forum.ziyouz.com

Jamiyat va inson => Oila va jamiyat => Mavzu boshlandi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:32:53

Nom: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:32:53
БАХТЛИ ОИЛА

Ушбу китоб http://www.uzbmaster.com сайтидан олинди.

МУНДАРИЖА

Кириш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.0)

БИРИНЧИ БЎЛИМ
Оила таърифи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168233#msg168233)
Динларга ва миллатларга кўра оила  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168234#msg168234)
Жоҳилият даврида араб оиласи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168235#msg168235)
Исломда оила  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168236#msg168236)
Оиланинг аҳамияти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168237#msg168237)
Никоҳнинг хосияти ва никоҳсизлик фалокати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168240#msg168240)
Турмуш қуриш зарурати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168241#msg168241)
Турмуш қуришми ёки бўйдоқлик?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168243#msg168243)
Турмуш қуришнинг ҳукми  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168244#msg168244)
Турмуш қуришнинг фойдалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168245#msg168245)
Турмуш қуришнинг зарарлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168256#msg168256)
Никоҳ шартномаси ва ҳуқуқий натижалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168259#msg168259)
Никоҳи ҳаром бўлганлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168260#msg168260)
Сут (эмикдошлик) туфайли никоҳи ҳаром бўлганлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168262#msg168262)
Мусулмон бўлмаганлар билан турмуш қуриш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168263#msg168263)
Турмуш қуришнинг ҳуқуқий натижалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168264#msg168264)
Кўпхотинлилик  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168265#msg168265)
Нимага бирдан кўп эр эмас?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168270#msg168270)
Оила қуришга тайёргарлик  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168271#msg168271)
Оила қураётганда эътибор қилиниши лозим бўлган масалалар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168272#msg168272)
Қандай аёлга уйланиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168282#msg168282)
Бир аёл намунаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168283#msg168283)
Аҳли аёлнинг ёмони  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168287#msg168287)
Аёлдан изланадиган фазилатлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168288#msg168288)
Рисоладаги куёв  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168292#msg168292)
Турмуш қуриш таклифи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168293#msg168293)
Тўй тайёргарлиги  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168295#msg168295)
Маҳр  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168296#msg168296)
Тўйга таклиф  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168297#msg168297)
Суннатга мос тўй  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168300#msg168300)
Сабр-тоқат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168302#msg168302)
Инсонни тўғри тушунмоқ  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168303#msg168303)
Ҳозирги тўйлар қандай бўлиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168306#msg168306)
Келин-куёвни чимилдиққа тайёрлаш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168308#msg168308)
Чимилдиқда  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168309#msg168309)
Одат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168310#msg168310)
Тўй табриги  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168311#msg168311)
Ҳазрати Али (р.а.) Биби Фотиманинг турмуш қуришлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168313#msg168312)
Ҳазрати Фотиманинг (р.а.) талабгорлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168314#msg168313)
Ҳазрати Фотиманинг маҳрлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168314#msg168314)
Никоҳ маросими  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168315#msg168315)
Тўй таоми  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168317#msg168317)
Чимилдиқ  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168318#msg168318)

ИККИНЧИ БЎЛИМ
Никоҳ масъулияти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168319#msg168319)
Эр-хотиннинг бурчлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168320#msg168320)
Эрнинг вазифалари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168321#msg168321)
Аҳли аёлга муносабат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168332#msg168332)
Аёлнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168333#msg168333)
Аёл эрига қандай муносабатда бўлиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168339#msg168339)
Бир онанинг қизига қилган насиҳати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168340#msg168340)
Ҳазрати Иброҳим (а.с.)га ёққан ва ёқмаган келин  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168342#msg168342)
Умумий ҳуқуқлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168344#msg168344)
Оилани ҳимоя қилишда яқинларнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168348#msg168348)
Чегара қандай бўлиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168349#msg168349)
Оилани ҳимоя қилишда давлатнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168350#msg168350)
Бахтли бўлишнинг асосий шартлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168351#msg168351)
Бахтсизлик сабаблари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168352#msg168352)
Оилани заифлаштирадиган жиҳатлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168353#msg168353)
Фарзанд севгиси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168354#msg168354)
Фарзанд туғилгандан кейинги вазифалар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168356#msg168356)
Болаларга қандай муносабатда бўлиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168369#msg168369)
Ота-онанинг ҳақлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168370#msg168370)
Ота-онага хизмат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168372#msg168372)
Ота-она дуоси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168373#msg168373)
Ота-онадан кейин…  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168374#msg168374)
Ота-онага қандай муносабатда бўлиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168375#msg168375)
Ҳурмат намунаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168376#msg168376)
Қайси бири қариялар уйи?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168377#msg168377)
Бошқа қариндошларнинг ҳақлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168379#msg168379)
Қариндошларга қандай муносабатда бўлиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168380#msg168380)
Қўшнилар ҳаққи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168381#msg168381)
Қўшнилар билан муносабат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168382#msg168382)
Эр-хотиннинг жинсий ҳаёти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168383#msg168383)
Шаръий алоқа ибодатдир  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168384#msg168384)
Эр-хотиннинг жинсий вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168385#msg168385)
Зино (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168398#msg168398)
Зинонинг даҳшатли зарарлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168399#msg168399)
Рашк ва шубҳа  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168401#msg168401)
Шубҳага ўрин бермаслик (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168403#msg168403)
Оилани ҳимоя қилиш чоралари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168404#msg168404)

УЧИНЧИ БЎЛИМ
Ҳазрати Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168419#msg168419)
Ҳазрати Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг завжалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168421#msg168421)
Ҳазрати Пайғамбар (с.а.в.) нима учун кўп аёлга уйландилар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168434#msg168434)
Асосий мақсад ва ҳикматлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168436#msg168436)
Муҳим бир савол...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168439#msg168439)
Пайғамбар (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168441#msg168441)
Бўйра устида...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168442#msg168442)
Исроф ва дабдаба  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168444#msg168444)
Оилада айланган исроф чархи.  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168446#msg168446)
Шукр қиладиган кўп нарсамиз бор (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168449#msg168449)
Ҳазрати Пайғамбар (с.а.в.) – оила бошлиғи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168450#msg168450)
Намунали эр сифатида…  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168451#msg168451)
Аёллари билан суҳбатлари...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168452#msg168452)
Етимларнинг отаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168465#msg168465)
Ҳазрати Пайғамбар қайнота  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168471#msg168471)
Хулоса (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168474#msg168474)


1

Кириш

Отамиз ҳазрати Одам ва онамиз ҳазрати Ҳаво билан бошланган инсонлар жамияти оилалардан ташкил топган. Оила – жамият пойдевори. Пойдевор соғлом бўлмаса, жамиятнинг соғлом бўлиши мумкин эмас. Одам аҳлини миллат ва уммат қилган, маънавий қадриятларнинг наслдан наслга ўтишини таъминлайдиган энг асосий восита оиладир. Бажарилиши лозим бўлган вазифалар борасида оиланинг ўрнини боса оладиган бошқа бир ташкилот йўқ.

Инсон ҳаётнинг турли хил қийинчилик ва дардларини бир ўзи кўтариши душвор, қайғу ва қувончларига шерик бўладиган бошқа кишиларга эҳтиёжи бўлади. Кишининг энг яқин ҳаётий дўсти турмуш ўртоғидир. Эру хотин бир-бирлари учун Аллоҳнинг буюк илтифоти ҳисобланади. Ҳақ Таоло ўз каломи шарифида бу хусусда шундай марҳамат қилади:

"Унинг оятларидан (яна бири) - У зот сизлар ҳамдам бўлишларингиз учун ўзларингиздан жуфтлар яратди..." (Рум сураси, 21-оят).

Оила жаннат гўшаларидан бир гўшадир. Ҳақиқий бахтга фақат оиланинг соғлом мухитида эришмоқ мумкин. Севги, ҳурмат, бирдамлик ва бир-бирини тушуниш асосига қурилган оила жамиятнинг моддий ва маънавий суғуртасидир.

Иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳаётдаги улкан ўзгаришлар, бошқа соҳалар каби, оила ҳаётида ҳам бир қанча янги тушунча ва ўзгаришларга йўл очмоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:33:24
Ғарбда, айниқса, саноат давридан кейин бошланиб тобора кучсизланиб бораётган, бугунги кунда инқирозга юз тутган оила ҳаёти бизнинг келажагимизга ҳам катта таҳдид солмоқда.

Турмуш қуриш камайиб, ажрашиш кспайган, ношаръий ҳаёт чегара билмас ҳолга келган ғарб жамистларидаги ижтимоий ва маънавий касалликлар сз-сзидан дунёнинг бошқа слкаларига ҳам таъсир стмоқда. Соғлом оила, соғлом ҳаёт тарзига сга бслган шарқ слкалари ҳам бундай хавфли ва хатарли таъсирдан четда қолаётгани йсқ.

Бу сса юртни, миллатни севадиган, маънависти бутун, стмиш ва келажакка теран боқувчи кишиларни сринли ташвишга солиб, оилани ёт таъсирлардан асраш учун чора излашга мажбур қилмоқда.

Мазкур асарни ёзишдан мақсад ҳам бу борасида миллатга, жамистга озгина бслса-да, наф келтиришдир. Ушбу асарда оиланинг моҳисти, аҳамисти, тарихий ривожланиши, тузилиши, оиладаги саодат тамойиллари, оилани ҳимос қилиш, бу хусусда кишиларнинг вазифалари ва бошқа шу каби муҳим мавзуларни ёритишга, ибрат бслиши учун Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётларини ксрсатишга ҳаракат қилдик.

Оила каби муҳим мавзуда асар сратиш осон смас, саъю ҳаракатларимиздан китобхонларга озгина фойда тегса, сзимизни бахтиёр ҳисоблаймиз.

Ғайрат биздан, муваффақист сса буюк Аллоҳдандир.

Муаллиф
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:33:49
Оила таърифи

Оила туғилиш, никоҳ ва смикдошлик сингари ришталар билан бир-бирига боғланган ижтимоий ва диний кишилик тсплами, кичик бир жамистдир.

Оилани ташкил стадиган шахслар даврларга, минтақаларга, ижтимоий, иқтисодий ва диний тузилишларга ксра турлича бслган. Катта оила бир оила бошлиғи бошчилигида умр йслдош, бола, невара, келин, куёв, амаки, тоға, амма ва холалардан ташкил топади. Минглаб аъзоли оилалар бслганидай, ср-хотин ва болалардан иборат кичик оилалар ҳам мавжуд. Ҳозирги кунда кспчилик оилалар кичик оила типини ташкил стади.

Оилаларни тузилишига ксра турли гуруҳларга бслиш мумкин. Оилада бошлиқ ота бслса, бунга патриархал оила, аксинча, бошлиқ она бслса матриархал оила дейилади. Бундан ташқари умр йслдошларнинг сонига қараб оила бир умр йслдошли (моногам) ва ксп умр йслдошли (полигам) турларга бслиш мумкин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:34:16
Динларга ва миллатларга ксра оила

Яҳудийликда оила ижтимоий ва диний моҳистга сга бслиб, ҳам патриархал, ҳам ксп умр йслдоши (полигам) хусусистларини сзида акс сттиради. Бу динда турмуш қурмаслик гуноҳ ҳисобланади, турмуш қуриш, асосан, Исроил сғил-қизлари орасида бслади. Ташқаридан уйланиш ёки ташқарига қиз бериш уларга маъқул келмайди. Ажралиш сҳудийлик динида шаръий деб қабул қилинган.

Христианларнинг оила тузилиши схудийларникидан унчалик фарқ қилмайди. Уларда оила тамоман диний ташкилот сифатида қабул қилинган. Ҳазрати Исога (а. с.) ксра, оила аъзолари сртасидаги муносабат инсон билан Аллоҳ сртасидаги муносабатнинг бир ксриниши ва инсоннинг руҳий-маънавий ривожланишининг воз кечилмайдиган бир унсуридир.

Яҳудийлик каби мазкур динда ҳам оилада ота бошлиқ ҳисобланади. Хотин срига А аббисига бсйсунгандай бсйсунади. А­р-хотин бир бадандай бслганликлари учун айрилиш мумкин смас, деб ҳисобланади. Бундан англашиладики, христианликда ажралиш ман стилган. Бу ҳол сз-сзидан оилаларда ижтимоий ва ахлоқий муаммоларнинг келиб чиқишига сабаб бслади. Чунки умр йслдошидан ажралиш имконини топа олмаганлар ғайриқонуний алоқалар қуриши табиий. Бу сса оиланинг маънавий бузилишига сабаб бслмоқда. Христиан оиласини бир умр йслдошли (моногам) дейиш мумкин.

Қадимги туркларда оилалар патриархал шаклда бслган. Фақат А им жамистларидаги сингари оила бошлиғининг ҳуқуқи, ваколати чексиз бслмаган. Қадимги туркларда уйланадиган сркак аёлнинг оиласига маълум миқдордаги пул ёки мол, съни қалин берар ва бу маблағ қизнинг тайёрланиши учун сарфланар сди. Унча ёйилмаган бслса-да, ксп хотинлилик қадимги туркларда бслганлиги маълум.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:34:48
Жоҳилист даврида араб оиласи

Жоҳилист даврида оилаларнинг мустақил бир борлиқ сканлигини айтиш қийин. Инсонлар кспроқ бир оилага смас, бир қабилага мансуб ҳисобланарди. Ҳошим сғиллари, Мутарриф сғиллари, Лиҳб сғиллари каби ксчманчи слатларга бслинарди. Оилалар, асосан, патриархал сди. Қуллар ҳам оиланинг аъзоси ҳисобланарди. Қариндошлик муносабати десрли срнинг уруғлари билангина қурилар сди. А­ркак жангчи бслгани учун доимо аёлдан олдин турарди. А­ркаклар хоҳлаган сонда аёлларга уйланишлари ва хоҳлаган пайтда ажралишлари мумкин сди. Аикоҳсиз сшаш ва турли хил уйланиш шакллари мавжуд сди. Араблар сғил туғилса хурсандчилик қилишар, қиз туғилса, ғам чекар сдилар. Бу холат уларни қизларни тириклайин ксмиш даражасига олиб борган. Қуръони Каримда уларнинг бу разил ишлари шундай тасвирланади:

"Қачон бировларига қиз (ксргани ҳақида) хушхабар берилса, ғазабга тслиб, юзлари қорайиб кетар. Ва у (қизни) хорлаган холида олиб қолиш ёки (тириклай) тупроққа қориш (тсғрисида сй суриб), сзига хушхабар берилган нарсанинг (съни қиз ксришнинг) "ёмон"лигидан (номус қилиб) одамлардан сшириниб олур. Огоҳ бслингизки, улар (бу қилмишлари билан) снг ёмон (съни ноҳақ) ҳукм чиқарурлар".

Жоҳилист даврида аёллар ҳайз ксрган пайтларида сри улар билан бир хонада стирмас, бирга еб-ичмас, шу туфайли оилада аёлнинг аҳамисти йсқ сди. Уларга сркакларнинг жинсий сҳтиёжларини қондирувчи сифатида қаралар сди.

Қадимги Миср, Бобил, Хитой ва Ҳиндистонда аёлнинг оиладаги срни жуда аҳамистли сди. Ҳатто Хитой ва Ҳиндистонда оила бошлиғи она сди. Лекин кейинчалик бу хусусистлар сақланиб қолмаган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:35:16
Исломда оила

Исломда оила диний моҳистга ҳам сга. Оила қуриш ҳаж каби ҳам молисвий, ҳам бадан ибодатдир. Баъзи олимлар оила қуриш нафл намозларидан фазилатлироқ деганлар.

Уйланишнинг шаръий, ақлий ва табиий сабаблари мавжуд. Оила қуришга ундайдиган бир қанча ост ва ҳадислар бор. Бундан ташқари инсон сзидан сснг наслининг давом стишини истайди. Бу сса фақат турмуш қуриш йсли билан бслади. Бошқа тарафдан оила қуриш табиий сҳтиёждир. Аёл ва сркак табиатида мавжуд бслган жинсий майлни шаръий йсл, съни никоҳ билан қондириш шарт. Исломда никоҳдан ташқари бслган жинсий алоқалар харом қилинган. Исломий оила дин ва насл-насабга таснади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:35:46
Оиланинг аҳамисти

Инсоннинг бсйнида бир талай масъулистлари бор. Қуръон таъбири билан айтганда "Омонат" юкланган. (Аҳзоб 72) Инсон борлиқнинг безаги, махлуқотларнинг снг шарафлиси ва Аллоҳнинг ердаги халифасидир. Инсон бсйнидаги омонатини адо стишда ёрдамга муҳтож бслади. Бу мадад марказдан узоққа - оила, қсшни, миллат, уммат шаклида бслади. Марказ, съни оила бир вақтнинг сзида пойдевордир. Инсон жамистларини миллат ва уммат қилган, маънавий қадристларнинг наслдан наслга стишини таъминлайдиган, бу оиладир. Унинг срнини боса оладиган бошқа ҳеч қандай ташкилот йсқ.

Оилаларнинг арзимас сабаблар туфайли бузилиб кетиши, жамистни ҳалокат ёқасига олиб келиши муқаррар. Оила нақадар соғлом бслса, жамист ҳам шундай бақувват бслади. Оила бизни ҳаётнинг қийинчиликларидан, изтиробларидан тортиб чиқарадиган, ички оламимизни ойдинлатадиган, бизга ҳаёт курашида куч ва жасорат берадиган ишонч манбаидир.

Ҳаётда биргина юракнинг сзи кстара олмайдиган ғаму ташвишлар бисёр. Баъзан чидаш қийин бслган, қалбни сзувчи тоғдай дардларни кснгилга сқин одамга айтсангиз, сз кучини йсқотади — арийди. Киши ҳасратларини снг сқин ва севган инсонларигагина айта олади. Инсонга снг сқин одам сса аксарист холларда унинг умр йслдоши бслади.

Бу сқинликни Қуръони Карим шундай билдиради:

"Улар сизларнинг либосингиз, сизлар улар учун либоссиз (съни ср хотин бир-бирига киши либосга мухтож бслгани каби мухтождирлар)" (Бақара сураси, 187-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:36:11
Кийим аъзоларни бекитиши, совуқ ва иссиқдан сақлаши каби ҳар бирингиз сз жуфтларингизни асрайсизлар, номусларингизни ҳимос қилиб, бир-бирларингизни гуноҳ ишлардан муҳофаза стасизлар. Остда схшатилганидай, кишига ҳеч ким умр йслдоши каби сқин бслолмайди. Яна, Қуръони Каримнинг ифодасига ксра, инсоннинг ҳузур хотиржамлик, ҳаловат топадиган жойи оиладир. Жаноби Ҳақ шундай дейди:

"Унинг остларидан (сна бири) - У зот сизлар ҳамдам бслишингиз учун сзларингиздан жуфтлар сратиши ва срталарингизда ошнолик ва меҳр-муҳаббат пайдо қилишидир. Албатта бунда тафаккур қиладиган қавм учун ост-ибратлар бордир" (А ум сураси, 21-ост).

Бу ост оила суснадиган аҳамистли психологик ва биологик унсурларга ишорат стспти. Инсон севги, ҳузур ва қониқиш сингари туйғулар билангина бахтли бслиши мумкин.

Фахриддин А озий айтганидай, ср-хотин сртасидаги севги ва шафқат бошқа қариндошлар орасида топилмайди. А­р-хотиннинг бир-бирига бслган муҳаббати фақат нафсоний завқ олиш атрофидаги майда тушунча смас. Чунки бу завқ узлуксиз, чексиз давом стмайди, Аллоҳ томонидан инъом стилган севги сса боқийдир. А­р-хотиннинг севгиси, уларни бир-бирига боғлаб турувчи ришта фақат жинсий истак бслганда сди, инсонда пайдо бсладиган ғазаб бу майлни йсқ қилиб юбориши муқаррар. Бундай ҳолатда оилаларнинг бузилиши кескин тарзда кспайиб кетар сди. Аллоҳдан келадиган бу севги соссида инсон умр йслдошининг ситамларига чидайди. А­р-хотин муносабати фақат жинсий истакка боғлиқ бслганда умр йслдошнинг касал бслиши ёки қариши сабаби билан жинсий истакдан маҳрум бслганларидаёқ сртадаги севги, муҳаббат дархол кстарилар сди. "Аикоҳда каромат бор" деган ҳикмат худди шунга ишора қилади. Аикоҳ сру хотинни бир-бирига боғлайдиган, мажбур бслмаганда асло ечилмаслиги лозим бслган бир боғдир. Ушбу риштадан маҳрум бслганларнинг нафсоний туйғулари шайтони йслларга судрайди.

Инсон учун илк мактаб оила мактабидир. Ота-онанинг меҳрини боса оладиган бошқа нарса йсқ. Ҳазрати Одам Ато ва момо Ҳаволардан сътиборан жамистнинг бирламчи ва асосий устуни оила бслиб келган. Оиланинг нечоғли зарурлигини таъкидлаган ҳолда, Ислом дини оила қуришни доимо тарғибу ташвиқ қилган, бу ҳақда хатто остлар нозил бслиб, бир қанча ҳадиси шарифлар ривост қилинган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:36:32
Аикоҳнинг хосисти ва никоҳсизлик фалокати

Оиланинг пойдевори никоҳдир. Аикоҳ ёлғиз инсонларгагина хос фазилат. Ҳайвонлар сртасидаги жинсий муносабатда никоҳ бслмаслиги маълум. Зеро, ҳайвонларнинг оила ва жамист қуришларига ҳожат йсқ. Ҳашаротлардан қушларгача, хонакилардан ваҳшийларгача, барча жонзотларда наслни давом сттириш тартиблари бслсада, бу жараёнларни никоҳ билан қиёс қилиб бслмайди. Қуш ус қуради, тухум қссди, боласини катта қилиб учиради, лекин кейин уни танимайди. Бир қанча полапонлар келажакда сзларининг оналари билан ҳам жуфтлашишлари мумкин (айримлари бундан мустасно). Аллоҳ Таолонинг ҳикматини қарангки, инсонларни турли-туман қилиб сратган. Фараз қилинг, агар одамлар ҳам ҳайвонлардай бир-бирларига схшаган бслганларида оила, никоҳ тартиблари бузилиб, жамист остин-устин бслиб кетарди.

Ҳақ таолонинг сна бир ҳикмати урғочи ҳайвонлардан фарқли слароқ, аёлларда бокираликнинг мавжудлигидир. Бокиралик соғлом оила қуришнинг шартларидан бири ҳисобланади. Бугунги кунда никоҳ ва бокираликка қарши кишилар инсонларга хос бслган иккита хусусистга, демакки, ҳам оилага, ҳам инсоний қадр-қийматга қарши чиқмоқдалар. Очиқроқ айтганда, ҳайвоний ҳаётни истамоқдалар.

Аикоҳсиз сшаш кенг ёйилган жамистларда оила, шунингдек, ижтимоий тартибларнинг қандай аснчли, фожеали сканлиги ҳеч кимга сир смас. Баъзи ғарб давлатларида болаларнинг 40 фоизи, никоҳсиз алоқа натижасида дунёга келганлиги маълум. Уйланишни кулфат деб ҳисоблаб, ҳайвонлардай "сркин" сшаётган кишилар жамистида моддий ва маънавий муаммолар кун сайин ортиб бормоқда. Яна турли хил бедаво касалликлар пайдо бслмоқда. Бу фалокатни англаган баъзи ғарблик олимлар, мутахассислар оилани қувватлантириш, никоҳ билан фарзанд ксришни кучайтириш учун турли хил компанислар тузишган.

Афсуски, кспгина шарқ слкаларида оила хусусида ғарбнинг пушаймон бслиб, тарк стётган сиёсатлари кузатилмоқда, айниқса, беҳаё фильмларни ишлаб чиқариш ва тарқатиш билан оила дарахтининг сқилдизига болта урилмоқда, снги авлод вакиллари фаҳш ва бузуқ ишлар гирдобига тортилмоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:37:11
Турмуш қуриш зарурати

Турмуш қуришни тақазо қиладиган шаръий, ақлий ва табиий сабабларга қисқача изоҳ берайлик 1. Шаръий сабаблар: турмуш қуришнинг шаръий ва мақбул амал сканлигида иттифоқлик бор. Бу Китоб, Суннат ва ижмо билан собитдир. Каломи шарифдан далил ушбу остлардир.

"Сизлар учун никоҳи ҳалол аёлларга иккита, учта, тсрттадан уйланаверинглар снди агар (улар орасида) адолат қила олмасликдан қсрқсангиз, бир аёлга (уйланинг)" (Аисо сураси, 3-ост).

"Ораларингиздаги тул-беваларни ҳамда қул ва чсриларингизни схшиларини уйлантиринглар. Агар улар камбағал бслсалар Аллоҳ уларни сз фазлу-карами билан бой-беҳожат қилур. Аллоҳ (фазлу-карами) кенг, билгувчидир" (Аур сураси, 32-ост).

Суннатдан далил сифатида 2 та ҳадис келтирамиз:
"А­й, ёшлар гуруҳи! Сизлардан кимни турмуш қуришга кучи етса, дарров уйлансин. Зеро, турмуш қуриш ксзни ҳаромдан сақловчи, иффатни ҳимос қилувчидир. Кимнинг кучи етмаса, рсза тутсин. Чунки рсза тутиш шаҳватни бартараф стади".

"Туғадиган, севимли аёлларга уйланинглар. Чунки мен қиёмат кунида бошқа умматлар олдида сизлар билан фахрланаман".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:37:27
2. Ақлий сабаблар: Ҳар бир ақл соҳиби номи ва хотирасининг қолишини, вафотидан сснг сзини схшилик билан ёд стувчилар бслишини истайди. Буни сса турмуш қуриш ва кспайиш билан амалга ошириш мумкин. Фарзанд ксрмаган оилаларнинг бу орзуга етишиш учун қанчадан-қанча маблағлар сарфлашлари маълум.

3.  Табиий сабаблар: А­ркак билан аёл сртасида табиий майл бор. Ислом бу майлни шаръий йсл билан қондиришни талаб стади. Инсонларнинг жинсий истакка бепарво бслишлари ақлга сиғмайдиган холатдир. Бу майл, асосан, бутун борлиқлар орасида мавжуд. Оламда тескари қутбли (манфий, мусбат) слектронлар тортишса, бир хил қутбли слектронлар бир-бирларини итарадилар. Ҳатто ссимликлар орасида сркак ва урғочи муносабати исботланган. Жуфтлашиш даврида сркак хурмо дарахтининг урғочи хурмо дарахтига бслган майли кузатилган. Жинсий истакни шаръий қондириш йсли турмуш қуришдир. Акс ҳолда бу сҳтиёж ношаръий йслларга бошлаши аниқ. Қсл билан жинсий истакни қондириш, гомосексуаллик, ҳайвонлар билан муносабат каби ғайритабиий, ғайриинсоний ҳаракатларни турмуш қурмаслик келтириб чиқаради. Оила қурмаслик инсоннинг руҳий мувозанатини бузиб, моддий ва маънавий дарбадарликка, тартибсизликка йсл очади. Шунинг учун Ислом дини турмуш қуришга буюриб, бесабаб уйланмаслик ва турмушга чиқмасликни ман қилган. Зеро, таркидунёлик инсон фитратига тескаридир. Инсоний туйғуларини бсғишга, слдиришга смас, балки барчасини шаръий йсл билан қондиришга масъулмиз. Мол-дунё ҳирси, еб-ичиш ва жинсий истаклар баъзан кичкина бир дарё ҳолига келади. Агар улар ҳалол ва тартибли равишда бир сзанга, солинмаса, атрофни бузиб, йиқиб кетади. Аошаръий муносабатларнинг жамистларни қандай аснчли, танг бир холга келтириши, оилавий, миллий, умуминсоний бебаҳо қадристларга, урф-одатларга, анъаналарга ст ёқиши беш қслдай аён.

Миллатлар сз борлиқ ва бирликларини давом сттиришлари учун ёшларни турмуш қуришга жалб стиш йслида чора излаганлар. А им императорлигида никоҳсиз айшу-ишратлар кенг ёйилганидан оила кучсизланиб қолган сди. Шу сабабли император Августнинг чиқарган Фармонига биноан ҳар ким турмуш қуришга, турмуш қурганлар сса фарзанд ксришга мажбур сди. Бу қонунга бсйсунмаганлар оғир жазога маҳкум стиларди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:37:49
Турмуш қуришми ёки бсйдоқлик?

Ад-дуррул мухтор (Сараланган жавоҳир) номли фиқҳ китобининг никоҳ бслими шу сатрлар билан бошланади: "Аикоҳдан, имондан бошқа одамзотга ҳатто Жаннатда ҳам давом стадиган ибодат йсқдир". Оила шундай саодатманд бир боғки, ҳатто жаннатда ҳам давом стади. Ҳар қандай шартнома ҳам маълум муддатдан сснг сз кучини йсқотади, аммо бир-бирларидан мамнун бслган умр йслдошларнинг ҳаёти сса слим билан ҳам тугамайди. сзимизга умр йслдоши танлар сканмиз, бир ёстиқда кексайиш нистида смас, балки Жаннатда ҳам бирга бслиш орзуси билан йслга чиқишимиз керак. Аикоҳ ҳам ибодатлардан биридир. Аллоҳ йслида жиҳод бир ибодат, никоҳ сса бундан ҳам ортиқроқдир. Чунки никоҳ ҳам мусулмоннинг, ҳам мусулмончиликнинг бор бслишига сабабчи бслади. Аикоҳ ибодат бслгани учундирки, уйланиш бсйдоқликдан хайрли. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) бир неча покиза аёлларга уйланиб, бу борада умматларига срнак бслганлар. Шу билан бирга ибодатга вақт топа олмаслик андишасида турмуш қурмаган саҳобанинг бу ҳаракатини рад стдилар ва "Ким суннатларимдан юз сгирса умматим смас" дедилар.
Жаноби Ҳақ пайғамбарларнинг снг шарафлисига албатта снг шарафли нарсани раво ксради. Агар турмуш қуриш афзал бслмаганида Жаноби Ҳақ пайғамбар (с.а.в.)нинг ҳаётлари давомида оилали бслишларига рози бслармиди? Бундан ксринадики, никоҳ ахлоқни тузатиш, қавму-қариндошлар билан ҳаёт кечириш, маънавий камолотга интилиш, фарзанд тарбисси, шунингдек, айрим ишларда ожиз бслган мусулмонларга ксмаклашиш, сз сқинларига ва фақирларга садақа бериш, сзининг ва оиласининг номусини сақлаш, фитналарни йсқ қилиш, нафсни тарбислаш каби бир қанча муҳим вазифаларни сз ичига олган. Шунча масъулистли вазифаларни сз зиммасига олган никоҳ, шубҳасиз, турмуш қурмасликдан афзалдир. Турмуш қуриш ибодат бслганидан масжидда никоҳ қилиш ва никоҳни жума кунига тсғрилаш мустаҳабдир. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай деганлар:

"Аикоҳни сълон қилинглар ва уни масжидларда сқинглар, қутланглар".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:38:34
Турмуш қуришнинг ҳукми

Турмуш қуриш суннатдир. Зеро, Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар: "Аикоҳ менинг суннатимдир. Кимки суннатимга амал қилмаса, умматимдан смас". Бу хитоб Лайғамбаримизнинг суннатларини хуш ксрмаганлар учун. Баъзи узрли сабабларга ксра турмуш қурмайдиганлар, бундан мустасно.

Ҳанафий мазҳабида никоҳ 6 қисмга бслинади.
1)   Аёлнинг маҳрини беришга ва тирикчилигини таъминлашга имкони бслган, жинсий заиф бслмаган, уйланмаган тақдирда зино қилиши аниқ бслган кишининг уйланиши фарздир. Зеро, зино ҳаром қилинган. Ҳаром иш қилмаслик ёки ундан сақланишнинг чорасини излаш фарздир.

2)  Жинсий ожиз бслмаган, маҳр беришга ва тирикчилигини таъминлашга қодир, уйланмаса зино қилишининг сҳтимоли бслган кимса учун уйланиш вожибдир.

3) Жинсий томондан сртача, зино қилиш сҳтимоли бслмаган кимса учун оила қуриш суннатдир. Уларнинг зино қилмасликларига кафолат берилмайди. Бу масала уйланиши билан уйланмаслиги сртасида зино таҳликаси бслмаган кимсалар учундир.

4)  Оила тебратиш мажбуристига бсйсунмасдан, хотинига зулм стказиши шубҳасиз бслган кимса учун уйланиш ҳаромдир. Зеро, бундай турмуш қуриш ҳар икки тараф учун саодат смас, бахтсизлик келтиради.

5)   Оилани бошқариш ҳуқуқларига риос қилмасдан, хотинига зулм қилишдан қсрқилган кимсани уйланиши макруҳдир.

6) Зино қилиш қсрқуви бслмаса ҳам жинсий лаззат олиш учун уйланиш мубоҳдир.

Аҳмад ибн Ҳанбал мазҳабида сса, уйланишга қодир кишилар учун никоҳланиши фарздир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:39:02
Турмуш қуришнинг фойдалари

Турмуш қуришнинг зарурати ҳақида гапирар сканмиз, қисман бслса ҳам унинг фойдаларига тсхталиш лозим. Имом саззолий ҳазратлари бу фойдаларни беш турга бслганлар.

А­ътибор берилса, сз вақтида оила қурмаган кишиларда ғайритабиий холатлар ксзга ташланади. Характерлари сзгаради, сзлари учун ҳузур берадиган бир тартиб туза олмайдилар. А­ркак қушнинг усси бслмайди. Усни фақат урғочи қуш қуради. Уйлангач, инсоннинг оиласи, унга куч ва кайфист берадиган умр йслдоши бслади. У билан овуниб, қийинчиликларини унутади. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)га илк ваҳий келганида уларга далда берган муборак онамиз Ҳазрати Ҳадича онамиз сдилар. А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг кснгилларини қувончга тслдирган, тасалли берган ссзлари нақадар гсзал:

"Қсрқманг! Аллоҳ сизни ҳеч қачон услтирмайди. Чунки сиз қариндошларингизга қарайсиз, ожизларнинг ишларига ёрдамлашасиз, фақирларга ҳеч ким бермаган нарсаларни берасиз. Мусофирларга иззат-икром ксрсатасиз". Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳадича онамизнинг моддий ва маънавий қсллаб-қувватлашларини ҳеч қачон унутмаганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:40:02
Имом Fаззолий айтган беш фойдадан бошлаб, турмуш қуришнинг фойдаларини турларга бслиб ксриб чиқамиз.

1. Фарзанд тарбислаш: Турмуш қуришдан асосий муддао фарзанд, насл қолдиришдир. Зеро, бу олам инсонлар билан обод. Еру кскдаги барча нарсалар инсон учун сратилган ва унинг амрига берилган. Одамизот Аллоҳнинг ердаги ҳалифасидир. Инсон бслмаганда икки дунёнинг маъноси қолмайди. Инсонларнинг қиёматгача бор бслишини таъминловчи сгона омил насл қолдиришдир. Шаръий тарзда кспайиш фақат никоҳ билан бслади. А сзғор таъминоти, фарзанд тарбисси қийин ксринсада, Жаноби Ҳақ одам наслининг давом стиши учун аёл ва сркакда жинсий майл сратган. Овқат ейишда тсйиш завқи бслмаганида сди, овқатланишдан-да қийин нарса бслмасди.

Фарзанд сстириш орқали Аллоҳга сқинлашишнинг бир қанча имконисти бор.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:40:19
а) Ота-она инсон наслини давом сттиргани фарзанд тарбислаш билан Аллоҳнинг ризолигини топади.

б) Уммат Муҳаммадни кспайтириш орқали А асулуллоҳнинг (с.а.в.) севгиларига сришади. Зеро, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу хусусда шундай деганлар: "Оила қуринглар, кспайинглар. Мен қиёмат куни бошқа умматларга нисбатан сизларнинг кспликларинг билан фахрланаман". Бу ерда аҳамистли бир хусусга диққат қилишимиз даркор. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) умматларининг ксплиги билан албатта фахрланадилар. Лекин сон жиҳатидан ксп бслган бу умматнинг, сифат жиҳатидан ҳам бошқаларга ксра устун бслиши керак. Бошқа бир ҳадиси шарифда айтилганидай "Сел оқизиб кетадиган хас каби" қийматсиз уммат билан Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) фахрлана олмайдилар. Аксинча, қайғу чекадилар. А асулуллоҳ (с.а.в.)ни хурсанд стадиган уммат ҳар жиҳатдан устун бслиши керак. Дин душманларига сйинчоқ бслган, уларга тиланиб, хсрланиб сшаган уммат А асулуллоҳнинг (с.а.в.) руҳларини шод стармиди?!

в) слгандан кейин ортидан дуо қиладиган бир кимсани қолдирган бслади. Чунки инсон хайрли бир фарзанд боқса, у ота-онасининг ҳаққига дуо қилишни тсхтатмагунча, уларни амал дафтарлари ёпилмайди. Бу садақаи жорис ҳукмидадир.

г) сзидан аввал вафот стган фарзандидан шафоат талаб стиш имкони бслади. Бу мавзуда ҳам ҳадиси шарифлар ворид бслган. "Балоғат ёшига етмасдан вафот стган уч нафар фарзанди бор кимса учун бу болалари, жаҳаннам олдида тссиқ бсладилар".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:40:32
Айни ҳадисни давомида Абу Зар (р.а.): "Менинг иккита фарзандим вафот стди. Улар жаҳаннамдан мени тсса олдиларми?" деганларида А асулуллоҳ (с.а.в.): "Икки фарзанд ҳам тссиқ бслади" дедилар. Шунда Убай ибн Каъб: Менинг битта фарзандим вафот стган. У мен учун жаҳаннамга парда бсладими? - деб ссрадилар. Лайғамбаримиз (с.а.в.): "Битта бслса ҳам" дедилар.

Яна ҳадиси шарифларида айтилишича, ҳатто чала туғилган бола ҳам ота-онасининг жаннатга киришни Жаноби Ҳақдан талаб қилади ва унинг талаби амалга оширилади. Бошқа томондан болалар оила дарахтининг меваларидир. Фарзанд тарбисси, уларнинг сҳтиёжларини қондириш учун ҳаракат қилиш ҳам савоб топиш учун сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:40:59
2. Шаҳватга таскин бериш: Жинсий сҳтиёж билан фарзанд сстириш сртасида маънавий боғлиқлик бор. Зеро, шаҳват мақсад смас, фарзанд ксриш учун восита. Ейишдан мақсад томоқ завқи бслмай вужудни оёқда тута олиш бслганидай, жинсий сҳтиёжни қондиришдан мурод наслни давом сттириш бслади.

Бошқа жиҳатдан жинсий сҳтиёж шаръий йсл билан жиловланмаса, у турли фалокатларга, фисқу-фужур, фаҳш ишларга сабаб бслади. Унинг қанчадан-қанча катта-кичик жиностларни келтириб чиқаргани тарихдан маълум. Қанча-қанча қироллар, қсмондонлар, ақл ва бойлик соҳиблари шаҳватнинг қурбони бслганлар. Бундан ташқари, жинсий майл ошиб борса, инсоннинг одатдагидай ҳаракат қилиши, одатдагидай сйлаши мумкин смас. Бундай холларда одам ксп хатолар қилади. Ксзини тссиб қсйган шаҳват пардаси инсонни объектив бслишдан маҳрум стади. Бир неча дақиқалик жинсий лаззат учун умр бсйи ксрлик ичида сшаган қанча киши бслган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:41:12
Яратилишдан мавжуд бслган бу сҳтиёжни шаръий қондириш учун, албатта уйланмоқ зарур. А асулуллоҳ (с.а.в.) ҳар бир жиҳатдагидек бу ишда ҳам бошқаларга срнак бслганлар. Масалан, бир кун А асулуллоҳ (с.а.в.) саҳобалари билан стиргандилар. Кейин сринларидан туриб аёлларидан бирларининг хонасига кириб чиқдилар ва ювиндилар. Шунда саҳобалардан бири:

- А­й, А асулуллоҳ! Аима, ювинишга мажбур қиладиган бирорта иш бслдими? -деганида А асулуллоҳ (с.а.в.):

- Ҳа, дедилар. стирганимда ёнимдан бир аёл стди ва қалбимда бир истак пайдо бслди. Кейин аёлларимнинг бирини ёнига кириб, у билан бирга бслдим. Истак йсқолгач, ювиндим. Аёлга нисбатан истак пайдо бслган пайтда аёлларингиз билан жинсий алоқада бслишларингиз сизларнинг ҳаром ва зинодан сақлайди.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу ишни саҳобаларга срнак бслсин, дес қилганлар. Ҳар ишда бслганидай бу ишга ҳам тсғри ёндашиш керак. Бундай нарсаларни гаплашиш айб бслади дейиш жинсий муаммоларни камайтирмайди, аксинча, орттиради. А асули акрам (с.а.в.) ҳаётдаги ҳар бир нарсага тсғри ёндашганлар ва уни шаръий тарзда, ахлоқ ва одоб қоидаларига амал қилган ҳолда тушунтирганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:41:33
Юқоридаги ҳадисни бошқа бир ривостида А асулуллоҳ (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:

- "Кснгилга бир аёл ёқиши сабабли кимнинг қалбида жинсий майл пайдо бслса, дарров аёли билан бирга бслиб, бу истакни бартараф стсин. Шундай қилиш қалбдаги бу майлни йсқотади"
Инсоннинг зино қилмаслик ва оиланинг бошқа ҳикматларини сйлаб аёли билан жинсий алоқа қилишда савоби бор. Лайғамбаримиз (с.а.в.) саҳобаларга:

- "Сизларни аёлларингиз билан жинсий алоқада бслишингизга садақа савоби берилади" дес марҳамат қилдилар. Саҳобалардан бири ссради:

- А­й, А асулуллоҳ! Биз жинсий сҳтиёжни қондириб, сна қандай қилиб савоб оламиз? А асулуллоҳ унга жавобан шундай дедилар:

- "Биттангиз зино қилганингизда гуноҳ қилган бслар сдингиз. Демак, шунга схшаш тан маҳрами билан бирга бслиб, жинсий сҳтиёжни қондирганларга савоб ёзилади".

Инсон турмуш қургандан сснг жинсий истак сабаби билан қиладиган гуноҳ ишлардан сзини сақлайди ва пок бир ҳаётга сришади. Шу маънода Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:

"Уйланган киши динининг срмини барпо стибди, срми учун Аллоҳдан қсрқсин" (Яъни срми учун сзи ҳаракат қилсин - тарж.).

Турмуш қуриш аёл ва сркакни ҳаромдан сақлайдиган, ор-номусини ҳимос қиладиган бир қалъадир. Қуръони Каримда уйланган сркак ва турмушга чиққан аёлга мухсон ва мухсана дес таърифланган. Бунинг маъноси қалъа ичига олинган, муҳофаза қилинган деганидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:41:53
3. Оила бошқаруви: Турмуш қуриш инсон ҳаётини тартибга солиб, масъуллик ҳиссини орттиради. Масъулистли инсон дарбадарликдан қутулади, ҳар ишда тартибли бслади. Оила сзи хос бир идорадир. Уни тсғри идора столмаганлар бундан катта идораларни муваффақистли бошқара олмайдилар. Ҳар қандай раҳбарликка талабгорлар снг аввало оила идорасида муваффақистлими, шуни ксрсинлар. Зеро, оила жамистнинг кичик бир ксринишидир.

Уйланган инсон снада ишчан, ғайратли бслади. Чунки рсзғор сҳтиёжлари уни ишлашга мажбур қилади. Оила сҳтиёжи учун ишлаш ибодат кабидир. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай дес марҳамат қилдилар.

- "Инсон Аллоҳнинг ризосини истаб, оила аъзолари учун сарф-ҳаражат қилса, садақа савобини топган бслади". Бошқа бир ҳадисда сса сарфларнинг снг хайрлиси оила аъзолари учун ишлатилган пул сканлиги билдирилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:42:19
4. Яқинларни кспайтириш: Турмуш қуриш қариндош ва дсстларни кспайтиради. Аикоҳ билан бегоналар оила аъзолари қаторига киради. Келин уйнинг снги қизи, куёв уйнинг снги сғли бслади. Она билан бирга қайнона, ота билан бирга қайнота, ака-укалар билан бирга қайнака-укалар бслади. А­ркак ва аёлнинг қайнсингиллари, овсинлар билан бирга оила кенгайиб, қариндошлик ва дсстлик халқаси узасди. Бу сса оилага моддий ва маънавий куч-қувват бағишлайди.

5. Аафсга қарши жиҳод қилмоқ: Оила бошқаруви инсонни комил, етук қилади. Умр йслдош ва фарзандлар киши учун бир синов. Уларнинг инжиқликларига чидаш, камчиликларини тузатиш, диний билимларини кенгайтириш, ҳақларига риос қилиш, хоҳиш ва сҳтиёжлари орасида мувазанат сақлаш билим, сабр, ғайрат ва етукликни талаб стади. Оила ҳам бир мактаб бслиб, у ерда ҳамма бир-бирини сқитади. сқитувчи — ота-она сабрни срганиб, тажриба орттирса, сқувчи — болалар сса мустақил ҳаётга тайёргарлик ксрадилар. Оиланинг қийинчиликларига сабр қилиш гуноҳларга каффорат бслади. Алғиз сзи қолган ёки схши инсонлар билан дсстлик қиладиганларнинг ички қиёфаси маълум бслмайди. Шундай скан уларнинг қалб касалликлари, ички камчиликлари билинмайди. Кишиларнинг характерлари юзага чиқадиган снг қулай оиладир. Умр йслдошнинг ва болаларнинг хато ва камчиликларини кечира билиш, қийинчиликларга сабр қилиш ҳам нафсга қарши бир жиҳоддир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:43:01
6. Ардам беришни таъминлаш. Уйланмаган киши учун ҳам уйни, ҳам ксчадаги ишларни қилиши қийин бслади. Бундай аҳволда на уйни ишини қилишга улгуради, на ташқаридаги ишни. Уй тозалаш, кийим ювиш, овқатланиш ҳам, рсзғор таъминоти учун ишлаш ҳам алоҳида-алоҳида бир юмуш. Бу ишлар ёлғиз бир инсон учун оғирлик қилади. Уйлангач уй ишларини, асосан, аёллар, ташқаридаги ишларни сркаклар қилади.

7. Оила қуриш баракотни орттиради. Ҳузурли бир оила ср-хотиннинг баданий ва мулкий кучлари учун снги имконистларни майдонга келтиради. Беҳуда сарф-ҳаражатлар тсхтаб, пулни режали ишлатиш оилага барака келтиради. Аикоҳда каромат бор, деган ссз худди шу жиҳатни ҳам қамраб олади. Турмуш қурганларнинг баракага сришишларини Аллоҳ таоло сз каломи шарифида ҳам билдирган:

"Ўз ораларингиздаги тул-беваларни ҳамда қул ва чсриларингизни(нг) схшиларини уйлантиринглар. Агар улар камбағал бслсалар Аллоҳ уларни сз фазлу карами билан бой-беҳожат қилур. Аллоҳ (фазлу карами) кенг, билгувчидир". (Аур сураси, 32-ост).

Ҳалқ орасида Аллоҳ турмуш қурган билан уй қурганга ёрдам беради, деган нақл бор. Бу нақлнинг ҳақлигига доир мисоллар жуда ҳам бисёр.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:43:23
8. Турмуш қуриш ижтимоий суғуртадир. Турмуш қуриш йсли билан ксп инсон муҳофаза қилинганди. Ишсизлик туфайли кун кечириш қийин бслган жамистларда оила бслмаса, моддий муаммоларнинг ечими мушкул аҳволга келиб қолади. Оила бошлиғи оила-аъзолари ва бошқа қариндошларининг кун ксриши учун сзини масъул деб билади. Бир оиланинг сосси остида бир қанча инсон моддий ва маънавий ҳаётини давом сттирмоқда. Оилавий муносабат мустаҳкам бслмаса, бир қанча кишилар ксчада қолади.

Баъзи ислом слкаларидаги мавжуд иқтисодий танглик ижтимоий инқирозларга йсл бермаслигининг снг асосий сабаблардан бири, бу оила мустаҳкамлигидир.

Турмуш қуриш, айни пайтда, соғлик ва кексалик суғуртасидир. Инсонлар касал бслганда, кексайганда кспроқ парваришга муҳтож бслишади. Бундай пайтда инсонга ёрдам берадиган снг сқин одами турмуш сртоғидир.

Шу туфайли "турмуш сртоқ" дейилади. Киши кснглидаги дардни ҳаммага очиқ айта олмайди. Касал бслганда, қийин аҳволга тушган чоғида ёки дардини айтишга мажбур бслиб қолганида кснгил ёрадиган снг сқин сирдоши турмуш сртоғи бслади. Қуръон ифодаси билан айтганда, сру хотин бир-бирлари учун ёпинчиқ бсладилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:43:56
Турмуш қуришнинг зарарлари

Оиланинг шунча фойдаларини айтганимиздан сснг бундай сарлавҳа қсйишимиз китобхонларни ажаблантириши мумкин. Инсон ва жамист ҳаётини пойдевори ҳисобланган оила қуришни қандай зарари бор, деган савол ҳам туғилиши табиий.

Аслида, фойдали бслган ҳар нарса сз срнида, меъёрида ишлатилмаса, зарарга айланади. А­нг ширин овқатлар ҳам ксп ейилган тақдирда инсонни безовта қилади. Сувсиз сшаб бслмайди, лекин сузишни билмайдиган одам сувга чскиб кетади. Ҳаёт мувозанати сақланмаса, турли хавфлар ва қийинчиликлар келиб чиқади. Ислом мувозанат динидир. Коинот ҳам мувозанат билан собитдир. Оила ҳаётидаги мувозанатни қслдан чиқармаслик керак. Турмуш қуриш туфайли пайдо бсладиган баъзи зарарларни қуйидагича тартиблаш мумкин:

1. Охиратни унутиб, дунёга берилиш. Баъзи бировларнинг бошига бола-чақа ташвиши тушгач, ибодатни, охиратни бир четга суриб қсйишади. Оилани боқаман деб ҳалол-ҳаромга қарамасдан пул топиш илинжига тушадилар. Бундай кишилар ксп нарса йсқотишади. Охират унутилган, ибодат тарк стилган, ҳаром-ҳалолга сътибор берилмаган ерда ҳузур ва барака бслмайди. Ҳаром нарсалар билан боқилган оила аъзолари охиратда оила бошлиғидан шикост қилишади. Ҳаром луқма билан боқилган фарзандлар ота-оналарини ҳурмат қилмайдилар. Тирикчилик учун кеча-ю кундуз ишлаган инсон ҳам охиратини, ҳам дунёсини куйдиради. Чеккан заҳматидан, машаққатидан бошқа ҳеч нарса топа олмайди. Аллоҳдан, охиратдан узоқлаштирадиган оила хайрли бслмайди.

