Sahifani chop etish - Mirzo Ahmad Xushnazar. Qabriston ziyorati odobi

Umumiy bo'lim => Islom => Islomiy kitoblar => Mavzu boshlandi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:36:17

Nom: Mirzo Ahmad Xushnazar. Qabriston ziyorati odobi
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:36:17

МИРЗО АҲМАД ХУШНАЗАР

ҚАБРИСТОН ЗИЁРАТИ ОДОБИ

Тошкент
«Мовароуннаҳр»
2005

Ҳар бир мўъмин-мусулмон ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг равзаи муборакларини, юртимиздаги ва бошқа жойлардаги азиз-авлиёлар, муборак зотлар мақбараларини, шунингдек, ўз ўтган яқинлари қабрини зиёрат қилиб, савоб топишни умид қилади. Зеро, қабр зиёрати эркаклар учун мустаҳаб, савобли амалдир.

Аммо зиёрат қоидаси, одоб ва усуллари қандай? Киши қандай зиёрат қилса, савобга эга бўлади? Бас, ушбу рисолада зиёратнинг тартиб ва одоблари далил-ҳужжатлари ила баён этилди.

Албатта, ҳар бир зиёратгоҳда ушбу рисоладан бўлиши азиз зиёратчилар учун фойдадан холи эмас.

Муаллиф:
Мирзо Аҳмад ХУШНАЗАР
(М. КЕНЖАБЕК)

Муҳаррир: Абрамат ҒАНИЕВ,
Тошкент Давлат Шарқшунослик институти Исломшунослик бўлими

Ношир: Юсуфжон МАҲМУДОВ

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари қўмитасининг 379-рақамли тавсияси билан чоп этилди.

© М. Кенжабек 2005 й.

Ушбу рисола http://www.uzbmaster.com сайтидан олинди.

МУНДАРИЖА

ҚАБРИСТОН ВА ЗИЁРАТГА ОИД ХИЛМА-ХИЛ МАСАЛАЛАР
Зиёратнинг шаръий далиллари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169801#msg169801)
Тафсирдан далил: зиёратнинг ҳикмати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169804#msg169804)
Зиёрат ҳақидаги ҳадиси шариф шарҳи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169805#msg169805)
Қабрларга ёзув тахталари, мармар ва бошқа тошлар қўйиш масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169808#msg169808)
Қабристон устига масжид ёки қиссахонлик қиладиган жойлар қуриш мумкин эмаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169809#msg169809)
Шамол ва ёмғир етмоғи маййитнинг гуноҳига каффоратдир (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169810#msg169810)
Ҳар қандай кимсага мақбара қуриш мумкин эмаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169811#msg169811)
Қабристонда ўсиб турган яшил дарахтлар ва ўсимликларни кесиш ва узиш макруҳ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169813#msg169813)
Қабристон меваларидан ейиш, у ерда қўй ва мол боқиш макруҳ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169814#msg169814)
Қабристон ўтинлари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169815#msg169815)
Мусулмонлар қабрини зиёрат қилиш Ислом суннатидандир (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169816#msg169816)
Зиёратга қайси кунлари борган маъқул? (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169818#msg169818)
Қабристонда қандай юрилади? (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169819#msg169819)
Қабрдаги аҳволни ўйлаш (Ибратли қисса) (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169820#msg169820)
Қабристонда тафаккур қилиш (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169821#msg169821)
Ҳазрати Усмоннинг йиғилари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169822#msg169822)
Ҳазрати Ҳасан Басрий йиғилари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169823#msg169823)
Қабрни эслаш хосияти (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169824#msg169824)
Ўлимни эсламоқ ва нафснинг ортиқча истакларини тиймоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169825#msg169825)
Ўлимни эслашнинг фазлатлари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169830#msg169830)
Золимлар қабри ёнидан ўтганда қўрқиб йиғлаш, Аллоҳ таолога муҳтожлигини изҳор қилиш, ғафлатда қолишдан қўрқиш хусусида (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169834#msg169834)
Қабр бошида ваъз ва насиҳат қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169836#msg169836)
Қабр бошида дуо қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169838#msg169838)
Дафндан кейин мозор бошида бир муддат кутиб турмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169840#msg169840)
Садақа ва эҳсонлар қилиб, савобини маййитга ҳадя этмоқ ва унинг ҳаққига дуо қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169841#msg169841)
Маййит ўрнига рўза тутмоқ ва ҳаж қилмоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169844#msg169844)
Қабристонда Қуръон ўқимоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169846#msg169846)
"Ёсин" ва бошқа сураларни ўқимоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169847#msg169847)
"Оятул-курсий"ни ўқиш фазилати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169848#msg169848)
Қабр зиёратининг баъзи одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169849#msg169849)
Зиёратдаги макруҳ ишлар (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169850#msg169850)
Зиёратдаги ҳаром ишлар (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169851#msg169851)
Қабр тошларига суратлар ўрнатиш мумкин эмаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169854#msg169854)
Қабристонда жонлиқ сўйиш масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169855#msg169855)
Аллоҳдан бошқага назр қилмоқ ҳаром эканлиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169856#msg169856)
Қабристонда емоқ-ичмоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169857#msg169857)
Киши тириклигида ўз қабрини тайёрлаши масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169858#msg169858)
Қалбни Аллоҳга боғламоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169859#msg169859)
Зиёрат одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169860#msg169860)
Қабр аҳлига салом бермоқ тартиби (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169865#msg169865)

МАДИНАИ МУНАВВАРАДАГИ ЗИЁРАТГОҲЛАР (ПАЙҒАМБАРЛАР ВА АВЛИЁЛАР ҚАБРИНИ ЗИЁРАТ ҚИЛИШ ОДОБЛАРИ)
Мадинаи мунавварани зиёрат қилиш фазилати ва савоби (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169869#msg169869)
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш фазилати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169872#msg169872)
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрлари бошида дуо қилишнинг хосияти ҳақида ибратли қисса (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169873#msg169873)
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169874#msg169874)

МАККАИ МУКАРРАМАДАГИ ЗИЁРАТГОҲЛАР (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169894#msg169894)
ЮРТИМИЗДАГИ БОШҚА ДИЁРЛАРДАГИ БАЪЗИ ЗИЁРАТГОҲЛАР (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169902#msg169902)

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:37:40

:bsm:

«Албатта, биз Аллоҳникимиз ва, албатта, (сна) Унга қайтгувчидирмиз» («Бақара» сураси, 156-ост).

«Аллоҳ билан бирга бошқа илоҳга илтижо қилманг! Ундан бошқа ҳеч бир илоҳ йсқ. Унинг Зотидан бошқа ҳамма нарса ҳалок бслгувчидир. Ҳукм (ва мутлоқ ҳокимист) фақат Уникидир ва сизлар фақат Унгагина қайтарилгайсизлар» («Ал-қасас» сураси, 88-ост).

Ҳадиси шариф:
«Мен сизларни қабрлар зиёратидан манъ стган сдим. Анди ижозат бердим: зиёрат қилингизлар» (Имом Муслим, Имом Термизий, Абу Довуд, Аасаий ривостлари).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:39:40

:bsm:

Беҳад меҳрибон ва бениҳост раҳмли Аллоҳ исми билан бошлайман. Аллоҳ таолога сснгсиз ҳамду санолар бслсин. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизга чексиз салоту саломлар бслсин!

Илоҳим, мақсудим Ўзингсан, Сенинг ризолиғингни истайман.

:as:

Ассалому алайкум, азиз ва муҳтарам зиёратчи!

Ер юзида ва диёримизда исломий илму маърифат, жаҳоншумул адолат ва ҳақиқат ёйилишига сабабчи бслган неча-неча азиз зотлар, авлиёлар, алломаларнинг мақбаралари бор.

Ислом оламида, жаҳон тарихида беқиёс маънавий мақом ва мартабага сга бслган улуғ зотлар шарафига ҳамиша мақбаралар бунёд стилган. Азиз сиймолар учун Соҳибқирон Амир Темур мақбаралар қурдирган, баъзи азиз-авлиёлар мақбараси сса бошқа зотлар тарафидан барпо стилган.

Ўзбекистон истиқлоли даврида айрим зиёратгоҳлар қайта бунёд стилди, айримлари сса таъмирланиб, азиз зиёратчиларнинг маънавий мулкига айланди.

Алалхусус, она Ватанимиз Ўзбекистон қанчадан-қанча муборак зотлар, азиз-авлиёлар, улуғ алломалар: муҳаддис, муфассир ва фақиҳлар юртидир. Ҳар бир мсъмин-мусулмон бу азиз зотлар мақбараларини, шунингдек, сз стган сқинлари қабрини зиёрат қилиб, савоб топишни умид қилади. Зеро, қабр зиёрати мустаҳаб, савобли амалдир.

Аммо зиёрат қоидаси, одоб ва усуллари қандай? Киши қандай зиёрат қилса, савобга сга бслади? Бас, ушбу рисолада қабристонни, азиз-авлиёлар мақбараларини зиёрат қилиш тартиб ва одоблари далил-ҳужжатлари ила баён стилди. Шунингдек, халқ сртасида одат бслган баъзи бидъат ва хурофотлар оқибати билдириб стилди.

Дунёда зиёратларнинг снг улуғи ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак қабрларини зиёрат қилишдир. Кимки у зотнинг қабрларини зиёрат қилса, худди сзларини ҳаётлик вақтларида зиёрат қилгандек савоб топади. Шу боис Мадинаи мунаввара ва А авзаи муборак зиёрати одоблари алоҳида бобда баён қилинди. А исола охирига Маккаи мукаррама ва бошқа жойлардаги зиёратгоҳлар ҳақида маълумотлар илова стилди.

Аллоҳ таоло зиёратингизни қабул айласин!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:40:57

ҚАБА ИСТОА ВА ЗИАА АТГА ОИД ХИЛМА-ХИЛ МАСАЛАЛАА

Зиёратнинг шаръий далиллари

Ҳазрати Бурайда розийаллоҳу анҳу ривост қилган ҳадиси шарифда ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:

«Мен сизларни қабрлар зиёратидан манъ стган сдим. Анди ижозат бердим: зиёрат қилингизлар». (Имом Муслим, Имом Термизий, Абу Довуд, Аасаий ривостлари).

Бошқа бир ривостда А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз айтдилар: «Қабрларни зиёрат қилишни истаган киши зиёрат қилсин. Чунки қабр зиёрати бизга охиратни сслатади» (Имом Термизий, Имом Абу Довуд ривости).

Изоҳ: Исломистнинг илк йилларида ҳазрати Лайғамбаримиз қабрлар зиёратини тақиқлаган сдилар. Чунки унда баъзи жоҳилис даври одатлари сақланиб турган бслиб, айрим қабилалар мақтаниш ва ғурурланиш учун сликларининг қаҳрамонликларини санаб, бақир-чақир қилар, ошкора йиғи-сиғига зср берар сдилар. Ислом одоби ва ахлоқи, тавҳид ғосси инсонлар қалбига срнашгач, қабрлар зиёратига ижозат берилди.

Ҳазрати Оиша онамиз (розийаллоҳу анҳо)дан ушбу ҳадиси шариф ривост қилинади; А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг одати шарифлари, қачон ҳазрати Оиша онамизнинг олдиларига келсалар, кечанинг охирида туриб, Бақиъ қабристонига борар сдилар ва бундай дер сдилар:

«Ассалому алайкум, сй мсъминлар диёри! Сизларга ваъда қилинган нарсалар келди. Арта қиёмат куни ксз олдингизда ҳозир бслур. Иншоаллоҳ, бизлар ҳам сизларга келиб қсшилурмиз. А Аллоҳим! Бақиъ-ул-ғарқод мозорида ётганларни мағфират қил!» (Имом Муслим, Абу Довуд, Аасаий, Ибни Можа ривостлари).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:41:34

Яна ҳазрати Бурайда розийаллоҳу анҳу айтадилар: Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам, саҳобаи киромларга, қачон улар қабристонга борсалар, ушбу дуони таълим қилар сдилар:

«Ассалому алайкум, сй бу диёрнинг мсъминлари ва мусулмонлари! Иншоаллоҳ, бизлар ҳам сизларга келиб қсшилурмиз. Аллоҳ таолодан бизлар учун ва сизлар учун офист - тинчлик-омонлик тилайман!» (Имом Муслим, Аасаий, Ибни Можа ривостлари).

Яна Ибн Аббос (розийаллоҳу анҳумо) айтадилар: «Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинада баъзи қабрларга дуч келдилар. Муборак юзларини уларга қаратиб, айтдилар:

«Ассалому алайкум, сй қабр сгалари! Аллоҳ бизларни ҳам, сизларни ҳам мағфират айласин! Сизлар биздан олдин кетдингизлар, бизлар ҳам изингиздан боргаймиз!» (Имом Термизий ривости).

(Далиллар «Мажмаъул-одоб», «А иёзус-солиҳийн» ва «Ширъатул-Ислом» шарҳи китобларидан олинди).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:42:13

Ҳадислардан хулосалар:

1. Исломнинг илк даврида қабристонга боғлиқ хунук одатларни кетказмоқ учун қабрлар зиёрати тақиқланган сди. Амон одатлар тарк стилгач, кейинчалик зиёратга рухсат берилди.

2. Қабр зиёрати қалбларни юмшатади, инсонга слимни ва охиратни сслатади. Шунинг учун ҳар замонда қабрларни зиёрат қилиб туриш, слгандан кейин қабрда кечадиган ҳолларни сйлаб, ҳаётни схши изга солишга, савобли, хайрли ишлар қилишга шошилиш керак.

3. Зиёрат слимни сслатади, дунё муҳаббатини дилдан кетказади, беҳуда мақтаниш ва ғурурланишни тарк стишга сабаб бслади.

4. Ўликлар тирикларнинг дуоларидан, садақа ва сҳсонларидан фойда олади. Шу сабабдан қабристондаги сликлар ҳақига дуолар қилмоқ лозим.

5. Қабристонда ётганларни сртанги қсшниларимиз деб билмоқ лозим.

6. Қабристонни фақат кундузи смас, балки кечаси ҳам зиёрат қилиш мумкин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:42:38

Тафсирдан далил: зиёратнинг ҳикмати

Исмоил Ҳаққий Бурсавий ҳазратларининг машҳур «А уҳул-баён» китобида:

«Ал-ҳокумут-такосур, ҳатто зуртумул-мақобир», съни: «Сизлар то қабрларни зиёрат стмагунларингча кспайтирмоқ ҳирси (билан фахрланиш) сизларни машғул қилди (съни, сизларни ғафлатда қолдирди)», деган ости карима шарҳида айтилади: «Тийбий айтади: «Бу (ифода) кинос учун қслланган. Чунки қабрларни зиёрат қилиш слимни ссламоқ, дунё муҳаббатини кезказмоқ, манманлик ва мақтаниш, ғурурланишни тарк стмоқ учун машруъ қилинган (съни шариъатда рухсат қилинган)дир» (10-жилд, 605-саҳифа).

Тафсирда зиёратнинг шаръан жоизлиги билан бирга, унинг асл моҳисти ҳам ана шундай баён стилади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:43:02

Зиёрат ҳақидаги ҳадиси шариф шарҳи

Аркаклар учун қабр зиёрати мустаҳаб, савобли амалдир. Аёллар учун фақатгина ҳазрати Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) муборак равзаларини зиёрат қилишга махсус рухсат берилган. «А иёзу-с-солиҳийн»нинг туркий шарҳида сса аёллар учун ҳам қабр зиёратининг зарари йсқ, деганлар. Фақат бунда фитнадан холи бслиш, ислом ахлоқи ва интизомига, зиёрат одобига риос қилиш шартдир.

«Аёлларга оид фиқҳий масалалар» китобида сса: «Охиратни ссламоқ учун қабрни зиёрат қилмоқ сркак ва аёлга мандубдир (раводир, савоблидир)» дейилган. (289-саҳифа).

Аҳмад Изуддин ал-Байснунийнинг «Таҳорат ва намоз ҳукмлари» китобининг «Қабрларни зиёрат стиш ва улар ҳаққига дуо қилиш» бобида бундай дейилади:

«Қабрларни зиёрат қилиш сркаклар учун жоиз бслганидек, агар фитна хавфи бслмаса, охиратни сслаб, слимдан ибрат олиш учун аёллар ҳам зиёратга борсалар жоиз. Агар зиёрат сафар масофасида бслса, унда, албатта, маҳрам бслиши шартдир» (147-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:43:18

«Ширъатул-Ислом» шарҳида сса зиёратга рухсат берилганлик ҳақидаги ҳадиси шариф бундай изоҳланади:

Бу (рухсат) сркаклар учундир. Аммо аёллар ҳақида Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдиларки:

«Қабрларни зиёрат қилгувчи аёлларга лаънат бслгай».

Яна бир қавлда: «Бу ҳадис қабрларни зиёрат қилишга рухсат бслишидан олдин айтилган сди», дейилади. Кимики (қайси бир аёлки) ушбу ссзни ёмон ксрса, сабри озлигининг белгисидир ва сзини боса олмаслигининг ксплиги аломатидир. Аммо снди жанозанинг орқасидан сргашиб боришга сса аёлларга асло рухсат йсқ. Чунончи, бу «Зайнул-араб» китобида ҳам мазкурдир.

Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам мсъминлардан бслган қариндошларининг қабрларини ва бошқа мсъминларнинг қабрларини ҳам зиёрат қилар сдилар» («Ширъатул-Ислом» шарҳи).

Ҳазрати Шайх Ссфи Аллоҳёр "Маслакул-муттақийн"да аёлларга қабрлар зиёратини жоиз ксрмаганлар ва: "Агар бир нарсанинг жоиз скани ҳақида юзта ривост бслиб, ҳаром скани ҳақида битта ривост бслса, бас, (тақвога мувофиқ) ана шу (ҳаром, съни тақиқ скани ҳақидаги) битта ривостни олмоқ керак", -деганлар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:44:04

«Мажмаъ ул-одоб»да сса бу ҳадиси шариф: «Қабрларни ксп-ксп зиёрат қилувчи аёллар лаънатлангандир», деб таржима қилиниб, қуйидагича шарҳланган: «Лушту паноҳимиз ва икки жаҳонда дастгиримиз бслмиш фахри олам жанобимиз - ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрларини зиёрат қилмоқ сркаклар учун мандуб бслгани каби, аёллар учун ҳам мандубдир. Хулоса: аёллар қабрни зиёрат қилишлари фақатгина ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг равзаларини зиёрат қилмоқлари учун махсусдир» (199-саҳифа).

