Insoniylik qadrimni yo’qotdim.

Salom xojam, davom etamiz. Endi natijalar meni bezovta qilmaydi. Oladihganimni olib bo’ldim.
Endi bir ko’cha qiziga aylangandim. Inqilobiy nikoh bilan turmush qurgan kishim mendan ham jinni chiqdi. Jizzakiliklarimga qo’shilardi. Haqiqiy ma’noda razolatga botdim. Insoniylik qadrimni yo’qotdim. Endi yomon so’zlar, haqoratlar meni ranjitmasdi, ta’sir etmasdi. Chunki, ranjish insoniylikni belgisidir. Hech auras unda bir fazilat borligidan ishora. Endi haqoratdan ranjimaganim uchun butun yaxshiliklarni, insoniylikni oyoqosti qildim. Shu bilan menga ishingan va umid qilganlarni ham uyaltirdim. Turmushimiz uzoq davom etmasligini hamma bilardi. Erim ehtimol tentakdir. U ham bu ishga chiday olmadi. Ko’pxotinlikni yoqlaydiganlardan edi. "œNima ahamiyati bor jonim, ko’ngil kimni xohlasa",-derdi. Qilmishlarimdan u ham aqldan ozardi. Men ham. Ortiq o’zimni taniyolmaydigan ahvoldaman. Go’yo ichimda ikki holat kurashardi. Yaxshi insonlar qo’llashga, himoya qilishga harakat qilayotgan men bilan Istanbulning ko’cha bezorilari orasidagi qiz kurashar edi. Hozircha Istanbul tomon g’olib. Oxirgi "œsevgilimdan" ham ayrildim. Beyo’g’li tomonda edim. Topgan o’rtog’imdan dori olib uchardim. Yoki aqlni zaiflashtiruvchi biror narsa. Ichim to’la, asabiy holda, boshim yorilgudek og’riyapti. Agar hech narsa topolmasam juda yomon ahvolga tushaman. Bu la’nati odat hech narsani tinglamaydi va kutmaydi. Bu ishda sabr ham qilib bo’lmaydi. Avtobus bekatida turganimda kimdir meni turtdi;
-Aysel,qizim,-dedi, tanish bir ovoz.

Orqamga o’grildim. Imom afandining ayoli.
-Siz nima qidiryapsiz,-deya oldim zo’rg’a. Meni qucholqadi, yonoqlarimdan o’pdi. Zo’rg’a turgan gavdamni qiyinchilik bilan jonlantirishga harakat qildim. Biroz narida turgan Imom afandi ham hol-ahvol so’radi. Allohim!Ayni vaqti edi go’yo. Uchib o’zimni yo’qotay deganimda, imom afandiga yaqin bordik. Bo’ladigan narsami?
-Biz mehmonxonaga ketyapmiz. Agar imkon bo’lsa kel, oqshombirga o’tiramiz. E’tiroz bildirolmadim. Aslida qarshilik qilmoqchi edim. Ammo ichimda qandaydir bir kuch to’xtatdi go’yo. Birga yo’lga tushdik.
-Xoja afandi huquq fakultetida o’qiyapti. Imtihonlarga keldi. Men ham biroz hastalandim, tekshirmoqchiydim.
Demak, Imom afandi o’qiyapti! Voy, erinmaganey"¦Qulning aqidaparastligiga qara. O’zlashtirib ilg’orlarga qo’shiladi. Bunisiga chidayolmayman. Nima bo’lganida ham tabriklashim kerak. Nima qilay? Atrofimda bunaqa yo’lboshci topa olmadim. Topgan yo’lboshchilarim qarshi fikr bilan chiqishdi. Xoy,Allohning balolari, biznkilar, qayerdasiz?
-O’qishing qanday qizim?-dedi Imom afandi.  Zo’raki bo’lsa-da, biror nima deyishim lozim.
-Bu yil ikkinchi kursdaman. Biroz qiyin, lekin amallayapman.
-O’qituvchilaringni yaxshi taniyman.Ular mening ham o’qituvchilarim edi. Hozir ham ular o’qitishmoqda. O’qishim tugash arafasida. Doktorlikka tayorlanyapman.Doktorlik bitsa, huquq fakultetida muallim bo’lmoqchiman. Kursimizda eng a’lochisi menman. O’qituvchilar ham meni ko’z ostiga olib qo’yishgan. Sen ham harakat qil, bir lmiy ish boshlaysan.
Men jim turardim. O’zimga-o’zim derdim:"Kel, aqldan ozma.Shu insonlarning yaxshiligi, seni yoqtirishi va mehribonligi uchun ham aqldan ozma. Mendek tugab bo’lgan bir qizga nechun bunday ko’mak? Meni tushuning. Mening bir ko’cha qizi ekanimni tushunishingiz uchun yana nima qilay? Tushunadilar, tushunib turib, men bilmagan yaxshiliklarni qilishadi. Oqshom mehmonxonada bir o’tirdik. Ularning subati menga huzur baxsh etardi. Bir daqiqa bo’lsa-da, boshqa narsalarni unutdim. Ikkita farishtadek insonning siymosiga mahliyo bo’ldim, na bosh og’riq qoldi, na karaxtlik. Bir dam o’yga cho’mdim. Bular bilan birga qishlog’imga ketsam"¦Vayrona uyimizda, yolg’iz o’zim baxtliroq bo’lmasmidim? U yerda inson go’shtini bozorga soladigan to’ng’izlar ham yo’q, qtrofimni o’ragan och qahqirlar ham. Kirlangan tanani suv bilan yuvmoqchiman. Nopok ruh, ahloq va insoniylikni ham!

