Одамлар орасида машҳур бир ривост бор. «Кунларнинг бирида одам боласи шундай бир гуноҳ иш қилибди-ки, буни ксрган шайтон ҳатто услиб қочиб кетибди. Шунда шайтон: «бу одам боласи гуноҳни сзи қилади-да, кейин мени шайтон йслдан урди деб айбни менга тснкайди»-дес нолиган скан.»

Бу мисолни сқиб кулспсизми? Йсқ, кулиш смас, йиғлаш керак. Чунки, ҳар куни орамизда юрадиган, биз билан салом-алик қиладиган, бир ҳаводан нафас оладиган бундай одамларнинг борлиги фожеа. Сизга зарари тегаётганини ҳис қилмаспсиз, шунинг учун кулимсираётгандирсиз. Агар сртага сизни чув туширса ёки зор қақшатса додингизни кимга айтасиз?!
У сса бемалол «ака, узр, сзбекчилик»,-дес сувдан қуруқ чиқмоқчи бслади. Бир ишни пачавасини чиқариб, сснгра сзини оқлаш учун «сзбекчилик, ака, узр!»дейдиганларни, гуноҳни қилиб, айбни шайтонга тснкайдиган кимсаларга схшатаман. Фақат улар сз қилмишларини шайтонга смас, сзбекчиликка ағдаришмоқда.
Бир куни дскондан нарса ҳарид қилиб сотувчидан уни каттароқ пакетга солиб беришини ссрадим. Шунда сотувчи «ака, мана шу пакетнинг катталиги 80 см деб ксрсатилган, аслида сса 75 см чиқади. Бу ёғи снди сзбекчилик»-деди.

А­нди бир стмишга назар солайлик. Ота-боболаримиз нима қалбаки маҳсулотлар ишлаб чиқариб, харидорлар ҳақига хиёнат қилармиди? Жавоб аниқ. Улар сзганинг ҳақидан қсрқишарди, ҳазар қилишар сди, хиёнатдан, ёлғондан узоқ бслишган, диёнатлари кучли сди. Масалани ойдинлаштириш учун сна бир мисолни айтиб стмоқчиман. Тсй қилайтган бир танишим «столга ароқ қсйиш керак, аммо бироз пул етмай турибди»-деб қолди. Шунда мен «нима, ароқ қсймасангиз бслмайдими»-деб ссрасам, қизиқ бир жавобни берди: «снди сзбекчилик, одамлар гапиради». Хсш бу жавобга нима дейсиз?!

Аима, сзбеклар удумига ксра қадимдан тсйларда ароқ қсйилганми, одамлар ичиб олиб маст ҳолда бир-бирлари билан муштлашишганми? Бир тасаввур қилиб ксринг, диёнатли, ҳар бир луқмасини ҳалоллаб еган аждодларимиз тсйда ароқ ичиб олиб, бақир-чақир қилишганини ёки срининг чизган чизиғидан чиқмаган мунис оналаримизни тсйда бегона сркаклар билан шаталоқ отиб рақсга тушишларини, қанчалик ҳунук манзара. Ақлингизга сиғдира оласпсизми, бу ғирт туҳмат смас-ми?! Аждодларимизнинг бундай иллатлардан пок бслганликларини тан олмайдиган киши бслмаса керак. (Аждодларимизнинг бундай иллатлардан пок бслганликлари инкор стиб бслмас ҳақиқат-ку.) Аега унда ароқни, ксзбссмачилик каби ёмон ишларни сзбекчиликка ағдарспмиз. А­нди замон бошқа-да ҳозир, укам дерсиз. Айбни замонга ҳам тснкаманг, сзбекчиликка ҳам тил теккизманг, акахон. Замон сша-сша. А­рталаб қуёш чиқади, кечқурун ботади. Фақат биз, одамлар бошқамиз, биз сзгардик замон смас. Дунёнинг сткинчи бойлигидан бошқа нарсани сйламай қсйдик.

