Quyida Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning nikoh hukmi haqida yozganlaridan parcha keltirmoqchiman. Inshaalloh uqiganlar uchun foydali buladi:
Лайғамбар алайҳиссалом амр қилган иш ибодат бслади. Аикоҳ айни шундоқ ишлардандир, дейишган.
Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадиси шарифларидан бирида:
«Ва бирингизнинг жинсий ҳожатида ҳам ажр бор», дейилган. Шунда кишилар, шаҳватини қондирса ҳам ажр бсладими? дейишганда. Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам, сша шаҳватини ҳаромдан қондирганда гуноҳ бслармиди? Ҳалол йсл билан қондирганда савоб, бслади, деган маънода ссз айтганлар.
Зино хавфи бор вақтида никоҳ ҳаждан олдинги сринга қсйилади.
Имом Табороний ва ал-Ҳокимлар Анас розисллоҳу анҳудан ривост қилган ҳадисда Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Кимни Аллоҳ солиҳа аёл билан ризқлантирган бслса, батаҳқиқ, унинг динининг сримига ёрдам берибди. Анди, иккинчи сримида Аллоҳга тақво қилсин», деганлар.
Ҳаттоки, Зоҳирий мазҳабдагилар сз одатларича тушунишиб, мсътадил пайтида никоҳ фарз бслади, дейишган.
Лекин, ҳамма далилларни схшилаб срганиб чиққан жумҳури уламолар никоҳнинг шаръий ҳукми ҳақида қуйидагиларни айтганлар:
Аикоҳда бслиш шариатга Қуръони Карим, суннати набавис ва Ислом умматининг ижмоъи орқали киргандир:
1. Аллоҳ таоло Қуръони Каримда бир неча остларда мсмин-мусулмонларни никоҳда, бслишига, уйланишига, оила қуришга амр стгандир.
2. Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам сзларининг ксплаб ҳадиси шарифларида никоҳга тарғиб қилганлар.
3. Ислом уммати, жумҳури уламолар, доимо никоҳ зарур нарса сканига иттифоқ қилиб келишган.
Турли кишиларнинг ҳолатига қараб никоҳда бслишликлари ҳукми ҳам турлича бслади.
1. Вожиб — Фарз.
Агар бир инсон никоҳли бслмаса, зинога боришига очиқ-ойдин ишониб етса, никоҳга кетадиган сарф харажатга сга бслса, никоҳдаги шеригига зулм қилмасдан ҳаққини адо стишига ишонса, ундоқ одамга никоҳ фарз - вожиб бслади.
Чунки, мусулмон киши сз иффатини сақлаш, ҳаром ишдан тийилиши матлубдир.
Ислом шариатида, вожиб нарсани қилиш учун керак бслган нарсани қилиш ҳам вожибдир, деган қоида бор. Ўша қоидага шу ерда амал қилинади.
Киши сз иффатини сақлаш, ҳаром ишга бормаслиги вожиб. Ўша вожибни қилиш учун никоҳ — уйланиш лозим. Демак, у одам учун уйланиш — оила қуриш вожиб бслади.
2. Ҳаром.
Агар бир инсон никоҳланса, сзининг никоҳидаги шеригига зулм қилиши ва зарар етказишига очиқ-ойдин ишониб етса, ундоқ одам учун оила қуриш ҳаром бслади.
Бу ҳолатда Ислом шариатининг, ҳаромга олиб борувчи нарса ҳам ҳаромдир, деган қоидаси ишга тушади.
Бировга зулм қилиш, зарар етказиш ҳаром. Ўша зулм ва зарардан иборат ҳаром иш никоҳ туфайли бслиши аниқ бслгани учун унга олиб борадиган йсл — никоҳ ҳам ҳаром бслади.
3. Макруҳ.
Агар бир инсон никоҳланса сзидан никоҳдаги шериги — жуфти ҳалолига нисбатан зулм ва зарар келишидан қсрқса, аммо тслиқ ишонмаса, ундоқ одам учун никоҳ макруҳдир.