-Meni ham qishloqqa olib ketsangiz"¦Tog’lar orasida izsiz hayot kechirayin. Mushuklarga,itlarga, eshaklarga o’rganib qolaman. Bas, meni qutqaring. Balki tavba qilib o’zgararman. Balki onam orzu qilganidek dindor qiz bo’larman yoki meni shu holimda qabul qiluvchi ham topilar. Farzandlar ko’rib, onalik baxti bilan yasharman.
Har holda o’z-o’zim bilan gaplashardim.
-Biror nima dedingmi,Ayselim,-dedi imom afandining ayoli.
-Yo’q,-dedim. O’ylayapman faqat. O’sha kecha meni ham mehmonxonada olib qolishdi. Imom afandi ham, ayoli ham menga nasihatlar qilishdi. Ammo bularni tinglab,tahlil qiladigan miya qayerda? Faqat shunga aminmanki, bunday oilada yashasam, men ham baxtiyor bo’lardim. Qani bunday imkoniyat? O’qishni uchinchi kursda tashlashga majbur bo’ldim. Giyohvandlik tufayli boshimiz melisalar bilan janjaldan chiqmasdi. Ko’pxotinlik, ajralishlar"¦Hammasi bir xil masalalar"¦Atrofda qashqirlar, o’rtaning qizi edim"¦Besh so’m pul topish harakatidaman. Aslo tushuntira olmayman, also xotirlashni xohlamayman bu jirkach hayotni. Bir do’kon yonida ochlikdan bexush yiqildim. Eslaydiganim — qornimni to’ydiruvchi bir parcha nonga qaraganim. Kichik bir shifoxonada o’zimga keldim. Katta-katta ko’zlarini menga tikkan  bir doctor. Yonida yana bir kishi. Qo’limdagi igna izlari meni qanday qiz ekanimni bildirib turardi. Hanuz 22 yoshdaman. Bardoshi tugagan bir vujud. Doktor meni shu yerda qoldirdi.
-Jiddiy savol bor,-dedi. Bu balodan qutulmasang, uzoq yashamaysan. Alohida qon tahlili qildik. Ba’zi savollar tug’ildi. Bular jiddiy, sog’liqqa oid savollar edi. O’zingni qo’lga olib, sog’ligingga e’tibor berishing kerak.
Gapirgancha gapirdi. Yaxshi inson edi. Men uchun foydali takliflar aytdi.