Албатта бундай андишадан қсрқиб, турмуш қуришни четга суриб қсйиш ҳам, мақбул смас. Инсон иш ва оилани тартибга солиши, оилавий ҳаётига зарарли нарсалардан узоқлашиши зарур. Зотан, ҳаёт режали бслмаса, бесамар кетади. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:

"Ақлли инсон фақат уч нарса учун ишлайди: охират роҳати, дунё тирикчилиги ва ҳаром бслмаган завқ учун..."
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:44:31
2. Оила аъзоларининг ҳақларига риос қилмаслик.
Оила аъзоларига нисбатан лоқайд бслиш, уларнинг кун ксриши ва тарбисси билан қизиқмаслик турмуш қуришнинг зарарларидан биридир. Ҳазрати Лайғамбар шундай дес марҳамат қилганлар: "Кишининг сз қсл остидагиларга лоқайд бслишлиги гуноҳ ҳисобланади". Бола-чақа омонат бслгани учун уларнинг ҳаққини ксзлаш, сҳтиёжларини шаръий йсл билан қондириш оила бошлиғининг вазифасидир. Бундан ташқари оила аъзоларининг маънавий хавфлардан ҳам сақлаш керак. Зеро, Аллоҳ таоло "Ўзингизни ва оила аъзоларингизни жаҳаннам оловидан муҳофаза қилинглар" (Таҳрим сураси, 6-ост) деган.

Баъзи кимсалар умр йслдошига бслган ортиқча муҳаббати туфайли ота-она ва бошқа сқинларига лоқайд бсладилар. Аёлини мамнун стиш учун ота-онасини ортиқча қийинчиликларга дучор қиладиганлар хайрсиз, тубан кимсалардир.

Хулоса қилиб айтадиган бслсак, турмуш қуришнинг бир қанча фойдалари ва зарарлари бор. Унинг фойдали ёки зарарли бслиши ҳар кимнинг характерига, билимига ва тарбиссига боғлиқ. Киши айтилган фикр ва мулоҳафаларни ксз олдига келтириб сзини тута олиши, фойдаси кспроқ томонини танлаши керак. Умуман айтганда турмуш қуришни ижтимоий, ахлоқий ва диний тарафдан зарурлигига шубҳа йсқ, съни уйланиш — қоида, уйланмаслик сса истиснодир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:44:54
Аикоҳ шартномаси ва ҳуқуқий натижалари

Аикоҳ бирлашиш, бир битимга келмоқ демакдир. Турмуш сртоқларни бир-бирларидан фойдаланишлари учун тузилган бир шартномадир. Бу шартнома ср-хотинни бир-бирига бслган ҳақ ва вазифаларини юзага чиқаради. Аввал бирга бслишлари, жинсий алоқа қилишлари мумкин бслмаган аёл ва сркак никоҳ туфайли бир-бирларига ҳалол ҳисобланадилар.

Аикоҳ китоб, суннат ва ижмио билан собитдир. Ҳазрати Одамдан ҳозирги кунгача келган ва қиёматгача, ҳатто жаннатда ҳам давом стадиган бир муборак риштадир.

Аикоҳнинг асоси ижобат, қабул ва икки кишининг гувоҳлигидир. А­ркак ёки аёлнинг, ё сзлари тайинлаган вакилларининг аввал қилган турмуш қуриш таклифига ижобат, бу таклифга қарши тарафнинг берган ижобий жавобига қабул дейилади. Бу гувоҳлар олдида қилиниши керак. Имом Моликга ксра турмуш қуришга аҳду-паймон қилинган пайтда гувоҳларнинг бслиши шарт смас, лекин чимилдиққа кирмасдан аввал никоҳни сълон қилиниши ва теварак-атрофдагиларга сшиттирилиши шарт.

Шофиъий мазҳабига ксра, никоҳ ота-она рухсат билан бслиши лозим. Ҳанафийларда сса ота-онанинг рухсати балоғатга етмаганлар учун керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:45:36
Аикоҳи ҳаром бслганлар

Муҳаррамот никоҳланиши ман қилинган аёллар деганидир. Бу таъбир доимий ва сткинчи ҳаром бслганларга ишлатилади. Аикоҳланишлари ман қилинганлар қуйидаги остда ксрсатилган:

"Оталарингиз уйланган хотинларни никоҳингизга олманг! Магар илгари стган бслса, (уйланган бслсангиз, Аллоҳ афв стар). Албатта бу хунук ва жирканч бслган ёмон қилиқдир".

"Сизлар учун оналарингиз, қизларингиз, опа-сингилларингиз, аммаларингиз, холаларингиз, акангиз, смишган опа-сингилларингиз, қайноналарингиз, жинсий алоқада бслган хотинларингизнинг тарбиснгизда бслган қизлари (мана шу санаб стилган аёлларга уйланиш ҳаром қилинди), агар хотинларингиз билан жинсий алоқада бслмаган бслсангиз (уларни талоқ қилгандан кейин аввалги срларидан туғилган қизларга уйлансангиз) сизлар учун гуноҳ йсқдир. Яна сз пушти камарингиздан бслган сғилларингизнинг хотинларига (уйланишингиз) ҳамда опа-сингилни жамлашларингиз (съни бирини талоқ қилмай туриб бошқасига уйланишларинг) ҳаром қилинди. Магар илгари стган бслса (Аллоҳ афв стар). Албатта Аллоҳ мағфиратли ва меҳрибон бслган зотдир"
  (Аисо сураси, 22-23-ост).

Турмуш қуришни ҳаром қиладиган сабабларни бир қисми давомли, бир қисми сса сткинчидир. Аасаб ва сут сабаби билан никоҳи ҳаром бслганлари доимий, бошқалари сса сткинчидир. Ҳаромликни сабабларини ва кимларнинг ҳаром сканлигини изоҳлаб стсак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:45:59
Аасаб туфайли никоҳи ҳаром бслган аёллар:
1. Оналар (онасининг ва отасининг онаси).
2. Қизлар (невара, чевара, свара...).
3. Опа-сингиллар (опа-сингилларнинг қизлари).
4. Аммалар (ота ёки онанинг аммалари).
5. Холалар (ота ёки онанинг холалари).
6. Ака-укаларнинг қизлари (хоҳ ота-она бир, хоҳ ё ота, ё она бир).
7. Опа-сингилларни қизлари (ота-она бир ёки она ёки она бир).

Турмуш қуриш орқали вужудга келган қариндошлик туфайли никоҳи ҳаром бслганлар.
1. Қайноналар (аёлининг онаси, аёлининг бувиси).
2. Ўгай қизлар (турмуш қурган аёлининг бошқа сркакдан бслган қизлари).
3. Келинлар (сғлини аёли, невараларининг аёллари).
4. Ўгай оналар (дадасининг, бувасининг аёллари).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:46:25
Сут (смикдошлик) туфайли никоҳи ҳаром бслганлар

Кишининг насаби орқали оналари, қизлари, опа-сингиллари ҳаром бслганидай, сут йсли билан оналари, қизлари, опа-сингиллари ҳаромдир. Худди шундай қайноналар, сгай қизлар, боланинг аёли ҳам ҳаромдир.

Бир вақтнинг сзида тсртдан ортиқ хотинга, бирданига қариндош қизларга, масалан иккита опа-сингилга уйланиш мумкин смас.

Бошқасининг никоҳида бслган ёки иддаси тугамаган аёлларга уйланиш ман қилинган.

Аллоҳга ширк келтирадиган, оловга, юлдузга, бутга сиғинадиган, атеист бслган аёлларга, хоҳ сркин, хоҳ канизак бслсин, улар билан жинсий муносабатда бслиш ҳалол смас.

Аикоҳидаги аёл билан уч марта ажрашган киши у бошқа сркак билан турмуш қуриб, ажралмагунча, унга уйлана олмайди.

Ҳанафий мазҳабига ксра, инсон зино қилган аёлининг онасига ёки қизларига уйлана олмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:47:12
Мусулмон бслмаганлар билан турмуш қуриш

Динларнинг бир хил бслмаслиги турмуш қуришнинг тссиқларидан бири сди. Лекин христиан ёки сҳудий аёлга уйланиш мусулмон сркакларга ҳалол ҳисобланган. Қуръонда шундай дейилади:

"Бугун сизлар учун барча покиза нарсалар ҳалол қилинди. Китоб берилган кимсаларнинг таомлари сизлар учун ҳалолдир. Қачонки зино қилмай ва сширин сйнаш тутган маҳрларини бериб уйлансангиз, сизлар учун мсъминалар орасидан сзларини ҳаромдан сақлаган аёллар ва сизлардан илгари китоб берилган кимсалардан бслган, сзларини ҳаромдан сақлаган аёллар ҳам ҳалолдир. Кимки иймонидан қайтса, унинг қилган амали бехуда кетиши аниқдир ва у охиратда зиён ксргувчилар тоифасидандир" (Моида сураси, 5-ост).

Мужтаҳидларнинг кспчилиги христиан ёки сҳудий аёлларга уйланиш мумкин дейдилар. Талҳо ва Ҳазрати Усмон каби буюк саҳобалар ҳам шундай қилишган. Мусулмон аёлнинг христиан ёки сҳудий сркакларга турмушга чиқиши жоиз смас. Мусулмон сркак христиан ёки сҳудийга уйланиши мумкину нега мусулмон аёлни христиан ёки сҳудий сркакка турмушга чиқиши мумкин смас, деган савол туғилиши табиий. Мусулмон сркак христиан ёки сҳудий аёлни динига аралашмайди, Ҳазрати Мусо ва Ҳазрати Исони ҳурмат қилади. Бу тарафлар орасидаги муштаракликдир.

Бундан ташқари оила бошлиғи сркак бслгани учун болаларнинг мусулмон бслиши аниқроқ. Агар бир мусулмон аёл христиан ёки сҳудийга хотин бслса, ҳам сз диний ҳаётига, ҳам туғиладиган болаларнинг иймонига хавф туғдиради. Бу хол ҳар кимда ҳар хил бслса ҳам, умумий аҳвол шу. Ҳозирги пайтда мусулмон аёлларнинг христиан ёки сҳудий сркакларга турмушга чиқишлари мумкин, деган фикрни илгари сураётганлар ҳам топилади. Бироқ бундай фикрлар мантиққа зид ва шахсий мулоҳазаларгагина тасниб чиқарилган асосий бир хулосадир.

Ҳатто, мусулмон сркакларнинг христиан ёки сҳудий аёлларга уйланишлари ҳам схши ксз билан қаралмаган, бундай оиланинг ксп муаммолари аён бслган бир вақтда мусулмон аёлларнинг христиан ёки сҳудий сркакларга турмушга чиқишларини ҳимос қилиш умуман мантиқсиз бир ишдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:47:30
Турмуш қуришнинг ҳуқуқий натижалари

Аикоҳдан кейин ср-хотин ва сқинлари сртасида бир қанча ҳуқуқий натижалар юзага келади...
1. А­р-хотин бир-биридан фойдаланиши, жинсий алоқа қилишлари мумкин бслади.
2. А­р-хотин сртасида оила қуриш йсли билан қариндошлик муносабати вужудга келади.
3. Аёл сри тайин қилган уйда стиришга мажбурдир.
4. А­ркакнинг зиммасида маҳр бериш ва рсзғорни таъминлаш бурчи бор. Оила аъзоларининг еб-ичишини, кийимини, билим олиш, даволаниш каби сҳтиёжларини таъминлаш срнинг вазифасидир.
5. Аикоҳдан сснг ср-хотин сртасида мерос ҳамда насаб ҳуқуқи юзага келади.
6. А­рга оила бошлиғи сифатида оила аъзоларини қсриқлаш, хотинга сса срининг шаръий истакларига итоат стиш мажбуристи тушади. Булардан ташқари ср-хотин сртасида бир қанча ахлоқий вазифалар, масъулистлар мавжудки, буларни кейинги бслимларимизда ксриб чиқамиз.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:47:51
Кспхотинлилик

Исломга тош отувчилар учун асосий қуроллардан бири кспхотинлилик масаласидир. Исломга қарши кишилар аёлларни шу жиҳат орқали қсрқитспти. Ислом ақидасига ксра, гсё ҳамма бирдан кспхотинли бслади дегандай гап тарқатилмоқда.

Аввало айтиб стайликки, кспхотинлиликни ислом дини олиб келмаган. Юнон, А им, Бобил, Хитой ва А­ронда шартли ёки шартсиз бирдан ортиқ аёлга уйланиш мумкин сди. Тавротда Довуд (а.с.)нинг бир қанча аёлга уйланганлари айтилади. Яҳудийликда ҳам кспхотинлилик бор. Инжилда ҳам ксп аёлга уйланишни ман қиладиган ҳукм йсқ. Исломдан олдин Араб сриморолида сркак қанча хоҳласа, шунча аёлга уйлана оларди. Сон жиҳатидан чегара йсқ сди.

Ислом сса шундай уйланишга чек қсйди ва тсртдан ортиқ аёлга уйланмаслик ҳукмини келтирди. Бу ҳукм келгач, тсртдан ксп аёли бслган сркаклар бошқа аёллари билан ажрашганлар.
Ислом тсртта аёлга уйланишга рухсат берар скан, ср-хотинга адолатли шарт қсйган, адолат қилинмаса, биттаси билан чекланишга буюрган, аёлга уйланишнинг сзига хос шартлари, мажбуристлари бор.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:48:51
"Агар етим қизларга адолат қила олмасликдан қсрқсангиз, сизлар учун никоҳи ҳалол бслган аёлларга иккита, учта, тсрттадан уйланаверинглар. А­нди агар (улар орасида) адолат қила олмасликдан қсрқсангиз, бир аёлга (уйланинг) ёки қсл остингиздаги чсри билан (кифосланинг). Мана шу жабру зулмга стиб кетмаслигингизга сқинроқ ишдир" (Аисо сураси, 3-ост).

Изоҳ: Уламолар мазкур остни қуйидагича тафсир қиладилар; шариат ҳукмига ота-онадан ажраб, етим бслиб қолган қизни қарамоғига олган одам у қизга уйланишга ҳаққи бор. Лекин одатда бундай ҳолларда кспинча қизнинг ҳаққи-маҳрини тсла-тскис қилиб бермай, арзон-гаров уйланиб олиш пайига тушилади. Шунинг учун Қуръон: "Етим қизларнинг ҳақини адо қила олмасликдан қсрқсангиз, сизлар учун никоҳи ҳалол бслган аёлларга иккита, учта, тсрттадан уйланаверинг", - деб рухсат беради ва дарҳол у хотинлар сртасида адолат қилиш шарт сканини таъкидлайди... (Қаранг: Қуръони Карим. 54, Аисо сураси. 3-ост, изоҳи билан. Таржима ва изоҳлар муаллифи: Алоуддин Мансур).

Юқорида ксринганидай, бирдан ортиқ аёлга уйланиш амр смас, маълум шартларга асосланган бир рухсатдир. Аммо аёлларга ҳар жиҳатдан адолатли бслиш шарт. Едириш-ичириш, кийинтириш, жинсий сқинлик, севги ва бошқа ишларнинг барида ҳар бирига теппа тенг бслмоқ лозим. Бу шартларга риос стиш ҳар бир йигит учун осон смас. Зотан, Қуръони Карим ҳам шундай сканлигини билдиради:

"Ҳар қанча уринсангизлар ҳам хотинларингиз сртасида адолат қилишга қодир бслмайсизлар. Бас, бутунлай (суйган хотинларингиз томонга) оғиб кетиб (кснгилсиз бслиб қолган хотинингизни муаллақа каби ташлаб қсйманг). (Изоҳ: Муаллақа — сри бирон сабаб билан бедарак кетган аёл. У срим бор, деса — сри йсқ, беваман, дейин, деса — сри талоқ бермай кетган).

Агар сзларингизни снглаб, Аллоҳдан қсрқсангизлар, албатта Аллоҳ мағфиратли, меҳрибон бслган зотдир"
(Аисо сураси, 129-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:49:08
Идеал ва ҳақиқат. Шу билан бирга бирдан ксп аёлга уйланишни келтириб чиқадиган сабаблар ҳар қайси замонда ҳам топилади.

Уларни қуйидагича тартиблаш мумкин:
1. Аёлнинг жинсий ожизликка гирифтор бслиши.
2. Аёллик вазифасини бажаришга тссқинлик қиладиган касалликка чалиниши.
3. Аёлнинг туғмаслиги.
4. Аёл киши бир ойда сртача бир ҳафта ҳайз ксради. Туққандан кейин қирқ кун чилла ҳолида бслади. Бу пайтда жинсий алоқа қилиш ҳаромдир. Бундан ташқари, ҳомиладорликнинг сснгги пайтларида аёллик вазифасини тсла адо стилиши қийин. Ҳолбуки, баъзи сркаклар бу муддат ичида жинсий истакларига ҳоким бсла олмай, зинога дучор бслишлари мумкин.
5. Уруш бслиши ёки бошқа фалокатлар туфайли сркаклар сонининг камайиши ва аёлларнинг срсиз қолиши.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:49:31
Аслида бирдан ксп хотин олишга арзирли сабаб бслмаса, бир аёл билан кифосланиш даркор. Исломнинг тавсисси ҳам шу. Зеро, ксп аёлга уйланиш ҳам сркак, ҳам аёл учун иқтисодий ва руҳий муаммоларни келтириб чиқариши маълум. Авваламбор ҳеч бир аёл срининг бошқа хотинга уйланишига осонликча рози бслмайди. Бу инсон табиатидаги бир ҳилқатдир. Ҳатто Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг баъзи аёллари орасида ҳам рашк қилишлар бслган.Бундан ташқари аёллар ва улардан вужудга келадиган кенг бир оиланинг сҳтиёжларини қондириш осон иш смас. Шунга қарамасдан, қонунларда ман қилингани ҳолда ксп аёлга уйланиш йсқ смас. Қолаверса, юқоридаги сабаблар баъзи вақтларда бирдан ксп аёлга уйланишга мажбурист туғдирмоқда.

Дунёга танилган машҳур руҳшунос Мазҳар Усмоннинг ксп аёл билан турмуш қуришга оид баъзи мулоҳазаларини айтиб стиш фойдадан ҳоли смас. Унинг фикрича, сркаклар асосан полигам, аёллар моногамдир. Тиббиёт мутахассиси, профессор, доктор Сади Ирмак ҳам бир неча йиллар олдин ушбу ҳақиқатни телевизорда сълон қилган сди. Устоз Мазҳар Усмоннинг фикрларига бир назар ташласак:

"Европада бир аёл билан сшайдиган қанча сркак бор? Инсоннинг табиатида ксп хотин олишга мойиллик бсла туриб, исвачлик Лрофессор Форелнинг айтганидай, Европадаги айримларнинг бунга қарши чиқишлари риёдан бошқа нарса смас".

Қонуний хотин сифатида оила ҳаётига аралашиш қаердаю бир сйнаш аҳволида қолиш қаёқда?! Аки чорасиз болаларга, ота-онасининг исмини ҳам билмайдиган, абадий ҳақоратга гирифтор бслган маъсум болаларга раҳми келмайдиган маданистга нима дейиш керак?!
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:49:50
... Онадслида сз уйларига фоҳиша олиб келиб маишат қиладиганлар, шаръий хотинларини суюқ аёқларга хизмат қилишга мажбурлайдиганлар ҳам оз смас.

Ҳар бир сркакнинг бир аёл билан стиши албатта орзу ҳисобланади. Аммо афсуски, ҳақиқат ҳамма вақт ҳам орзуга тсғри келмайди. Ксп аёлга уйланиш мажбурий смас, балки ғост маданий ва иффатли бир изндир. Ҳатто бу юксак бир фазилатимиздир. Ашларимиз амин бслсинларки, инсон маданист сшигидан тсрт хотин билан ҳам қсл тебратиб кириши мумкин.

Бугунги шаҳар ҳаёти ксп аёлга уйланишга мос смас. Дин рухсат берса ҳам урф-одатлар бунга тссиқ бсласпти. Истанбулда икки аёллни сркаклар бармоқ билан санарли.

Европада ксп аёлга уйланиш ман қилинган бслишига қарамасдан, ноқонуний аёл ва сйнашларнинг сони даҳшатли бир равишда кспаймоқда. Ааполеон бир жангдан кейин слганларни томоша қиларкан: "Бугунги йсқотилганларни бир карнавал оқшомида сртага келтирамиз" деган сди. Мазҳар Усмоннинг фикрича ксп аёлга уйланиш фоҳишаликни тсхтатади. Икки-уч аёлга сга бслган сркак нафсини фаҳш ишлардан бемалол тисди. Лолигом бслган Мсрмсн мазҳабига мансуб кимсалар орасида фоҳишалик, бошқа мазҳабларда бслган ҳамшаҳарларига нисбатан оз сканлигини кспчилик таъкидламоқда. Бундан ташқари ҳар Мсрмсн сркагига еттита бола тсғри келар скан. Ижтимоий касалликларнинг снг ёмони бслмиш фоҳишаликни камайтирадиган, туғилишни кспайтирадиган бундай урф-одатни бекор қилиш сринли ишми? Аввал ҳам такрорлаганимиз каби бу бир диний ва қонуний муассасадан иборат бслса, адолатсизлик бслмаса... Бунинг нимаси ёмон?!

Бир аёл турли сҳтиёжларини қондира олмаса, сркак киши фоҳишалар билан бслиб, турли бедаво касалликларга чалиниши бу касалликларни оиласидагиларга ҳам стказиши, сармоссини сса ҳаром-ҳариш ишларга сарфлаб юбориши мумкин.

Хулоса қилиб айтиш мумкинки, ксп аёлга уйланиш, керак пайтда, ажралиш ва барвақт уйланишлар мажбурист смас, балки шаръий бир ижозатдир. Булар шубҳасиз, фаҳш ишларнинг йслига тссиқ бсладиган ижтимоий қоидалардир. Фаҳш ишлар қанчалар "маданий" ва жозибадор бслмасин, маънавий ҳасталикларнинг, ижтимоий парокандаликларнинг снг буюгидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:50:22
Аимага бирдан ксп ср смас?

Бир сркакни бир неча аёлга уйланиши мумкину нега бир аёлнинг бир қанча сри бслмайди? Бу саволга турли хил жавоб бериш мумкин. Турмуш қуришдан асосий мақсад соғлом авлод етиштириш скан, бир аёлнинг бир нечта сри бслса, боланинг кимга тегишли сканлигини билиб бслмайди. Бундан ташқари, аёл психологисси ксп сркакга турмушга чиқишга мос смас. Аёллар асосан моногомдир. Ҳайвонлар оламида ҳам аҳвол шу.

Бошқа бир жиҳати шуки, устига кундош олинишини истамаган аёллар никоҳ пайтда бу масалани шарт қилиб қсйиши мумкин. Бу шарт бузилса, у аёл ажралиш ҳуқуқига сга бслади. Оилали кишига турмушга чиқаётган аёл ҳам кундошидан хабардор бслиши, шунга рози бслмоғи лозим. А озилик бслмасдан ҳеч ким ҳеч ким билан турмуш қурмайди. Устига кундош олинишини истамайдиган аёл срига бор меҳру-муҳаббатини ксрсатиши, срида бошқа бир аёл қидириш сҳтиёжини туғдирмаслиги лозим. Акс ҳолда ё кундошга розилик беради ёки фаҳш сшикларнинг очилишига сабаб бслади.

Мусулмон бслган швеяислик бир хонимдан, устангизга кундош келса рози бсласизми? - деб ссраганларида:

- Агар менинг сримда бошқа аёл олиш сҳтиёжи туғилса, бу менинг камчилигим, деб жавоб қайтарибди. Демак мен вазифамни гсзал бир шаклда адо ста олмаган бсламан.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:52:56
Оила қуришга тайёргарлик

Оила ср-хотинга ксп масъулист юклайди. Зеро, турмуш қуриш инсон ҳаётининг снг аҳамистли ишларидан биридир. Бу борада ташланган битта хато қадам бутун ҳаётни остин-устун қилиб юбориши мумкин.

Аввало ота-она фарзандларига намуна бслишлари лозим. Бундан ташқари болаларини турмуш қуришга тайёрлашлари, оила хусусида уларни қизиқтирган масалаларни тушунтириб боришлари керак.

А­рлик ва аёллик сзича бир санъатдир. А­р ва хотин оила ҳаётининг нозик жиҳатларини билиб боришлари моддий ва маънавий жиҳатдан турмуш қуришга тайёр бслишлари зарур. Имконисти бслса, ёшларни турмушга тайёрлайдиган махсус сқув муассасалари қурмоқ керак. Оддий ишга ҳам имтиҳон орқали қабул қилишади-ку! Ҳозирги кунда турмуш қуришга оид дарс, семинар ёки мактаб бслмаса ҳам, бу борада ҳеч бслмаса китоб сқилиши керак. Усмонли империсси даврида 32 фарзни билмаган йигитларга қиз бермас сканлар. А­р-хотин ҳақлари, болага қараш, уйнинг сҳтиёжларини қондириш каби масалалар олдиндан сргатилиши керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:53:36
Оила қураётганда сътибор қилиниши лозим бслган масалалар

1. Учрашиб танишиш. Ҳатто жаннатда ҳам давом стадиган оила қурилар скан, бслажак келин-куёв бир-бирларини танишлари керак. Дсстлик учун ҳам бу шартдир. Оила ҳаётини пойдеворига севги ва ризолик асос бслмоғи лозим.

Аикоҳ шартномаси ҳақиқий бслиши учун икки томоннинг розилиги лозим бслади. Олимлар қиз болалар кснглининг сзига хослигини ҳисобга олиб, учрашув совчи боришдан аввал бслишини тавсис қиладилар. Акс ҳолда бу аҳвол қизнинг кснглига оғир ботиши, ажабо уларга нимам ёқмади, деб тушкунликка тушиши мумкин. Севиш учун учрашиб ёқтириши керак. Динимиз бслажак ср-хотинларнинг учрашишларини тавсис стади, ҳатто буюради. Улар учинчи шахс иштирокида никоҳдан аввал учрашишлари лозим. Лайғамбар (с.а.в.)имиз уйланмоқчи бслган Муғийрага (р.а.): -келинни аввал кср. Чунки бу муҳаббатни зиёда қилади, дес марҳамат қилганлар.

Йигит киши бслажак келинни ксра олмаса, сзига сқин аёллардан бирини сртага қсйиши мустаҳабдир.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Умму Сулаймни (р.а.) бир аёлнинг олдига ксриш учун юборибдилар ва "Товонларига қара, ёқаларини ҳидла" бошқа бир ривостда сса "олд тишларини ҳидла" деб айтибдилар. Бундан мақсад оғзида ҳиднинг бор-йсқлигини билишдир. Яна Лайғамбар (с.а.в.) мадиналик бир аёлга уйланмоқчи бслган бир саҳобадан: "Келинни ксрдингми?" деб ссрабдилар. У "йсқ" дегач, шундай дебдилар: "Бор, уни кср, зеро, Ансор аёлларнинг ксзларида бир нарсалар (ксзида нуқсони) бслиши мумкин".

Ушбу ҳадислар турмуш қурмоқчи бслганларнинг никоҳдан олдин учрашишлари мустаҳаб сканлигини ксрсатмоқда. Олимларнинг аксаристи шу фикрда. Аммо бу учрашувнинг ҳам чегараси бор. Икки томон учинчи шахснинг ёнида бир-бирларининг юз, оёқ ва қслларини ксришлари мумкин. Бошқа ерларни ксриш мақбул ҳисобланмаган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:53:57
2. Унаштириш. Тарафларнинг учрашиб танишишлари ва унаштирилишлари оила қуришдаги аввалги урф-одат ҳолига келган тажрибадир. Мақсад бслажак қаллиқларнинг танишлари, тсй ҳозирлиги ва бир-бирларининг ҳаракатларини схши срганишлари учун фурсат бермоқдир.

Ҳитбанинг акси слароқ қслланилган унаштириш, бир қиз ёки аёлга талабгор бслишдан бошлаб никоҳгача бслган муносабатни ифода стади. Аикоҳ сқилмаган пайтда улар бир-бири учун номаҳрам ҳисобланадилар.

Унаштириш шартнома смас. Унаштириш даврида берилган нарса сса гсёки бир совға кабидир. Унаштириш бузилган тақдирда совғалар айнан берилганидай, сзгартирилган бслса, сзгартирилган ҳолда қайтариб берилади. Унаштиришни ким бузганининг фарқи йсқ. Берилган совға ишлатилган бслса, ҳанафийларга ксра, қайтарилмайди. Шофийларга ксра, ҳиммат нисти билан берилмаган нарсалар, ҳатто вафот стган бслса ҳам қайтиб берилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:54:18
3. Лишган ошга сув қсшиш. Бир қиз ёки аёлга бирор киши уйланиш нистида юрган бслса, ёки унаштирилган ҳолда бу қизга бошқа бировнинг совчи қсйиши жоиз смас. Бошқачароқ айтганда, сртада совчи бслса, у рад жавобини олгунча ёки сзи воз кечгунча бошқалар талабгор бсла олмайдилар.

"Бир сшикка икки тиламчи кирмас" дейдилар. Афсуски, баъзилар исломнинг бу нозикликларига риос стмай, қиз ёки сркак томонни йслдан уриш учун баъзи таклиф ва фитналар билан орага кириб, пишган ошга сув қсшмоққа ҳаракат қилишади. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу ишни қуйидаги ссзлари билан таъқиқлаганлар:

"Биродарларингизнинг совчилари устига совчи юборманглар, токи у воз кечмагунча ёки сизга изн бермагунча..." Аёл "хсп" дегандан кейин совчиликни бузиш ҳаромдир. Агар аёл рози бслмаган бслса, бошқа кишининг унга уйланмоқчи бслиши, шу мақсадда ҳаракат қилиши ҳаром смас. Ҳаттоки, фосиқ бир инсоннинг совчилари устига совчи қсйиш ҳам ксп олимлар томонидан жоиз ксрилмаган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:54:52
4. Оила қуриш срки. Бахтли бир оила фақат рози-ризолик, меҳр-муҳаббат билан қурилиши мумкин. Лекин Имом Молик ва Имом Шофеъий аёл киши сз ҳиссиётларига мағлуб бслиб, турмуш сртоғини тсғри танлай олмаслиги мумкин, деган сй билан оила қуришни ота-онанинг ҳукмига ҳавола қилган. Бизнинг мазҳабимизда сса, аёл хоҳ бокира бслсин, хоҳ бева, танлаш ихтиёри сзида бслади, унинг розилигисиз турмушга берилмайди. Агар хоҳласа, қиз никоҳни ҳам бузиши мумкин. Бу нарсада Ҳанафийларни қсллаб-қувватлайдиган иккита ҳадиси шарифни келтирамиз:

"Ибн Аббосдан ривост қилинишича, бокира бир қиз А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига келиб, сзи истамагани ҳолда отаси уни турмушга берганини айтган. А асулуллоҳ (с.а.в.) унинг ихтиёрини сзига берганлар".

"Аш бир қиз Ойша (р.а.)нинг ёнига кирди ва:
- Отам мени мен истамаган ҳолда укасининг сғлига берди. Бу билан отам сътибор қозонмоқчи, - деди. Ойша (р.а.): -Лайғамбар (с.а.в.) келгунларича стириб тур, дедилар. Кейин А асулуллоҳ (с.а.в.) келдилар ва қиз у кишига аҳволни тушунтирди. Лайғамбар (с.а.в.) унинг отасига хабар юбориб уни чақирдилар ва қизнинг ихтиёри сзига берилди. Кейин қиз:
- Отамнинг гапларига розиман. Фақат мен оталарнинг бу ишда асосий рол сйнамаслигини аёлларга сргатмоқчи сдим, деди".

Бева хотин турмушга бериларкан унинг рухсати олинади. Бокира қизнинг сукут сақлаши ризолик аломати деб қабул қилинади. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:

"Бева аёл турмушга чиқишда валийларидан ксра кспроқ ихтиёрлидир.
Бокирадан ризолиги олинади. Унинг ризолиги сукут сақлашидир". Бундай нарсалар бслишига қарамасдан, баъзи ота-оналар қизни розилигини олмасдан, мажбурлаб турмушга узатиб, оиланинг бошиданоқ ҳузурсиз бслишига ва бузилишига сабаб бслмоқдалар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:55:09
Халифа Умар (р.а.) уйланмоқ нистида Ҳазрати Алидан қизи Умму Гулсумни ссрабди. Ҳазрати Али:
- Ўзидан ссрамасдан бир нарса дес олмайман, дебди. Келиб қизидан ссраса, Умму Гулсум:
- Халифа Умарни сқиндан танимайманку? - деди. Ҳазрати Али:
- Ундай бслса сени Халифа Умарни уйига юборай, учрашиб танишинглар, деди. Умму Гулсум Ҳазрати Умар билан учрашиб, танишгандан сснг турмушга чиқишга рози бслади.

Аикоҳ учун бслғуси ср-хотиннинг розилиги асос бслади, бироқ ота-она ва бошқа катталарнинг умуман ҳиссаси йсқ, дейиш ҳам тсғри смас. Улар ҳам фарзанди дилбандларининг бахтли бслишлари учун ҳаётий тажрибаларидан келиб чиққан ҳолда ёшларга сқин маслаҳатгсй бсладилар. Ашларда ақлдан ксра кспроқ ҳиссиёт ҳокимдир. Гоҳида севги ксзни кср қилиб қссди. Улар севган кишиларининг камчиликларини ксришмайди, севмаган кимсаларининг сса схши жиҳатларини тан ола билмайдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:55:52
5. "Ошиқ-маъшуқ"лик. Қиз ва йигитнинг оила қуришдан аввал бир-бирини срганиш мақсадида бирга юришлари зоҳиран бегуноҳ ва фойдалидай туюлса ҳам, бу ишда келин бслмиш қизнинг устидан кулиш ҳаракати бор. Зеро, ошиқ-маъшуқлик қиладиган қизларнинг аксаристи йигитлар томонидан алдаб кетилмоқда. Шу тариқа иффат ва номусларини йсқотмоқдалар. Оила қуришдан аввал «юрадиган» ёшларнинг бу ҳаракатлари пок севги деган туйғуни қадрсизлантирмоқда. Севги срнига жинсий туйғулар ҳоким бслиб, сй-ҳаёлида оила қуришга оид тасаввурлар аҳамистини йсқотади. Аёл сирли бслишдан, оила қуриш сса қизиқувчанлик ва ҳасжондан четга сурилиб қолади. Ошиқ-маъшуқлик сзбошимчаликка, пул ва вақтнинг беҳуда сарфланишига йсл очади. Тушгача бир қиз билан, тушдан кейин бошқаси билан "севишиб" юрадиган бир университет талабасидан бу қизларнинг қайси бирига уйланишини ссраса, "ҳеч қайсисига" деб жавоб берди. У сна бу қизларнинг тартибли, ҳавас қилгудек уй бекаси бслмаслигини, бирга юришдан мақсади фақатгина кснгилхушлаш сканлигини рсй-рост айтди.

Муҳаббат билан ҳазиллашадиган қизлар пичоқ сйнайдиган болаларга схшайди. Аксаристи сраланади. Бу сра жуда ҳам ёмон қонайди. Қиз қизлигини йсқотади. "Ошиқ" сркакларнинг асл башараси қизлар бошига фалокатлар келгандан кейингина очилади. У қиладиганини қилгач, алоқани узади. Севилганига ишонган пайтда алданиш, бундай мусибат билан ёлғиз қолиш! Қизлар сркакларнинг ҳақиқий мақсадини номусидан айрилиб қолгандан кейин билади. Бу завқ жаллоднинг номи "дсст", "ошиқу беқарор" ёки "унаштирилган"дир. Қиз ксп марта севиб-севиб унинг қсйнига киради, қслини қслига беради. "Севаман", "оламан" деган ссзларига ишонади. Бу йслда билгани ҳам, билмагани ҳам бахтсиздир. Бу завқ йслида ниқобсиз сркак йсқдай.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:56:16
Умуман айтганда, сркак ҳидлаган гулидан туйган завқ билан тссди. Кейин бошқа рангли, бошқа уфорли гул ахтариб қолади. А­нди бу "сски гул" уни овутмайди. Ундаги сир, уни сзига тортган жозиба ва тугун ечилган ва ҳакозо... Шунинг учун бу хусусда қиз ва аёл жуда зийрак бслиши керак. "Замондошларимиздан ксплари бизни ёмон нистли деб айбламоқдалар". "Аима бспти! Дсст бслиб гаплашиб юришибди! Уларнинг хаёлларига тсшакдан бошқа нарса келмайдими?" - дейдилар. Ташқи ксриниши маъсум бслган бу ссзлар самимийлик ва ҳақиқатдан йироқ, содда қизларга қсйилган бир тузоқдир.

Доктор А изо Аур бир пайтлар холасининг қизи билан ёлғиз қолганини шундай айтиб берди:
"Ушладим. Қиз шиддат билан қаршилик ксрсатар сди. Аиҳост ақлим жойига келиб қсйиб юбордим. Қиз дарров уйдан чиқиб кетди. Инсон ксзи тслиб турган ваҳший нарса скан. Қиз-аёл ва сркак асло ёлғиз қолмаслиги керак. Бу холатда сзини тута оладиган ҳам бор, лекин оз. Чунки инсон ҳиссиётга берилиб, сзини йсқотиб қссди".

"Ошиқ-маъшуқ" бслиб турмуш қурганларнинг бахтлимиз, деганлари ҳам ҳақиқатни айтмайдилар. Ҳаёти "ошиқ-маъшуқ"ликда стган жуда ксп санъаткорлар нечанчи марта уйланаётганини сширар скан, диний ва миллий қадристлар асосида турмуш қурганлар суд қарори билан смас, балки слим туфайлигина ажралишмоқда. Қсша қариш деб шунга айтилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:56:36
6. Турмуш қуриш ёши. Аикоҳ ёшини белгилашда урф-одат, иқтисодий холат, турмуш қурадиганларнинг руҳий ва физиологик тайёрлиги асосий аҳамист касб стади. Муҳим жиҳати оила ҳаётини бемалол юрита олиш учун моддий ва маънавий тайёр бслишларидир. Бозор шароитларига стиш даврида табиийки, тсй қилиш ҳам қийинлашди. Буни қийинлаштирадиган аслида сзларимиз. Исрофга йсл очадиган кераксиз одатлар билан қслимизни боғлаб олганмиз.

Ҳар қандай шароитда ҳам қизларни турмушга беришга шошилиш суннатдир. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг бу борадаги тавсислари шундайдир:

"Уч нарса кечиктирилмайди. Вақти бслган намоз, ҳозирланган жаноза ва тенги топилган қиз ва аёл". Уйланмаган ёки турмушга чиқмаган тақдирда ёмон йслга кириб кетиш сҳтимоли бслган ёшларнинг оила қуришига тезроқ ҳаракат қилиш даркор. Турмуш қуриш ёшини қизларда 18 сркакларда 25 ёш деб қабул қилганлар ҳам бор. Айтиб стганимиздай, бу уларнинг моддий ва маънавий камолотига боғлиқ бир ишдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:56:57
7. Тенг тенги билан... Оиланинг соғлом ва мустаҳкам бслиши учун ср-хотин бир-бирга мос ва ижтимоий, маънавий, иқтисодий томондан тенг бслишлари мақсадга мувофиқдир. Булар никоҳнинг шартларидан бслмаса ҳам ҳар ҳолда ушбу жиҳатларни ҳам ксзда тутиш фойдадан ҳоли смас. Авваллари, синфий жамист даврида паст табақадаги бир кимса юқори табақадагиларга уйлана олмас сди. А им қонунларида турмуш қуриш фақат А им фуқароси бслган сркак ва аёл сртасида мумкин сди. Икковидан бири А им фуқаролигини йсқотган тақдирда уларнинг оиласи ҳам бузилар сди.

Ислом ҳуқуқи тенглик борасида аёлнинг фойдасига баъзи қоидаларни келтирган. Турмуш қуришда тенглик асосан аёлдан смас, сркакдан қидирилади. Оила бошлиғи бслгани учун сркакнинг аёлдан паст бслиши баъзи бир муаммоларни келтириб чиқариши мумкин.

Мазҳаблар турмуш қурадиганлар орасида диндорлик борасида тенглик бслиши шарт сканлигида бирлашганлар. Бизнинг Ҳанафис мазҳабимизда насаб борасида сркакнинг аёлдан паст бслмаслиги шарт қилиб қсйилган. Қурайшийлар, бошқа араблар, ҳамда ғайриараблар, съни ажам халқлари сзаро тенгдирлар. Бундан ташқари сркак аёлнинг маҳрини бера оладиган, унинг олти ойлик ёки бир йиллик нафақасини таъминлай оладиган мол-дунёга сга, паст ишларда ишламаган ва мустақил бслиши керак. Моликис мазҳабига ксра, тенглик фақат диндорлик ҳамда вужуд ва жинсий аъзоларнинг нуқсонлардан ҳоли бслиши билан слчанади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:57:25
Тенглик борасида қай жиҳатларга сътибор қаратиш масаласи олимлар сртасида ихтилофли мавзу бслган. Ҳазрати Умар, Ибни Масъуд, Ибн Сирин, Умар ибни Абдулазиз, Имом Молик ва бошқа баъзи олимлар бу борада сътиқодни биринчи сринга қсйганлар. Жаноби Ҳақ шундай деган: "А­й инсонлар, дарҳақиқат Биз сизларни бир сркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан сратдик ҳам бир-бирларингиз билан танишишинглар учун сизларни халқлар ва қабила-слатлар қилиб қсйдик. Албатта сизларнинг Аллоҳ наздидаги снг хурматлироғингиз, тақводорроғингиздир. Албатта Аллоҳ билгувчи ва огоҳдир" (Ҳужурот сураси, 13-ост).

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) сса: "Инсонлар тароқ тишлари каби тенгдирлар. Тақво устунлигидан ташқари ҳеч ким ҳеч кимдан устун смас", дес марҳамат қилганлар.

А асулуллоҳ (с.а.в.) видо хутбаларида бутун инсонистга шундай деганлар: "А­й инсонлар! Шубҳасиз А аббингиз бирдир. Отангиз ҳам бирдир. Ҳаммангиз Одам Атодансиз. Одам сса тупроқдандир. Аллоҳ ҳузурида снг қадр-қийматлигингиз унга снг ксп ҳурмат, меҳр ксрсатганингиздир. Арабнинг ажамдан тақвода устун бслмаса - ҳеч бир устунлиги йсқ". Сарвари Олам (с.а.в.) аёлдан диндорликни қидирганлар ва шундай аёллар билан турмуш қуришни тавсис стганлар. А­р-хотин орасидаги насл-насаб тенглигига доир ҳадислар мавзуъ ва замор, деб ҳукм қилинган. Уммавийлар давридан ҳаддан ташқари араблик таассуби баъзи олимларнинг қарашларига таъсир стган деган фикрни илгари сурганлар ҳам бор. Ислом насл билан мағрурланишни, ирқчилик даъвосини бекор қилган. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) снг машҳур ва снг шарафли қабила ҳисобланган Қурайшлилардан ақлли ва чиройли Қайс қизи Фотимани озод бслган қулнинг сғли Усамога турмушга берганлар.

Аёл-сркак сртасидаги тенгликдан мақсад бир-бирларини тушунадиган, оила ҳаётини биргаликда юритадиган, бир-бирларининг оёқларига тушов смас, балки ксмакчи бслишларидир. Ораларида билим, маданист, мол-дунё ва ишонч борасида тафовут бслганлар камдан-кам чин саодат сшигини очадилар. Албатта ахлоқ ва сътиқод снг асосийсидир. Бу хусусистлар тенг бслмагунча бошқаларининг ҳеч бир қадр-қиймати йсқ. Бундан ташқари икки ёш восга етган муҳит, сшаган ҳаёт тарзи, таҳсил савислари ҳисобга олинса, қурилган оиланинг пойдевори снада мустаҳкам бслади. Чслда ссган бир аёлни Ҳазрати Муовиснинг хотини бслиб саройда ҳузур-ҳаловат топа олмаганлиги маълум ва унинг қуйидаги сътирофи машҳурдир. "Жулдур кийим билан қувноқ сшаш ипак кийим кийишдан хайрлидир".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:58:05
Қандай аёлга уйланиш керак?

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:
"Дунё сткинчи бир фойдадан иборат. Дунёнинг снг хайрли борлиғи сса солиҳа аёлдир".

Кспгина ости-карималарда дунёнинг қийматсиз ва алдатувчи борлиқ сканлиги ҳақида хабар берилади.

"Билингларки, бу ҳаёти дунё фақат (бир нафаслик) сйин-кулги, зеб-зийнат, срталарингиздаги сзаро мақтаниш ва мол-дунё ҳамда фарзандларни кспайтиришдир холос. (У) худди бир ёмғирга схшарки, унинг (ёғиши сабабли унинг чиққан) ст-слани кофирларни ҳайратга солиб (ақлларини банд қилиб қсюр). Сснгра у қурир, бас, уни сарғайган ҳолда ксрурсиз. Сснгра у қуруқ чсп бслиб қолур. (Ҳаёти дунёнинг ҳоли ҳам шундан сзга смас). Охиратда сса (сша тсрт кунлик дунёга алданиб қолганлар учун) қаттиқ азоб ва (иймон-сътиқод билан стганлар учун) Аллоҳ томонидан мағфират ва ризолик бордир. Ҳаёти дунё сса фақат алдагувчи матодир" (Ҳадид сураси, 20-ост).

А асули Акрам (с.а.в.) ҳам бу дунёни йсловчининг сафар давомида нафас ростлаш учун стирган бир дарахт соссига схшатганлар. Аллоҳ ҳузурида бир қултум сув қадар қадри йсқ сканлигини айтганлар.

Шу сткинчи дунёнинг снг қийматли нарсаси, Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг таъбирларича, солиҳа, диндор бир аёлдир. Ҳақиқатдан ҳам қадрсиз дунё фақат схши турмуш сртоқ билан қадрли бслади. Ҳатто жаннат ҳам таърифлаб бслмас даражада чиройли ва қийматли бслса-да, Одам Ато у ерда ёлғиз зерикиб, сиқилиб Жаноби Ҳақдан сзига бир жуфт беришини ссраган. Демак, инсоннинг сз наслини давом сттириши учун, ҳузур ва ҳаловат топиши учун бир турмуш сртоққа сҳтиёжи бор. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар: "Инсонни бахтли қиладиган уч нарса бор: диндор аёл, фазилатли уй-жойи ва хайрли маркаби. Бахтсиз қиладиган ҳам уч нарса: Амон аёл, файзсиз уй ва хайрсиз маркаб.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:58:53
Бир аёл намунаси

Тобеин олимларининг буюк муҳаддиси Шабий шундай ривост қиладилар:
"Бир куни қози Шурайҳ билан гаплашиб стирган сдик. Бу буюк олим менга деди:
- А­й, Шабий! Агар уйланмоқчи бслсанг Бани Тамим қабиласидан қиз ол. Улар қобилистли ва комил кимсалардир.
- Қаердан биласиз?
- Ашлигимда бир кун Бани Тамим қабиласига борган сдим. Бир уйнинг олдидан стиб бораётганимда кекса кампир билан ёш бир қизни стирганларини ксрдим. Қиз жуда ҳам чиройли сди. Уни сқиндан ксриш мақсадида сув баҳонаси билан уларга сқинлашдим ва сув ссрадим. Кампир қизга сув олиб келишни айтди. Сувни ичгандан кейин кампирга:
- Бу қизнинг исми нима? Кимнинг қизи.
- Исми Зайнаб. Ҳудойрнинг қизи.
- Турмушга чиққанми?
- Йсқ, чиқмаган.
- Аллоҳнинг амри билан менга берасизми?
- Тенги бслсанг, берамиз.
Уйга келдим. сша қизга уйланишни мақсад қилиб қсйган сдим. Яқинларимдан бир неча кишини бошлаб қизнинг тоғасиникига бордик ва нистимизни айтдик. Улар рози бслишди. Аикоҳдан кейин Бани Тамим аёлларининг тошбағир сканликларини сйлаб, пушаймон бсла бошладим. сз-сзимга "А­нди бслганича бслди. Уйланаверай. Яшашда қийналсам ажрашамиз" дедим. Лушаймон бслганимни ҳеч кимга сездирмадим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 14:59:04
Чимилдиққа кирганимда қиз менга:
- "Хсжайин! Бундай пайтда куёвнинг Аллоҳ ризоси учун икки ракат намоз сқиб, Жаноби Ҳақдан аёлининг хайрли бслишини тилаб дуо қилиши, аёли ахлоқсиз, мижғов бслса, ёмонлигидан сақланиши учун Аллоҳга ёлвориши суннатдир" - деди. Мен ҳам: "Ҳа шундай" - деб намозга турдим. Салом бериб қарасам, у ҳам намоз сқиспти. Аамозини сқиб бслгач, менга шундай деди:
"Хсжайин! Мен бегона қизман. Сизнинг характерингизни билмайман. Севган, хуш ксрган нарсаларингизни айтинг ва мен сизнинг истакларингизга мос равишда хизматингизни қилай. Хуш ксрмаган нарсаларингизни ҳам айтингки, улардан сзимни сақлай. Сиз ёқтирмайдиган вазистга тушиб қолмай. Сизга сз қабилангиз ичида бир қиз, менга ҳам қабиламда бир йигит топиларди. Лекин тақдир бслгани учун бир-бирларимизнинг характеримизни, одатларимизни билмаган ҳолда ср-хотин бслдик. А­нди Аллоҳ Таоло буюрганидай менга ё схши муносабатда бслинг ёки мен билан ажрашинг, оилага қайтай. Сизга айтадиган илк гапларим шулар. Аллоҳдан сизни ва мени кечиришимни, исломий бир оила ҳаёти қуришга муваффақ қилишини ссрайман!"
Мен ҳам унга жавобан дедим:
"Хоним! Шундай ссзларни айтдингизки, агар бу айтганларингизни қилсангиз мени бахтиёр қиласиз, йсқ, агар ссзингизда турмасангиз сизга нима қилишимни сзингиз айтдингиз" — дедим унга.
Кейин менга дедики:
- Қариндошларимни келиб-кетишини истайсизми?
- Атиб қолишларини истамайман. Тез-тез келмасинлар.
- Қсшнилардан кимнинг чиқиб туришини, кимнинг чиқмаслигини истайсиз? Истаганларингизга ҳурмат ксрсатай, истамаганларингизга юзимни ксрсатмай, - деди.
- Фалончи-фалончилар схши, номусли кишилардир, келиб кетаверсинлар. Фақат фалон кишилар келмасинлар, кераги йсқ дедим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:01:37
Мана, сй, Шабий! Қиз мен айтгандай қилиб ҳаракат қилди. Менинг унга бслган севгим кундан-кунга ортди. Бу аҳволда орадан бир йил стди. Бир кун уйга келсам кекса бир кампир уйни ичида: "Шундай қил, бундай қилма" деб аёлимга бир нарсалар айтаспти.
- Ким бу?
- Қайнонангиз.
Ундан ҳол-аҳвол ссрадим. Мендан:
- сғлим" Аёлингдан мамнунмисан? Деб ссради. Мен:
- Мамнунман. Солиҳа бир умр йслдошдир. Жуда ҳам схши тарбис берибсиз. Фарзанд тарбислашдаги бу ғайратингизнинг
мукофотини Жаноби Ҳақ сиздан дариғ тутмасин, - дедим.
- сғлим. Аёлларнинг ёмонликлари снг ксп икки холатда билинади. Бири сғил бола туғса, иккинчиси срларида юз бурсалар. Агар аёлингда бирор камчилик ксрсанг, дарров тузатишга ҳаракат қил. Онт ичаманки, оиладаги снг ёмон нарса срларидан юз бурган дилбарларнинг нозланиб туришларидир.
Сснгра қайнонам:
- А­нди айтчи, сғлим, қариндошларимиз сизларни зиёрат қилишга қачон ва қанча вақтда келсинлар? - деб ссради. Мен:
- Хоҳлаган пайтларида келсинлар, - дедим.
Қайнонам ҳар йили бир марта уйимга келар ва менга шу тарзда насиҳат қиларди. Гапнинг қисқаси мен у билан роппа-роса 20 йил гулдай умр кечирдим. Шу вақт ичида бирор камчилигини топа олмадим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:02:31
Бир қсшим бор сди. Аёли юзсиз, тарбиссиз бслгани учун уйида ғавғо, жанжал ксп бслар сди. Уларнинг бу ҳоли аёлим Зайнаб учун шеър ёзишга ундади. Мана сша шеър:

Аёл зоти ичра Зайнабим — зарҳал,
Кстарсам қслларим қурисин дарҳол.
Бегуноҳ аёлни урмоқлик гуноҳ, Зайнабим олқишга лойиқ — Ҳақ гувоҳ.
Аёллар ичида қуёшдек порлар, Ўзгалар юлдузу бир уни чорлар.
Қуёшнинг олдида не бспти юлдуз?! У менга бахт берди кечаю-кундуз.
Зайнаб - хушхулқ, Зайнаб - вафодор,
Унга таёқ смас, мадҳис даркор.
(Ааргиза А аимова таржимаси.)

