22-bob. Xotin kishi ihtilom bo‘lib (bulg‘anib) qolsa...

Ummu Salama bunday degan ekanlar: «Abu Talhaning xotini Ummu Sulaym Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning huzurlariga kelib: «Yo Rasulalloh, Alloh taolo haq narsadan uyalmoqni buyurmaydi. Agar xotin kishi ihtilom bo‘lib qolsa, g‘usl lozimmi?»—deb so‘rabdi. Janob Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Ha, agar nam kelganini ko‘rsa (lozimi nam bo‘lib qolganini sezsa)»,— dedilar».

23- bob. Junub kishining (uyatdan) terlagani va mo‘min kishining yuvuqsiz yurmasligi xususida

Abu Rofi’ bunday rivoyat qiladilar: «Abu Hurayra Madina ko‘chalaridan birida Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga junub holda yo‘liqib qoldi. U Rasulullohdan o‘zini chetga olib, sekingina g‘oyib bo‘ldi. Bir ozdan so‘ng g‘usl qilib, qaytib kelganida: «Qaerda eding, ey Abu Hurayra?»—dedilar. «Junub edim, siz bilan nopok holda o‘tirmoqni lozim ko‘rmadim»,— dedi Abu Hurayra. Shunda: «Subhonalloh, mo‘‘min kishi, hech vaqt nopok bo‘lmaydi»,— dedilar».

24- bob. Yuvuqsiz holda uydan chiqib, bozor va boshqa joylarda yurish mumkinmi?

Ato raziyallohu anhu: «Yuvuqsiz kishi tahoratsiz qon va soch oldirsa, tirnoq olsa, bo‘ladi»,— deydilar.

Anas ibn Molikdan: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bir kechada hamma xotinlariga aylanib chiqar edilar, o‘sha vaqtda 9 ta xotinlari bor edi».

Abu Hurayra bunday deydilar: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga yuvuqsiz holda yo‘liqib qoldim, qo‘limdan ushladilar. U kishi bir joyga borib o‘tirgunlaricha birga bordim, keyin sekin g‘oyib bo‘ldim. G’usl qilib, qaytib keldim. U kishi hali ham o‘tirgan ekanlar. «Qaerda eding, ey Abu Hurayra?» —dedilar. Men nima qilganimni aytib berdim. «Subhonalloh, ey Abu Hurayra, mo‘‘min odam nopok bo‘lmaydi»,— dedilar».

25- bob. Junub odam tahorat olib (g‘usl qilmay) yotaverishi mumkinmi?

Abu Salama bunday deydilar: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam yuvuqsiz holda yotarmidilar?» — deb Oisha onamizdan so‘radim. «Ha, tahorat olib yotar edilar»,— deb javob qildilar».

Umar ibn al-Xattob: «G’usl qilmay yotsak bo‘ladimi?» — deb Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan so‘radilar. «Ha, birontangiz junub bo‘lsangiz, tahorat olib yotsangiz bo‘ladi»,— dedilar Janob Rasululloh.

26- bob. Yuvuqsiz odam tahorat olib, keyin uxlaydi

Oisha raziyallohu anho bunday deydilar: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam jimo’dan so‘ng uxlamoqchi bo‘lsalar, namozga tahorat olgandek tahorat olib, so‘ng yotardilar».

Abdulloh ibn Umardan: «Umar al-Xattob Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan: «Yuvuqsiz holda uxlasak joizmi?»—deb so‘radilar. «Ha, agar tahorat olsa»,— dedilar Janob Rasululloh».

Abdulloh ibn Umardan: «Umar al-Xattob Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga kechalari bulg‘anib qolishini aytdi. Shunda Janob Rasululloh: «Olatingni yuvg‘il, tahorat olg‘il, keyin uxlagil!»—dedilar».

27- bob. Eru xotinning olatlari bir-biriga tegsa...

Abu Hurayra raziyallohu anhudan: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Agar erkak xotinining ikki oyog‘i orasiga kirib, harakat qilsa, g‘usl vojib bo‘ladi»,— deganlar».

28- bob. Ayol kishining olatidan tekkan rutubatni yuvish

Usmon ibn Affondan: Zayd ibn Xolid: «Er xotinini jimo’ qilsa-yu, to‘kmasa, nima qilmog‘i kerak?»—deb so‘radi. «Olatini yuvib, namozga tahorat olgandek tahorat oladi. Men buni Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan eshitganman»,— dedilar Usmon ibn Affon. Zayd ibn Xolid: «Men Ali, Zubayr ibn Avvom, Talha ibn Ubaydulloh va Ubay ibn Ka’b raziyallohu anhulardan so‘radim, ular ham shunday deyishdi»,— deydilar. Abu Ayyub ham xuddi shu gapni Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan eshitibdi»,— deydilar Urva ibn Zubayr.

Ubay ibn Ka’b: «Yo Rasulalloh, agar kishi xotinini jimo’ qilsa-yu, to‘kmasa, nima qilmog‘i lozim?»—deb so‘radilar. «Xotinidan tekkan rutubatni yuvib tashlab, tahorat oladi, keyin namoz o‘qiyveradi»,— dedilar Janob Rasululloh sollallohu alayhi va sallam. Imom Buxoriy aytadilar: «G’usl qilmoq bexavotirroqdir, eng yaxshisi shudir. Yuqoridagi hadislarni esa, ushbu masalada sahobalar o‘rtasidagi ixtiloflarni ko‘rsatmoq uchun bayon qildik».

HAYZ KITOBI

Alloh taolo oyati karimasida: «Sendan hayz to‘g‘risida so‘raydilar, aytgin: "œHayz ozor berguvchi narsadir, hayzdan pok bo‘lgunicha xotinlarga yaqinlik qilmangiz, qachon hayzdan pok bo‘lsalar, Alloh taolo buyurgan tomonidan aloqa qilingiz. Darhaqiqat, Alloh taolo tavba qilgan va pokiza kishilarni yaxshi ko‘radi»,— deydi.

Yahudiylar hayz ko‘rgan xotinini uyidan chiqarib, alohida qilib qo‘yar edi. Sahobalar: «Xotinimiz hayz ko‘rsa, biz nima qilamiz?»—deb Rasululloxdan so‘rashdi. Shunda yuqoridagi oyat nozil bo‘ldi.

1- bob. Ayollar qachondan boshlab hayz ko‘ra boshlagan?

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Bu Odam alayhissalom qizlarining peshonasiga azaldan yozilmishdir»,— deganlar. Ba’zi sahobalar: «Hayz avval Baniy Isroilga yuborilgan edi»,— deganlar. Imom Buxoriy: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning aytganlari kengroq (eng to‘g‘risi)»,— deganlar.

2-bob. Hayz ko‘rgan xotinlarga buyruq

Oisha onamiz raziyallohu anho dedilar: «Faqat hajni niyat qilib yo‘lga chiqdik. Saraf (Makka yaqinidagi qishloq) degan joyga borganimizda, hayz ko‘rdim. Yig‘lab o‘tirganim ustiga Rasululloh kirib keldilar. «Senga nima bo‘ldi, hayz ko‘rdingmi?»—dedilar. «Ha»,— dedim. «Hayz ko‘rish Alloh taolo Odam qizlari peshonasiga yozgan narsadir, haj amallarining barchasini qilaver, biroq Ka’batullohni tavof etmagil!» — dedilar». So‘ng: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam xotinlari nomidan bir sigirni qurbonlik qildilar»,— deb aytgandilar o‘shanda Oisha raziyallohu anho.