Och qolmay deb"¦

Doktorning yonidagi keksa kishi meni bu yerga keltirgan edi. Ayyubda yashaydigan yolg’iz biro dam. Ikki yil avval ayolini yo’qotgan ekan. Farzandlari esa boshqa joylarda yashashar ekan. Men bilan qiziqdi, yordam berdi. Salomat bo’lsin. Eng og’ir ahvolda shunday bir insonga uchradim. Ammo bus afar qta’iy qaror qildim. Bu odamni tashlab ketish yo’q. Chunki chorasizman. Meni issiq uyiga kiritadigan insonga ehtiyojim bor. Ortiq tanlash imkonim yo’q. kimligidan qat’iy nazar, meni uyiga olsa bo’ldi"¦U kishiga dardimni aytdim. Nihoyat rozi bo’ldi. Ammo yolg’onchi bo’lmay deb, bor haqiqatni aytdim. Tavba qildim. Ayyub Sultonga birga borib, duo iltijo etdik. Ishinmasangiz kerak. Dahriy bir qiz dindor kishi bilan turmush qurdi? Men 22 yoshda, u esa 60ga yetgan biro dam. Men biroz tartibli, ehtiyotkor qiz rolini o’ynay boshladim. Hatto boshimga ro’mol ham o’radim. Buni qarang, inqilobchi, dahriy qiz musulmon bo’ldi-ya? Bunga kim ishonadi? Albatta, bu odam mendek bir dahriyni iymonga keltirgani, yoshgina bir xonimni topgani uchun"¦Hech bo’lmasa o’zicha shunday deb hisoblagani uchun ko’p xursand bo’ldi. Haqqini inkor etolmayman. Buyuk bir mehr bilan menga sohib bo’ldi. Dastlab olti oy giyuhvandlikka qarshi davolandim. Endi tuzala boshlaganimda jigar xastaligiga chalindim. Ustiga-ustak jigarim shisha boshladi. Kanserni ancha vaqtgacha mendan yashirishdi. Ammo bilib oldim. Ichkilikning, giyohvandlikni, hapdori va giyohvand moddalar ta’sirida chalajon bo’lib qolgan jigar. Keksa turmush o’rtog’im meni davolattirdi. Hatto mo’jiza ro’y berayotgan edi. Sog’ligim tiklangani haqida ma’lumot ham oldik. Shu orada zarba yedim. Keksa ho’jayinim yurak xastaligidan vafot etdi. Nima bo’lganida ham oylik nafaqasini menga qoldirdi. Sog’liq sug’urtasi bilan davolana boshladim. Ammo bir kuni farzandlari kelishdi, uy kalitini qo’limdan olib, meni ko’chaga haydashdi. Ularning fikricha fohisha bir ayol otalarini boplab aldagan edi. Baribir, ho’jayinimdan xursandman. Meni davolatib, nafaqa bilan sug’urta qoldirdi. Istanbuldek katta shaharda yolg’iz ayol uchun bu oz narsa emas.