Бас, агар аёлларга бу зиёрат насиб стса, аввало фитна хавфи бслмаслиги, сна исломий ахлоқ ва қоидаларга амал қилишлари шарт. Яъни, сафар асносида ёнларида срлари ёки бошқа маҳрамлари бслади, боши очиқ ёки срим сланғоч ва ҳаёсиз ҳолда бслмасдан, исломий одобга мувофиқ кийинади, сабрсизлик қилмасдан, овоз чиқариб йиғламасдан, сркаклар билан аралаш-қуралаш бслмасдан, одоб ва ҳаё билан зиёрат қиладилар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:44:33

Қабрларга ёзув тахталари, мармар ва бошқа тошлар қсйиш масаласи

«Ширъатул-Ислом» шарҳида айтилади: «Қабрларга ёзув тахталари қсйиш, лавҳ ёзиш макруҳдир. Чунки у ҳеч фойда бермайди. Кспинча маййит шу сабабли озорланади. Агар тириклигида (ёзувга) рози бслган бслса ёки айтиб (васист қилиб) кетган бслса, жоиз.

Изоҳ: Бас, сликнинг сифатларини носрин мақтайдиган, уни ҳаддан ортиқ улуғлайдиган ёзув тахталари ёки битиктошлари қсйиш, айниқса, маййитнинг суратини тасвирлаш унинг қабрда озор чекишига сабаб бслади. Қабр билиниши учун бирор белги қсйиш мумкин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:44:48

Қабристон устига масжид ёки қиссахонлик қиладиган жойлар қуриш мумкин смаслиги

Қабристон устига масжид қуриш ёки қиссахонлик қиладиган жойлар қуриш макруҳдир. Яна қубба, гумбаз кстариш, ёки қабрга сос солиши учун бирор бино қуриш макруҳдир. Чунки, албатта, маййитга фақатгина унинг амали (ҳаёти дунёда қилиб стган хайрли, савобли иш-амаллари) сос беради. Қабр билиниб туриши учун белги қсйишнинг сса ҳеч зарари йсқ. Тошга схшаш ёки бир ёғоч қадаб қсйишга схшаш (бизнинг замонамизда қабрнинг икки тарафига ёғоч қадаб қсйишга схшаш) белгилар қсйиш безарар, токи унинг қабр сканлиги билиниб турсин ва одамлар уни босмасин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:45:08

Шамол ва ёмғир етмоғи маййитнинг гуноҳига каффоратдир

«Китобун-Аатф»да мазкурдир: «Ксмилган инсон номини қабрга битмоқ, қабрнинг устига иморат қилмоқ, нақшламоқ, бссмоқ, баланд қилмоқ ва ганчламоқ макруҳдир». Аммо «Хизона» китобида мазкурки: «Қабрнинг бошига тош қсймоқнинг ва қабрнинг устига бирор нарса битмоқнинг зарари йсқдир».

«Музмарот» китобида мазкурдир: Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:

«Мсъмин одамнинг қабрига шамол етиб турмоғи ва ёмғир ёғмоғи унинг гуноҳига каффорат бслур» («Мажмаъул-мақсуд», 242-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:45:24

Ҳар қандай кимсага мақбара қуриш мумкин смаслиги

Ислом оламида ғост сътиборли азиз сиймолар, атоқли муҳаддислар, барҳақ авлиёлар учун мақбаралар қуришга мутааххирийн уламолар рухсат берганлар. Токи уларнинг ҳурматини сақлаш, зиёрат қилиб файз ва савоб топиш мумкин бслсин. Токи у азиз зотларнинг қабри йсқолиб ёки оёқости бслиб кетмасин.

Аммо баъзи кимсалар арзиган-азимаган сқинлари учун ҳашаматли мақбара қуришни одат қилмасликлари керак. Чунончи, «Ўзбекистон адабиёти ва санъати» газетасида чиққан бир мақолада айтилишича, бир қабристонда тсрт устундан иборат ҳашаматли бир мақбара пайдо бслган. Одамлар: бу бирор азиз зотнинг қабри бслса керак, деб суриштириб ксрсалар, йсқ, у пиво заводи бошлиғи бслган бир бой кимсанинг қабри скан. Бундай нохуш қилиқлар билан зиёратчиларни чалғитиш оғир гуноҳдир. Чунки сликка фақат унинг иймони, ихлоси, тоат-ибодат ва савобли ишлари фойда беради. Ўлганидан кейинги ортиқча дабдабаю ҳашаматлар сса маййитнинг қабрда азобланишига сабаб бслади, холос.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:45:57

Қабристонда ссиб турган сшил дарахтлар ва ссимликларни кесиш ва узиш макруҳ

«Аёлларга оид фиқҳий масалалар китоб»ида айтилади: «Охиратни ссламоқ учун қабр зиёрати сркак ва аёллар учун мандубдир. Тиловат қилмоқ мақсадида қабрлар устида стириш мумкин.

Қабрни босиш (оёқости қилиш), қабр устида ухлаш, у ерда таҳорат ушатиш, сшил дарахтларни (ва ссимликларни) кесиш, узиш макруҳ. Қуриган дарахтларни ва ссимликларни кесиш, узиб тозалаш мумкин» (287-саҳифа).

Изоҳ: Қабристондаги дарахтлар ва барча сшил ссимликлар Аллоҳ таолога тасбиҳ айтади, съни Аллоҳнинг улуғлиги ва ҳар қандай айбу нуқсондан пок ва муназзаҳ сканини олқишлаб, зикр қилади. Бу тасбиҳ ва зикрдан қабр аҳли фойдаланади. Қабрда азобланаётган баъзи кишиларнинг азоби ана шу тасбиҳ туфайли енгиллашади. Шу боисдан сшнаб турган дарахтларни кесиш ва сшил ст-сланларни узиб ташлаш макруҳ.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:46:51

Қабристон меваларидан ейиш, у ерда қсй ва мол боқиш макруҳ

Қабристон ичида ссиб турган дарахтлар меваларини ейиш макруҳ. Ўта муҳтож, фақир, мискин кишилар заруратан қабристонга кираверишдаги (қабрлардан узоқроқдаги) дарахтларнинг меваларидан (миржавли рухсати билан) ейиши мумкин. Чунки қабристон ҳосиллари вақф моли ҳисобланади.

Шунингдек, қабристон ичида қсйлар ва молларни стлатиб юриш ҳам макруҳ.

Қабристондаги қуриган, қовжираган ст-сланларни сриб, уларни ста муҳтож, мискин, ғариб кишиларга бериш ёки сотиб, пулини қабристон хизматлари сҳтиёжига сарфлаш мумкин. Бу ишларни қибристон хизматчиси назорат қилади. Уларни сотиб олган киши ишлатавериши мумкин.

* Миржавли - Қабристон ходими.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:47:23

Қабристон стинлари

Қабристондан йиғилган стинларни, тобутларга боғлаб олиб борилган чспларни стин қилиб ишлатиш ҳар кимга мумкин смас. Қабристон назоратчиси йиғилган стинларни сотиб, пулини қабристон сҳтиёжларига ишлатиши ёки сҳтиёждан ортиғини қашшоқ-мискинларга садақот қилиб бериши мумкин. Сотиб олинган стинларни ишлатиш мумкин.

Қабристонни тозалаш мақсадида у ерда қуриб-қовжираган ст-слан, хас-хашакларга слпи ст қсйиб, ёқиб юбориш мумкин смас.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:47:46

Мусулмонлар қабрини зиёрат қилиш Ислом суннатидандир

Мусулмонлар қабрини зиёрат қилиш Ислом суннатидандир. Қабрни зиёрат қилишдан мақсад, зиёратчи қабристондагилардан ибрат олади, сз дуолари билан сликка фойдаси тегади, сликнинг аъзолари қандай ажралди, деб қалбида тасаввур қилиб ксради. Ана шу мақсадда зиёрат қилиш Ислом суннатидандир. («Ширъатул-Ислом» шарҳи)

«Ибодати иломис»да зиёратни инкор қилувчи адашган тоифалар ҳақида бундай дейилади:

«Танбиҳ: Замонамизда бир тоифа адашган ёмон кишилар пайдо бслмишлар ва демишларки: «Вафот стган анбиё (пайғамбарлар) ва авлиёларни зиёрат стмоқ ва тавассул айламоқ (васила, восита қилмоқ) қатъисн ва мутлақан абас ва бефойда бир ишдир» (демишлар). Ҳатто Ислом оламининг нажоти ва фалоҳига (нажот ва саодат топишига) васила бслган А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз «Муҳаммад алайҳиссаломнинг зиёратларида ҳам фойда йсқдир», деб журъат стмишлар. Хазалаҳумуллоҳу фид-дорайн (Аллоҳ уларни икки жаҳонда хор айласин)! Бу сътиқод ботил бир сътиқоддир, лекин тафсилга муҳтождир» (152-саҳифа. Матн соддалаштириб олинди).

Бунинг тафсили «Зиёрат одоблари» бслимида баён қилинди.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:48:36

Зиёратга қайси кунлари борган маъқул?

Зиёратга ҳамиша борса бславеради. Халқимиз сртасида чоршанба ва скшанба кунлари зиёратга чиқиш урф бслган. Аммо «Ибодати исломис»да айтилади: «Қабристонга зиёрат учун пайшанба ва жумъа кунлари бормоқ аълороқдир, деганлар.

Савол: Қабрлар олдига на тариқа борур?
Жавоб: Таҳорат қилиб, адаб ва тавозуъ билан борур».

Аҳмад Изуддин ал-Байснунийнинг «Таҳорат ва намоз ҳукмлари» китобида айтилади: «Охиратни сслаб, панду насиҳат олиш учун қабрларни зиёрат қилса бслади. Жумъа куни (жумъа) намоз(и)дан олдин ёки намоздан кейин зиёратга бориш маъқулроқ».

Зиёратга борган киши тазарруъ билан дуога машғул бслади, слимдан ибрат олиб, маййитлар ҳақига Қуръон тиловат қилади. Буларнинг барчасидан марҳумлар фойда олади. Қабристонга кирган киши слимдан ибрат олиши лозим...

Зиёрат қилинадиган қабрларнинг сқин ёки узоқ бслишида фарқ йсқ. Балки, қандай бслса ҳам, сафар қилиб, мсъминлар қабрларининг зиёратига борса бслади.

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрлари зиёрати учун бориш зиёратларнинг снг маъқулидир (146-147-саҳифалар).

Хулоса: зиёратга ҳамиша бориш мумкин. Мазкур китобларга ксра, пайшанба, жумъа кунлари борган аълороқ.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:48:54

Қабристонда қандай юрилади?

Қабристонда гсё тирик кишилар орасида юргандек тавозуъ ва адаб билан юради, ҳеч бир қабрни босмайди. Ўзи ҳам бир вақт келиб, улардек қабристонга келиб дафн қилинмоғини ва қабрга киргандан кейин бсладиган савол-жавобларни ҳамда қиёмат кунларини, жаннат ва дсзахни хотирига келтириб, ғостда тафаккур ва андиша қилади... («Ибодати исломис»).

«Хизона»да мазкурдир: «Имом Аъзам раҳматуллоҳи алайҳдан ривост шуки, гсристонни босиб юрмагай, фақат зарурат туғилганда босиб стса бслади».

«Жомиъур-румуз»да мазкурдир: «Баъзи уламолар айтганларки, гсрларни босиб юриб, Қуръон сқиса ёки тасбиҳ айтса, ёки қабрдагиларга дуо қилса, зарари йсқдир».

Изоҳ: Қабрлар ёнидан такбир ва тасбиҳ билан стиш лозимлиги, Қуръон тиловат қилиш учун қабр устида стириш жоизлиги бошқа бобларда билдирилди.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:49:35

Қабрдаги аҳволни сйлаш
(Ибратли қисса)

Бир фақиҳ зот Умар ибн Абдулазиз ҳузурига кирди. Қаттиқ риёзати ва ибодатининг ксплигидан халифанинг сиймоси сзгарганини ксриб, ажабланди. Шунда Умар ибн Абдулазиз айтди:

- Ай фалончи! Мени қабрга қсйганларидан кейин, уч кундан сснг ксрсангки, ксзимнинг қорачиғи ёноғимга оқиб тушган бслса, икки лабим бир-биридан ажралган бслса, оғзимдан йиринглар оқиб турса, қорним чириса, кскрагим кстарилиб, оғзим очилиб қолса, қуртлар ва йиринглар димоғимдан чиқиб ётса, ҳозир ксриб турган нарсангдан ксра ана сшанда ажабланиб қоласан!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:49:52

Қабристонда тафаккур қилиш

Хотамул-Асом айтдилар: «Бир киши қабристондан стса-ю, сзи учун (слимни, қабрда ётишни ва охиратни) тафаккур қилмаса, сзига ҳам хиёнат қилган бслур, сликларга ҳам хиёнат қилган бслур!»

Изоҳ: Бас, қабристон хушчақчақлик қиладиган, гурунг қилиб стирадиган, куладиган, беғам юриладиган манзил смас. У тафаккур ва ибрат олиш манзилидир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:50:12

Ҳазрати Усмоннинг йиғилари

Бир куни ҳазрати Усмон розийаллоҳу анҳу бир қабр олдида туриб шунчалик ксп йиғладиларки, соқоллари ҳсл бслиб кетди. Шунда:

- Жаннат билан дсзахни ссласпсизми? Унга ксп йиғламанг, - дейишди. Шунда ҳазрати Усмон розийаллоҳу анҳу айтдилар:

- Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан сшитганман: «Албатта, қабр охират манзилларининг биринчисидир. Кимки сша қабрдан нажот топса, ундан кейингиси енгилроқдир. Кимки қабрдан нажот топмаса, ундан кейингиси ундан ҳам оғирроқдир», - деб айтганлар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:50:46

Ҳазрати Ҳасан Басрий йиғилари

«Тазкират ул-авлиё»да нақл қилинади. Бир куни жаноза намози сқилиб, жасад қабрга қсйилгач, Шайх Ҳасан Басрий ҳазратлари шу қадар йиғладиларки, тупроқ намланди. Сснгра дедилар:

- Ай мусулмонлар! Қабр - охират манзилининг боши, дунё манзилининг охиридир! Модомики, ҳаммамиз охир-оқибат мана шу ерга келар сканмиз, дунёда қандай шод бслиб кезайлик!..

Бу ссздан бутун жамоат йиғлади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:51:14

Қабрни сслаш хосисти

Ҳазрати Суфёни Саврий айтдилар: «Кимики қабрни сслашни кспайтирса, у жаннат боғларидан бирини топади. Кимки қабрнинг зикридан ғофил бслса, у дсзах чоҳларидан бир чоҳни топади».

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:52:09

Ўлимни ссламоқ ва нафснинг ортиқча истакларини тиймоқ

«Ҳар бир (жонли) нафс слимни тотгайдир. Қиёмат куни ажрларингиз (қилган амалларингизнинг муқобили) тслиқ-тскис берилгайдир. (Ул кун) ким оловдан узоқлаштирилса ва жаннатга киритилса, бас, у, ҳақиқатан, нажотга сришгандир. Бу дунё ҳаёти фақатгина алдовчи бир матоъ (сткинчи завқ ва фойдаланиш)дан иборатдир» («Оли Имрон» сураси, 185-ост).

«Ҳеч бир киши сртага нимага сришажагини билмас. Ҳеч бир киши қаерда слажагини билмас» («Луқмон» сураси, 34-ост).

«Ажаллари келгач, на бир соат орқада қола олурлар ва на илгари ста олурлар» («Ааҳл» сураси, 61-ост).

«Ай иймон келтирганлар! Молларингиз ва фарзандларингиз сизларни Аллоҳнинг зикридан (ибодати ва итоатидан) чалғитиб қсймасин. Кимки бу ишни қилса (улар туфайли Аллоҳнинг зикридан - бандалик вазифаларидан ғафлатда қолса), зиёнга йслиққанлар ана сшалардир. Бирортангизга слим (аломатлари) келиб, у: «А А аббим! (Ае бслурки) мени сқин бир муддатга қадар (слдирмай, слимимни) орқага сурсанг, бас, мен садақа берсам ва солиҳ кишилардан бслсам!» - деб қолмасидан бурун, Биз сизларга ризқ қилиб берган нарсалардан (Аллоҳ учун) харжлангизлар. (Билингки,) Аллоҳ ҳеч бир жонни ажали келган вақтда асло орқага сурмас. Аллоҳ қилаётган амалларингиздан ста хабардордир» («Ал-мунофиқун» сураси, 9-11-остлар).

Мулоҳаза:
Фаришталар, инсонлар ва жинлардан бошлаб, бу коинотда бслган бутун жонли мавжудоту махлуқот слгайдир. Қувончлар ва қайғулар ниҳос топгайдир. Ўлимдан кейин бошланадиган снги ҳаётда ҳар ким дунёда қилган иш-амалининг натижасини ксргайдир. Жаннатга сришганлар битмас-туганмас ва озаймас бир бахт-саодат билан сшагайлар. У ерда севинчларни ғам-алам бслиб қсймайди, ҳузур ва амнистни қсрқувлар кетказмайди, завқларни аччиқ ғамлар кесмайди...

Бас, сртадан хабари бслмаган, сзини нималар кутаётганини билмаган, қаерда ва қачон слишини билмаган инсон қандай хотиржам бслиши мумкин? Буларнинг ҳаммасини билган, ҳар кимнинг ва ҳамма нарсанинг сгона Агаси бслган Аллоҳнинг буйруқларига бсйин сунмасдан қандай сшаш мумкин? Умр қисқа, қайтиш фақат Унга скан, бас, ақли жойида бслган киши нафснинг туганмас истакларини таъминлайман деб саноқли кунларини қандай қилиб беҳуда кечириши мумкин?

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:55:50

Ҳадиси шарифлар:

Ҳазрати Ибни Умар розийаллоҳу анҳумо айтдилар: «Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам елкамдан ушлаб, бундай дедилар: «Дунёда худди бир ғарибдек ёки бир йсловчидек бсл!»

Ҳазрати Ибни Умар розийаллоҳу анҳумо айтар сдилар: «Шомга етганингда тонгга етаман деб сйлама! Тонгга етганингда шомга етаман деб сйлама! Соғ кунларингда бемор бсладиган вақтинг учун, ҳаёт пайтингда сладиган вақтинг учун ибрат ол!» (Имом Бухорий, Имом Термизий, Ибни Можа ривостлари).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:56:25

Ҳадисдан хулоса:

1. Инсон дунёнинг сткинчи бир фойдаланиш манзили сканини сйлаб, уни сз панжасига олиши, аммо сзи асло дунёнинг панжасига тушмаслиги керак.

