Imom al-Buxoriy. Al-jome' as-sahih (1-jild)  ( 863145 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 128 B


Laylo  19 Iyun 2006, 05:16:42

29-bob. Ollohdan savob umid qilib, Ramazon ro’zasini tutish iymondandir.

Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Kimki Ollohga ishonib, undan savob umid qilib, Ramazon ro’zasini tutgaydir,sobiq gunohlari kechirilgaydir".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:17:05

30-bob. Dini islom huzurbaxsh dindir.

Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Olloh taologa islom dini eng sevimli dindir".
Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Din o’ng’aydir,hech kim uni qiyinlashtirib yubormag’ay,mobodo, qiyinlashtirib yuborsa, din uni yengib qo’yg’usidir(ya’ni, amali solihlarni haddan ziyod zimmasiga olishi natijasida ularni eplay olmay, hammasini tark etishiga sabab bo’lg’usidir).Demak,amali solihlarni o’rtacha bajaringiz, ibodatlarni mukammal ado etishga qodir bo’lmasangiz, shunga yaqinroq qilingiz.Amali solihlardan tegadigan savobdan seviningiz. Bu dunyodan oxiratga qilinadigan umr safarida erta tongdan, kechki paytdan va kechaning ba’zi bir qismidan unumli foydalaningiz!".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:17:25

31-bob. Namoz o’qimoq iymondandir.

Oyati karimada:"Olloh taolo sizlarning iymonlaringizni, ya’ni Bayt ul-Muqaddas(Quddus,Iyerusalim)ga qarab o’qigan namozlaringizni zoye ketkazmag’ay",-deyilgan.
Sahoba Barro bunday deydilar:"Payg’ambarimiz sallolohu alayhi va sallam Madinaga keliboq qarindoshlarinikiga tushdilar va Bayt ul-Muqaddasga qarab 16 yoki17 oy namoz o’qidilar. Aslida Rasululloh sallolohu alayhi va sallam Makkadagi Xonai Ka’bani qibla qilib namoz o’qishni yaxshi ko’rardilar. Xonai Ka’baga qarab birinchi o’qigan namozlari asr namozi edi.Rasululloh bilan birga bir qavm jamoasi ham namoz o’qidi. Birga namoz o’qiganlardan biri boshqa masjidda namoz o’qiyotgan odamlar yonidan o’tayotib, ruku’da turgan vaqtlarida ularga:"Ollohga qasam ichib aytamankim, biz hozir Makkai Mukarramaga qarab nzmoz o’qidik",-dedi.Shunda ular namozda turgan hollaricha Makkai Mukarramaga o’girilib, namozni o’qib tugatdilar. Rasululloh sallolohu alayhi va sallamning Bayt ul-Muqaddasga qarab namoz o’qiyotganlari yahudiy va nasorolarga yoqardi,(Bayt ul-Muqaddas ularning qiblasi edi). Ammo Makkai Mukarramadagi Baytullohga qarab namoz o’qiganlari esa ularga yoqmasdi".
Sahoba Barro yana shunday daganlar:"Qibla Xonai Ka’baga qarab o’zgartirilmasdan ilgari ba’zi bir kishilar vafot etib ketganlar va ba’zi birlari shahid bo’lib ketganlar. Biz ular to’g’risida nima deyishni bilmaymiz, deb turganlarida yuqoridagi oyati karima nozil bo’ldi".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:17:40

32-bob. Kishi islomga kirib, uni yaxshilasa, qilgan yomonliklarini Olloh kechirgaydir.

Abu Sa’id Xudriy:" Rasululloh sallolohu alayhi va sallam:"Agar banda islomga kirib,uni ixlos bilan yaxshilshni davom etdirsa, Olloh taolo uni qilgan xatolarini kechirgaydir.Bundan keyingi xatolarigina hisob-kitob qilingaydir. Yaxshilik 10 barobardan 700 barobargacha ko’paytirib yozilur.Yomonlik bitta bo’lsa, bittaligicha yozilur, illo yozilmasdan OLloh kechirib yuborishi ham mumkindir",-deganlar",-deydi.

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:17:58

33-bob. Olloh taolo eng hushlaydigan toat-ibodat uzoqroq qilinadirgan toat-ibodatdir.