Хулқ-атвори схши аёллар ҳақида куйлаб, уларнинг исмларини китобга ёзадилар, шон-шарафга буркайдилар. Тарбиссиз, ёмон хотинлар сса ҳаётларида роҳат ксриб сшамаганлари етмагандай, слгандан кейин ҳам орқаларидан шундай гапиртирадилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:02:48
Аҳли аёлнинг ёмони

Кишининг снг катта бахтсизликларидан бири, ёмон хотинга уйланишдир. Ана шу пайтда дунёда сшар скан, жаҳаннамга тушгандай бслади. Хотинининг минғирлашларидан тсйиб кетган бир киши шу байтни айтибди:
Тек туриб, бир карра ссз айтса ногоҳ,
У дсзах сшигин очгандайин, оҳ!
Амон хотин срларининг сочини срта оқартиради, срта қаритади.
Арабларнинг буюк олими Асмоий бир куни Каъбани тавоф қилаётиб қараса, бир киши орқасига кекса бир кимсани юклаб, унга: "кичиклигингда ҳам, катталигингда ҳам минг турли азоблар бердинг" деб зорланарди. Буни сшитган Асмоий:
- Дсстим, ҳурматда камчилик қилма. Унинг сенга ксп схшиликлари теккан бслиши керак, - деб унга танбеҳ берибди.
- Сен буни менинг кимим деб сйласпсан?
- А даданг, ё бувангдир. У киши бошини чайқаб:
- Йсқ, йсқ, - дебди. Бу менинг сғлим.
Буни сшитган Асмоий қулоқларига ишонмай:
- сғлингга нима бслдики, у бу аҳволга тушди? - деб ссрабди. Дардли ота шундай дебди:
- Хотинининг ёмонлиги уни шу аҳволга келтирди... Бир киши муфтидан ссрабди:
- Муфти ҳазратлари, Жаннатдаги аёлларимиз кимлар бслади?
- Дунёдаги аёлингиз билан жаннатда ҳам бирга сшайсизлар, дегач, унинг тепа сочи тикка бслиб:
- Ундай бслса, аёлим билан ажрашай. Бу дунёда азоб бергани етмагандай охиратда ҳам азоб чекаманми? - дебди. Табиийки, бу - ҳазил. Амон хотин осонликча жаннатга кириб, сри билан бирга бсла олмайди. Жаннатга киргандан кейин сса ёмон бслмайди. А­рларига ҳаётни заҳар қилган аёлларгина бундай гапларга сабаб бсладилар. Аллоҳ бундай мусибат берувчи аёлларнинг ёмонликларидан сақласин. (Омин).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:03:16
Аёлдан изланадиган фазилатлар

Оила қуриш учун ср бслажак қаллиғидан ахтарадиган бир қатор хусусистлар бор. Бу хусусда А асулуллоҳ (с.а.в.) шундай ифода стганлар:

"Аёлга тсрт нарсаси учун никоҳланади. Моли, насаби, гсзаллиги ва сътиқоди учун. Сен диндор бслганини ол. Қслларинг баракат ичида бслади".

Бу сифатларни ҳаммаси бир аёлда мужассам бслмайди. Диндорликни бир томонга ташлаб, молу дунё, гсзаллик ва шуҳрат учун уйланганлар ҳузур ва баракат топа олмайдилар. А асулуллоҳ бу хусусда шундай деганлар:

"Аёлларга фақат гсзалликлари учун уйланманглар. Вақт келадики, гсзалликлари сзларини ахлоқан паст қилади. Уларга мол-дунё учун уйланманглар, моллари сзларини йслдан оздиради, аёлларнинг диндорларига уйланинглар, шубҳасиз йиртиқ кийимли, қора, лекин диндор аёл улардан қийматлидир".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:05:16
Аёлдан ажратиладиган хусусистларни қисқача шундай изоҳлаш мумкин:

1. Диндор ва солиҳа бслиши. Уйланишда аҳамист бериладиган снг муҳим хусусист шудир. А­ътиқоди, иффат ва номус туйғуси заиф бслган аёл сри ва унинг сқинлари учун ҳузурсизлик манбаи бслади. Оиланинг обрс ва сътиборини туширади.

2. Бокира бслиши. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бокирага уйланишни тавсис стганлар. Зеро, у билан ошно бслиш, сртада муҳаббат пайдо бслиши осондир. Жобир ибн Абдуллоҳ (р.а.) айтиб бердилар:
- А асулуллох мендан "Уйландингми?" деб ссрадилар. Мен "ҳа" дедим. "Бевами, бокирами?" деди. "Бева" дедим. "Бокира олганингда сди бир-бирларинг билан муҳаббатли бслардинглар" дедилар.
Ҳазрати Ойша (р.а.)дан шундай ривост қилинади.

"Бир марта А асулуллоҳ (с.а.в.)дан:
- А­й А асулуллоҳ! Сиз бир водийга тушсангиз ва икки дарахт топсангиз, бирини устидаги меваси ейилган, иккинчисиники сса ейилмаган. Туснгизни қайси бирининг остида тсхтатасиз, деб ссрадим. А асулуллоҳ (с.а.в.): "Иккинчисининг остида" дедилар. Ҳазрати Ойша онамиз бу билан А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг сзларидан бошқа бир бокирага уйланмаганларига ишора қилдилар ва бу билан фахрланардилар. Имом саззолий дейдилар: бокирага уйланишда учта фазилат бор:

Биринчиси, бокира қиз фақат бир срни билади ва унинг кснглини олади. Унга нисбатан муҳаббат ҳосил бслади. Аввал бошқа сркак билан алоқа қилган аёл снги срининг баъзи хулқ-атворларини ёқтирмаслиги ва унга кснгли исимаслиги мумкин. Ксз очиб ксрганинг бошқа деганлари беҳуда смас.

Иккинчиси, сри ҳам уни кспроқ севади. Чунки сркак табиати аввал қсл теккизган аёлга нисбатан совуқроқ муносабатда бслади.

Учинчидан сса бева аёл доимо аввалги срини хотирлайди. Бу сса ҳузурнинг бузилишига, кснгилнинг бслинишига сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:05:48
Айтишларича, аёллар уч қисм бслади. Биринчиси сеники. Сенга фойдаси тегади. Иккинчиси сеники смас, лекин сенга зарари тегади. Учинчиси ҳам сеники, ҳам сеники смас. Сеники бокира аёлдир. Ксзи сенда очилиб, қалби сенга боғлиқ бслади. Сеники бслмагани бева ва болали аёлдир. Молингни ейди, болаларига едиради ва доимо аввалги срини сслаб юради. Сеники ва сеники бслмаган сса боласиз бева аёлдир. Аввалги сридан ксра кспроқ нарса талаб қилади, мамнун қилсанг сеники бслади. Акс ҳолда аввалги сриники бслиб қолаверади.

Шунингдек, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уй ишларининг, болаларнинг ксплиги сабабли бева аёлга уйланганларни дуо қилганлар. сзлари ҳам турли сабаблар билан Ойша онамиздан ташқари бева аёлларга уйланганлар.

3. Туғадиган бслиши. Саҳобалардан бирлари А асулуллоҳ (с.а.в.)ни ёнига келиб:
- Мен насл-насабли ва гсзал аёл топдим, лекин туғмайди. Унга уйланайми? Деганларида А асулуллоҳ (с.а.в.) "Йсқ" дедилар. У саволни уч марта қайтарди. А асулуллоҳ кейин:
- "Туғадиган севимли аёлларни олинглар. Чунки қиёмат кунида мен бошқа умматларга ксра сизнинг ксплигингиз билан фахрланаман" дедилар.

4. Соғлом бслиши. Ҳамма нарсанинг боши соғлиқдир. Турмуш қурмоқчи бслганларнинг жисмоний ва руҳий касалликларини сширмаслик керак. Зеро, бу кейинроқ маълум бслса, ажралиш ва дилхираликка сабаб бслади. Касаллик туфайли никоҳни бузиш ёки бузмаслик хусусида ихтилофлар бор. Лекин кспчиликнинг фикрига ксра, ажралиш мумкин. Бунга доир баъзи ривостлар бор. "Лайғамбар (с.а.в.) Бани Гифордан бир аёлга уйландилар. Чимилдиққа кирганларида унинг биқинида тери касаллиги бор сканлигини ксриб, дарров оиласига қайтардилар ва "Мендан унинг нуқсонини сширдингиз - дедилар". Ҳазрати Али ва Ҳазрати Умар (р.а.)ларнинг фикрича, тсртта сабаб билан ажралиш мумкин. Булар, жиннилик, моховлик, тери касаллиги ва жинсий аъзолардаги касаллик. Бу борада сркакда бслса ҳам, аёлда бслса ҳам фарқи йсқ.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:06:45
5. Қариндош бслмаслик. Замонавий тиббиёт сқин қариндошлар билан қурилган оилаларда туғилаётган фарзандларнинг жисмоний ва руҳий касалликларга дучор бслаётганинг тасдиқламоқда. Статистик маълумотлар туғма ногирон болаларнинг аксаристи сқин қариндошларга оид сканлигини ксрсатмоқда.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг бу тсғрида шундай ҳадис ривост қилинади:
- "Яқин қариндошлар билан турмуш қурманглар. Зеро, оила заиф бслади". Ҳазрати Умар ҳам шундай деган: "Бегона аёлларга уйланингларки, болаларингиз заиф ва қобилистсиз бслмайди".

Бундан ташқари, сқин сшаганлари учун улар орасида севги боғи бсш бслади. Бир-бирларига нисбатан жинсий майл ҳам бслмайди. Чунки улар ксп вақтдан бери бирга сшашган. Қариндошлик ҳам жинсий орзуларни тссади. Тарафлар сртасида севги ва ҳурмат бслмайди. Шунингдек, ср-хотинда салбий хулқ-атворлар бслмаслиги керак. Дангасалик, қайсарлик, худбинлик, хасислик, исрофгарчилик, тарбиссизлик ва марҳаматсизлик, бадқовоқлик, сзмалик ва ҳоказо.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:07:13
А исоладаги куёв

Келиндан ахтариладиган хусусистлар йигитда ҳам бслмоғи лозим. Албатта, аввало диндорлик ва ахлоқ туриши табиий. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.): "А­ътиқод ва хулқ-атвори схши бслган, йигитга қизингизни ссрашса, дарров беринг. Акс ҳолда ер юзида фитна ва фасод ёйилади", деганлар.

Афсуски, аксарист ота-оналар аввало куёвнинг мол-дунёсига, дипломига, амалига сътибор берадилар. Ҳадисда айтилганидай, бу фитна ва фасодга йсл очади. Соғлом оила қуриш қийинлашади. Шу тариқа жамист ҳам заифлашади. Ахлоқли оилада, соғлом муҳитда катта бслган ксп қизлар бундай хатонинг қурбони бслиб, келин бслган хонадонидаги ношаръий муҳитда маънавистини йсқотиб, сткинчи дунё манфаати учун абадий ҳаётини барбод қилмоқда.

Саҳобалардан Саҳл ибн Саъд-ас-Саидий (р.а.) ривост қилади: Бир кун А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларидан бир бой одам стди. А асулуллоҳ (с.а.в.) шерикларидан ссрадилар:
- Бу киши ҳақида нима дейсизлар?
- Қиз ссраса беришга, тилаги бслса бажарилишга, гапирса ссзини тинглашга лойиқ бир киши, деб жавоб бердилар. А асулуллоҳ индамадилар. Шу пайт фақир мусулмонлардан бири стди. Бу сафар А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Бу фақир киши ҳақида нима дейсизлар? - деб ссрадилар. Анидагилар:
- Қиз ссраса беришга, тилаги бслса бажарилишига, гапирса ссзи тингланишга нолойиқ бир кимса, - дедилар. Шунда А асулуллоҳ:
- Бу фақир киши босги бойдан ер юзи тслгунча хайрлироқ, - дедилар. Ҳасан Басрий ҳазратларидан ссрадилар:
- Жуда ҳам схши ксрадиган қизим бор. Унга талабгорлар ҳам ксп. Уни кимга турмушга берай?
Ҳасан Басрий шундай жавоб бердилар:
- Аллоҳни ҳурмат қиладиганига бер. Зеро, ундай одам қизингни схши ксрса, унга нисбатан схши муомалада бслади. Мабодо ёқтирмаса ҳам ҳеч бслмаганда унга ёмонлик қилмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:08:29
Турмуш қуриш таклифи

Умуман олганда, совчи йигит тарафдан юборилади. Лекин таклифни аввало сркак қилиши шарт смас. Яхши йигит топилганда қиз тараф ҳам таклиф қилиши мумкин. Бунинг уст ери йсқ. Саодат асрида баъзи аёллар А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига келиб "Мени завжаликка қабул қиласизми ё А асулаллоҳ" деб таклиф қилганлар.

Бир марта Аабий алайҳиссаломнинг ҳузурларига бир аёл келиб завжаликка қабул қилишларини ссраганларида Лайғамбаримиз (с.а.в.) ксзларини ерга қадаб сукут сақладилар. Шу ердаги бир саҳоба:
- А­й А асулуллоҳ, бу аёлга мени уйлантирсангиз бслмайдими? А асули акрам унга:
- Маҳрига берадиган нарсанг борми? - дедилар. Саҳоба:
- Йсқ А асулуллоҳ! Анимда ҳеч нарсам йсқ деди. А асули акрам:
- Бор бир дона узук бслса ҳам топиб кел ва қслига тақиб қсй, - дедилар. Саҳоба туриб кетди. Бироз вақтдан кейин қайтиб келиб:
- А­й А асулуллоҳ, ҳеч нарса, ҳатто тақинчоқ ҳам топа олмадим. Лекин шу сҳромим бор. Бунинг срмисини беришим мумкин деди.
Устига кийишга бир дона ксйлаги бслмаган бу фақир саҳобага қараб А асулуллоҳ (с.а.в.) дедилар:
- Яхши, лекин сҳромни срмиси нимага срайди? Қолган срмиси билан сен нима қиласан? Уни сен кийсанг, аёлнинг, у кийса, сенинг устинг очиқ қолади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:08:40
Саҳоба секин стирди. Озгина вақтдан сснг, ғамгин бслиб чиқиб кетди. Унинг умидсизлиги А асулуллоҳ (с.а.в.)га таъсир қилди. Орқасидан одам юбориб, чақиртирдилар ва:
- Қуръондан ёдлаганмисан? - деб ссрадилар. У:
- Фалон-фалон сураларни ёдлаганман деб санай бошлади. Кейин Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
- Қуръондан ёдлаган сураларинг учун сени бу аёлга уйлантирдим, дедилар. Ҳазрати Умарнинг сғли саҳоба Абдуллоҳ ибн Умар айтади:
- Синглим Ҳафса, Ҳазафанинг сғли Хунайсдан бева қолган сди.
(Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг саҳобаларидан бслган Хунайс Бадр жангида қатнашиб, Мадинада вафот стганди.) Дадам синглимни турмушга қандай берганларини менга айтиб бердилар:
Усмон ибн Аффоннинг (Халифа Ҳазрати Усмоннинг) ёнига бордим ва унга Ҳафсани олишни таклифни қилиб:
- А­й Усмон! Хоҳласанг қизим Ҳафсани сенга никоҳлаб берай, - дедим. Усмон:
- Шу кунларда мен уйланмаганни маъқул деган сйдаман деди. Кейин Абу Бакрни ёнига бордим. Унга ҳам:
- Хоҳласанг қизим Ҳафсани сенга никоҳлаб берай - дедим.
Абу Бакр сукут сақлади ва менга жавоб бермади. Менинг жаҳлим Ҳазрати Усмондан ксра Абу Бакрга кспроқ чиқди. (Чунки Ҳазрати Усмон ҳеч бслмаса уйланмайман деб узр ссраган сди).
Яна бир неча кун кутдим. Кейин Ҳафсани Аабий алайҳиссалом ссрадилар. Мен рози бслдим. Шу пайт Абу Бакр билан учрашиб қолдим. У менга шундай деди.
- А­й Умар! Сен мендан қизингга уйланишни таклиф қилганингда жавоб бермаганим учун ранжиганга схшайсан, шундайми?
- Ҳа шундай, - дедим.
А асулуллоҳ Ҳафсага уйланмоқчи сканлигини айтган сдилар. Мен А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг сирларини ҳеч билдирмаслик учун жавоб бермадим. Агар Аабий алайҳиссалом Ҳафсага уйланишдан воз кечсалар, таклифингга албатта рози бслардим...
Бу воқеадан шу ксринадики, муносиб йигит топилганда қизларни таклиф қилинишида ҳеч қандай ноқулайлик йсқ. Айниқса аҳолиси ксп бслган ва кимсани кимса танимайдиган шаҳарларда, схши куёв келиб сшигимизни қоқади, деб кутиш хатодир. Бсйдоқларни уйлантириш Аллоҳнинг амридир. Бу ишни ташкил қилувчи ташкилотлар тузиш, тарафлар сртасида воситачилик қилиш, моддий-маънавий муаммоларни ечимида ёрдамчи бслиш жуда ҳам хайрли вазифа ва хизматдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:09:08
Тсй тайёргарлиги

Тсйдан олдин ср-хотин ва оила учун керак бсладиган сҳтиёжлар учун имконист даражасида сарф-ҳаражат қилинади. А сзғор учун зарур ашёларнинг олиниши снги келин-куёвларга осонлик туғдиради. Кийим-кечак, зебу-зийнат ва уй учун керакли ашё олишда исрофгарчилик, дабдабачилик қилмасдан оддий ҳолда ҳаракат қилиш ҳам диний, ҳам иқтисодий жиҳатдан зарурдир. Катта қарз свазига қилинаётган сарф-ҳаражатлар оиланинг ҳузур-ҳаловатини бошдан бузиб, оила саодатига чанг солмоқда. Зебу-зийнат ва буюмлар билан бахт таъминланмайди.

Минглаб пулларга олинган келин сеплари, қизимни бахтли қилади деб сйлайдиган ота-оналар, куёвга келинни қадрли қиладиган схши тарбис ва сътиқод туйғуси сканлигини билишлари керак.
Бу ноёб буюмлар, қиммат газламалар, замонавий кийимлар сскиради, йиртилади, бузилади. Ҳатто бир кун келиб буларни сотишга мажбур бслиб қолиш мумкин. сша оғир дамларда, съни инсон моддий инқирозга юз тутган пайтда дунёнинг ҳақиқий моҳистини биладиган аёл ёрдамга шошилиб, срига куч-қувват бслади. Йсқчиликка чидайди. сзи срига юк бслмаганидай, унинг дардига шерик бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:09:35
Маҳр

Маҳр уйланаётган пайтда куёвнинг келинга берадиган совғасидир. А­ркакни аёлга ҳурматининг, унга бслган меҳрининг рамзидир. Баъзи жамистларда қизлар талабгор чиқсин, деб мол-дунё йиғиб, турмушга чиқаётганда буни срларига бермоқдалар. Исломист аёлга ҳурматни маҳр билан исботлаган.

Маҳр — аёлнинг ҳаққи, бадали смас. Исломда инсон шундай қадрлики, дунёда уни сотиб оладиган ҳеч бир қиймат йсқ. Маҳр оила қуришнинг жиддий масъулист сканлигини ксрсатади. Жаноби Ҳақ аёлларнинг бу ҳаққини шундай билдиради:

"Хотинларингизга маҳрларини ҳадс каби (съни чин кснгилдан, мамнунлик билан) берингиз" (Аисо сураси, 4-ост).

Маҳр отанинг ёки онанинг смас, келин бслмишнинг сз ҳаққидир. Унинг ота-онаси ёки қариндоши куёвдан ҳеч қандай маблағ талаб қила олмайди. Онадслининг баъзи ерларида ёйилган ва қизни бир тур мол каби сотишга схшаб талаб стадиган пулнинг ислом ва инсонистга боғлиқ тарафи йсқ. Ҳамма қизининг тирикчилигини, сҳтиёжларини қондириш мажбуристида бслгани ҳолда, уни катта қилиш учун сарфлаган ҳаражатларини куёв тарафидан олиши мутлақо нотсғри. Аикоҳда куёв томонидан бериладиган пул ва буюмлар фақат қизнинг ҳаққидир.

Маҳр турмуш қуришнинг шарти смас, аксинча меҳру муҳаббат воситасидир. Маҳр белгилашнинг икки шакли мавжуд: маҳри мусамма ва маҳри мисимдир. Аикоҳ шартномаси тузилаётган вақтда сзаро келишилган ҳолда белгиланган маҳр маҳри мусамма (аниқ, белгиланган маҳр) дейилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:09:54
Тсйга таклиф

Турмуш қуриш инсон ҳаётидаги снг аҳамистли воқеалардан бири бслгани туфайли, тсйни сқинлар ва дсстлар билан стиши табиий. Тсйга таклиф қилиш ва меҳмонларга иззат-икром ксрсатиш Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг тавсисларидир. Абдурраҳмон ибн Авфга уйланаётганларида:
- Бир қсй билан бслса ҳам тсйга меҳмон чақир, - деганлар.

Тсй қилиш ҳукми борасида ихтилофлар вужудга келган. Зоҳирийларга ксра вожиб, Аҳмад ибн Ҳанбалга ксра, суннат, олимларни кспчилигига ксра сса мустаҳабдир.

Тсйнинг вақти билан боғлиқ ихтилофлар ҳам бор. Меҳмонлар келин-куёв чимилдиққа киргандан кейин келгани дурустми ёки кирмасдан олдинми? Шофий имомларидан Субкий чимилдиққа киргандан кейин бслиши дуруст деган. Зеро, Анас ибн Маликни билдиришича:
- Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Зайнаб билан келин-куёв бслиб тонг оттирдилар, кейин халқни таклиф қилишди. Бугунги тсй вазистга қараб чимилдиқдан олдин, чимилдиқ давомида ва чимилдиқдан кейин бслиб стмоқда.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёлларига уйланаётган пайтларида ксп ёки оз меҳмон чақирганлар. Қсй ссйиш ёки ундан ҳам кам харажат билан тсй стказиш мумкин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:10:28
Тсйга таклиф стилса, рози бслиш. Мусулмоннинг таклифига рози бслиш, мсъминнинг мсъмин устидаги ҳақларидандир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар: "Сизлардан бирингиз тсйга таклиф қилинса, дарров рози бслсин".

Зоҳирий ва Шофийларга ксра, таклифга розилик вожибдир. Ҳанафий мазҳабида сса вожиб смас, суннати муаккадир.

А­нг ёмон тсй дастурхони. Аикоҳ ибодат бслгани учун тсй маросимларини исломга зид шаклда стиши номақбулдир. Спиртли ичимликлар бслган, дискотекали тсйлар, диний ва миллий анъаналаримизга мутлақо тескари. Спиртли ичимликлар қсйиладиган тсйларга таклиф стилса, бориш мумкин смас. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:

"Ҳар ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирса, спиртли ичимлик бор дастурхонга стирмасин". Бундан ташқари камбағаллар чақирилмай фақат бойлар чақирилган дастурхон ҳам баракотсиздир.

"Камбағаллар қолиб, тсқ кишилар чақирилган дастурхон нақадар ёмондир", - деган ҳадиси шариф бор.

Аикоҳ туфайли маросим қилинар скан, фақирларнинг кснглини ва дуосини олиш керак. Тсйлар, байрамлар ва бошқа турли маросимлар бслмаса, фақирларнинг тскин дастурхон атрофида стиришлари мушкулдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:10:47
Исрофгарчилик ва дабдабали тсйлар. Оддийлик ва камтарлик бахтли ҳаётнинг аҳамистли хусусистидир. Аафсни қондириш ва бошқаларга схши ксриниш учун қилинадиган дабдабали тсйлар мол-дунёнинг беҳуда сарфланишига йсл очиб бермоқда. Ҳамма нарсада оддийликни ва тенгликни асос қилиб олган исломист, тсйлардаги исроф ва дабдабага қарши чиққан. Бу борада Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:

"Тсйнинг биринчи кунидаги овқат ҳақдир. Иккинчи кунидагиси суннат, учинчи кунники сса дабдабадир. Ҳар ким дабдаба қилса, Аллоҳ уни рози қилади".

Таризда қирқ кеча-кундуз давом стган тсйлар ҳақида айтилади. Айниқса, Аббосийлар даврида сарой тсйларини бошдан охиригача исрофгарчилик сканлиги маълум. Ҳозирги сркатой бойларнинг бир қисми ҳам сски давр қиролларини орқада қолдирадиган даражада исрофгарчилик ва дабдаба қилиб, ерга сочилган пуллар устида сйинга тушмоқдалар.

Ҳадиси шарифда "Учинчи кунни овқати дабдабадир" дейилиши тсй сгасининг нистига боғлиқ. Тсйга вақтида кела олмаган ёки узоқдан келиб, хизмат қилиб юрганларга бир кун овқат беришнинг зарари йсқ. Лекин фалончи тсйида шундай қилди, шунча кун овқат берди, дейишлари учун шундай қилса, қиёмат куни Жаноби Ҳақ унинг риёкорлигини ҳаммага сълон қилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:13:36
Суннатга мос тсй

Маълумки, никоҳ тсйлар турли жамистларда турлича қилинган. Буларнинг бир хил хусусисти сса сълон, икром ва маишатдир. Янги оила жамистга сълон қилинмоқда, турмуш қурганлар танитилмоқда, шу тариқа соғлом авлодни юзага келиши таъминланмоқда.

Аикоҳни сълон қилиш. Ссзда ва амалда никоҳни ташвиқ қилган Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) тсй қилиб, чолғу чалишни тавсис стганлар. А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг бу борадаги баъзи гапларини келтириб стсак:

"Аикоҳ жинсий муносабатда ҳалол ва ҳаромни бир-биридан айирадиган ишдир". Зино айб бслгани учун сширин, никоҳ шаръий ва мақбул бслгани учун ошкор қилади.

"Тсйни сълон қилинглар ҳамда никоҳни масжидларда сқинглар. Унинг учун даф (дсмбира) чалинглар. Ҳеч бслмаса, бир қсй билан тсй қилинг. Уйланаётган киши сочини қорага бссган бслса, буни аёлга билдирсин. Уни алдамасин".

Бу ҳадиси шарифга ксра, никоҳни даф (дсмбира) билан сълон қилиш ва масжидда никоҳ сқиш суннатдир. Масжидда сқилиши никоҳнинг ибодат сканлигидан далолат бермоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:14:03
Тсйда маишат. "Азада йиғлайдилар, тсйда сйнайдилар", - деган нақл бор.
Тсйларда хурсанд бслиш табиий бир ҳолдир.
Ҳазрати Ойша онамиз (р.а.) ансорлардан бир сқинининг тсйига борадилар. Уйга келганларида Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ссрадилар:
- Келин-куёвни ичкарига юбордингизми?
- Ҳа.
- Келин билан бирга даф чалиб, қсшиқ айтадиган канизаклар ҳам юбордингизми?
- Йсқ.
- Ансорларнинг ксп ғазаллари бор. Улар хурсандчиликни ҳам жуда схши ксришади. Кошки мана буларни тараннум стадиган кимсалар ҳам борганда сди:
Сизга келдик, сизга келдик,
Сизга салом, бизга салом.
Бслмаганда қизил олтинлар,
Ксринмасди ой юзлар.
Сиёҳ буғдойлар бслмасайди
Семирмасди вужудлар.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу ссзлари билан тсйнинг камчилигига ишорат қилмоқдалар. Бир ашура куни Мадинада ёш қизларнинг чалиб қсшиқ айтаётганларини ксрган Холид ибн Зақвон ал-Маданий бу ҳақда Муаввиз қизи А убаййидан ссрайди. А убаййи:
- Тсйим куни срталаб А асулуллоҳ келдилар. Каравотимга стирдилар. Анимда Бадр жангида ҳалок бслган аждодларим билан боғлиқ қсшиқ айтиб стирган иккита канизак бор сди. Қсшиқни бир ерида:
- "Орамизда сртага нима бслишини биладиган бир пайғамбар бор" деганида, А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Ундай деманглар. А­ртага нима бслишини Аллоҳдан бошқа ҳеч ким билмайди. Қсшиғингизда давом стинг, дедилар. Холид ибн Зақвон шу тариқа даф чалиш жоиз сканлигини билдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:15:05
Сабр-тоқат

Бир аёл Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ёнларига келиб шундай деди:
- Сизнинг тепангизда туриб даф чалишни нист қилдим! Аима қилай? Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
- Ундай бслса, чалавер, - дедилар. Аёл:
- Жоҳилист кишилари бутлар учун қурбонлик қилган ерда қурбонлик қилишни нист қилдим. Аима қилай?
- Бир бут учун нист қилдингми?
- Йсқ, Аллоҳ учун.
- Ундай бслса, қурбонлик қилавер...
Анас ибн Малик (р.а.)нинг нақл қилишларича, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бир тсйдан қайтиб келаётган аёл ва болаларни ксргач, срнидан турдилар ва уларга хурмат билан дедилар:
- Сизлар инсонларнинг ичида мен учун снг севимлисизлар.
Яна Ҳазрати Анас (р.а.)нинг билдиришларича, А асулуллоҳ (с.а.в.) Мадинанинг бир жойида даф чалиб, қсшиқ айтаётган бир гуруҳ қизларга йслиқадилар. Улар қсшиқларида:
"Биз Аажжор сғиллари, қизларимиз.
Муҳаммад нақадар схши қсшнимиз" дегач, А асулуллоҳ (с.а.в.):
- "Аллоҳ биладики, мен ҳам сизларни жуда схши ксраман" дедилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ксрсатган йслларини тутган саҳобалар тсйларда қувонч ва хурсандчилик қилганлар Амир ибни Саъд (р.а.) шундай деганлар:
- Бир тсйда Қарозо ибни Каъб ва Абу Масъуд ал-Ансорийнинг ёнига бордим. Бу пайтда канизаклар қсшиқ айтаётган сди.
"Сиз А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг саҳобаси ва Бадр аҳлидансиз. Сизнинг ёнингизда шундай қилинспти (ва сизлар овоз чиқармаспсизлар) дедим. Улардан бири:
- Истасанг бизлар билан бирга сшит, истасанг туриб кет. Тсйда хурсандчилик қилиш учун бизга рухсат берилган" - деди. Шу воқеа билан боғлиқ бир ривост мавзуни снада ойдинлаштиради. "Бизга тсйда қсшиқ айтишга, жанозада меъёрида йиғлашга (А асулуллоҳ тарафидан) рухсат берилди".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:15:24
Инсонни тсғри тушунмоқ

Бу ҳадис ва тажрибалардан англаймизки, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) инсон фитратига холис тарзда ёндошиб табиий орзу ва сҳтиёжларни инкор қилмай, уларни шаръий йсл билан қондиришга ксрсатма берганлар. Зеро, хурсандчилик, дам олиш сҳтиёжлари шаръий йсл билан қондирилмаса, кишилар ҳаётнинг қийинчиликлари остида сзиладилар, руҳий азобга дучор бсладилар. Тсй, байрам ва бошқа шодиёналар кундалик ҳаётни осонлаштирадиган, роҳат бағишлайдиган бслгани учун Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ора-сирада бу нарсаларга мойиллик ксрсатиб, қарши чиққанларга сса танбеҳ берар сдилар. Бир Қурбон хайитида Ҳазрати Ойша (р.а.) ансордан иккита канизак билан бирга даф чалиб, қсшиқ айтиб, вақти чоғлик қилишаётганда уйга Ҳазрати Лайғамбар кириб келадилар ва хурсандчиликни бузмаслик учун юзларини бошқа тарафга қилиб ётадилар. Шу пайтда уйга Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ (р.а.) кирадилар ва жаҳллари чиқиб:
- А асулуллоҳнинг уйида шайтон асбобларини нима иши бор? - дейдилар. Аарироқда ётган Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) юзларидаги пардани оладилар ва:
- "Қссверинг, бу - байрам", - деб Абу Бакрга қарайдилар.
Яна шундай хайит кунида Ҳазрати Ойша онамиз (р.а.) ҳабашистонликларнинг қалқон-камон сйинини тсйгунча томоша қилганларини биламиз. Яна Ҳазрати Ойша онамиз (р.а.) ёшларнинг хурсандчилик қилишлари борасида қуйидагиларни айтганлар:
"Мен у пайтда ёш сдим. сйин ва хурсандчиликни жуда схши ксрадиган қизларга имконист беринг. Улар хурсандчилик ва томошаларни жуда схши ксрадилар. Узоқ вақт томоша қилгач, зерикишади. Шунинг учун улар тсйгунча томоша қилишсин".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:15:39
Ҳеч ким А асулуллоҳ (с.а.в.)дан ортиқ даражада диндор бсла олмайди. Инсон фитратидан бехабар, диндорликни зулм, заҳмат ва мотам тутиш деб сйлайдиган баъзи илмсиз кишилар динда ҳеч қандай хурсандчилик йсқ сканлигини айтиб, ҳатто шаръий хурсандчиликка ҳам қарши чиқишмоқда. А асулуллоҳга тескари ҳаракат қилиш диндорлик ҳисобланмайди. Бундан ташқари бир хато бошқа хатога сабаб бслади. сарбдаги динсизликнинг асосий сабаби черков зулмидир. Ислом мувозанат динидир. Шаръий чегарадан ошмаслик шарти билан, руҳий ва баданий сҳтиёжларни қондирилишга ижозат беради.

Ҳалоллик сшигини ёпиш билан ҳаромнинг йсли тссилмайди, аксинча ёйилади. Ҳеч кимнинг ҳалолни ҳаром, ҳаромни ҳалол қилишга ҳаққи йсқ. Хурсандчилик динда жоиз смас деб сйлайдиганлар Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) замонида ҳам бор сди. Ҳукмни билмаганлари учун бошда Ҳазрати Абу Бакр ва Ҳазрати Умар ҳам қсшиқ айтганларга ва камон-қалқон сйнаган ҳабашистонлиларга қарши чиққанларини, кейин Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг рухсат берганларини сшитиб, индамаганларини биламиз.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:15:59
Хурсандчилик чегараси. Ислом инсоннинг қувониш, хурсандчилик қилиш каби сҳтиёжларини одатдагидай қабул қиларкан, уларнинг қондирилишида ҳам маълум меъёрлар белгиланган. Инсон — бекорчи смас. Ҳар истаганини истаган шаклида қила олмайди. Асри саодат тсйларидаги харажатларда хаддан ошишга, исрофга йсл қсйилмаган. Тсйнинг шаръий бслиши учун диққат қилинадиган хусуслар:

1. Тсйда спиртли ичимлик ичиш, айш ишрат, аёл ва сркакларнинг аралашиб сйнашлари, қуюқлашиб рақс тушишлари жоиз смас.

2. Қсшиқ, лапар ссзлари инсон ҳиссиётини жунбушга келтирмаслиги, ҳаромга бошламаслиги, уларда динга зид ифодалар бслмаслиги керак. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) канизакларни "Орамизда сртага нима бслиши биладиган пайғамбар бор" деган ссзидан қайтарганлар. Келажакни фақат Аллоҳ билишини айтганлар.

3. Хурсандчилик сҳтиёжи жинсга ва ёшга ксра турличадир. Ашларнинг сйин-кулгуга мойиллиги кспроқ сканини Ҳазрати Ойша онамиздан сргандик. Шодиёналар сависли, ёшга мос бслмоғи, ибодат ва ишга тссиқ бслмаслиги лозим. Акс ҳолда вақт ва куч исрофгарчилигига йсл очади. Бундан ташқари тсй маросимлари инсон ор-номуси ва шахсистига тегадиган бслмаслиги керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:16:19
Ҳозирги тсйлар қандай бслиши керак?

Асри саодатдан кейин ҳам Ислом жамистларида тсйлар суннатга мос тарзда стказилган, кураш, югуриш, мушак каби сйинлар билан бойитилиб, юксак маданист ҳолига келган.

Аммо Ислом слкалари орқада қолиб, ривожланган ғарб қаршисида сзлигини йсқота бошлаши тсйларга ҳам таъсир қилди, тсйларнинг диний ва миллийликдан узоқлаштирди. Авваламбор, катта шаҳарларда ғарбга тақлидан қилинган тсй тантаналари замон билан бирга снг кичик қишлоқ жойларга қадар ёйилган, соғлом оила қурилишини қутлаш срнига миллий анъаналаримиз ёт маросимларнинг слкаларимизга киришига ва срнашишига восита бслган. Тсйларнинг миллийлигини йсқотувчи бундай дабдабалар ҳалигача давом стмоқда. Бу салбий холатни қоралаш орқалигина тсхтатиб бслмайди, буларга муқобил тарзда тадбирлар стказиш лозим. Спиртли ичимликлар ичилган, қучоқлашиб рақсга тушилган, ёмон ссзлар ишлатилган, мастларнинг қичқириғи ва қусишлари билан давом стадиган бу тсйларга қарши ёшларимизни сзига тортадиган, уларнинг покиза завқ ва орзуларини қондирадиган тсйлар қилишимиз фойда келтиради. Ашларнинг орзу ва истакларини шаръий йсл билан қондирмасак, улар истар-истамас ғайри исломий тсйларни истаб қолишади. Ва бу билан ксплаб исломий ва инсоний қадристлардан мосиво бсладилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:16:58
Бугунги тсйларни жозибалироқ стказиш учун қуйидаги тажриба қилиниши мумкин.

1. Маишат. Тсйда дастурхон ёзиш суннатдир. Тсй сгалари сз имконистларига ксра дастурхон ёзиши, айниқса, ёшларга қаратилган совға тақдим стиши керак. Масалан, келин-куёвнинг уйига кираётган пайтда ширинликлар сочиш кспчиликда қизиқиш уйғотмоқда. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) даврида келин уйга кираркан, хурмо сочиларди.

2. Хурсандчилик. Тсйда сйин-кулгу, хурсандчилик, шодиёна бслиши табиийдир. Бу жараёнларни снада бойитиш, жозибали ҳолга келтирилиш лозим. Фақат ваъз сқиш, мавлуд сқиш билан тсй бслмайди. Мавлуд слганнинг орқасидан ҳам сқилади. Ваъз ҳамма вақт тингланади. Тсй маросимини дафн маросимидан айириш учун шодиёналарга лоқайд бслмаслик лозим. Миллий ва замонавий мусиқалар, қсшиқлар билан тсйларни жонлантириш айни муддаодир. Хина кечаси, съни келиннинг сарполарини ксриш, уни кийинтириш ва пардоз-андоз қилдириш анъанаси ҳам суннатга мос. Уни ёйишда ва бойитишда фойда бор.

3. Турли хил мусобақалар. Юртимизнинг ксп жойларида стадиган тсйлардаги улоқ, пойга, югуриш, кураш каби мусобақалар воз кечилмайдиган маросимлардан сди. Шаҳар ҳаётида бундай тадбирларни йслга қсйиш осон бслмаса ҳам, шунга мос келадиган салон ва майдонларда, айниқса, ёшлар орасида кураш, гимнастика каби спорт сйинлари стказилиши мумкин. Қилич-қалқон сйинлари, аёл-сркак аралаш бслмаган фолклор чиқишлар тсйларга қизиқишни орттиради.

4. Турли хил ҳажвлар. Кишиларнинг ор-номус ва шахсистига тегмайдиган тақлид, ҳажв, ҳазиллар қилиниши ҳам мумкин. Шеър ва латифа мусобақалари, соврини тсй сгаси томонидан бериладиган тез айтишлар, топишмоқлар ҳам тсйларни жозибали қилади. Бу тадбирлар ёшларнинг миллий тсйларга қизиқишини орттиради. Аатижада сса Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) давридан оладиган намуна билан бугунги замонга мос исломий тсй моделини наслимизга тақдим стиш, шу тариқа тсй маросимларини гуноҳлардан фориғ қилиш арафасида турибмиз.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:17:19
Келин-куёвни чимилдиққа тайёрлаш

Чимилдиққа илк қадам қссётган ёшларни жисмоний ва руҳий томондан тайёрлаш керак. Иккиси ҳам озода, гсзал қиёфада, айниқса, келиннинг қиёфаси урф-одатга мос бслиши лозим. Келин-куёвга тажрибали одамлар тарафидан жинсий мавзуларда билим берилиши, соғлиқ ва дин жиҳатидан зарарли ҳаракатлардан сҳтиёт қилиниши керак. Чимилдиққа кириш келиннинг ҳайз ксрмаган кунларига тсғри келиши аҳамистлидир.

Тсйнинг маълум бир кун ва ойга тсғрилаш мажбуристи йсқ. Икки ҳайит орасида бслиши ҳам зарарли смас. Аксинча, Шаввол ойида бслишининг мустаҳаблигига доир ривостлар бор. Чимилдиққа кириш кечасининг пайшанба кечасига тсғри келиши бир урф-одат сди. Келинлик либосини киймасдан олдин қиз таҳорат олади, икки ракат намоз сқийди, дуо қилади.

Тсй кечаси куёв снг сқин масжидга намозига олиб борилади. Аамоздан кейин имом дуо қилади. Баъзи жойларда такбир билан уйга келтирилади ва гсшангага олиб кирилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:17:45
Чимилдиқда

Илк кеча оиланинг кириш сшиги, ҳаётнинг снг аҳамистли бурилишларидан биридир. Бу кеча ср-хотиннинг орзулари ушалиб, дуолари қабул бслади. Гуноҳлари кечирилади. Улар ҳам бу кечанинг қадрини билсинлар, оила ҳаётига имону сътиқодли, шуурли ва зийрак холда кирсинлар. Аллоҳнинг амрига итоат стсинлар. Куёв чимилдиққа кирганида келиннинг ёнига боришдан олдин икки ракат намоз сқиб, шундай дуо қилади:

"Аллоҳим! Сенга ҳам айтиб менинг, аёлимнинг, ота-онамнинг ва бутун мсъминларнинг гуноҳларини кечиришингни ссрайман. Аллоҳим! Орамизда меҳр-муҳаббатни кучайтир. А изқимизни ҳалол ва ксп бер, барака бер. Бизга фойдали илм, манфаатли ишлар ва хайрли фарзанд бер, қувончли кунларни насиб айла. Бизларнинг дунё заҳматларидан ва охират азобидан сақла".
Бу борада А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг тавсислари шундай: "сизлардан бир киши уйланса, хизматкор ёки хайвон олса қслини унинг пешонасига қсйиб, дуо қилсин: сй, А оббим, сендан бунинг схшилигини, хулқ-атворининг гсзаллигини тилайман, ёмонлигидан ва феъл-атворидан паноҳ тилайман".

Кейин куёв туриб табассум билан келинга сқинлашади. Аазокат билан ёпинчиқни очиб, унинг гул сноқларидан бир бсса олади. Шу тариқа аёлининг қалбига илк севги уруғини скади. Чимилдиқда келин ва куёв мумкин қадар ҳасжонларини енгиб, туйғуларга асир бслмай, ссли-ҳушли ҳаракат қилишлари лозим. Чунки бу кеча умр бсйи схшаши бслмайдиган кечадир. Бу тотли лаҳзаларда умрларининг охиригача оила қийинчилигини ёрдамлашиб енгишга, бир-бирларига нисбатан меҳрибон, вафоли, фидокор, шафқатли ва марҳаматли бслишга, ксзларини ва кснгилларини бошқалардан сақлашга ссз беришлари керак. Умрларини охиригача бу ваъдани унутмасликлари, бу борада Аллоҳдан ёрдам ссрашлари даркор.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:18:07
Одат

Баъзи жойларда чимилдиқ кечасида сшик тагида туриб, бокиралик хабарини олиш ва уни сълон қилиш одати борки, бу жуда ёмон ва зарарли ҳолдир. Бокиралик қонини текшириш ва сълон қилишни ксп ноқулайликлари бор.

1. А­р-хотинга тегишли сирларни қидириш.
2. Фақат ср-хотин билиши керак бслган сирларни сълон қилиш.
3. А­р-хотинда турли шубҳа, гумон уйғотиш.

Бунинг келин ва куёвга руҳий, маънавий жиҳатдан салбий таъсири ҳам бслади. Чимилдиққа кирган ёшлар бу кеча ҳасжонда бсладилар. А­шик ортида турган қулоғи динг пойлоқчиларни сйлашса, ҳасжонлари снасм ортиши, бу сса сз навбатида жинсий фаолистни сусайтириб, жинсий иқтидорсизликни келтириб чиқариши мумкин. Биринчи кечада келин-куёв қсшила олмаса, асабни бузувчи гумонлар, фисқу-фасодлар майдонга келади. Ҳолбуки, натижа илк кеча олинмаслиги мумкин. Мутахассисларнинг айтишларича, бокиралиги зарар ксрмаган ва бокиралик ишорати очиқчасига билинмайдиган қизлар ҳам бор. Бокиралик учун ишорат кутганлар бундай пайтда кср-ксрона ҳукм чиқариб, беайб бир қизга турмушнинг бошидаёқ "номуссиз" тамғасини урадилар. Бу сса келин ва куёв учун маънавий томондан мислсиз зарба бслади. Жаннатдай бсладиган оила бир зумда жаҳаннамга айланади. Бундай хато натижасида кспгина оилалар ҳали қурилмасдан бузилгани маълум. Агар куёвда қизнинг бокиралиги борасида жиддий гумон бслса, буни дарров фош стмасдан, махсус врачга ёки тажрибали бир кишига мурожаат қилиши лозим. Чимилдиқ кечасида баъзи бир сҳтиёжлар учун сқин кишилардан тажрибали бир аёл бслиши айни муддаодир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:18:21
Тсй табриги

Келин-куёвни оила қурганликлари билан табриклаш ҳам диний, ҳам инсоний бурч ҳисобланади. Турмуш қуриш табриклашга лойиқ бслган ишлардан биридир.

Исломда ҳамма нарса каби тсй табригининг ҳам меъёри, шаклу шамойили бор. Жоҳилист даврида араблар снги уйланган кишига, "бахтли сша, бола-чақанг ксп бслсин" дейишарди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) сса снги уйланган кимсани шундай табриклардилар:

- Бу никоҳни Аллоҳ сиз учун муборак стсин, устингизга раҳмат ёғдирсин, оилангизни хайрли оилалардан қилсин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:18:49
Аамунали оила

Ҳазрати Али (р.а.) Биби Фотиманинг турмуш қуришлари


Ҳазрати Фотима (р.а.) Лайғамбар (с.а.в.)нинг снг кичик қизлари сдилар. Лайғамбар (с.а.в.) уларни жуда севардилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг муборак насабларини давом сттириш бахтига айнан Фотима онамиз (р.а.) мушарраф бслганлар. А асулуллоҳдан олти ой кейин вафот қилдилар. Йигирма тсққиз, сттиз ёки сттиз бир ёшларида вафот стганига доир ривостлар бор.
А асулуллоҳ бирор ғазо ёки сафардан қайтганларида аввало масжидга кириб икки ракат намоз сқиб, сснгра Ҳазрати Фотиманинг ёнига борар, ундан кейин аёлларининг ҳузурларига стишар сдилар.
Ибн Аббос шундай ривост қиладилар:
- А асулуллоҳ (с.а.в.) ерга тсрт чизиқ чизиб, буларни нимага чиздим, биласизларми? -деб ссрадилар. Саҳобалар:
- Йсқ билмаймиз, Аллоҳ ва Унинг А асули схши билади, -дедилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Жаннатий аёлларнинг снг устунлари тсрттадир. Булар Ҳувайлид қизи Хадича, Муҳаммад (с.а.в.) қизи Фотима, Имрон қизи Марсм ва Музоҳим қизи Осис (Фиръавннинг аёли) - дедилар.
Ҳазрати Фотиманинг юришлари, гапиришлари ва сғиллари Ҳазрати Ҳасан ҳам Лайғамбаримизга жуда схшар сдилар. Бу схшашлик туфайли кспгина аёллар Ҳазрати Ҳасанга талабгор бслганлар.
Ҳазрати Ойша (р.а.) "Мен Фотимадай ссзи А асулуллоҳга схшайдиган бошқа кишини ксрмадим" деганлар. Фотима (р.а.) уйга кирган пайтларида А асулуллоҳ (с.а.в.) сринларидан турар, хуш келдинг деб уни қаршилаб, салом берар ва спардилар.

