10-bob. Eshak minib ketayotib nafl o‘qimoq

Anas ibn Sirin rivoyat qiladirlar: «Anas ibn Molik Shom shahridan kelayotganlarida biz kutgani chiqdik. «Ayn ut-Tamr» degan yerda uchrashdik. Shunda ul kishining eshak ustida nafl o‘qib kelayotganlarini ko‘rdim. Yuzlari qiblaning chap tomoniga qaragan holda erdi. Men ul kishiga; «Sizning qibladan boshqa yoqqa qarab namoz o‘qiyotganingizni ko‘rdim»,— dedim. Anas ibn Molik: «Agar Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning shundoq qilganlarini ko‘rmaganimda erdim, bundoq qilmagan bo‘lar erdim»,— dedilar».

11-bob. Safarda farz namozidan keyin nafl o‘qimagan kishi

Ibn Umar rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga safarga chiqdim. Janob Rasulullohning safar vaqtida farz namozidan keyin nafl o‘qiganlarini ko‘rmadim. Olloh taolo: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamda sizlarga yaxshi ibrat bo‘lg‘ulik narsalar ko‘pdir!»— deydir».

Ibn Umar rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam safar qilganlarida yonlarida birga yurdim. Janob Rasululloh farz namozini ikki rak’atdan ortiq o‘qimas erdilar (ya’ni, sunnatini o‘qimas erdilar). Abu Bakr birlan ham, Umar va Usmon birlan ham safarda birga yurdim, ular ham shundoq qilishar erdi».

12-bob. Safarda farz namozidan avval va keyin o‘qiladirgan sunnat namozlaridan tashqari nafl qam o‘qigan kishi

Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bomdod namozining ikki rak’at sunnatini o‘qidilar.

Ibn Abu Laylo rivoyat qiladirlar: «Rasululloh     sallallohu  alayhi   va sallamning choshgohda namoz o‘qiganlarini bir kishi ko‘rib aytib berdi. Ummu Honi’ ersa bundoq dedi: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Makka fath bo‘lgan kuni mening uyimga kirib g‘usl qildilarda, 8 rak’at nafl o‘qidilar. Bundan keyin ul kishining bunchalik qisqa (engil) namoz o‘qiganlarini ko‘rmaganman. Biroq qisqa (engil) o‘qigan bo‘lsalar ham, maromiga yetkazib ruku’ va sajda qilganlar».

Abdulloh ibn Omirning otalari rivoyat qiladirlar: «Janob Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning kechasi safarda ulov minib ketayotib nafl o‘qiganlarini ko‘rdim».

Ibn Umar rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam safarda tuya minib ketayotib (tuya ketayotgan tomonga qarab) imo-ishora birlan ruku’-sajda qilib nafl o‘qiyverar erdilar».

Ibn Umar ham shundoq qilar erdilar.

13-bob. Safarda shom va xufton namozlarini qo‘shib o‘qimoq

Solimning otalari Abdulloh ibn Umar rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam safar og‘ir bo‘lsa, shom birlan xuftonni qo‘shib o‘qir erdilar».

Ibn Abbos rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam, agar safarda ulov minib ketayotgan bo‘lsalar, peshin birlan asrni hamda shom birlan xuftonni qo‘shib o‘qir erdilar».

Anas ibn Molik rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam shom birlan xuftonni qo‘shib o‘qir erdilar».

14-bob. Safarda namozxon shom birlan xuftonni qo‘shib o‘qiganda, azon va takbir aytadirmi, yo‘qmi?

Abdulloh ibn Umar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning shoshilinch safar vaqtida shom namozini kechiktirib, xuftonga qo‘shib o‘qiganlarini ko‘rganman»,- deydilar. «Abdullohning o‘zlari ham shundoq qilar erdilar,-deydilar Solim raziyallohu anhu,- agar safarda shoshilib turgan bo‘lsalar, takbir aytib, uch rak’at shom o‘qir erdilar. Keyin, salom berib, bir oz turar erdilarda, xuftonga takbir aytar erdilar, so‘ng ikki rak’at o‘qib salom berar erdilar. Shom birlan xufton o‘rtasida ham, xuftondan keyin ham biror rak’at qo‘shimcha sunnat namoz o‘qimas erdilar. Faqat yarim kechada tahajjud o‘qir erdilar».

Anas raziyallohu anhu: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam safarda mana bu ikki namozni, ya’ni shom birlan xuftonni qo‘shib o‘qir erdilar»,- deydilar.

