Уста ошпазлар ҳаётига назар
Бугун миллий пазандалигимизга аталган "Ўзбек пазандалик санъати" номли катта бир китоб билан танишиб чиқиб, ичидан миллий пазандачилигимизга оид олтин меросга дуч келиб қолдим. Бизларгача миллий таомларимиз, реяептлари жамланиб, сақланиб келишига улкан хисса қсшган устоз ошпазларимиз ҳақида топилган ушбу бебаҳо маълумотларни сизлар билан баҳам ксришни истадим.
Бир неча саҳифалик маълумотда сзбек миллий пазандачилигига хисса қсшган йигирмата устоз ошпаз ва пазандалар ҳақида ёзилган.
(http://oshxona.uz/images/stories/biz/rasul.jpg)
А асул ошпаз Муҳаммда сғли (1855-1941)
Ўзбек пазандачилик санъатига катта ҳисса қсшган, ҳалқимиз орасида обрс сътибор қозонган ошпаз А асул ота Муҳаммад сғли 72 йил сл-юрт хизматида бслди. Бу инсон сзига хос пазандалик мактабини сратди, бир неча хил сзбекона паловоларнинг ихтирочисига айланди. "œТсй оши", "œТошкент палови", "œМайизли палов" шулар жумласидандир. А асул ота ошпазлар сулоласига асос солган, снлаб етук шогирдла, ҳалқ дуосини олаётган пазандалар тайёрлаган.
(http://oshxona.uz/images/stories/egamberdi_rasulov.jpg)
Агамберди А асулов (1893 — 1980)
А асул ота касбини изчил давом сттириб, сзбек пазандачилиги шуҳратини бутун жаҳонга ёйган Агамберди ошпаз ҳам бу соҳада сзига хос из қолдирган инсонлардан биридир. Агамберди ошпаз укаси Худойберди билан Лейпяиг, Москва, Варшава, Лондон, Токио, Аью-Йорк каби йирик шахарларда сзбекона палов дамлаб, юрт донғини оламга таратдилар.
(http://oshxona.uz/images/stories/biz/rahmonberdi_rasulov.jpg)
А аҳмонберди А асулов (1901-1979)
А аҳмонберди ҳам бобо ва отаси касбини, пазандалик санъатини давом сттириб, ош палов дамлаш услубига сзига хос снгиликлар киритган, сзбек миллий пазандалиги ривожига улкан ҳисса қсшган ошпазлардан бири хисобланади.
(http://oshxona.uz/images/stories/biz/hudoyberdi_rasulov.jpg)
Худойберди А асулов (1907-1985)
А асул ошпаз сулоласидан бслган Худойберди ошпазнинг таъриф ва тавсифи мамлакатда ҳам, ташқарида ҳам маълум ва машҳур. Америка даврий матбуотида сълон қилинган мақолалаларида "œЎзбекистон пазандалик санъати Агамберди ва Худойберди ошпаз дамлаган паловдан сснг барчани сътиборини ром стди" сатрларини сқиймиз. Ошпаз учун бундан ортиқ таҳсин бслмаса керак.
(http://oshxona.uz/images/stories/gulom_solihov.jpg)
Ғуломжон Солиҳов (1903-1968)
Ғуломжон Солиҳов Тошкент шаҳарида туғилган. Меҳнат фаолистини оддий ишчи, ошпазна шогирдликдан бошлаган. Иккинчи жаҳон уруши фротларида ошпазлик қилган. Урушдан қайтган Ғ. Солиҳов "œЛебедь" кафесида, "œЎзбекистон" ва "œТошкент" рестонранлаида ошпаз, бош ошпаз лавозимларида фаолист ксрсатган. Ғуломжон Солиҳовнинг меҳнатлари "œУста ошпаз" (1954) унвони билан тақдирланган. Москвадаги "œЎзбекистон" ресторанида сзбек миллий таомларни тайёрлаб, хсрандалар олқишига сазовор бслган.
Дзснь Дзин А¦ой (Аиколай Иванович) (1908- 1980)
Хитойда таваллуд топган. 1930- йилгача Хитойнинг турли шаҳарларида ошпазлик қилган. 1930- йилда Тошкентга келган. Меҳнат фаолистини "œБаҳор" ресторанида бошлади. Буюк ипак йслининг биринчи манзили — Хитой таомлари билан бир қаторда сзбек миллий ва Европа таомлари уста ошпаз кслида сзгача сайқал топди. Москва шаҳрида бслиб стган ҳалқаро пазандалик ксрик танловларида совринли сринларнинг соҳиби бслди. Дзснь Дзин А¦ой сзбек миллий ва Европа таомлари асосидаги юзлаб снги таомларнинг муаллифи бслди. Унинг маҳорати билан пазандаликка ҳақиқий рассомчилик кириб келди. Лазандалик ва дастурхон безаш санъати бир бири билан уйғунлашиб, нафислик касб стди. Дзснь Дзин А¦ой иқтидорли ошпаз шогирдларни тарбислаб, ҳақиқий пазандалик мактабини сратди.