Турмуш қурган вақтлари: Ҳазрати Фотима (р.а.) ҳижратдан беш ой кейин Ҳазрати Алига (р.а.) никоҳландилар. Ҳижратнинг иккинчи йилида Бадр жангидан кейин тсй бслди. Уҳуддан кейин бслганлиги ҳақида ҳам ривостлар бор. Бу пайтда сн беш ёшда сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:19:04
Ҳазрати Фотиманинг (р.а.) талабгорлари

Ҳазрати Фотимани (р.а.) аввал Ҳазрати Абу Бакр (р.а.) ссрадилар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) унга:
- А­й Абу Бакр! Мен у ҳақда келадиган илоҳий ҳукмни кутспман" - дедилар. Ҳазрати Абу Бакр буни Ҳазрати Умарга айтдилар. Умар (р.а.):
- А­й Абу Бакр, сизни рад стибдилар, - дейишди. Ҳазрати Абу Бакр:
- Фотимани сен ҳам ссра, деганларидан сснг Ҳазрати Умар бориб ссрагач, Лайғамбаримиз унга ҳам Абу Бакрга айтган гапларини айтдилар.
Ҳазрати Алининг қариндошлари "Фотимани А асулуллоҳдан сен ҳам ссра", - дедилар. Ҳазрати Али:
- Абу Бакр ва Умар қайтарилгандан кейин менга йсл бслсин. Мен ҳам рад қилинишдан қсрқспман, - деб жавоб қайтардилар.
Бироқ қариндошлар унинг Лайғамбарга сқинлигини айтиб ксндирдилар. Бу ҳақда Ҳазрати Али (р.а.) шундай ҳикос қилганлар:
Озод бслган қулим Фотимага совчи юборганини биласанми? - деб ссради. Мен билмайман, - дедим. Кейин:
- А асулуллоҳнинг ёнига бориб, Фотимани ссрашингга нима тссиқ бслспти? - деди.
- Унга уйлана оладиган бирор нарсага сга смасман, - дедим.
- А асулуллоҳнинг ёнларига борсанг, Фотимани сенга албатта никоҳлаб берадилар, деди. Аиҳост Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг ҳузурларига бордим. У зот ҳайбатли ва виқорли сдилар. Олдиларига стирдим. Жим бслиб қолдим. Гапира олмадим. А асулуллоҳ:
- "Аимага келдинг, бир нарсага сҳтиёжинг борми? Менимча Фотимани ссраб келдинг" деганларидан сснг:
- Ҳа, - дес олдим.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳазрати Алини истагини Фотимага айтдилар. У ҳам гапирмади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:19:17
Ҳазрати Фотиманинг маҳрлари

А асулуллоҳ Алидан ссрадилар:
- Фотиманинг маҳрига берадиган ниманг бор? Али:
- Ҳеч нарсам йсқ, - дедилар. А асулуллоҳ:
- Сенга берганим зирҳли ксйлак қаерда? - дедилар.
Али "ёнимда" дедилар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.):
"Уни Фотимага маҳр сифатида бер" дедилар. Бу кичик зирҳли ксйлак бслиб, сни ссси ва оғир сди. Уни зирҳчи Хутомий тикканди. Бошқа ривостда Ҳазрати Али оти ҳам бор сканлигини айтган. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.):
- "Отинг сзингга керак, фақат зирҳингни сот" - дедилар. Ҳазрати Али зирҳини Ҳазрати Усмонга 480 дирҳамга сотиб, пулини олгандан кейин Ҳазрати Усмон уни совға сифатида қайтариб бердилар. А асулуллоҳ (с.а.в.) Ҳазрати Усмоннинг бу иши учун дуо қилдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:19:35
Аикоҳ маросими

Лайғамбаримиз никоҳ сқилишидан аввал хутба сқидилар. Аллоҳга ҳамду-сано айтдилар. Кейин:
- Буюк Аллоҳ Фотимани Ҳазрати Алига турмушга берилишини менга буюрди, мен ҳам 480 дирҳам маҳр билан турмушга бердим, дедилар ва Ҳазрати Алига:
- А­й Али! Бунга розимисан? Қани сен ҳам хутба сқи, - дедилар.
Ҳазрати Али Аллоҳга ҳамд айтиб, шукр қилдилар. А асулуллоҳга салавот келтирдилар.
Аикоҳ маросими тугагач, Лайғамбаримиз олдиларига бир товоқда хурмо қсйиб олинглар, дедилар. Ҳазрати Фотима Ҳазрати Алига никоҳлангач, йиғлаган сдилар. Лайғамбаримиз (с.а.в.) ёнларига бориб:
- А­й Фотима, нега йиғласпсан! Мен сени ссраганларнинг снг билимлисига, юмшоқ кснгиллиликда ва ақлда снг устунига, сна илк мусулмон бслганига бердим, — дедилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.) Ҳазрати Алига берган маҳрнинг учдан иккисини ейдиган, безак ва атир каби нарсаларга, учдан бирини сса кийим-кечакка сарфлашга буюрдилар.
Умайс қизи Асмога (р.а.) Фотима (р.а.)нинг уйини тайёрлаш тайинланди. Асмо Фотиманинг келин бслиб борадиган уйига борди. Бири бсйрадан, иккитаси сса ошланган теридан бслган учта ксрпача тайёрлаб, ичларини хурмо псстлоғи билан тслдирди. А асулуллоҳ (с.а.в.) хуфтон намозидан сснг Фотиманинг уйига бориб, ксздан кечирдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:19:51
Ҳазрати Фотиманинг сепи ва уй ашёлари:
1. Умайс қизи Асмо тайёрлаган уч ксрпача.
2. Лопукли бир гилам.
3. Ичига хурмо псстлоғи тслдирилган ёстиқ.
4. Иккита қсл тегирмони.
5. Бир дона сув тулуми (меш).
6. Битта ксза.
7. Теридан қилинган битта пиёла.
8. Бир дона слак.
9. Бир дона сочиқ.
10. Ошланган қсчқор териси.
11. Бир бсйра.
12. Хурмо спроғидан тсқилган срин-жой.
13. Икки ксйлак.
14. Бир жун адёл.
Ошланган қсчқор терисини тсшак қилиб ишлатишар, адёл сса икки кишининг устини тамоман ёпмас сди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:20:03
Тсй таоми

Ансорларнинг баъзилари Ҳазрати Алига тсй овқати беришни сслатишган. Ҳазрати Али (р.а.) зирҳини бир сҳудийга гаровга бериб, срим кило арпа сотиб олган, сна қсчқор ҳам ссйган. Уруғи ажратилган қуруқ хурмога ун, ёғ ва қатиқ аралаштирилиб, овқат тайёрланган ва арпа нон билан ейилган. Бу сша даврга ксра, снг схши овқат сди. Бундан ташқари зайтун ёғи ва хурмо ҳам берилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:20:20
Чимилдиқ

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳазрати Алига Фотиманинг ёнига кирмай туришни буюрдилар. А асулуллоҳ келиб, сшикни тақиллатдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)ни снагалари Умму Айман сшикда кутиб олди. Салом бериб, ичкарига кириш учун рухсат ссрадилар. Киргач, Ҳазрати Алини ссрадилар. У ерда сканлигини билгач, "хайрга сришсин" деб дуо қилдилар.

Кейин Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бир ксза сув олиб, таҳорат қилдилар. Сувнинг ичига мушки-анбар солдилар. Ҳазрати Алини чақириб, сувдан кскси ва елкаларини орасига сепдилар. Кейин Ҳазрати Фотимани чақирдилар. Унга ҳам бу сувдан сепдилар ва:

- Мен сени оиламнинг снг хайрлисига никоҳладим, - дедилар. Аллоҳим бу никоҳни муборак айла, уларни баракатли қил, уларнинг насабини муборак қил, - деб дуо қилдилар. Бундан ташқари Ихлос, Фалақ ва Аос сураларини сқиб, Аллоҳдан уларнинг ва авлодларини шайтондан ҳимос қилишини ссраганлари ва Ҳазрати Алига:

- Аллоҳнинг исми ва баракати билан қаллиғинг ёнига кир, - деганлари ривост қилинади.
Лайғамбар (с.а.в.) тсртинчи кун срталаб уларни ксришга бордилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:20:52
ИККИАЧИ БЎЛИМ
Бахтли оила қандай қсриқланади?

Оилани қсриқлашда томонларнинг вазифалари

Аикоҳ масъулисти

Аҳли суннат сътиқодига ксра, сткинчи никоҳ жоиз смас. Аикоҳланганда ср-хотинлар сзаро ҳақ, манфаат ва номусга риос қилиш учун ссз берган бсладилар. Оилалар соғлом бир шаклда қуриладиган бслса, жамистнинг ривожланиши ишончли бслади. Оила ҳаётини муҳофаза стиш снг аввало келин ва куёв билан бирга, уларнинг сқинлари, расмий ва хусусий ташкилотлар, ҳатто жамистдаги барча шахслар бурчи, вазифасидир. Зеро, оила соғлом бслмаса, бунинг зарарини бутун жамист ксради. Оилани сақлашда ҳам Аллоҳнинг чегараларига риос қилиш лозим бслади. Бу чегарадан стиш оилани бузиш демакдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:21:09
А­р-хотиннинг бурчлари

А­р-хотин оиланинг асосий устунидир. Оила мустаҳкамлиги аввало буларнинг тежамкорлигига, ҳаракатларига боғлиқ. Шунинг учун сру хотин турмуш қийинчиликларига сабр қилиб, сз масъулистларини доимо ҳис ста билишлари лозим. Бу масъулистни Лайғамбар (с.а.в.) шундай билдирадилар:

"Ҳаммангиз чспонсизлар, ҳамма қсл остидагилар учун масъулдир. Давлат бошлиғи халқи учун, ср сса оила аъзолари учун масъулдир. Аёл срининг уйида бир ҳимосчидир.

Хонадон учун масъул. Хизматкор хсжайинининг моли учун қоравул. У ҳам қсл остидагилар учун масъулдир.

Чспон боқаётган ҳайвонларининг стлатиш, сувларини бериш, бсрига бсғизлатмаслик, касал, чслоқ бслганларни даволаш учун жавобгар бслганидай, аёл ва сркак ҳам қсл остидагилар учун айнан шу шаклда масъулдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:21:49
А­рнинг вазифалари

Оила учун биринчи навбатда сркак масъулдир. Лекин бошлиқнинг сзбошимча ва нафсий ҳаракатларга смас, оила аъзоларининг камолотига қаратилиши лозим.

Аима учун оила бошлиғи хотин смас, ср? Жисмоний ва руҳий тузилишига ксра биринчи навбатда масъуллик сркакка муносибдир. Ҳадисда айтилганидай, аёл бу борада сркакнинг ёрдамчиси, хонадон ва болаларнинг ҳимосчисидир.

Оила бошлиғи — срнинг оила аъзолари олдидаги асосий бурч ва вазифалари қуйидагилардан иборат:

1. А сзғор таъминоти.
Бойликлари бслган тақдирда ҳам аёлнинг ва фарзандларининг таъминотига ср масъулдир. Аафақа инсоннинг сшаши учун зарур бслган моддий ва маънавий сҳтиёжларни сз ичига олади. Ейдиган, ичадиган, кисдиган нарсалар, маскан, даволаш, таҳсил ва ҳоказо. Ислом жамистида аёл тирикчилик учун ишлаш мажбуристида смас. Унинг нафақаси сри, ёки отаси ё ака-укаси, ёки сғлининг зиммасидадир. Фақат Имом Моликка ксра, ср фақир бслса, аёл ишлаши лозим.

А­рнинг тирикчилик учун масъул сканлиги китоб, суннат ва ижмо билан собитдир.

"Уларни (оналарни) схшилик билан едириб-кийдириш отанинг зиммасидадир" (Бақара сураси, 233-ост).

Бу борада Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:

"Аёллар ҳақида Аллоҳдан қсрқинг, улар сизнинг ҳимоснгиздадир. Уларни Аллоҳга ваъда бериб олгансиз. Аомусларини ҳам Аллоҳ номига ҳалол ҳисобладингиз. Уларнинг сизда урфга мос равишда ейдиган, кисдиган ҳақлари бордир".

Абу Суфённинг аёли Ҳинд (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига келиб, шундай деди:
- А­й Аллоҳнинг А асули! Абу Суфён хасис одам. сзимга ва фарзандларимга етгудай нафақа бермайди. Унга билдирмасдан унинг пулидан оламан. Бу ишим гуноҳ ҳисобланадими?
А асулуллоҳ (с.а.в.) дедилар:
- Унинг молидан сзингга ва фарзандларингга етадиган миқдорда олишинг жоиз.
Ҳазрати Умар (р.а.) аёлларидан қочиб сшаётган бир қанча инсонлар ҳақида лашкарбошларга хат ёзиб, бу одамларни топиб ё аёлларининг нафақасини беришга ёки улардан ажралишга, агар ажралмоқчи бслишса, у ҳолда стган кунларнинг нафақаларини юборишларга амр стган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:22:05
Аафақа нималарни сз ичига олади?
Аафақа меъёри срнинг имконига, давр талабига ва урф-одатга ксра камайиши ёки озайиши мумкин. Аафақа сз ичига қуйидагиларни олади:
а. Озиқ-овқат.
б. Кийим-кечак. с. Уй-жой. d.
d. Дори ва даволаш.
е. Хизматчи (А­рнинг имкони ва аёлнинг сҳтиёжи бслса).

Аёл қачон нафақа ҳаққига сга бслади?
1. Аикоҳнинг ҳақиқий бслиши.
2. сзини срига топшириши.
3. А­рининг жинсий сҳтиёжини қондирмоғи.
4. А­ри истаган ерда сшашга рози бслиши.
5. А­р-хотинни жинсий алоқага.
6. Аёлнинг срига итоат стиши, бессроқ бир иш қилмаслиги лозим.
А­р нафақа бериш билан ҳам қарзини узади, ҳам садақа савобини олади.
Ҳадиси шарифларга ксра, "Савоби снг ксп бслган савдо, оилангга қилган харидинг, ҳаражатингдир".
"Бир кимса савобини Аллоҳдан кутиб, оиласига сарф-ҳаражат қилса, садақа ҳукмидадир".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:22:34
2. Одоб қоидалари.

А­р-хотинларнинг сзаро схши муносабатда бслишлари оила ришталарини мустаҳкамлайди. Қуръон таъбири билан айтганда "Бир-бирларининг ёпинчиғи бслган ср-хотинлар" сзаро аҳил бслишлари зарур. Бу айни вақтда Аллоҳнинг амридир.

"Улар билан тинч-тотув сшанглар. Агар уларни ёмон ксрсангиз ҳам (сабр қилиб иноқ ҳолда сшайверинглар). Зеро, сизлар ёмон ксрган нарсада Аллоҳ ксп схшиликларни қилиб қсйган бслиши мумкин" (Аисо сураси, 19-ост).

Бу борада Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:
"Мсъмин бир сркак жаҳли чиқиб мсъмина аёлдан ранжимасин, агар унинг характери ёқмаса, бошқасини ёқтириши мумкин".

Шайх Абу Муҳаммад ибн Аби Язил илм ва диндорлик борасида катта мавқега сга сди. Бу зотнинг ёмон бир аёли бор сди, унга ҳақсизлик қилар, тили билан ранжитарди. Бундан одамларнинг жаҳли чиқар сди. У зот бир куни шундай деди:
- Мен Аллоҳнинг илм ва молу-дунё борасида мукаммал неъматига сришган бир бандасиман. Балки бу аёл гуноҳларимга жазо сифатида юборилгандир?! Агар мен у билан ажрашсам, Аллоҳнинг унданда баттароқ жазо беришидан қсрқаман.

Баъзи тафсирчилар сса:
"Яқин дсстингга схшилик қил", остида айтилган дсст киши аёлидир, деганлар. Аёллар билан схши сшаш борасида Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ксп тавсислари бор:
"Мсъминларнинг иймон борасида етуклари ахлоқи снг гсзал бслганларидир. Сизларнинг снг хайрлиларингиз аёлларига схши муносабатда бслганларингиздир".
"Аёлларга сахийлар иззат-икром ксрсатади, пасткашлар сса уларни ҳақорат қилади".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:22:51
3. Оилани бошқариш.
Хоҳ давлат, хоҳ иш, хоҳ оила бошқарувида муваффақистга сришишнинг бирдан-бир йсли адолат билан ҳаракат қилишдир. Зеро, коинотдаги ҳамма нарса мувозанат асосида ҳаракатланади.

Арабларда: "Қаттиқ бслма синасан, юмшоқ бслма сиқиласан", деган мақол бор. Дарҳақиқат, на қаттиқ ва на юмшоқ, балки уларнинг сртаси бслиш керак. Қаттиқ ёки юмшоқ бслишнинг срни бор. Шунинг учун бошқарувчилик нозик ва қийин бир санъатдир.

"Аёллар борасида бир-бирларингизга хайр тавсис қилинглар. Чунки улар қовурғадан сратилган. Қовурғанинг снг сгри жойи сртасидир. Уни тсғирлашга ҳаракат қилсанг, синдириб қсссан, сз ҳолига ташлаб қсссанг сгриланишда давом ставеради. Шундай скан аёллар борасида бир-бирларингизга хайр тавсис қилинглар".

"Шубҳасиз, аёл қовурғадан сратилган. Ҳамма вақт тсғри бслиб турмайди. Агар ундан фойдаланмоқчи бслсанг, сгрилигини ҳисобга олиб фойдаланасан. Бутунлай тсғрилайман, десанг, синдириб қсссан. Синдириш сса ундан ажралиш демакдир".

Ҳадиси шарифларда аёлнинг қовурғадан сратилганлигини айтилиши мажозийдир. Уларнинг нозиклигини билдириш учундир. Бошқа бир ҳадиси шарифда аёллар чиннига схшатилган, уларга нисбатан ҳаракат қилишда сҳтиёт бслиш таъкидланган.

Аёлнинг қовурғача схшатилиши аёлга ҳақорат смас, ҳақиқатдир. Тиббиётда ҳам маълумки, инсоннинг снг нозик сусги қовуғадир. Қалбга сқин бслиши севгини ифода стади. Ксксимиздаги сускнинг сгрилиги камчилик смас, заруратдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:23:54
4. Оқил бслиш.

Меҳр-муҳаббатдан ташқари оила мустаҳкамлигини таъминловчи асосий восита ақлдир. Туйғулар ҳар он сзгариб туради. Инсон бир пайтлар севган кишисини кейин севмаслиги табиий холдир. Ички ва ташқи таъсирлар орқали инсоннинг психологисси ҳам сзгариши мумкин. Турмуш сртоғини ёқтирган, ёқтирмаган пайтлар бслади. Оилавий ҳаёт сзгарувчан туйғулар билан смас, ақл билан бошқарилиши лозим. Бир кун биттаси Ҳазрати Умарнинг ёнига келиб, аёли билан ажрашмоқчи сканлигини айтди. Ҳазрати Умар (р.а.) ссрадилар:
- Аимага аёлинг билан ажрашмоқчисан?
- Уни севмайман.
- А­й ахмоқ! Бутун оилалар муҳаббат билан сшасптими? Сенинг ақлинг нимага срайди?
Анас ибни Молик (р.а.) айтади: А асулуллоҳнинг ёнида бир одам ҳақида мақтаб гапиришди. А асулуллоҳ:
- Ақли қанақа? - деб ссрадилар.
- А­й, А асулуллоҳ! Ибодати шунақа, ахлоқи бунақа, фазилати бундай, тарбисси ундай, - деб мақтадилар. А асулуллоҳ сна:
- Ақли қанақа? - дедилар. Саҳобалар:
- А­й, А асулуллоҳ! Биз унинг ибодати, хайрли иши ҳақида гапирспмиз. Уни мақтаспмиз. Сиз сса ақли ҳақида ссраспсиз?
Бунга жавобан А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Ахмоқ ссфи жоҳиллиги билан фосиқлардан ҳам кспроқ зарар келтиради. Аллоҳга сқинлик даражалари ақлларининг ксплиги биландир, дедилар.
Ақлдан мақсад шаҳват, ҳасад, нафрат каби туйғулардан ҳоли ақлдир. Айниқса, сркакларнинг кенг дунёқарашлари вазмин бслишлари оила ҳаётида жуда-жуда муҳимдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:24:03
5. Ўйин-кулгу.
Оила муҳитидаги расмист ва сиқилишни кетказиш учун вақти-вақти билан хурсандчилик ва ҳазил-ҳузул килиб турилиши керак. Ҳар нарсада бизга намуна бслган Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу борада ҳам идеал бир оила бошлиғи сканликларини ксрсатганлар.

А асулуллоҳ (с.а.в.) айниқса Ойша онамиз билан ҳазиллашиб, мусобақа сйнаганлар. Баъзан Ҳазрати Ойша А асулуллоҳни, баъзан сса А асулуллоҳ Ойша (р.а.)ни енгган. Лайғамбаримиз (с.а.в.) бекорга вақт сарфлашни хуш ксрмас сдилар. Лекин пойга, мерганлик ва аёли билан сйнашишни фойдали ишлардан деб ҳисоблар сдилар.

Ашура кунида ҳабашистонликларнинг масжидда сйнаган камон-қалқон сйинини Ҳазрати Ойша онамиз билан бирга Ҳазрати Ойша онамиз зериккунларигача томоша қилганлар. Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг бошқа аёлларидан кспроқ Ҳазрати Ойшага (р.а.) бундай муносабатлари бироз ёш бслишидандир. Бундан англашиладики, аёлларнинг ёшларига мос тарзда муносабатда бслиш лозим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:24:22
6. Муҳофаза қилиш.
Оила номуси ва шаънини ҳимос қилиш снг аввало срнинг вазифасидир. А­р сзининг, аёлининг ва бошқа оила аъзоларининг қийин аҳволга тушиб қолмасликлари учун қслидан келганича ҳаракат қилиши керак. А­р ор-номус борасида талабчан бслиши ва маълум маънода рашк қилиши керак. А ашк инсоний фазилатлардан биридир. Аёлини бировлардан рашк қилмайдиганларни даюс дейилади. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) даюс киши жаннатга кира олмаслигини айтганлар. Даюс ким? дейишганда "Уйига кимни кириб-чиққанига сътибор бермаган кишидир" дес жавоб бердилар.

Аммо сринсиз шубҳа ва гумонларга бориш жуда хавфлидир. Шубҳа ва ишончсизлик оила бузилишининг снг асосий сабабларидан бири ҳисобланади.

"Шундай рашкчиликлар борки, Аллоҳ уларни севмайди. Бу ортиқча гумонга берилиб аёлга азоб берувчи срдир" (Ҳадиси шариф).

Ҳазрати Али ҳам "Ортиқча рашк қилма. Зеро, бу туфайли аёлингни ёмонликка бошлашинг мумкин".

А ашк оиланинг номус ва обрссини муҳофаза қилишда талабчан бслишдир. Оилани бузишга смас, тузишга қаратилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:25:42
7. Диндорлик.

А­р оила аъзоларига диндорлик борасида ҳам срнак бслиши керак. Хоҳ ишонч, хоҳ амал борасида уйда чин мусулмон намунасини ксрсата олиши керак. Оила аъзоларининг диний ва дунёвий илм олишлари учун биринчи навбатда ср масъул. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг уйлари худди бир мактабдай сди. Бу мактабнинг сқувчилари А асулимизнинг (с.а.в.) муборак аёллари сди. Мусулмон аёллар, айниқса, аёлга тааллуқли билимларни Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг аёллари воситасида срганар сдилар.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уй аҳлига ҳам динларини сргатар, ҳам ибодатларини текширар сдилар. Ҳазрати Фотима Ҳазрати Алига турмушга чиққанларидан кейин Лайғамбаримиз уларни 6 ой давомида бомдод намозига уйғотар сдилар.

Оила сҳтиёжларини қондириб, дунёвий хавфлардан ҳимос қилар сканмиз, бундан ташқари уларни охиратга оид зарарлардан ҳимос қилишимиз лозим. Жаноби Ҳақ:

"А­й, мсъминлар, шулар сзларингизни ва аҳли аёлларингизни стини одамлар ва тошларда бслган дсзахдан сақлангки, у (дсзах) устида қаттиқдир ва қаттиққсл. Аллоҳ сзларига буюрган нарсага итоатсизлик қилмасдиган, фақат сзларига буюрилган нарсани қиладиган фаришталар турур" (Таҳрим сураси, 6-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:25:57
8. Саховат.

Инсонлар сртасида меҳр-муҳаббатни пайдо қилувчи ҳислатлардан бири, бу шубҳасиз, сахийликдир. Мол-мулки бсла туриб хасислик қилган кимсалар на уй аҳлига на бошқаларга ёқади. Исрофгарчиликка йсл қсймасдан оила аъзоларига иззат-икром ксрсатиш, ошқозон каби ксзларни ҳам тсйдириш бахтли бслишнинг сабабларидан биридир. Имкони бсла туриб оила аъзоларига хасислик қиладиган ср ҳам гуноҳкор бслади, ҳам уларни ёмон ишларга сарфлайди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.): "Аафақаси учун масъул бслган кимсага лоқайд бслиш гуноҳ саналади" деганлар.

Абу Суфённинг аёли Ҳинд А асулуллоҳ (с.а.в.)га срини хасислигидан, сзига ва болаларига етадиган ҳеч нарса бермаётганидан шикост қилган сди. А асулуллоҳ: сзингга ва болаларингга етгудай нарсани Абу Суфённи молидан олишинг мумкин, - деб айтган сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:26:15
9. Садоқат.

Келин ва куёв бир-бирларига садоқатли бслишлари, севги ва ҳурматларига раҳна солмасликлари керак. Турмуш қурган ҳар бир ёш ёридан илтифот кутади. Агар ср ёки хотин кснглини бошқасига берса, оила муносабати сзгаради. Аатижада сса нафрат ва совуқлик келиб чиқади.

Умуман, кспгина срлар аёлларини алдаб "Ман қилинган севги", "сйнаш" ҳаётида сшаб оила пойдеворига зарар етказмоқдалар. Бу ҳаракатлари аёлларининг ҳам айнан шу хатога йсл қсйишларига сабаб бслиши мумкинлиги сса ҳаёлларига ҳам келмайди. Афсуски, оилани тутиб турган иффат туйғулари сзғиланмоқда.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) срларни номусли бслишга чақириб шундай деганлар:
"Сизлар номусли бслингларки, аёлларингиз ҳам номусли бслсин. Оталарингизни ҳурмат қилингларки, сғилларингиз ҳам сизларни ҳурмат қилсин".

Садоқатли бслиш фақат аёлнинг вазифаси скан деган нотсғри фикр орқасидан срларнинг ношаръий ҳаётига бефарқ қаралмоқда. Холбуки, номусли бслиш ҳамманинг вазифасидир. Аёлига вафодор бслмаган срнинг ундан садоқат кутишга ҳаққи йсқ. Ҳамма скканини сради. Аммо бу срлар хиёнат қилса, аёллар ҳам хиёнат қилиши мумкин дегани смас. Фақат бир хато бошқасини келиб чиқариши сҳтимолга сқин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:26:34
10. Хизмат.

А­р ташқарида рсзғор ташвишида бслиши билан бирга уй ишларида ҳам аёлига ёрдам берса, севги ва ҳурматнинг ортишига сабаб бслади.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уйда қсй соғиш, кийимларни тозалаш, йиртиқ ерларини смаш, оёқ кийимини таъмирлаш, уйни супуриш, тусга ем бериш каби ишларни қилишда уйдагиларга ёрдам берардилар. Хизматчилар билан бирга овқат еб, у билан хамир қилар, бозордан олган нарсаларни сзлари олиб келар сдилар.

Уй ишларига ёрдам берадиган срни "хотиннинг қули" дейдиган ҳам бор. Бундай фикрлаш ҳамма нарсадан аввал Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)ни ҳақорат қилишдир. А асулуллоҳ биз учун снг гсзал бир намунадирлар. Ҳар нарсада А асулуллоҳга схшаган нисбатимизда етук мсъмин бсламиз. Камтарлик ва хизмат инсонни қадр-қийматини орттиради. Севги ва дсстликка сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:26:55
Аҳли аёлга муносабат

Ҳаққи А­рзурумлининг "Маърифатнома"сидан олган тамойилларимиз шулардан иборат:
1. А­р аёлига нисбатан схши характерли бслиши;
2. У билан мулойим ва олийжаноб бир шаклда гаплашиши;
3. Аёлининг ёнига борганида унга салом бериб, ундан ҳол-аҳвол ссраши;
4. Уни ёлғиз ва қувончли ксрганида сочларини силаб, турли илтифотлар ксрсатиб стиши;
5. Уни ёлғиз ва хафа ксрганида муҳаббат ва шафқат ксрсатиб, ҳол-аҳвол ссраши ва тасалли бериши;
6. Аёлни кснглини турли ваъдалар билан олиш керак. Зеро, у уйда бир турли қамалган. Ягона умиди сридир. Ягона ҳаёт дссти ҳам удир. Қайғу-аламини шеригидир.
7. Аёлига бола тарбиссида ёрдамчи бслиши лозим. Зеро, бола кеча-кундуз йиғлаб, онасига дам олиш учун фурсат бермайди. Бундай аёлга ёрдам берганга, Аллоҳ ҳам ёрдам беради.
8. Аёлини сзи кийган даражада кийинтириши;
9. Унга сз еганидан едириши, имкон даражасида кун кечиришини, маскан, ейим-ичим ва кийим-кечак сҳтиёжларини қондиришни бсйнидаги қарз деб билиши;
10. Аёлини умуман урмаслиги, дунёвий ишлардаги камчиликлар туфайли унга ёмон ссз айтмаслиги;
11. Аёлининг дин ишларидаги камчиликлари учун ундан бир кундан ортиқ хафа бслмаслиги;
12. Аёлига юмшоқ муомалада ва табассумли бслиши;
13. Аёлининг ёмон характерига гувоҳ бслганда хатони сзидан қидириши; "агар мен схши бслганимда аёлим ҳам схши бслар сди" дейиши керак.
14. Аёли хафа бслганда сукут сақлаш даркор. Охири пушаймон бслиб, аёл сридан узр ссрайди. Зеро, у заифадир. Сукут сақлаб, мағлуб стилади.
15. Аёлининг схши хулқ ва хизматларини ксргач, Аллоҳга ҳамд айтиши ва шукр қилиши керак.
16. Аёлига шундай муносабатда бслиши керакки, у: "А­рим мени ҳаммадан кспроқ схши ксради" деб сйласин.
17. Оила бошқаруви ва тирикчилик борасида аёли билан маслаҳатлашиши, унга оғир ишлар буюрмаслиги керак.
18. Аёлидан зарар ксриши мумкинлигини ҳам унутмаслик шарт. Зеро, Ҳазрати Одамни (а.с.) Аллоҳга осий қилган Момо Ҳавво онамиздир.
19. Аёлининг кичик камчиликларини сшириб, ксрмаганликка олиши;
20. Аёлини бутун сир ва камчиликларини бошқалардан сшириши лозим.
21. Латифалар айтиб, аёл ҳолига кирмасдан у билан сйнаши керак. Зеро, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёллари билан снг гсзал тарзда бирга бслганлар. Ҳатто Ойша онамиз билан мусобақа сйнаганлар.
22. Кснгли бошқа бировларни қсмсайдиган вазистга туширмаслик;
23. Аёлига зарарли нарсаларни сқитиб сргатмаслик;
24. Аёлига Қуръонни, фарзларни ва дин одобларини сргатиши;
25. Бола ксриш-ксрмаслик борасида аёлини розилигини олиши шарт.
26. Аёлига ортиқча замонавий ва сзига жалб стувчи кийим кийдирмасинки, зийнатларини ксрсатиш учун тез-тез ксчага чиқиб, уйга лоқайд бслмасин.
27. Аёлига айтмай сафарга чиқмаслиги, ҳажга кетмаслиги, кетмоқчи бслган пайтида хабардор қилиши лозим.
28. Аёли солиҳа ва итоатли бслса, унинг устига бошқа аёл олмаслик керак. Акс ҳолда ораларидаги адолатни тамоман таъминлай олмайди.
29. Аёлига ғамларини, душманларини ва қарзларини айтмаслиги керак. Акс ҳолда уни хафа қилган бслади.
30. Аёлини ҳеч қачон қарғамаслик. Зеро, аёл кеча-кундуз унинг хизматкоридир, ошпази, тикувчиси, ювувчиси, қсриқчисидир. Йслдоши, кснгилдоши, ёри ва нигоридир.
А­рга оид деб айтганларимизни бир қисми ҳуқуқий, бир қисми сса ахлоқийдир.
Аёл срнинг қули деб қарайдиганлар сркакка оид бу вазифаларни ксз олдига келтирсалар кимни кимга қул сканлигини схшироқ тушунадилар. Бу ерда масала бировнинг бировга қул бслишида смас, ҳамманинг хулқ-атвор ва вазистга қараб мос вазифаларни қилишидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:28:30
Аёлнинг вазифалари

Оиланинг асл қсриқчиси аёлдир. Оиланинг давомийлиги учун у ҳам камида ср қадар масъул ҳисобланади. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):

"Аёл срнинг уйдаги бир ҳимосчиси, хонадон учун жавобгардир" деганлар.

Уйнинг ички ишлари учун кспроқ аёл жавобгар. "Усни урғочи қуш қуради" деган нақл бежиз смас.

Аёлнинг вазифалари, асосан, қуйидагилардир.

1. Итоат.
Аёлнинг биринчи вазифаси срига итоат қилишдир. Бу итоат аёлни асло камситмайди ёки аёл иккинчи сринга қсйилади, дегани смас. Икки кишидан иборат бслса ҳам ҳар жамистнинг амал қилиши керак бслган тартиб бор. Тартиб сса итоат ва қонунларга бсйсуниш билан таъминланади. Аёл срига итоат стиши керак. Аммо ср ҳам бсйсунадиган қонунлар бор.
Аёл срининг қонуний амрларига итоат стади. Оила нафақасини таъминлайдиган, ҳаёт қийинчиликларига ксксини тутадиган сркакка аёл итоатсизлик қила олмайди. А­р ҳаққи жуда оғирдир. Ойша онамиз (р.а.) шундай ривост қиладилар:
- Аёл устида снг ксп кимнинг ҳаққи бор, сй А асулуллоҳ? - дедим.
- А­рининг, - дедилар.
- А­рнинг устидачи?
- Онасининг, дедилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:28:43
Агар Аллоҳдан бошқага сажда қилиш мумкин бслганида аёлларга срларига сажда қилишни амр стган бслардим. Бунинг сабаби Аллоҳнинг сркаклар учун аёллар устида қилган ҳаққидир.
Солиҳа аёлни снг гсзал хусусисти итоатдир.
А­рларига итоат қилган аёллар жиҳод савоби оладилар. Чунки срларини жиҳодга тайёрлайдиганлар аёллардир. Аёл сркакнинг снг сқин қсллаб-қувватловчиси ва маслаҳатчисидир. Оила сифатида маҳрум бслган сркаклар жиҳод қила олмайдилар. Саодатнинг пойдевори севги, севгининг меваси сса итоатдир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) итоаткор аёлларга ушбу хайрни айтадилар:
"Аёл беш вақт намозини сқиб, рсзасини тутса, номусини сақлаб, срига итоат стса, жаннатга хоҳлаган сшикдан кирсин".
"Ҳар қандай аёл срини рози қилиб вафот стса, жаннатга киради".
Аёлнинг срига итоат стиши айниқса шу хусусларда:
а) Жинсий алоқада "Бир сркак аёлини тсшакка чақирсаю аёли келмагани учун тунни ундан хафа бслиб стказса бу аёлга фаришталар срталабгача лаънат сқишади".
в) Мол сарфлашда. А­рнинг мол-дунёсидан рухсатсиз сарфлай олмайди, сзига ва болаларига етадиган даражадагиси бундан мустасно.
в) Ташқарига чиқишда: Аёл срнинг рухсатисиз бошқа ерга бора олмайди. Акс ҳолда уйга қайтиб келгунча Аллоҳнинг ва фаришталарнинг лаънатига дучор бслади. А­р-хотин бир-бирларини қаерда сканликларидан хабардор бслишлари керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:28:53
2. Хизмат.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ва саҳобаи киромларнинг аёллари срларига ҳар ишда ёрдамчи бслганлар. Уй ишларидан ташқари ишларда-см уларга ксмак берганлар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг суюкли қизлари Ҳазрати Фотима бу борада ҳозирги давр аёлларига ёрқин бир ибратдир. Фотима онамиз чеккан заҳмат ва қийинчиликларига Ҳазрати Али чидай олмаган ва биргаликда А асулуллоҳни ёнига борганлар. Ҳазрати Фотима (р.а.) айтишдан услибдилар. Шунда Ҳазрати Али:
- А­й А асулуллоҳ, мен айтай. Тегирмон айлантиришдан Фотиманинг қсли шишди. Меш билан сув ташишдан елкалари арчилди, уй супуришдан кийимлари тупроқ бслди. Сизга хизматчилар келганида Фотимага хизмат қилишини амр стсангиз" дегач, А асулуллоҳ (с.а.в.):
- А­й, Фотима, Аллоҳдан қсрқ. А аббинг олдидаги вазифангни бажар ва рсзғор ишларини қилишда давом ст", дедилар.
Ҳазрати Абу Бакрнинг қизлари Асмо, сри Зубайрнинг ишига қарашар, отга қараб, уч фарзоҳлик жойдан бошида хурмо данагини ташир, қудуқдан сув олиб, хамир қорар сди.
Бойлиги, насл-насаби ким бслса-бслсин, ҳар аёл бу тарзда срининг ва бошқа оила аъзоларининг хизматида бслса, оиланинг юкини биргаликда бсйнига олган бслади. Табиати ва уй ишларига имконлари сабабли аёллар уй ишларини, сркаклар сса ташқаридаги юмушларни қиладилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уй ишларини Ҳазрати Фотимага, ташқи ишларни Ҳазрати Алига берганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:29:29
3. Иффат.

Аёлнинг снг аҳамистли вазифаларидан бири иффат ва номусини сақлашдир.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) сркакларнинг аёллар устидаги ҳақларини айтар сканлар, шундай деганлар:
- "Тсшакни бошқа бировларга бостирмасликлари, кснглингизга ёқмайдиган кимсаларни уйларингизга киришига рухсат бермасликларидир".

Қуръони Каримда: "Бас, ибодат-итоатли ва срлари йсқлигида Аллоҳнинг ҳифзу-ҳимости билан (срларининг мол-мулкларини ва сз иффатларини) сақловчи хотинлар — схши хотинлардир" дейилган. (Аисо сураси, 34-ост).

Оила сирларини дуч келган ерларда айтилмаслиги, айниқса жинсий ҳаёт билан боғлиқ хусусларни сир тутиши керак. Аазокат ва иффат соҳиби бслган мусулмоннинг ҳатто ксрган ёмон тушини бошқа бировларга айтиши ҳам носриндир.

Жинсий ҳаётни сир тутиш, қсриқлаш ср-хотиннинг бирдек вазифасидир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"Қиёмат кунида Аллоҳ ҳузурида снг ёмон аҳволда бсладиган кимсалардан бири, турмуш сртоғи билан муносабатда бслиб, кейин унинг сирини фош қилган кимсадир".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:29:45
4. Исрофдан сақланиш.

Исроф иқтисоднинг тескариси ва молни бекорга сарфлашдир. Лул топиш улкан тошни тепаликка чиқаришдай қийин, сарфлаш сса тепаликдан тошни юмалатиш каби осондир.

Лулни асосан ср топади. Сарфлашни сса асосан аёл қилади. Зеро, рсзғор сҳтиёжларини аёл схши билади. Агар у исрофгар бслса срнинг пул етиштириб бериши қийин бслади. Шунинг учун аёлнинг тежамкор бслиши аҳамистлидир. Ксрпага қараб оёқ узат, деган мақол бежиз смас.

Аввал аёллар срларидан имконисти етмайдиган нарсани ссрамас, қаноатли ва тежамкор бслиб, оилани бошқаларга муҳтож бслишдан сақлар, тирикчилик борасида срларини сиқмас, ҳатто срларига срталаб ишга кетаётган пайтида шу танбеҳни берар сдилар:

"Зинҳор бизларни тсйдириш учун ҳаром пул топма, биз очликка чидаймиз, аммо жаҳаннам оловига чидай олмаймиз".

Оддий ва камтарин ҳаёт кечириш ҳам руҳ, ҳам бадан учун фойдалидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:30:06
5. Фарзандларга тарбис бериш.

Оила ҳам бир мактаб кабидир. Фарзандлар схши ёки ёмон одатларни аввало оилада срганадилар. Она фарзандининг снг сқин йслдошидир. Оилани тирикчилиги учун асосан ксчада бсладиган ср фарзанд тарбиссида онадай таъсирли бсла олмайди.

Иссиқ она қучоғи шахсист шакллана бошлайдиган мактаб дейиш мумкин. Болалар оналарининг нусхасидир. Бунга оид бир мақол бор: "Онасини ксриб қизини ол".

Онгли оналар болаларининг моддий ва маънавий тарбисси учун жиддий қарайдилар, болага бериладиган схши тарбис снг қийматли мерос сканлигини идрок қиладилар.

"Ҳар буюк инсонни орқасида буюк аёл бор" дейдилар. Ҳақиқатдан ҳам буюк инсонларни буюк оналар етиштирган.

Ҳар аёл сқитувчи бсла олмаганидай, ҳамма аёл ҳам она бсла олмайди. Оналик сқитувчиликдан ҳам қийматга сга смас. Яхши авлод схши онанинг асаридир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:31:43
Аёл срига қандай муносабатда бслиши керак?

Иброҳим Ҳаққи А­рзурумлига ксра, аёл срига шундай муносабатда бслиши керак:
1. А­р ичкарига кирганида срнидан туриш.
2. А­рни табассум билан қарши олиш.
3. А­рига "хсжайин, марҳамат" дейиш.
4. А­рининг пальтосини олиш.
5. А­рининг ҳар амрига итоат стиш, бсйин сгиш.
6. А­рининг тсшагидан қочмаслик.
7. А­ридан рухсатсиз уйдан бошқа ерга кетмаслик.
8. А­ри ундан спич ва ҳакозо ссраганида рад стмаслик.
9. А­рини кийимини тозалаш.
10. А­рига овқат тайёрлаш.
11. А­рининг тсшагини солмоқ.
12. сусл, таҳорат олиш учун сув тайёрлаш.
13. А­ри истаса, ғусл ва таҳоратда унга ёрдам бериш.
14. А­ридан рухсатсиз нафл рсза тутмаслик.
15. Молини ва гсзаллигини таъна қилмаслик.
16. Ейиш ва кийинишда срини қайғуга солмаслик.
17. Овозини срининг овозидан юқори кстармаслик.
18. А­рига азоб бериб, сиқмаслик.
19. А­рини ёнида ва орқасидан дуо қилиш.
20. А­ри учун пардоз қилиш, ор-номусини ҳимос қилиш.
21. А­рининг меҳмонларини схши ксриб, уларга хизмат қилиш.
22. А­рининг сқинларини ҳурмат қилиш.
23. Вазистни тушуниш ва борига қаноат қилиш.
24. Ортиқча ноз қилмаслик ва арз стмаслик.
25. Уйнинг мол-мулкига ва болаларга сга бслиш.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:32:16
Бир онанинг қизига қилган насиҳати

А обис қабиласининг олдин келганларидан Хорис қизи Умома қизини қирол Амр сғли Хорисга турмушга беришда қизига шундай насиҳат қилади:

Менга қара қизим! Одоб ва тарбиссига, наслига ва аслига қараб бир кимсага насиҳат қилиш керак бслмаганида сди менинг ҳам ҳозир сенга насиҳат беришимга ҳожат қолмас сди. Бу билганга сслатма, билмаганга сргатиш.

Қизим! Агар бир қизни ота-онасини мол-дунёси сабаби билан срга берганда, сени ҳеч қачон турмушга бермас сдик. Лекин ундай смас. А­ркаклар биз учун сратилгани каби, бизлар ҳам улар учун сратилганмиз.

Қизим! Ҳозир сен ота-онанг уйидан, катта бслган ерингдан чиқиб умрингда ҳеч ксрмаган, сзингга сқин бслмаган одамнинг уйига борспсан. Шундай скан срингнинг розилигини ксзлаб канизак каби итоат қилки, у ҳам сенга қул бслсин. Сени севиб, кснглингни олиш чорасини изласин.

Ҳозир сенга сн тавсис бераман. Буларни схшилаб тушуниб ол ва вақти келганда ишлат. Шунда роҳат қилиб сшайсиз, ораларингиз асло бузилмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:32:37
1. Сенга ейдиган ва кисдиган нима олиб келса, жон-дилдан қабул қил. Қаноатли бсл. Зеро, қалб ҳузури қаноатдир.

2. Буюрганини қил, қилма деганини қилма. Ссзига қулоқ солиб, унга итоат ст. Келишув ва итоатга таснган оиладан Аллоҳ таоло рози бслади.

3-4. Уйнинг ичини, ташқарисин тоза тутишга ҳаракат қил. Ксзга ёқмайдиган ёки ёмон ҳид тарқатадиган нарсалардан сзингни тий. Зинҳор срингни сзингдан жиркантириб қсйма.

5-6. Ухлайдиган ва овқат ейдиган вақтларини схши бил. Яъни буларни қайси вақтда қилишга одатланган бслса, шу вақтларга мос қилиб овқатини ва ётоғини тайёрла. Зеро, очлик жаҳлни чиқаради, уйқусизлик ғамгин қилади.

7-8. Унинг молини қсриқла, исроф қилма. Обрссини ҳимос қил, қариндошларини ҳурмат қил. Булар схши бошқарув учун кераклидир.

9. А­рингга оид сирларни ҳеч кимга айтма. Агар айтадиган бслсанг, сен унинг ишончини йсқотасан.

10. Динга зид бслмаган истакларини дарҳол бажар. Агар бепарво бслсанг, уни ранжитиб қсссан. У қайғули бслса, қувончли бслишдан, у қувонганда қайғули бслишдан сзингни тий. Акс ҳолда бу севмаганингни, ҳис-туйғуларига шерик бслмаганингни далилидир. Бу ҳолат сизларни айрилиш даражасига олиб борадиган нарсадир. Сен срингни дардларига нақадар шерик бслсанг, у ҳам сенинг дардларингга шу қадар шерик бслади. А­рингни истакларини сз истакларингдан афзал бил.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:32:52
Ҳазрати Иброҳим (а.с.)га ёққан ва ёқмаган келин

Ҳазрати Иброҳим (а.с.)нинг сғллари Исмоил балоғат ёшига етгач, Журҳум қабиласидан бслган бир қизга уйланди. Кунларнинг бирида онаси Ҳожар вафот стди. Исмоил уйлангандан кейин Иброҳим (а.с.) ташлаб кетган сғлини ва келинини ксришга келдилар. Исмоил уйда йсқ сди. Исмоилнинг аёлидан уни ссрадилар. У:
- Тирикчилигимизни таъминлаш учун чиқиб кетди, деди. Иброҳим кейин:
- Тирикчилигингиз, аҳволингиз қандай? - деб ссрадилар. Исмоилни аёли:
- Кун кечиришимиз қийин. Жуда ёмон аҳволдамиз, — деб шикост қилди. Кейин Ҳазрати Иброҳим келинига:
- А­ринг келганида мендан салом айт, уйини сшигини алмаштирсин. Исмоил келганида отасини келиб-кетганини англагандай бслди ва:
- Уйимизга биров келдими? - деб ссради. Аёли:
- Ҳа. Шундай бир қарис келди. Мендан сизни, кейин аҳволимизни ссради. Мен аҳволимиз ёмон сканлигини айтдим, деди. Кейин Исмоил:
- Сенга биров нарса омонат қилдими? - деди. Аёли:
- Ҳа, менга сизга салом айтишни ва уйни сшигини алмаштиришингизни тайинлаб кетди, деди. Исмоил аёлига:
- Бу келган қарис отам. Менга сен билан ажрашишни амр стган. А­нди сен оилангга кетишинг мумкин, — деди ва у билан ажрашиб бошқа бир қизга уйланди.
Иброҳим (а.с.) Аллоҳ буюрган бироз муддат стгач, сна келдилар. Уйда Исмоил сна йсқ сди. Келинидан Исмоилни ссради.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:32:59
- Тирикчилигимизни таъминлаш учун чиқиб кетдилар, - деди келин.
- Тирикчилингиз, аҳволингиз схшими?
- Биз, хайр, саодат ва баракат ичидамиз, — деди ва Аллоҳга ҳамду-сано айтди.
- Аима еб, нима ичспсизлар?
- Гсшт еспмиз, сув ичспмиз.
- А­й А аббим, буларни гсштларини ва сувларини баракотли қил, - деб дуо қилдилар ва келинга:
- А­ринг келганида унга салом айт ва унга сшигини схши тутишлини тайинла, — дедилар. Иброҳим кейин Шомга қайтди. Исмоил қайтиб келиб, аёлидан:
- Уйимизга биров келдими? - деб ссради.
- Ҳа, нуроний юзли бир отахон келди.
- Сизни ссради, мен тирикчилигимизни таъминлаш учун чиқиб кетди, дедим. -Тирикчилигингиз қандай? - деб ссради. Мен: - Ҳамма нарсамиз етарли дедим.
Кейин Исмоил аёлидан:
- Сенга бирор нарса омонат қилдими? - деб ссради. Аёли:
- Ҳа. Сизга салом айтишимни ва уйнинг сшигини схшилаб тутишингизни тайинлади, деди. Исмоил аёлига:
- сша зот менинг отамдир. Сен сса уйимизни шарафли сшигисан. Отам менга сени схши тутишимни амр қилган, деди.
Иброҳим (а.с.) борига шукр қилмайдиган биринчи келинни хуш ксрмаган ва у билан ажралишини истаган, сабр-қаноатли иккинчи келинни сса схши ксриб, унинг схши тарзда сақланишини истаган ва уни дуо қилганлар. Лайғамбарларнинг дуосига мушарраф бслишни истовчи келинлар Иброҳим (а.с.)нинг иккинчи келини каби ҳаракат қилишлари керак.\
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:33:28
Умумий ҳуқуқлар

А. А­р-хотиннинг вазифалари.

Оилада ср ёки аёлдан бирини иккинчи даражада ксриш хатодир.

Баъзилар айтилган бу ҳақ ва вазифаларга баҳо берар скан, Исломни аёлнинг иккинчи даражага қсйган, уни фақат сркакнинг хизматчиси сифатида билади, холос, деб даъво қилмоқдалар.

Ислом инсонга қандай бслса, аёлга ҳам шундайдир. А­ркакни юқори, аёлни паст ксриш ахмоқликдир. Агар аёл қадрсиз бслса, у туққан сғли ҳам, қиз ҳам қадрсиз деганидир.

Аллоҳга ибодат ва итоат қилишда сркак билан аёл сртасида фарқ йсқ. Зеро, инсон сркак ва аёлдан дунёга келади.

"А­й, инсонлар, дарҳақиқат Биз сизларни бир сркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан сратдик..." (Ҳужурот сураси, 13-ост).

Ҳадиси шарифда сса:
"Аёллар билан сркаклар бир дарахтнинг икки шохидир" дейилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:33:55
В. Тузилиш фарқи.

Инсоний ҳақ-ҳуқуқ жиҳатидан сркак ва аёл тенг, аммо жисмоний ва руҳий тузилишлари фарқлидир. Зотан, буни инкор стиш мумкин смас. Акс ҳолда сркак ва аёл деган икки тушунча майдонга келмас сди.

Аёл сркакдан устун смас.
Аёл сркакдан паст смас.
Аёл сркак билан тенг смас.
Хсш, ундай бслса нима?

Аёл аёлдир, сркак сркакдир. Аллоҳ аёлга айрим хусусистлар, сркакка айрим хусусистлар берган. Аёлларнинг нозик ва сезгир бслишлари зарурдир. Улар марҳаматли бслмасалар, ҳар ҳолда бизларни тсққиз ой кун оғриқ ва азобларга чидаб кстара олмас, уйқу ва дам олишдан воз кечмас сдилар.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёлларни ҳассослигини билганлари учун уларни чиннига схшатганлар.

Жаноби Ҳақ сркак ва аёлнинг тузилишларига мос ишларни амр стиб, уларни бир-бирларига ёрдамчи бслишларини истаган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:34:13
С. Ҳуқуқ ва бурчлар.

Ҳуқуқ ва бурч бир-биридан айрилмайдиган икки тушунчадир. А­ркак ва аёлнинг асосий ҳақлари билан бирга ёнма-ён жинсистга боғлиқ бир қанча бурчлари ҳам бор.

Асосий қонунларда айтилганидай: ҳеч ким ёшига, кучига ва жинсига мос бслмаган ишга буюрилмайди.

А­ркак билан аёл тенг деб, аёлларни ксмир конлари ёки шунга схшаш оғир ишларда ишлатиш уларнинг ҳақларини ҳимос қилиш смас, аксинча, азоб беришдир.

Иш тақсимлашда жинсистни сътиборга олмаслик баъзан жиност бслади. Ҳомиладорлик, туғиш, ҳайз каби аёлларга хос жиҳатларни сътиборга олмасдан сркакларнинг ишини уларга юклаш зулмдир.

Болани қорнида кстариб дунёга келтирган она, унга схши тарбис бера олади ва бунга ҳаммадан ксра кспроқ ҳақлидир. Фарзанд тарбисси билан шуғуллангани учун аёлнинг сркакка нисбатан уйда бслиши табиийдир. Халқ тилида аёлни "ички вакил", сркакни "ташқи вакил" дейилиши шундандир.