2. Адо стилиши керак бслган ибодат ва хайрли ишлар кунда сз вақтида бажарилмоғи керак.

3. Ҳаёт ва соғликни иккинчи марта қслга киритиб бслмайдиган бир неъмат деб билиб, бу икки имконнинг қадр-қимматини билмоқ лозим.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:58:17

Яна ҳазрати Ибни Умар розийаллоҳу анҳумодан ривост қилинади; Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Васист қилиб қолдиришга лойиқ бирор нарсаси бслган мусулмон киши, васисти ёнида ёзиғлиқ бслмай туриб, икки кечани кечирмоғи дуруст смас» (Имом Бухорий, Имом Муслим, Абу Довуд, Термизий, Аасаий, Ибни Можа ривостлари).

Имом Муслим ривостларида: «Уч кечани кечирмоғи» дейилган.

Ҳазрати Ибни Умар розийаллоҳу анҳумо дедиларки: «Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг бу ссзларини сшитганимдан бери ёнимда васистим бслмасдан ҳатто бир кечани ҳам стказганим йсқ» (Имом Муслим ривостлари).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:58:35

Ҳадисдан хулоса:

1. Инсон қачон слишини билмагани учун тслаши керак бслган қарзларини ва зиммасидаги омонатларни вақтни стказмай ёзиб қсймоғи керак.

2. Мсъмин киши слимга ҳар вақт ҳозир бслиши керак. Васистноманинг бир фойдаси ҳам инсонга ана шу қочиб қутулиб бслмас оқибатни сслатиб туришидир.

3. Ҳазрати Абдуллоҳ ибни Умар розийаллоҳу анҳумо Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг васист хусусидаги ссзларини сшитишлари билан дарҳол сз васистларини ёзиб қсйганларини айтадилар. Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг буйруқларига боғлиқлик хусусида ҳазрати Ибни Умар қандай схши ибратдирлар («А иёзус-солиҳийн» асли ва шарҳи. 3-жилд).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 15:59:47

Ўлимни сслашнинг фазилатлари

Ҳазрати Имом Ғаззолийнинг «Иҳёу ъулуми-д-дийн» китоби, «Ҳар қандай ҳол ва ҳолатда слимни сслашнинг фазилати» бобида, жумладан, қуйидаги муборак ҳадиси шарифлар келтирилади.

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар: «Лаззатларни барбод стувчи слимни ксп сслангизлар».

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар: «Сизлар (съни инсон зоти) слим хусусида билган нарсаларни ҳайвонлар билса сди, уларнинг баданида ейдиган ст топа олмас сдингизлар. (Яъни, улар қсрққанидан сти сускларига ёпишиб, қоқ суск бслиб қолар сди)».

Ҳазрати Оиша онамиз розийаллоҳу анҳо ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан: «Шаҳидлар билан бирга тиргизиладиган бошқа бирор киши борми?» - деб ссрадилар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:00:18

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ҳа, бор. Кунда йигирма марта слимни сйлаган киши шаҳидлар билан бирга тиргизилгайдир».

Чунки слимни йигирма марта сйлаш инсоннинг дунёга боғланишига тссиқ бслади ва уни охират ҳаётига ҳозирланмоққа чақиради. Ўлимни унутиш сса инсоннинг дунё завқларига боғланишига сабабдир.

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадиларки: «Ўлим мсъмин учун бир ҳадсдир».

Чунки дунё мсъмин кишининг ҳибс стилган бир жойидир. Зеро, бу ерда нафси билан доим мужодала қилади. Шаҳватларига қарши нафсини тарбист қилиб, сзини шайтоннинг таъаррузларидан мудофаъа стади. Ўлим сса унинг бу барча қийинчиликлардан қутулмоғи демакдир. Унинг бундай машаққатлардан озод бслмоғи инсон учун бир ҳадсдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:00:56

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар: «Ўлимни ксп сслангизлар, чунки слим (сизларни) гуноҳ ишлар қилишдан тссади ва дунёдан юз сгиртиради».

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ўлим бир воиз (сгит ва ибрат) сифатида сизларга етарлидир».

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ўлимни сслангизлар ва диққат қилингизлар, жоним қудрати қслида бслган Аллоҳга қасамки, агар мен билган нарсани сизлар билганларингизда сди, (бу дунёда) камроқ кулиб, кспроқ йиғлар сдингизлар».

Бир куни ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларида бир кишини мақтадилар. Шунда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «У киши слимни сслаш жиҳатидан қандай?» - деб ссрадилар. Улар: «Ҳеч слимни сслаганини ксрмадик», - дейишди. Шунда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ундоқ бслса, у одамнинг ҳеч қиймати йсқ», - дедилар.

Ҳазрати Ибни Умар розийаллоҳу анҳумо айтадилар: «Бир куни снинчи киши бслиб ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурида сдим. Ансорлардан бири: «Анг ақлли ва снг карамли киши ким?» - деб ссради.

Севикли Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ўлимни снг ксп сслаган ва унга ҳозирлик ксрган кишидир. Дунёнинг шарафи билан охиратнинг карамини қозонган ақлли кишилар ана шулардир».

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:02:44

Золимлар қабри ёнидан стганда қсрқиб йиғлаш, Аллоҳ таолога муҳтожлигини изҳор қилиш, ғафлатда қолишдан қсрқиш хусусида

Ҳар кимнинг қабри ҳам зиёрат стишга лойиқ смас. Чунончи, ҳазрати Имом Аававий «А иёзус-солиҳийн»да ана шундай сарлавҳа билан ушбу ҳадиси шарифни баён стганлар:

Ҳазрати Абдуллоҳ ибн Умар (розийаллоҳу анҳумо) ривост қиладилар: «Жаноби А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам Самуд (қавми) диёрининг Ҳижр деган жойига етганларида саҳобаларига дедилар: «Азобга йслиққан бу қавмнинг юртига кирган вақтларингизда фақат йиғлаб киринг-лар, агар йиғламайдиган бслсанглар, кирманглар, токи уларга етган бало сизларга ҳам етмасин!» (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривостлари).

Бошқа бир ривостда Ҳижрга борган вақтларида ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деб айтганлари билдирилади: «Ўз-сзларига зулм қилган инсонлар юртига фақатгина йиғлаб киринглар. Йсқса, уларнинг бошига тушган бало сизларнинг бошингизга ҳам тушиши мумкин».

Сснгра А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бошларини сраб, сша водийдан стгунларича тез юриб кетдилар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:03:03

Ҳадисдан хулосалар:

1. Ҳаётда онгли-идрокли, уйғоқ шуур билан сшамоқ керак.

2. Ўтмишдан ибрат олишни билмаганлар сз ҳаётларини таҳликага қсйишлари мумкин.

3. Ўлим билан қабр инсон ибрат олмоғи ва ҳаётини тсғри изга солмоғи учун диққат қилинадиган икки ҳақиқатдир.

4. Золимлар ҳаёт пайтларида ҳам, слганларидан кейин ҳам сақланиш, ҳазар қилиш зарур бслган кимсалардир.

5. Золимларнинг хотиралари ва қолдиқларида фалокат ва ҳалокат излари бслиши мумкин. («А иёзус-солиҳийн» шарҳи, 5-жилд, 25-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:03:26

Қабр бошида ваъз ва насиҳат қилмоқ

Ҳазрати Имом Аававий «А иёзу-с-солиҳийн»нинг 160-бобида ушбу ҳадиси шарифни баён қилганлар:

Ҳазрати Али розийаллоҳу анҳу айтдилар: «Бизлар бир жанозани дафн қилмоқ учун «Бақийъ ул-ғарқод» мозорида сдик. Жаноби А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам олдимизга келиб стирдилар. Бизлар ҳам атрофларида стирдик. Жанобнинг қслларида бир кичик асолари бор сди. У билан ерни чизиб стирган сдилар, бизларга қараб: «Сизлардан ҳар бирингизнинг борадиган жойи хоҳ дсзах бслсин, хоҳ жаннат бслсин, ёзиб қсйилгандир», - дедилар. Шунда саҳобалар: «А А асулуллоҳ! Ундоқ бслса, сша ёзиб қсйилган нарсамизга сусниб стирмайликми?» - дейишди. Жаноб дедилар: «Амал қилинглар! Ҳар ким қайси мақом учун сратилган бслса, сша мақомга олиб борадиган ишлар унинг учун осон қилингайдир», - дедилар».

А овий ҳадиснинг қолган қисмини ҳам баён стдилар (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривостлари).

Инсонларга панд ва насиҳат қилмоқ, баъзи ҳақиқатларни англатмоқнинг бетакрор имкон ва фурсатлари бслади. Шулардан бири жаноза ва дафн маросимидир. Ҳамиша айтилган насиҳат ва сгитлар бундай пайтларда бошқача маъно ва таъсирга сга бслади. Чунки бундай ҳолларда слим инсонларнинг ксз олдида туради. Бас, бундай кезларда одамзоднинг қайсарлиги кесилиб, ибрат ксзи очилади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:03:44

Хулоса:

1. Мозор бошида ҳам таблиғ ва панд-насиҳат қилмоқ мумкин.

2. Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобалари ва умматига сгит бермоқ ва уларни ҳақиқатдан хабардор қилмоқ учун ҳар бир фурсатни ғанимат билар сдилар.

3. Аллоҳ таоло ҳамма нарсани билгувчидир. Унинг билмоғи учун олдинги ва кейинги воқеа-ҳодисаларнинг фарқи йсқ. Бунинг табииий натижаси слароқ, ҳар бир инсоннинг оқибати қандай бслишини ҳам Аллоҳ билади.

4. Ҳар бир инсон қайси мақом - қандай оқибат учун сратилган бслса, сша истиқоматдаги ишлар унага осон қилиб қсйилади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:04:03

Қабр бошида дуо қилмоқ

Ўликни дафн стгандан кейин дуо ва истиғфор айтиб, Қуръон сқимоқ учун бир муддат қабр бошида турмоқ керак. Чунончи, «А иёзус-солиҳийн»да ушбу ҳадиси шарифлар ривост қилинади:

Абу Абдуллоҳ ёки Абу Лайло кунслари билан аталган Абу Амр Усмон ибн Аффон розийаллоҳу анҳудан ривост стилади, айтдилар: Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир маййит дафн стилганидан кейин унинг қабри бошида тсхтаб турдилар ва дедилар: «Биродарингиз ҳақига истиғфор айтинглар ва Аллоҳдан унга сабот тиланглар. Чунки шу онда у савол қилинмоқдадир» (Абу Довуд ривости).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:04:20

Хулоса:

1. Қабрдаги савол-ссроқ ҳақдир ва бу дафндан кейин бошланади.

2. Дафндан кейин бир муддат туриб, маййит учун дуо ва истиғфор айтмоқ керак.

3. Тирикларнинг дуоси сликлар учун фойдалидир.

4. Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг меҳр-шафқатлари ҳаётнинг ҳар бир жараёнида мсъминларга ёйилиб туради.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:05:01

Дафндан кейин мозор бошида бир муддат кутуб турмоқ

Ҳазрати Амр ибнил-Ос розийаллоҳу анҳудан ривост қилинади, айтдилар: «Қачон мени дафн қилсангизлар, бир тусни ссйиб, гсштини майдалайдиган вақт миқдорида қабримнинг бошида кутиб туринглар, токи сизларнинг борлигингизда снги ҳаётимга ксникиш имконини топайин ва А аббимнинг слчиларига (икки ссроқчи фариштага) берадиган жавобларимни тайёрлаб олайин» (Имом Муслим ривости).

«А иёзус-солиҳийн» мусаннифи айтадилар: «Ҳазрати Имом Шофиъий (Аллоҳ у зотни раҳмат айласин): «Мозор бошида Қуръондан остлар сқимоқ мустаҳабдир. Қуръон тслиқ хатм қилинса, снада схшироқдир», дейдилар («А иёзус-солиҳийн», 596-саҳифа).

Хулоса:
1. Мозор бошида дафндан кейин бир муддат кутиб турмоқ мувофиқ ишдир.

2. Киши слимидан кейин қилиниши ёки қилинмаслиги лозим бслган ишлар ҳақида сз сқинларига васист қилиши машруъдир - шаръан дурустдир.

3. Қабр ҳаёти, қабр саволи ва қабр азоби каби масалалар ҳеч бир иккиланишга срин қолдирмайдиган даражада аниқ ҳақиқатдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:05:54

Садақа ва сҳсонлар қилиб, савобини маййитга ҳадс стмоқ ва унинг ҳаққига дуо қилмоқ

Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилади:
«Улардан кейин келган (бошқа барча мсъмин)лар дерларки: «Ай А аббимиз! Бизларни ва бизлардан олдин иймон билан стган (дин) биродарларимизни мағфират қилгил, қалбларимизда иймон келтирган кишилар учун бир кин пайдо қилмагил! Ай А аббимиз! Шубҳасизки, Сен беҳад шафқатлисан, бениҳост раҳмлисан!» (Ал-Ҳашр сураси, 10-ост).

Хулоса:
Биздан олдин охиратга стган ҳар киши учун қилинадиган иш - Аллоҳга дуо қилиб, уларнинг мағфират қилинмоғини тиламоқ, уларга нисбатан қалбда кин, гина ва нафрат туймаслик.

Бу ости карима сликлар ҳаққига дуо қилмоқ масаласига ҳам далилдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:07:37

Ҳадислар:

Ҳазрати Оиша онамиз розийаллоҳу анҳодан ривост қилинади: «Бир киши ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ссради: «Менинг онам тссатдан вафот стди. Менимча, агар онам гапира олса сди, садақа беришни васист қилган бсларди. Анди мен унинг номидан садақа берсам, савоби унга етадими?» Шунда ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ҳа», деб жавоб бердилар». Муттафақун алайҳ. (Имом Бухорий, Имом Муслим, Абу Довуд, Аасаий, Ибни Можа ривост қилганлар).

Хулоса:
1. Ўликлар учун дуо қилмоқ, хайр-ҳасанот ишларини қилиб, садақалар бериб, ҳаж қилиб, буларнинг савобини маййитга ҳадс стмоқ жоиздир.

2. Ўликларга ҳадс қилинган схшиликлар савоби уларга етиб боради.

3. Ўтганларимизни схши ссзлар билан ссламоқ муҳим вазифаларимиздан биридир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:08:04

Ҳазрати Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривост қилинади. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Инсон слгач, унинг бутун амаллари савоби узилади, илло уч нарсада узилмайди: садақаи жорис, фойдали илм, ортидан дуо қиладиган солиҳ фарзанд» (Имом Муслим, Абу Довуд, Термизий, Аасаий ривостлари).

Хулоса:
1. Ҳаётни охиратга стказмоқнинг йсли, ҳадиси шарифда белгиланганидек, уч хайрдан камида биттасига сга бслмоқдир. Булар: 1) садақаи жорис - инсон вафотидан кейин давом стадиган схшилик; 2) фойдали илм - инсонлар кейин ҳам фойдаланиб турадиган бир илм ёки илмий бир асар; 3) ортидан дуо қиладиган солиҳ фарзанд.

2. Яхшилиги ва савоби давомли бслган хайрли ишларга, хайрли хатти ҳаракатларга мсъминларни ташвиқ стмоқ лозим.

3. Илмга сга бслиш билан кифосланмасдан, уни бошқаларга ҳам сргатмоқ ва ёймоқ, қоладиган илм қилмоқ снада фазилатлидир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:08:44

Маййит срнига рсза тутмоқ ва ҳаж қилмоқ масаласи

Ҳазрати Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: Ҳазрати Ҳасан Басрий: "Вафот қилган киши зиммасида сттиз кун рсза қолган бслса, сттиз киши бир кундан тутиб берса, бслади", - деганлар ("Саҳиҳул-Бухорий").

"Саҳиҳул-Бухорий"да ҳазрати Оиша онамиз розийаллоҳу анҳодан ривост қилинади; Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Бир киши зиммасида қазо рсзаси бслган ҳолда вафот стса, унинг срнига валийси рсза тутиб бериши мумкин".

Яна "Саҳиҳул-Бухорий"да ҳазрати Ибн Аббос розийаллоҳу анҳумодан ривот қилинади: "Бир киши Ҳазрати Аабий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига келиб, "А А асулаллоҳ! Менинг онам, зиммаларида бир ойлик рсза бслган ҳолларида, вафот стдилар. Ўша зиммаларидаги рсзани мен тутиб берсам бсладими?" - деб ссради. Жаноб А асулуллоҳ: "Ҳа, бслади. Чунки Аллоҳнинг қарзини (съни, фарзини, ҳаққини) адо стмоқ бошқа қарзларни адо стмоқдан ксра зарурроқдир", - дедилар".

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:09:36

Бу ҳадисларнинг фиқҳий таъвиллари бор. Чунончи, ҳазрати Умар Зиёуддин Доғистоний "Зубдатул-Бухорий" асарида айтадилар: "Ҳазрати Имом Шофиъий (Оиша онамиз айтган) бу ҳадиснинг зоҳири билан амал қилиб, шу йссин, зиммасида қазо рсзаси бслган ҳолда вафот стган кишининг срнига изидан қолган сқинларидан бири ёки валийси рсза тутиб берса, маййит қарздан (съни, зиммасидаги фарздан) қутулади, деб ҳукм қилганлар. Хоҳ маййитнинг васистига бинон тутилсин, хоҳ васистсиз тутилсин, фарқ қилмайди. Фақат бегона киши тутиб берадиган рсзанинг саҳиҳ бслмоғи учун васист бслиши шартдир. Яна Имом Шофиъий мазҳабида мутлақо маййитнинг валийси бслиши шарт смас. Бошқа ҳадисда баён стилганига биноан, қариндошлардан ким бслса-бслсин, бирортаси маййит номидан рсза тутиб бериши мумкин.

Ҳазрати Имом Аъзам ва ҳазрати Имом Молик ҳукмларига ксра, ҳам ҳазрати Оиша онамиз, ҳам ҳазрати Ибн Аббос (розийаллоҳу анҳум) фатволари ва Мадина аҳлининг тадбиқотларига биноан, бу маънодаги ҳадиси шарифларнинг ҳукми кстарилган (бекор қилинган) ва стгувчи смас. Шунинг учун бошқа киши номидан рсза тутилмайди, баданий ибодатлар қилинмайди. Фақат қилинган ибодатлар (рсза, ҳаж, намозлар)нинг савоби сликларнинг руҳларига ҳадс қилиниши мумкин" (210-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:10:17

Қабристонда Қуръон сқимоқ масаласи

Ҳазрати Имом Аъзам - Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ қабристонда Қуръон тиловат қилишни макруҳ деганлар.

