, худди шердан қочган ёввойи сшаклар мисоли сслатма-Қуръондан юз сгиришади.![1]»
Келинг, снди сшаларнинг намозга нисбатан тутган муносабатларини ва намозни тарк стишга сабаб қилиб ксрсатаётган баҳоналарини срганиб чиқайлик.
"¢ Аамоз зсравонлик билан солинадиган айрим солиқлар каби инсон адо қилиши шарт бслган жаримами?
"¢ Аамоз вақтни зое қиладими? Инсоннинг шунчалик бсш вақти бормики, уни намоз билан зое қилса?!
"¢ Аамоз диктатура ҳукм сурган мамлакатларда халқларга сиёсий ғосларни мажбуран қабул қилдирилгани каби инсонларга зсрлик билан қабул қилдириладиган мажбурий қоидами?
"¢ Аамоз шахс сркинлигини чеклаш, ҳоҳиш-иродага тссқинлик қилишми?
"¢ Аамоз ким хоҳласа қилиб, савоб олмайдиган ва хоҳласа қилмай, гуноҳкор бслмайдиган ихтиёрий бир ишми?
"¢ Аллоҳ бизнинг намозимизга муҳтожми?
"¢ Киши намоздан қанчалик фойдага сга бслади ва намоз сқимаслиги билан қанча зиён ксради? ...? ...?
Инсонга нафс-ҳавоси ва шайтони олиб келаётган, унинг миссини чулғаб олаётган бу каби саволлар ксп. Агар жавобига ожиз бслса, бу саволлар инсон онгига бутунлай ғолиб бслади, унинг мафкурасига сзининг ифлос таъсирини стказади ва охир-оқибат инсонни йслдан оздиради. Амон амалларини схши деб, бузуқ фикрларини тсғри қилиб ксрсатади. Уни бефойда мунозаралар сари етаклайди, пуч орзулар билан орзулантиради. Бора-бора қаъри 70 йиллик йсл бслган дсзах сари шснғиб бораётганини сезмай қолади.
Агар жавобига моҳир бслса, шубҳаларни снчиб ташласа, ақлу-мантиқни ҳоким қилса, уларни мот ва мағлуб қилади.
Анди бу саволларни бирма-бир рад қилишга, шубҳа қилувчида бирор шубҳа қолдирмайдиган даражада аниқ-тиниқ жавоб беришга киришамиз. Ким шундан кейин ҳам юз сгириб кетса, у сзига зулм қилувчилардан бслади.
Биринчи: Йсқ сй дсстим, намоз тсланадиган нақд жарима ҳам, йиғиб олинадиган солиқ ҳам смас. Балки, у бир омонатки, у омонатнинг Агаси ҳар куни унга беш марта назар солиб туради, сенинг вафодорлигингга, сидқу-ихлосингга, ҳақларни асраб-авайлашингга гувоҳ бслади, омонатни гсзал риос қилганинг свазига сени улкан ажрлар билан мукофотлайди.
Ҳа, у солиқ ҳам, жарима ҳам, тслов ҳам смас. Балки, у ҳақни сътироф стиш, неъматга шукр бажо келтириш, пешвога итоат стиш ва унинг амрларини бажариш билан дилнинг тозаланишига далил, қалбда срнашган Аллоҳга бслган муҳаббатнинг ифодасидир.
Ксрамизки, ҳамма одамлар сзларича қандайдир нарсаларни улуғлашади, уларни қудратда ва манфаат беришда сзларидан юқори ксришади, шунинг учун ҳам мусибатларида уларга илтижо қилишади, мушкулотларида мадад ссрашади, тсй-маросимларида баракотлар тилашади, ёдларидан чиққанда сслатиб турадиган ссталиклар қилиб олишади.
Аега насоролар Ийсо ибн Марсм алайҳис-саломни илоҳ қилишади? Хочни черковлари узра белги қилиб кстаришади, бсйинларига осиб олишади, ибодат учун черковларига шошилишади?
Аега сҳудлар Узайрни илоҳ тутишади ва сағанага схшаш бино атрофида тспланиб, унга атаб шамлар ёқишади, Таврот сқиб, ибодат қилишади? Аега диндорлари кичкина дсппини бошларининг учига қсндириб олишади? Аега Фаластинда давлатлари барпо бслгандан бошлаб сзларига олти юлдузни шиор қилиб олишган?