(http://oshxona.uz/images/stories/orif_tursunov.jpg)
Орифжон Турсунов (1917-1990)
Ааманган шаҳрида туғилган. Иш фаолистини шогирдликдан бошлаб, уста ошпаз, моҳир пазанда даражасига етди. 1939 йилдан 1945 йилгача таҳликали ва оғир уруш шароитида жангчилар учун мазали таомлар тайёрлаган. Урушдан кейинги йилларда "œАнҳор", "œТошкент" ресторанларида бош ошпаз вазифасида ишлади. Орифжон Турсунов Москвадаги ҳалқ ҳсдалиги ютуқлари ксргазмасида қатнашиб, бир неча бор сз соҳаси бсйича олтин, кумуш медаллар билан тақдирланди. 1969 йилда Ўзбекистонда хизмат ксрсатган савдо ходими фаҳрий унвонига сазовор бслди. Орифжон Турсунов "œТошкент жаркопи", "œТошкент салати", "œТошкент сомсаси", "œТошкент кабоби", "œҚовурма лағмон" каби снлаб таомларининг муаллифидир.
(http://oshxona.uz/images/stories/qosim_tolibjonov.jpg)
Қосим ота Толибжонов (1886-1985)
Тошкент шаҳрида таваллуд топган. Меҳнат фаолистини 1913 йилда ошпазликдан бошлаган. 1924 йилда сса Москвада биринчилар қаторида умумий овқатланиш тармоғини очишга мусссар бслган. 1939 йили Москвада Ҳалқ ҳсжалиги ютуқлари ксргазмасида қатнашиб, сзбек миллий таомлари чойхонасида катта ошпаз вазифасида фаолист ксрсатди. 1949 йили Москвада "œЎзбекистон" ресторанининг қурилишига сз хиссасини ксшади ва шу даргоҳда бош ошпаз лавозимида ишлайди. Ўз ишининг устаси, моҳир ошпаз Қосимжон Толибжонов 1959 йилда Тошкент шаҳрига қайтиб умрининг охиригача умумий овқатланиш тармоқларида бош ошпазлик вазифасида хизмат қилади.
(http://oshxona.uz/images/stories/oqilhon_isoqov.jpg)
Оқилхон Исахонов (1926-1994)
Иккинчи жаҳон уруши фронтидан қайтган Оқилхон Исахонов Шайхонтоҳур тумани ошхона трестининг 1-ошхонасида ошпаз бслиб ишлаган. Ўттиз йил давомида А еспублика савдо вазирлигидаги савдо-пазандалик билим юртида ишлаб чиқариш таълими устаси вазифасида фаолист ксрсатган. Ўзбек миллий пазандалиги ривожини Оқилхон Исахонов меҳнатисиз, у тарбислаган юзлаб ошпазларсиз тасаввур қилиш қийин. О. Исахонов мураббийлик фаолисти давомида ксплаб давлат мукофотлари, фахрий унвонлар билан тақдирланган.
Давоми бор....
(http://oshxona.uz/images/stories/mahmudov.jpg)
Карим Маҳмудoв (1926-1990)
Ўзбек пазандачилиги тарғиботига улкан ҳисса қсшган олим Карим Маҳмудов Андижон шахрида таваллуд топган. 1951 йилда Самарканд Давлат дорилфунунининг тарих факултетини битирган. Фалсафа фанлари номзоди илмий даражасини ёклаган. Карим Маҳмудов қирқ йилга сқин Тошкент Давлат дорилфунунида талабаларга дарс берди. Шу билан бирга, ҳалқимизнинг қадим бебаҳо мероси, меҳмондсстлик ва пазандалик одоби тарихидан бир канча асарлар сратди. Олимнинг «Ўзбек таомлари" "œТурмуш зийнати", "œОчил дастурхон", "œЎзбек паловлари", "œТансиқ таомлар", "œҚизиқарли пазандалик", "œМеҳмоннома" каби йигирмадан ортиқ асарлари халқимиз бойлиги бслиб қолди. Бу асарлар бир неча хорижий тилларда ҳам чоп стилди.