Hishom bunday deganlar:"Oisha onamizning yonlarida bir ayol o’tirgan edi. Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Kim bu ayol?",-deb so’radilar.Oisha onamiz:"Bu falonchi, ko’p namoz o’qiydirgan ayol",-deb javob berdilar.Rasululloh:"Qo’yingizlar, amali solihlardan qurbingiz yetadirganini zimmaga olingizlar, Ollohga qasam ichib ayturmenkim,sizlarga amallaringiz malol kelmasa, Ollohga savob berish malol kelmagaydir(ya’ni, qilayotgan toat-ibodatingiz malol kelsa, savobi ketur)",-deb aytdilar. Janob Rasululloh sallolohu alayhi va sallam ham uzoqroq qilinadigan toat-ibodatni hushlar edilar".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:18:18

34-bob. Iymonning ziyoda bo’lmog’i va susaymog’i

Haq taolo oyati karimalaridan birida:" ",-deydi.Agar dinni mukammal qilib turgan biror narsa tushirib qoldirilsa, unda iymon mukammal bo’lmag’aydir.
Rasululloh sallolohu alayhi va sallam bunday deganlar :"Kimki yurakdan "œLo ilaha illalloh" degan ersa va uning yuragida bug’doy donasicha yaxshilik(iymon) bor ersa, do’zahdan chiqqusidir". Rasululloh sallolohu alayhi va sallam deganlar:"Iymon uchun yaxshi joy ato qilinmishdir(ya’ni, iymonning o’rni do’zaxda emas,jannatdadir)"
Umar ibn Xattobdan: "œYahudiylardan bir kishi menga:"Ey Amir al-Mo’minin, Kitobingizda bir oyat bordir,sizlar uni o’qiysizlar, agar shu oyat bizga nozil bo’lganda erdi, o’sha kunni biz bayram qilib olur erdik",-dedi. Men:"Qaysi oyat?",-deb so’radim. U:" " degan oyat",-deb aytdi. "œHa, biz o’sha oyati karima tushgan kunni va tushgan joyni bilurmiz.Jum’a kuni Rasululloh sallolohu alayhi va sallam Arafotda turganlarida nozil bo’lgandir",-deidm.(O’sha oyati karima tushgan kun sharafiga bizda bir emas, ikki marta bayram qilinur; har jum’a va Qurbon hayitida).

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:18:42

35-bob. Zakot berish islomdir.

Oyati karimada:"Ahli kitoblarga yolg’iz Ollohning o’ziga ixlos birlan ibodat qilmoq va noto’g’ri e’tiqodlarni tark etib, haq e’tiqodni tanlab, namoz o’qimoq va zakot bermoq buyurilgan erdi",-deyilgan.

Talha ibn Ubaydullohdan:" Rasululloh sallolohu alayhi va sallam xuzurlariga Najd qabilasidan bir kishi keldi. Sochlari to’zg’igan. Uning g’udurlagan ovozini eshitamiz-u,nima deyayotganini tushunmaymiz.Yaqin kelganda tinglab quloq solsak, islom asoslarini so’rayotgan ekan. Rasululloh sallolohu alayhi va sallam unga javoban:"Islom asoslaridan birinchisi-bir kechayu-kunduzda 5 vaqt namoz o’qimoqlikdir",-dedilar. "Shu 5 vaqt namozdan tashqari yana zimmaga tushadirgan vojib namoz bormi?",-deb so’radi." Yo’q, illo o’zing xohlab naflo’qishing mumkin",-deb javob berdilar."Islom asoslaridan ikkinchisi-Ramazon ro’zasini tutmoqlikdir",-dedilar Rasululloh. "œRamazondan tashqari ham zimmaga tushadigan vojib bormi?",-deb so’radi. "œYo’q, illo nafl ro’za tutishing mumkin",-dedilar.U kishi qaytib ketayotib:"Ollohga qasam ichurmenkim, bunga xech narsani qo’shmasman ham, bundan xech narsani kamaytirmasman ham ",-dedi. Rasululloh aytdilar:"Agar so’zida sodiq ersa, shu odam najot topg’usidir".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:18:58

36-bob. Janozada qatnashish iymondandir.

Janob Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Kimki bir musulmon odamning janozasida Ollohga ishonib, uni savob berishidan umid qilib qatnashsa va janoza o’qilib, mayyit dafn qilingunga qadar birga bo’lsa, albatta u odam 2 kiyrot ajr(savob) olib qaytgaydir. Har bir qiyrot Uhud tog’idekdur. Kimki janozani o’qib,mayyit dafn qilinmasdan avval qaytsa, u kishi 1 qiyrot ajr olib qaytgaydir".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:19:19

37-bob. Mo’min o’z amalining o’zi bilmagani holda habata bo’lmog’idan qo’rqishi.