Oh, bu sho’r peshonam! Kasallikni yengib, sog;ayib ketishga ishonchim bor edi. Ahloqimni tuzatayotgan edim. Hattao kasalxonadan chiqib, Ayyub Sulton ziyoratiga ham borishni o’ylab qo’ygan edim. Ya’ni, Amina va Imom afandining aytgani bo’ladi. Shu tariqa halovat topishimga ishonar edim. Ammo iplar uzildi. Yaxshi o’tayotgan hayotim buzildi. Yana eski jarga quladim. O’sha hayotgan, yana och qashqirlar davrasiga qaytdim. Faqat bus afar borsa-kelmas bir yo’l. Oxiri berk ko’cha meni kutayotgan edi. Necha kun ma’nosiz,maqsadsiz kezdim. Kimlarga uchradim, kimlar bilan yotib-turdim, bilmayman. Yana ko’chada qoldim. Hushdan ketib yiqilgan edim. Ochlikdanmi yoki kasallikdanmi? Menimcha ochlikdan, doktorlarni fikricha kasallikdan.. Marhum keksa xo’jayinimning nafaqasini olaman. Ammo qancha deng! Bir martalik kayfga ham yetmaydi. Ichkilik, sigaret, tuz-non uchin bir haftaga ham yetmaydiKeyin esa"¦O’sha manzaralar.Kasalxonada yana biroz davolandim. Ammo bu azobga chiday olmadim"¦Bir tekshiruv vaqtida qochdim. Pristanda yana bir mo’ysafid bilan tanishdik. Hammasi shunday boshlanar yo"¦Falakdan bir necha kinga o’g’rilangan vaqt"¦Natija esa ma’lum"¦
Ammo bu  mo’ysafid menga ko’p yaxshilik qildi. Mendek ayolga sevgi izhor qilsa bo’ladimi? Ko’pdan buyon eshitmagandim bunaqa gaplarni. "œbo’lsa-bo’lar" dedim. Hech qursa yana biroz yashaymanku"¦ U kishi anqaralik ekan. Qat’iy turib oldi. Boshqa ilinjim bormi o’zi/ Ortidan tushdim. Ahmoqligim qursin deyinmi? Shuncha "œtajribadan" keyin ham yana aldanish? Bu odam ayollarni bozorag olib borib sotishni ustasi ekan. Bu yerda ham bir janjal bo’ldi. Ammo menda kuch quvvat yo’q edi. Kasalim og’ir edi. Oyoqda turolmasdim. Butkul holdan toygan edim. Bitayotagn bir hayot. Har kunim so’nggi kundan ham og’ir kechar edi. Ha, xato qildim. Balki shu paytgacha o’zimni bunchalar ayblamagandirman. Bir dahriylik, bir inqilobchilik va yana bir qancha razolatlar, yetib bo’lmas bir maqsad sari ketayotgandim. Juda qaysarman. "œTo’g’rilarni" agar mening fikrim bo’lmasa qabul qilmasdim. Holbuki, ‘to’g’rilar" faqat mengagina tegishli emasdi. Boshqa to’g’rilar ham bo’lar edi. Eng katta xatoim ham shu edi. O’zim balsam-da, atay jamoaga qarshi chiqardim. Shu bois burnimni har tashikka suqardim. Har safar bir mag’lubiyatga uchrar, ammo hech aqlim kirmasdi. Ya’ni, bu be’manu hayotning sababchisi o’zim edim.

To’rtinchi bo’lim.
O’zimni o’ldirmoqchi bo’lgan kunlarim.

"œbuni qarangki, men jonimga qasd qilishni o’ylarkanman, ishonib bo’lmas voqealar ham navbat bilan tizilishmoqda edi"¦

Alloh bor bo’lsa"¦?

