forum.ziyouz.com

Yurtdosh => Hamyurtlar => Navoiy viloyati => Mavzu boshlandi: muxbir 23 Yanvar 2010, 09:42:53

Nom: Tomdi tumani haqida ensiklopediyalarda
Yuborildi: muxbir 23 Yanvar 2010, 09:42:53: ТОМДИ ТУМААИ - Аавоий вилостидаги туман. 1927 й. 3 июлда ташкил стилган. Жандан Конимех, Аурота туманлари, шимдан Қозоғистоннинг Қизилсрда, шарқяан Жанубий Қозоғистон вилостлари, жан.шарқдан Жиззах вилости, ғарбдан Учқудуқ тумани билан чегарадош. Майд. 42,4 минг км2. Аҳолиси 26,4 минг киши (2004). Туманда 7 қишлоқ фуқаролар йиғини (Керегетов, Кориз, Оққудуқ, Оқтов, Сскитти, Томдибулоқ, Шели) бор. Туман маркази — Томдибулоқ қишлоғи.

Табиати. Туман ҳудуди Кизилкум чслида жойлашган. Қад. палеозой (геряин) паст тоғлари — Томдитов, Оқтов, Олтинтов, Етимтоғ, Қуюқтов, Ўғиз, Бскантов, Бсканмерей, Улиқизил, Жаманқизил даштлари, тоғ стакларида булоклар (Томди, Жинғилди ва б.) бор. Тоғлардан олтин қазиб олинади. Ботиқ ксп (Мингбулоқ — денгиз сатҳидан 12 м паст). Тоғлар атрофи текислик, қатор қум тепалари ва ксзанак қумлар бор. Иқлими кескин континентал. Янв. нинг сртача траси —4,1Â°, снг паст т-ра —31Â°. Июлнинг сртача траси 30Â°, снг юқори т-ра 40Â°. Йиллик сртача ёғин 108 мм. Дарё ва ксллар йсқ. Тупроқлари қизил, қум тупроклар. Саксовул, каврак, тусқорин, селин, ранг, арпағон ва б. ссади. Оқ қуйруқ (сайғоқ), жайран, архар, тулки, қобон, қуён, юмронқозиқ, бургут, қарға, калтакесаклар, счкемар, бсғма илонлар, каклик ва б. бор.

Аҳолиси, сзбек, қозоқ ва қорақалпоқлар, шунингдек, туркман, рус, татар ва б. миллат вакиллари ҳам сшайди. Аҳолининг сртача зичлиги 1 км2 га 0,6 киши.

Хсжалиги. Қ.х.нинг асоси — сйлов чорвачилиги. Асосан, қораксл қсйлари боқилади. Тус, от ҳам кспайтирилмоқда. Туман жамоа ва шахсий хсжаликларида 1402 қорамол (шундан 710 сигир), 363,9 минг қсй ва счки, 3,5 минг от, 2,5 минг тус боқилади (2003.) Туманда 279 хсжалик юритувчи субъектдан 7 ширкат, 47 фермер хсжалиги, 88 деҳқон хсжалиги, 65 хусусий корхона ва фирма, 3 акяисдорлик жамисти, 4 масъулисти чекланган жамист, 2 ишлаб чиқариш. кооперативи ва б. фаолист ксрсатади (2003). Хсжаликларнинг умумий сонидан 245 таси микрофирма, 6 таси кичик 7 таси срта ва 21 таси йирик корхонадир.
Туманда 34 умумий таълим мактаби, қишлоқ хсжалиги. касбҳунар коллежи мавжуд (2004). 25 кутубхона, 11 клуб муассасаси, 1 театр, 2 музей бор. Касалхона, поликлиника, туғруқхона, дорихоналар, қишлоқ врачлик пунктлари ва б. тиббий муассасалари фаолист ксрсатади.
Т.т.даги йирик қишлоқлар орасида автобуслар қатнайди.

«Ўзбекистон Миллий Аняиклопедисси»дан
Nom: Re: Tomdi tumani haqida ensiklopediyalarda
Yuborildi: muxbir 23 Yanvar 2010, 09:43:19: ТОМДИБУЛОҚ - Аавоий вилости Томди туманиааги қишлоқ. Туман маркази. Яқин т.й. станяисси — Қизилқудуқ (65 км). Аҳолиси 10 минг кишига сқин (2004). Артезиан қудуғидан сув олади. Ҳудудида туман ҳокимисти, туман давлат ва маъмурий ташкилотлари, умумий таълим мактаблари, кутубхона, клуб муассасалари, савдо, маданий ва маиший хизмат ксрсатиш шохобчалари, алоқа бслими, марказий касалхона, поликлиника, дорихона ва б. тиббий муассасалар бор. Т.дан тумандаги йирик аҳоли пунктларига автобус қатнайди.

«Ўзбекистон Миллий Аняиклопедисси»дан