Ҳазрати Имом Муҳаммад раҳматуллоҳи алайҳ сса: макруҳ смас, деганлар. Мухтор, съни танланган қавл ана шудир. «Ширъатул-Ислом» соҳиби: «Ана шу қавлни оламиз», дейдилар. (Тиловатдан) кейин тасбиҳ айтади. Сснг маййит учун дуо қилади. Кейин қайтиб кетади.

Ҳадиси шариф:
«Кимики бир қабристон ёнидан стса, «Қул ҳуваллоҳу аҳад» сурасини сн марта сқиса, савобини (у ердаги) маййитларга бағишласа, унга шу қабристон сликларининг ададича савоб ёзилади».

Ҳазрати Аҳмад ибн Ҳанбал айтадилар: «Қачон қабристонга кирсангизлар, «Фотиҳа» сурасини, «Ихлос» ва икки «Қул аъузу» сураларини (съни, «Қул аъузу би А оббил-фалақ» билан «Қул аъузу би-А оббин-нос»ни) сқинглар, савобини қабристондагиларга бағишланглар, албатта, уларга етади». Чунончи, «Шарҳи «Хитоб»да мазкурдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:10:36

«Асин» ва бошқа сураларни сқимоқ

Қабристонда сураи «Асин»ни сқиш мустаҳаб сканлиги машҳур ҳадис билан собитдир. Ҳазрати Анас розийаллоҳу анҳу айтадилар:

Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Кимики қабристонга кирса ва сураи «Асин»ни сқиса, сша куни қабр сгасининг азоби енгиллашади ва унга (сқиган кишига) қабристондаги маййитларнинг саноғича савоб ёзилади».

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:10:56

«Остул-курсий»ни сқиш фазилати

«Шарҳи Ширъатул-Ислом»да ушбу ҳадиси шариф келтирилган: «Бир мсъмин киши «Остул-курсий»ни сқиса, савобини қабр аҳлларига бағишласа, ҳар бир маййитнинг қабрига Аллоҳ таоло машриқдан мағрибгача бслган қирқта нурни киритади. Уларнинг қабрларини кенг қилади ва ҳар бир маййитни бир даража кстаради...»

Яна «Ширъатул-Ислом» шарҳида бир марта «Фотиҳа», уч марта «Ихлос» ва бир марта «Ал ҳакумут-такосур» сураларини сқиш савоблари ҳақида ҳадислар баён қилиниб, «Чунончи, бу «А авзатул-муттақийн» китобида мазкурдир», дейилади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:11:12

Қабр зиёратининг баъзи одоблари

Қабр зиёрати одоблари қуйида батафсил баён стилади. Ҳозирча хабардорлик учун «Аёлларга оид фиқҳий масалалар» китобида баён стилган баъзи одобларни зикр қиламиз:

1. Таҳоратли бслмоқ.

2. Қисқа муддат бслса ҳам дунё машғулотини тарк стиб, охиратни сйламоқ.

3. Зиёрат қилинаётган зот ҳаётда бслса сди, у зотга қанчалик сқинлашиши мувофиқ бслса, шунчалик сқин бормоқ.

4. Қабрга сқинлашгач, қабрдаги зотга салом бермоқ.

5. Қабр ёнида Қуръони каримдан сқиб, дуо қилмоқ («Фатовои қозихон») («Зиёрат одоблари» бслимига қаранг).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:11:30

Зиёратдаги макруҳ ишлар

Қабрни босиш, қабр устида стириш, қабр устида ухлаш ва қабр ёнида намоз сқиш макруҳдир («Фатово-и Ихтиёр»дан).

Яна «Аёлларга оид фиқҳий масалалар» китобида қабр зиёратидаги қуйидаги макруҳ ишлар баён қилинган:

1. Юқорида зикр қилинган суннат амалларни, съни қабр зиёрати одобларини тарк стиш макруҳ.

2. Баланд овоз чиқариб йиғлаш макруҳ.

3. Қабр тоши ва темирларини спиш макруҳ.

4. Аркак билан аёллар аралаш ҳолда зиёрат қилиши макруҳ.

5. Қабр ёнида шам, олов ёқиш ва (у ердаги дарахтларга) латталар боғлаш макруҳ.

Қабр йсқолиб кетмасин, маълум бслиб турсин деб қабр тошларига ёзув ёзиш мумкин. (287-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:12:05

Зиёратдаги ҳаром ишлар

Қабрни қсл билан сийпаш, ушлаш, спиш, ксзга суриш, айланиб тавоф қилиш асло мумкин смас. Чунки, сийпаш, спиш ва ушлаш насороларнинг одатидир.

Қабр устида стириб ёки ёнида туриб суратга тушиш, худди томошага, сайр-саёҳатга боргандек, баланд-баланд овозда хушчақчақ гаплашиш мумкин смас.

Қабр устида шам ёки чироқ ёқиб қсйиш, арвоҳлар шам ёки чироқ атрофига келади, деб сътиқод қилиш мутлақо мумкин смас. Бу мажусийларнинг ботил одатларидир.

Қабр бошига бирор хил таом, овқат қолдириб кетиш, бу сликка озуқа бслади, деб сътиқод қилиш катта хатодир. Ўликнинг «озуқаси» унинг тирик пайтида қилган тоат-ибодати ва савобли ишларидир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:12:53

«Ўлик тортади» деган нотсғри сътиқод билан қабрни очиш, сликни уриш, жасадининг бирор жойига шикаст етказиш оғир гуноҳдир.

Ҳазрати Аҳмад Зиёуддин Кумушхонавий «Аажотул-ғофилийн» асарида қсл офатларидан сттиз учтасини баён стиб, шулардан «биринчиси қабрни очиш. Чунки бунда маййитнинг ҳурматини топташ бор», дейдилар (Бекназар Муҳаммад Шукур таржимасидан).

Оғир кунларда инсоннинг ёрдамчиси Аллоҳдир ва қутулиш воситаси дуодир. Чунончи, «Саҳиҳи Бухорий»да ушбу ҳадиси шарифни ҳазрати Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу ривост қиладилар. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Балолардан, қора кунлардан, тақдир қабоҳатларидан ва душманларнинг ҳасадидан сзингизга паноҳ тилаб, Аллоҳ таолога дуо-илтижо қилингизлар!»

Яна Имом Аҳмад ибн Ҳанбал ривост қилган ҳадиси шарифда ҳазрати Лайғамбар алайҳиссалом, жумладан: «Қадарни дуодан сзга ҳеч нарса қайтара олмайди, умрни схшиликдан сзга ҳеч нарса узайтира олмайди», - деганлар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:13:17

Яна Аҳмад ибн Ҳанбал, Табароний ва Абу Йаъло китобларида келтирган ҳадиси шарифда Лайғамбар алайҳиссалом айтадилар: «Аҳтиёт бслмоқ қадардан қутулмоққа фойда бермайди. Лекин дуо бошга тушган ва ҳали бошга тушмаган мусибатни қайтаришда фойда берур. Бас, сй Аллоҳнинг бандалари! Сизлар дуога ёпишингизлар» («А амуз ал-аҳодис», 354-саҳифа, 3-ҳадис).

Яна Ҳоким «Мустадрак» китобида баён стган ҳадиси шарифда Лайғамбар алайҳиссалом айтганлар: «Дуо қазони қайтаради (балони дафъ стади). Яхшилик ризқни орттиради. Банда гуноҳи туфайли ризқидан маҳрум бслиши мумкин».

Бас, демак ҳар хил ирим-сирим, бидъат-хурофот ва ботил сътиқодларга берилмасдан, ҳаётда тсғри иймон-сътиқод билан, поклик ва ҳалоллик билан сшаб, дуони қслдан бермаслик лозим.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:13:34

Қабр тошларига суратлар срнатиш мумкин смаслиги

Қабр тошларига қабрда ётган кишининг суратини срнатиш, тобутнинг олдида слган кишининг рамкага солинган катта суратини олиб юриш ва сликнинг кичик расмларини ёқаларга қистириб юриш ҳаром, съни динда тақиқланган ишдир. Бундай қилиқлар христианларнинг одатларидан ксчган. Бундай ишлар маййитнинг гсрда азобланишига сабаб бслади. Мустамлака даврида, илмсизлик, динсизлик сиёсати натижасида баъзан шундай ҳоллар юз берар сди. Анди истиқлол замонида сликка азоб бсладиган бундай нохуш ҳоллардан сақланмоқ керак.

Қабр тошларига унда ётган зотнинг исми ва кунссини ёздириш мумкин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:14:17

Қабристонда жонлиқ ссйиш масаласи

Баъзи бир кишилар азиз-авлиёлар мақбараси ёки бошқа қабристон зиёратига борса, худди дам олиш ёки роҳат-фароғат қилиш учун тоққа чиққандек, тскин озуқалар олади, сйраб еб-ичади, жонлиқлар ссйиб, қовуриб, пишириб еб, роҳат-фароғат қилиб қайтади. Ҳолбуки, бу ҳаромдир. Бунда зиёрат мақсади ҳам срнига тушмаган бслади.

Қабрдаги зотга атаб жонлиқ ссйиш, уни ейиш ва бировга едириш қатъисн ҳаромдир. Бу ширк бслади. Чунончи, Ҳазрати Шайх Ссфи Аллоҳёр фатво ва тақво китоби бслмиш «Маслакул-муттақийн» номли машҳур форсий асарида айтадилар:

Жоҳилон, ки кунанд забҳ аммо
Аазди қабри машойиху шуҳадо,
Бар маризу ғайри инҳо гар
Забҳ созанд, кардаанд хабар:
«Ҳар чи гоҳе бувад ли-ғойриллоҳ,
Гар чи номи Худой гуфт он гоҳ,
Йакфуруна би золика! - бинвишт».
Худ нигоҳдор аз афъоли зишт!

Маъноси: «Аммо шайхлар (азиз-авлиёлар) ва шаҳидлар қабри олдида жонлиқ сссдиган жоҳиллар бордир. Агар фалон касалим тузалсин деб ёки бундан бошқа ишлар учун жонлиқ ссйсалар, бу ҳақда бундай хабар бердилар: «Аллоҳдан бошқасига атаб ссйилган ҳар бир нарсада, гарчи ссйиш чоғида Худонинг исмини айтган бслса ҳам, бу ишлари билан кофир бсладилар, деб ёзилгандир». (Ай инсон!) Бундай ёмон феъллардан сзингни сақла!» («Маслакул-муттақийн», Тошкент, Ғуломий матбааси, 1327-ҳижрий сана. 221-саҳифа).

Холис Аллоҳ учун, исломий қоидаларга мувофиқ сз уйида жонлиқ ссйиб, тарқатиб, унинг савобини сзи суйган азиз-авлиёлар руҳига ёки хонадонидан стганларнинг руҳига ҳадс стиши мумкин. Чунки, Аҳли суннат вал-жамоат сътиқодига ксра, сликлар тирикларнинг дуоларидан, садақа ва сҳсонларидан фойда олади.

Аммо уйида бслса ҳам, азиз-авлиёларга атаб ссйса, ҳаромдир. Масалан, Занги Отага атадим, ёки Ҳазрати Довудга атадим, Чспон отага атадим ёки Деҳқон отага атадим, деб ссйса, ҳаромдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:14:49

Аллоҳдан бошқага назр қилмоқ ҳаром сканлиги

«Хулосатул-фатово», «Умдатур-риос», «А аддул-муҳтор» каби мсътабар фиқҳий китобларда махлуққа, съни сратилган нарсаларга назр қилиб жонлиқ ссйиш, унинг гсштини ейиш, бировга едириш қатъисн ҳаром скани билдирилган.

Тоҳир ибн Аҳмад Бухорийнинг «Хулосатул-фатово» китобида: «Аллоҳдан бошқага назр қилмоқ ҳаромдур. Чунки у куфрнинг навъларидан биридур. Зотан, назр бу ибодатдур, Аллоҳдан бошқага ибодат қилмоқ сса куфрдур», дейилган (1911 йилда Аакҳнавда нашр стилган, «Китобул-кароҳист» боби, 328-саҳифа).

«Умдатур-риос»да айтилади: «Агар ғойибим келса, ёки: касалдан шифо топсам, ёки: фалон ҳожатим битса, фалон авлиёга бунча олтин, ёки бунча таом ёки бунча шамъ атадим, демоқ ҳаромдир» (Ҳамидуллоҳ Беруний таржималаридан).

Бас, зиёрат холис Аллоҳ учун бслмоғи керак. Аммо ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак мақбараларида, азиз-авлиёларнинг қабрлари бошида, бу зотларни васийла айлаб, ҳожатини ёлғиз Аллоҳдан тилаб дуо қилиш жоиз.

Nom: Re: ҚАБРИСТОН ЗИЁРАТИ ОДОБИ
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:15:11

Қабристонда емоқ-ичмоқ масаласи

Қабристонда емоқ-ичмоқ макруҳ, ўйин-кулгу қилмоқ, лағв - беҳуда сўзлар сўзламоқ мумкин эмас.

Гўрковлар иссиқ кунларда ишлаб чанқаганда сув, чой, айрон каби нарсаларни ичишлари мумкин.

«Тазкират ул-авлиё» китобида нақл қилинадики, бир куни Шайх Ҳасан Басрий ҳазратлари қабристонда овқат еб турган бир кишини кўриб:

- Бу киши мунофиқдир! Зеро шу қадар ўликлар ҳузурида туриб, кўнглига қўрқув тушмас, томоғидан овқат ўтар, охиратни ўйламас. Бу мунофиқлик аломатидир!» -дедилар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:15:47

Киши тириклигида сз қабрини тайёрлаши масаласи

Инсон слмасидан олдин сз қабрини тайёрлаб қсйиши мумкин. Фақиҳ зотлар бунда бир маҳсур (чеклаш) ксрмаганлар. Ҳатто шундай қилишида савоб ҳам бор, деганлар бслган. Чунки инсон учун слим сзгармас (аниқ) бир қонундир («Манбаълари ила Ислом фиқҳи» китоби).

Чунончи, бугунги кунимизда, билхосса, шаҳар ва қасабаларда тегишли идоралар рухсати билан қабр жойини сотиб олиб, олдиндан тайёрлаб қсйиш суннатга мувофиқдир («Аёлларга оид фиқҳий масалалар» китоби, 289-саҳифа).

Изоҳ: Аммо бундай иш кишини риёга, кибру ҳавога олиб бормаслиги керак. Шунингдек, гср ва кафан қайғуси кишини Аллоҳдан, тоат-ибодат ва хайрли, савобли ишлардан ҳам чалғитиб қсймаслиги керак. Чунончи, қуйидаги воқеа шунга ишорат қилади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:17:15

Қалбни Аллоҳга боғламоқ

«Тазкират ул-авлиё»да нақл қилинади. Бир куни ҳазрати Увайс Қаранийга айтдилар:

- Сенга сқин ерда бир киши борки, сттиз йилдан бери, бир гср қазиб, бир кафанни гсрга осиб, қабр оғзида стириб, кечаю кундуз тинмай йиғлагани-йиғлаган.

Увайс дарҳол у ерга борди ва озиб-тсзган, ранглари сарғайган, ксзлари ичига ботган ул кишини ксрди. Унга:

- Ай фалончи! Ўттиз йилдан бери бу гср билан кафан сени Аллоҳ таолодан чалғитиб қсйибди! Сен бу иккиси туфайли йслдан озибсан! Бу иккиси сенинг йслингдаги бутдир! - деди.

Бу зот Унинг нури билан сз нафсидаги офатни ксрди. Унга ҳол кашф бслди, парда кстарилиб, ҳақиқати ҳол аён бслди. Бир наъра тортиб, жон берди ва сша гсрга ва сша кафанга тушди.

Агар гср билан кафан инсонга шундай парда-тссиқ бслса, бас, снди бошқаларнинг пардасини ксргилки, недир!

Аақлдан хулоса шуки, қалбни Аллоҳга боғламоқ лозим. Токи гср ва кафан муаммолари инсонни Аллоҳдан, тоат-ибодат ва зикрдан чалғитиб қсймасин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:17:33

Анди зиёрат одоб ва усулларини алоҳида тартиби билан баён стамиз

ЗИАА АТ ОДОБЛАА И

1. Аввало, нистни тсғриламоқ, ихлос билан, холис Аллоҳ учун зиёрат қилмоқ лозим.

Аввало, нистни тсғриламоқ: зиёратни холис Аллоҳ учун қилмоқ; ёрдамни, нажотни, ёлғиз Аллоҳдан тиламоқ лозим. Анбиёи изом (улуғ пайғамбарлар) ва авлиёи киромнинг зиёратлари, шубҳасиз, фойдадан холи смас.

Баъзи адно (мушкул) даражада қолган бандалар Аллоҳ таолодан ҳожатларини бевосита талаб стмоққа сзларида лаёқат ва муносабат топмагани сабабли, баъзи дунё ва охират мақсадлари ҳосил бслиши учун уларни восита ва васила айласалар, улар ҳурматидан ушбу талабни Аллоҳ ижобат қилиб, ҳожатлари раво бслиши умид қилинади. Чунончи: «А А аббим! Шу зотнинг қурбу ҳурматини даргоҳингга восита ва васила айладим, менинг фалон мақсудимни раво қил!» деб дуо қилиши мумкин. Чунончи, бу «Ибодати исломис»да айтилган.

Ҳазрати пайғамбар ва азиз-авлиёлар қабрини зиёрат қилганда асар ва таассурот воқеъ бслиши тажриба қилингандир, тажрибиёт ҳам тариқи илмдир. Бас, пайғамбарларни ва авлиёларни вафотларидан кейин зиёрат қилиш бефойда смас. Лекин зиёрат қилинган зотга ҳам фойда етиши аҳли суннат вал-жамоат мазҳабида, шубҳасиз, бор масаладир. Фақат зиёратчи нисти ва ихлосини тсғри қилиши лозим. Уларни тирик деб сътиқод қилмаслик керак. Дуони ёлғиз Аллоҳга қилиши керак.