Ibrohim at_taymiy aytganlar :"So’zimni qiladigan amali solihimga nomuvofiq(zid keladigan) qilib gapirmadim,mobodo, o’zim amal qilmagan narsani aytsam, yolg’onchi hisobiga kirib qolmoqdan juda qo’rqdim".
Ibn Ali Mulayka aytganlar :"Rasulullohning 30dan ortiq sahobalarini bilur erdim.Ularning har biri amali solihiga nifoq aralashmog’idan qo’rqur erdi".
Hasan Basriy aytganlar:"NIfoq aralashmog’idan faqat mo’min odam qo’rqmishdir, munofiq odam qo’rqmagandir, munofiq odam Ollohga tavba qilmasdan, itoatsizlikda, osiylikda, birodarlari bilan urishaverishda davom etmoqning gunohidan qo’rqmagaydir. Olloh taolo oyati karimasida:"Ular(munofiqlar) bila turib gunoh ishlardan qaytmaslar ",-degan. Janob Rasululloh sallolohu alayhi va sallam aytganlar:"Musulmonning so’kmog’i fosiqlik erur va qotilligi kofir erur".
Rasululloh sallolohu alayhi va sallam Laylat ul-Qadrning qaysi kuni kelishini aytmoqchi bo’lib chiqqanlarida ikki musulmon janjallashib turgan ekan. Rasululloh debdilar:"Laylat ul-Qadrning habarini aytmoqchi erdim, falonchi bilan pistonchi urishib turganiga ko’zim tushib, yodimdan ko’tarilib ketibdir. Shoyadki, omadingiz kelsa, Laylat ul-Qadrni 27-29-25 kechalarda Ollohdan so’rangiz!".

Qayd etilgan


Laylo  19 Iyun 2006, 05:19:51

38-bob. Jabroil alayhissalomning iymon,islom,ehson va qiyomat vaqti to’g’risida Rasululloh-dan so’raganlari va Rasulullohning javoblari,"Jabroil alayhissalom sizlarga diningizni o’rgatgani keldi,mazkur so’zlarning barchasi din demakdir",- deganlari,Abulqays qabilasidan kelgan kishilarga iymonni bayon qilganlari.

Olloh taolo oyati karimasida:"KImki islomdan boshqa dinni ixtiyor etg’ay, toati qabul qilinmag’ay".
Bir kuni Rasululloh sallolohu alayhi va sallam ko’pchilik bilan suhbatlashib turgan edilar. Bir kishi qoshlariga kelib, salom bergach:"Iymon nadur?",-deb so’radi."Iymon Ollohga, uning maloikalariga,payg’ambarlarining haq ekanligiga, Ollohni qiyomat kunida ko’rishga, o’lgandan keyin tirilishingga ishonmog’ingdur",-deidlar."Islom nadur?",-dedi."Islom Ollohga(shirk keltirmasdan ) ibodat qilmog’ing,besh vaqt namoz o’qimog’ing,farz zakotni bermog’ing va Ramazon ro’zasini tutmog’ingdur",-deb javob qildilar. "œEhson nadur?",-dedi."Ollohgan uni ko’rib turganingdek ibodat qilmog’ingdir. Agar sen ko’rmayotgan bo’lsang, u seni ko’rib turibdir",-dedilar."Qiyomat qachondur",-deb so’radi."So’ralayotgan kishi so’raguchidan ortiq bilmaydir,biroq alomatlarini aytib beray, ular quidagichadur: xotinlar o’z egalarini tug’adigan bo’lganda(bolalar ota-onalariga ho’jayin bo’lib,ularning dilini og’rita boshlaganda),tuyaboqar cho’ponlar baland-blaland imorat sola boshlaganda. 5 ta g’oyibiy(sir) narsa bor, uni faqat OLloh bilur,ulardan bittasi-qiyomatning qachon bo’lmog’idur",-deb osha mazmundagi oyati karimani o’qidilar. Keyin haligi kishi qaytib ketdi. Rasululloh dedilar:"Qaytaringlar haligi kishini(sahobalar tushunsinlar deb shunday qildilar)!". Orqasidan chiqib, topmadilar.Rasululloh dedilar:"Bu Jabroildur, sizlarga diningizni o’rgatgani kelgandir". Imom Buhoriy aytadilar:" Rasululloh sallolohu alayhi va sallam yuqoridagi hamma narsani iymondan deb hisobladilar".

Qayd etilgan