Агар сша кишиларнинг инсофи бслганида ароқнинг ҳаромлигини билиб туриб, тсйда одамларга ичириб жанжал чиқишига сабабчи бслмасди. Ишбилармонлар сзгалар ҳақидан қсрққанида 80 см.лик пакетни 75 см. қилиб халқни алдамасди. Аки бошқа дсстларимиз (шосд, схши тарафга сзгариб дсст бслиб қолишар) билиб туриб айб иш қилгач, уни сзбекчиликка ағдаришмасди.
Шу ерда савол туғилади. Бундай камчиликлардан қандай халос бслишимиз мумкин? Бунинг оқилона йсли маънавий тарбисни кучайтиришдир. Хар қандай вазистда ҳам Ватанни мардларча ҳимос қилган, жасур ва адолатли бслган Амир Темур, Жалолиддин Мангубердини, илм-маърифатни бойликдан устун билган имом Бухорий, Мирзо Улуғбек, Беруний, Аавоийларнинг ҳаёт йслини фарзандларимиз онгига қуйиб боришимиз керак. Уларнинг тарихини шунчаки юзаки смас, балки чуқурроқ ва қизиқарли қилиб ссзлаб берайлик, токи уларнинг буюк сиймолари фарзандларимиз онгига муҳрланиб, улардек бслишга интилишсин.
Чунки ёш бола кимни схши ксрса сша одамга тақлид қилишни, схшашни ёқтиради.
Бизнинг аждодларимиз имонли, ҳалол-пок, ваъдасида турувчи, мард ва саҳий бслганлигини ҳеч қачон ёддан чиқармайлик. Хуллас, ишни «қовун туширадиган», қалбаки, фирибгар, ёлғончи, хиёнаткор кимсалар айбларини сзбекчиликка ағдармай, маънавий касаллигингиздан фориғ бслишга шошилинг, акс ҳолда сзбек миллатига мансуб бслмай қоласиз!


(Хуллас, ишни «қовун туширадиган», қаллоб, фирибгар, ёлғончи, хиёнаткор кимсалар бу «касаллик»ларидан фориғ бслишга шошилишсин, ана шунда сзбек миллатига муносиб сғлон бслишади.)

o'zbekchilik bu madaniyat emas, balki siyosatdir.

Gapingiz to'g'ri lekin to'y egalari shunga majbur bo'lishyapti yaqinda mahallamizdagi o'ziga to'q obro'li, dindor odamning uyida to'y bo'ldi. To'yga aroq qo'yilmabdi. Butun mahalla erkaklari gapirishdi juda xasis odam ekan dasturxonni qizig'i ko'rinmadi to'ymi, a'zami farqlab bo'lmadi shuncha boylikni nimaga yiqqan o'zi o'zi odamning puli ko'paygan sari xasislashib borar ekanda o'z mahalladoshlaridan bir shisha aroqni qizg'andi, nima o'zi imom domlamidiki aroq ichmasa< boshqalarni oshini yeganingdan keyin qarzingni uzsinda qabilidagi gap-so'zlar bolaladi. Bu gap so'zlarga chiday olmagan haligi kishi mahala guzariga bir yashik aroq bilan bordida u yerdagilarga qarata mana shu narsa silarga shunchalik kerak bo'lsa, shu bilan mahalla mendan xursand bo'lsa to'ygunilarcha ichilar lekin men uyimda mast-alast holda har xil noma'qul gap-so'zlar bo'lishini istamayman deganicha ketdi.

Mana shu odamning eng katta hatosi. Qanday qilib Alloh qaytargan xamir b.n ularni malomatlaridan qutulmoqchisiz. O'zi bizga xaq rizosi kerakmi? yoki xalqnikimi? Bu gaplarni siz aytmang birodar iltimos

Assalomu alaykum.


Ohirgi vaqtlada toshkentda, biz tomonlada ko'pgina to'ylada xamr qo'yilishi sezilarli drajada kamayvotti, shu qatori ichuvchilaram.

Manga qo'yib bersa eshigimmi taqillatib, yotvomidimi, bir yashi uyoqda tursin bir qultumam obkeltirmiman. Nimaga endi man uni gap-so'zini dib, uni nafsini dib gunohga botishim kerey. G'iybotimmi qisa o'ziga, gunohlarimni o'z zimmasiga ogani qoladi. Odamlani gap-so'zidanmas yaratganni o'zidan qo'riqish kere.