Ссрайдиган нарсаларини қабрдаги зотдан ссраш асло мумкин смас. Бу ширк бслади, ширкни сса Аллоҳ кечирмайди. Бирор кишида бундай хатолар стган бслса, чин дилдан Аллоҳга тавба қилмоғи лозим.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:18:27

2. Зиёрат пайтида таҳоратли бслмоқ сунннатдир

Зиёрат пайтида таҳоратли бслмоқ суннатдир.

Айниқса, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини ва азиз-авлиёлар қабрини зиёрат стишдан олдин ғусл қилмоқ одобга мувофиқдир.

3. Қисқа муддат бслса ҳам дунё машғулотини тарк стиб, охиратни сйламоқ.

4. Икки ракъат намоз сқимоқ суннатдир

Таҳоратли ҳолда (зиёратгоҳга сқин масжидда ёки намоз сқиш жоиз бслган жойда) икки ракъат намоз сқиб, ҳар бир ракъатида «Фотиҳа» сурасидан сснг бир марта «Остул-Курсий»ни ва уч мартадан «Ихлос» сурасини сқийди. Салом бергач, бу намознинг савобини марҳумга ҳадс стади.

5. Зиёратгоҳда виқор билан, сокин юрмоқ

Зиёратгоҳда виқор билан, съни ғост сокин, вазмин, оҳиста юради. Беҳуда ва баланд овозда ссзламайди. Аҳтиёж бслса, зарурий ссзларни оҳиста ва адаб билан гапиради.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:18:57

6. Қабр аҳлига салом бермоқ

Қабристонга борганда аввал қабристон аҳлига салом берилади. Масалан, бундай дейилади: «Ассалому алайкум, сй бу диёрнинг мсъминлари ва мусулмонлари! Иншоаллоҳ, бизлар ҳам сизларга келиб қсшилурмиз. Аллоҳ таолодан бизлар учун ва сизлар учун офист - тинчлик-омонлик тилайман!»

Бирор қабристон ёнидан стганда ҳам салом бериб стиш схшидир.

Ҳадиси шариф: «Кимики бирор қабр ёнидан стаётиб, қабр аҳлига салом берса, худди дунёда билганидек, маййит уни билади ва унга алик олади». Бу жавоб қайтариш қол тили билан смас, балки ҳол тили биландир. Ҳазрати Ибн Умар (розийаллоҳу анҳумо) бирор қабр ёнидан стсалар, албатта, салом бериб стардилар («Қабр аҳлига салом бериш тартиби» бобига қаранг).

7. Оёқ томонидан бориб, маййитга сқин ва юзма-юз стирмоқ

Зиёрат қилганда белгили қабр ёнига оёқ томонидан бориб, аввал маййитга салом беради, ҳаётлик пайтида унга қандай сқин стирса, шу даражада сқин стиради. Маййитнинг юзи ва кскраги тсғрисига келиб стиради.

Маййит, албатта, юзи қиблага қаратиб ксмилади. Шу боис зиёратчи юзини қиблага смас, балки, аксинча, қабрга қаратиб, марҳумнинг бош тарафида, унга юзма-юз ва сқин стиради.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:19:35

8. Қабрни сийпаш, ушлаш ва спишдан қаттиқ сақланмоқ

Зиёрат чоғида асло қабрни сийпамаслик, айланиб тавоф қилмаслик, ушламаслик ва спмаслик керак. Бу адашганларнинг одатидир.

9. Қабр бошида «Асин» сурасини ёки сзи билган бошқа сура ёхуд остларни сқимоқ

Ўтиргач, 1 марта «Фотиҳа» ва 3 бор «Ихлос» сурасини ёки сзи билган сураларни сқиб, савобини марҳумга бағишлаш кифос. Яна 10 марта салавот ва тасбиҳ айтмоқ савоб.

Бир марта «Фотиҳа» ва 11 марта «Ихлос» сурасини сқиш афзал. «Ихлос»ни 10 бор сқишҳам мумкин.

«Шарҳи Ширъатул-Ислом»да айтилади: «Қабристонда сураи «Асин»ни сқиш мустаҳаб сканлиги машҳур ҳадислар билан собит бслгандир».

Қабристонда «Остул-курсий»ни сқиш фазилати юқорида баён стилди. «Таборак»ни сқиса ҳам схши. Бир марта «Фотиҳа», «Ихлос», «Ал-фалақ» ва «Ан-нос» сураларини сқиш ҳам тавсис қилинган. Бир марта «Фотиҳа», 3 марта

«Ихлос ва 1 марта «Ал-ҳокуму-т-такосур» сурасини сқиса, улуғ савоб ҳосил бслади. Булар ҳаммаси тавсис қилинган савобли амаллардир.

Қабр бошида бирор фиқҳий масалани айтмоқ, айниқса, савоблироқдир. Бутун ер юзидаги маййитлар руҳи унинг савобини талашади.

Аммо Ҳазрати Имом Бухорий, ҳазрати Қусом ибн Аббос (розийаллоҳу анҳумо), Шоҳ Баҳоуддин Аақшбанд, Ҳаким Термизий, Абу Ийсо Муҳаммад Термизий, Шайх Ссфи Аллоҳёр мақбараларидек гавжум зиёратгоҳларда бошқа зиёратчиларга ҳам тезроқ навбат бермоқ одобдандир.

Зиёратчилар марҳумга бағишлайдиган нарсаларини олдиндан сқиб тайёрлаб келсалар ҳам бслади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:20:17

10. Зиёратга пойафзални ечиб кириш суннатдир. Бу ҳақда ҳадиси шарифлар бор.

Изоҳ: «Фатовиййи оламгирис»да айтилади: «Қабристонда ковуш ва стик билан юрмоқ бизнинг (Имом Аъзам) мазҳабимизда макруҳ смас». «Сирожул-ваҳҳож» китобида ҳам шундай дейилган.

11. Қабрни босмаслик лозим. Қабр усти маййитнинг ҳаққидир.

Қабрни босиш маййитнинг қорнини босиш кабидир. Қабр устидан ёки қабристон ичидан стиш зарур бслиб қолса, тасбиҳ («Субҳоналлоҳ», «Субҳоналлоҳи ва биҳамдиҳи», «Субҳоналлоҳи вал-ҳамдулиллоҳи ва ло илоҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар» каби тасбиҳларни), таҳлил («Ло илоҳа иллаллоҳ), такбир, дуо ва истиғфор айтиб стса бслади.

Кимки қабристондан: «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар, ло илоҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар. Аллоҳу акбару ва лиллоҳил-ҳамд» такбирини айтиб стса, қабрда ётган киши: «Кошки шу одам қабрим ёнидан сна бир марта стса сди!» деб орзу қилиб қолади.

11. Мсъминларнинг схши сифатларини сслаш суннатдир.

12. Зиёратдан беҳад сокин, вазмин ҳолатда қайтиш лозим.

Аллоҳ таоло зиёратингизни қабул стсин!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:23:42

ҚАБА АҲЛИГА САЛОМ БЕА МОҚ ТАА ТИБИ

Ҳазрати Аофеъ (розийаллоҳу анҳу) айтадилар: «Ҳазрати Ибн Умарни юз марта ёки ундан ҳам кспроқ марта ксрдимки, ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрлари ёнига келиб, «Ас-салому ъалан-Аабиййи!», съни: («Аллоҳнинг Лайғамбарига салом бслсин!») дер сдилар. Ва сна у ерда: «Ас-салому ъало Або Бакрин!» («Ҳазрати Абу Бакрга салом бслсин!») ва сна: «Ас-салому ъало абий!» («Ҳазрати отамга, съни ҳазрати Умар ибн Хаттобга салом бслсин!») дер сдилар. Ва сна ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламга бурилиб: «А асулуллоҳи соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам», дер сдилар.

Бинобарин, зиёрат чоғи ҳар бир зиёрат қилинаётган зотларга, масалан, қуйидагича салом бериш мумкин:

Ҳазрати Имом Бухорий зиёратларида:

Ассалому алайкум, ё ҳазрати Имом Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий! Ай ҳадис илмида дунёнинг имоми! Ай Ислом оламининг фахру ифтихори!

Ассалому алайкум, сй муҳаддислар султони! Ай Ислом ва иймон нури билан оламни тслдирган зот!

Ассалому алайкум, сй Аллоҳ йслида умрини фидо қилиб, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак ҳадисларини жамлаб, «Анг ишончли ҳадислар» китобини Ислом тарихида қолдирган зот! Сизга Аллоҳнинг чексиз раҳматлари бслсин! (А аҳматуллоҳи алайҳ).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:23:59

Ҳазрати Қусом Ибн Аббос зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй Қусом Ибн Аббос!

Ассалому алайкум, сй ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг амакиларининг сғли!

Ассалому алайкум, сй диёримизда муқаддас Ислом дини ёйилиши учун фидо бслган зот!

Ассалому алайкум, сй шаҳидлар султони! Сиздан ҳам, отангиз ҳазрати Аббосдан ҳам Аллоҳ рози бслсин! (А озийаллоҳу анҳумо).

Шоҳ Баҳоуддин Аақшбанд зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй Шоҳ Баҳоуддин Муҳаммад Аақшбанд Бухорий-Увайсий ҳазратлари! Ай шайхи тариқат! Ай қутблар қутби! Ай авлиёлар султони! Ай Ислом оламининг файзи ва фахри!

Ассалому алайкум, сй Аллоҳ зикрини пок қалбларга нақш стган зот! Ай бутун дунёни Аллоҳ зикри билан тслдирган зот!

Ассалому алайкум, сй маъно оламининг сирдони, сй марди Худо! (Қаддасаллоҳу сирраҳул-азиз).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:24:28

Ҳазрати Имом Термизий зиёратларида

Ассалому алайкум, сй ҳазрати Имом Абу Ийсо Муҳаммад Термизий! Ай муҳаддислар сардори! Ай Ислом оламининг фахри!

Ассалому алайкум, сй муборак ҳадисларни жамлаб, ҳар бир хонадонда ҳазрати Лайғамбаримиз алайҳиссаломни ссзлатган зот! Ассалому алайкум, сй Ислом ва иймон нури билан юртимизни ва дунёни тслдирган зот! (А аҳматуллоҳи алайҳ).

Ҳазрати Ҳаким Термизий (Термиз ота) зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй авлиёлар султони, шайхлар шайхи! Ай Аллоҳ таоло ҳикмат ато айлаган зот!

Ассалому алайкум, сй Шоҳ Баҳоуддин Аақшбанд пиримизнинг маънавий устози!

Ассалому алайкум, сй юртимизни ва оламни иймон ва маърифат нури билан тслдирган зот! (Қаддасаллоҳу сирраҳул-азиз).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:24:56

Ҳазрати Шайх Хожа Аҳмад Яссавий зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй ҳазрати Иброҳим сғли Хожа Аҳмад Яссавий, сй ҳикматлари Қуръон ва ҳадис маъноларидан иборат бслган зот, сй ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг илм ва иршод мақомининг вориси!

Ассалому алайкум, сй Ислом аҳлининг фахри, сй ихлос ва муҳаббат аҳлининг қиблаи дуоси! (Қаддасаллоҳу сирраҳул-азиз).

Ҳазрати Занги ота зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй ҳазрати Занги ота - Ойхсжа ибн Тошхсжа ибн Абдулмалик!

Ассалому алайкум, сй файзли қабрларидан Хожа Аҳрори Валий ҳазратлари Аллоҳ зикрини сшитган зот!

Ассалому алайкум, сй Хожа Аҳмад Яссавий ҳазратларининг содиқ издоши! Сизга ва ушбу қабристондаги барча мсъминларга салом бслсин! (Қаддасаллоҳу сирраҳул-азиз).

Ҳазрати Увайс Қаранийнинг мақом қабрлари зиёратларида:

Ассалому алайкум, сй Увайс Қараний, сй Аллоҳ ошиқларининг сардори! Ай Ислом оламининг файзи!

Ассалому алайкум, сй ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак ҳадисларида зикр қилинган зот! (Қаддасаллоҳу сирраҳул-азиз).

Бошқа валий зотларга ҳам шу йссин сҳтиром билан салом бериш мумкин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:25:34

МАДИААИ МУААВВАА АДАГИ ЗИАА АТГОҲЛАА

(ЛАЙҒАМБАА ЛАА ВА АВЛИАЛАА ҚАБА ИАИ ЗИАА АТ ҚИЛИШ ОДОБЛАА И)

Мадинаи мунавварани зиёрат қилиш фазилати ва савоби

Зиёратнинг снг улуғи, шубҳасиз, Мадинаи мунавварададир. У ерда Аллоҳнинг А асули ва Ҳабиби, икки жаҳон сарвари, азал ва абаднинг маҳбуби ҳазрати Лайғамбар жанобимиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ётибдилар. У ерда хулафои рошидийн вакиллари, бутун дунё мсъминларининг муҳтарама оналари ва қанчадан-қанча саҳобаи киромлар ором олмоқдалар. Аллоҳ ҳаммаларидан рози бслсин! Шу боисдан Мадинани зиёрат қилмоқнинг фазилати ва ажри санаб бслмайдиган даражада кспдир.

Шулардан баъзиларини баён стамиз.
Мадинаи мунаввара Аллоҳ таолодан ваҳий келиши давом стган, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳижрат қилган ва ҳануз муборак жасадлари турган муқаддас тупроқдир. У зотнинг А авзаи мутоҳҳаролари Аршдан афзал сканига барча илм аҳли ва таҳқиқ аҳли иттифоқ қилганлар. («Мажмаъ ул-одоб», 234-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:26:04

Ҳужраи саодатлари билан минбари саодатлари ораси «А авзаи мутоҳҳаро» дейилади. «Саҳиҳи Бухорий»да ҳазрати Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ушбу муборак ҳадиси шариф ривост қилинади:

Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Менинг уйим билан минбарим орасидаги саҳн жаннат боғларидан бир боғдир. Минбарим сса (менга ато стилган Кавсар) Ҳавзимнинг бошида бслур».

«Мажмаъул-одоб»да «Бир киши у ерда стириб, кейин: «Мен бугун жаннатга кирдим» деб қасам ичса, ёлғон бслмайди, балки тсғри қасам ичган бслади», дейилган. Албатта, мсъмин киши заруристсиз қасам ичишдан сақланади. Аммо бу ифода ҳадиси шарифнинг ҳақиқат сканини англатмоқ учун қслланган муболағадир.

Чунончи, мазкур ҳадиси шариф ҳақида Зайниддин Аҳмад ибн Аҳмад ибн Абдул-Латиф аз-Забидий «Саҳиҳи Бухорий» шарҳи бслмиш «Мухтасари тажриди сариҳ» китобида айтадилар: «Уламолардан ксплари бу ҳадиси шарифнинг зоҳирига қараб, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг А авзаи мутоҳҳаролари айнан, бор ҳолича жаннатга ксчирилади, деб айтганлар. Баъзилари сса, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг хонаи саодатлари билан минбарлари орасидаги бу саҳнда ибодат қилмоқ ибодат қилган мсъминнинг жаннатга еришмоғига сабаб бслади, деган маъно қасд стилган бслиши мумкин, деганлар. Аечукким, А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам зикр ҳалқасида, илм мажлисида қатнашмоқ жаннатга сришиш сканини билдириб, «Жаннат боғларида сшангизлар, истифода стингизлар», деб марҳамат қилганлар ва зикр, илм мажлисларини риёзи жаннат - жаннат боғлари деб ёд стганлар» («Саҳиҳи Бухорий: Мухтасари тажриди сариҳ», 4-жилд, 213-саҳифа).

Яна ҳазрати Умар Зиёуддин Доғистоний "Зубдатул-Бухорий" асарида айтадилар: "А авзаи мутоҳҳара ёки муаттара (пок ёки хушбсй, муаттар боғ) деб аталган боғча, Ҳажарул-асвад каби, жаннатдан тушган ёки ксчирилган бслиши мумкин. Аки қиёмат кунида А авзаи мутоҳҳара айни ҳолида жаннати аълога ксчирилгайдир. Аки А авзаи мутоҳҳарада ибодат қилган киши жаннати аълога сришгайдир. Бу сҳтимолларнинг жамланмоғида бирор зиддист йсқдир" (117-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:26:44

Мадинанинг тупроғи шифо, ғубори - чанг-тузони сса жузом (мохов) касаллигига даво скани ҳадиси шарифларда билдирилган. Яъни, бу ҳол ҳадислар билан собитдир. Чунончи, бир ҳадисда бундай дейилган:

«Мадинанинг чанги жузом (мохов) касалига шифодир».

(«А амуз ал-аҳодис», 320-саҳифа. Абу Саъд ҳазрати Ибни Шаммом розийаллоҳу анҳудан, Дийламий Собит розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Бошқа бир саҳиҳ ҳадиси шарифда сса бундай дейилган:

«Масжиди ҳаромда сқилган бир намоз юз минг намозга, менинг масжидимда сқилган бир намоз минг намозга, Байти муқаддасда сқилган бир намоз беш юз намозга тенгдир».

«Саҳиҳи Бухорий»да ҳазрати Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ушбу муборак ҳадиси шариф ривост қилинади:

Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Менинг мана шу (Мадинадаги) масжидимда сқилган битта намоз, фақат (Маккадаги) Масжиди ҳаромдан ташқари, бошқа масжидларда сқилган минг намоздан (ажру савоб жиҳатидан) схшироқдир» («Саҳиҳи Бухорий: Мухтасари тажриди сариҳ», 198-саҳифа. Бу ҳадиси шарифни шунингдек, Имом Муслим, Аасаий, Термизий ва Ибн Можа ҳам ривост қилганлар).

Бу ҳадиси шариф бошқа ривостда бундай нақл қилинган: «Менинг масжидимда сқилган битта намоз, Масжиди ҳаромдан ташқари, бошқа масжидларда сқилган минг намоздан афзал, Мадинада тутилган А амазон ойи рсзаси бошқа ерларда тутилган минг ой рсза кабидир, Мадинада сқилган бир жумъа намози бошқа жойларда сқилган минг жумъа намози кабидир» («Мажмаъ ул-одоб», 235-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:27:15

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш фазилати

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қилиб айтадилар:

«Кимки вафотимдан кейин мени зиёрат қилса, мени ҳаётлик пайтимда зиёрат қилгандек бслур» (Байҳақий «Шуъобул-иймон»да, Ибни Асокир «Тарих»ида Хотиб ибн Ҳарис розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Яна бир ҳадиси шарифда Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар:

«Кимки менинг қабримни зиёрат қилса, унга менинг шафоъатим вожиб (ва собит) бслур».