Бу билан сркакни уй билан, аёлни сса ташқари билан иши йсқ деб бслмайди. Аёлнинг вазифаси кспроқ уйда, срники сса кспроқ ташқарида деганидир.

Уй ишлари ксчадаги ишлардан осон ва аҳамистсиз смас. Уйнинг тозалиги, тартиби, овқат, кийим, бола тарбисси ва бошқа юмушлар бир аёл учун етарлича ташвишдир. Ҳамма сзига мос ишга талабгор бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:34:33
D. Аёлнинг ҳақлари.

Афлотун аёлларни "Жамистнинг тенг аъзоси" деган, Аристотел сса "сратилишда срим қолган сркак" деб таърифлаган. А имда фуқаро ҳисобланмаган, Ҳиндистонда сри слса, у ҳам слдириб ксмилган. Қобулда уй ҳайвони қаторида саналган, Хитойда қийматсиз бслгани учун ҳатто исм қсйилмай, бир, икки, уч деб номер берилган, Европада аёлни инсон ёки инсон смаслиги баҳс қилинган. Яқин кунларгача мулкдорлик ҳақлари бслмаган. 1938 йилда Франяисда чиққан бир қарорга ксра, аёлни чекка имзо қсйиши, банкда ҳисоб рақамини очиши, молисвий бир шартнома тузиши ман қилинган сди.

Ислом сса биринчи асрлар олдин аёлларга сз ҳақларини танитган, мажбуран турмушга берилишига қарши чиққан, олиш-бериш, ижарага олиш, ширкат очиш, қарз, гаров, омонат, васист каби ишларни қилиш ҳуқуқини берган. Сайлаш ва сайланиш, илм олиш, саёҳат қилиш ҳаққини берган, меросга шерик қилган.

А­ркак аёлнинг бсриси смас. Ҳақиқий бахтни бир-бирларидан топган ср-хотинлари оиланинг ҳузури, жамистнинг соғломлиги, наслни келажаги учун қслни-қслга, кснгилни-кснгилга беришга масъулдирлар. Севги, самимист, ёрдам бериш, садоқат ва сабр бслмаган оилада ҳузур бслмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:34:45
Оилани ҳимос қилишда сқинларнинг вазифалари

Ота ва оналар фарзандларни схши ксриши табиий. Зеро, фарзанд уларнинг бир парчасидир. Лекин улар турмуш қургач, аҳвол бошқача бслади. Чунки севгини баҳам ксрадиган снги шерик келган.
Айрим ота-оналар фарзандлари турмуш қургандан кейин ҳам уларни аввалгидай бошқаришга ҳаракат қилишади. Бу сса кспинча снги оилаларга салбий таъсир ксрсатиб, сртага совуқчилик тушишига сабаб бслади.

Қайнота-қайноналарни келин (ёки куёвлар) томонидан унча хушланмаслигининг асосий сабаби оила ҳаётига ортиқча аралашишларидир. А­рининг катталар қслида қсғирчоқ сканини ксрган келиннинг унга нисбатан бслган хурмати сз-сзидан пасасди. Аммо турмуш ишларида унча уқуви бслмаган ёшларга йсл-йсриқлар ксрсатиш, маслаҳат бериш ҳам зарур. Бу маслаҳатларнинг меъёри, маълум бир чегараси бслсагина ижобий натижага сришиш мумкин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:35:00
Чегара қандай бслиши керак?

а. Катталар снги турмуш қурганларни зимдан текширишлари зарур.
б. А­ҳтиёж туғилган пайтларда ёрдамни асмасликлари керак.
в. Келинларини ва куёвларини сз болалари каби ксришлари керак. Шундай қилган тақдирларида келин ва куёвлар ҳам уларни сз ота-оналаридай схши ксришади. Хизмат ва итоат стишда камчиликка йсл қсймайдилар. Шу тариқа оила аъзолари бир вужуднинг аъзолари каби бир-бирларига боғланадилар, биргаликда ҳузур-ҳаловатда сшайдилар.
г. Келиб-кетишда меъёрдан ошмасликлар керак. Безор қилиш смас, соғинтириш асосдир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар: "Сийрак зиёрат қилки, севгинг ортсин".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:35:35
Оилани ҳимос қилишда давлатнинг вазифалари

Турмуш қуриш қийинлашган, ғайри шаръий алоқалар кспайган, ижтимоий алоқа заифлашган бир жамистда давлат оилага сътиборни кучайтириши лозим. Оила ижтимоий суғурта даргоҳи сканлигини айтган сдик. Бу жиҳатдан оила давлатнинг асосий вазифаларидан бирини сз зиммасига олган. Бир-бирларига оила орқали боғланганлар сзаро кспроқ ёрдамлашмоқдалар. Қариндошликни таъминлаган бу ёрдам иқтисодий ва ижтимоий муаммоларни енгиллаштирмоқда. Оила қуришга даъват қилувчи ва қсллаб-қувватловчи амалиётлар давлат томонидан амалга оширилиши турмуш қурганлар ижтимоий ҳақлардан кспроқ фойдаланишга имкон сратиши лозим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:35:57
Бахтли бслишнинг асосий шартлари

Ҳамма сз имконисти даражасида оила қуради. Бироқ муҳими оилани ҳузур ва бахт ичида давом сттиришдир.

Бахтли ҳаёт кечиришнинг асосий шартларини қуйидагича белгилаш мумкин.
1. Яхши турмуш сртоқ танлаш.
2. Ўзаро ҳурмат ва муҳаббат.
3. Сабр-тоқат.
4. Фидокорлик.
5. Тежамкор бслиш.
6. Бир-бирларини қадрлаш.
7. Бир-бирларига ишониш.
8. Ўзаро маслаҳат билан иш тутиш.
9. Ваъдага вафо қилиш.
10. Яқинлар билан алоқа ва иззат-икром.
11. Бадавлат бслиш.
12. Меҳнатсевар бслиш.
13. Ўзини снгилаш.
14. А­ътиқодли ва амал қилувчи бслиш.
15. Тоза ва гсзал кийиниш
16. Марҳаматли ва шафқатли бслиш.
17. Сахийлик.
18. Ширинсуханлик.
19. Жинсий қониқиш.
20. Фарзандли бслиш.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:36:15
Бахтсизлик сабаблари

Ширин орзу ва гсзал умидлар билан қурилган оила баъзан секин-секин орзу-умидлар ва севги ссниб бораётган холга келиб қолади. Киносли ссзлар, кснгилга тегувчи салбий муносабатлар бир-бирини қувлайди. А­р-хотин умидсизликка тушиб, ҳаётлари заҳарга айланади. Хсш, бундай кснгилсиз аҳволнинг асосий сабаблари нимада?

1. Турмуш сртоқ танлашда хатолик.
2. Хулқ-атворнинг мос келмаслиги.
3. А­р-хотиннинг бир-бирларини тушунмаслиги.
4. Турмуш сртоққа ва сқинларига ҳурматсизлик.
5. Худбинлик.
6. Асабийланиш ва хафа бслиш.
7. Ишончсизлик.
8. Ғийбат.
9. Фикрни сзгариши.
10. Ишонч ва амал заифлиги.
11. Дангаса бслиш.
12. Ақимсиз бслиш.
13. Қайнона зулми.
14. А­р зулми.
15. Амон одатлар (ичиш, қимор сйнаш, зино ва ҳакозо).
16. Қаноатсизлик.
17. Тирикчилик қайғуси.
18. Хасислик.
19. Ўзаро қспол муносабатда бслиш.
20. Жинсий тарафлама қониқиш ҳосил қилмаслик.
21. Фарзандсизлик.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:36:30
Оилани заифлаштирадиган жиҳатлар

Ҳазрати Одам ва Момо Ҳаводан бошланган оила маълум бир даврларда сз қийматини йсқотган. Бу холатнинг бошланиши ғарбдаги техника даврига тсғри келади. Фабрикаларда ишлаш учун қишлоқдан шаҳарга саноат марказларига келган кишилар кспинча оилаларини ташлаб келган. Шахсни ютиб юборадиган катта шаҳарнинг қсрқинчли чархпалаги остида сз қадристларини аста-секин йсқота бошлашган. Кейинчалик ишларга жалб стилган аёллар шаҳарнинг фаҳш ҳаётидан сзларини тис олмагани ҳам оилалар бузилишига туртки бслган. Бундан ташқари аёлларнинг ишлаши туфайли оиладаги самимийлик бузилган, она меҳридан маҳрум бслган уй гсё меҳмонхона сингари бслиб, рсзғор ишлари хизматчиларга юклатилган. Етимхоналарга юборилган болалар она ва ота тарбиссидан маҳрум бслганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:37:06
ФАА ЗААДАИАГ ҲАҚЛАА И

Фарзанд севгиси


Турмуш қуришдан асосий мақсад наслни давом сттиришдир. Шунинг учун Аллоҳ одам фитратига фарзанд муҳаббатини жойлаган ва бу севги туфайли фарзанд сстиришдаги турли қийинчиликларга дош берилмоқда. Бу меҳр ҳайвонларда ҳам мавжуд. Фарзандини сақлаш учун ҳаётини хавф остига қссдиган қанча жониворларга дуч келинган. Қуръони Карим ифодасига ксра, болалар дунё ҳаётининг зийнатидир.

"Мол-мулк, бола-чақа шу ҳаёти дунё зийнатидир" (Қаҳф сураси, 46-ост).

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) фарзандни "жигарпора" деб таърифлаганлар, неваралари Ҳасан ва Ҳусанни "менинг дунёдаги иккита гулим" деганлар. Бундан ташқари Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳасанни елкаларига миндириб:

- "Аллоҳим! Мен уни севаман. Сен ҳам сев" деганлар. А асулуллоҳ (с.а.в.) Анас ибн Моликни ҳам шундай дуо қилганлар:
- "Аллоҳим! Унинг молини ва боласини кспайтир, уни баракотли қил".

Оила жамистнинг, болалар сса оиланинг таъминотидир. А­р-хотинни бир-бирига боғлайдиган снг аҳамистли нарса фарзанддир. Статистик маълумотларга қараганда, бола сони кспайгач, ажрашиш нисбати камаймоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:37:18
Фарзанд тарбиссининг аҳамисти

Оиланинг ксз қорачиғи бслган фарзандларнинг комил инсон бслишлари ва келажакда ота-онани снг гсзал шаклда ҳурмат қилиб, уларни хайр билан ёдга олинишлари учун схши тарбис берилиши керак. Акс ҳолда саодат ва раҳмат манбаи бслган болалар фалокат ва азоб сабаби бсладилар.
Фарзанд тарбисси жуда ксп билим, сабр ва жиддийликни талаб қилади. Исломий тамойилларга ксра, қандай тарбис беришни, қайси ёшда қандай муносабатда бслишлари кераклигини билишлари ижобий рол сйнайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:41:35
Фарзанд туғилгандан кейинги вазифалар

1. Табрик ва таҳник.

Хоҳ қиз бслсин, хоҳ сғил бслсин фарзан дунёга келган пайтда аввало онага "муборак бслсин" дейилиши, ота-онани снги "меҳмон" билан табрикланиши керак. Ундан кейинги иш хурмо ёки бошқа бирор ширин нарсани сзиб, боланинг томоғига суртишдирки, бунга "таҳник" дейилади. Бу Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг тажрибаларидир. Соғлигига ҳам фойдали. Шундай йсл билан жағни ҳаракатлантириб қувватлантириш, шу тариқа онасининг ксксини тезроқ тутишини таъминлаш мумкин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:42:13
2. Исм қсйиш.

Исм инсоннинг "гувоҳномаси"дир. Дунёда ҳам, охиратда ҳам киши исми билан чақирилади.

"Шубҳасизки, сизлар қиёмат куни исмларингиз билан, оталарингизнинг исми билан чақириласизлар. Шундай скан фарзандларга гсзал исм қсйинг".

Исмни қачон қсйилиши хусусида сркинлик бор. Туғилган куни, уч кундан кейин, ақиқа куни ёки кейинроқ қсйса ҳам бславеради.

Исм беришдан олдин болани снг қулоғига азон, чап қулоғига иқомат айтиш суннатдир. А асулуллоҳ (с.а.в.) Ҳазрати Ҳасаннинг қулоғига азон, иқомат айтганлар ва бу шайтоннинг йслини тссишини билдирганлар.

Инсон дунёга келганида илк сшитадиган ссзи "Аллоҳу акбар", дунёдан риҳлат қиларкан, охирги сшитадиган ссзи Калимаи Тавҳид бслса, ҳаётни гсзал бошлаган ва гсзал тугатган бслади. Ҳаётга маъно ва қиймат берадиган нарса шудир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:42:37
Исмларнинг чиройли бслиши.

Мавжудотларни снг шарафлиси бслган инсоннинг исми ҳам шарафига мос равишда бслиши керак. Жоҳилист даврида инсонларга ҳайвонлар номи қспол, ёқимсиз исмлар ёки бутларнинг исмларини қсйиш кенг ёйилган сди.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) исмларга ҳам алоҳида сътибор берганлар. Ҳатто ксп саҳобаларнинг исмларни сзгартириб, чиройли исм қсйганлар.

"Лайғамбарлар исмларини ишлатинглар. Аллоҳни снг севган исмлари Абдуллоҳ ва Абдураҳмондир".

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) инсонларга ёмон лақаб берилиб, лақаб билан чақирилишини ман қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:43:16
3. Ақиқа.

Ақиқа туғилган бола учун еттинчи куни қурбонлик ссйиш. Олимларнинг аксаристи ақиқа қилиш суннат дейишган. Зеро, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳазрати Ҳасан ва Ҳусанлар учун ақиқа берганлар.

"Ҳар болага ақиқаси гаровдир. Еттинчи куни қсй ссйилади, исми қсйилади ва сочи олдирилади".

Ақиқанинг еттинчи куни берилиши мустаҳаб бслса-да, бошқа пайтда ҳам берилиши мумкин. Отанинг иқтисодий аҳволи тсғри келса, еттинчи куни, тсғри келмаса, бошқа пайтда беради.

Ақиқада ссйиладиган ҳайвоннинг сифати қурбонликдаги ҳайвондай бслади. Фақат ақиқада шерикликда ҳайвон ссйиш мумкин смас.

Ақиқанинг ҳикмати.

Ақиқа болани ҳар турли ёмонликлардан, шайтон васвасасидан сақланиши учун Аллоҳ йслига қилинадиган бир сҳсондир. Ссйилган ҳайвоннинг ҳар бир аъзоси бола аъзоларига бадал сифатида бслади. Бундан ташқари шу сабаб билан дсстлар бир ерга тспланади. Фарзанд соҳибининг қувончига шерик бслинган, гсштидан фақирларга тарқатилиши сса ижтимоий ксмак бслади. Ақиқадан бир бслак гсшт боланинг туғилишини назорат қилган досга берилиши лозим топилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:43:56
4. Садақа бериш.

Бола билан боғлиқ шаръий ҳукмлардан бири, туғилганидан етти кун стгач, боланинг сочини олдириб, соч оғирлигидаги кумушни фақирларга садақа сифатида берилишидир.

Бунинг тиббий ва ижтимоий ҳикматлари бор. Янги туғилган чақалоқнинг сочи олинса, соч илдизлари бақувват ва тез ссадиган бслади. Кумуш садақа стилиши сса фақирларнинг қувончига ва уларнинг сидқидилдан дуо қилишларига сабаб бслади.

Баъзи ислом слкаларида исм бериш, қсй ссйиб зиёфат бериш, соч олиб садақа беришлар бир кунда стмоқда. Бу маросим асосан Шимолий Африка диёрлари кенг ёйилган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:44:18
5. Суннат қилдириш.

Суннат қилиш фитратга хосдир. Бу Ҳазрати Иброҳим (а.с.)дан стган бир суннат бслиб, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар: "Иброҳим (а.с.) саксон ёшида Қаддум қишлоғида суннат қилинди". Қаддум Шомга қарашли бир қишлоқ сди. Баъзи ривостларда "Қаддум ссзи айтилганки, дурадгор асбоби бслган теша, демакдир. Бунинг маъноси Иброҳим (а.с.) саксон ёшида теша билан суннат қилинди дегани бслади.

Суннат қилиш сҳудийларда ҳам амал қилинадиган бир анъанадир. Зеро, Тавротнинг ҳукми шундай. Авваллари христианларда ҳам бу одат бор сди.

Суннат қилиш Исломнинг шиоридир. Бир тарафдан қараганда инсон вужудига Ислом тамғаси уришдир. Аллоҳга таслим бслишнинг ва Иброҳим (а.с.)га севги ва ҳурматнинг белгисидир. Бу амал сркаклар учун вожиб бслиб, фарзанд балоғатга етмасдан олдин суннат қилиниши керак. Туғилгандан кейин қисқа муддат ичида қилиниши схши. Зеро, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳазрати Ҳасан ва Ҳусанни етти кунлигида суннат қилдирганлар. Унинг соғлиқ тарафидан ҳам ксп фойдалари бор. Баъзи шифокорларнинг фикрига қараганда, рак сҳтимолини бир мунча камайтиради.

Суннат фарзанд ҳаётида аҳамистли бслгани боис зиёфат ҳам берилмоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:44:58
6. Тарбис бериш.

Ота-оналар фарзандларни ҳар жиҳатдан етук қилиб, жамистга, слу-юртга фойдали инсон бслишлари учун астойдил ҳаракат қилишлари шарт.

Тарбиснинг иккита — маънавий ва жисмоний йсналиши бор.

1. Маънавий тарбис.

Инсонлар дунёга гуноҳсиз келадилар. Гсдакнинг соф миссини бузмасдан Исломий хулқ-атвор асосида тарбислаш, аввало, ота-оналарнинг вазифаларидир. Фарзанд ота ва онага Аллоҳнинг бир омонати ва қалби ишлов берилган олмос каби покиза, соф ва айни пайтда бсм-бсшдир. Ксрган ва сшитган ҳар нарсасини уқиб олишга қобилистли, айтилган ҳар ишни қилишга мойил. Яхшилик сргатилса, схши етишади, дунёда ҳам охиратда ҳам бахтли бслади. Агар фарзанд бесътибор, сз бошимча қолдирилса, дунё ва охиратда ҳалок бслади. Бунга схши тарбис бермаган ота-она жавобгар бслади. Болаларни дунёвий ва охират оид хавфлардан қсриқлаш Аллоҳнинг амридир.
"А­й, мсъминлар, сизлар сзларингизни ва аҳли аёлингизни стини одамлар ва тошларда бслган дсзахдан сақлангиз..." (Ҳужурот сураси, 6-ост).

Фарзанд тарбиссининг аҳамистига доир бир қанча ҳадиси шарифлар келтирсак:

"Ҳеч бир ота боласига гсзал одобдан аълороқ, афзалроқ нарса бера олмайди. Фазандларингизга ва оила аъзоларингизга схшиликни сргатинг, уларни одобли қилиб сстиринг".

"Болаларингизни шу уч одоб орқали тарбисланг: Лайғамбарини севиш, унинг оиласини, дссти ва сқинларини севиш, Қуръон сқиш".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:45:35
Маънавий тарбис деганда инсоннинг иймон, амал, ақл, ахлоқ ва нафс жиҳатидан етук бслиши назарда тутилади.

а. Иймон тарбисси. Фарзанд оқ-қорани фарқ қилиш ёшига етгач, унга иймон асосларини сргатиш, Аллоҳни борлиги, бирлиги, фаришталар, китоблар, пайғамбарлар, слгандан кейин тирилиш, қабр азоби, ҳисоб, тарози, сирот, жаннат ва жаҳаннам борасида билим бериш керак.
Иймон пойдевори мустаҳкам бслмаса, бошқа нарсаларни билиш мантиқсиздир.

в. Амал тарбисси. Фарзанд улғайган сари ишонган нарсаларини қадам бақадам ҳаётда қсллай бошлаши керак. Асосий масъулист сспиринлик даврида бошланса ҳам, болаликдан ибодатга одатлантириш зарур.

Луқмон (а.с.) сғлига насиҳат қиларкан:
"А­й, сғилчам, намозни тскис адо ст, схшиликка буюр ва ёмонликдан қайтар ҳамда сзингга (балоларга) етган сабр қил!" (Луқмон сураси, 17-ост), дейди.

"Аҳли умматингизни намоз сқишга буюринг ва сзингиз ҳам (намоз сқишда) чидамли бслинг" (Тоҳа сураси, 132-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:46:07
Жаноби Ҳақдан олган бу амрни Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ссзсиз бажарганлар. сз оила аъзоларини намози билан қизиққанлар, Ҳазрати Фотима ва Ҳазрати Алини 6 ой давомида бомдод намозига турғизганлар. Умматини айни вазифани қилишини истаб:

"Болаларингиз етти ёшга кирганда намозни буюринглар, сн ёшига кирганларида (намоз сқимасалар) уринг. Атадиган сринларини ҳам ажратинг" деганлар. Бошқа бир ривостда Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)дан болани қачон намоз сқий бошлаши ҳақида ссрашганида: "Оқ-қорани фарқига борадиган фарзандларингизга намозни буюринг" деганлар. Аамоз, рсза каби ибодатлар балоғат ёшига етганда фарз ҳисобланса ҳам, уларга осон бслиши учун аввалдан сргатиш зарурдир. Халқда "Дарахт новдалигида сгилади" деган нақл бор. Болаларнинг таҳсили билан қизиқиш, уларга аввал Қуръони каримни, кейин дунё ва охиратга оид билимларни сргатиш ва бунинг учун барча имконистлардан ва кучлардан фойдаланиш керак.

Ахлоқ тарбиссидан мақсад — фарзандни гсзал хулқ-атвор ва фазилатлар билан сстириш, ёмон хулқ-атвор ва одатлардан узоқлаштириш. Зеро, уларга бериладиган снг гсзал бойлик ахлоқдир.
Ахлоқий ёмон бслган бола қанчалик қобилистли ва ғайратли бслмасин қобилистини схшиликка, хайрга смас, аксинча ёмонликка ишлатади. Ахлоқсиз инсонга имкон ва мол-дунё бериш, қотилнинг қслига қурол бериш билан баробар.

Инсон фитратида бир қанча маънавий хасталиклар бор. Адоват, ҳасад, худбинлик, хасислик, ҳирс, кибр ва шу каби салбий хулқларни кетказиб, унга севги, сабр, сахийлик, фидокорлик, қаноатлилик, камтарлик каби хислатларни сргатиш ахлоқий тарбиснинг асосидир. Алғон ва риёдан йироқ, ихлос ва самимистли сшаш, бошқаларни молига ва номусига ксз олайтирмаслик, қсли ва тили билан бирор кимсага озор бермаслик, бошқаларга зарар етказмаслик, кспга фойдали бслиш, ҳалолга ёпишиб, ҳаромдан қочиш комил инсоннинг асосий фазилатларидир. Кичик ёшдаги болаларга бу нарсани сргатиш — ҳамма нарсани сргатиш демак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:46:27
2. Бадан тарбисси.

Жисмоний соғлом бслмаган киши руҳий тарафдан ҳам соғлом бсла олмайди. Болаларни касалликларга қарши ҳимос қилиниши, вужуднинг қувватли ва соғлом бслиши учун маълум жисмоний машқлар бажартириш лозим. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.): "Қувватли мсъмин Аллоҳ ҳузурида заиф мсъминдан севимлидир" деганлар. сқ отиш, сузиш, югуриш ва курашни ташвиқ қилганлар. сзлари Ойша онамиз билан югурган сдилар. Қилич, камон сйинларини масжидда қилинишига рухсат берганлар.

Ҳазрати Умар (р.а.) ҳокимларга ёзган мактубларида: "Болаларингизга отиш, сузиш ва от минишни сргатинглар" дес амр стганлар.

Фарзандларни руҳий ва жисмоний соғлигининг кушандаси бслган ичкилик, наша, зино, бачавозлик каби ёмон иллатлардан сақлаш учун жиддий тадбирлар қилиш, уларни бундай одатларга сргатадиган муҳит ва дсстлардан йироқ сстириш керак.

Бугун барлар, дискотекалар ва бошқа ахлоқни бузадиган ерлар ёшларни маънавий ва моддий ботадиган ботқоғидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:46:56
7. Фарзандлар сртасида адолатли бслиш.

Исломда, инсонлар тароқ тишлари каби тенгдирлар. Инсон қадри рангга, жинсга, ирққа ксра смас, тақво биландир. Болалар орасида адолатли бслиш зарур.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уч марта:
"Болаларингиз орасида адолатни ксзланг, болаларингиз орасида адолатни ксзланг, болаларингиз орасида адолатни ксзланг"

"Аллоҳдан қсрқинг. Болаларингизни сизга схшилик қилишидан кснглингиз тслганидай, улар орасида адолатни ксзланг".

Фарзандларга қиз ёки сғил бслишларига қараб муомалада бслиш жоҳилист даврининг тушунчасидир. Жоҳилист даврида араблар қиз фарзанддан услганлар. Қуръон буни шундай изоҳлайди:

"Қачон бировларга қиз (ксргани ҳақида) хушхабар берилса, ғазаб тслиб, юзлари қорайиб кетар. Ва у (қизни) хсрлаган холида олиб қолиш ёки (тириклай) тупроққа қориш (тсғрисида сй суриб), сзига хушхабар берилган нарсанинг (съни қиз ксришнинг) "ёмон"лигидан (номус қилиб) одамлардан сшириниб олур. Огоҳ бслингизким, улар (бу қилмишлари билан) снг ёмон (съни ноҳақ) ҳукм чиқарурлар" (Ааҳл сураси, 58-59-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:47:08
Қиз бола заиф бслгани учун ҳимосга кспроқ муҳтож. Аммо бу билан уларни иккинчи даражага қсйиш тсғри смас. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:

"Кимки уч қизни катта қилиб уларни едириб, ичириб сз молидан кийдирса, қизлари у билан дсзах орасида парда бсладилар".

Болалардан баъзиларини бошқаларидан устун ксриш болалар орасида қизғанчиқлик ва ғанимликка сабаб бслади.

Яқуб (а.с.) сғли Юсуфда пайғамбарлик аломатларини сезгач, унга кспроқ сътиборли бслади. Бу хол бошқа сғилларида ҳасад ва ғанимлик пайдо қилиб, сз жигарларини — Юсуф (а.с.)ни чоҳга ташлашгача бориб етадилар (Юсуф 8-9): «Ўшанда улар (Юсуфнинг сгай оғалари) айтган сдилар: «Гарчи, биз кспчилик бслсак-да, шак-шубҳасиз Юсуф ва унинг биродари (Бинсмин) отамизга биздан ксра суюклироқдир. Дарҳақиқат, отамиз очиқ залолатдадир. (Яна дедилар:) Юсуфни ё слдиринглар, ёки бирон ерга олиб бориб тушланглар, (шундагина) оталарингиз фақатгина сизларга боқар. Кейин сса (тавба-тазарру қилиб) схши қавм бслиб олурсизлар».
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:47:21
8. Фарзандларни турмушга тайёрлаш.

Айтиб стганимиздек, ёшларни сзлари хоҳламаган киши билан турмуш қурдириш жоиз смас. Ва, аксинча, бу борада уларни батамом сз холларига ташлаб қсйиш ҳам тсғри келмайди. Турмуш қуриш борасида уларга фикр бериш, тажрибаларни сргатиш, снг тсғри қарор қабул қилишда ёрдамчи бслиш фойдалидир. Бу сринда зулм ва тазйиқ смас, ишонтириш аҳамист касб стади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:47:37
Болаларга қандай муносабатда бслиш керак?

Бу борасида А­рзурумли Иброҳим Ҳаққи Ҳазратларининг "Маърифатнома"даги тавсислари шулардир.
1. Ота-она фарзанд туғилиши билан севиниб Аллоҳга шукроналар айтиши даркор. Зеро, у дунёда сурур, охиратда нурдир.
2. Қиз бола туғилса, кспроқ севиниш керак. Зеро илк фарзандни қиз бслиши баракотдир.
3. Фарзандга гсзал исм қсйиш.
4. Еттинчи кунида ва ундан кейин сғил учун икки қсй, қиз учун бир қсй ссйиб, ақиқа нисти билан қурбонлик қилиш.
5. Еттинчи куни ёки балоғатга етгунга қадар сғил болани суннат қилдириш.
6. Ўғил ёки қиз олти ёшига етганда уларга Қуръонни, фарзларни ва диний одобларни сргатиш.
7. Ўғилга сқиш, ёзиш, сқ отиш, сузиш ёки бошқа зарур ҳунар сргатиш.
8. Қизга овқат пишириш, ип йигириш ва тикишни сргатиш.
9. Барча болаларга сҳсон ва совғада тенг бслиш.
10. Янги мевани аввал қиз болага тоттириш, зеро қиз боланинг кснгли инжа ва нозикдир.
11. Болаларни меҳр билан қучоқлаб, сочларини силаш, спиб, сркалаш.
12. Улар билан сйнаш, очиқ чеҳра билан ссзлашиш.
13. Уларни қарғамай, хайрли дуо қилиш. Зеро, қарғиш фақирликка сабаб бслади.
14. Ўн ёшга етган сғил ва қизнинг сринларини ажратиш.
15. Тенгини топиб, уйлантириш, турмушга бериш.
16. Қслларидан келмайдиган ишни буюрмаслик, токи осий бслмасинлар.
17. Фарзандларга сз еганидан едириш, кийганидан кийдириш.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:48:18
Ота-онанинг ҳақлари

Ота-оналар фарзандларининг камоли учун қанча қайғуришган бслса, фарзандлар ҳам уларни ҳурмат қилиб, айни тарзда ғайрат ксрсатишлари керак. Бу мусулмонликнинг ҳам инсонийликнинг шартларидан биридир.

Жаноби Ҳақ бу ҳақда Қуръони Каримда шундай билдиради:
"Биз инсонга ота-онасини (съни уларга схшилик қилишни) амр стдик. Онаси унга ожизлик устига ожизлик билан ҳомиладор бслди (съни қорнидаги ҳомила каттарган сари онанинг ҳоли қуриб, заморлаша борур). Уни (кскракдан) ажратиш (муддати) икки йилда (келур). (Биз инсонга буюрдикки), сен Менга ва ота-онангга шукр қилгин! Алғиз сзимга қайтажаксан!" (Луқмон сураси, 14-ост).

Ларвардигорингиз ёлғиз Унинг сзига ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага схшилик қилишларингизни амр стди. Агар уларнинг (ота-онангизнинг) бирови ёки ҳар иккиси сенинг қсл остингда кексаклик ёшига етсалар, уларга қараб "уф" тортма ва уларнинг ссзларини қайтарма! Уларга (доимо) схши ссз айт! Улар учун, меҳрибонлик билан, хорлик қанотини паст тут — хокисор бсл ва "Ларвардигорим, мени (улар) гсдаклик чоғимдан тарбислаб-сстирганларидек, Сен ҳам уларга раҳм-шафқат қилгин", деб (ҳақларига дуо қил)! (Исро сураси, 23-24-ост).

Ота-она таърифига бундан гсзал ссз топиб бслмайди. Жаноби Ҳақ сзидан кейин ота-онага итоат ва схшилик қилишни буюради.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:48:56
Товуқ қанотини жсжаларининг устига қандай ёйса, она ҳам фарзанди устига "меҳр қанотини" шундай ёсди. Қариганларида, ҳимосга муҳтож бслганларида уларга ҳам шу тарзда сътибор қаратмоқ лозим. Улар бизни севги ва сабр билан сстирганлари каби, биз ҳам уларни "уф" демасдан ҳимос қилишимиз керак. Абдуллоҳ ибн Масъуд (р.а.) дейди:

Мен А асулуллоҳ (с.а.в.)дан қайси амални фазилатли сканлигини ссрадим. А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Вақтида сқилган намоз, дедилар. Мен:
- Кейин қайсиниси? - деганимда, А асулуллоҳ (с.а.в.)
- Ота-онага схшилик қилиш, дедилар. Мен:
- Кейин қайсиниси? - деганимда, А асулуллоҳ:
- Аллоҳ йслида жиҳод қилиш, - дедилар.
"Бир киши мусулмон ота-онасига Аллоҳ розилиги учун хизмат қилса, Аллоҳ унга жаннатнинг иккита сшигини мутлақо очади. Агар ота-онасидан биттаси бслса, бир сшик очади. Агар улардан уларни ранжитса, ота-онаси рози бслмагунча Аллоҳ ҳам рози бслмайди. А асулуллоҳдан ссрадилар: "Агар ота-она болага ҳақсизлик қилса ҳам шундайми? А асулуллоҳ: Ҳа, шундай, дедилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:49:16
Ота-онага хизмат

Бир одам Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ёнларига келиб, ҳижрат қилишда сизга шерик бслгани келдим, ота-онам сса йиғлаб қолишди, - деди. А асулуллоҳ (с.а.в.) унинг бу гапига жавобан:
- Ота-онанг ёнига бориб, уларни қандай йиғлатган бслсанг, шундай кулдир, -дедилар.

Яна бир саҳоба (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига келиб, жиҳод қилмоқчи сканлигини айтди. А асулуллоҳ (с.а.в.) ундан:
- Ота-онанг соғ-омонми? - деб ссрадилар. У "Ҳа" деб жавоб берди.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"Уларга хизмат қилиб жиҳод ст", - дедилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:49:52
Ота-она дуоси

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уч дуони мутлақо қабул бслиши айтганлар: Мазлум кишининг, мусофирнинг ва ота-онанинг фарзандига қилган дуоси.

Ота-онанинг розилиги ва дуоси умрга баракот беради. Қарғиши сса... Ота-онасидан қарғиш олган кимсаларнинг тириклик пайтларидаёқ охиратлари куйган. Ота-онага қарши бслиш гуноҳи кабира — катта гуноҳ ҳисобланади. Аллоҳ розилиги уларни розилиги биландир.

Анас ибн Молик (р.а.) ҳикос қилади:
Алқама исмли бир йигит бор сди. У бир кун касал бслиб аҳволи оғирлашди. Вафот стишини сйлаган биттаси унинг боши учида стириб "Ла илаҳа иллаллоҳ"ни такрорлар, унинг бслса, калимаи тавҳидга сира тили айланмади. Аҳвол Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га айтилгач, Лайғамбаримиз (с.а.в.):
- Алқаманинг ота-онаси тирикми? - деб ссрадилар.
- Отаси слган, қари онаси бор, - дедилар. Лайғамбар (с.а.в.)имиз хабар юбориб, онасини чақиртирдилар. Аёл келгач, А асулуллоҳ (с.а.в.) ундан "Алқама қанақа одам" деб ссрадилар. Она деди:
- А­й, А асулуллоҳ! сғлим намозини сқийди, рсзасини тутади. Жуда ҳам ксп садақа беради.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) "у билан муносабатингиз қалай", - деб ссрадилар.
- А­й, А асулуллоҳ! Мен сғлимдан норозиман, - деди.
- Аимага?
- Хотинини мендан афзал ксради. Менга қулоқ солмасдан, хотинига итоат стади. А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Онаси норизо бслибди, тили сса "Ла илаҳа иллаллоҳ"ни айта олмайди, - дедилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) кейин Билолга Алқамани ёқиш учун стин тсплашни буюрдилар. Буни тушунган она чидай олмади ва:
- А­й, А асулуллоҳ! Қалбимнинг бир парчаси бслган сғлимни оловда ёқишингизга менинг кснглим қандай чидайди? - деди.
- Аллоҳ сғлингизни кечириши учун сизнинг розилигингизни олиши керак. Сиз ундан рози бслмагунингизча унинг намози ҳам, садақаси ҳам қабул бслмайди. Қиёматда сса жаҳаннам стида ёнади, - дедилар Ҳазрати А асулуллоҳ (с.а.в.).
Аёл бундан таъсирланиб кетди ва қслларини кстариб дуо қилди:
- Аллоҳнинг, сизларнинг гувоҳлигингизда айтаманки, мен сғлимдан розиман.
А асулуллоҳ Билолга: - Бориб ксрчи "Ла илаҳа иллаллоҳ" деб айта олсптими? -дедилар. Билол сшикнинг ёнига етганида Алқама шаҳодат келтирди ва жон таслим қилди. Ювилиб кафанлангач, А асулуллоҳ (с.а.в.) унинг жанозасини сқидилар ва дафн қилдилар. Кейин қабрни бурчагида туриб, дедилар:
- А­й, аҳли мсъминлар! Кимки хотинини онасидан устун ксрса, Аллоҳ уни лаънатлайди. Ундайларнинг на тавбаси ва на садақаси қабул бслади.
Бу ҳадисни турли шаклларда Табароний ва Аҳмад ибн Ҳанбал ривост қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:50:51
Ота-онадан кейин"¦

Мсъмин киши ота-онасига ҳаётлик пайтларида схшилик қилганидай, вафотларидан кейин ҳам уларни хайр билан сслайди. Ҳадиси шарифга ксра, солиҳ фарзанднинг дуоси ота-онага фойда беради.
Саҳобалардан бири:
- А­й, А асулуллоҳ! Ота-онам вафот стганидан кейин ҳам уларга схшилик қилишим мумкинми? - деди. А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Ҳа, уларни дуо қил, улар учун истиғфор айт, айтганларини бажар ва дсстларига иззат-икром ксрсат. Уларнинг қариндошлари билан алоқани узмаслигинг керак, дедилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:51:16
Ота-онага қандай муносабатда бслиш керак?

Буюк мутаввуф олим Иброҳи Ҳаққи А­рзурумлининг бу борадаги тавсислари қуйидагича:
1. Ссзларига қулоқ солиш.
2. Айтганларини ссзсиз бажариш.
3. Уларнинг рухсатисиз стирмаслик.
4. Йслда улардан олдин юрмаслик.
5. Овозни уларникидан баланд кстармаслик.
6. Уларнинг исмларини айтиб чақирмаслик.
7. Таклифларига рози бслиш.
8. Хизматларига шай туриш.
9. Уларга ғазаб билан қарамаслик.
10. А ухсат беришмагунча бошқа ерга кетмай, ёнларида бслиш.
11. Кирганларида срнидан туриш.
12. Ҳар нарсада маслаҳатлари билан иш тутиш.
13. Улар учун доимо дуода бслиш.
14. Шахсистлари, обрс ва номусларини сақлаш.
15. Турмуш сртоқ ва фарзандларни улардан устун ксрмаслик.
16. Дастурхонга улардан олдин қсл узатмаслик.
17. Олдиларида одоб билан стириш.
18. Ота-онанинг дсстларига иззат-икром ксрсатиш.
19. Гапираётганда ссзини бслмаслик.
20. Қабрларини зиёрат қилиб, дуо қилишни тсхтатмаслик.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:51:24
Ҳурмат намунаси

Аббосий халифалардан Маъмун бир марта шундай деган сди: "Фазл ибн Яҳаёдин отасига схшилик қилиб, итоат стадиган инсонни ксрмадим. Фазлнинг отаси Яҳаё фақат иссиқ сувга таҳорат оларди. Ота ва сғил зиндонга тушишгач, совуқ бир кечада ичкарига стин олиб киришга рухсат берилмади. Кейин Фазл отаси ётгач, обдастани чироқни устига срталабгача тутиб турди. У бутун қийинчиликка отам иссиқ сувга таҳорат олсин, деб чидаб турган сди".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:51:45
Қайси бири қарислар уйи?

Ота-онани кексайган чоғида кспроқ сътиборга муҳтож бслади. Бу пайтда уларни снасм ҳурмат қилиш ва уларнинг олдида зинхор ва зинхор "уф" демаслик Исломнинг қатъий буйруғидир. Кексаларнинг жисмоний ва руҳий муаммолари кспроқ бслади. Бу муаммоларни ечадиган жой оиладир. Уларни оиладан ташқарига чиқариш катта муаммолар келтиради. Минг афсуски, бугун ксп қарислар сз фарзандлари томонидан ёлғизликка маҳкум қилинмоқда.

Ғарб давлатларида қарисларнинг катта муамоларини ечиш учун снги ташкилотлар ташкил қилинди. Бизда сса бу ташкилот "Қарислар уйи" номи остида ёзилган. Лекин ғарбликлар бу бир ечим смаслигини, аксинча, қарисларга ксп азоблар келтирганини қатъий бир шаклда тушуниб етдилар.

Тадқиқотларга ксра, ғарб давлатларида қарисларни учдан бир қисми ёлғиз, срмиси турмуш сртоқлари билан бирга сшамоқда. 10 фоизи фарзандлари билан бирга. Оиласиз сшаётган карисларда руҳий тушкунлик кспроқ учрайди. Туркисда стказилган текширувларга ксра сса, қарислар уйида сшайдиганларнинг 40,8 фоизи уйларида сшайдиганларнинг 28,7 фоизи руҳий тушкунлик кайфистида бслган. Уйда сшайдиган қарисларнинг 8 фоизи ёлғиз, 21,6 фоизи турмуш сртоғи билан, 66,6 фоизи бола-чақаси ва турмуш сртоғи, 4,6 фоизи бошқа қариндошлари билан сшамоқда. Ксриниб турибдики, Туркисда ғарбникидан фарқли слароқ, кексалар фарзандлари билан сшамоқдалар. Аммо шаҳарлашиш ва ғарбнинг баъзи урф-одатлари тез стиши натижасида бу нисбат ғарбникига схшаб қолишини ксрсатмоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:52:06
Қарисларни тез тушкунликка тушишини Доктор Лаул А­арнест Адолф шундай изоҳлайди:
«Мен даволаётган беморлар орасида сон сусги синган етмиш ёшлардаги бир аёл бор сди. А ентгенда олинаётган натижалар унинг бадан тсқимаси тузалаётганидан далолат бермоқда сди. Қарис аёлга тузалаётганини айтиб, унга хушхабар етказдим. Бош жарроҳ менга унинг ҳеч нарсага таснмасдан юра олишини ва бир кундан кейин унга рухсат бериш мумкинлигини айтди. сша куни скшанба куни сди. Аёлнинг қизи келганди, унга онасининг тузалганини, сртага олиб кетишини айтдим. У менга ҳеч нарса демай, онасига қаради ва уни уйига олиб бора олмаслигини, "қарислар уйида" сшаши схшироқлигини айтди. Бир неча соатдан сснг бемор кампирни каравотда маҳзун стирганини ксрдим. А­ртасига усинган сон сусгининг смас, парчаланган қалбининг оғриғи билан оламдан стган сди. Унинг парчаланган қалбига дармон топа олмадим".

Ота-онани кексайган чоғларида ҳурмат қилиш ва иззат-икром ксрсатиш снг аҳамистли вазифадир. Уларнинг ҳуқуқи ҳам моддий, ҳам маънавий томондан таъминот остига олинган. Моддий таъминот болалар ва бошқа қариндошлар томонидан бериладиган кундалик тирикчилик. Маънавий таъминот сса ота-онага итоат қилиш Аллоҳга итоат қилиш билан баробар бслиши, кснгилларга ота-она севгиси ва ҳурматини жойлаштирилишидир.

Бир мусулмон мажбур бслмагунча ота-онасини оиладан ташқарига чиқариб юбормайди. Чунки ҳақиқий ҳузур оилада, қарислар уйида смас. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):

"Бели букилган қарислар бслмаганда сди, балолар устларингизга сел каби тскилар сди", - дегандилар.

Уларга хизмат қилиш жаннатга сришишни снг қисқа йслидир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай дедилар:
"Кекса ота-онасига хизмат қилиб, жаннатга сришмаганларнинг бурни ерга ишқалансин".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:53:15
Бошқа қариндошларнинг ҳақлари

Ота-она билан бирга қариндош-уруғлар оила муҳитини ташкил қилади. Бу муҳит қуйидагилардан ташкил топади: ота-оналар, бува-бувилар, ака-укалар, опа-сингиллар, амаки-аммалар, тоға-холалар, ака-ука ва опа-сингилларнинг болалари, қайнона ва қайноталар.

Бу муҳитни кенг қиладиган қуйидаги ост кишиларга сна масъулист юклайди:
"Аллоҳга бандалик қилинглар ва Унга ҳеч нарсани шерик қилманглар! Ота-онангизга ҳамда қариндош-уруғ, етим ва мискинларга, қариндош қсшни ва бегона қсшнига, ёнингиздаги хамроҳрингизга, йсловчи мусофирга ва қслларингиздаги қулларингизга схшилик қилингиз! Албатта Аллоҳ сзлари баҳиллик қиладиган ва сзга одамларни ҳам бахилликка чақирадиган мутакаббир ва мақтанчоқ бслган кимсаларни севмайди. Биз бундай кофирлар учун хор қилувчи азобларни тайёрлаб қсйганмиз" (Аисо сураси, 36-37-ост).

Қариндош-уруғчилик хусусида ксплаб ост ва ҳадислар бор. Ҳар жумъа хутбасининг охирида сқиладиган ост "сқинларга силаи раҳмда бслишни" буюради.

"Ким ризқининг кенгайишини, умрининг узайишини орзу қилса, қариндошлари билан алоқа қилсин". (Ҳадиси шариф) Бу алоқанинг даражаси сқинлик даражасига ксрадир.

"Аллоҳ сизга оналарингизга схшилик қилишни, сна оналарингизга, кейин оталарингизга, кейин сса қариндошларга схшилик қилишни буюради".

Бир одам Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ёнига келиб, деди:
- Мен бир катта гуноҳ қилиб қсйдим. Бунинг учун тавба қилишга имкон борми? Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ссрадилар:
- Онанг борми?
- Йсқ.
- Холанг борми?
- Бор.
- Ундай бслса унга схшилик қил.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:53:32
Қариндошларга қандай муносабатда бслиш керак?

Иброҳим Ҳаққи А­рзурумли қариндошларга бслган муносабатни шундай тартибда тузган:
1. Инсон қариндошини зиёрат қилиши, уларга ширинссз бслиши керак.
2. Ўз маҳалласига ва қариндошларига ёрдам беришда бир тан, бир жон бслиб, сидқидилдан ишлаш керак.
3. Отасидан кейин амакисини, акасини ва аммасини ҳурмат қилиши, итоат стиб, уларни отасидай ксриши керак.
4. Онасидан кейин сса тоға ва холасини онасидай ксриб, уларга хизмат қилиши керак.
5. Қариндоши асир бслса сотиб олиб озод қилиши керак. (Бугунги аҳволда қарздан, қамоқдан, гаровга қсйилган мулкдан озод қилиши керак).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:55:04
Қсшнилар ҳаққи

Қсшнилар ҳам оиланинг сқин муҳити ҳисобланади. Улар билан бслган муносабат оила муҳитига бевосита таъсир қилади. Ҳадиси шариф бор:
"Жаброил қсшни ҳақида менга шундай тавсис бердики, қсшнининг қсшнига меросхср қилади, деб сйладим".

Қсшниларнинг сқинлик даражалари мусулмон ва қариндош бслиш, фақат мусулмон ёки фақат мушрик бслиш тарзидадир.

Биринчисининг учта, иккинчисининг иккита, учинчисининг сса бир ҳақи бор. Қсшни қариндош ва муслим бслса, қариндошлик, қсшнилик, мусулмонлик; муслим бслса, қсшнилик ва мусулмонлик; мушрик бслса, қсшнилик ҳаққи бор. А­шиги сқин бслган қсшни кспроқ муносабатга лойиқдир.
Исломда қсшнилик кенг бир елпиғичдир. Олд, орқа, снг ва чапдан қирқ хонани ичига оладики, инсон қсшни сифатида 160 хонадон учун масъулдир. Қсшнига схши муносабатда бслмаган ҳақиқий маънода иймон келтирмаган ҳисобланади.
"Қсшниси оч бсла туриб, тсқ ётадиганлар ҳақиқий мсъмин смас".
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ёмон қсшнидан паноҳ тилаганлар. Лайғамбаримизга ксра схши қсшнига сга бслиш кишини саодатли бслишига сабабдир.
"Кенг уй, схши қсшни ва хайрли маркаб (транспорт) инсон бахтиёрлигининг омилидир".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:57:38
Қсшнилар билан муносабат

1. Қсшниларга қариндош каби иззат-икром ксрсатиш керак.
2. Қсшниларнинг ор-номусига ксз олайтирмаслик, аксинча, уни сақлаш лозим.
3. Қсшни оч скан, тсқ ётмаслик.
4. Қсшнини ҳеч бир тарзда ранжитмаслик.
5. Қсшниларга оз ёки ксп совға-салом бериб туриш.
6. Лиширилган овқатдан қсшнига ҳам бериш.
7. Қсшнилар қарз ссраса, берилиши.
8. Қсшниларни зиёрат қилиш (айниқса ҳайит-байрамларда).
9. Қсшни болалари орасида жанжал, уруш чиқармаслик керак.
10. Қсшнининг уйи, боғи девор билан тссилмаслик.
11. Оддий камчиликлар туфайли қсшнилар билан жанжаллашмаслик.
12. Қсшниларнинг шахсий ҳаётига аралашмаслик.
13. Қсшнилар берган совға оз ва қийматсиз бслса ҳам мамнун бслиб қабул қилиш.
14. Уларни очиқ чеҳра ва салом билан қаршилаш.
15. Уйни сотмоқчи бслса, аввало қсшниларга билдириш.
16. Қсшнилар сафардан келганда зиёратга чиқиш.
17. Қувончли онларда табриклаш.
18. Қайғули кунларда тасалли бериш.
19. Таклифларини қабул қилиш.
20. Касал бслса ксргани чиқиш.
21. Вафот стса жазонасига қатнашиш.
22. Мусулмон бслмаса ҳам ҳақларига риос қилиниш.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:58:24
А­р-хотиннинг жинсий ҳаёти

Бутун жонли мавжудотлар оламида сркак билан урғочи сртасида табиий бир майл бор. Инсонларда бу майл ҳам жинсий туйғу, ҳам севги тарзида ксринади.

Турмуш қуриш бу майлни шаръий тарзда қондирилишини таъминлайди.

"Унинг остларидан (сна бири) - У зот сизлар ҳамдам бслишингиз учун сзларингиздан жуфтлар сратиши ва срталарингизда ошнолик ва меҳр муҳаббат пайдо қилишидир. Албатта бунда тафаккур қиладиган қавм учун ост-ибратлар бордир".

А­ркак-аёл сртасидаги жинсий истак "шаҳват" калимаси билан ифода стилади. Бу истакнинг инсонга берилишида икки ҳикмат бор.

1. Дунёдаги лаззатларнинг снг устуни бслган жинсий истакни қондиришидан меъёр олиниб, абадий ҳаётда инсонларга бериладиган роҳат ва лаззатлар ҳақида уларни хабардор қилиш.

2. Инсон наслининг давомини таъминлаш.
Аллоҳ инсонда бундай майл сратмаганида турмуш қуришдан ҳам кулфатли нарса бслмас сди. Шундай скан сри-хотин бир-бирларининг жинсий қондиришлари ва ношаръий йслларга кириб кетишдан ҳимос қилишади. Ҳақиқатда аёллик ва срлик бир санъатдир. Бир-бирларини ҳар томонлама қондириш ва оилани ҳузур ичида бошқариш санъати ҳисобланади.

Оила бахтини снг аҳамистли унсурларидан бири жинсий қониқишдир. Оила бузилишининг бош сабабларидан бири, сри-хотин орасидаги жинсий қониқмаслик бслади.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) жинсий алоқа билан боғлиқ саволларни тсғри қабул қилиб, одоб ва назокат меъёри билан маъқул бир шаклда бу саволларга жавоб берганлар. Зеро, Ислом одоб динидир. Ҳақиқатгсйдир. Инсон туғилишидан бсладиган сҳтиёжларни инкор қилмайди, аксинча, шаръий йсл билан қондирилишини таъминлайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 15:59:45
Шаръий алоқа ибодатдир

Мусулмоннинг ҳаромдан сақланиши вожиб. Шаҳватни ҳалол йсл билан қондириш ибодатдир. Турмуш қуриш — суннат. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг суннатларига тобе бслиш бир ибодатдир.
Исломга ксра, жинсий кучни бекор қилиш жоиз смас.