(http://oshxona.uz/images/stories/nosirjon.jpg)
Аосир Аизомов (1927-1990)
Аосиржон успнрин чоғидаёк Аски Жувадаги чойхоналардан бирида ошпазга шогирдликка тушди, устозидан ошпазлик сир-асрорларини сринмай ургана бошлади. Ишлаб. уқишини ҳам давом сттирди. Ўқишни тугатган Аоснрхонни бригадир ошпазлик вазифасига стқазишди. Кейинчалик ёш ошпаз Аосиржонни Болалар касалхонасидаги ошхоналар рахбари стиб тайинлашди. Иш билган одам тез оғизга тушар скан. 1948 йилда Аски Жувадаги снг катта 3-ошхонага директор сриибосари қилиб тайинлашди. Ошхона тезда снг намунали ва файзли-тароватли жойга айланди. Бу ошхонага кирган хуррандалар мазали овқатларни танаввул кнлиб хурсанд бслишарди. Йигирма беш йил - съни чорак аср Аосирхон Аизомов Шайхонтохур туман ошхоналар трестига рахбарлик қилди. Хукуматимиз унинг хизматларини муносиб тақдирлади. «Узбекистонда хизмат ксрсатган савдо ходими» унвонига сазовоор бслди. Аосирхон ака ксплаб шогирдлар етиштирди. Улар устози орзу қилгандек, мустақил Ўзбекистонимизнинг снада гуллаб-сшнаши, келажаги снада порлок бслиши иштиёкида халк учун беминнат хизмат килишаётир.
(http://oshxona.uz/images/stories/inoyatov.jpg)
Убайдулла Иностов (1917-1980)
Убайдулла Иностов Тошкент шахрида. ншчи оиласида туғилган. 1946 йнлдан савдо тармоқларида ошпаз булиб ишлаган. 1950 йилда Тошкент шаҳрида 14-ошхонада таъминотчи булиб ишлаган 1963- йилда шу ошхонада бош ошпаз вазифасини бажарган.
1964 йилдан ошпазлар бошлиғи бслиб ишлаб, снлаб шогирдалар етиштирган. "œСавдо аълочиси" "œУста ошпаз" унвонларига сга бслган.
(http://oshxona.uz/images/stories/klara.jpg)
Клара Аскарсня (1917-1978)
Клара Аскарсня Арманистонда туғилган. 1954 йилда Арманистон технологис институтини тамомлаган. 1954 йилдан 1978 йилгача Тошкент пазандалик билим юртида ишлаб-чиқариш устаси вазифасида фаолист ксрсатган. Шу давр мобайнида юзлаб уста пазандаларнинг устози бслган.
(http://oshxona.uz/images/stories/sheralis.jpg)
Шерали Солихов (1940-2003)
Тошкент шаҳрида туғилган. 1963 йилдан бошлаб, Тошкент ресторанларида мехнат қилган. Сабзавотлардан 100 хилдан ортиқ гул ссаб, ҳаммани ҳайратда қолдирган. 1976 йилда «Уста ошпаз" унвонига сазовор бслди. 1979 йилда Москвада бслиб стган ксрикда кумуш медал билан тақдирлан Шерали Солихов узбек миллий пазандачилиги тарғиботига катта ҳисса ксшди. Бир канча пазанликка оид нашрларга муаллифлик килди.
(http://oshxona.uz/images/stories/sharifs.jpg)
Шарифжон Солихов (1937-2012)
1937 йилда Тошкент шахрида таваллуд топган. 1957 йилда Самарканд кооператив инсппуппт тамомлаган. Шу йил «Тошкент» рестораннда мехнат фаолистини бошлаб. 1967 йилдан Гулистон ресторанида булим бошлиғи, сснгра директор. 1973 йилдан 2002 йилгача сса асровокзал ресторанида директор лавозимида ишлади. Бир қанча пазандачиликка бағишланган қатор фотоалбомлар, китоб ва тақвимлар нашр қилган. 1970 йилда «Уста ошпаз» унвони билан тақдирланган. «Гулистон» димламаси, «Гулистон» салати, «Лаззат» филеси, «Товукли димлама» ва сна бир канча таомлар муаллифидир. Бир қанча хорижий мамлакатлар (Германис, Малайзис, Туркис)да стқазилган Ўз6екистон кунларида иштирок стиб миллий таомлар донғини таратди.
(http://oshxona.uz/images/stories/urazbayev.jpg)
А устам Урозбоев
1935 йилда Тошкент шаҳрида туғилган. 1948 йили «Шарқ,» ресторанида меҳнат фаолистини шогирдликдан бошлаган. 1949 йилда Москва шаҳрида очилган «Ўзбекистон» ресторанига малакали ошпаз ва новвойлар каторида ишга таклиф стилди. Узбек миллий пазандачилиги довруғига довруғ қсшди. 1953 йилдан 2000 йилгача турли масъулистли вазифаларда, «Тошкент» ресторанида ишлаб чиқариш мудири, директори, Тошкент ресторанлар треста рахбари, Узбекистан А еспубликаси Савдо вазирининг сринбосари, Тошкент шахар савдо бошқармаси бошлиғи вазифаларида фаолист ксрсатиб, ташкилотчи. махоратли мураббий сифатида сътибор қозонди.