Yana hayotimning bir sahifasi yopildi. O’ta jiddiy va iztirobli sahifa. Katta bir shifoxona bo’limida ko’zlarimni ochdim. Ish tugagan ekan. Kasalligim bir sabab sifatida meni jonimga qasd qilishdan saqlb qolgan ekan. Yana shifoxonadaman, ya’ni o’lim to’shagida. O’limni ko’ryapman, biroz narida turib meni kutmoqda"¦Shunday ayanchli kezlarda maktub yozib, kimdir ovozimni eshitsin, deya qog’ozni qoralamoq"¦Nega deysizmi? Oh, qaniydi buning javobini balsam. Balki yana puch xayollarga berilayotgandirman. Balki, ayblanish, haqoratlanish va xo’rlanish uchndir. Balki, "œMen shunday qildim, siz ehtiyot bo’ling", deyish uchundir. Yoki bir tasalli ma’naviy bir ko’mak, balki duo olishdir maqsadim"¦Balki bulardan hech biri uchun emas, o’zimdan bir xotira, ma’lumot qoldirish uchun. Nima bo’lganida ham"¦Ammo bu maktubni yozish uchun katta kuch sezdim. Go’yo bu maktubni yozish uchun alohida berilgan bir quvvat"¦Hayotni yangidan yashash, o’zimni so’nggi marotaba so’roq qilish uchun bir quvvat edi bu. Maktubni yoza boshlaganimga ikki kun bo’ldi. Bir necha soatda yozib, tugatishni o’ylagan edim. Ammo bunday bo’lmadi. Har xil tuyg’ular, turli fikrlar, holatlar va ularning bir-biridan farqli izohlarni his qilib, qog’ozga tushira boshladim. Holbuki, maktubni boshlarkanman, jonimga qasd qilish niyatim qat’iy edi. Bu maktub orqali hayotimni zaharlagan benomuslarga so’nggi arta nafrat bildirmoqchi edim. Ammo shu ikki kun ichida maktub bitarkanman, hayotimni qaytadan tahlil qildim. To’g’ri ishlarim bilan xatolarimni solishtirdim. Qaysidir ma’noda o’zimga hisob berdim. Bu hayotimning umumiy bahosi edi. Ehtimol, bugungacha hech o’ylamagan va hatto aqlimga ham sig’dirolmagan muhim farqlarni sezdim. Eng muhim farq:bu borliqning, koinot va insonlarning ulug’ bir Yaratuvchisi borligini anglayotganim edi. Avvalboshdan qat’iy tarzda "œyo’q" deya keskin uzib tashlaganim bu mavzuni, aqlim qabul qila boshlagan edi. Xo’sh, Alloh bor bo’lsa? Alloh bu koinotni va insonlarni yaratgan bo’lsa? Bizdan qilgan hamma amallarimizni so’rasa? Bu hisobga men qanchalik hozirman? Mana shu savol, bir gumon tarzda bo’lsa ham, ichimni, aqlimni kemira boshlagandi. Maktub yozarkanman, dilimga yangi bir quvvat sezardim.Go’yo qalamim meni bir tomonga boshlayotgandek"¦Men istamagan, bu haqda o’ylashni ham xohlamagan bir tomonga. Endi o’zim ham bu maktubning qanday yakunlanishini qiziqish bilan kutayotgandim"¦Xojam yana charchadim,darmonim quridi yana.Ertaga davom ettiraman degan umiddaman"¦

Bugun uchinchi kunki maktub yozyapman. Ammo bugun butkul o’zgacha holatdaman. Mudhish tuyg’ular qurshovidaman. Bu satrlarni yig’lab, faryod chekib yozyapman. Vaqt yarim tundan oshdi. Ishonib bo’lmas hodisalarni boshdan kechirdim. Butun tanam titrardi. Dahshatli hayajonda edim. Go’yo yuragim qinidan otilib chiqib ketadigandek..
O’zimni zo’rg’a qo’lga olib, bu voqelarni sizga bayon qilmoqdaman.Bu voqealar hayollarimni ostin-ustun qilib yubordi. Bir zumda dunyoimni o’zgartirdi, zehnimni xiralashtirdi. Hayajonimni bosolmayapman. Barmoqlarimda, umuman kuch yo’q. Nima qilayotganimni bilmayman. Qalam qo’limdan tushib ketyapti. Tunning ikkinchi yarmi. Quyuqlashgan qonni tortib olishganiga ham bir soat bo’ldi. Uxlasin deb ukol ham qilishdi. Xonada yolg’izman. Boshsiz, adog’siz qorishiq o’y-fikrlar aro bir yo’l izlayapman. Yana hayot kemamni o’ngga-‘so’lga burib, bir umid, bir ilinj kutyapman. O’ylayapman. Koinotning boshi bo’sh qo’yilganmi? Yoq’lik va cheksizlik sari uchyaptimi u? Bir kun kelib, butun jonzotlar va barcha insonlar o’lib, hamma narsa yo’q bo’lib ketadimi? Bu olamlarning yagona Allohi bormi? Hamma narsa Uning amri biraln bo’ladimi?Biz o’lganimizdan keyin, yana qayta tirilib, hisob beramizmi? Men orzu qilganim, qo’llarimni tutib, tizzalariga bosh qo’yishni xohlaganim onamga, dadamga, akamga yetisha olamanmi? Agar jahannam bor bo’lsa, men shu holimda, u jannatiy insonlar bilan topisha olamayman. Yana tinchim yo’qoldi. Ya’ni, qayta tiriladigan bo’lsam, menga tinchlik va rohat yo’q, bo’lmaydi ham. Yana boshi berk ko’chalarga kirib qoldim. Iztirob chekyapman.