4. Суннати муаккада.
Мсътадил инсон учун, зинодан қсрқмайдиган, оила қурса жуфти ҳалолига зулм қилишдан, зарар етказишдан ҳам қсрқмайдиган киши учун оила қуриш суннати муаккададир.
Ушбу ҳолат кишилар орасидаги оммавий ҳолатдир. Ушбу ҳолат ва унинг ҳукми ост ва ҳадисларнинг ксплари баён стган ҳолатдир.
Аикоҳнинг, оилали бслишининг суннати муаккада сканлигига Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг уйланганлари ва никоҳда бардавом бслганлари, саҳобаи киромлар ва кейинги авлодларнинг бу ишда бардавом бслганлари далилдир. Ҳанафийлар, бу суннати муаккада вожибга тенг, дейдилар.
Ким бу ишни қилмаса тарки суннат қилган бслади.
5. Мубоҳ.
Уйланишга рағбат қилдирувчи нарсалар ҳам, ундан ман қилувчи нарсалар ҳам бслмаган ҳолда никоҳ мубоҳ бслади.
Ушбу зикр қилинган нарсалардан кейин никоҳ — оила қуриш динимиз тарғиб қилган, ибодат сканлигини билиб олдик.
Аркакдир, аёлдир ҳар бир мусулмон шахс оила қуришдек масъулистли ишга сзини уриши бор. Ана сша ишга киришишдан олдин оила нима, у нима учун қурилади, оила қайси асосда қурилмоғи кераклигини билиб олгани схши бслади.
Ислом таълимотлари бсйича оила қуйидаги асос ва мақсадлар бсйича қурилади:
1. Оилани Аллоҳ таолонинг розилигини топиш, Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ахлоқлари, Исломий одоблар билан сзини музассн қилиш учун қурилади. Ушбу одоб ва ахлоқлар оиладан ташқарида бслиши мумкин смас.
Мисол учун меҳрибонлик, ҳалимлик, адолат ва сзаро ёрдамни олиб ксрайлик.
Ушбу олий мақом ахлоқ намуналарининг намоён бслиши, мустаҳкамланиши учун оила асосий макон смасми?
Агар оила бслмаса, бу нарсаларга кснгилдагидек сувратда сришиб бсладими? Бошқа одоб ва ахлоқларни ҳам шунга таққослаш мумкин. Аллоҳнинг остига амал қилиб, Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатига сргашиб оила қурмоқдаман, деб нист қилган одам ҳақиқий ибодатни адо стган бслади.
2. Оилавий ҳаёт, сри хотинлик алоқасидан шарафли мақсадлар ксзда тутилиши керак. Оилага сру хотинга улуғ ва шарафли масъулистларни юклайдиган шерик ҳайъати деб қараш керак.
Ару-хотин сша масъулистларни адо стиш учун ҳимматларини олий қилиб, осонлик ва қийинчилик, кенглик ва торлик вақтларида ҳам сзаро ҳамкорлик қилишлари керак. Ўз оилаларини мустаҳкам қилиб, олийжаноб фарзандлар етиштириб, ватан учун фойдалар келтириш учун ҳаракат қилишлари керак. Бу сса сз навбатида келишган ҳолда ҳар ким сзига хос ва сзига юклатилган вазифаларни виждонан адо стишлари лозим бслади.
3. Ару хотин орасидаги оилавий алоқа муҳаббат, тақдирлаш, сзаро тушуниш асосида бслиши керак.
Оилавий — никоҳ алоқаси маънавий, руҳий ва отифий алоқадир. Бу алоқа доимий ва бардавом алоқадир. Шунинг учун ҳам бу алоқа муҳаббат, раҳим-шафқат асосида бслиши керак.
Ана сша маъноларни сзига сингдириб олган ҳолда оила қуришга ҳаракат бошлаш керак.