15-bob. Kun og‘masdan ilgari safarga chiqsa, peshinni asrga qo‘shib o‘qiydir

Anas ibn Molik raziyallohu anhu rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Quyosh og‘masdan ilgari safarga chiqsalar, peshinni asr vaqtigacha kechiktirib, keyin ikkala namozni qo‘shib o‘qir erdilar. Quyosh og‘gan bo‘lsa, peshinni o‘qib, keyin yo‘lga chiqar erdilar».

16-bob. Kun oggandan keyin safarga chiqadirgan bo‘lsa, peshinni o‘qib, keyin yo‘lga chiqadir

Anas ibn Molik raziyallohu anhu rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam kun og‘masdan ilgari yo‘lga chiqsalar, peshinni asrgacha kechiktirib, keyin ulovdan tushar erdilar, ikkala namozni qo‘shib o‘qir erdilar. Agar kun og‘gandan keyin safarga chiqadigan bo‘lsalar, peshinni o‘qib keyin yo‘lga chiqar erdilar».

17-bob. O’tirib o‘qiydirgan namoz

Oisha onamiz rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam betob bo‘lib qolganlarida uyda o‘tirgan holda namoz o‘qidilar. Odamlar ersa, tikka turgan holda iqtido qilishdi. Shunda Rasululloh sallallohu alayhi va sallam ularga: «O’tirib o‘qingiz!» - deb ishora qildilar. Namoz tugagach: «Imom iqtido qilmoqlari uchun imom qilingandir, agar ul ruku’ qilg‘aydir, sizlar ham ruku’ qilingiz, ruku’dan bosh ko‘targ‘aydir, sizlar ham bosh ko‘taringiz!»-dedilar».

Anas raziyallohu anhu rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam otdan yiqilib, o‘ng oyoqlari shilindi. Shunda ul kishini ko‘rgani kirdik, bir ozdan keyin namoz vaqti bo‘ldi. Bizga o‘tirgan holda imomlik qildilar, biz ham o‘tirib o‘qidik. Namozdan keyin bizga: «Imom iqtido qilmoqlari uchun imom qilingandir. Imom takbir aytsa, takbir aytingiz, ruku’ qilsa, ruku’ qilingiz, ruku’dan bosh ko‘tarsa, bosh ko‘taringiz. Agar «Sami’allohu liman hamidahu» desa, «Rabbano va laka-l-hamd» deb aytingiz!» - dedilar».

Imron ibn Husayn rivoyat qiladirlar: «Mening bavosir kasalim bor erdi. Janob Rasulullohdan o‘tirgan holda namoz o‘qimoq haqida so‘radim. Shunda bunday dedilar: «Tik turib o‘qigan namoz o‘tirib o‘qigan namozdan afzalroqdir, chunkim o‘tirib namoz o‘qigan kishiga, tik turib namoz o‘qigan kishiga tegadirgan savobning yarmisi tekkaydir. Kimki yonboshlab o‘qig‘aydir, o‘tirib o‘qigan kishiga tegadirgan savobning yarmisini olg‘aydir».

18-bob. O’tirgan holda imo-ishora birlan namoz o‘qimoq

Imron raziyallohu anhu rivoyat qiladirlar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan o‘tirgan holda namoz o‘qimoq to‘g‘risida so‘radim. Shunda bunday dedilar: «Kim tik turib o‘qig‘aydir, o‘tirib o‘qigandan afzaldir, kim o‘tirib o‘qig‘aydyr, unga tik turib o‘qiganning yarim savobi berilg‘aydir,.kim yonboshlab o‘qig‘aydir, unga o‘tirib o‘qiganning yarim savobi tekkusidir».

19-bob. Agar kishi o‘tirib o‘qishga yaramasa, yonboshlab o‘qiydir. agar qiblaga o‘girilishga qodir bo‘lmasa, to‘g‘ri kelgan tomonga qarab o‘qiydir

Imron ibn Husayn raziyallohu anhu rivoyat qiladirlar: «Mening bavosir kasalim bor edi. Shul boisdan ham men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan betob odamning namoz o‘qimog‘i to‘g‘risida so‘radim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Avvalo tik turib o‘qig‘il, agar bunga qodir bo‘lmasang, o‘tirib o‘qig‘il, unga ham qodir bo‘lmasang, yonboshlab o‘qig‘il!» - dedilar».