Allohning izni bilan.

Shunga o’xshash hayollar bilan o’tgan yillarimga nazar tashlar ekanman, xonamning eshigi g’ichirladi. Tushimmi yo o’ngimmi? Eshik tomonga o’girildim. Ikkita ayol, oppoq, top-toza libosda. O’rangan. Boshlari ustida o’zgacha nur. Yuz — ko’zlaridagi nurlar ichimga kirib, iliqlik paydo bo’ldi. Ko’z-ko’zga to’qnashdi. Shunchalar muloyim, mehribon boqishlari, tabassumlari borki, go’yo atrofni o’zlariga rom etishdi,meni o’sha sirli olamga tortishdi. Bular kim? Hamshiralar emas, Hamshiralarning boshlari ochiq, bo’ylari kichik, ular unchalik yoqimli ham emas. Tunning bu paytida meni kim ham yo’qlardi. Bu nurli chehralarning, umuman, boshqacha ta’sir kuchini sezdim. Xona ularning ajib nuriga to’ldi. Ular quloqlarimni, miyamni, butun vujudimni chulg’agan,ta’sirlantirgan bir ohangda:
-Alloh shifo bersin, qizim,-dedi o’ng tomondagi ayol.Ikkinchisi esa qo’llari oldinda, bog’li, go’yoki "œtayorlan" degandek qarab turardi. Men rahmat deya olmadim. Chunki karaxt bo’lib qolgandim. Yuzlariga hayajon, qiziqish bilan titrab qarab turardim. Shu qadar hayajonda edimki, yuragimning otashi ko’ksimni kudirar, go’yo parcha-parcha bo’lib ketgudek edi.
-Siz kimsiz, nima istaysiz mendan,-deya so’ramoqchi edim, mendan oldin ayol gap boshladi.
-Bizlar Allohning izni va Payg’ambarimizning sav amri ila nochor qolgan, yordamga muhtoj va yordamga munosib bo’lgan musulmonlarga ko’maklashamiz.
So’zlari shunchalik ta’sirli va muloyim ediki, har bir so’zi menga xush yoqar, ichimni kuydirardi. Bir zumda bu so’zlar minglarcha, milyonlarcha aks-sado bera boshladi. "œAllohning izni va Payg’mabarimizning amri ila nochor, yordamga muhtoj va yordamga munosib musulmonlarga ko’maklashamiz".
Qandaydir umid paydo bo’ldi:demak, meni Alloh va Payg’ambar nazardan chetda qoldirmadi, yordamga loyiq inson ekanman, shundaymi? Bu juda muhim. Balki so’nggi najot yo’li"¦Men shularni o’ylarkanman, kelgan ayollar fikrlarimni o’qirdilar.