Саъд ибни Абу Ваққос дейди: "Усмон ибн Мазъун дунёдан ва аёллардан сзини тортиш учун А асулуллоҳдан рухсат ссради. Лекин А асулуллоҳ (с.а.в.) унга рухсат бермадилар. Агар рухсат берганларида биз ҳам сзимизни бичардик".

Амр ибн Аснинг сғли Абдуллоҳ жуда ҳам ссфи одам сди. Отаси уни насабли бир аёлга уйлантирди. Амр ибн Ас келинидан сри ҳақида ссради.

Келин дедики: "Қандай схши одам! Ҳалигача мен бир ётоқда ётмади. Унга аёл бслганимдан бери жинсий алоқада бслмадим".

Вазист бу тарзда бслгач Амр ибн Ас буни Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га айтди. Лайғамбаримиз Амр ибн Асга сғли Абдуллоҳни келтиришни буюрдилар. Абдуллоҳ келди. А асулуллоҳ (с.а.в.) ундан:
- Кундузни рсза, кечани намоз билан стказаётган скансан, шундайми? - деб ссрадилар. Абдуллоҳ:
- Ҳа, сй, А асулуллоҳ, - деди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
- Бундай қилма, баъзан рсза тут, баъзан тутма, баъзан ухла, баъзан намоз сқи. Зеро, сенинг устингда жасадинг, ксзларинг ва аёлингнинг ҳаққи бор, - дедилар. Ҳадисдан англашилганидай, айниқса, уйлангандан кейин жинсий ҳаётдан кечиш тсғри смас. Бу турмуш сртоқ ҳаққига риос қилмасликдир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) кспларни ҳайрон қолдирган шу гапни айтдилар: "Сизлардан бирингизни турмуш сртоғи билан жинсий алоқада бслишида садақа савоби бор".
Саҳобалар ссрадилар:
- Бизлардан биримиз жинсий истагимизни қондирсак, қандай савоб берилади? А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Биттангиз зино қилсангиз гуноҳ бслади, тсғрими? Худди шундай аҳли аёл билан муносабатда бслиш савоб иш ҳисобланиб, савоб берилади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:00:32
А­р-хотиннинг жинсий вазифалари

1. Таклифни қабул қилиш. А­р-хотинлардан бири жинсий истакда бслса, соғлик томонида ёки бошқа бир узри бслмаса, бу истакни қабул қилиши керак. Акс ҳолда орага совуқчилик тушиб ва фаҳш йслларга кириб кетиши мумкин. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:
"Бир сркак аёлини тсшакка чақирганда келмай, срини ранжитса, фаришталар бу аёлга срталабгача лаънат сқишади".
Шундай савол туғилиши мумкин: Аима аёл работми? Унинг ҳам ич дунёси, завқи, орзуси бор. А­ри билан у пайтда жинсий алоқада бслишга руҳан тайёр бслмаслиги мумкин? Буларни сътиборга олиш керак смасми?
Бу сътироз тсғри. Аёлда ҳам асаб чарчаши, руҳий сиқилишлари бслиши табиий. Лекин аёлнинг бу ҳоли срини асабийлаштириб, унинг ҳузурини бузиш ҳаққини бермайди.
А уҳий бир азобда бслса, буни срига муносиб равишда тушунтириб, унинг тушунишини кутади. сша пайтда лаънатдан қутулган бслади. Аксинча, срнинг таклифини сабабсиз рад стса, маъзур ҳисобланмайди. Аёл счоқ бошида бслса ҳам срининг таклифига рози бслиши лозим. Бунда бир ҳикмат бор. А­ркаклар жинсий истакни тсхтатиш борасида аёлларга нисбатан заифдир. А­ркакнинг бу чидамсизлигини билан Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:
"Сизнинг жинсий истагингизни қсзғатувчи бир аёл
ксрганингизда аёлингиз билан сҳтиёжингизни қондиринг".
Айниқса, ҳозирги кунда сркакларнинг жинсий истакка жуда ҳам мойил сканликларини ксз олдимизга келтирадиган бслсак, аёллар срларини уйга боғлаш учун бор меҳру муҳаббатларини, маҳоратларини ишга солишлари даркор.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:02:10
2. Жинсий кучни ҳимос қилиш. А­р-хотинлар жинсий томондан бир-бирларини қондирадиган жинсий кучга сга бслишлари ва уни ҳимос қилишлари керак. Айниқса сркак сзини жинсий заиф ҳис қилса, кучли бслишнинг чораларини излаши керак. А­ркакнинг жинсий қониқиш ҳаққи бслганидай аёлни ҳам айни шаклда ҳаққи бор.

"Ва схши амалларда улар (аёллар) учун зиммаларидаги срлари олдиларидаги бурчлари баробарида ҳуқуқлари ҳам бор" (Бақара сураси, 228-ост).

Агар ср тсшакда хотинининг сҳтиёжини қондиришдан сзини ожиз билса, у ҳолда аёлининг номусини сақлаш учун сркаклик кучини ва шаҳватини орттирувчи дорилар олиши керак. Акс ҳолда аёли судга мурожаат қилиб, ажрашиши мумкин. Агар даволаш имкони бслмаса, судс ср-хотинни ажраштиради. Аёл табиатли (хунаса), сркаклик аъзоси кесилмаган ва шаний тсрвалари бслмаган кимсаларнинг аёллари ҳам ажралиш ҳуқуқига сга.

Айни шу тарзда аёлда ҳам жинсий алоқага тссиқ бсладиган ва давосиз камчиликлар бслса, бу ҳолда ҳам ажрашиш мумкин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:02:36
3. Безаниш ва покизалик. А­р-хотин ҳар жиҳатдан бир-бирлари учун жозибадор бслишлари керак. Зотан, мусулмонга ксримсиз бслиш срашмайди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"Қиёфатларингизни ва отларингизни ксримли қилингларки, инсонлар орасида сътибор қозонинг" дес мусулмонларни бармоқ билан ксрсатиладиган инсон бслишини истаганлар.
Бир одам сочи, соқоли жулдур ҳолда А асулуллоҳ (с.а.в.)ни ёнига келган сди. Лайғамбар (с.а.в.) унга қиёфасини тузатишга ишора қилдилар. У қиёфасини тузатди. Кейин Лайғамбаримиз (с.а.в.):
"Шайтон каби сочи жулдур келгандан, бу тарзда тартибли бслиши схши смасми" дедилар.
Ибн Аббос дедики: "Аёлим мен учун қандай безанса, мен ҳам у учун безанаман. Ундаги бутун ҳақларини истамаспманки, у ҳам мендан бутун ҳақларини истамасин". Олимлар дедиларки, сркакнинг безаниши вазистга қараб, ёқимли шаклда бслиши керак.
А­ркак киши ораста бслсинки, аёлига ёқсин ва аёлининг ксзи бошқа сркакларда бслмасин. Бундан ташқари гсзал ҳид, тишларни мисвоклаш, вужуддаги кирларни ва ортиқча жунларни тозалаш, тирноқларни олиш жудасм зарурдир.
Акс ҳолда аёлининг кснгли совиши ва бошқа сркакларга ксз тикиши мумкин. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) айтганларидай, Бани Исроил орасида фаҳш ёйилишига срларнинг аёллари учун безанмаслиги сабаб бслган.
Бир аёл жулдур ва ёқимсиз қиёфали сри билан Ҳазрати Умарнинг ёнига келиб, шундай деди:
- А­й, мсъминларнинг амири! Мени бу одамдан қутқар.
Умар унинг срига қараб аёл нимага нафратланаётганини тушунди ва атрофларидаги бир кишига уни чсмилтириб, тирноқларини, сочларини олдиришини, кийим олиб келинишини буюрдилар. Ҳазрати Умарнинг (р.а.) истаги бажарилиб, одам тоза ҳолатда келгач, Умар одамга аёлини қслидан тутишини амр қилди. У киши ушагач, аёли ҳижолат бслиб:
- А­й Абдуллоҳ! Мсъминларнинг амири ёнида шундай қиладами, деди ва бирга чиқиб кетдилар. Умар ёнидагиларга:
"Аёлларингизга шундай покиза ва тартибли муносабатда бслинг.
Уларнинг сизлар учун қандай безаниб, покиза бслишини истасангизлар, улар ҳам сизнинг шундай тоза бслишингизни истайдилар".
Мсъминнинг хусусисти тоза бслишдир. Таҳорат, ғусл, мисвок Ислом атамаларидир. Анас ибн Молик дедики: "Мсйловларни тузатишга, қслтиқ ва жинсий аъзолар тукларини, тирноқларни олишга қирқ кундан ортиқ вақт давомида лоқайд бслмаслик амр қилинди".
Тиш тозалиги, оғиз тозалиги соғлиқ ва жинсий алоқа тарафидан жуда аҳамистлидир. Ҳазрати Умар (р.а.) срини оғиз ҳидидан арз стган аёлнинг талабини қонуний деб ҳисоблаб, ажрашиши учун унга товон берганлар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) тиш тозалигига жуда аҳамист берганлари учун ҳар таҳоратда мисвок ишлатганлар. Ушбу ҳадис шариф ҳам машҳурдир:
"Агар умматимга қийин бслмаслигини билганимда ҳар намоздан олдин мисвок ишлатишларини буюрардим".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:03:04
4. Атир ишлатиш.
Гсзал ҳидни жинсий жозибани орттириши ҳақиқатдир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"Менга дунёнгиздан уч нарса ёқади. Хушбсй ҳид, солиҳа аёл ва ксзимнинг нури -намоз" деганлар.

5. Аёлнинг безаниб тозаланиши.
"Ксз ксрди, кснгил севди" дейишади. Демакки, кснгилга борадиган йсл ксздан стади. Бундан ташқари оталаримиз "икки ксз бир юзга қарайди" деганлар. Шундай скан, ксзларнинг «ҳаққини бериш» керак.
Уйнинг аҳволи инсон ҳамма вақт бирдай бсла олмайди. Кийим юваётган пайтда, уйни тозалаётган пайтда, иш билан машғул бслаётган пайтда тартибли бслиш душвор. Лекин ишлар тугагач, ксзга хуш ёқмайдиган қиёфа сзгариб, схши ва тартибли кийимларни кийиш лозим.
А­р-хотинлар имкон даражасида бир-бирларини ифлос ҳолда ксрмасликлари керак. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу борада ҳам ибрат ксрсатганлар. Сафардан қайтишда шошиб уйга кирмай, Жобир ибн Абдуллоҳга шундай деганлар:
"А­й Жобир! Мадинага кечқурун келганингда дарров уйингга кирма. Аввал келганингни билдир. Токи сридан узоқ бслган аёл сзига қараб, у ёқ бу ёғини тозалаб, ораста бслиб олсин".
Лайғамбаримизнинг бу тавсисларида ссзсиз аҳамистли ҳикматлар бор. А­р сафарда -узоқда бслган пайтда аёл уй тартиби ва сз қиёфати билан ортиқча қизиқмайди. А­р сафардан қайтгач, уйнинг ва аёлининг тартибсизлигидан безовта бслиши мумкин. Шунинг учун унга хабар бериб келиш ва аёлга срини тартибли тарзда кутиб олиши учун имконист бериш керак.
Аёл сри ва сз завқи учун безаниши керак. Бугун мода номи остида безанаётган аёллар кспроқ бошқа сркакларнинг сътиборини тортмоқдалар.
Уйда гсзал кийинган аёл фақат срининг завқи учун смас, айни пайтда уни бошқаларига қаратмаслик ва ксзини ташқарида қолишдан сақлаш учундир. Қисқаси оила саодатига сос солмаслик учун кийинади. А­рини уйга тортиш, унга гсзал ксриниш ва сзига боғлаб олиш учун схши кийинган аёлнинг бу ҳаракати нафл ибодат ҳукмидадир. А­ркакларга ҳаром қилинган олтин ва ипак ишлатишни аёлларни ҳалол қилинишининг ҳикмати шундадир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:03:25
Кийимда уч хусусист мавжуд:
1. Аврат жойларни бекитилиши.
2. Совуқдан, иссиқдан сақлаши.
3. Гсзаллик ва сътибор қозониш.

Аёл сри учун юз пардози қилиши керак. Юзни, ксзни турли хил рангларга бссб маймун шаклига кириш шарт смас. Уста аёл моданинг таъсирида Аллоҳ сратган гсзал сиймони юз пардози қиламан деб дуч келган рангга бссмайди. Ҳам безанади, ҳам енгил ва оддий бир пардоз билан табиий гсзаллигига гсзаллик қсшиб, срига снада гсзал ксринади. Шу тариқа срини бегона аёлларни тузоғига тушишидан қутқаради.

Аёлларга муҳим тавсислар:
А­рларингизни сиздан совиб кетишини, бошқа аёл тузоғига тушишини ва кснгилларини бошқа бировларга беришини истамасангиз ва умр бсйи бахтли бслиш орзусида бслсангиз сзингизга схши қаранг... Уйингизда чиройли кийининг, срингизга ҳар доим гсзал ксринишга ҳаракат қилинг. Ташқарига чиққанда Аллоҳ буюрганидай сранинг. Шундай қилиш билан ҳам сз оилангизни, ҳам бошқа оилаларни бахтли қилган бсласиз.

Кспгина оилаларда ср-хотин орасидаги келишмовчилик ва ажрашишларга аёлларнинг уйда сзларига лоқайд бслиб, ксчага чиқаётганда безаниб, очиқ-сочиқ чиқишлари сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:04:02
Хинали аёл
Араб тилшуносларидан Асмои чслда саёҳат қилиб юриб, аралаш-қуралаш кийинган, қслига хина сурган бир аёлни учратиб қолади. А­ътибор билан қараб, аёлнинг айни вақтда тасбеҳ айтиб, зикр билан машғул бслганини ксради. У ҳайрон бслиб:
- Хоним! Ксринишинг билан бу ҳолинг бир-бирига қанчалар қарама-қарши. Бу пардоз нима, бу тасбеҳ нима? - деб ссради.
Аёл унга шундай деб жавоб берди:
- Менинг икки йслим бор. Бири ҳеч ташламаган ибодатим. Иккинчиси сса ксрганингиздай гсзал кийинишим.
Олим айтади: тушундимки, аёл жуда ҳам диёнатли ва сри учун пардоз қилмоқда скан.
Демак, гсзал кийиниш билан диндорлик бир-бирига тескари смас. Аксинча, диндор бир аёлнинг сри учун пардоз қилиши лозим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:04:33
Лардознинг меъёрлари
Аёллар пардоз қиларкан, асло меъёрлардан чиқмасликлари керак. Аввало пардозни срлари учун қилишлари керак.

Аёл, айниқса, ҳайз кунларида атир сепиши ва бу билан ҳайзнинг ёқимсиз бсйидан сақланиши лозим.

Бегона сркаклар учун кийиниб, пардоз қилишлари, атир ишлатишлари диний ва ахлоқий томондан хавфлидир. Хушбсй атирлар сепиб бегона сркакларнинг сътиборини жалб стиш учун ташқарига чиқиб юрган аёл гуноҳкор ҳисобланади. Зеро, хушбсй ҳид жинсий туйғуларни жунбушга келтиради. Масжидга кетаётган аёл атир сепиши мумкин смас. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.): "Ҳар қандай аёл атир сепиб ҳидини ҳис стишлари учун жамоатни ёнига чиқса, у зино қилган бслади. Чунки хушбсй ҳид зинога ундайди, -деганлар.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) қошини кичрайтирган аёлга лаънат айтганлар. Лекин баъзи олимлар аёлнинг юзида ёмон бслиб чиқиб турган тукларни срининг рухсати билан юлиши жоиз деганлар. Ибн Обидин ёмон тукларни юлиш бу мақсадда қилинса мустаҳаб дейди. Лекин буларни бошқаларга гсзал ксриниш учун ва туғилишдан бирлашган қошларни юлиш жоиз смас.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:04:50
А­пилаяион тук олиш ҳам шундайдир. «А­пилаяион» игна ва бошқа асбоблар билан тук илдизларини ёқилиши ва тукларни қайтадан чиқишини тссадиган операяисга берилган номдир. Аёлнинг табиий ксринишини бузадиган тукларни олиш зарар қилмайди.

Исломда гсзал бслиш учун табиий сратилишни бузадиган тарзда қилинадигин сстетик жарроҳлик ман қилинган. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):

"Гсзаллашиш учун баданига чиздирган ва чизган қошларни юлган ва юлдирганга, тишларини сийраклатиб олдирганга, шу тариқа Аллоҳнинг сратганини сзгартирганларга лаънат бслсин" деганлар.

Бахтсиз ҳодиса, ёнғин ва бошқа сабаб билан пайдо бслган организм бузуқликларини сски ҳолига келтириш, ҳуснбузарларни олдириш, тишларни тузаттириш, ортопедис бузуқликларини тузаттириш даволашга киргани учун гуноҳ ҳисобланмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:05:06
6. Турмуш сртоққа лоқайд бслмаслик.

Арзирли сабабсиз сру хотин бир-бирларидан узоқ муддат ажралмасликлари керак. Узоқ айрилиқ аёлга жинсий томонлама зарар бслгани учун динимиз томонидан лойиқ ксрилмаган.

Ҳазрати Умар кечқурун Макка ксчаларида айланиб юриб, ср соғинчи ҳақида шеър айтаётган бир аёлни ксрди. А­рталаб Умар бу аёлни чақиртирди ва срининг қаерда сканлигини ссради. Аёл унинг аскар сифатида Ироққа юборилганини айтди. Ҳазрати Умар баъзи тажрибали аёлларни чақириб, бир аёл срсиз қанча вақт чидай олишини ссради. Улар икки ой чидайди, уч ой бслса сабри камасди, тсрт ойдан стса сабри тугайди дедилар. Кейин Ҳазрати Умар аскарлик хизматини тсрт ой қилиб белгилади. Тсрт ой стгач, аскарларни оилаларига қайтариб, сринларига бошқаларини юборди.

Ислом ҳуқуқига ксра, бир ср аёли билан сқинлашмасликка онт ичиб, тсрт ой ичида қайтмаса, аёл учун ажрашиш ҳаққи вужудга келади. Жаноби Ҳақ бундай ҳаракатни хуш ксрмаган.

Афсуски, ҳозирги кунда бегона ерларга ишлаш учун кетаётганла аёлларига лоқайд бслмоқдалар. Жиддий бир сабаб бслмагани ҳолда турмуш сртоқларидан айрилиб, мол-дунё топаман дес кспгина маънавий "даромадлар"дан маҳрум бслмоқдалар. Бунинг устига ксп гуноҳ қилмоқдалар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:05:56
7. Жинсий қониқишни таъминлаш.
Бир-бирларини қондира олмаган ср-хотин орасида муҳаббат бслмайди. Шунинг учун ср-хотин жинсий томондан билимга сга бслишлар керак.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу борада ҳам қийматли тавсислар беришган.

"Уч нарса ожизлик аломатидир. Булардан бири кишини гапирмасдан, қучоқлашиб спмасдан аёли ёки жорисси билан алоқа қилиши ва ишини битириб, дарҳол сзини тортишидир".

"Аёлингиз билан ҳайвонлар каби жинсий алоқа қилманглар. Орада бир слчи бслсин".
А­лчи нима сй А асулуллоҳ? - деб ссраганларида, А асулуллоҳ: спиш ва гаплашишдир, деб жавоб бердилар.

Ғаззолий аёлларни ҳам қониқиш ҳосил қилиш кераклигига ишора қилиб шундай дейди:
Киши иши битгач, шошмасин. Аёлининг жинсий сҳтиёжини қондирилишига фурсат берсин. Чунки аёл шаҳватининг келиши кечикиши ва снг ҳасжонли пайтда кесишиш мумкин. Бу вазистда сркакни тезда туриб кетиши аёлга азист етказади ва ҳатто нафратга сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:06:48
8. Ман қилинган ишлар.

А­р-хотин жинсий ҳаётда ҳам маълум приняипларга амал қилиш мажбуристида. Аёл ҳайз ва чиллали (нифос) ҳолатда бслса, жинсий алоқа қилиш ҳаромдир. Бу Қуръони Каримда шундай изоҳланади:

Сиздан ҳайз ҳақида ссрайдилар. Айтинг: "У кснгилсиз-нопок нарсадир. Бас, ҳайз пайтида аёлларингиздан четланингиз ва то покланмагунларича уларга сқинлашмангиз! Лок бслганларидан кейин уларга Аллоҳ буюрган тарафдан келингиз! Албатта Аллоҳ тавба қилувчиларни ва сзларини мудом пок тутгувчиларни севади" (Бақара сураси, 222-ост).

Аёллардан узоқ туриш амридан мақсад, улар билан жинсий алоқа қилмаслик. Яҳудийлар ҳайз ҳолатдаги аёл бир тсшакда ётмайдилар. Уларни пиширганларини емайдилар. Уларни айириб қсйишади. Исломда сса аёл бу тарзда айирилмайди. Жинсий алоқадан ташқари ҳамма нарса одатдагидай давом стади. Бу пайтда жинсий алоқа қилганлар тавба қилиб, кейин бир, бир срим динор атрофида каффорат беришлари лозим. Бир динор тахминан 4,8 гр олтин миқдорига тенг. Бу соғлик томондан ҳам зарарлидир. Аёлни қийнаб, бачадон касаллигини келтириб чиқаради. Аёлга орқа тарафдан сқинлашиш ҳам ҳаромдир ва буни қиладиганлар лаънатланган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:09:38
Жинсий алоқа одоби.

Жинсий алоқани мақсадга мос бслиши учун диний ва тиббий бир қанча хусусларга амал қилиш керак.
1. А­р-хотин учун мос вақтни танлаш. Иккиси ҳам жисмоний ва руҳий тайёр бслишлари керак.
2. Бир-бирларини қондирадиган даражада бслиш, юз пардози, ҳид, тозалик ва бошқа томонларга сътибор бериш.
3. Ақиш учун ширин ссзлар айтиш ва ҳаракат қилиш.
4. Бисмиллоҳ билан бошлаш. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай дейдилар:
5. "Бирингиз аёли билан жинсий алоқа қилмоқчи бслса, шундай десин: Бисмиллоҳ, Аллоҳим! Бизни ва бизга берадиган боламизни шайтондан сақла".
6. Алоқа давомида аёлни чарчатмаслик, азоб берувчи ҳаракатлардан сақланиш.
7. Бсшаниш билан дарров туриб кетмасдан, аёлини сркалаб, суйиб, кснгилини кстариш.
8. Фарзанд ва ҳайвон ёнида алоқа қилмаслик.
9. Иш битгандан кейин уч томчи бслса-да, таҳорат ушатиш, токи маний батамом тушиб кетсин.
10. Бсшалгандан сснг снг томони билан бироз ётиш.
11. Жинсий алоқаларни бошқаларга айтмасин. Зеро, бу фитнага сабаб бслиши мумкин.
12. Меъёр сақлаш. Кскрак сутини соғиш керак. Акс ҳолда сут тсхтайди.
13. Жинсий алоқани ёпинчиқ остида қилиш. Жинсий аъзоларга қараш борасида турли фикрлар.
14. Алоқага майлда ҳам бсшаниш каби баробар бслмоқ.
15. Ҳайз кунларида ср-хотин бир-бирларини жунбушга келтириб, алоқага олиб борувчи ҳаракатлардан сҳтиёт бслиш.
16. Жинсий кучни заифлатадиган ҳаракатлардан сақланиш.
Жинсий алоқадан мақсад инсон табиатида бслган истакни шаръий йсл билан қондириш, жамист учун снг катта хавф бслган фаҳш ботқоғига ботмаслик ва гсзал ҳаёт кечиришдир. Бу оламда ҳар нарса оддий бир воситадан иборат. Жинсий алоқа ғос смас, насл давомини таъминлаш воситасидир.
Афсуски оилани қурбон қилиб, иффат ва номус тижоратчилари ифлос фойдалар учун наслларни барбод стишда давом стмоқдалар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:19:20
Зино

Ислом оила қуришни ташвиқ қилиб, ср-хотин сртасидаги муносабатни ибодат деб қабул қилар скан, зинони қаттиқ қоралаб, мсъминларни бундан қайтарган.

"Зинога сқинлашмангизлар! Чунки (бу) бузуқликдир - снг ёмон йслдир" (Исро сураси, 32-ост).

Ости каримада Жаноби Ҳақ "Зино қилманглар" смас, "зинога сқинлашманглар" дес нозик бир нуқтага ишора қилади. Фақат зино смас, балки зинога олиб борувчи воситалар ҳам ман қилинган. Киши зино муҳитига кирса, шаҳватининг олдида иродаси заифлашиб, сзини тис олмаслиги муқаррар. Шу туфайли Жаноби Ҳақ ёмонликка бошловчи сабабларни бартараф стишни ксзлаган.
Зино фаришталар сажда қилган, мавжудотларнинг снг шарафлиси бслган инсонлик номига ҳурматсизлик ва тажовуздир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:

"Бир жамистда зино ва рибо (фоизга қарз бериш) кспайса, у жамист сзини Аллоҳнинг азобига дучор қилибди".

"Зино қилган кимса мсъмин бслган ҳолатда зино қилмайди. сғри мсъмин бслгани ҳолда сғрилик қилмайди ва инсон мсъмин скан, маст қилувчи ичимли ичмайди".

Бу ҳаром ишларни ҳалол демаса диндан чиқмайди. Лекин комил бир мсъминга зино, сғрилик ва мастлик каби ишлар умуман срашмайди.

Жаноби Ҳақ сркак ва аёлни бир-бирларига мойил қилиб сратган ва бу майлни қондириш учун никоҳ шартини қсйган, никоҳдан ташқари алоқаларни ман қилган. Аикоҳ инсонларни бошқа мавжудотлардан ажратадиган снг асосий фазилатдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:20:36
Зинонинг даҳшатли зарарлари

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) зинонинг дунё ва охиратдаги зарарлари борасида шундай деганлар:

"А­й инсонлар, зинодан сақланинглар! Чунки зинонинг дунё ва охиратда олти зарари бор. Дунёдаги зарарлари:
1. Инсоннинг обрссини туширади.
2. Фақирликка сабаб бслади.
3. Умрни қисқартиради.

Охиратдаги зарарларига келсак:
1. Аллоҳнинг ғазабига сабаб бслади.
2. Ҳисоб бериши қийинлашади.
3. Жаҳаннам азобига дучор бслади".

Бошқаларининг ор-номусига ксз олайтирувчи инсонлар севилмайди. Бундайлар ҳам сзларининг, ҳам оилаларининг обрссини йсқ қилади.

Зино, шаксиз, фақирликка йсл очади. Қийинчилик билан топилган мол-дунёни фаҳшга сарфланиб, номусларини сотиб кун ксраётган фоҳишаларнинг кспайишига сабаб бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:20:50
Асримизнинг вабоси деб тан олинган ОИТС (СЛИД)нинг бош сабаби ношаръий алоқалардир. Сифлис, ссзак каби қанча биз билмаган касалликларга сабаб бслган зино маънавистимиздан ташқари, жисмоний тузилишимизни ҳам барбод қилмоқда. Аллоҳнинг ҳар бир таъқиқида ксп ҳикматлар бор. Машҳур психолог доктор Мазҳар Усмоннинг таъкидлашича, фоҳишаларнинг кспчилиги руҳий касаликка чалиб, фаҳш ҳаёти жинниликни келтириб чиқараркан. Кечқурун уйқусизлик, истамасдан ҳасжонли бир шаҳват ҳаётига кириш, қсрқув ва қизғанчиқлик, мастлик, сифлис ва ҳоказо ҳолатлар жисмоний ва руҳий тузилишини вайрон қилади.

Фоҳишаларнинг кспчилиги ахмоқ бслади. Бир сркак ёки бир аёл даллол ахмоқлиги учун уни осонликча алдайди, фаҳшга судрайди, тушган чоҳининг жирканч сканлигини ё тушунади, ё тушунмайди. Фаҳш ботқоқлиги ичида чираниб, чираниб, чириб кетади.

Маънависти бутун, ҳалол сут смган бир аёл ҳаётнинг ҳеч бир қийинчилиги туфайли фаҳш қаршисида тиз чскмайди. Бебаҳо иффату ҳаёсини ор-номусини кайфу-сафога қурбон қилмайди. Лойқа сувга тушмайди.

Зинонинг охиратдаги зарарларига келсак, булар снада даҳшатлидир. Мсъмин учун снг катта офат Аллоҳнинг розилигини йсқотишдир. Жаноби Ҳақ зино қилганлардан рози смас. Дунёдаги озгина завқ учун абадий ҳаётни фалокат ҳолига келтириш ақлли инсоннинг иши смас. Асал нақадар лаззатли бслса ҳам, агар ичида заҳар борлигини билса, унга ҳеч ким сқинлашмайди. Лекин, афсуски, инсон боласи ҳаром ишларнинг жозибаси қаршисида ожиз қолиб, нафс ва шайтоннинг тузоғига илинмоқда.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:21:12
А ашк ва шубҳа

А­р-хотинга тушадиган снг асосий вазифалардан бири, оила шаънига доғ туширмаслик, шубҳа туғдирадиган ишончни йсқотадиган ҳаракатлардан сақланиш керак. А­р-хотинлар бир-бирларини ксз каби сҳтиёт қилишлари, номус ва шарафларига гап тегдирмаслик учун ғайрат қилишлари керак.

А ашк борасида Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:
"Аллоҳ рашкчидир. Мсъмин ҳам рашкчидир. Аллоҳни рашкчилиги мсъминнинг гуноҳ ишларни қилишига қаршидир".

Арабларда рашк "ғайрат" калимаси билан ифода қилинади. Талабчанлик, ҳомийлик маъноларида келган "ғайрат" гсзал нарсаларни асраш, ёмонликлардан сақланиш демакдир.

Инсонларнинг ҳимос қилишлари керак бслган бир қанча моддий ва маънавий қийматлар бор. Иймон, дунёқараш, шахсист, ор ва номус каби қийматларни қсриқлаш инсонийликнинг асл моҳистидир.

Оила аъзоларининг номус ва шаънини ҳимос қилган киши схши бир мусулмон сканлигига шубҳа йсқ. Зеро, уларнинг шаъни айни пайтда сз шаъни ҳамдир.

Аёл ва қиз болаларнинг номусини ҳимос қилиш борасида кспроқ талабчан, съни рашкчи бслиш керак. Бу борадаги лоқайдлик бора-бора оиланинг ҳурматини вайрон қилиб, оилани насл-насабсиз бслишига олиб келади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:21:36

Баъзи истиснолардан ташқари, ҳатто ҳайвонларда ҳам бор бслган турмуш сртоғини рашк туйғусини айримлар гсё касаллик сифатида талқин стишмоқда.

А ашк севгининг ифодаси, худбинлик смас. Инсонда бошқаларни шерик қила олмайдиган қийматли нарсалари бор. Аомус ва шаън каби... Мол-дунёмизни бошқаларига бера оламиз, аммо шаънимизни, бизга омонат қилинган аёлларимизнинг, қизларимизнинг номусини бошқаларига ҳадс қила олмаймиз. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):

"А ашк иймон, акси сса нифоқ аломатидир" деганлар. Киши севган нарсасини камчиликсиз бслишини истайди. Аллоҳ ҳам бандаларини жуда схши ксргани учун уларнинг гуноҳкор бслишини истамайди, шайтонга бсйин сгмай, фақатгина сзига итоат стишларини хоҳлайди. Аллоҳнинг рашкини шундай тушунилади.

А ашкни сринсиз шубҳа ва гумон ҳолига айланиши сса умуман схши смас. А­р-хотин бир-бирларига ишончини йсқотса, шубҳа ва гумон билан ҳаракат қилса, оила ҳаётини давом сттира олмайди. Жаноби Ҳақ инсонларнинг сирли ҳолларини текширишдан қайтарган.

"А­й, мсъминлар, ксп гумон(лар)дан четланинглар! Чунки айрим гумон(лар) гуноҳдир. (сзгаларнинг айблари ортидан) жосуслик қилиб юрманглар ва айримларингиз айримларни ғийбат қилмасин!" (Ҳужурот сураси, 12-ост).

Ор-номус борасида нозик ҳаракат қилиш, ғийбат ва гумон билан инсонларни ифлос қилиб ксрсатмаслик керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:21:58
Шубҳага срин бермаслик

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"Туҳматдан узоқ юринглар" деганлар. Гумонга олиб борадиган "изқувар"ликдан сақланиш сринсиз шубҳа ва ҳаловатсизликни тссади. Шайтон кичик нарсаларни восита қилиб инсонларга васваса беради. Унинг васваса сшикларини ёпиш керак.
А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг завжалари Софис онамиз (р.а.) ҳикос қиладилар:
А асулуллоҳ тарки дунё қилган пайтларида бир кеча зиёрат қилишга бордим. Суҳбатлашдик. Кейин кетиш учун турдим. Мени уйга олиб бориш учун А асулуллоҳ ҳам турдилар. Софис волидамизнинг уйлари Усамо ибн Зайднинг уйи ёнида сди. Шу пайт йслдан ансордан иккита йигит чиқди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)ни ксриб тезлашдилар. А асулуллоҳ уларга:
"Секин юринглар. Анимдаги Ҳува қизи Совисдир" дедилар. Улар: - Субҳаналлоҳ! А­й, Аллоҳни А асули! Биз ёмон фикрга бормаймиз, - дедилар. Лайғамбаримиз:
"Шайтон инсоннинг баданида қон каби айланади. Қалбингизда васваса солиб қссди, - дес андиша қилдим" дедилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.) кичик бир гумонга срин бермаслик ва бу борада баъзи намуна бслиш учун шундай қилганлар. Шунинг учун шубҳа туғдирадиган ҳаракатлардан сақланиш ва мавҳум тушуниладиган ишларга изоҳ бериш керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:22:23
Оилани ҳимос қилиш чоралари

Аикоҳ жиддий шартномадир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) буни шундай изоҳлаганлар:
"Сиз уларни Аллоҳни омонати билан олдингиз ва Аллоҳни калимаси билан ҳалолландингиз".
Ўткинчи никоҳ мумкин смас. Ўткинчи никоҳни фақат шианинг имомли мазҳаби керакли ҳисоблаган (маълумки, шиа мазҳаби ботил мазҳаб ҳисобланади).

Ислом дини оиланинг бузмаслик учун ҳар қандай чора қсллашга изн беради. Алғон ссзлаш гуноҳи кабира бслгани ҳолда, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уч ерда ёлғон ссзлашга рухсат берганлар. Буларнинг биттаси (оилани сақлаб қолиш учун) ср-хотинга айтилган ёлғондир.

Мусулмонларнинг вазифаси ср-хотинни сраштиришдир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай дедилар:
"Бир аёлни срига чақимчилик қилиб, сртасини бузган кимса биздан смас". Ажрашиш снг охирги чорадир. Ишни ажрашишга қадар бормаслиги учун қслдан келган чоралар ксрилади. Зеро, Жаноби Ҳақ ажрашишни ҳеч севмайди. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар:
"Аллоҳ ҳузурида снг ёқимсиз нарса талоқдир".

"Ҳар қандай аёл жиддий бир сабаб бслмай туриб, сридан ажрашиш талабида бслса, жаннатнинг ҳиди унга ҳаром бслади".

"Турмуш қуринглар, лекин ажрашманглар. Чунки Аллоҳ ажрашувчи сркак ва аёлларни севмайди".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:22:49
Бу борада Қуръони Каримга мурожаат қилсак:
"Улар билан тинч-тотув сшанглар. Агар уларни ёмон ксрсангиз ҳам (сабр қилиб, иноқ ҳолда сшайверинглар). Зеро, сизлар ёмон ксрган нарсада Аллоҳ ксп схшиликларни қилиб қсйган бслиши мумкин". (Аисо сураси, 19-ост).

"...Аммо сизларга итоат қилсалар, уларга қарши йсл ахтарманглар. Албатта, Аллоҳ снг юксак ва буюк бслган зотдир" (Аисо сураси, 34-ост).

Англашиладики, оилани ҳимос қилиш ибодат, бузиш сса жиностдир. Чунки бузилган оилани вайронаси остида ксп кишилар паришон бслмоқда. Ҳар ажрашиш етимлар ва бевалар сафини орттиради.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:24:00
А­нди оилани ҳимос қилишнинг чораларини ксриб чиқсак.

1. Ҳақиқатгсй бслиш.
Муаммосиз ҳаёт бслмайди. Инсон фаришта смас. Шунинг учун бир-бирларини заифликлари билан қабул қилиш мажбуристидадирлар. Чунки дунёда айбсиз инсон бслмайди. Айбсиз дсст қидирган дсстсиз қолади.

Ҳаёт хаёл смас. Инсонларни қандай бслса, шундайлигича қабул қилиш, съни объектив бслиш лозим.

Аақадар ширин хаёл сурсак сурмасак, турмуш қурганимиздан кейин хаёлимиз сшаётган дунёмиз билан бир хил смаслигини ксрамиз.

Аикоҳ хутбасида Жаноби Ҳақдан ср-хотинга Ҳазрати Одам ва Ҳазрат Ҳавонинг муҳаббатини, Ҳазрати Лайғамбар ва Ҳазрати Ҳадичани севгисини, Ҳазрати Али ва Ҳазрати Фотимани дсстлигини беришини ссраймиз. Лекин Лайғамбарларнинг оила ҳаётида ҳам бир қанча дилхираликлар бслганлигини ҳам унутмаслигимиз керак.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) билан баъзи аёллари орасида баъзан-баъзан кичик келишмовчиликлар бслган. Таҳрим сурасининг илк остларида бунга ишора қилинган. Оила ҳаётининг катта-кичик можароларини табиий деб қабул қилмоқ керак.

Ойша онамиз (р.а.) ҳикос қиладилар:
А асулуллоҳ (с.а.в.) бир марта шундай дедилар:
- "А­й Ойша! Мендан рози бслган вақтингни ҳам, мендан хафа бслган вақтингни ҳам схши биламан".
- А­й А асулуллоҳ! Буни қаердан биласиз? - деб ссрадим.
"Мендан рози бслганингда Муҳаммаднинг А аббиси ҳаққи, дес онт ичасан. Мендан хафа бслганингда Иброҳимни А аббиси ҳаққи дес онт ичасан.
- Ҳа, сй А асулуллоҳ, ҳақиқатда шундай. Мен фақат исмингизни тарк стаман. Лекин севгингиз ичимда".
Ҳатто Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ҳаётида ҳам бундай ҳолатлар бслгандан кейин бизларда ҳам бслиши табиийдир. Лайғамбаримиз буларни қандай қабул қилган бслсалар, биз ҳам шундай қаршилашимиз керак.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:24:22
Ҳазрати Алининг хафалиги.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бир кун Фотима (р.а.)нинг уйига кирдилар. Ҳазрати Алини уйда ксрмагач:
- Амакингни сғли қаерда? - деб ссрадилар. Фотима (р.а.):
- Орамизда бир нарса бслган сди. Мендан хафа бслиб ёнимда ухлашни хоҳламай чиқиб кетди, - дедилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Саҳл ибн Саъдга:
- Али қаерда, бор қараб кел, - дедилар. У бориб келди ва:
- А­й А асулуллоҳ, у масжидда ухлаб ётибди, - деди.
А асулуллоҳ (с.а.в.) масжидга бориб, Ҳазрати Алини ён бошлаб ётган, ксйнаги бир томонга тушиб вужуди тупроқ бслганини ксргач:
- Тур, сй, Абу Туроб, деб устидаги чангларни, тупроқларни қоқа бошладилар.
Ҳазрати Алини "Абу Туроб" деб чақириш унга жуда ёқар сди. Биз намунали оила сифатида тақдим стган ва ораларидаги муҳаббатга ҳавас қилган ва Ҳазрати Али ва Ҳазрати Фотима сртасида ҳам баъзан кичик хафагарчиликлар бслган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:24:34
Умар шундай бслса...
Ҳазрати Умар халифалик даврида бир одам аёлидан шикост қилиш учун унинг уйига келиб, сшигининг олдида чиқишини кутиб стирганда, ичкаридан шовқин сшитилади. Ҳазрати Умарнинг аёли сри халифага бақириб ётибди, лекин Умар оғзини очиб аёлига ҳеч нарса демасдан турибди. Буни ксрган одам бсйнини сгиб:
«Шиддатли ва қаттиққул бслишига қарамасдан, амир ал мсъминин Умарнинг аҳволи шундай бслса, менинг ҳолим қандай бслади», деб туриб кетар скан, халифа ташқарига чиқади ва унинг орасидан чақириб:
- Аимага келдинг? - деб ссрайди.
- А­й мсъминларнинг амири! Аёлимнинг ёмон хулқ-атворини ва менга нисбатан ҳадиддан ошишини сизга шикост қилиш учун келган сдим. Аёлингизнинг сизга бақирганини сшитиб айтишдан воз кечдим. Мсъминларнинг амири аёли билан шундай бслса, менинг дардимга қандай даво топади?
- Дсстим! Аёлимнинг устимдаги ҳақлари туфайли сабр қилспман. Зеро, у овқатимни пиширади, кийим ювади, болаларимни тарбислайди. Ҳолбуки, у бу ишларни қилиш мажбуристида смас. Бунинг устига кснглимни ҳаромга майл қилишига ғов бсладиган ҳам удир. Шу сабабли унинг жабрига ҳам чидайман.
- А­й мсъминларнинг амири! Менинг аёлим ҳам шундай.
- Бор дсстим аёлингнинг феълига сабр қил. Ҳаёт ксз очиб-юмгунча стиб кетади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:25:01
2. Аасиҳат.
А­р-хотин орасида келишмовчиликлар туғилган пайтларда муаммоларни ечилиши учун Қуръони Карим тавсис стган чораларни қсллаш сринли:

"...Бас, ибодат-тоатли ва срлари йсқлигида Аллоҳнинг ҳифзу-ҳимости билан (срларининг мол-мулкларини ва сз иффатларини) сақловчи хотинлар - схши хотунлардир. Хотинларингизнинг итоатсизлигидан қсрқсангиз, аввало уларга панд-насиҳат қилинглар, сснг (съни насиҳатларингиз кор қилмаса) уларни ётоқларда тарк қилингиз (улар билан бир жойда ётманг, сқинлашманг), сснгра (съни шунда ҳам сизларга бсйинсунмасалар) уринглар. Аммо сизларга итоат қилсалар, уларга қарши бошқа йсл ахтарманглар. Албатта, Аллоҳ снг юксак ва буюк зотдир" (Аисо сураси, 34-ост).

А­р аёлига самимий тарзда, муҳаббат билан насиҳат қилади. Қилинган хатоларни мулойимлик билан айтади. сзининг камчиликлари бслса, тан олиб тузатишга ҳаракат қилади. Вазистга қараб насиҳатнинг меъёрини белгилайди. Ақлига ва кснглига хитоб қилади. Келишмовчиликни сзлари ва болалари учун ёмон нарсаларга олиб келишини айтади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:25:16
3. Атоқда ёлғиз қолдириш.
Аасиҳатдан натижа бслмаса, иккинчи босқичга стади. Бу аёлни ётоқда ёлғиз қолдириш, съни ундан норизо бслиш тактикасидир. Бу жазо уни сзига келтириши мумкин. Лекин бу жазони узоқ муддат давом стиши маъқул смас. Акс таъсир қилиши мумкин. Бу фақат уй ичида бслади ва бошқалардан сширилади. Ҳатто болаларга ҳам билдирилмайди. Бу аснода аёл билан гаплашиб, пиширган нарсаси есверади. Жинсий алоқадан ташқари бошқа ҳамма сҳтиёжлари қондирилади. Фақат ётоқда унда тескари тарзда ётилади. Атоқхона ҳам айрилмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:25:43
4. Уриш.
Иккинчи босқич ҳам таъсир стмаса, енгилгина уриш мумкин. Агар қаттиқ урса, сзига жазо берилади. Чунки уришдан мақсад бир жойни оғритиш смас, хатосини англатиш.
А ивостга ксра, Айюб (а.с.) аёлини бир хатоси туфайли соғайгандан сснг юз марта қамчи уришга онт ичган сди. Ҳолбуки, аёлини унга қилган хизматлари, фидокорликлари бениҳос ксп сди. Айюб (а.с.) беихтиёр онт ичган, лекин кснгли юз марта чивиқ билан уришни истамас сди. Чора тополмай турганида Жаноби Ҳақ унга йсл ксрсатди

(Яна Биз Айюбга айтдик): "Қслингга бир боғ (новдани) олиб, у билан (хотинингни) ургин - қасамингни бузмагин" (Сод сураси, 44-ост).

Ҳийлаи шаър ҳукмларни енгиллатиш мақсадида Жаноби Ҳақни ксрсатган йслидир. Ҳийла калимасининг маъноси чора деганидир. сзбекчадаги алдаш маъносида смас.

Айюб (а.с.) аёлини юз қамчи срнига юзта новдани боғлаб аёлини уриб онтдан қутулган сди. Бунга ҳаттоки уриш ҳам дейилмайди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:26:04
Исломга ҳужум сшиги.

Ислом душманлари Қуръон аёлларни уришга рухсат беради деб беҳудага бақирмоқда, динимизни уриш, таёқ дини сифатида ксрсатишга ҳаракат қилишспти. Булар схши нистли ва ҳақиқатгсй кимсалар смас.

Ислом назарида уриш ёмон одат. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ҳаётларида ҳеч кимни урмаганлар, юз уришни, ёмон ссз айтишни таъқиқлаганлар.
Муовис ибн Ҳойда (р.а.) айтади:
А­й, А асулуллоҳ! Аёлларимизнинг бизни устимиздаги ҳаққи нима? - деб ссрадим.
- "Еганингизни едириш, кийганингизни кийдириш, юзларига урмслик, қилган ишларини ва сзларининг ксримсиз сканлигини айтмаслик, уларни ётоқда ёлғиз қолдиришга мажбур бслинса, бу ишни фақат уй ичида қилиш".
Ҳазрати Ойша волидамизнинг айтишларича Лайғамбаримиз ҳаётлари давомида ҳеч бир хизматчини, ҳеч бир аёлини шапалоқ урмаганлар, ҳатто ҳеч бир нарсани қсллари билан урмаганлар. Иёс ибн Абдуллоҳни ривост қилишича А асулуллоҳ (с.а.в.):
"Аллоҳни бандалари бслган аёлларни урманглар" деганлар. Ҳазрати Умар А асулуллоҳнинг ёнларига келиб, аёлларнинг срларига исёнкор бсла бошлаганларини айтганда, Лайғамбаримиз уларни уришга рухсат бердилар. Кейин ксп аёллар Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг аёлларини ёнига келиб шикост қила бошладилар. Буни ксрган А асулуллоҳ (с.а.в.):
"Муҳаммаднинг оиласига етмишта аёл келди. Ҳаммаси срларидан шикост қилади, аёлларини урган сркаклар хайрли кимсалар смас", дедилар.
Остда айтилган насиҳат, ётоқни айириш ва уриш чоралари навбати билан қилинади. Биринчиси фойда бермаса, иккинчиси, иккинчиси фойда бермаса, учинчиси синаб ксрилади.
Аёлини жазолаш ҳаққи чегарасиз смас. Аёл срига фақат шаръий истакларда итоат стади. Шаръий бслмаган истакларига қарши чиқса, срнинг уришга ҳаққи йсқ.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:26:22
Дори аччиқ бслса ҳам...
Ҳар сркак бир хил бслмаганидай ҳар аёл ҳам бир хил бслмайди. Машҳур психолог Мазҳар Усмоннинг таъкидлашича, баъзи аёллар мазоҳистдир. Яъни қаттиққсллик ва тезликдан завқ олишади.
"Аёлларда мазоҳистлик кспроқдир. Зотан аёлнинг фитрати бунга мойилдир. Аёллар сзларига бош сгган заиф инсонларни севишмайди. Таснадиган бир соҳиб, метин бир руҳ қидирадилар. Бир қанча аёллар срларининг уришини истайдилар, сзларига қаттиқ муомала қилмайдиган срдан рози бслмайдилар.
Бу айтилганларга қараб дарров уришга югурилмайди. Чора бслмаса, аксинча касаллик ортишига сабаб бсладиган бслса, фойдаланилмайди. Ажрашиш катта фалокат бслгани учун зарарнинг оз бслгани танланади.
Бу ерда уриш ссзи бошқа ибора бслмагани учун ишлатилган. Сскиш, юзга ва бошқа нозик жойларга уриш ман қилинади. Из қоладиган тарзда уриш ҳам мумкин смас. Ибн Аббос бу ерда айтилган уришни мисвок ва ҳоказо билан уриш деб изоҳлаган. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай деганлар:
"Баъзиларингиз аёлларингизни қул каби уришдан услмайсизми? А­рталаб аёлни уриб, кечқурун қсйнига олиш қандай бслади?"
Сабаб ва натижа қанчалик шаръий блмасин "уриш" атамаси ёқимсиздир. Бу ерда баҳона ё ношаръий сабаблар билан аёлини урадиган кишиларнинг ҳар миллатда бор сканлигини унутмаслик керак. Айтиш мумкинки, Ислом бу борада срта йслни тутган.
Лайғамбаримизни хизматкорларидан Салмо исмли бир аёл бор сди. Бу аёл А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг сғиллари Иброҳим ва қизлари Фотима онамизнинг туғилишида дослик қилганди. Қсллари билан дунёга келтирган Ҳазрати Фотимани вафот стганида ҳам Салмо (р.а.) ювган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:26:52
Бир кун Салмо Лайғамбаримизнинг ёнларига келиб, сри Абу А офий урганидан шикост қилди. Лайғамбаримиз дарров Абу А офийни чақиртирдилар ва ундан:
- Тинчликми, Абу А офий? Салмо билан орангизда нима бслди? Аимага уни урдинг? - деб ссрадилар. У:
- Мени хафа қилди, - деди.
- Салмо сса шундай деди:
- Мен уни хафа қиладиган ҳеч нарса қилмадим. Аамоз сқиётган пайтда орқасидан ел чиқарди. Мен унга: Абу А офий таҳоратли пайтда бир одам орқасидан ел чиқарса, қайта таҳорат олиши кераклигини А асулуллоҳ мусулмонларга амр қилдилар, дедим. Кейин у келиб мени урди.
Бу гапларни сшитган Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) кула бошладилар. Бир тарафдан клура, бир тарафдан Абу А офийга шундай дер сдилар:
"Абу А офий! У сенга ёмон нарса айтмабдику, ҳақиқатни айтибди. А­нди Салмони урма".
Агар насиҳат, ётоқда ёлғиз қолдириш ва уриш ҳам фойда бермаса, дарров ажрашилмай, икки томондан оқим ва одил икки вакил танлаб, уларни қози қиладилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:27:28
5. Вакил.
"Агар ср-хотиннинг оралари бузилиб кетишидан қсрқсангизлар, ср томонидан бир ҳакам, хотин томондан бир ҳакам чақирингиз. Агар улар ислоҳ қилишни истасалар, Аллоҳ ср-хотин сртасига иттифоқлик солур. Албатта Аллоҳ билгувчи ва хабардор бслган зотдир" (Аисо сураси, 35-ост).

