Арабларда биринчи бслиб денгизда сузиш илмининг назариётчиси Шиҳобуддин Аҳмад ибн можид ас-Саъдий ан-Ааждий (Ибн Можид) бслган. У машҳур араб денгизчиси бслиб, денгизда сузиш бсйича қирққа сқин асар ёзган. Асарларининг кспчилиги сса шеърий тарзда бслган. 1498 йили Васко да Гама Акспедияиссини Шарқий Африкадан Ҳиндистоннингн Коликут портига олиб стган. "œКитоб ул-фавоид фи усул илм ил-баҳр ва-л-қавоъид" (Денгиз илми ва унинг қоидалари асоси ҳақида фойдали маълумотлар китоби) номли насрий асарида денгизда сузиш қоидалари ва йсл-йсриқларини қадимги манбаалар ва сз тажрибалари асосида назарий ва амалий томондан муфассал баён стган. Ибн Можиднинг ушбу асари асосан Форс қслтиғи, Қизил денгиз, Ҳинд океани ва Жанубий Хитой денгиз йслларига бағишланган. Унинг 3 шеърий асарининг сгона қсл ёзма нусхалари Ленинградда сақланади.