Бошқа ривостда Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар:

«Кимки менинг қабримни зиёрат қилса, мен унга шафоъатчи ёки гувоҳ бслгайман» (Довуд Таёлисий ва Байҳақий «Сунан»ида ҳазрати Умар розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Бу ҳадиси шарифларда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак қабрларини зиёрат қилган киши иймон билан, ҳусни хотима - схши оқибат билан вафот стишига ишорат бор. Зеро, иймони бслмаган кимсага шафоъат йсқдир («Мажмаъ ул-одоб», 235-236-саҳифалар).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:27:34

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрлари бошида дуо қилишнинг хосисти ҳақида ибратли қисса

Бир бадавий киши ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрлари билан бирга ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ ва ҳазрати Умар розийаллоҳу анҳумо қабрларини ҳам зиёрат қилганидан кейин, қслларини кстариб, бундай деб дуо қилибди: «А А аббим! Араб улуғларидан бирортаси вафот стса, унга ҳурматларини ифода стмоқ учун одамлар келиб, унинг қабри бошида сз қулларини озод стар сди. Ушбу муборак қабрда сса Сенинг Ҳабибинг ва ғост севикли Лайғамбаринг ётибдилар. Мен сса бир қулман (съни, Сенинг қулингман). Сен Акрамул-акрамийнсан - карамлиларнинг снг карамлисисан! Албатта, мен каби ожизу ножиз бир қулни афв стмоғинг Сенинг Зоти улуҳистингга лойиқдир! Бас, мени кечир ва мағфират қил!»

Шунда унинг қулоғига хотифдан бир овоз етди: «Ай Аъробий! Сен ёлғиз сзинг учун дуо қилиб афв ссрайсанми? Сен шундай бир жойда Менга илтижо стдингки, агар бутун махлуқот учун афву мағфират ссрасанг, Мен, албатта, афву мағфират қилган бслур сдим! Бор, сени афв стдим!» («Мажмаъ ул-одоб»дан).

Бу ибратли қиссадан бутун уммат учун меҳрибон Ларвардигоримиздан афву мағфират ва раҳмат ссраб дуолар қилмоғимиз лозимлиги маълум бслади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:28:25

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш одоблари

Мадинаи мунаввара аввал Ясриб дейилган ва унинг ҳавоси нохуш бслган. Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага ҳижрат қилиб келганларидан кейин, унинг ҳавоси сзгариб, схшиланиб, муҳити покланади, Ислом билан нурланади, мунаввар бслади, шу боис Мадинаи мунаввара деб аталади.

1. Зиёратчи ихлос ва муҳаббат билан Мадинаи мунавварага кирганида таҳоратли ҳолда, иложи бслса, ғусл қилган ҳолда, кспдан-ксп саловатлар келтириб, аввало, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг Ҳарами шарифларини, съни муборак масжидларини зиёрат қилади.

2. Бобус-салом, съни Салом сшигига келганида бундай дейди:

«Аллоҳумма антас-салому ва минкас-салом! Ва илайка йаржиъус-салом. Фа ҳаййино, А оббано, бис-салом! Ва адхилно Жаннатака дорас-салом! Таборакта, А оббано, ва таъолайта лакал-ҳамду, йо Зал-жалоли вал-икром!

А оббиғ-фир лий зунубий вафтаҳ лий абвоба раҳматика, йо арҳамар-роҳимийн!

Бисмиллоҳи ва биллоҳи ва ъало миллати саййидина А асулиллоҳи соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам.

А обби! Адхилний мудхола сидқи-в-ва ахрижний мухрожа сидқи-в-важъал-лий мин ладунка султонан-насийро!

Ва қул: жоъал-ҳаққу ва заҳақал-ботил. Иннал-ботила кона заҳуқо. Ва нуназзилу минал-Қуръони мо ҳува шифоъу-в-ва роҳмату-л-лил-муъминийна ва ло йазидуз-золимийна илло хосаро».

Маъноси: «Ай Аллоҳим! Сен Саломсан тинчлик-омонликсан) ва салом (тинчлик-омонлик) Сендандир! Ва салом Сенга қайтгувчидир (саломнинг манбаъи Ўзингсан). Ай А аббимиз, бизни салом билан тирилтир! Ва бизни салом (омонлиқ) уйи бслмиш Жаннатингга кирит! Сен табораксан - баракотли-буюксан, Сен беҳад улуғсан! Сенга ҳамд бслсин! Ай буюклик ва икром - лутфу карам соҳиби!

А аббим! Менинг гуноҳларимни кечир ва раҳматинг сшикларини менга оч, сй раҳмлиларнинг снг раҳмлиси!

Аллоҳ исми билан ва Аллоҳ билан, саййидимиз - улуғимиз А асулуллоҳ соллаллоҳу таъоло алайҳи ва салламнинг миллатидан бслган ҳолда (кирурман).

Ай А аббим! Мени кирадиган жойимга сидқ-тсғрилик (ва хушнудлик) билан кирит ва чиқадиган жойимдан ҳам мени сидқ-тсғрилик (ва хушнудлик) билан чиқар! Ўз тарафингдан менга ёрдам қилувчи бир қувват-иқтидор ато қил! Ва айтгилки: «Ҳақ келди, ботил йсқ бслди! Чунки ботил ҳамиша йсқ бслмоққа маҳкумдир! Биз Қуръондан иймон келтирганлар учун шифо ва раҳмат бсладиган нарсаларни нозил қилурмиз. (Қуръон) золимларга сса (инкорлари туфайли) фақатгина зиённи орттирур!» (деб Ўзинг айтгансан, сй А аббимиз!)»

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:39:02

3. Шундан кейин А авзаи мутоҳҳарога киради

А авзаи мутоҳҳаро Ҳужраи саодат билан минбари шариф сртасидадир. муборак жойда ушбу ҳадиси шариф ёзилган:

У
«Менинг уйим билан минбарим ораси жаннат боғларидан бир боғчадир».

А авзаи мутоҳҳарода икки ракъат Таҳиййатул-масжид намози сқиб, ортидан ушбу дуони сқийди:

«Аллоҳумма, инна А авзатан шаррофтаҳо вал-карромтаҳо ва мажжажтаҳо ва ъаззамтаҳо ва наввартаҳо би нури Аабиййика Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи ва саллам.

Аллоҳумма, камо баллағтано фид-дунйо зийоратаҳу фа-ло таҳримна, йо Аллоҳу, фил-охироти мин фазли шафоъатиҳи, йо А оббал-ъоламин!..»

Маъноси: «Ай Аллоҳим! Албатта, Сен А авзани шарафли қилгансан, муҳтарам қилгансан, ҳурматли-иззатли қилгансан, улуғ-азаматли қилгансан ва Ўз Лайғамбаринг ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг нурлари билан нурли-мунаввар қилгансан!

Ай Аллоҳим! Бизни дунёда у зотнинг зиёратларига етказганинг каби, охиратда ҳам, ё Аллоҳ, у зотнинг шафоъатлари фазли-сҳсонидан бизни маҳрум айлама, сй бутун оламларнинг Ларвардигори!»

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:39:14

4. У ерда муҳтожларга бир садақа беради

«Мужодала» сураси, 12-остида Аллоҳ таоло марҳамат стадики:

«Ай иймон келтирганлар! Сизлар Лайғамбарга махфий ссз (билан хос бирор нарса)ни арз стмоқчи бслсангизлар, бу махфий ссзлашувингиздан олдин бир садака берингизлар...»

Мадина аҳли ана шу ости каримани далил келтириб, у ерда садақа беришни схшироқ ва покроқ бир чора деб биладилар. Албатта, масжидда садақа бериш тсғри смаслиги ҳақида ҳадиси шарифлар бор. Аммо бу ҳадислар тиланчилар ҳақидадир. Тиланчиларга масжидда садақа берилмайди. Аммо бу зикр қилинган садақа бу қабилдаги садақадан смас, балки ссралмасидан олдин бериладиган садақадир, ибодатдир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:39:41

5. Шундан кейин қсл боғлаб, камоли хузуъ ва хушуъ билан ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг маънавий ҳузурларига бориб, бундай салоту саломлар айтади:

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо аййуҳаннабиййу-с-саййидул-карийму ва-р-росулу-л-ъазийму ва-р-роъуфу-р-роҳийм!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо А асулаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо Аабиййаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо Ҳабийбаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо хойро холқиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо нуро Аршиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо амийна ваҳйиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо ман қолаллоҳу таъоло фий ҳаққиҳи: «Ва лав аннаҳум из-золамуу анфусаҳум жоъука фас-тағфируллоҳа вас-тағфиро лаҳумур-А осулу лаважадуллоҳа таввабар-роҳийма».

Ва ҳо ано йо саййидий, йо А асулаллоҳи, қод жиътука ҳорибам-мин занбий ва мустағфиром-мин хотийъатий ва мусташфиъам-бика ило А оббий фаш-фаълано йо шафийъал-уммати ва ажирний йо Аабиййар-роҳмати ва йо сирожа-з-зулмати ва йо кошифал-ғуммати, йо саййидий, йо А асулаллоҳ. Отайнока зоъирийна ва қосоднока роғибийна ва мин зунубино мустағфирийна ва шафоъатака толибийна ва маҳаббатака ъорифийна ва би-дийника мустамсикийна ва би-бобика воқифийна ва бика илаллоҳи мусташфиъийна ло таруддано хоибийна ва ло ъан шафоътика маҳрумийна ва ло ъан бобика матрудийна, йо саййидий, йо А асулаллоҳ! Асъалука-ш-шафоъата-лано ва ли-волидайно вал-муъминийна, ва анта соҳибу-ш-шафоъатил-васийлати вад-дарожатир-рофийъати вал-мақомил-маҳмуди вал-ҳавзил мавдуди вал-ливоъил маъқуди вал-шафоътил-ъузмо йавмал-машҳуди, йо хойро ман дуфина фийт-турби аъзомуҳу ва тоба мин тийбиҳинна-л-қоъу вал-акаму. Аафсий фадоъун ли-қабри, анта сокинуҳу фийҳил-ъифофу ва фийҳил-ъифофу ва фийҳил-жувду вал-карому, антал-ҳабийбу-л-лазий туржо шафоътука ъиндас-сироти изо мозаллатил-қодаму вас-салому ъалайка йо саййидал-аввалийна вал-охирийна ва ъало олика ва асҳобика ажмаъийна, йо аййуҳан-Аабиййул-карийму ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ...»

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:40:07

Баъзи маънолари:

Салоту салом бслсин сизга, сй Лайғамбар, сй карамли саййид, сй меҳрибон-шафқатли ва марҳаматли, улуғ А асул!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг А асули!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг Лайғамбари!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг ҳабиби!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ сратган зотларнинг снг схшиси!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ аршининг нури!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ ваҳийсининг омонатдори!

Салоту салом бслсин сизгаки, Аллоҳ таоло таърифингизни айтиб: «Уларки, сзларига зулм қилган вақтларида (пушаймон бслиб) сизга келиб, Аллоҳдан кечирим ссрасалар сди, Лайғамбар ҳам улар учун мағфират тиласа сди, албатта, Аллоҳни ҳамиша тавбаларни қабул стувчи ва бениҳост раҳмли топар сдилар», деб марҳамат қилгандир.

Бас, сй саййидим, сй Аллоҳнинг А асули, мен ҳам, албатта, гуноҳларимдан пушаймон бслган ва хатоларим учун мағфират ссраган ҳолимда ҳузурингизга келдим. Ва Сизни Ларвардигоримга шафиъ қилдим, бас, бизга шафоъат қилинг, сй умматнинг шафоъатхоҳи, ва бизни қутқаринг, сй А аҳмат Лайғамбари, сй зулматнинг нури, чироғи, сй мушкулларни очувчи зот, сй саййидим, сй Аллоҳнинг А асули!.. Сизни зиёрат стмоққа келдик!..

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:40:26

6. Шундан кейин ҳазрати Абу Бакри Сиддийқ розийаллоҳу анҳу қабрлари тсғрисига келиб, бундай салом беради:

Ассалому ъалайка, йо амирал-муъминийн, йо саййидано, йо Абубакрин ас-Сиддийқ!

Ассалому ъалайка, йо ибна аби Қуҳофата!

Ассалому ъалайка, йо аввалал-хулафои!

Ассалому ъалайка, йо соҳиба А асулиллоҳи!

Ассалому ъалайка, йо мунисаҳу фид-дори ва соҳибаҳу фил-ғори ва рафиқаҳу фий мажмаъил-асфори!

Ассалому ъалайка, ман анфақа жамиъа молиҳи фий ҳуббиллоҳи ва ҳубби А асулиҳи, ҳатто таҳаллала бил-абои (А озийалллоҳу анҳу).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:43:00

8. Ундан кейин фаришта Жаброил алайҳиссаломнинг деразаси ёнига келиб, фаришталарга салом беради:

Ассалому ъалайка, йо саййидано Жибрийлу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Исрофилу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Микоилу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Азроилу!

Ассалому ъалайкум, йо малоикаталлоҳил-муқорробийна мин аҳлис-самовоти вал-арзийна!

А оббано, иннано мунодийай-йунодий лил-иймони ан омину би А оббикум фа оманно, А оббано, фағфир-лано маъал-аброр!

А оббано, ва отина мо ваъадтано ъало А асулика ва ло туҳзино йавмал-қийомати, иннака ло тухлифул-мийъод!

Ассалому ъалайкум, ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:43:19

9. Ундан кейин ҳазрати Фотима розийаллоҳу анҳони зиёрат қилиб, бундай салом беради

Ассалому ъалайки, йо саййидатано, йо Фотимату-з-Заҳро!

Ассалому ъалайки, йо бинта Ҳабийбиллоҳ!

Ассалому ъалайки, йо бинта Аабиййиллоҳ!

Ассалому ъалайки, йо саййидатан-нисои!

Ассалому ъалайки, йо жаддата-ш-шурафои!

Ассалому ъалайки, йо завжата амийрил-муъминийна Алиййил-Муртазо!

Ассалому ъалайки, йо уммал-Ҳасани вал-Ҳусайни ас-саййидайни-ш-шаҳийдайн! Саййидайи шуббони аҳлил-жаннати ва қуррата аъйуни аҳлис-суннати, розийаллоҳу анҳумо ва арзоки!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:43:40

10. Шундан кейин Қиблага юзланиб, ушбу дуони сқийди:

Аллоҳумма, би жоҳи Муҳаммадин ва оли Муҳаммадин ва Анта-р-А оббул-Маҳмуди ва би жоҳи Аби Бакрин ва Умара ва Усмона ва Алиййу! Антаз-Зотул-аъло! Ва би жоҳи фотимату-з-Заҳро ва Анта фотиру-с-самовоти вал-арз вал-арозийна! Ва би жоҳи Исмоъийла ва Анта самийъу-д-дуъо! Ва би жоҳи Жибрийла ва жабийрулул-қулубийл-мутақас-сийрати исма дуъона, важ-бир қулубано, вағ-фирзунубано, вас-тур ъуйубано ва фарриж курубано ва тақоббал-зийоратано! Ва омин хавфано ва ҳаввин ъалайно кулла ҳавлин ва саҳҳил ъалайно кулла асийрийн, иннака ъало кулли шайъин қодийр!..

11. Ундан кейин Мувожаҳага келиб, баъзи дуоларни сқийди.

12. Ундан кейин А авзаи мутоҳҳарога келиб, ҳужраи саодатга сқин жойда, «Устувонаи насуҳ» ва «Устувонаи Абу Лубоба» номли икки маълум устун ёнида, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак бошлари қсйилган жойга сқин туриб, махсус дуолар сқийди.

13. Ундан кейин Жаннати Боқиъ қабристонига боради. Ашикдан ичкари кириб, бутун қабр аҳлига салом беради.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:44:08

14. Кейин мсъминларнинг амири ҳазрати Усмон ибн Аффон розийаллоҳу анҳунингқабрини зиёратқилиб, ушбу дуони сқийди:

Ассалому ъалайка, йо саййидана, йо амирал-муъминийн, Усмон ибн Аффон! Ассалому алайка, йо солисал-хулафои! Ассалому алайка, йо сихра А асулиллоҳи! Ассалому алайка, йо жомиъ-ал-Қуръони! Ассалому алайка, йо ман истаҳйат минҳу малоикату-р-А оҳмани! Ассалому алайка, йо ман навварал-миҳроба би имоматиҳи ва зайанал-Қуръона би тиловатиҳи!

Ассалому алайка, йо сирожаллоҳи фий жаннатиҳи. А озийаллоҳу анҳу!

15. Ундан кейин амирал-мсъминийн - ҳазрати Али карромаллоҳу важҳаҳунинг оналари Фотима А сад қизи розийаллоҳу анҳо қабрини зиёрат қилиб, салом беради:

Ассалому ъалайки, йо Фотимата бинти Асадин!

Ассалому ъалайки, йо умма Алиййил-Муртазо!

Ассалому ъалайки, йо ман каффанаҳа ан-набиййу соллаллоҳу таъоло ъалайҳи ва саллама би қомисиҳи ва ал-ҳадаҳа би йаминиҳи! А озийаллоҳу анҳо!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:45:44

16. Ундан кейин ҳадиси шариф ровийларининг машҳурларидан -ҳазрати Абу Саъид ал-Худрий розийаллоҳу анҳу қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо Або Саъид ал-Худрий!

Ассалому алайка, йо ровил-ҳадиси ан-А асулуллоҳи соллаллоҳу алайҳи ва саллам!

Азоаллоҳу таъоло ъалайна мин барокотика ва барокати ъулумика ва ъало волидайна ва ъало муслимийна фид-дунйо вал-охирот! А озийаллоҳу анҳу!

17. Ундан кейин ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизни смизган снагалари ҳазрати Ҳалима онамизнинг қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому ъалайки, йо Ҳалийматас-соъдиййаҳ!

Ассалому ъалайки, йо мурдиатан Аабиййу соллаллоҳу таъоло ъалайҳи ва саллам! А озийаллоҳу анҳо!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:46:08

18. Ундан кейин сша қабристонда дафн қилинган зотларнинг барчаларига, Бадр шаҳидларига салом берган каби умумий салом беради.

19. Шундан сснг ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қиёматлик фарзандлари ҳазрати Иброҳимга бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо саййидано, йо Иброҳийм!

Ассалому алайка йо ибна А асулиллоҳ!

Ассалому алайка, йо ибна Ҳабийбиллоҳ! А озийаллоҳу анҳу.