"Агар бирон аёл сри томонидан кснгилсизлик ёки юз сгириб кетиш содир бслишидан қсрқса, у иккови сзаро бир сулҳга келишиб олишлари зарарсиздир. Сулҳ (ажралиб кетишдан) схшироқдир. Аафслар қизғонишга ҳозиру нозир бслиб турадилар. Агар аёлларингизга чиройли муомала қилсангиз ва Аллоҳдан қсрқсангиз (сзингизга схши ишдир)" (Аисо сураси, 128-ост).

Вакиллар икки тарафнинг даъволарини сшитиб, келишмовчиликни ҳал қилишга ҳаракат қиладилар. Бу чора бир тарафдан оила суди демакдир. Масалани бошқа судга олиб бориб, оила сирларини ошкор қилишдан ксра, оила сртасидан ечиш ҳар жиҳатдан схшидир. А­р-хотинлар, вакиллар масалани ечишда одил ва самимий ҳаракат қилсалар, Аллоҳ оилани давом стиши борасида уларга муваффақист беради.

Агар вакилларнинг ғайрати ҳам фойда бермаса, улар снг лойиқ бир қарор беришади, бу қарорга иккала тараф ҳам бсйсунади.

Бир аёл ва бир сркак кспчилик билан биргаликда Ҳазрати Алининг (р.а.) ёнига келдилар. Али (р.а.) уларга ср ва аёл тарафдан икки вакил танлаб юборишларини айтинглар. Улар келгач, Али (р.а.) шундай дедилар:
- Вазифангиз нима сканлигини биласизми? Агар ср-хотинни бирга бслишидан фойда ксрсангиз оилани давом стишига, агар ажрашишларини лойиқ топсангиз ажрашишиларига қарор беринг. Шундай аёл деди:
- Аллоҳнинг китоби нима деса, қабул қиламан. А­р сса:
- Ажрашиш қарори берилса, мен қабул қилмайман, - деди. Кейин Ҳазрати Али (р.а.):
- Валлоҳи, сен бу аёлнинг қабул қилганини қабул қилмагунингча ёлғончиларни биттаси ҳисобланасан, - дедилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:27:53
Ажрашиш - снг сснгги чора.
Ксриниб турганидай, бутун ҳаракатлар оилани сақлаб қолинишига қаратилган. Исломни ажрашиш тартиби ҳам оила ҳимоссини ксзламоқда. Суннатга мос бслган ажрашиш тартиби шундай:

Аввал бир талоқ қилинади. Бу аснода аёл срининг уйида уч ой муддат билан идда сақлайди. Бу муддат давомида аёл срининг уйида сшайди. Тирикчилиги сри томонидан таъминланади. Фақат ср-хотин алоқаси бслмайди. Бундан мақсад хафагарчиликлар кетиб, ақл билан сйлаш учун фурсат беришдир. А­р-хотин айни уйда скан, ажрашишни зарарларини сз нафслари ва болалари устида сйлаб, балки пушаймон бслиб, нистларидан қайтишлари мумкин. Бунга рижи талоқ дейилади. Бу муддат давомида аёли билан никоҳсиз срашиши мумкин. Муддат тугагандан кейин ср-хотин срашмоқчи бслсалар, снги никоҳ ва маҳс керак.

Хоҳ муддат ичида, хоҳ муддат тугугандан кейин ср-хотинлар срашиб оила ҳаёти давом стар скан, сна келишмовчилик пайдо бслса, аввалги тадбирларга босқичма-босқич мурожаат қилинади. Муаммо ечилмаса, иккинчи ажрашиш юзага келади. Биринчи ажрашишдаги ҳукмлар бу ерда ҳам стади. Иккинчи ажрашишдан кейин ср-хотин сна срашса, оила ҳаёти сна давом стади. Улар вазифаларига ва ҳақларига риос қилишади. Агар сна келишмовчилик пайдо бслса, сна вакил тайинланади ва босқичма-босқич тадбирларга мурожаат қилинади. Аатижа бслмаса, учинчи ва охирги марта ажрашишади.

Учинчи талоқдан кейин ср-хотиннинг срашишлари учун, аёл идда аёлни сақлаб, сснг бир срга тегиши ва иккинчи срдан ажраладиган бслса, сна идда сақлаши лозим бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:29:21
Ксрилганидай, бу уч босқич чора ср-хотинга сйлаш, ажрашишнинг зарарларини сзлари ва болалари устида бевосита тажриба стишга фурсат бериш учундир. Бу тажрибани бошидан стказган ср-хотин осонгина ажрашишни сйлашмайди. Бу иш учун уч тажриба кифосдир. Ортиғи оилага никоҳга беҳурматлик бслади. Исломда сса оила ҳазилни кстармайдиган жиддий бир муассасадир. Ҳазрати Лайғамбар шундай деганлар:

"Уч нарсанинг жиддийси ҳам, ҳазили ҳам жиддийдир: Талоқ, никоҳ ва қайтиш (ажрашган аёлга қайтиш)".

Бу ажрашиш шакли уч ойлик муддатдан уч марта юзага келадиган тсққиз ойлик бир тажриба муддатидир.

Яна ҳар бир талоқ борки, буни тажриба муддати уч ой. Бу талоқ шакли жоиз бслиши билан бирга изоҳлаганимиз тсққиз ойлик муддат мақбул ва тарафлар учун мосдир.

Талоқнинг учтасини бирдан қсллаш, съни уч талоқ сйлаш ва тажрибага имкон бермагани учун бидъатдир. Бундай қилган кимса гуноҳкор бслади.

Талоқ ҳаққининг сркакка берилиши ҳам оила мустаҳкамлигига қаратилган бир тадбирдир. Чунки нафақа, маҳр каби ҳаражат сарфлаб оила қурган ср уни осонликча бузмайди. Бундан ташқари сркак киши табиатидаги туйғу ва ҳасжонларига ҳоким бсла олади. Оилани бошқариш сса туйғудан кспроқ ақл ва вазминлик билан бслади. Аёлларнинг сҳтиросли бслишлари сса камчилик смас, хулқ-атворларининг сзига хослигидир. Ажрашишдан бошқа чора қолмагач, буни схшилик билан амалга ошириш керак. Жаноби Ҳақ бу борада шундай амр қилади:

"Қачон хотинларингизни талоқ қилсангизлар ва уларнинг идда муддатлари битиб қолса, бас, уларни схшилик билан олиб қолинг ёки схшилик билан кузатинг. Уларга зулм қилиш билан зарар етказиш учун ушлаб турмангиз. Кимки шундай қилса, сзига зулм қилибди" (Бақара сураси, 231-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:31:03
УЧИАЧИ БЎЛИМ
А­АГ ГЎЗАЛ ААМУАА

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари


Ҳаётнинг ҳар бир соҳасида мусулмонлар учун снг гсзал намуна Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)дир. Комиллигимиз мезони у зотга схшашимиз нисбатидадир. А асули акрам (с.а.в.) инсонларга билдирган ҳаётий тавсисларни доимо сз ҳаётларида қсллаганлар, исломни назарий қоидалар билан смас, ҳаётий тарзда ксрсатиб берганлар. А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг намуна сканликларини Аллоҳ шундай билдиради:

"(А­й, мсъминлар) сизлар учун - Аллоҳ ва охират кунидан умидвор бслган ҳамда Аллоҳни ксп ёд қилган кишилар учун Аллоҳнинг пайғамбари (иймон-сътиқоди ва хулқи-атвори)да гсзал намуна бордир" (Аҳзоб сураси, 21-ост).

Оила ҳаёти борасида ҳам йслбошчимиз ва намунамиз А асулуллоҳ (с.а.в.)дир. сзлари отамиз срнида, аёллари сса онамиз мавқеидадирлар.

"Лайғамбар мсъминларга сзларидан ҳам ҳақдорроқдир, унинг аёллари сса уларнинг оналаридир" (Аҳзоб сураси, 6-ост).
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:31:16
Жаноби Ҳақ пайғамбар оиласини оддий бир оила бслмай, ҳамма учун ибрат сканлигини уқтирган, бу вазифани тамоман бажаришлари учун Лайғамбаримизни покиза аёлларига оғир масъулистлар юклаганлар:

"А­й, пайғамбар аёллари, сизлар агар тақводор бслсангизлар, аёлларнинг биронтаси каби смасдирсизлар (съни бирор аёл фазлу мартабада сизлар каби бсла олмас)...
Ўз уйларингизда барқарор бслинг (съни бесабаб уйларингиздан ташқарига чиқманглар, магар бирон ҳожат учун чиққанларингизда сса) илгариги динсизлик (даври)дан ссан-тусан каби ссан-тусан қилманглар! Аамозни тскис адо қилинглар, закотни (ҳақдорларга) адо стинглар ҳам (барча ишларда) Аллоҳ ва Унинг пайғамбарига итоат стинглар! (А­й пайғамбар) хонадонининг аҳли, Аллоҳ сизлардан гуноҳни кетказишни ва сизларни бутунлай поклашни истайди, холос"
(Аҳзоб сураси, 32-33-остлар).

Жамистга намуна бсладиган кишиларнинг аввало оила ҳаётлари тартибли бслиши лозим. Бу бслимда Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг намуна оилавий ҳаётлари билан таништиришга ҳаракат қиламиз.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:31:41
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг завжалари

1. Ҳазрати Ҳадича (р.а.).
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) илк уйланган аёл Ҳазрати Ҳадича онамиздир. А асулуллоҳ уларга уйланган пайтларда 25 ёшларида сдилар. Ҳадича онамиз сса 40 ёшли бева аёл сдилар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) унинг карвонини Шомга олиб бориб келганлар, тижоратда муваффақистга сришганлар. Лайғамбаримизни ростгсйлиги Ҳазрати Ҳадичанинг сътиборини тортгани ва турмуш қуришни таклиф қилганлар, Лайғамбаримиз ҳам рози бслганлар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) улар билан 25 йил бирга сшаганлар. Ҳадича онамиз вафот стгунча бошқа аёлга уйланмаганлар. Ҳазрати Ҳадича зеҳнли, фазилатли ва хайрсевар бир аёл сдилар. Ҳазрати Лайғамбарга илк иймон келтириш шарафи шу аёлга насиб стган. А асулуллоҳ (с.а.в.)ни мол-дунёси билан қсллаб-қувватлаганлар, қайғуларига ҳамдард бслганлар, тасалли берганлар. Лайғамбаримиз шунинг учун:
- Бу уммат аёлларининг сз замонидаги снг хайрлиси Ҳадичадир, деганлар.

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) улардан икки сғил, тсрт қиз, жами 6 фарзанд ксрганлар.

Аши катта бслишига қарамасдан Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) аёллари орасида снг ксп Ҳадича онамизни севиб, вафотларидан кейин ҳам ксп сслаганлар. Ҳатто ҳар васила ила Ҳазрати Ҳадича онамизни сслашлари баъзи аёлларининг рашк қилишига сабаб бслган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:32:03
Ойша онамиз айтадилар:
Мен Лайғамбар (с.а.в.) аёлларининг Ҳадичадан бошқа ҳеч бирисига рашк қилмадим. Ҳолбуки, унинг шериклигига етмаган ҳамман. А асулуллоҳ (с.а.в.) қсй ссйганларида
"Гсштидан Ҳадичанинг дсстларига ҳам юборинглар", дердилар. Бир кун шу туфайли жаҳлим чиқди ва А асулуллоҳга:
- Гсё дунёда Ҳадичадан бошқа аёл йсқ. Қурайшнинг қарисларидан тишлари тскилган, тарихга айланган бир аёлни нимага сслайверасиз? Ҳолбуки Аллоҳ сизга ундан хайрлисини насиб стган, деб сзимни назарда тутиб савол берган сдим.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг бу гапдан жаҳллари чиқди:
- Йсқ, Аллоҳ ҳаққи онт ичаманки, Аллоҳ менга ундан хайрлисини бермаган. Инсонлар инкор қилаётганда у менга иймон келтирди, инсонлар мени ёлғончи деркан, у менга ишонди. Инсонлар менга ёрдам бермаган пайтда, у менга ёрдам берди. Аллоҳ бошқа аёллардан смас, ундан бслган болалар билан менга ризқ берди. Мен уни севгиси билан ризқлантирилдим", дедилар.
Ҳадича онамиз Абу Толибдан уч кун кейин 65 ёшда вафот стдилар. Уларнинг вафот стган йилига "ғам йили" дейилган сди. Чунки Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) снг катта иккита қсллаб-қувватловчидан айрилган сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:32:17
2. Замо қизи Савдо (р.а.).
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) йигирма беш йил, съни 50 ёшларига қадар Ҳазрати Ҳадича билан сшаган сдилар. Ҳазрати Ҳадичадан кейин уйланган иккинчи аёллари Ҳазрати Савдо онамиз сди. Бу аёл ҳам қари ва бева сди. А­р-хотин мусулмон бслиб, динлари учун азоб ксрган ва иккинчи қабила билан Ҳабашистонга ҳижрат қилган сдилар. А­ри у ерда слгач, Маккага қайтган, ҳеч бир суснчиғи йсқ сди. Мушрик бслган оиласига қайтса, уни ширк келтиришга мажбурлар сдилар. Шу сабабли А асулуллоҳ (с.а.в.) унга уйланиб, нафақаларини сз зиммаларига олдилар. Аллоҳ ва А асули йслида чеккан азоби, ксрсатган садоқат ва ихлоси туфайли Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) уйланиб, шу тариқа унга сҳсон ксрсатдилар.

Бошқа тарафдан Ҳазрати Савдо (р.а.) Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг Ҳазрати Ҳадичадан қолган болалари учун схши она бслиб, уларни қаровсиз қолдирмаган сдилар. Кексалиги сабабли Ойша онамизга ҳам онадай муносабатда бслиб, уларни севар сдилар. Ҳазрати Савдо (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.) билан 13 йил сшаганлар.

Узун бсйли ва бироз оғир аёл сдилар. Ҳазрати Савдо онамизни вафот стиш саналари борасида ихтилоф бор. Ҳазрати Умар халифалигини охирларида ёки ҳижрий сн тсққизинчи йилда вафот стганини айтганлар бор. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)дан бешта ҳадис ривост қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:32:42
3. Ҳазрати Ойша (р.а.).
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг аёллари орасида бокира бслган биринчи аёл Абу Бакр Сиддиқ (р.а.)нинг қизлари Ҳазрати Ойша онамиз сдилар. Лайғамбаримиз билан ҳижратдан аввал унаштирилганлар, тсй сса ҳижратдан кейин бслган. Ҳазрати Ойшанинг Лайғамбаримизга турмушга чиққанида сн ёки сн саккиз ёшида бслганлари ривост қилинган. Мавлоно Шиблийга ксра, шу пайтда Ойша онамиз сн саккиз ёшларда сдилар.

Ҳазрати Ойша (р.а.) ёши кичик бслишига қарамасдан чиройли бир қиз сди. Арабистон иссиқ бслгани учун у ерда қизлар срта болиғ бсладилар.

Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг Ойша (р.а.)га уйланишларида ксплаб ҳикматлар бор. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) сқин дссти Ҳазрати Абу Бакр билан дсстлик ва қариндошлик риштасини мустаҳкамлаб, исломист учун ксрсатган фидокорликлари учун мукофотлаган сдилар. Бошқа тарафдан Ҳазрати Ойшани ислом илоҳиёти ва ҳуқуқи борасида олима сифатида етиштиришни истар сдилар.

Ҳақиқатан Ҳазрати Ойша исломий илмлар борасида замоннинг снг олдиларидан сдилар. Шунинг учун асосий масалаларни ечишда қийинчиликка дуч келган фиқҳ олимлари Ойша онамизнинг фикрларини ссрардилар. Тафсир ва ҳадис борасида ҳам ксп маълумотга сга сдилар. Абу Ҳурайра ва Абдуллоҳ ибн Умардан кейин снг ксп ҳадис ривост қилган киши Ҳазрати Ойшадир. Тахминан 2210 та ҳадис ривост қилганлар. Уйлари худди илм марказидай сди.

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳазрати Ҳадичадан кейин снг ксп Ҳазрати Ойша онамизни севардилар. Бу севгининг сабаби фақат гсзаллик ва бокиралик смас сди. Ундай бслганда Софисни кспроқ севишлари керак сди. Чунки у Софис онамиз жуда ҳам гсзал сдилар. Бу севгининг сабаби қобилист, зеҳн ва диний тарғибдаги ғайрат сди. Ҳазрати Ойша онамизга қилинган туҳмат шахсан Жаноби Ҳақ томонидан ёлғонга чиқарилган, иффатли сканликлари Аур сурасида айтилган. Ксп ваҳийлар А асулуллоҳга Ойша онамизнинг ёнида келган, Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ойша онамизнинг қучоғида жон таслим қилганлар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)ни жуда рашк қилар сдилар. Бу рашкини Лайғамбаримизга шундай билдирганлар: Аима қилай сиздай кимсани рашк қилмай бсладими?

Ойша онамиз ҳижрий 57 ёки 58-йилда рамазон ойида вафот стганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:33:03
4. Ҳазрати Ҳафса (р.а.).
Ҳазрати Ҳафса Ҳазрати Умарнинг қизлари. А­рлари Бадр жангида шаҳид бслгач, Ҳазрати Умар уни Ҳазрати Абу Бакрга никоҳлашни истаган Абу Бакр жавоб бермаган сдилар. Ҳазрати Усмонга таклиф қилганда улар ҳам ҳозирча уйланиш нистим йсқ дегандилар.

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) сса:
- "Ҳафсани Усмондан хайрлироқ бириси сз никоҳига олади, Усмон сса Ҳафсадан хайрлироқ бир аёлга уйланади" дедилар. Аатижада Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳафсага, Ҳазрати Усмон сса Лайғамбаримизнинг қизлари Умму Гулсумга уйландилар. Шу тариқа Ҳазрати Умар билан ҳам қариндошлик риштаси боғланди.

Ҳазрати Ҳафса сқишни, ёзишни биладиган зеҳнли ва билимли бир аёл сди. Исломий тарбисда ва билдиришда хизматлари катта сди. Ҳазрати Абу Бакр замонида жамланган Қуръони Каримнинг биргина нусхаси Ҳазрати Умар тарафидан Ҳафсага берилган сди. Ҳазрати Умар халифалиги даврида айниқса аёллар билан боғлиқ масалаларда Ҳафсага мурожаат қилар сдилар.

Ҳафса онамиз ҳижрий 41 йилда 60 ёшларида вафот стганлар. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)дан 60 тача ҳадис ривост қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:33:52
5. Ҳузайма қизи Зайнаб (р.а.).
А­рлари Бадр жангида шаҳид бслган Зайнаб (р.а.)нинг сзлари ҳам бу жангда срадорларга ёрдам берар, сраларни боғлар сдилар. А­рлари шаҳид бслгандан кейин ҳам бу хизматни тсхтатмадилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.) Зайнабнинг сабрини, саботини ва Аллоҳ йслидаги жиҳодини ксриб, ҳеч кими бслмагани учун, ҳимосга олиш мақсадида унга уйландилар. Бу пайтда Зайнаб онамиз олтмиш ёшда сдилар. А асулуллоҳ билан уч ой ёки саккиз ой бирга бслганлар. А асулуллоҳдан аввал вафот стган илк аёли Ҳазрати Ҳадича, иккинчи аёли сса Ҳузайма қизи Зайнабдир. Зайнаб онамиз жуда хайрсевар ва йсқсилларни севувчи инсон сдилар. Шунинг учун "Уммул Масокин" (Мискинлар онаси) дейиларди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:34:20
6. Жоҳшни қизи Зайнаб (р.а.).
Зайнаб (р.а.) Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг аммаларини қизларидир. Зайнаб аввал Зайд ибн Хорисога турмушга чиққан сдилар. Кейин Зайд Зайнаб (р.а.) билан ажрашгач, А асулуллоҳ (с.а.в.) сз никоҳларига олдилар.

Зайнаб (р.а.) авваллари қул бслган Зайдга турмушга чиқишни хоҳламайдилар. Чунки асллик борасида уни сзига тенг ксрмаган сдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) сса бу тушунчани йсқотиш ва инсонларни тенг сканлигини исботлаш учун бу никоҳни истаган сдилар. Зеро, Зайд комил мусулмон сди. Лекин Зайд билан Зайнабнинг турмуши узоқ давом стмади.

Жоҳилист даврида арабларда бола асраш одати бор сди. Агар асранди бола аёли билан ажрашса, отаси у аёлга уйлана олмас сди. Зайд ибн Хориса сса Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг асранди фарзандлари сди. Зайдни "Муҳаммаднинг сғли" дер сдилар.

Бу жоҳилист одатини йсқолиши учун Жаноби Ҳақ Лайғамбар (с.а.в.)нинг Зайнабга уйланишини мақсад қилди. А асулуллоҳ мунофиқларни "Муҳаммад сғлининг аёлига уйланди" дейишларидан чсчир сдилар. Жаноби Ҳақ сса Лайғамбаримиз (с.а.в.)га Зайнабга уйланишни амр қилди.

"Бас, қачонки, Зайд ундан (съни Зайнабдан) ҳожатини адо қилгач (съни уни талоқ қилгач), Биз сизни унга уйлантирдик. Токи мсъминларга асранди болалари сз хотунларидан хожатини адо қилишгач (съни уларни талоқ қилишгач) уларнинг (хотинларига уйланишларида танглик бслмаслиги учун (шундай) қилдик). Ва Аллоҳнинг амри иродаси қилингувчи бслди" (Аҳзоб сураси, 37-ост).

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Зайнаб онамизга уйланганларини Ислом душманлари танқид қилганди. Гсё А асулуллоҳ (с.а.в.) Зайнабга ошиқ бслган ва асранди сғли Зайддан ажраштириб, уни сзига никоҳлабди, дес бсхтон қилдилар. Бу билан жоҳилист одатига чек қсйиб, асранди бола олишда диний томондан ҳеч қандай қариндошлик риштаси йсқлигини ксрсатдилар. Агар Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Зайнабга уйланишни истаганларида аввал уйланар, уни Зайдга никоҳлаб бермас сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:34:36
7. Хорис қизи Жувайрийс (р.а.).
Ҳазрати Жувайрийс Бани Мусталик раиси Хориснинг қизи сди. Мустолик сғиллари А асулуллоҳ (с.а.в.) билан урушиш учун тайёргарлик бошлаган сдилар. Бундан хабар топган А асулуллоҳ сртароқ ҳаракат қилдилар ва уларни тор-мор келтириб, бу жангда ксп слжа ва асирларни қслга туширган сдилар. Бу асирлар орасида Жувайрийс ҳам бор сди. Асир тақсимлашда у Собит ибн Қайсни ҳиссасига тушганди. Жувайрийс товон бериб, асирликдан қутулишни истаб, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)дан ёрдам ссради. Ксплаб сркак ва аёлларнинг асир тушиши мустолик сғилларининг иззат нафсига тегди. Чунки улар аслзода сдилар.

Лайғамбаримиз бу қабиланинг иймон келтиришини истардилар. Товон тслаш А асулуллоҳ (с.а.в.)дан ёрдам ссраган Жувайрийсга Лайғамбаримиз шундай дедилар:
- Бундан ҳам хайрли бир нарса истайсанми?
- Аима скан у Аллоҳнинг А асули?
- Асирликдан қутулиш учун сенга керак бслган молни сен учун тслайман ва сени сз никоҳимга оламан.
- Майли мен розиман.
Жувайрийснинг отаси Хорис қизини асирликдан қутқариш учун Мадинага келган сди. Отаси келишдан олдин у турмуш қуриб асирликдан қутулган сди. Отаси унга сзи билан қайтишни таклиф қилса ҳам, Жувайрийс А асулуллоҳ (с.а.в.) билан қолишни лозим топди.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг Жувайрийсга уйланганини сшитган мусулмонлар:
- А асулуллоҳнинг сқинларини асир қилишимиз муносиб смас, - деб қслларидаги Бани мустолик асирларини ҳаммасини озод стдилар.
Ҳазрати Ойша (р.а.) шундай дедилар:
"А асулуллоҳ (с.а.в.) Жувайрийсга уйланиб, мустолик сғилларидан 100 оилани асирликдан қутқардилар. Мен сз қавмига қарши Жувайрийсдан хайрлироқ аёлни ксрмадим".
Аатижада мустолик сғиллари тезда исломни қабул қилдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг Жувайрийсга уйланишидан сиёсий мақсад ксзланган сди.
Жувайрийс (р.а.) ҳижрий 57 йилда вафот стдилар. Ибодатни севувчи ва хайрсевар бир аёл сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:35:26
8. Ҳазрати Софис (р.а.).
Ҳазрати Софиснинг отаси сҳудий қабиласи Бани Аодирли Аср бошлиғи сди. Софиснинг сри Ҳайбар жангида слдирилган, Софис сса асир олинган сди.
А асулуллоҳ (с.а.в.) Софисни чақириб, шундай деган сдилар:
- сз динингда қолсанг, сени мажбурламаймиз. Лекин Аллоҳ ва Унинг А асулини танласанг, сени сз никоҳимга оламан.
Софис:
- Мен Аллоҳ ва Унинг А асулини танлайман деди. Кейин А асулуллоҳ унга уйландилар ва асирликдан қутулишини унга маҳр сифатида бердилар.
Бу никоҳдан ҳам сиёсий мақсад ксзланган сди. А­нг катта душман бслган бир қавм бошлиғининг қизига уйланиш билан уларга сулҳ ҳужуми қилган бслар сдилар.
Ҳазрати Софис ҳижрий 50 йилда вафот стганлар. 10 тача ҳадис ривост қилганлар. Боки қабристонига дафн қилинганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:35:44
9. Умму Салама (р.а.).
Умму Салама онамиз срлари билан бирга Исломни илк қабул қилган сдилар. Ҳабашистонга ҳижрат қилганлар. Асл исми Ҳинд сди. Ҳабашистонда Салама исмли бир қизлари туғилди. Шундан кейин Саламанинг онаси - Умму Салама дейилди. Кейин Мадинага кетиш учун Маккага қайтганлар, сри Мадинага кетгани ҳолда Умму Саламага рухсат бермаган сдилар. сзининг ва срининг мушрик оиласи билан Маккада узоқ вақт жанжанлашиб қолиб кетишга мажбур бсладилар. Умму Салама мусулмон бслганлиги туфайли боласи Саламанинг қслини синдириб, Мадинага кетмасин деб ксз остида сақладилар.
Умму Салама бир йил давомида ҳар тонг Абтоҳ тепалигига чиқиб, кечгача йиғлар сдилар. Бу хол баъзи сқинларини инсофга келтирди. Аатижада Умму Саламанинг Мадинага кетишига рухсат бердилар. Кейин Салама билан Мадинага кетдилар.
А­рлари Уҳуд жангида шаҳид бслгач, Умму Салама бева бслиб қолдилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу аёлни аҳволига ачиндилар ва унга никоҳни таклиф қилдилар. Умму Салама сса:
- Менинг ёшим анчага борган. Болаларим бор. Бундан ташқари сримга жуда боғланганман. А ашк қиламан, - деди. Кейин А асулуллоҳ:
- Мендан сен кексароқман. Болаларга келсак уларнинг сгаси Аллоҳдир. А ашкка келсак, сендан уни кетказиш учун Аллоҳга дуо қиламан, дедилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.) уларнинг фикрларини қадрлар сдилар. Худайбис сулҳида Умра қилишдан олдин сҳромдан чиқмоқчи бслган Асҳобга қурбонлик ссйиб, соч текислатиб, сснг сҳромдан чиқишни тавсис қилганлар. Лайғамбаримиз ҳам буни қабул қилдилар. Буни ксрган Асҳобнинг ҳам сҳромдан чиқишдан бошқа чораси қолмаган сди.
Лайғамбаримиз аёлларининг ичида снг охирида вафот стган аёл Умму Саламадир. Ҳижрий 61 йилда вафот стганлар. Жами 378 ҳадис ривост қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:35:59
10. Умму Ҳабиба (р.а.).
Умму Ҳабиба Абу Суфённинг қизидир. Илк мусулмонлардан бслиб, сри Убайдуллоҳ ибн Чоҳил билан Ҳабашистонга ҳижрат қилган, жоҳилист даврида ҳамрга - ичкиликка мубтало бслган сри Ҳабашистонда ичкиликка ружу қсйиб, Христианликни қабул қилди. Умму Ҳабибани ҳам зсрлади. Лекин қаршилик қилди. А­ри Ҳабашистонда христиан бслиб слди.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Умму Ҳабибанинг сабот ва ихлосини тақдирлаб, Ҳабаш қироли Аажошийга хабар юборди ва Умму Ҳабибани сзига никоҳланишини истадилар. Аажоший ҳам уни Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га никоҳлаб берди.
А асулуллоҳни Умму Ҳабибани никоҳига олиши ҳам Исломдаги саботи учун бир икром, ҳам Қурайшни бошлиғи бслган отаси Абу Суфённи юмшатиш учун бир тадбир сди.
Умму Ҳабиба А асулуллоҳга жуда боғлангандилар. Маккаликлар Худайбис сулҳини бузганларида Абу Суфён вазистни снглаш учун Мадинага келиб Умму Ҳабибанинг ёнига борди. Ерда Ҳазрати Лайғамбарнинг тсшаклари ёйилиб турган сди. Абу Суфён у ерга стирмоқчи бслганида Умму Ҳабиба уни йиғиштириб олди. Аимага бундай қилдинг?, деб ссраган отасига:
- Бу А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ётоғидир. Сен сса бир мушриксан, у ерга стирсанг, ифлос қиласан, деб жавоб бердилар.
Умму Ҳабиба (р.а.) ҳижрий сллик тсққизинчи йилда вафот қилганлар. Лайғамбаримиздан ксплаб ҳадислар ривост қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:36:16
11. Маймуна (р.а.).
Маймуна (р.а.) онамиз Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг вафот стган аёллари Ҳузайма қизи Зайнаб (р.а.) билан она бир опа-сингил сдилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Худайбис сулҳидан бир йил кейин умра учун Маккага келганларида, у ерда Маймунани никоҳларига олдилар. Бу пайтда Ҳазрати Маймуна 38 ёшида бева аёл сди. Лайғамбаримиз унга уйланиш баробарида Маккаликлар билан бслган риштани мустаҳкамлашни истар сдилар. Чунки араблар никоҳ қариндошлигини жуда қардлар сдилар.
Ҳазрати Маймуна (р.а.) ҳижрий 51 йилда вафот стганлар. А ивост стган ҳадислари бор.
Булар Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг пок завжаларидир. Ҳаётликларида буларни иккитаси вафот стган. Булардан ташқари иккита канизаклари бор сди. Булар Марис ва А айҳонадир. А асулуллоҳнинг (с.а.в.) Марисдан Иброҳим исмли сғли бслган сди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:38:38
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) нима учун ксп аёлга уйландилар

Барча Лайғамбарлар жамистга истаган нарсаларини аввал сзлари амалга тадбиқ стиб, намуна бслишлари лозим сди.
Аввалги миллатларнинг кспчилигида ксп аёлга уйланиш бор сди. Қадимги Миср, Юнон, А им, Хитой, Бобил, Браҳман ва А­ронда ксп аёлга уйланиш шаръий сди.
Тавротда Довуд (а.с.)нинг ксп аёлга уйланганлиги зикр қилинади. Тавротга ксра, Сулаймон (а.с.)нинг етти юз аёли, уч юз канизаги бслган.
Инжилда ксп аёлга уйланишни ман қилган бир ҳукм йсқ. Қадимги христианлар орасида ксп аёлга уйланганлар бслганлиги тарихдан маълум.
Аввал ҳам айтганимиздай, Ислом чегарасиз амал қилинган, аёлларнинг азобланишига йсл очган ксп аёлга уйланишни тсрт билан чегаралади. Бирдан ксп аёлга уйланувчилар учун бир қатор масъулликлар бор. Зарурий ҳоллардан ташқари бир аёлга уйланишни тавсис стилган, бунинг адолатга мос сканлиги таъкидланган.
Баъзи ислом душманлари Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ксп аёлга уйланишларини "хотинбозлик", "шаҳватпарастлик" каби даъволар билан изоҳлашган ҳаракат қилганлар. Ҳар нарсада инсонистга намуна бслган Лайғамбар (с.а.в.)имизга нисбатан бу ссзлар бсхтондир. Буларни мантиқсиз сканлигини Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) ҳаётини срганган ҳамма билади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:38:48
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ёшликнинг снг қайноқ даври бслган 25 ёшларига қадар уйланмаган, аёлларни қслга олиш осон бслган жоҳилист даврида бу сътиборли ҳолат.
Ҳадича онамизга (р.а.) уйлангандан кейин бошқа аёл олмаган, вафот стганларидан сснг 53 ёшларида ксп аёлга уйланганлар.
Лайғамбарлик вазифасини бошлаган пайтларда Қурайшнинг катталари давойингдан воз кеч, дес Макканинг снг гсзал аёлига уйланишини таклиф қилганлар. Лайғамбаримиз сса: "Қуёшни снг қслимга, ойни сса чап қслимга берсангиз ҳам мақсадимга етмасдан туриб, бу даъводан воз кечмайман" деб қатъий ҳаракатни сртага қсйганлар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) (астағфируллоҳ) хотинбоз бслганларида, сзидан 15 ёш катта ва айни пайтда бева бслган Ҳадича онамизга смас, ёш аёлларга уйланардилар.
А асулуллоҳнинг Ҳазрати Ойшадан бошқа уйланган ҳамма аёллари бева сди. Бокирага уйланишни жинсий томондан самарали бслишини билганларидан бошқаларига шуни тавсис стганлари ҳолда сзи нима учун беваларга уйландилар?
Жобир ибн Абдуллоҳ мушк анбар сепиб Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ёнларига келгач, Лайғамбаримиз ундан:
- Уйландингми? - деб ссрадилар. Жобир:
- Ҳа, - дегач, А асулуллоҳ:
- Аёлинг бокирами, бевами? - дедилар. Жобир:
- Бева, - деб жавоб берди. Кейин А асулуллоҳ:
- Кошки бирга севишиб сйнашадиган, кулиб хурсандчилик қиладиганингиз - бокира бирисига уйлансанг сди - дедилар.
Агар Лайғамбаримиз шаҳватпараст бслганларида беваларга смас, бокираларга уйланар сдилар. Кимнинг ёш ва гсзал қизини истасалар жони билан рози бслар сди.
Лайғамбаримиз бирдан ксп аёлга ёш пайтларида смас, аёлга сҳтиёж бслмайдиган ёшларда уйланиб, айни пайтда бунинг орқасидан келадиган ҳар турли даъволарга олдиндан жавоб бериб қсйганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:39:07
Асосий мақсад ва ҳикматлар

Лайғамбаримизнинг ксп аёлга уйланишларидан ксзланган баъзи мақсад ва ҳикматларни қуйидагича шарҳлаш мумкин.
1. Таълимий мақсади.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёлларининг ҳам сри, ҳам устози сдилар. Аёлларининг диний мавзуларни срганишлари ва бошқаларга сргатишлари аҳамистли бир зарурат сди.
Кспгина аёллар, айниқса, ҳайз ксриш, чиллалик (нифос), ср-хотин алоқалари борасида Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га савол беришга услар сдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ҳам баъзи мавзуларни очиқчасига айтиш срнига киносчи тарзда айтар сдилар.
Ҳазрати Ойша онамиз шундай ривост қиладилар:
"Ансордан бир аёл А асулуллоҳ (с.а.в.)дан ҳайз ксрганида қандай ювиниши кераклигини ссради. А асулуллоҳ унга ювинишни сргатдилар. Кейин:
"Устида ҳид бслган озгина пахта олиб, сша билан поклаш" дедилар. Аёл:
- У билан қандай покланай? - деди. А асулуллоҳ (с.а.в.):
- У билан поклан, - дедилар. Аёл:
- У билан қандай покланай, сй А асулуллоҳ? - дегач, Ҳазрати Лайғамбар:
- Субҳаналлоҳ! У билан поклан, - дедилар.
Мен у аёлнинг қслидан тутиб, пахтани шу ерга қсй, қоннинг изини қидир, - дедим ва пахтани қссдиган ерни очиқ айтдим.
А асулуллоҳ бундай мавзуларда аёлларга очиқча гапиришдан ҳаё қилардилар. Бундай вазистларда мсъминларнинг оналари бслган аёллар даврага қсшилиб муаммоларга ечим топар сдилар. Лайғамбаримизнинг оила ҳаёти билан боғлиқ суннатлар фақат аёллар воситасида бизларга етказилган. Зотан, бошқача бслиши мумкин ҳам смас.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:39:26
2. Қонуний мақсади.
Масалан Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг Жаҳш қизи Зайнаб (р.а.)га уйланишлари бир жоҳилист одатини йсқотиш учун бслган. Араб урф-одатларига ксра асранди бола ажрашган аёлга унинг боқиб олган отаси уйлана олмас сди. Исломга ксра асранди бола бслишни ҳеч бир қонунийлиги йсқ сди. Жоҳилист даврининг одатини йсқотиш учун Жаноби Ҳақ Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га асранди боласи Зайддан ажрашган Зайнабга уйланишни амр қилди.

3. Ижтимоий мақсади.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг баъзи уйланишлари жамистдаги севги ва қариндошлик ришталарини мустаҳкамлашга қаратилган сди.
Масалан, Ҳазрати Абу Бакрнинг қизи Ҳазрати Ойша ва Ҳазрати Умарнинг қизи Ҳафса онамизни никоҳларига олишлари, ҳамма нарсани Ислом учун бағишлаган бу муборак зотларга мукофот ва уларни оилаларига сқинлаштириш учун сди. Яна Исломга катта хизматлари сингган Ҳазрати Усмон ва Ҳазрати Алига сз қизларини беришлари ҳам шу мақсадга қаратилганди. Уйланган аёлларининг қариндош уруғлари ҳам А асулуллоҳ билан снада сқин бслишга сришган бслар сдилар.

4. Сиёсий мақсади.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг баъзи аёлларига уйланишлари, қабилаларнинг Исломга киришига, ҳеч бслмаганда душман бслмасликларига қаратилган сди. Аввал айтганимиздай Софис ва Жувайрийс оналаримизга бу мақсадда уйланганлар.

5. Инсонийлик мақсади.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) инсонларнинг снг олийжаноби ва снг марҳаматлиси сдилар. Баъзи аёллар Ислом учун буюк фидокорлик қилганлар, Ҳабашистонга ҳижрат қилганлар, срларининг вафоти билан бева қолиб ҳимосга муҳтож ҳолга келганлар. Лайғамбаримиз бу ихлос ва фидокорликлари учун уларни никоҳларига, ҳимосларига олишлари инсонийликнинг снг гсзал ксринишидир. Савдо, Умму Салама ва Умму Ҳабиба оналаримизга шу мақсадда уйланганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:45:21
Муҳим бир савол...

Исломист уйланишни тсрт аёл билан чегаралагани ҳолда Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) нимага айни пайтда тсққиз аёл билан сшашда давом стдилар, деган саволга шундай жавоб берилади:

Аёлларнинг тсрт нафар билан чегараланиши билан боғлиқ ост Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) снг сснгги уйланишларини амалга оширгандан кейин нозил бслган. Бу ост нозил бслгач, ёнида тсртдан ортиқ аёллари бслганларнинг фақат тсрттасини олиб қолиб бошқаларидан ажрашишлари амр стилгани ҳолда, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг никоҳида тсққизта аёл бор сди. Аслида Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) диннинг амрларини аввал сзлари тадбиқ қилар сдилар. Лекин бу ерда бошқа вазист сди. Агар тсққизта аёлнинг бештаси билан ажрашсалар, улар бошқа кимсаларга турмушга чиқишлари мумкин смасди. Чунки улар мсъминларнинг оналари ҳисобланардилар.

"Сизлар учун Аллоҳнинг пайғамбарига озор бериш ва унинг ортидан аёлларига уйланишингиз ҳеч қачон дуруст смасдур. Чунки бу (ишларингиз) Аллоҳнинг наздида улуғ (гуноҳ) бслган ишдир" (Аҳзоб сураси, 53-ост).

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ажрашиш борасида аёлларига сркинлик берганлар. Лекин ҳаммалари Лайғамбаримизнинг никоҳларида қолишни танладилар.

"А­й пайғамбар, жуфтларингизга айтинг: Агар сизлар ҳаёти дунёни ва унинг зеб-зийнатларини истайдиган бслсангизлар у ҳолда келинглар, мен сизларни (сша нарсалардан) баҳраманд қилай ва чиройли кузатиш билан кузатай.

Агар Аллоҳни, Унинг пайғамбарини ва охират диёрини истайдиган бслсангизлар, у ҳолда шак-шубҳасиз Аллоҳ сизларнинг орангиздаги чиройли амал қилгувчилар учун улуғ мукофот - жаннатни тайёрлаб қсйгандир"
(Аҳзоб сураси, 27-28-остлар).

Бу остларнинг нозил бслиши сабаби ҳақида шундай ривост бор. Жобир (р.а.) ривост қиладилар:
Ҳазрати Абу Бакр (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига кириш учун рухсат ссрашди. А асулуллоҳнинг сшиклари олдида кспчилик стирарди. Абу Бакрга рухсат берилмади. Кейин Ҳазрати Умар (р.а.) келдилар, рухсат берилмади. Кейин иккисига ҳам рухсат берилди. А асулуллоҳнинг ҳузурларига кирдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) атрофида аёллари бслгани ҳолда стирар ва ҳеч гаплашмас сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:45:36
Ҳазрати Умар "Мен А асулуллоҳга бир нарса дейман. Балки хуш ёқар, деб:
- А­й А асулуллоҳ! Агар Зайднинг қизи (аёлларини назарда тутспти) мендан нафақа истаган бслса, унинг бсйнини пичоқ билан кесаман, дедилар. Ҳақиқатдан Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) муборак тишлари ксринадиган даражада жилмайдилар ва гапира бошладилар:
- Мана булар ҳам атрофимда стириб, нафақа истасптилар, - дедилар. Буни сшитган Ҳазрати Абу Бакр туриб, Ойша онамизни, Ҳазрати Умар Ҳафса онамизни урмоқчи бслдилар. Иккаласи ҳам:
- А асулуллоҳнинг қслида бслмаган нарсаларни ссраспсизларми? - дер сдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) уларни тсхтатдилар. А асулуллоҳнинг аёллари:
"Биз бу мажлисдан кейин А асулуллоҳдан ёнида бслмаган ҳеч нарсани ссрамаймиз, -дедилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг аёллари ҳам бир ожиз инсон бслганларидан дунё неъмат ва зийнатларини орзу қилишлари табиий сди. Лекин А асулуллоҳ (с.а.в.)га аёл бслиш ҳар ҳолда дунёда сришиладиган снг катта неъмат ва саодатдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:46:00
Лайғамбар (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) сзлари учун оддий оила ҳаётини танладилар. Бу чорасизлик ва йсқсизликдан смас сди. Чунки А асулуллоҳ даврларида фатҳлар қилинган, слжалар қслга олинган, ксп кимсалар бой бслган, лекин А асулуллоҳнинг ҳаётларида сзгариш бслмаган сди. сзларига келган совға, садақа ва закотни дарров лойиқ ерларга тарқатар, сзлари сса дунё ҳаётини сткинчи неъматларига қайрилмай, оилалари билан умматга намуна бслар сдилар. Бу А асулуллоҳ (с.а.в.)га диний амр, мажбурист смасди. Чунки Исломда ҳалол бойлик таъқиқланмаган. Лекин жамистнинг олдида бслган кишилар ҳар соҳада фидокорлик қилишлари табиийдир.

А асулуллоҳ (с.а.в.) олтин товоқда овқат ейишни ёки саройларда сшашни истаганларида бемалол сриша олардилар. Айниқса, Араб срим ороли қслга киритилгандан сснг бунга тсла имкон бор сди. Лекин А асулуллоҳ иймон ва сътиқодни бойликдан устун сканлигини, уқтиришни истар сдилар. Буни сса оддий ҳаётлари билан исбот стдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:46:22
Бсйра устида...

Ҳазрати Умар (р.а.) ривост қиладилар:
А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнларига бордим. Бсйрани устида сдилар. Анларига стирдим. Қарасам, устларида лснгидан бошқа ҳеч нарса йсқ. Вужудларининг ён томонига сса бсйрани изи тушган. Ксрдимки, бир со1ча арпа, тери ошлашда ишлатиладиган салом дарахтининг спроқлари тсшалган, девома ошланган тери осилган.
Буларни ксргач, ксзларим ёшга тслди. А асулуллоҳ (с.а.в.):
- А­й, Ҳаттоб сғли! Аимага йиғласпсан? - дедилар. Мен дедимки:
- А­й, А асулуллоҳ! Аимага йиғламай? Шу бсйра ён тарафингизда из қолдирибди. Мол-дунёнгиз шу нарсалардан иборат, холос. Аллоҳни Лайғамбари, сайланган бандаси бслганингиз ҳолда фақирсиз, Кисро ва Қайсар сса боғлар ичида салтанат соҳиби бслиб стирибди. А асулуллоҳ:
- А­й, Умар! Охират бизники, дунё сса уларники бслишини истамайсанми? -деганларида:
- Истайман, - дедим.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёлларининг хоналари ҳам оддий лой ва хурмо шохларидан қилинган сди. Уйларининг сшикларида тус ёки счки жунидан қилинган пардалар бор сди.
Ҳазрати Ойша онамиз ҳикос қиладилар:
"Баъзан бир ойлаб уйимизда олов ёнмас сди. Сув ва хурмо билан кун ксрар сдик. Баъзи вақтлари ансор қсшниларимиз сут берар сдилар".
Ҳазрати Умар (р.а.) айтадилар:
"Бир кун қарасам, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) очликдан азоб чекмоқдалар. Қорин тсйдиргани хурмо ҳам топа олмабдилар".
Абу Ҳурайра (р.а.) ҳикос қиладилар:
- А асулуллоҳга бир куни иссиқ овқат келтирилди. Еган овқатидан кейин шундай дуо қилдилар:
"Аллоҳга ҳамд бслсинки, қачондан бери менинг қорнимга иссиқ овқат кирмаган сди".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:47:59
Абу Талҳа (р.а.) ҳикос қилади:
А асулуллоҳнинг ёнларига очликдан шикос қилиш учун келдик. Қорнимизга боғлаган бир тошни ксрсатдик. А асулуллоҳ сса қоринларига иккита тош боғлаган сдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг аёллари ҳам камтарона ҳаётдан фақат бир марта шикост қилганлар. Лекин мол-дунё ёки Ҳазрати Лайғамбардан бирини танлаш ихтиёрларига берилганда, ҳеч иккиланмай А асулуллоҳни танлаганлар.
Шаҳватни ва дунё неъматларидан фойдаланишни ксзлаган ва бунинг учун аёлларини кспайтирган бир кишининг ҳаёти шундай бсладими?
Фатҳларда қслга киритилган слжаларни, сзлари ҳоким бслган юрт, слка, шаҳар бойликларини сз айшу ишратларига, нафси аммора йслига сарфлаган золим ва худбин диктаторларнинг ҳаётлари қайдаю, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг оддий ҳаётлари қаёқда?! Агар дабдабали сшашни истаганларида сди, ҳамма сз хоҳишлари билан бору-йсғини А асулуллоҳга фидо қилиши аниқ сди. Аммо дунё лаззатларидан кечиб, камтар бслиб сшашни афзал ксрдилар.
"Қулларни еганидай ейман. Қулларни стиргани каби стираман. Чунки мен ҳам қулдан бошқа нарса смасман". Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) оддий еганлар, оддий кийинганлар, оддий сшаганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:48:48
Исроф ва дабдаба

Исроф ҳаддан ошиш, иқтисод сса меъёрда ҳаракат қилишдир. Коинотда ҳамма нарса маълум мувозанат ва тартибга бсйсунади. Бутун безовталикларнинг сабаби бу мувозанатнинг бузилишидир. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.):
"срта йслни танлангларки, нажотга сришасизлар".
Давлатнинг иқтисодий тизими каби, оила ҳаётида ҳам асосий жиҳат кирим-чиқим орасидаги мувозанатни таъминлашдир. Оталаримиз буни "Ксрпангга қараб оёқ узат" дес ифодалаганлар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ҳаётларидай исломий оила исроф ва дабдабага смас, камтарлик ва самимист устига қурилади. Ҳозирги кунда рсзғордаги исрофлар оила қурилаётган пайтдаёқ бошланмоқда. Ҳолбуки, Лайғамбаримиз айтганларидай:
"Аикоҳнинг снг хайрлиси енгил ва оддий бслганидир".
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) ва асҳобларининг оила ҳаётлари бағост камтар ва оддий сди. Уларнинг бу оддий ҳаётлари ҳузурсизликка сабаб бслмади, аксинча, иймон ва қаноат ҳузури ичида бахтли сшадилар. Зотан, ҳақиқий бойлик кснгил тсқлигидир.
Турли ахборот воситаларида озиқ-овқат маҳсулотлари тинимсиз реклама қилинаётган, тижоратни сеҳргарлик ҳолига келтириб, оддий маргаринни жаннат таоми, қандайдир нотабиий ичимликларни кавсар шароби дес тақдим стилган ҳозирги пайтда буларни унча-мунча одамга ҳайратли, таажжубли туюлиши ҳам табиий. Ҳадсиз орзу ҳаваслар ортидан елиб югуриш инсонларнинг асосий мақсадларидан чалғитиб, борган сари сзининг домига тортиб бормоқда.
Алберт А­йнштейн камтар ҳаёт борасида шундай дейди: «Ҳамманинг сз ғосси бор. Ҳамма шу ғос ортидан кетспти. Менинг уч ғосм бор: Яхшилик, гсзаллик, тсғрилик. Мени ҳеч қачон бошқа слтироқ ғослар сраб ололмайди.
Мол-мулк, дабдабали ҳаёт, шон-шуҳратга сришиш каби орзулар менга бегона. Мен камтар ҳаётга кснгил берганман. Буни ҳам баданга, ҳам руҳга фойдали бслганига ишонаман».
Ҳаммада дунёга майл борлиги шубҳасиз. Муаммо бу орзу ва майлни йсқ қилиниши смас, балки меъёр мезонида жиловлаб туришдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:51:51
Оилада айланган исроф чархи

Афсуски оила ҳаётидаги даҳшатли исроф, дабдаба мусулмонларга ҳам тегишли. Кспчиликни уйи Фиръавн ва Аамрудникидан ҳам стиб тушади. Уйлар сервант ва шкафларида олтин, кумуш, таглик ва креслолар ипак билан безалмоқда, уйлар гсё музей ва ксргазма салонларига айлантирилмоқда.
Олтин, кумуш ва ипак буюм ишлатишнинг гуноҳи ҳам оғирдир. Зеро, Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) мусулмонларга олтин, кумуш идиш-товоқлардан еб-ичиш, сркакларга ипак кийишни ва ипакли мато устига стиришни таъқиқлаганлар.
Қийинчилик билан топилган пуллар осонгина сарф қилинмоқда. Зеро, пул топиш баланд чсққига катта тошни чиқариш, сарфлаш сса тошни пастга юмалатиш кабидир.
Ҳазрати Абу Бакр: "Бир неча кунга етадиган бир ризқни бир кунда сарф қиладиганлардан жаҳлим чиқади", - деганлар.
Сарфлашда асосий нарса сҳтиёждир. Бир нарсага сҳтиёж бслмаса, қанча арзон бслса-бслсин, сотиб олинмаслиги керак. Чунки кераксиз буюмларга пул сарфланаверса, қиймати, қадри тушиб, инфлсяисга учрашиш муқаррар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:52:38
Аёлларимиз диққатига!
Айниқса, исрофгарчилик борасида аёлларимиз анча устунлик қиладилар. Меҳмондорчиликлар дабдабали кимсзарга айлантириб юборганлар.

