Javob" Yuqorida ))
Savol: "Qiyomatlik do'st" iborasini kim qanday tushunadi, kim qanday ta'riflaydi?
Qiyomatli dust deb Alloh yulida dustlashgan insonlarga aytiladi. Ularni Allohning amrlariga buysunish, qaytarganlaridan qaytish boglab turadi. Ya'ni bunday dustlar har qanday sharoitda bir biriga yordam beradi, tugri yulga yullaydi, yomon yuldan ogohlantiradi. Agar nasihatga amal qilmay notugri yulda davom etaversa, unday "dust"dan voz ham kecha oladigan insonlardir.
Bunday dustlar Qiyomat kunida, hech qanday soya bo'lmagan jajirama kunda Allohning soyasida bo'luvchi etti toifa insonlar sirasiga kiradi.
Bunday dustlar misolini kuproq sahobalar davridan topamiz. Sahobalar Makkadan Madinaga hijrat qilib kelgan vaqtlarida Paygambarimiz (s.a.v.) ularni madinadagi ansorlar bilan bittama bitta birodar-dust tutinishni taklif qilqanlar. Shunday ham bulgan. Ansorlar Makkalik birodarlari uchun hamma narsalarini berishga rozi bulganlar. Hatto 3-4 tadan hotini bulsa, rozi bulsa bittasini taloq qilib berishga ham tayyor bulganlari haqida rivoyatlar bor.
Bunday dustlik juda ham ulug maqom. Lekin uni uziga yarasha shartlari borki, uni hamma ham bajara olmaydi. Rivoyat qilinishicha(hadisning sanadi hozir yodimda yuq), Abu Hurayra (r.a.)ning oldilariga bir kishi kelib, "Siz bilan Alloh yulida dustlashmoqchiman" deb taklif bildiradi. Shunda Abu Hurayra (r.a.): "Man ham roziman, lekin bir shartim bor. Hozirdan boshlab qo'l ostingdagi mol-mulkka mendan ko'ra haqli emassan" (ya'ni, hohlagan vaqtda sening molingdan hohlagancha sarflayman) deydilar. Shunda haligi sahobiy "yuq , man bunga hali tayyor emasman deb qaytib ketadi".
Manimcha bunga izoh yuq. Agar dustlikni mana shu mezon asosida o'lchasak, bizi zamonda u o'ta nodir holga aylanib qoladi.