20. Ундан кейин қорийларнинг пиру устози ҳазрати имом Аофий розийаллоҳу анҳунинг қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо Аофий!

Ассалому алайка, йо Шайхал-Қуро! Аодаллоҳу ъалайно ва ъало волидайно мин баракотика ва баракоти ъулумика фид-дунйо вал-охироти! А озийаллоҳу анҳу.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:46:44

21. Ундан сснг Имом Молик ибн Анас розийаллоҳу анҳу қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо Молик ибн Анас!

Ассалому алайка, йо имомал-мазҳаб! Азоаллоҳу ъалайно ва ъало волидайно мин баракоти ъулумика фид-дунйо вал-охироти! А озийаллоҳу анҳу.

22. Ундан кейин ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг амакиларининг сғли Суфён ибн Ҳорис розийаллоҳу анҳу қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо Суфён ибн Ҳорис!

Ассалому алайка, йо ибн амми А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам! А озийаллоҳу анҳу.

23. Ундан кейин ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг бир қубба остида дафн қилинган жуфти ҳалолларининг қабрини зиёрат қилиб, ҳаммаларига бундай салом беради:

Ассалому алайкунна, йо азвожа А асулуллоҳу соллаллоҳу алайҳи ва саллам! А озийаллоҳу анҳунна ва арзакунна ва жаъалал-жанната манзилакунна ва масканакунна ва маҳаллакунна ва маъвокунна!

Ассалому алайкунна ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:47:06

24. Ундан кейин бутун Аҳли байт дафн қилинган мақбарани зиёрат қилади. Ҳаммаларининг қабри бир жойда, ҳатто ҳазрати Фотима розийаллоҳу анҳонинг қабрлари ҳам сша ерда скани ривост қилинади. Уларнингҳаммаларига бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо саййидано, йо Аббос! Ассалому алайка, йо Ибнал-Абдил-Муттолиб! Ассалому алайка, йо амма А асулиллоҳ!

Ассалому алайка, йо Имом Ҳасан! Ассалому алайка, йо Ибнал-Муртазо! Ассалому алайка, йо ҳафийда А асулуллоҳ!

Ассалому алайка, йо Имом Зайнал-Обидийн!

Ассалому алайка, йо саййидано, йо Имом Муҳаммад ал-Боқир!

Ассалому алайка, йо Имом Жаъфар-ас-Содиқ!

Ассалому алайкум, йо аҳла байти-н-нубуввати ва маъдани-р-рисолати! А озийаллоҳу анҳум ва арзокум ва жаъалал-жанната манзилакум ва масканакум ва маҳаллакум ва маъвокум!

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:47:28

25. Ундан кейин ҳазрати Молик ибн Синон розийаллоҳу анҳунинг қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо ҳомила ливои А асулиллоҳ соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам!

26. Шундан сснг ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муҳтарам оталари ҳазрати Абдуллоҳнинг қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо саййидано, йо Абдаллоҳ! Ассалому алайка, йо Ибна Абдил-Муттолиб!

Ассалому алайка, йо волида А асулиллоҳ соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам! А озийаллоҳу анҳу!

27. Ундан кейин Масжидул-Ижобани зиёрат қилиб, ушбу дуони сқийди:

Аллоҳумма, инна ҳозиҳил-Масжидил-Ижобати ва мусалло саййидино А асулиллоҳи соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам! Аллоҳумма, инний авзоъту фий ҳозал-мақоми аҳдий ва мийсоқий мин йавмий ҳаза ило йавмил-қиёмати холисан мухлисан, ашҳаду анна Муҳаммадан ъабдуҳу ва А асулуҳ.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:48:17

28. Ундан кейин Уҳуд тоғи шаҳидларини зиёрат қилиш учун ҳаракат қилади. У ерга боргач, шаҳидларнинг улуғи ҳазрати Ҳамза розийаллоҳу анҳу қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йоҲамза! Ассалому алайка, йо Ибна Абдил-Муттолиб! Ассалому алайка, йо амма А асулиллоҳи! Ассалому алайка, йо саййида-ш-шуҳадои!

29. Ундан кейин у ердаги қабрларда ётган шаҳидларга навбати билан салом беради:

Ассалому алайка, йо саййидано, йо Абдаллоҳ ибн Жаҳш!

Ассалому алайка, йо Муъсаб ибни Умайр!

Ассалому алайка, йо Шаммуз ибни Усмон! А озийаллоҳу анҳум.

30. Ундан кейин Уҳуд урушида шаҳид бслган барча зотларни зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайкум, йо шуҳадоа Уҳуд!

Ассалому алайкум, йо нужабо!

Ассалому алайкум, йо ман қолаллоҳу фий ҳаққиҳим:

«Аллоҳ йслида слдирилган зотларни асло сликлар деб ҳисобламангизлар. Аксинча, улар Ларвардигорлари ҳузурида тирикдирлар, (жаннат неъматлари билан) ризқланиб турурлар. Улар, Аллоҳ фазли билан сзларига ато стган нарсага (шаҳидлик мартабасига) сришганларидан хушнуддирлар. Ва ҳали орқаларидан (шаҳид слароқ) етиб келиб сзларига қсшилмаган кишиларига ҳеч қандай хавф ва ғамгинлик бслмаслиги ҳақида хушхабар бермоқчи бслиб турурлар» («Оли Имрон», 169-170-остлар).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:49:31

31. Ундан кейин Закийуддин Муҳаммад ибн Абдиллоҳ ибн Ҳасан ибн Ҳусайн ибн Али (розийаллоҳу анҳум)нинг қабрини зиёрат қилиб, бундай салом беради:

Ассалому алайка, йо Закийаддийн!

Ассалому алайка, йо аҳла байти-н-нубуввати! А озийаллоҳу анҳум!

32. Ундан сснг, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак тишлари шаҳид бслган жойни зиёрат қилади. У ерга «Қуббадус-суҳйо» деб ном берилган. У ерни зиёрат қилиб, салоту саломлар айтиб, дуолар қилади.

33. Ундан кейин Қиблатайн масжидини, съни икки қиблали масжидни зиёрат қилиб, у ерда Каъбатуллоҳга қараб икки ракъат таҳийстул-масжид намози сқиб, дуолар қилади.

34. Ундан кейин Бийри Усмон (Ҳазрати усмоннинг қудуғи)ни зиёрат қилгач, кейин ушбу тсрт масжидни зиёрат қилади.

35. Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқрозийаллоҳу анҳу масжидлари.

36. Ҳазрати Умар розийаллоҳу анҳу масжидлари.

37. Ҳазрати Али карромаллоҳу важҳаҳу масжидлари.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:50:10

38. Ҳазрати Салмон Форсий розийаллоҳу анҳу масжидлари.

Бу масжидлар Мадинаи мунавварада мазкур зотлар сшаган уйларининг срнида қурилгани нақл қилинади. Ҳазрати Усмон розийаллоҳу анҳунинг уйлари срнидан сса Мадинанинг ҳозирги катта ксчаси стган. Лекин рамзий тарзда у зот учун масжид барпо стилган.

Бу масжидларда икки ракъатдан таҳиййатул-масжид намози сқиб, ҳар бирлари ҳақларига дуо қилинади.

39. Ундан кейин Масжиди Қубога борилади. У ерда икки ракъат намоз сқиб, дуолар қилади.

40. Яна ҳижрат асносида ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг туслари чсккан жой бор. У ер Мабракун-Аақо дейилади.

41. Мадинада ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам таҳорат олган сн тсққиз қудуқдан снг машҳурлари ушбулардир:

Идрийс қудуғи, Бассо қудуғи, Ҳо қудуғи, Бидоъа қудуғи, А умо қудуғи, Ахийн қудуғи.

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бу қудуқлардан сув ичганлар, таҳорат олганлар ва уларнинг сувидан ғусл қилганлар.

Ундан кейин Хотам қудуғи бор. Бу қудуққа ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг узуклари тушиб кетган сди. Аллоҳнинг қудрати билан, сув юқорига кстарилиб, ҳазрати пайғамбаримиз узукни осонгина олганлари ривост қилинади.

У қудуқнинг сқинида ҳазрати Али ва ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ розийаллоҳу анҳумоларнинг хоналари бор.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:51:55

42. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз ҳижрат қилиб Мадинага келган пайтларида Бани Аажжор қавмининг қизлари қасидалар айтиб, шод-хуррамлик билан у зотни кутиб олганлар. Мадинада сша уйнинг срни ҳам борки, муҳаббат аҳли у ерни зиёрат қилишлари мумкин.

43. Мадинаи мунавварадан кетиш пайтида сна ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак равзаларига келиб, мана бундай видолашади:

Ал-вадоъ, ал вадоъ, йа А асулаллоҳ!

Ал-амон, ал-амон, йо Аабийаллоҳ!

Ал-фироқ, ал-фироқ, йоҲабибаллоҳ!..

Аллоҳумма, инний ашҳаду бика ва ашҳаду би А асулика ва би арбоъи хулафоиҳи ва ашҳаду бил-малоикатиннозилийна ъало ҳозиҳи-р-равзатиш-шарифатил-кариймати вал-окифийна ъалайҳа.

Иннаний ашҳаду ан-ло илоҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу ло шарийка лаҳу Ва ашҳаду анна Муҳаммадан ъабдуҳу ва А осулуҳ.

Ва инна кулама жоъа мин амрин ва ваҳйин ва мо кона ва ма йакуну Ҳаққин ва ло казиба фийҳи ва-лафтароа ва инний муқиррун лака, йо Илоҳий, би жиностий ва маъсистий, фағфир вамнун ъалайка бил-лазий мананта биҳи ъало авлийоика фа иннака антал-маннонул-ғофурур-роҳийму, би-роҳматика, йо арҳамар-роҳимийн! Ва саломун ъалал-мурсалин вал-ҳамду лиллоҳи А оббил-ъоламийн!

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:52:23

Маъноси:
Алвидоъ, сй Аллоҳнинг А асули!

Алвидоъ, сй Аллоҳнинг Лайғамбари!

Алвидоъ, сй Аллоҳнинг Ҳабиби - севикли дссти!

Ай Аллоҳим! Албатта, мен сенга гувоҳлик берурман ва сна Сенинг А асулингга ва сна у зотнинг халифаларига гувоҳлик берурман! Ва сна, мана шу шарафли, икромли А авзага тушган фаришталарга ҳамда бу А авзада қолиб ибодат қилган зотларга гувоҳлик берурман!

Албатта, мен гувоҳлик бераманки, Аллоҳдан бошқа илоҳ йсқ, У сккаю сгонадир, шериги йсқдир. Ва сна мен гувоҳлик бераманки, ҳазрати Муҳаммад Унинг бандаси ва А асулидирлар!

Ана шундай видолашиб, улуғ таассурот, хузуъ ва хушуъ билан, салавотлар айтишда давом стиб, зиёратдан қайтади.

Аллоҳ таоло бу улуғ зиёратингизни қабул айласин!

АСЛАТМА: Мадинаи мунаввара, Маккаи мукарррама каби ҳожилар ва зиёратчилар билан гавжум жойларда зикр қилинган ҳар бир қабрни алоҳида зиёрат қилиш имкони бслмаслиги мумкин. Шунинг учун қабристонга боргач, ҳар бирларига алоҳида саломлар бериб, махсус дуолар қилиб, зиёрат қилса ҳам бслади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:54:53

МАККАИ МУКАА А АМАДАГИ ЗИАА АТГОҲЛАА

1. Бани Ҳошим маҳалласида Абдул-Муттолибнинг уйи бор. Бу уйда коинотнинг саййиди, инсу жиннинг Лайғамбари ҳазрати Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам дунёга келганлар. Уй срни ҳозир Маккаи мукаррама кутубхонаси қилиб қсйилган. У ерни холис Аллоҳ учун, муҳаббат изҳори сифатида зиёрат стмоқ, унда бутун уммат ҳақига дуолар қилмоқ савоб. У жой Каъбатуллоҳнинг Бобус-салом, съни Салом сшигига сқин.

2. Ҳазрати Али (карромаллоҳу важҳаҳу) таваллуд топган Абу Толибнинг уйи бор. Унда ҳазрати Али розийаллоҳу анҳунинг жойлари белгилаб қсйилган.

3. Мсъминларнинг онаси, жаннат аҳли бсладиган аёлларнинг саййидаси ҳазрати Хадижатул-Кубро (розийаллоҳу анҳо)нинг уйлари бор. Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам у ерда сшаганлар. У уйда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизга ваҳий келган.

Уйнинг учта хонаси бор. Ўнг томондаги хонада ҳазрати А асули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг қизлари ҳазрати Фотима розийаллоҳу анҳонинг бир қсл тегирмонлари бор. Тош устидаги тешиклар муборак ксз ёшларининг изи скани айтилади.

Яна бир чуқур хона бслиб, у ерда ҳазрати Фотима розийаллоҳу анҳо таваллуд топганлар деб айтилади.

Чап томондаги хонада фаришта Жаброил алайҳиссалом ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизга таҳорат олишни таълим қилганлар. «Ал-Муддассир» сурасидаги:

«Ай (кийимларига) сралган (А асул)! Тургил, (инсонларни) огоҳ ст!» остлари нозил бслганда ҳазрати А асулуллоҳ алайҳиссалом сша хонада бслганлари ривост қилинади. У уй байти муаззама дейилади. «Мажмаъул-одоб»да Маккада Каъбатуллоҳдан кейинги снг шарафли уй сканлиги айтилган. Зиёрат қилиб, у ерда уммат ҳақига дуолар қилмоқ савоб.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:55:22

4. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз билан ссзлашган тош ксчаси - Зуқоқул-ҳажар бор. У ердаги тош ҳатто: «Мен ҳар вақт махлуқотнинг жанобига (ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга) салом берган бир тошман. Мен қандай бахтлиман. Маънолар юкланган зотдан ксп фазилат ва ҳикмат топдим. У ҳикматлар менга хосдир» деб айтган.

5. Унга сқин жойда сна «Ҳажари муттако» - «Суснилган тош» бор, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз у тошга суснганлар.

6. Сафо тоғининг стагида ҳазрати Ибн Арқамнинг уйи бор. Ҳазрати А асулуллоҳ соллалоҳу алайҳи ва саллам 39 киши билан у уйда сширин ибодат қилиб юрган чоғларида: «А Аллоҳим! Исломистни ё Умар ибн Хаттоб билан ёки Абу Жаҳл ибн Ҳишом билан қувватлантир!» - деб дуо қилганлар. Бу дуолари дарҳол қабул стилиб, бу шараф ҳазрати Умар ибн Хаттоб розийаллоҳу анҳуга насиб стган ва мусулмонлар саноғи 40 тага етган. Шундан кейин мусулмонлар Каъбатуллоҳда ошкора ибодат қилганлар.

7. ЖАБАЛИ АБИ ҚУБАЙС. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз у тоққа чиққанлар. «Анфол» сураси, 64-ости каримаси сша ерда нозил бслган:

«Ай Лайғамбар! Сенга ва сенга сргашган мсъминларга Аллоҳ етарлидир!»

Ҳазрати Иброҳим алайҳиссалом сша тоғ тепасига чиқиб, бутун махлуқотни ҳажга чақирганлар.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:55:38

8. УММУ ҲОАИАªАИАГ УЙИ. Бу уй Бобул-вадоъдадир. Меърож мсъжизаси сша уйдан воқеъ бслган. Умму Ҳониънинг асл исми - Фоҳита Абу Толиб қизи.

Имом Бухорий ривостларига ксра, Макка фатҳ стилган куни Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз у уйда 8 ракъат зуҳо намози сқиганлар. Бу ҳадиси шариф сафарда суннат намозлари сқилишига ҳужжат қилиб олинган.

Ҳазрати Абу Бакр розийаллоҳу анҳунинг дсконлари ва Масфала томондаги уйлари ёнгинасида, шаҳидлар султони ҳазрати Ҳамза розийаллоҳу анҳунинг уйлари ва Усмон ибн Мазъуннинг қудуғи ҳам бор.

9. Макки мукарраманинг «Ҳожувн» номли бир қабристони бслиб, у ҳамон «Жаннатул-ъуло» деб аталади.

10. «Масжидул-жин» деган машҳур масжид бор. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз сша масжидда жин тоифасига шариъат аҳкомини сргатганлари ривост қилинган.

11. Юқорида зикр қилинган «Жаннатул-ъуло» қабристонида Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг оналари - ҳазрати Омина онамизнинг қабрларини зиёрат қилинса, бундай салом берилади:

«Ассалому ъалайки, йо саййидатано, йо Омина бинти Ваҳб! Ассалому алайки, йо волидата Саййидино А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам...»

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:55:50

12. Унинг ёнида мсъминларнинг онаси ҳазрати Хадижатул-Кубро розийаллоҳу анҳо қабри зиёрат қилиниб, бундай салом берилади:

«Ассалому ъалайки, йо саййидатано Хадижатал-Кубро! Ассалому ъалайки, йо умма Фотиматаз-Заҳро! Ассалому ъалайки, йо завжата Аабиййино Мустафо! Ассалому ъалайки, йо уммал муъминийна вал-муъминоти! Ассалому ъалайки, йо саййидатан-нисои. (А озийаллоҳу анҳо).

13. У қабр ёнида ҳазрати Абдуллоҳ ибн Зубайр розийаллоҳу анҳунинг қабри бор. У зотни Ҳажжожи золим шаҳид қилган. У зотнинг ёнгинасида оналари Асмо бинти Аби Бакрнинг қабри бор. Унда сна исми маълум бслмаган неча улуғ зотларнинг қабри борки, зиёрат қилмоқ савобдир.

14. ҲИА О ҒОА И. Жабали нур, съни, Аур тоғи устида жойлашган бслиб, унда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз ибодат қилганлар. «Иқроъ» сурасининг илк беш ости сша ерда нозил бслган. Ғор тепасидаги харсангтошга ҳозир мазкур беш ост ёзиб қсйилган.

Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз маънавий бир амалиёт қилиниб, муборак кскслари очилган жой сшадир. У ерда қанча аломат ва нишонлар бор. Минога сша томондан ҳаракат қилинади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:56:57

15. Минога борар йслнинг чап томонида «Масжидул-Байъат» бор. Ҳижратдан олдин ансорлар - мадиналик мсъминлар Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизга сша ерда байъат қилганлар. Зиёрат қилинса, схшидир.

16. МАСЖИДИ ҲАЙФ. Минодадир. Минога кирганда киши бу ерни, албатта, зиёрат қилмоғи керак. Унинг сртасида Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг сринлари бир қубба билан белгилаб қсйилган. Унда етмиш минг пайғамбар намоз сқигани айтилади.