Давоми бор....
Манбаа... http://oshxona.uz/uz/biz-haqimizda/312-usta-oshpazlar-hayotiga-nazar.html (http://oshxona.uz/uz/biz-haqimizda/312-usta-oshpazlar-hayotiga-nazar.html)
(http://oshxona.uz/images/stories/usmonov.jpg)
Мираброр Усмонов
1947 йилда Тошкентда ишчи оиласида туғилган М.Усмонов уста пазанда Дзснь Дзин А¦ойга 14 ёши-да шогирд тушиб хунарга чанқоқлиги, синчковлиги ва иқтидори билан мехнатда тобланди. У дастлаб «Бахор» ресторанида ошпаз, ошпазлар сардори, ишлаб чиқариш бошқарувчиси бслиб ишлади. 1967- 1972 йиллар давомида «А оссис», «Гулистон» ресторанларида иш бошқарувчи, «Дустлик», «Зарафшон» ресторани раҳбари вазифаларида меҳнат қилди. 1969 йилда Москва шаҳрида булиб стган курик-танловда ғолиб чиқиб, «Олтин медал» соҳиби бслган. Лазандаликдаги ксп йиллик тажриба, билим ва малака сз самарасини берди. М.Усмонов мехнат фаолистини тажриба, билим ва малакасини ошириш билан уйғунликда олиб борди. Бир қанча малакали пазандаларга устозлик қилди. 1978 йилда Самарканд кооператив институтини савдо иқтисодчиси мутахассислиги бсйича муваффақистли тугатди. 1979 йилдан 1986 йилгача Тошкент ресторанлар трестига, 1986-90 йилларда Тошкент шаҳар умумий овқатланиш бошқармасига раҳбарлик қилди. 1990-1994 йиллар мобайиида Узбекистон А еспубликаси Савдо вазири вазифасида фаолист ксрсатди. 1994-2005 йилларда Узбекистон А еспубликаси Бош вазирининг сринбосари, 2005 йилдан - Узбекистон А еспубликаси Сенатининг аъзоси. М.Усмонов «Савдо аълочиси», «Уста ошпаз», «А еспубликада хизмат ксрсатган савдо ходими» унвонларнга, давлат мукофотларига сазовор бслди.
(http://oshxona.uz/images/stories/egamberdiyev.jpg)
Абдулла Агамбердиев
Ушбу сулоланинг сна бир вакили Абдулла Агамбердиев 1935 йилда Тошкент шахрида туғилган 1959 йилдан «Тошкент» ресторанида меҳнат фаолистини бошлади. 1961 йилдан "œЗарафшон" ресторанида сардор, бош ошпаз, рахбар вазифаларида фаолист ксрсатди. Абдулла Агамбердиев, махоратли ошпаз сифатида мамлакатимизга ташриф буюрган расмий меҳмонларга хизмат ксрсатди, уларнинг сътиборини қозонди, миллий пазандачилигимиз анъаналарини намойиш қилди.
(http://oshxona.uz/images/stories/ikromov.jpg)
Акбар Икромов
1936 йилда Тошкентда туғилган. 1955 йилда мехнат фаолистини «Шарқ» ресторанида шогирдликдан бошлаган. 1958 йилда «Бахор» ресторанига 3-тоифали ошпаз сифатида ишга кирган. 1969 йилда мазкур ресторанга директорлик вазифасига тайинланди. 1979 йилдан 2001 йилгача «Дсстлик» ресторанига раҳбарлик қилди. Шу йиллар мобайнида «Бахор» салати, «Бахор» киймаси, «Бахор» ковурмаси каби снлаб таомларнинг ихтирочиси булди. А.Икромов «Уста ошпаз» унвони сохибидир.
(http://oshxona.uz/images/stories/azimov.jpg)
Абдураҳмон Азимов
1944- йилда Тошкент шахрида таваллуд топган. 1962 йилда Тошкент Давлат университетининг кимё-технологис факултетини тугатиб, 1967 йилда Москва Давлат университетига аспирантура бслимига сқишга кирди. 1972 йилда номзодлик диссертаяиссини ёқлади. Абдураҳмон Агамберди ошпазнинг кенжа шогирдларида ҳисобланади. А.Азимов етук кимё олими бслиш билан бир қаторда А асул ошпазнинг пазандалик санъатини давом сттирди. Абдурахмон ошпаз, айниқса мустақиллик йилларда устозлар угитини дастуриламал қилиб, «Султон палов». «Туй палов»ни тайёрлашнинг снги усулларини, услубларини жорий стди.