Ҳар меҳмондорчиликка снгича қиёфа билан боришни фазилат санаб, бошқаларни ҳам бу маъносиз бир мусобақага тортмоқдалар ва айни ҳаракатлари билан Ҳақ ризосига қарши боришмоқдалар.
Мусулмон ҳамма нарсадан олдин солиҳ амаллар билан Аллоҳнинг розилигини исташи зарур. Жаноби Ҳақ кийим ёки мол-дунёга смас, қалб ва амалларга қарайди. Инсонларга чиройли ксриниш сзларини ҳар балога ураётганлар Аллоҳ ҳузурига қандай боришни сйлаб ксрмайдиларми? Бир ликопча ёки пиёласи синиб қолса, сервиз бузилди, деб снгисини олишни гсё "фарқ" деб билувчилар, бунинг ранги бунга мос келмади, айнан сзидан топишим керак, дейдиганлар, ибодатларга, фарзларга, вожибларга айни шу фидокорликни ксрсата оладиларми?
Қизига сеп тайёрларкан, бир нарса кам бслса ҳам "бслмайди" деб оёқ тирайдиганлар, болаларнинг имонлари, ибодатлари, тарбислари, абадий саодатлари учун айни талабчанликни ксрсата оладиларми? Ҳолбуки, болаларга қоладиган снг қийматли мерос мол-дунё смас Исломий бир тарбис ва ахлоқдир.

Дунёвий дахмазалар билан андармон бслиб, охиратни унутсак, ҳолимиз нима кечади?! Тупроқ бсладиган баданларни безаб, абадий сшайдиган руҳларимизга бепарво бслсак, боқий дунёга қай юз билан борамиз?

Бир қанча мусулмон оилалар гсё жамистда ҳеч бир фақир йсқдай, иймон учун қилинадиган ҳеч бир иш қолмаганидай, исроф ва дабдаба билан сз сармосларини кскка совуришаётгани ғост ачинарлидир. Ҳолбуки, Қуръони каримга қулоқ тутсак, айни муддао бсларди.

"(А­й Муҳаммад) қавми-қариндошга, мискин ва йсловчига (хайру сҳсон қилиш билан) ҳақларини адо стинг ва исрофгарчиликка йсл қсйманг. Чунки исроф қилгувчилар шайтонларнинг дсстлари бслган кимсалардир. Шайтон сса Ларвардигорига бутунлай кофир бслгандир" (Исро сураси, 26-27-остлар).

Зотан, исроф ва ҳаром йслларга пул сарфлашни ташвиқ қиладиган шайтондир. Шайтон васвасасига учадиганлар сса унинг дсстларидир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:52:50
Аввало ҳузур.
Уйда ҳузур бслмаса, дунёнинг снг люкс уйи бслса ҳам, нима қиймати бслади? Бир кишининг нафаси сиқаётган бслса, хоҳ саройда бслсин, хоҳ кулбада нима фарқи бор? Оёқ кийим оёқни сиқса, хоҳ майдонда айлан, хоҳ тор жойда ҳеч нарса сзгармайди.

Ҳақиқий бахт кснгилда бслади. Лайғамбаримиз (с.а.в.) айтганларидай, бойлик мол-дунёнинг ксплиги смас, кснгил тсқлигидир.

Бу сунъий гуллар смас, ҳиди сткинчи бслмайдиган, ранги сслмайдиган абадист гулларининг талабгоримиз.

Бахт фақат мол-мулк билан бслганида сди, асҳоби киром (р.а.) ва Лайғамбаримиз (с.а.в.) мол-мулкларини Маккада ташлаб, иймонлари учун Мадинага ҳижрат стмас, гсзал ҳаётдан кечиб, жиҳод майдонларига югурмас сдилар. Ҳузурнинг боши қаноатдир. Қаноат сса борига шукр қилиш, очксзлик қилмасликдир. Шоир Абул Отоҳил шундай деган:

"Қслингдагилар сени хурсанд қилмаса, ер юзидаги ҳамма нарсага сга бслсанг ҳам сна хурсанд бслмайсан".

А­ҳтиёжлар ортса, асирлик ҳам ортади. Чунки ҳар орзу-истак бир тугундир. Истакларни қанча камайтирсак, шу қадар ҳур бсламиз. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) шундай деганлар:

"Кимки жони ва моли хавфсиз, вужуди соғлом, сна кунлик ейдигани қслида бслиб уйғонса, бутун дунё унга берилган, деганидир". сам ва қайғудан қутулишнинг сгона йсли, кснгилни илоҳий муҳаббат ва маърифат билан тслдиришдир.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:53:15
Шукр қиладиган ксп нарсамиз бор...

Кейинги вақтларда "шукр" ссзи унутилгандай бслди. Ҳамма сз ҳолидан шикост қилади. Бор нарсага шукр қилмай, йсқ нарсаларга оҳ-воҳ уришининг фойдаси йсқ, зарари бор. Болаларимиз ёнимизда, хавфсизлигимиз ва осойишталигимиз жойида, қорнимиз тсқ, устимиз бут бслса, саломат бслсак, дунёдаги снг бахтли инсонмиз дейишга, шундай сй-хаёлга нима тссқинлик қилади. Ажабо! Арпа нон топа олмай дарахт спроғи ейишга мажбур бслган илк мусулмонларни сйлайлик. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг қоринларига иккита тош боғлаганларини, кетма-кет икки кун буғдой унидан қилинган нон ес олмаганларини, оналаримизнинг икки, уч ой уйларида қозон қайнамаганини сслайлик. Бизларга берилган неъматларни сйлаб, А аббимизга шукр қилайлик. Зеро, шукр неъмат ва бахтни орттиради. Жаноби Ҳақ шундай дейди:

"Қасамки, агар берган неъматларимга шукр қилсангизлар, албатта, (уларни снада) зиёда қилурман. А­нди агар куфрони (неъмат) қилсангизлар, албатта азобим ҳам жуда қаттиқдир" (Иброҳим сураси, 7-ост).

Бу нонксрликнинг азобини руҳий зарба билан, маънавий очлик билан тортспмиз. Тизгинсиз ҳирс ва орзуларнинг оловлари ичида қоврилспмиз.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:53:40
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) — оила бошлиғи

Маълумки, А асулуллоҳ (с.а.в.) умматининг маънавий отаси, аёллари (р.а.) сса мсъминларнинг онаси мавқеидадирлар. Лайғамбаримиз (с.а.в.) бу борада шундай деганлар:

"Мен сизни отангиз срнидаман, сизга ҳамма нарсани сргатспман". Жаноби Ҳақ ҳам уларнинг ва аёлларининг мавқеларини шундай деган:

"Лайғамбар мсъминларга сзларидан ҳам ҳақдорроқдир, унинг аёллари сса уларнинг оналаридир" (Аҳзоб сураси, 6-ост).

Бутун мсъминлар бу оилага мансуб ака-ука, опа-сингиллардир.

А асули акрам (с.а.в.) мсъминларни сз оталаридан зиёда қсл остиларига олганлар, уларнинг азоб чекмаслиги учун сзлари ксп зулмларга чидаганлар. Шу билан бирга А асулуллоҳ (с.а.в.) шахсий оила ҳаётларида ҳам бутун инсонистга срнак ксрсатганлар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) аёлларга схши муносабатда бслиш комил мусулмон бслишнинг шарти дес марҳамат қилганлар:

"Сизларнинг снг хайрлиларингиз аёлларига снг схши муносабатда бсладиганларидир. Оиласига снг схши муносабатда бслганингиз сса менман".

А асулуллоҳ (с.а.в.) аёлларини бир омонат сифатида ксрардилар. Аёлларга схши муносабатда бслинишини истаган Лайғамбаримизнинг сзлари бу борада снг гсзал намуна бслганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:53:57
Аамунали ср сифатида"¦

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) оилавий ҳаётларида аёлларини ҳатто чертмаганлар, ҳақорат қилмаганлар, уларга ҳамма вақт меҳр билан сқинлашганлар. Уларнинг моддий-маънавий сҳтиёжларини қондириш учун қслларидан келганча ҳаракат қилганлар.

Аёлларига уйланарканлар, ҳаммаларига маҳр бериб, тсй қилиб, асҳобларига зиёфат берганлар, ҳар бирларига алоҳида хона берганлар.

Лайғамбаримиз уларнинг ейдиган ва кисдиганларини таъминлаганлар ва бу борада умматга тавсис берганлар.

"Ҳаражатнинг снг хайрлиси оила аъзоларига қилинган сарф-ҳаражатдир".

Кейинчалик сса бу сарф-ҳаражатнинг садақа, аёлини оғзига кирган луқманинг савоб сканлигини айтганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:54:35
Аёллари билан суҳбатлари...

Лайғамбаримиз аёллари билан алоҳида-алоҳида ҳам, йиғилган ҳолда ҳам суҳбат қилар, ҳол-аҳвол ссрар сдилар. Бомдод ва аср намозларидан кейин уларни зиёрат қилар, кечки зиёратда улар билан умумий суҳбат қилар, уларга ҳикос айтиб берар сдилар. Софис онамиз (р.а.) билан срталабгача суҳбатлашганлари ривост қилинади.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг аёлларига айтиб берган қиссалардан бири Умму Зар қиссасидир. Унда сн бир аёл срлари ҳақида бир бирларига гапирар, кимдир сридан хурсанд, кимдир сса шикост қилади. А­ри Абу Зардан жуда хурсанд бслган сн биринчи аёл Умму Зарнинг ссзлари тугагач, А асулуллоҳ (с.а.в.) Ойша онамизга:

"А­й Ойша, Умму Зарга Абу Зар қандай бслса, мен ҳам сизга нисбатан шундайман" деганлар. Умумий ҳолдаги суҳбатлар А асулуллоҳ сша кеча кимнинг ёнида тунайдиган бслсалар, сша онамизнинг хоналарида бслар сди. Бу суҳбатлар аёлларига диний билим бериш, уларни кснгилларини олиш, агар ораларида рашк бслса, уни кетказишга ҳаракат қилар сди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:54:51
Аёлларига ҳазил ва улар билан мусобақалари.

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) самимистсиз ва зерикарли ҳаёт тарафдори бслмаганлар, сзлари ҳам вақти-вақти билан аёллари билан ҳазиллашганлар. Ҳатто Ойша онамиз билан югуриш мусобақасини сйнаганлар. Зеро, инсон табиатида хурсандчиликка, ҳазилга ва дам олишга сҳтиёж бор. Қувончсиз, ҳазилсиз ҳаёт бслмайди. Буни схши билан Лайғамбаримиз ора-сирада ҳазиллар қилганлар. Умма Айман (р.а.) Лайғамбаримизнинг снагалари:
- А­й А асулуллоҳ! Мени тусга миндир, - дегач, А асулуллоҳ:
- Сизни бсталоққа миндираман, - деганлар. Умму Айман:
- Бсталоқ мени кстармайди, - деганида, А асулуллоҳ:
- Ҳамма тус ҳам қачондир бсталоқ бслган, - деб ҳазил қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:55:14
Аёллари билан маслаҳатлари.

А асулуллоҳ (с.а.в.) турли масалалар юзасидан аёллари билан маслаҳатлашар сдилар. Айниқса, Ҳадича онамизга қарши бслмасдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг Умму Салама онамиз (р.а.) тавсисларига амал қилганларига доир бир мисол келтирсак:
"Худайбис сулҳи имзоланган сди. Бу сулҳга ксра, шу йили умра қилиш учун келганлар келаси йил Каъбани зиёрат ста олардилар. Бу шарт саҳобаларга малол келди. Худайбисга қадар сҳромга кирганлар умра қилишни жудасм истар сди. Лекин А асулуллоҳ (с.а.в.) аҳдга содиқ қолишни истар сдилар.
Қурайш вакиллари кетгандан кейин А асулуллоҳ сринларидан туриб:
"А­й инсонлар! Туриб қурбонликларингизни ссйинглар. Кейин сочларингизни олдиринглар ва сҳромдан чиқинглар" дедилар. Ҳеч ким срнидан қсзғалмади. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу амрни уч марта такрорладилар. Ҳеч ким турмади. Кейин А асулуллоҳ (с.а.в.) Умму Салама онамизнинг ёнига келдилар:
- А­й А асулуллоҳ, нима бслди?
- А­й, Умму Салама! Халқнинг бу ҳаракати нима? Ҳайрон қоладиган нарса тсғриси. Уларга сҳромдан чиқинглар, деб такрор-такрор айтспман. Ссзларимни сшитган ҳолда юзимга қараб ҳеч бири буйруғимни бажармаспти...
Умму Салама онамиз шундай деди:
- А­й А асулуллоҳ! Дарров бориб қурбонликларни ссйиб, сочингизни олдиргунча, ҳеч кимга ҳеч нарса деманг. Шундай қилсангиз саҳобалар сизга ссзсиз сргашадилар.
А асулуллоҳ (с.а.в.) Бисмиллоҳи Аллоҳу Акбар деб қурбонлик тусларини ссйдилар. Шунда бошқалар ҳам дархол сринларидан туриб, тусларини ссс бошладилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:55:26
Аёлсиз сафарга чиқмасликлари

А асулуллоҳ (с.а.в.) сафарга аёлларидан бир ёки иккиталарини ёнларига олардилар. Қайси бирларининг боришлари қуръа орқали аниқланарди.
Бу усул улар орасида вужудга келадиган рашкка тссиқ бслар сди.
А асулуллоҳ (с.а.в.) видолашув ҳажига бутун аёлларини олиб борганлар, шу тариқа уларга катта илтифот ксрсатган сдилар. Лайғамбаримизнинг аёллари (р.а.) сафар давомида тус устига жойлаштирилган чодирда стирар сдилар.
Лайғамбаримиз (с.а.в.) бирор жойга таклиф стилсалар, аёлларидан баъзилари бслишини шарт қилиб қсйганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:55:39
Тенг муносабатда бслишлари

А асулуллоҳ (с.а.в.) навбат билан ҳар кунини бир аёлларига ажратиб, бу тартибда талабчанлик бслардилар. Шундай дуо қилардилар:
- А­й А аббим! Мен қила олган тақсимот шу. Қила олмаганларим учун мени айблама.
Қила олмаганим, деб севгини назарда тутардилар. Чунки инсон сз кснглига ҳоким бслиши ва севги борасида ҳаммага тенг муносабатда бслиши мумкин смас.
А асулуллоҳ (с.а.в.) вафот стишларидан олдин касал бслиб қолганларида Ҳазрати Фотима (р.а.) онамиз бошқа аёлларини айланиб:
- А асулуллоҳ (с.а.в.) сизларни зиёрат қилиш учун қийналсптилар деганларида, қолганлар: А асулуллоҳ истаганларини қилсинлар, дейишди. Шундан кейин Лайғамбаримиз Ҳазрати Ойша онамизнинг ёнларида қолиб, уларнинг қучоқларида жон таслим қилганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:56:08
Аёлларига нисбатан севгиси

А асулуллоҳ (с.а.в.) аёлларига доимо меҳр билан муомала қилганлар. Уларнинг ксз ёшларини қсллари билан артиб, муборак тиззалари устига уларни стирғизиб тусдай миндирган, аёлларни нозик чиннига қиёслар сдилар.
Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) Анжаша исмли билан қора қуллари бслиб, овози гсзал сди. Қсшиқ айтса, туслар тезлашиб, чодирдаги аёллари безовта бслар сди. А асулуллоҳ Анжашага:
"А­й Анжаша! Тусларни секинлаштир. Бслмаса чинниларни синдирасан" дедилар.
Ойша онамиз ривост қиладилар:
А асулуллоҳ (с.а.в.) ҳар кун аёлларини зиёрат қилар, ҳар бирларига сқинлашганларида қслларини бошига қсйиб, уни спар, охирги аёлларига келгач, агар навбат унда бслса, унинг ёнида қолар сдилар.
Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳафса онамизга (р.а.) ёзув сргатиши учун Шифо хотинни тайинлаганлар. Бундан ташқари аёлларининг ва бошқа оила аъзоларининг ибодатлари билан қизиқар, уларни таҳажжуд намозига турғизиб, хайрли ишларга ташвиқ қилар, ёмон ҳаракатлардан қайтарганлар. Лайғамбарнинг аёли бслиш охиратда қутқарадиган восита бслолмайди, дес хайрли ишларга тавсис стганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:56:26
Уй ишларида ёрдам беришлари

Ҳамма Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)га хизмат стиш учун югургани ҳолда шахсий ишларни сзлари қилишни севардилар. Қози Иёз Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) уйдаги ишлари ҳақида шундай дейди: "Уйда рсзғор ишлари билан машғул бслар, сз кийимларини тозалаб, қсйини соғар, йиртиқларини смаб, оёқ кийимни таъмирлар, уйни супуриб, тусни ҳам сзлари боғлаб, емини берар, хизматчилар билан бирга овқат ер, улар билан хамир қорар, бозордан олганларини сзлари келтирардилар". Баъзилари сйлаганидай уй ишларида аёлларга ёрдам бериш, улар ташиган юкни учидан ушлаш сркакликка срашмайдиган бслганда сди, А асулуллоҳ (с.а.в.) ҳеч қачон бундай қилмас сдилар. Оила аъзоларига ёрдамлашиб ҳам қадр, ҳам оила аъзоларининг ҳурматига сга бслганлар.
Уй ишларида аёлларга ёрдамчи бслишни сркак учун ор деб ҳисобловчилар Ҳазрати Лайғамбарга (с.а.в.)нима дейдилар?
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг йслларидан бориш ҳар бир мусулмонга лозим бслгани ҳолда, уй ишларида суннатларига тескари ҳаракат қилишни ким, қандай ташвиқ қила олади?
Ундай бслса, хотин қули бслиш нима? Шахсистини ва иродасини аёлга топширган, аёлимнинг жаҳли чиқади деб қсрқадиган одамга айтилади. Аксинча, уйига боғлиқ бслган, оила ҳузурини ҳимос қилиш учун жон бериб ишлайдиган, оила аъзоларининг юкларини енгиллатиш учун уларга ёрдам берадиган, камтар кишилар ҳақиқий сркаклардир. Баъзи жойларда бслганидай уй ишларида аёлларга ёрдам бериш у ёқда турсин, сркак қилиши керак бслган ишларни ҳам аёлларга юклаб сзлари кеча-кундуз қаҳвахонада пинакка кетадиган кишиларнинг умуман сркаклик билан, инсонийлик билан алоқаси йсқ. Булар бир зсравон, боқиманда, дангаса бир зараркунанда холос.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг ҳаракатларини хотин қули деб ҳисоблаб камситиш -иймондан айрилиш демакдир.
Хулоса шуки, намуна бир оила бошлиғи бсла олиш Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг уй бошқарувини схши билиб, шунга ксра ҳаракат қилиш билангина бслади.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:56:40
Аамунали ота

Умматини маънавий отаси ҳисобланган Ҳазрати Лайғамбар уйида ҳам снг гсзал ота намунаси бслганлар. Уйланиш ва бола-чақа сохиби бслишни ташвиқ қилганлар, болаларнинг тарбиссига кспроқ аҳамист берганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:56:54
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг фарзандлари

А асулуллоҳнинг (с.а.в.)ни Ҳазрати Ҳадичадан (р.а.): икки сғил, тсрттаси қиз жами 6 фарзанди дунёга келган сди. Бундан ташқари Марисдан Иброҳим исмли бир сғиллари туғилган сди.
Ҳадича онамиз (р.а.)дан бслган илк сғилларини исми Қосим сди. Арабларнинг одобига ксра, ота илк сғлининг исми билан чақирилар сди. Шунинг учун Лайғамбаримизни (с.а.в.) Абул Қосим (Қосимнинг отаси) дейишарди. Аммо Иброҳим ҳали снди юра бошлаган пайтда вафот стган. Қосимдан кейин Зайнаб, А уқис, Умму Гулсум ва Фотималар дунёга келди. Фотима қизларининг снг кичиги сди. Лайғамбар (с.а.в.) иккинчи сғлларининг исми Абдуллоҳ сди. Бу бола "ат-Тоҳир", "ат-Тоййиб" лақаблари билан чақирилган.
А асулуллоҳнинг (с.а.в.) Ҳазрати Фотимадан (р.а.) ташқари ҳамма фарзандлари сзларидан олдин вафот стганлар. Ҳазрати Фотима (р.а.) Лайғамбаримиздан олти ой кейин риҳлат қилганлар.
Зайнаб холаси А обиснинг сғли Абул Асга, А уқис ва Умму Гулсум сса Ҳазрати Усмонга турмушга чиққанлар. Шунинг Ҳазрати Усмонга "зун-нурайн" (икки нур сгаси) дейилган (р.а.).
Ҳазрати Фотима (р.а.) сса Ҳазрати Алига (р.а.) турмушга чиққанлар. Лайғамбар (с.а.в.)нинг насллари Фотимадан (р.а.) туғилган неваралари Ҳазрати Ҳасан ва Ҳазрати Ҳусайн билан давом стган.
Марисдан туғилган Иброҳим сса 18 ойлик пайтида вафот стган. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг уйларидабулардан ташқари Ҳазрати Али, Зайд ибн Хориса ва тез-тез келадиган Ҳазрати Ҳадича ва Умму Салама оналаримизнинг аввалги срларидан бслган фарзандлари бсларди.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:57:11
Болаларни севишлари

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) болаларни жуда схши ксрганлар, болаларни тусларига миндириб, уларни беҳад севинтирардилар. Уларга салом берардилар.
Бир кун Холид ибн Саид исмли саҳоба (р.а.) кичик қизи билан пайғамбаримизни (с.а.в.) зиёрат қилишга келди. Қиз Ҳабашистонда туғилгани учун Лайғамбаримиз (с.а.в.) унга Ҳабаш тилида "Гсзал қиз" деб, ёнларига олганлар, қизим у билан сйнашиб, икки курак сусги орасидаги "Лайғамбарлик муҳри"ни сйнашга рухсат берганлар. сзларига ҳадс қилинган матони бу қизга берганлар. Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай деганлар:
"Аллоҳ кимларгадир болаларни севдиради, улар севсалар оловдан қутуладилар".
Лайғамбаримиз (с.а.в.) намоз сқиётган пайтларида йиғлаётган бола овози келса, бола ва онаси қайғу чекмасин, деб намозни қисқа қилардилар. А асулуллоҳ (с.а.в.) қслларидаги меваларни аввал болаларга бериб, уларни қучоқлаб спардилар. Бир куни болаларни қучоқларига олиб турган пайтларида бир бадавий келиб:
- Сиз болаларни шундай схши ксрасизми? Менинг сн неварам бор, ҳалигача биронтасини қучоғимга олмаганман? - деган сди. Кейин А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Ундай бслса, Аллоҳ сени шафқат туйғусидан маҳрум қилибди, - дедилар.
Лайғамбаримиз (с.а.в.) Мадинага келганларида Ансор қизлари қарши олишга чиққанлар, севинч ва мақтов ифода стадиган қсшиқлар айтган сдилар. Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бу болаларнинг бошларини силадилар ва ссрадилар:
- Сизлар мени схши ксрасизми? Ҳаммаси бир овоздан:
- Ҳа схши ксрамиз, - деганларида А асулуллоҳ (с.а.в.):
- Мен ҳам сизларни ҳаммаларингизни схши ксраман, - дедилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) фақат сз болаларини ва мусулмонларни болаларини смас, мусулмон бслмаган болаларни схши ксриб, улар билан қизиқар сдилар. Касал бслган бир сҳудийнинг боласини зиёрат қилганлари маълум.
Бир урушда иккита ҳарбий бслим орасида қолган бир неча бола слган сди. Кейин буни сшитган Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) жуда хафа бслганлар. Буни ксрган саҳобалар:
- А­й, Аллоҳни А асули? Аимага бунча хафа бсласиз? Ахир улар кофирларнинг болалари смасми? - дедилар.
- "Бу болалар Аллоҳга шерик қсшган кофирларнинг болалари бслса ҳам, сиздан схшидирлар. Диққат қилинглар, болаларни слдирманглар, болаларни асло слдирманглар. Ҳар туғилган бола Ислом хулқ-атвори билан туғилади".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 16:57:25
Болаларнинг орқасидан ксзёш тскишлари

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Аллоҳнинг тақдирига доимо рози бслганлари шубҳасиз. сғиллари Қосим вафот стганида қайғуга ботиб, қабристонга олиб кетарканлар, Куайкиан тоғига қараб:
- А­й тоғ! Менинг срнимда сен бслганингда йиқилар сдинг, - деган сдилар.
Қизлари Зайнабни сз қсллари билан қабрга қсйдилар. Қабрга қссркан қайғули сдилар. Қабр ичида бироз тургандан кейин севиниб чиқдилар ва:
- Зайнабнинг заифлигини сйлаб, унга қабр азоби ва қабрнинг сиқишини енгиллатиши учун Аллоҳга дуо қилдим. У ҳам дуойимни қабул қилиб, енгиллатди, -дедилар.
Қизлари Умму Гулсумнинг жаноза намозини сқиган ва ксзлари ёшга тслиб қабрнинг бошига стирган сдилар. Қайғудан қабрга туша олмай, бошқасини туширган сдилар. сғли Иброҳим вафот стаётганда уни қучоғларига олиб, ксз ёши тска бошладилар. Абдураҳмон ибн Авф:
- Сиз ҳам йиғласпсизми, сй А асулуллоҳ? Бундай йиғлашни халққа сиз ман қилган сдингизку, - дегач, А асулуллоҳ:
- А­й Авф сғли! Бу бир марҳамат ифодасидир. Мен фақат унда бслмаган хислатларни санаб, слик учун бақириб-чақириб йиғлашни ман қилдим. А аҳм қилмаганга раҳм қилинмайди. Ксз йиғлайди, қалб ғам чекади, бир буюк А аббимизнинг рози бсладиган ссздан бошқасини айтмаймиз. А­й Иброҳим биз сендан айрилганимизга жуда хафамиз.
Иброҳим менинг сғлимдир. У кскрак смадиган чоғида слган бир қсзиғочдир. Жаннатда унинг смизиклик муддатини тамомлаш учун икки она тайинланган.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) бола туғилар-туғилмас у билан қизиқар сдилар. Бир қулоғига азон, бир қулоғига иқомат сқирдилар. Уларга чиройли исм қссрдилар. Хурмо чайнаб, боланинг томоқларига суртар сдилар.
Лайғамбаримиз болаларни туғилганлиги ҳақида хабар олиб келувчиларга ҳадс берар сдилар. сғли Иброҳимнинг туғилганини айтган А офийга бир қул берган сдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:02:00
Етимларнинг отаси

Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) етим бслиб катта бслган сдилар. Етимлик нима сканлигини ҳаммадан схши билардилар. Жаноби Ҳақ бу ҳақда ҳаммага шундай дейди:
"Бас, снди сиз ҳам етимга қаҳр қилманг!" (Ваз-зуҳа сураси, 9-ост).
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) доимо етимларга қанот ёзиб, уларни ҳимос қиладиганларга шу хабарни етказганлар:
"Ўзи ёки бировнинг етимини сстирганлар билан жаннат шу тариқа ёнма-ён бсламан", дес ксрсаткич муборак бармоқлари билан срта бармоқларини ёнма-ён келтирганлар.
Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) етимга қандай шафқат ксрсатганларига доир мисол келтирамиз.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) муборак рамазон байрами куни сйнаб юрган болаларга дуч келдилар. Бурчакда ёлғиз сзи туриб йиғлаётган бир болани ксрдилар ва унинг ёнига бордилар. Ундан:
- Аимага йиғласпсан, сй бола? - деб ссрадилар. Бола шундай деди:
- Боринг ишингизни қилинг, тегманг менга. Отам А асулуллоҳ билан бир жангда шаҳид бслди. Бу байрам менинг кснглимга қувонч берадиган бир инсон топа олмадим.
Лайғамбаримиз унга:
- Мен сенга ота, Фотима сенга опа, Ойша сса сенга она бслишини истайсанми? -дедилар.
Аҳволни тушунган бола шундай жавоб берди:
- Кечирасиз сй А асулуллоҳ! Сизни танимабман.
А асулуллоҳ (с.а.в.) бу болани уйига олиб бордилар. Едириб-ичирдилар. Кийинтириб, озгина пул бердилар ва:
- Бор снди дсстларинг билан сйна, - дедилар. Уни қувончли ксрган дсстлари ссради:
- А­й бола, бу нима хол? Бироз олдин йиғлаб турган сдинг, ҳозир сса қувончлисан. Бола уларга шундай жавоб берди:
- Отамдан хайрли ота, онамдан устун она ксрдим.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:02:20
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг Ҳазрати Фотимадан туғилган иккита неваралари бор сди.
Ҳазрати Ҳасан (р.а.) Ҳижратни учинчи йилида рамазон ёки Шабон ойининг срталарида туғилган. Ҳазрати Ҳасан (р.а.) туғилганида А асулуллоҳ Ҳазрати Фотимани (р.а.) уйига келдилар ва "Менга сғлимни ксрсатинглар" дедилар. Ҳасан (р.а.) сариқ ҳирқага сралган сди. А асулуллоҳ (с.а.в.) уни қучоқларига олдилар. снг қулоғига азон, чап қулоғига иқомат сқидилар.
А асулуллоҳ: Унга нима деб исм қсйдинглар? - деб ссрадилар. Ҳарб деб исм қсйдим, дедилар Ҳазрати Али (р.а.). Лайғамбаримиз: (с.а.в.) Йсқ, унинг исми Ҳасан бслади, -дедилар.
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳазрати Ҳасаннинг томоғига юмшоқ хурмо суртдилар. Туғилганига етти кун бслгач, Ҳазрати Ҳасаннинг сочи олинди ва оғирлигича кумуш фақирларга тарқатилди. Бундан ташқари иккита қсчқор ссйиб, қурбонлик қилинди. Бу қурбонга ақиқа дейилишини ва шартларини аввал айтган сдик.
Ҳазрати Ҳасан Лайғамбаримизга (с.а.в.) жуда схшар сдилар. Отаси Ҳазрати Алини (р.а.) вафотидан кейин Халифа қилиб сайландилар. Лекин андиша қилиб халифаликни Ҳазрати Муовисга топширдилар. Ҳижрий 49 йилда вафот стдилар. Боки қабристонига дафн қилинди.
Ҳазрати Ҳусайн Ҳижратнинг тсртинчи йили шабон ойининг бешида туғилди. Туғилганига етти кун бслганда икки қсчқор қурбон қилинди. Сочи олиниб, унинг оғирлигича кумуш фақирларга тарқатилди. Ҳазрати Али уни ҳам исмини Ҳарб қсйган сди. А асулуллоҳ уни Ҳусайн деб сзгартирдилар. Ҳусайн еттинчи кунда суннат қилинди.
Ҳазрати Муовиснинг вафотидан кейин срнига сғли Язид стирди. Куфаликлар Язидга смас, ҳазрати Ҳусайнга (р.а.) байъат қилиш истагида сканликларини билдирдилар. Турли огоҳлантиришларга қарамасдан Ҳазрати Ҳусайн (р.а.) сқинларини олиб, Куфага юриш қилдилар. Бу тарихий ҳодисага тсхталмаймиз. Ҳазрати Ҳусайн даҳшатли Карбало фожеаси натижасида ҳижрий 61 йилда 10 муҳаррамда шаҳид бслдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:02:52
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) Ҳасан ва Ҳусайнни (р.а.) жуда схши ксрар сдилар. Уларга қараб:
- Аллоҳим! Мен буларни севаман. Сен ҳам буларни сев, - деб дуо қилардилар.
"Ҳасан ва Ҳусайн мен дунёдаги ҳидлаган икки гулимдир".
"Ҳасан ва Ҳусайнни севган мени севган, уларни ёқтирмаган сса мени ёқтирмаган бслур".
"Ҳасан ва Ҳусайн жаннатдаги ёшларнинг хсжайинларидир".
Ҳадиси шарифлардан англашилганидай, Лайғамбаримиз (с.а.в.) невараларини гулга схшатганлар ва бу гулларни ҳидлаганлар.
Бир кун бир зот Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.)нинг неваралари Ҳасанни елкаларига миндирганларини ксриб:
- А­й бола! Сен жуда гсзал миналадиган нарсага минибсан" дейишда сзини тис олмади. А асулуллоҳ (с.а.в.) ҳам унга гсзал жавоб бердилар:
- У ҳам (Ҳасан) жуда гсзал минувчидир.
Абу Қатода ҳикос қилади:
«Биз масжидда стирган сдик. А асулуллоҳ қизи Зайнабдан бслган невараси Умомани елкаларига миндириб келдилар. Аевараси елкасида бслгани ҳолда намоз сқидилар. А укуга борганларида уни ерга қсср, турганларида сса такрор елкаларига олар сдилар».
Лайғамбаримиз жамоатга имомлик қиларканлар ҳар руку, сажда ва қиёмда Умомани олиб жойига қсйганлари ҳам ривост қилинган.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:03:12
Абдуллоҳ ибн Бурайда отасидан нақл қилади:
- А асулуллоҳ (с.а.в.) бизга Хутба сқидилар. Шу пайт Ҳасан ва Ҳусайн келди. Устларида қизғиш аёллар ксйлаги бор сди. Қоқилиб-суриниб келар сдилар. А асулуллоҳ минбардан тушиб уларни олиб ёнига чақирдилар ва шу остни сқидилар:
"Билингизки, албатта мол дунёларингиз ва бола-чақангиз фақат бир фитна-алдовдир, холос" (Анфол сураси, 28-ост).
Кейин шундай дедилар: "Буларни (қоқилиб-суриниб келаркан) ксргач чидай олмадим. «А асулуллоҳ (с.а.в.) вақти-вақти билан неваралари билан сйнар, улар Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) олдиларида югуриб сйнашар, улар билан бирга чиқиб айланар, уларни севинтирар сдилар. Лайғамбаримиз (с.а.в.):
"Кичикларга иззатли бслмаган, катталарга ҳурматда бслмаганлар бизлардан смас" дедилар.
Болаларга қизиқиш ва улар билан сйнаш шахсистларини ривожланишида муҳим рол сйнайди. Бунга доир бир мисол. Ҳазрати Умар (р.а.)нинг ёнларига ҳокимларидан бири киради. Қараса, Ҳазрати Умар ётган, болалар сса унинг қорнини устида сйнаб стирибдилар. Ҳоким Ҳазрати Умар (р.а.)ни бу ҳолига ҳайрон қолгач, Ҳазрати Умар:
"Сен болалар билан нима қиласан?" - деб ссрадилар. Ҳоким:
"Ичкарига кирганим заҳоти чаплаб стирган гапини тсхтатади дебди. Кейин Ҳазрати Умар (р.а.):
"Болаларга марҳаматли бслмаган Уммати Муҳаммад (с.а.в.)га қандай марҳаматли бслади, - деб уни ҳокимликдан озод қилдилар".
Ҳазрати Умар (р.а.) ҳокимларга сша ердаги болаларга отиш, сузиш ва минишни сргатишни буюрганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:03:26
Болаларни ҳам жисмонан, ҳам руҳан соғлом бслишлари учун мувозанатни сақлаш керак. Бир тарафга бепарво бслиш бошқа томоннинг заиф бслишига сабаб бслади. Лайғамбаримиз (с.а.в.) бадан тарбиссига аҳамист берганлар, аввал айтганимиздай отиш, сузиш, югуриш, кураш каби спортларни ташвиқ қилганлар. Ҳазрати Ойша (р.а.) онамиз билан шахсан югурганлари ва А укона исмли бир паҳлавон билан кураш тушганлари маълум. Ҳазрати Лайғамбар бир кун жаноза бслган ерда стирардилар. Ҳазрати Ҳасан билан Ҳазрати Ҳусайн кураш туша бошладилар. Лайғамбаримиз кулиб:
- Ҳа, Ҳасан! Бир ксрай сени. Тут Ҳусайнни, - деб Ҳазрати Ҳасанни қсллаб-қувватладилар. Ҳазрати Али:
- А­й, А асулуллоҳ! Сиз Ҳусайнни қсллаб-қувватлашингиз керак смасми? Ҳасан катта-ку, - деди. А асулуллоҳ:
- Қара, Жаброил Ҳусайнга, Ҳа Ҳусайн! Сени бир ксрай, - деспти, дедилар.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) сз бола ва неваралари каби бошқа болаларни севар, уларга Аллоҳни снг қийматли омонати сифатида қарардилар. Болалар билан қизиқишда дин фарқига қарамас сдилар.
Ҳазрати Анас (р.а.) ҳикос қилади:
Яҳудийлардан бир бола касал бслган сди. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) уни зиёрат қилишга бордилар. Бош томонига стирдилар ва:
- Мусулмон бсл, - дедилар. Бола отасига қаради. Отаси:
- Абул Қосимнинг айтганини қил, - дегач бола мусулмон бслди. Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай дуо қилиб, сринларидан турдилар:
"Аллоҳга ҳамд бслсинки, у менинг воситамда бу болани жаҳаннамдан қутқарди".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:03:41
Ҳазрати Лайғамбар қайнота

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг қайноталик хусусистларини куёви Ҳазрати Али ва Ҳазрати Усмон билан бслган алоқаларида ксрамиз.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) қизларини никоҳ ва тсйлари билан шахсан шуғулланганлар. Куёвларини моддий юклар билан қийнамаганлар. Қизи Фотимани (р.а.) турмушга берадиган вақтларида, келиб бслиб борадиган уйни тайёрлатганлар, сзлари ҳам бориб текширганлар.
Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) куёвларига ксрсатган бу самимий муносабатлари сз отасининг ксрсатган муомаласидан ҳам схши муносабатда бслган дейилса, Ҳазрати Усмонга (р.а.) ҳам бундан кам муомалада бслмаганлар.
Буни Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) шу ссзларидан ҳам билиш мумкин: "Агар қирқ дона қизим бслганда сди, ҳаммасини бир-бир Усмонга берар сдим".
Ҳазрати Али (р.а.) қуйидаги ҳадиси шарифни ривост қилганлар.
Ҳазрати Усмон Бадр жангида қатнашмаганлар. Аёллари А уқис (р.а.) касал сдилар. А асулуллоҳ (с.а.в.) Ҳазрати Усмонга (р.а.) аёлининг ёнида қолиб, унга ёрдам беришни амр қилдилар. Бадр ғалабаси ҳақида хабар келган пайтда А уқис (р.а.) вафот стдилар. А асулуллоҳ (с.а.в.) Бадр слжаларидан Ҳазрати Усмонга (р.а.) ҳам ажратиб шундай дуо қилдилар:
"Аллоҳ сени стган, келажак, сширин, ошкор ҳатто қиёматга қадар бсладиган гуноҳларингни кечирсин".
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Ҳазрати Усмон (р.а.)ни жуда қадрлар сдилар. Ойша онамиз ва Ҳазрати Усмон (р.а.) ривост қиладилар:
"Ҳазрати Абу Бакр (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.)нинг ёнига кириш учун рухсат ссрашдилар. Лайғамбаримиз (с.а.в.) ётоғида сдилар. Устларида Ойша онамизнинг лснгилар бор сди. Бу вазистда Ҳазрати Абу Бакрга (р.а.) киришга рухсат берилди. Ҳазрати Абу Бакр (р.а.) дардини айтиб чиқди. Кейин Ҳазрати Умар (р.а.) рухсат ссрадилар. А асулуллоҳ (с.а.в.) айни вазистда Умарни (р.а.) киришига рухсат бердилар. Ҳазрати Умар ҳам кириб чиқдилар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:04:19
Ҳазрати Усмон (р.а.) ҳикос қиладилар: "Кейин мен рухсат ссрадим. Лайғамбаримиз сринларидан туриб, азрати Ойшага "Уст-бошингни тузат" дедилар. Мен ҳам дардимни айтдим ва чиқдим.
Ҳазрати Ойша (р.а.):
- А­й А асулуллоҳ! Ҳазрати Абу Бакр ва Ҳазрати Умар кирганларида тортинмаганингиз ҳолда Усмон учун тараддудландингиз? - дедилар.
- Усмон тортинчоқ одам. Уни аввалги вазистда қарши олсам, услганидан аҳволини айта олмайди, - деб андиша қилдим. Бошқа бир ривостда сса шундай деганлари айтилади:
"Ҳатто фаришталар ҳаё стган зотдан мен қандай қилиб ҳаё стмайман".
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:04:39
Шундай самимист

Ибн Собит ҳикос қилади: Али (р.а.) билан Фотима (р.а.) орасида гап қочиб бслган сди. А асулуллоҳ (с.а.в.) Ҳазрати Али (р.а.)никига бориб, Фотима (р.а.) А асулуллоҳ (с.а.в.) учун тсшак тсшади. Лайғамбаримиз (с.а.в.) тсшак устига ётдилар. Кейин Али (р.а.) келиб бир ёнларига ётдилар.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) Алини (р.а.) қслини олиб, қоринларига қсйдилар. Фотиманинг (р.а.) қслини ҳам худди шундай қилдилар. Иккисини сраштиргунча қслларини муборак қоринларида устида тутиб турдилар. Уйдан чиққанларида А асулуллоҳга (с.а.в.) шундай дедилар:
- Уйга кираётганда қайғули сдингиз, снди сса юзингизда қувонч аломатларини ксрспмиз.
- "Аимага севинмай?! А­нг схши ксрган кишиларимни сраштирдим".
Самимист, оддийлик ва севги балқиб турган бу ҳаракат ҳамма учун ибратдир.
Лайғамбаримиз (с.а.в.) бу самимий ҳаракат билан муаммоларни шахсан сзлари ечиб, бошқанинг аралашишига ҳожат қолдирмас сдилар. Зеро, муаммолар ташқарига чиқса, ечими баттар қийинлашмоқда.
Амр ибн Саид ҳикос қилади:
Ҳазрати Али (р.а.) Ҳазрати Фотимага бироз қаттиққсллик қилган сдилар. Фотима:
«Мен А асулуллоҳга шикост қиламан», деб чиқиб кетди. Али сса уни таъқиб қила бориб, уларнинг ссзлашувларини сшитадиган жойда турдилар. Фотима (р.а.) А асулуллоҳ(с.а.в.)га Али (р.а.)ни қаттиққсллик қилганидан шикост қилди. А асулуллоҳ (с.а.в.) унга:
- А­й қизим! Яхшилаб сшит ва сйла, срининг орзусига мос ҳаракат қилмайдиган аёллар гапига сътибор берилмайди, дедилар.
Бу пайтда Ҳазрати Али (р.а.) сқинроқ келиб, Фотимага (р.а.):
- Валлоҳи, бундан кейин кснглингга ёқмайдиган ҳаракат қилмайман, дедилар.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) куёвнинг ранжимаслик ва аёли наздидаги мавқеига путур етмаслик учун сринли гап ишлатганларки, бу нозиклик билан Ҳазрати Али (р.а.) хатосини англаб, Ҳазрати Фотимадан (р.а.) узр ссраганлар.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 17:04:56
Хулоса

Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг оила ҳаётлари билан боғлиқ ксп нарса айтиш мумкин. Хулоса шуки, ҳар соҳа каби оила ҳаёти борасида ҳам сгона намуна ва йслбошчимиз - Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.). Инсонга ҳаёт йслида снг сқин ҳамроҳ, ҳамдард, ҳамдам аҳлу аёли ҳисобланади.
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)ни илк тасдиқлаган содиқ аёллари Ҳадича (р.а.) онамиз бслганлар.
Алғончи пайғамбар Асвадул Ансийнинг аёли Озод сри ҳақида: Аллоҳни сратиқлари ичида у қадар нафрат стган бошқа кимсам йсқ. У Аллоҳ учун на ҳақ йслда туради, на ҳаромдан қайтаради, - деган ва слдирилиши учун снг катта ёрдамни берган сди. слаётган пайтида ҳскизни бскирганидай овоз чиқарар скан. "Аима бслспти" деганларга Озод: "Унга ваҳий келспти" деб масхаралаганди.
Илк ваҳий келганда қсрқув ичида бслган Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)га Ҳадича онамиз (р.а.) шундай дегандилар:
"Қсрқма, Аллоҳ сени ҳеч қачон услтирмайди, қайғуга йслиқтирмайди. Чунки сен сқинларингни ксзлайсан. Ожизларга ёрдам берасан. Омонатга хиёнат қилмай, тсғри гапни гапирасан".
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.) дунёнинг снг қийин вазифаси бслган пайғамбарликни бажарарканлар, оилага умуман бепарво бслмаганлар, ҳамма нарсанинг ҳаққини бериб, бошқалар учун шарафли бир намуна бслганлар.
Оилани бошқариш худди давлатни бошқариш кабидир. Бир аёлни бошқаришда қийналадиганлар сн бир аёл билан бахтли сшаган А асулуллоҳ (с.а.в.)дан ибрат олишлари керак.
Ашрафул мурсалийн бслган зот Муҳаммад Мустафо (с.а.в.) ҳурматларига, аҳли байтларига ва асҳобларига салавоту саломлар бслсин. Амин.
Nom: Re: БАХТЛИ ОИЛА
Yuborildi: Hanafiy 13 Aprel 2009, 18:04:42
MUNDARIJA

Кириш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.0)

БИА ИАЧИ БЎЛИМ
Оила таърифи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168233#msg168233)
Динларга ва миллатларга ксра оила  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168234#msg168234)
Жоҳилист даврида араб оиласи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168235#msg168235)
Исломда оила  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168236#msg168236)
Оиланинг аҳамисти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168237#msg168237)
Аикоҳнинг хосисти ва никоҳсизлик фалокати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168240#msg168240)
Турмуш қуриш зарурати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168241#msg168241)
Турмуш қуришми ёки бсйдоқлик?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168243#msg168243)
Турмуш қуришнинг ҳукми  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168244#msg168244)
Турмуш қуришнинг фойдалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168245#msg168245)
Турмуш қуришнинг зарарлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168256#msg168256)
Аикоҳ шартномаси ва ҳуқуқий натижалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168259#msg168259)
Аикоҳи ҳаром бслганлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168260#msg168260)
Сут (смикдошлик) туфайли никоҳи ҳаром бслганлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168262#msg168262)
Мусулмон бслмаганлар билан турмуш қуриш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168263#msg168263)
Турмуш қуришнинг ҳуқуқий натижалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168264#msg168264)
Кспхотинлилик  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168265#msg168265)
Аимага бирдан ксп ср смас?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168270#msg168270)
Оила қуришга тайёргарлик  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168271#msg168271)
Оила қураётганда сътибор қилиниши лозим бслган масалалар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168272#msg168272)
Қандай аёлга уйланиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168282#msg168282)
Бир аёл намунаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168283#msg168283)
Аҳли аёлнинг ёмони  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168287#msg168287)
Аёлдан изланадиган фазилатлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168288#msg168288)
А исоладаги куёв  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168292#msg168292)
Турмуш қуриш таклифи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168293#msg168293)
Тсй тайёргарлиги  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168295#msg168295)
Маҳр  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168296#msg168296)
Тсйга таклиф  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168297#msg168297)
Суннатга мос тсй  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168300#msg168300)
Сабр-тоқат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168302#msg168302)
Инсонни тсғри тушунмоқ  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168303#msg168303)
Ҳозирги тсйлар қандай бслиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168306#msg168306)
Келин-куёвни чимилдиққа тайёрлаш  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168308#msg168308)
Чимилдиқда  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168309#msg168309)
Одат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168310#msg168310)
Тсй табриги  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168311#msg168311)
Ҳазрати Али (р.а.) Биби Фотиманинг турмуш қуришлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168313#msg168312)
Ҳазрати Фотиманинг (р.а.) талабгорлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168314#msg168313)
Ҳазрати Фотиманинг маҳрлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168314#msg168314)
Аикоҳ маросими  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168315#msg168315)
Тсй таоми  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168317#msg168317)
Чимилдиқ  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168318#msg168318)

ИККИАЧИ БЎЛИМ
Аикоҳ масъулисти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168319#msg168319)
А­р-хотиннинг бурчлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168320#msg168320)
А­рнинг вазифалари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168321#msg168321)
Аҳли аёлга муносабат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168332#msg168332)
Аёлнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168333#msg168333)
Аёл срига қандай муносабатда бслиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168339#msg168339)
Бир онанинг қизига қилган насиҳати  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168340#msg168340)
Ҳазрати Иброҳим (а.с.)га ёққан ва ёқмаган келин  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168342#msg168342)
Умумий ҳуқуқлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168344#msg168344)
Оилани ҳимос қилишда сқинларнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168348#msg168348)
Чегара қандай бслиши керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168349#msg168349)
Оилани ҳимос қилишда давлатнинг вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168350#msg168350)
Бахтли бслишнинг асосий шартлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168351#msg168351)
Бахтсизлик сабаблари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168352#msg168352)
Оилани заифлаштирадиган жиҳатлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168353#msg168353)
Фарзанд севгиси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168354#msg168354)
Фарзанд туғилгандан кейинги вазифалар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168356#msg168356)
Болаларга қандай муносабатда бслиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168369#msg168369)
Ота-онанинг ҳақлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168370#msg168370)
Ота-онага хизмат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168372#msg168372)
Ота-она дуоси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168373#msg168373)
Ота-онадан кейин"¦  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168374#msg168374)
Ота-онага қандай муносабатда бслиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168375#msg168375)
Ҳурмат намунаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168376#msg168376)
Қайси бири қарислар уйи?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168377#msg168377)
Бошқа қариндошларнинг ҳақлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168379#msg168379)
Қариндошларга қандай муносабатда бслиш керак?  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168380#msg168380)
Қсшнилар ҳаққи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168381#msg168381)
Қсшнилар билан муносабат  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168382#msg168382)
А­р-хотиннинг жинсий ҳаёти  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168383#msg168383)
Шаръий алоқа ибодатдир  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168384#msg168384)
А­р-хотиннинг жинсий вазифалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168385#msg168385)
Зино (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168398#msg168398)
Зинонинг даҳшатли зарарлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168399#msg168399)
А ашк ва шубҳа  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168401#msg168401)
Шубҳага срин бермаслик (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168403#msg168403)
Оилани ҳимос қилиш чоралари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168404#msg168404)

УЧИАЧИ БЎЛИМ
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168419#msg168419)
Ҳазрати Лайғамбаримиз (с.а.в.)нинг завжалари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168421#msg168421)
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) нима учун ксп аёлга уйландилар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168434#msg168434)
Асосий мақсад ва ҳикматлар  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168436#msg168436)
Муҳим бир савол...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168439#msg168439)
Лайғамбар (с.а.в.)нинг оилавий ҳаётлари  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168441#msg168441)
Бсйра устида...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168442#msg168442)
Исроф ва дабдаба  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168444#msg168444)
Оилада айланган исроф чархи.  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168446#msg168446)
Шукр қиладиган ксп нарсамиз бор (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168449#msg168449)
Ҳазрати Лайғамбар (с.а.в.) — оила бошлиғи  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168450#msg168450)
Аамунали ср сифатида"¦  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168451#msg168451)
Аёллари билан суҳбатлари...  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168452#msg168452)
Етимларнинг отаси  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168465#msg168465)
Ҳазрати Лайғамбар қайнота  (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168471#msg168471)
Хулоса (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3555.msg168474#msg168474)