Аега мажусийлар оловга, ҳиндлар сигир ва маймунларга, айрим ботиний фирқалар шайтонга сиғинишади?
Улар ҳаммаси Аллоҳдан сзга илоҳларга сиғинишмоқда, уларни муқаддаслаштирмоқда, уларга ибодат қилиб, қурбат ҳосил қилишмоқда. Ваҳоланки, булар худди уларнинг пуч мафкуралари каби ботил нарсалардир, уларга на фойда, на зарар етказа олишади. Шундай бслса-да, сиз уларнинг ибодатини инкор қилмайсиз-у, менинг ҳақ, қадрли, манфаатли бслган намозимни инкор қиласиз?!
Ўшаларга турли-туман ибодатлари қандай фойда келтиради-ю, маъбудлари уларни нимадан беҳожат қилади? Дуоларини ижобат қила оладими? Ссзларини тушунадими? Улар учун нима схши-ю, нима ёмонлигини биладими? Уларга ризқ берадими? Ҳаёт ато ста оладими? Шифо берадими? Улардан зарарни даф қила оладими? Уларга ёмғир ёғдириб, скинларини сстириб берадими?
Йсқ, асло! Буларнинг ҳеч бирини ҳеч қачон қилиша олмайди. Шундай бслса ҳам уларга ибодат қилишмоқда, ич-ичларидан уларнинг муқаддаслигини сътироф стишмоқда, бу сътирофларига далил слароқ улар учун намоз сқишмоқда.
Ай дсстим, сйлаб ксринг, агар бир инсон сизга бир бслак ҳолва тутса, ё юкингизни кстаришга ёрдамлашиб юборса, ё йсл ксрсатса, ё тсхтаб қолган машинангизни юргизишса, ё тушириб юборган нарсангизни олиб берса, унга раҳмат айтмайсизми, қалбингизда унга нисбатан ҳурмат уйғониб, уни тақдирлашни ва қилган схшилигига ундан-да схшироқ жавоб қайтаришни нист қилмайсизми? ... Ҳа, албатта қиласиз.
Мен ҳам сиз каби инсонман, схшиликни ёдда тутаман, хайр-саховатни тан оламан, ҳадсга ташаккур айтаман. Менга нисбатан марҳамат қанча катта бслса, менинг шукронам ҳам шунча каттайиб боради. Менга Аллоҳ азза ва жалла каби неъмат бериб, марҳамат ксргизувчи бормики, Ул зот менга ақл-идрок ва ҳиссиётлар ато стди, мени ҳалол-пок ризқлар билан ксмиб ташлади, соғлик-омонлик берди, тсғри динга йсллади, оила ва фарзандлар ато стди, азиз дсстлар ва схши қсшнилар орасида схши бир ватан ичра сарафроз айлади!
Йсқ, албатта! Бу оламда менга Аллоҳ таборака ва таолоча сҳсон қилувчи зот йсқ! Модомики, бошқаларнинг озгина схшиликларига шукр изҳор старканман, нега снди шунча неъматлар ато стган Зотга шукр келтирмай?!
Шубҳа йсқки, У зотга шукр бажо келтиришда сиз ҳам мен билан биргасиз ва мени бунга тарғиб стасиз. Балки, агар уни адо стишда ноқислик қилсам, мени бунга мажбурларсиз ҳам. Чунки, сиз менинг схшиликни билмайдиган, неъматга нонкср инсон бслишимни истамайсиз.
Табиийки, шукрнинг катта-кичиклиги ҳадснинг қиймати ва ҳадс қилувчининг қадри билан слчанади. Яъни менга бир бслак ҳолва тақдим қилган кишига айтган раҳматим бир қути ширинлик тақдим қилган кишига айтган раҳматимдек смас. Қаламим ерга тушса, уни менга олиб берган ёш болага айтган ссзим уни менга олиб берган катта кишига айтган ссзим каби смас. Бинобарин, неъматларига шукроналик адо стишим учун Аллоҳ таоло мендан сусдиган иш - У зотнинг рубубистига иқрор бслиб, улуҳистини муқаддас санаб, фазл-марҳаматларини сътироф стиб пешонамни ерга қсйишимдир.
Одамлар бут-санамлар олдида бош сгишади. Аслида уларнинг ҳеч қандай фазилати йсқ, аксинча одамларни ҳақдан ва ҳидостдан адаштиради. Кспчилик сз бошлиқларини улуғлаб, улар олдида бош сгади, ваҳоланки улар Аллоҳнинг снг ёмон халқи бслишлари мумкин.