-Alloh hamma narsani ko’rguvchi, bilguvchi va ko’mak berguvchidir. Payg’ambarimiz esa, ummatlarida boxabar, nochor qolganlar ko’mak uchun shoshilguvchidir. Olamning ajoyib tartibi Allohnung ilmi va qudratidandir. Son-sanoqsiz ne’matlar esa,Allohning qullariga ikromidir. Alloh qullarini O’zini tanishi va qullik vazifasini ado etishlari uchun yaratgan. Insonlarga amri, irodasini bildirish uchun payg’ambarlar va kitoblar yuborgan. Ne ko’rgulikki, ba’zi insonlar shaytonga qul bo’lib, nafslariga erk berib, dunyo lazzati va zavqiga berilib,Allohni butkun unutishadi. Bunday insonlar hatto pashshaga diqqat bilan boqsalar edi,uning qanchalik mo’jazaviy qudrat bilan yaratilganini ko’rishardi. Bunday mo’jizalarda hamisha Allohning ilmi va qudrati namoyondir. Ammo johillar shaytonga va nafslariga erk berishdi. O’ylamadilarki, insonning dunyoga keltirilishi qanday mo’jizalarga boy bo’lsa, o’limidan so’ng qayta tirilib, hisob berishi ham shundaydir. Insonni yaratgan qudrat Sohibiga uni takror tiriltirish hech qiyin emas!
Bu so’zlar mening fikrlarimga, dunyoqarashimga, hayotga munosabatimga achchiq va ta’sirli javoblar edi. Bularning hammasini necha qaytalab o’qituvchilarimdan, o’rtoqlarimdan eshitgan bo’lsamda, nega bunchalik ta’sirlanmadim? Har bir so’z, har bir gap miyamda aks-sado berar, asli qarshilik qilishga yo’l qo’ymasdi.
-Onang seni ko’p duo qiladi,sendan xavotirda. Tayorlan, tavba qil!Allohdan kechirim so’ra!Uning rahm-shafqati g’azabidan, jazosidan buyukdir. Allohga yolvor, xatolaringni tuzat. Chunki sening umring juda qisqa qoldi.
Ko’z o’ngimda mayin ovozli, mehribon va nuli bilan xonani to’ldirgan ikki ayol g’oyib bo’ldi. Faqat eshikning g’ichirlagani eshitildi, xolos.

Endi nima bo’ladi?
Allohim, endi men nima qilay? Nochor qolgan gunohkor bir qulingni bunday yordamga loyiq ko’rganing uchun endi men nima qilay? Yig’layinmi? Faryod chekayinmi?O’zimni ming marotabalab senga qurbon qilayinmi? Alloohim, shu choqqacha gunohdan, razolatdan boshqa narsani bilmadim. Duo qilish, yolvorish, iltijo qilish, namoz o’qish"¦Hech birini bilmayman.Terlab, hamma narsam shalabbo bo’lgan edi. Dahshatli bir hayajon va qo’rquv ichida o’zimga keldim. O’rnimdan turdim. Ha,Alloh bor. Bu olamning egasi U,  biz Uning  qulimiz.Ammo hech bir tafsilotni bilmayman. Nimadan va qanday boshlayman? Nima bo’ladi, menga kim yordam beradi?
Faryodimga, qichqiriqlarimga hamshiralar yugurib kelishdi. Tabiiyki,ularga ko’rganlarimni tushuntira olmasdim.
-Hech qisi yo’q,-dedim. Qo’rqib ketibman"¦
O’limim tobora yaqinlashmoqda. Boshim qotgan, xato qilganlarimni, egri yo’ldaligimni aytib hayqiraman. Bu ko’rganlarimning hammasi men uchun oxirgi imkoniyat, so’nggi fursat ekanini bilaman. Buyuk Alloh meni kutib turganini ham bilaman. Ammo yo’lning oxiriga keldim, endi nima qilishni ham bilmay qoldim.Qorishiq fikrlar, ma’nosiz hayollar tubida bir kuch topdim. Alloh"¦Ha, ilk marotaba bunday kuchli hayajonlasnih"¦Alloh! Ehtimol hamma narsa tugab, butun shubhalar yo’qolganidan keyin bu kuch yuzaga chiqayotgandir. Yoki boshqa choram yo’qligi uchun"¦Nima bo’ladi, biror kishi kela qolsaydi. Men ketyapmanku. Kimdir menga Allohni,o’zimni va oxiratni anglatsaydi. Nima bo’ladi endi? Hamshiralarga, doktorlarga yolvorardim.
-Amina ismli tibbiyot insitutida o’qiydigan bir dugonam bor. Uni topishim kerak, ko’rishim kerak.U kelsin, nima bo’lsa ham, kelsin.Kelib menga tushuntirmoqchi bo’lgan,ammo men tinglashni ham istamagan gaplarni aytsin. Endi ularning navbati keldi. Endi o’sha gaplarga mutojman.