17. Арафотга киргандан кейин, йслнинг чап томонида ҳазрати Исмоил алайҳиссаломнинг фидсси бслиб тушган қурбонликнинг жойи бор. У ерда Масжидул-Кабш номли масжид бор.

Худди сша ерда ҳазрати Халилуллоҳ - Иброҳим алайҳиссалом пичоқлари билан иккига бслган тош мавжуд, у тош зиёрат қилинса ва ксрилса, схшидир. Ўша жойда «Моғоратул-фатҳ» номли ғор борки, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз пайғамбар бслишларидан олдин сша ерда ибодат қилганлари, ҳазрати Оиша онамиз розийаллоҳу анҳо сса у ерда сътикофга кирганлари ривост қилинади. Ҳозир ҳам у ер Ҳазрати Оиша розийаллоҳу анҳо қосси дейилади.

18. Масжиди Ҳайфнинг сқинида «Ал-мурсалот» сураси нозил бслган жой бслиб, у ер Мурсалот тоғи дейилади. У ерда ҳамон ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак бошларининг изи бор. Ҳожилар, зиёратчилар бошларини у ерга қсйиб, Аллоҳга илтижо қилиб, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг шафоъатларини тилайдилар. Чунки кимки бошини у ерга қсйса, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак вужудларига теккан ҳисобланиб, унга дсзах олови тегмаслиги умид қилинади.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:57:43

19. МАСЖИДУЛ-КАВСАА . «Инно аътойнака» сураси у ерда нозил бслган. Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз видоъ ҳажжида у ерда юзта тусни ссйиб қурбонлик қилганлар. Олтмиш учтасини сз муборак қсллари билан ссйиб, қолганини ҳазрати Али карромаллоҳу важҳаҳуга ссйдирганлар.

20. ЖАБАЛИ САВА . Бу муборак тоғда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз Мадинага ҳижрат стишларида сширинган ғорлари борки, ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ розийаллоҳу анҳу билан бирга роса уч кеча у ерда қолганлар. Дарҳақиқат, ғорнинг оғзига сргимчаклар тср тсқиган, кабутарлар сса тухум қсйган сди. Душманлар бу ерга бирор киши кирмаган деб гумон қилиб, қайтиб кетган сдилар.

Бу ғорнинг икки сшиги бор: бири ғост тор. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ билан бирга сша сшикдан кирганлар. У ерни зиёрат қиладиган киши сша сшикдан кирмоғи лозим. Чунки ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак вужудлари у ерга теккан.

Ғорнинг иккинчи сшиги анча кенг, у сшикни ҳазрати Жаброил алайҳиссалом очганлари айтилади.

«Мажмаъул-одоб»да айтилишича, кимки у ғорни зиёрат қилса, унга ҳеч қандай алам, ғам-кадар етмайди. Чунки у ғор ҳақида Қуръони каримда бундай деб марҳамат қилинган:

«Маҳзун бслманг! Шубҳасиз, Аллоҳ биз билан биргадир!» (Тавба сураси, 40-ост).

Ҳазрати Анас розийаллоҳу анҳудан ривост қилинадики, Мусо алайҳиссалом бир тоғда: «А аббим! Менга (Ўзингни) ксрсат, Сенга боқайин! - деб муножот қилганларида, «Вақтоки А аббинг тоққа тажаллий стди, тоғни пора-пора қилди», деган ости каримада баён стилишига ксра, тоғ пора-пора стилганида уч бслаги Маккаи мукаррамага тушди. Булардан бири Ҳиро тоғи, иккинчиси Минодаги Сибийр тоғи, учинчиси сса Жабали Савр - Савр тоғидир.

У бслакларнинг учтаси Мадинаи мунавварага тушди: бири Уҳуд тоғи, иккинчиси Варқо тоғи, учинчиси сса Ир тоғидир». (Мажмаъул-одоб», 217-саҳифа).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 16:58:06

ТААБИҲ:
Замонамизда бу муборак жойларни зиёрат қилишни манъ стадиган баъзи тоифалар пайдо бслди. Албатта, Маккаи мукаррама, Мадинаи мунаввара каби муқаддас жойларда тоат-ибодатга ғайрат қилиб, имконни қслдан бермаган схши. Шу билан бирга, иймон билан мушарраф, Ислом билан музайсн бслган, тавҳид калимасини қалбига жойлаган муваҳҳид мсъмин-мусулмонлар имкон топиб, зиёрат қилсалар, бу зиёратларнинг ҳам маънавий фойдалари бордир. Чунончи, зиёратга сришганлар ушбу неъматларга сга бслишлари мумкин:

1. Аистини тсғрилаб, холис Аллоҳ учун зиёрат қилса, шубҳасиз, савобга сга бслади. Тарихдан сз ҳаёти, бугуни ва келажаги учун ибрат олади.

2. Ислом тарихи билан танишади, китобларда ёзилган тарихий жойларни сз ксзи билан ксриб, тарихий шахслар, муборак саҳобаи киромлар қабрларини зиёрат қилиб, қалби ҳақиқат ва муҳаббат нурларига тслади, таскин топади, туйғуларга чсмиб, ксзлари ёшланиб, уммати Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳаққига схши дуолар қилади.

3. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимиз юрган, саҳобаи киромлар юрган жойларни ксрар скан, у зотларнинг ҳаётларидан, жасорат ва шижоатларидан ибрат олади, сз ҳаётини суннатга мувофиқ стказишга уринади.

4. Шундай азиз зотлар дунёдан стганини тафаккур қилиб, сзи ҳам бир куни оламдан стишини сйлаб, слимни, охиратни сслаб, схши ибратлар олади.

5. Қалбида Аллоҳ суйган ана шу муборак зотлар билан охират оламида бирга бслиш ёки уларга сқин бслиш туйғулари жсшиб, охиратга рағбати ортади. Дунё ҳаётидан охирати учун унумли фойдаланишга интилади.

Бу ожизона ссзлар муҳаббат аҳли, дил аҳли, тақво аҳли учундир.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 17:00:20

ЮА ТИМИЗДАГИ ВА БОШҚА ДИАА ЛАА ДАГИ БААªЗИ ЗИАА АТГОҲЛАА

Мадинаи мунаввара ва Маккаи мукаррамадаги зиёратгоҳлар алоҳида зикр қилинди. Анди бошқа зиёрат жойларини ҳам сслатиб стамиз.

Самарқандда:
- Ҳазрати Имом Муҳаммад ибн Исмоил ал-Бухорий.
- Қусом ибн Аббос (розийаллоҳу анҳумо).
- Ҳазрати Имом Абу Мансур Мотуридий.
- Соҳибқирон Амир Темур мақбаралари ёнида. Ҳазрати Шайх Саййид Барака. Соҳибқирон у зотнинг оёқ тарафларига дафн қилинганлар.
- Ҳазрати Хожа Убайдуллоҳ Аҳрор ва бошқа азиз зотлар мадфундирлар.

Ғиждувонда:
Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний

Бухорода:
Хожа Ориф ар-А евгарий.
Хожа Маҳмуд Анжир ал-Фағнавий.
Хожа Азизон - Али ар-А омитаний.
Хожа Муҳаммад Бобои ас-Саммосий.
Хожа Саййид Амир Кулол.
Шоҳ Баҳоуддин Аақшбанд Бухорий-Увайсий.
Шоҳ Баҳоуддин Аақшбанд ҳазратларининг оналари.
Ва бошқа неча азиз зотлар мадфундирлар.

Термизда:
Ҳазрати Шайх Муҳаммад ибн Али Ҳаким ат-Термизий (Термиз ота) Ҳазрати Шайх Абу Бакр Варроқ Термизий (Оққсрғон қасабасида) Ҳазрати Шайх, Имом Абу Ийсо Муҳаммад Термизий (Шерободда) Ҳазрати Шайх Самандар Термизий ва бошқа азиз зотлар мадфундирлар (Қумқсрғонда).
Ҳазрати Абдулкарийм домла (Қумқсрғонда).

Тошкентда:
Ҳазрати Шайх Занги ота (Занги ота туманида).
Ҳазрати Шайх Абу Бакр Қаффоли Шоший.
Ҳазрати Шайх Хованд Таҳур ота.
Ҳазрати Шайх Каҳ ота.
Ҳазрати Шайх Азизуллоҳ - Яланғоч ота Чустий-Сукутий.
Ҳазрати Шайх Алихонтсра Соғуний.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 17:00:45

Сайрамда:
Ҳазрати Шайх Иброҳим Ота Ҳазрати Қорасоч она Ҳазрати Шайх Абдул-Азизхон!

Туркистонда:
Ҳазрати Шайх Хожа Аҳмад Яссавий

Деновда:
Ҳазрати Шайх Хожа Алоуддин Аттор. Ҳазрати Шайх Ҳасан Аттор. Ҳазрати Шайх Ҳожи Ҳайдарқул бобо. Ҳазрати Шайх Миён Бсритош.

Ваҳшиворда:
Ҳазрати Шайх Ссфи Аллоҳёр

Узун туманида:
Ҳазрати Оқостона Бобо - Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу (мақом қабрлари).

Сариосиёда:
Ҳазрати Шайх Аҳмаджон Махдум Ҳанафий-Аақшбандий

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 17:02:20

Истанбулда:
- Саҳобаларнинг улуғларидан, ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг меҳмондори - ҳазрати Холид ибн Зайд Або Аййуб ал-Ансорий розийаллоҳу анҳу. Аййуб Султон мозорида мадфундирлар.
- Саҳобаи киромлардан ҳазрати Муҳаммад Ансорий розийаллоҳу анҳу. Айвонсарой қописи (сшиги)нинг ташида мадфундирлар.
- Саҳобаи киромлардан ҳазрати Абуддао-Дардо розийаллоҳу анҳу. Хожа Маҳмуд Лошо мозорида мадфундирлар.
- Саҳобаи киромлардан ҳазрати Каъб, ҳазрати Абдус-Содиқ, ҳазрати Хафир, ҳазрати Шуъба, ҳазрати Абдуллоҳ ал-Хайрий, ҳазрати Жаъфар ибн Абдуллоҳ ал-Ансорий, ҳазрати Абу саъид ал-Худрий, ҳазрати Абу Зарр Ғифорий ва бошқа саҳобаи киромларнинг қабрлари ва баъзи зотларнинг сса мақом қабрлари турли мозорларда мавжуддир. Аллоҳ таоло ҳаммаларидан рози бслсин.
Сулаймонис қабристонида Аақшбандис шайхларидан мазкур зотлар мадфундирлар:
- Ҳазрати Шайх Аҳмад Зиёуддин ал-Кумушхонавий.
- Шазрати Шайх Ҳасан Ҳилмий ал-Қостомоний.
- Шазрати Шайх Исмоил Аажотий аз-Зағфоронболий.
- Шазрати Шайх Умар Зиёуддин ад-Доғистоний.
- Шазрати Шайх Мустафо Файзи ибн Амруллоҳ ат-Такфурдоғий.
Адирна қопи мозорида:
- Шазрати Шайх Ҳасийб ибни Али ас-Сарозий.
- Шазрати Шайх Абдулазиз Беккина ал-Қозоний. (Аллоҳ ҳаммаларига раҳматларини беҳад-беадад ёғдирсин).
Аййуб Султон мозорида, ҳазрати Аййуб ал-Ансорий қабрларига сқин ерда Шазрати Шайх Маҳмуд Асъад Жсшон (раҳматуллоҳи алайҳ) мадфундирлар.
Истанбулда бошқа ксплаб азиз зотларнинг қабрлари мавжуддир. Бу сринда бир қисмини баён стдик, холос.

Кснёда:
- Ҳазрати Шайх Мавлоно Жалолиддин А умий, Оталари - Баҳоуддин валад, сғиллари Султон Валад, ҳазрати Шайх Хусомиддин Чалабий - бир жойда мадфундирлар. Ҳазрати Шамсиддин Табризий қабрлари ҳам Кснёда деб белгиланган.

Қайсари шаҳрида:
- Ҳазрати Шайх-Саййиди Сирдон - Саййид Бурҳониддин Термизийнинг мақбаралари бор.

Куфада:
- Ҳазрати Имом Аъзам Абу Ҳанифа (раҳматуллоҳи алайҳ) мадфундирлар.

Ўзбекистонда ва дунёнинг бошқа жойларида неча-неча азизларнинг мақбаралари борки, бу сринда фақат айримларини зикр қилдик, холос. Аллоҳ таоло барчаларига раҳматларини ёғдирсин.

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 17:02:35

(Маълумотлар: «А иёзу-с-солиҳийн» - асли, таржимаси ва шарҳи, «Мажмаъ ул-одоб», «Ширъат ул-Ислом» шарҳи, «Ал-ихтиёр ли-таълийли-л-мухтор», «Хулосатул-фатово», «А аддул-муҳтор», «Саҳиҳул-Бухорий», «Зубдатул-Бухорий», Зайнуддин Аҳмад аз-Завидийнинг «Саҳиҳи Бухорий: Мухтасари тажриди сариҳ» асари, «Умдатур-риъос», «Маслакул-муттақийн», «Файзул-Фурқон» (Қуръон таржимаси), «А уҳул-баён» тафсири, «Мажмаъул-мақсуд: Шарҳи муҳтасари виқос», «Ибодати исломис», «Аёлларга оид фиқҳий масалалар», «Иҳйоу ъулумид-дийн», Аҳмад Иззуддин ал-Байснунийнинг «Таҳорат ва намоз ҳукмлари» китобларидан олинди. «Тазкират ул-авлиё»дан баъзи ибратли нақллар келтирилди).

Nom: Re: ҚÐÐ‘Ð Ð˜Ð¡Ð¢ÐžÐ Ð—Ð˜ÐÐ ÐÐ¢Ð˜ ÐžÐ”ÐžÐ‘Ð˜
Yuborildi: Hanafiy 21 Aprel 2009, 17:15:28

МУАДАА ИЖА

ҚАБА ИСТОА ВА ЗИАА АТГА ОИД ХИЛМА-ХИЛ МАСАЛАЛАА
Зиёратнинг шаръий далиллари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169801#msg169801)
Тафсирдан далил: зиёратнинг ҳикмати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169804#msg169804)
Зиёрат ҳақидаги ҳадиси шариф шарҳи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169805#msg169805)
Қабрларга ёзув тахталари, мармар ва бошқа тошлар қсйиш масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169808#msg169808)
Қабристон устига масжид ёки қиссахонлик қиладиган жойлар қуриш мумкин смаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169809#msg169809)
Шамол ва ёмғир етмоғи маййитнинг гуноҳига каффоратдир (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169810#msg169810)
Ҳар қандай кимсага мақбара қуриш мумкин смаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169811#msg169811)
Қабристонда ссиб турган сшил дарахтлар ва ссимликларни кесиш ва узиш макруҳ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169813#msg169813)
Қабристон меваларидан ейиш, у ерда қсй ва мол боқиш макруҳ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169814#msg169814)
Қабристон стинлари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169815#msg169815)
Мусулмонлар қабрини зиёрат қилиш Ислом суннатидандир (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169816#msg169816)
Зиёратга қайси кунлари борган маъқул? (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169818#msg169818)
Қабристонда қандай юрилади? (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169819#msg169819)
Қабрдаги аҳволни сйлаш (Ибратли қисса) (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169820#msg169820)
Қабристонда тафаккур қилиш (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169821#msg169821)
Ҳазрати Усмоннинг йиғилари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169822#msg169822)
Ҳазрати Ҳасан Басрий йиғилари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169823#msg169823)
Қабрни сслаш хосисти (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169824#msg169824)
Ўлимни ссламоқ ва нафснинг ортиқча истакларини тиймоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169825#msg169825)
Ўлимни сслашнинг фазлатлари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169830#msg169830)
Золимлар қабри ёнидан стганда қсрқиб йиғлаш, Аллоҳ таолога муҳтожлигини изҳор қилиш, ғафлатда қолишдан қсрқиш хусусида (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169834#msg169834)
Қабр бошида ваъз ва насиҳат қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169836#msg169836)
Қабр бошида дуо қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169838#msg169838)
Дафндан кейин мозор бошида бир муддат кутиб турмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169840#msg169840)
Садақа ва сҳсонлар қилиб, савобини маййитга ҳадс стмоқ ва унинг ҳаққига дуо қилмоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169841#msg169841)
Маййит срнига рсза тутмоқ ва ҳаж қилмоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169844#msg169844)
Қабристонда Қуръон сқимоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169846#msg169846)
"Асин" ва бошқа сураларни сқимоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169847#msg169847)
"Остул-курсий"ни сқиш фазилати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169848#msg169848)
Қабр зиёратининг баъзи одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169849#msg169849)
Зиёратдаги макруҳ ишлар (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169850#msg169850)
Зиёратдаги ҳаром ишлар (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169851#msg169851)
Қабр тошларига суратлар срнатиш мумкин смаслиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169854#msg169854)
Қабристонда жонлиқ ссйиш масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169855#msg169855)
Аллоҳдан бошқага назр қилмоқ ҳаром сканлиги (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169856#msg169856)
Қабристонда емоқ-ичмоқ масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169857#msg169857)
Киши тириклигида сз қабрини тайёрлаши масаласи (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169858#msg169858)
Қалбни Аллоҳга боғламоқ (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169859#msg169859)
Зиёрат одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169860#msg169860)
Қабр аҳлига салом бермоқ тартиби (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169865#msg169865)

МАДИААИ МУААВВАА АДАГИ ЗИАА АТГОҲЛАА (ЛАЙҒАМБАА ЛАА ВА АВЛИАЛАА ҚАБА ИАИ ЗИАА АТ ҚИЛИШ ОДОБЛАА И)
Мадинаи мунавварани зиёрат қилиш фазилати ва савоби (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169869#msg169869)
Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш фазилати (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169872#msg169872)
Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрлари бошида дуо қилишнинг хосисти ҳақида ибратли қисса (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169873#msg169873)
Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш одоблари (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169874#msg169874)

МАККАИ МУКАА А АМАДАГИ ЗИАА АТГОҲЛАА (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169894#msg169894)
ЮА ТИМИЗДАГИ БОШҚА ДИАА ЛАА ДАГИ БААªЗИ ЗИАА АТГОҲЛАА (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=3580.msg169902#msg169902)

Аллоҳ таолога чексиз ҳамду санолар бслсин. Ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизга сснгсиз салоту саломлар бслсин.