Шундай скан, нега снди мен барча мулклар Молики, борлиқни сратган, еру-осмоннинг парвардигори, фойда ва зарар етказишга қодир, ато стувчи ва ман қилувчи, тирилтирувчи ва слдирувчи, катта-ю кичик ишларимиздан ҳисоб қилувчи Зот олдида сгилмаслигим керак?!
Davomi....
http://muslimaat.uz/index.php?option=com_content&task=view&id=568&Itemid=1
Абдурроуф Ҳаннавий, Араб тилидан Умму Жамол таржимаси
-
Abu Xurayra(r.a) dan rivoyat qilinadi.
Rasululloh(s.a.v.) aytdilar: " namoz dinning ustunidir. Unda 10 ta xislat bor."
1. Yuzni ziynatlaydi.
2. Qalbni nurlantiradi.
3. Badanni roxatlantiradi.
4. Qabrda yo'ldosh bo'ladi.
5. Raxmat tushiradi.
6. Osmonning kalitini qo'lga kiritadi.
7. Tarozini og'irlashtiradi.
8. Robbini rozi etadi.
9. Jannatning qiymatini qo'lga kiritadi.
10. Do'zaxdan xijob bo'ladi.
Kim namozini qoim qilsa, dinni qoim qilibdi. Kim namozni tark qilsa, dinni buzibdi. "
-
Payg'ambar alayhissalom aytadilarki : " Qiyomat kuni bo'lganida tarozi qo'yiladi va namozxonlar olib kelinadi. Ular tarozidan ajrlarini to'la oladilar. Kiyin ro'zadorlar olib kelinadilar. Ular xam tarozidan ajrlarini to'la oladilar. So'ngra xojilar olib kelinadilar, ular xam o'z ajrlarini to'la oladilar. So'ngra balolangan axl olib kelinadilar. Ularga tarozidan xech narsa o'lchanmaydi, xattoki amallari yozilgan "Nomai amol" kitobi xam ochilmaydi. Shunday bo'lsada ular xam o'z ajrlarini to'la oladilar. Xatto ofiyat axli ularning manzilida bo'lishni orzu xam qiladilar."
-
Толҳа ибн Убайдуллоҳ розисллоҳу анҳудан ривост қилинади: «А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига аҳли Аажддан бир одам келди. Унинг сочлари тсзиган, овозининг ғслдираётгани сшитилар сди-ю, нима десётганини фаҳмлаб бслмас сди. Яқин келувди, қарасак, у Ислом ҳақида ссраётган скан. Бас, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Бир кеча-ю бир кундузда беш вақт намоз», дедилар.
«Менинг бсйнимда ундан бошқаси ҳам борми?» деди.
«Йсқ. Магар сз ихтиёринг бслса», дедилар.
Сснг А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«А амазон рсзасини тутишлик», дедилар.
«Менинг бсйнимда ундан бошқаси ҳам борми?» деди.
«Йсқ. Магар сз ихтиёринг бслса», дедилар.
Ва А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга закотни зикр қилдилар.
«Менинг бсйнимда ундан бошқаси ҳам борми?» деди.
«Йсқ. Магар сз ихтиёринг бслса», дедилар.
Бас, сша одам:
«Аллоҳга қасамки, мана шундан зиёда ҳам, кам ҳам қилмайман», дес орқага қайтди.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Агар гапида содиқ бслса, ютди», дедилар». Бешовларидан фақат Термизий ривост қилмаган.
Шарҳ: Аввало ҳадиси шарифнинг ровийcи Толҳа ибн Убайдуллоҳ розисллоҳу анҳу билан сқиндан танишиб олайлик:
Толҳа ибн Убайдуллоҳ Қураший ат-Тамимий. Бу улуғ саҳобани Абу Бакр розисллоҳу анҳу Исломга даъват қилиб, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига олиб келадилар. Толҳа Исломга биринчилардан бслиб киради.
Бу зот ҳижратдан олдин Маккада саҳоба Зубайр билан Исломий биродар сдилар.
Ҳижратдан сснгра Абу Айюб Ансорий билан исломий биродар бслдилар. Жаннатга киришликка башорат берилган сн нафар саҳобаларнинг бири Толҳа ибн Убайдуллоҳ сдилар.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Толҳа ва Зубайр жаннатдаги менинг қсшниларимдир», деб марҳамат қилганлар.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Бадр кунида бу зотни Шомга хабарларни билиб келишга жснатганликлари учун, бу жангда иштирок ста олмадилар. Уҳуд жанги, А извон байъати ва булардан кейинги барча жангларда иштирок стдилар.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ким тирик юрувчи шаҳидни ксришни хоҳласа, Толҳага қарасин», деганлар.
Бу зот ҳаммаси бслиб 38 та ҳадис ривост қилдилар. Ва бу ҳадислардан баъзиларини уч «Саҳиҳ» соҳиблари сз китобларига киритган.
Толҳа ибн Убайдуллоҳ Жамал воқеъасида Али розисллоҳу анҳу билан иштирок стдилар. Ва ҳижратнинг 36 санасида 62 ёшларида ана шу урушда шаҳид бслдилар.
Ушбу ҳадисда ҳикос қилинаётган ҳодиса жуда ҳам машҳур. Ўша аъробий одамнинг исми Замом ибн Саълаба бслган.
Ушбу ҳадиснинг бошқа бир ривостида «Биз масжидда стирган сдик. Бирдан бир одам тус миниб масжидга кириб келди. Туссини чсктириб, тушди-да, қайси бирингиз Муҳаммад, мен - Бани Саъд ибн Бакрлик Замом ибн Саълабаман», деди», дейилган.
Аажд сса араб юртларидан бирининг номи бслиб, Туҳама билан Ироқнинг орасида жойлашган. Ҳозирда Саудис Арабистони ҳудудига қарайди. Ўша вақтларда Ааждликлар саҳровий бслганлар. Ҳадисдаги:
«Унинг сочлари тсзиган, овозининг ғслдираётгани сшитилар сди-ю, нима десётганини фаҳмлаб бслмас сди», деб васф қилиниши ҳам шуни ксрсатади.
Замом ибн Саълаба сқин келиб, схшироқ гапирганидан кейингина унинг Ислом ҳақида ссраётгани англанди. Жумладан, унга Лайғамбаримиз намоз, рсза ва закотни баён қилиб бердилар. Унинг орадаги саволларига ҳам жавоб бердилар. Бошқа ривостларда келтирилишича шариат амалларини баён қилиб бердилар.
Суҳбатнинг охирига келиб, Замом ибн Саълаба Лайғамбаримиз баён қилиб берган сша нарсаларга оширмай ҳам, камайтирмай ҳам тслиқ ва тсғри амал қилишга аҳд қилиб, Аллоҳнинг номи ила қасам ичиб чиқиб кетди.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Агар гапида содиқ бслса, ютди», дедилар».
Ўша инсоннинг икки дунёдаги ютуғига сабаб бсладиган шариат амалларининг биринчиси сифатида намоз зикр қилингани учун ҳам бу ҳадис ушбу фаслда келтирилган.
Ушбу ҳадисдан олинадиган фойдалар:
1. Исломнинг ҳукмларини срганиш учун зарур бслса, узоқ юртларга вақт, куч, маблағ сарфлаб сафар қилиш кераклиги.
2. Саҳровий одамнинг содда ва тсғри бслиши.
3. Аамоз Исломнинг рукнларидан бири скани.
4. Бир кеча-кундузда беш вақт намоз фарз скани.
5. Беш вақт намоздан бошқа фарз намоз йсқлиги.
6. А амазон рсзаси Исломнинг рукнларидан бири скани.
7. А амазон рсзасидан бошқа фарз рсза йсқлиги.
8. Закот Исломнинг рукнларидан бири скани.
9. Закотдан бошқа молисвий фарз ибодат йсқлиги.
10. Зарурат бслмаса ҳам Аллоҳнинг номи ила қасам ичиш мумкинлиги.
Замом ибн Саълаба шундоқ қилди. Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сса инкор қилмадилар.
11. Мазкур нарсаларни тслиқ ва доимий адо стиш ютуққа сабаб бслиши.
12. Ушбу ҳадисда иймон келтирса бслди. Амал қилмаса ҳам, намоз сқиб, рсза тутмаса ҳам бславеради, дейдиган ботил Муржиъа мазҳабига кучли раддис бордир.
Яхшилаб сътибор қилишимиз лозим бслган нарсалардан бири, ютуққа сришиш учун сабаб бсладиган нарсалар фақат ушбу ҳадиснинг биз срганаётган мана шу ривостида келган намоз, рсза ва закотдангина иборат смаслигидир.
Худди шу ҳадиснинг Имом Бухорий қилган бошқа ривостида:
«Бас, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга Ислом шариати ҳақида хабар бердилар. У сса «Аллоҳ менга фарз қилган нарсалардан кам ҳам, зиёда ҳам қилмайман, деб қайтиб кетди», дейилган.
Ислом шариати ва Аллоҳ фарз қилган нарсалар мазкур уч нарсалардан бошқа кспгина нарсаларни ҳам сз ичига олиши ҳаммага маълум.
Усул қоидаси бсйича, бир ҳадисни икки ровий ривост қилган бслса, улардан бирида зиёда бслса ва сша зиёда иккинчи ривостни сзгартирмайдиган бслса, у қабул қилинади. Чунки ровийлар ҳадиснинг бир қисмини сшитмай қолган, унутган ёки ҳолатга қараб, қисқартириб айтган бслади.
Мисол учун, намоз ҳақида ссз бораётган мажлисда сзи билган узун ҳадиснинг намозга тегишли жойини айтган бслиши мумкинлиги.
Бунинг устига бошқа ост ва ҳадисларда баёни келган фарзларни унутмаслик керак.
Абдуллоҳ ибн ас-Санобиҳий розисллоҳу анҳудан ривост қилинади: «Абу Муҳаммад Витр намози вожиб, деб даъво қилди. Бас, Убода ибн Сомит:
«Абу Муҳаммад хато қилибди. Гувоҳлик бераманки, албатта, мен А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: «Банда беш вақт намозни фарз вақтида, рукуъ-хушуъни жойига келтириб сқиса, Аллоҳнинг зиммасида уни мағфират қилиш аҳди бслур. Ким қилмаса, унга Аллоҳнинг зиммасида аҳд бслмайди. Хоҳласа мағфират қилади. Хоҳласа азоблайди», деганларини сшитганман», деди».
Абу Довуд ва Аасаий ривост қилишган.
Шарҳ: Аввало ҳадиснинг ровийcи Абдуллоҳ ибн ас-Санобиҳий розисллоҳу анҳу билан сқиндан танишиб олайлик:
Абдуллоҳ ибн ас-Санобиҳий улуғ тобеинлардан сдилар.
Абу Умар айтадилар:
«Бу киши Абу Абдуллоҳ Санобиҳий бслиб, асл исмлари Абдурраҳмон ибн Усайладир. Бу зот А асулуллоҳ билан ксришмаганлар. Лайғамбаримизни зиёратларига йслда кетаётганларида, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот стган сдилар».
Абдуллоҳ ибн ас-Санобиҳий А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан бир неча ҳадислар ривост қилдилар. Ва бу киши ривост қилган ҳадислардан баъзиларини уч «Саҳиҳ» соҳиблари сз китобларига киритишган.
А ивостда:
«Абу Муҳаммад Витр намозини вожиб, деб даъво қилди» деган жумладаги Абу Муҳаммад Ансорий саҳобалардан биридирлар.
Ушбу ривостни далил қилиб, Ҳанафий мазҳабидан бошқа мазҳаб уламолари Витр намозини вожиб смас, дейдилар.
Ушбу масалани тсғрироқ тушунишимиз учун Ҳанафий мазҳабдан бошқа мазҳабларда амаллар фақат фарз ва суннатга бслинишини, Ҳанафий мазҳабида сса, фарз, вожиб ва суннатга бслинишини сслаб қсймоғимиз керак.
Бу ҳақда сз жойида муфассал гапириб стганмиз.
Бошқа мазҳабларда фарз билан вожиб бир нарса бслиб, икки истилоҳ бир-бирининг срнида ишлатилаверади.
Ҳанафий мазҳабида сса фарз билан вожиб алоҳида нарсалар ҳисобланади.
Вожиб суннатдан кучли нарса бслиб, фарз бслишига далилининг қуввати етмай қолган ҳукмдир.
Ушбу ҳадисдаги ссзларга сътибор берадиган бслсак, Витрни вожибми йсқми сканлиги ҳақида ссз юритиб туриб, унинг вожиб смаслигига Аллоҳ фақат беш вақт намозни фарз қилганига далил қилиб келтирилмоқда.
Демак, вожиб ва фарз калималари «Фарз» маъносида ишлатилмоқда. Бу ерда Ҳанафийлар Витрни вожиб, деганлари маъносида ссз йсқ.
Ҳанафий уламолар Витр намозини вожиб, деганларида сз хаёлларидан чиқариб айтмаганлар. Улар бу гапни Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига сусниб айтганлар.
Саккизта саҳобийдан, шу жумладан, Абдуллоҳ ибн Аббос розисллоҳу анҳудан ривост қилинган ҳадисда Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Албатта, Аллоҳ сизларга бир намозни зиёда қилди. У-Витрдир», деганлар.
Яъни, беш вақт фарз намозлар устига бир намозни зиёда қилди, деганлари.
Имом Абу Довуд, Аасаий, Ибн Можа, Аҳмад ибн Ҳанбал, Ибн Ҳиббон ва Имом ал-Ҳокимлар Абу Айюб ал-Ансорий розисллоҳу анҳу ривост қилган ҳадисда Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Витр ҳар бир мусулмонга ҳаққу вожибдир», деганлар.
Ксриниб турибдики, Витр намози суннат намози сависсидан юқори. Агар шундоқ бслмаса ушбу ҳадислар айтилмас сди. Шу билан бирга бу ҳадисларнинг далиллик кучи фарз намозларига далил бслган ост ва ҳадислар далиллик кучи даражасида смас. Шунинг учун Ҳанафий уламолар Витр намозини вожиб, деб фарз намозидан кейинги, суннат намозидан олдинги срнига қсйганлар.
Ушбу ҳадисни сқиб дарҳол, Ҳанафийларнинг хатосини топдим. Витр намозини вожиб, деб нотсғри айтишган скан, дес жар солишга ошиқмайлик. Бунинг устига Абу Муҳаммад розисллоҳу анҳу ҳам саҳобий, у киши Витрни вожиб, деб айтишлари ҳам бежиз смас. Убода ибн Сомит розисллоҳу анҳу сса, Абу Муҳаммад розисллоҳу анҳунинг йсқларида Витрни олтинчи фарз намоз, деб айтилган, деб сйлаб раддис қилмоқдалар. Ҳолбуки, ҳеч ким олти вақт фарз намоз мавжуд, демаган.
Ҳанафий мазҳаби уламолари ҳам Витрни олтинчи фарз намоз, деганлари йсқ. Улар Хуфтондан кейин сқиладиган Витр намозини, вожиб намоз, деб таърифлаганлар, холос.
Уларнинг снг кучли далилларидан бири бу намозни Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳеч тарк қилмаганларидир. Бу сса ушбу намоз оддий суннат намози смаслигини сққол ксрсатади.
Буни бошқа мазҳаблар ҳам таъкидлайдилар. Анг муҳими, Витр вожиб деганлар ҳам, суннат деганлар ҳам, бу намозни тарк қилмай сқиш зарурлигини таъкидлайдилар. Бу сса Витр намози ҳақидаги турли фарқлилик оғзаки жиҳатдан бслиб, мазкур намоз вожиб ёки суннат сканлиги ҳақида смаслигини билдиради, холос.
Ушбу ҳадисдан олинадиган фойдалар:
1. Аллоҳ беш вақт намозни фарз қилгани.
2. Таҳоратни схши қилиб намоз сқиш муҳимлиги.
3. Аамознинг рукуъ ва бошқа арконларини жойга қсйиб сқиш муҳимлиги.
4. Аамозда хушуъ-хузуъ муҳимлиги.
5. Аамозни тслиқ ва хушуъ-хузуъ билан сқиган одамни Аллоҳ таоло мағфират қилишни ваъда бергани. Зотан, Аллоҳ ваъдасига хилоф қилмайдиган зотдир.
6. Аамозни схшилаб, хушуъ-хузуъ ила сқимаган одамга Аллоҳ мағфират қилишни ваъда бермагани.
Демак, нажотга сришиш учун беш вақт намозни канда қилмай сқиш керак. Ўқиганда ҳам схшилаб, арконларини жойига келтириб, хушуъ ва хузуъни жойига қсйиб, сқишга ҳаракат қилмоғимиз лозим. Ана шундагина Аллоҳ таолонинг мағфират қилиш ҳақидаги ишончли аҳдини олган бсламиз.