Xadicha Rasulullohga sollallohu alayhi vasallam yanada tasalli bo‘lishi uchun amakivachchalari Varaqa ibn Navfalning oldiga olib bordilar. U bilimdon, aqlli shayx edi. Ko‘p kitob o‘qigandi. Injil va Tavrotni ham ko‘rib chiqqandi. Din haqida juda ko‘p bilardi. Shuning uchun butlarni yomon ko‘rar, ularga ibodat qilmas edi.

Varaqa ibn Navfal Rasulullohdan (s.a.v) bo‘lgan voqeani eshitgan zahoti, o‘rnidan turdi va payg‘ambarimizni quchoqlab shunday dedi: «Bu sizga vahiy tushganidir. Siz payg‘ambarsiz. Faqat arablarga emas, balki butun dunyoga yuborilgan payg‘ambarsiz. Siz Muso va Isolarga o‘xshashdursiz. Alloh sizni tanlabdi va insonlarni hidoyatga, yaxshilikka, muhabbat va rahmatga boshlashlik uchun elchi qilib yuboribdi. Bu ishning avvalida insonlar sizga ergashishmaydi va o‘z shahringizdan chiqarib yuborishadi. Lekin siz ularga to‘g‘ri yo‘lni topishda yordam berasiz. Umrim qanchaga cho‘zilsa, qancha yashasam, sizni va sizning diningizni himoya qilaman!»

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Varaqa ibn Navfalning so‘zlarini eshitib, tinchlandilar va menga o‘xshash kechaning kelishini ko‘p marta kutdilar. Unda vahiyning tushishini kutar edilar. Toqqa, g‘orga chiqar edilar va kuchli shavq bilan vahiyni kutar edilar.

Payg‘ambar alayhissalom kutgan narsa bo‘ldi. Vahiy yana keldi. Bu gal vahiy u zotning uylariga nozil bo‘ldi. O’zlarining titrayotganlarini sezib ustlariga ko‘rpa yopib qo‘yish uchun Xadichani chaqirdilar va: «Meni o‘rab qo‘yinglar, meni o‘rab qo‘yinglar!», dedilar.

Xadicha Rasulullohni ko‘rpaga o‘rab qo‘yganlarida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Jabroilning ikkovlaridan boshqa eshitmaydigan ovozda o‘qiyotganlarini eshitdilar:
«Ey (liboslariga) burkanib olgan zot, turingda, (insonlarni oxirat azobidan) ogohlantiring! O’lg‘iz Parvardigoringizni ulug‘lang! Liboslaringizni pok tuting! Butlardan yiroq bo‘ling! (Berayotgan narsangizni) ko‘p sanagan holingizda ehson qilmang! O’lg‘iz Parvardigoringiz (yuzi) uchun (kofirlar tomonidan yetadigan ozorlarga) sabr qiling!» («Muddassir» surasi, 1-7-oyatlar, mazmuni).

Shundan so‘ng Payg‘ambarimizga vahiyning tushishi davom etdi va Qur’oni karim oyatma-oyat tushaverdi. Vahiyning nozil bo‘lishi, Qur’onning nozil bo‘lishi mendan Laylatul-qadrdan boshlanganidan juda faxrlanaman.

Alloh taolo meni ulug‘ladi va meni Qur’onda zikr qildi, qadrimni va sha’nimni ulug‘ladi. Meni muborak kecha qildi.

Shu sababli har yili ramazon oyining oxirgi kechalarida musulmonlar meni intizorlik bilan kutishadi. Chunki ular men kelganimda osmon eshiklari ochilib, har bir duo qilgan insonning duosini Alloh taolo qabul qilishini yaxshi bilishadi.

4-qissa

Bir bosh uzum bizlarga payg‘ambarimizning (sollallohu alayhi vasallam) Toifga borganlari haqida hikoya qiladi

Men Toifdagi bir tokning novdasida osilib turar edim. Bu uzumning egasi Utba ibn Robiya, uning akasi esa Shayba edi.

O’z makonimda turib Rasulullohni (sollallohu alayhi vasallam) ko‘rib qoldim. U kishi Toifga Bani Sahifni islomga da’vat qilish uchun yashirincha kelgan edilar. U kishi Bani Sahifni qurayishliklardan ko‘ra aql bilan ish tutishga da’vat etardilar.

Men endigina kichkina g‘ujum paytimda Makkadan kelib, tok tagida yo‘l-yo‘lakay dam olib ketayotganlarning suhbatidan Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) haqlarida eshitgan edim. Ulardan shuni bildimki, ayollardan birinchi iymonga kelgan Rasulullohning zavjalari Xadicha, erkaklardan Abu Bakr va yosh bolalardan Ali ibn Abu Tolib ekanlar.

Keyin shuni ham bildimki, iymon keltirganlarning soni juda kam ekan. Qurayshliklarning ko‘pchiligi esa iymon keltirmabdi, balki Payg‘ambarning ustidan kulishibdi. Hamma yo‘llar bilan unga qarshi turishibdi. U da’vatni to‘xtatsin, deb mol mulk va amal bilan chalg‘itishga harakat qilishibdi.

Tagimda o‘tirganlardan yana shu haqda eshitdimki, qurayshliklar amakilari Abu Tolib orqali u zotga shunday deb yuborishibdi: «Agar shu diningni tashlasang va unga da’vat qilishni to‘xtatsang, qurayshliklar xohlaganingcha boylik berishadi».

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday javob beribdilar: «Allohga qasamki, ey amakim, shu dinimdan kechishim uchun o‘ng yelkamga quyoshni va chap yelkamga oyni qo‘yishsa tark qilmas edim».

So‘ng uzumzor egasi Utbadan shuni eshitdimki, Qurayshliklar yana Payg‘ambarimizga shunday so‘zlarni aytish uchun Utbani yuborishibdi: «Qurayshliklar hamma narsaga tayyor. Molu-mulk xohlasang senga uni berishadi, qurayshning eng boylaridan bo‘lasan. Agar shuhrat xohlasang, seni boshliq qilib tayinlashadi. Hamma ishlarni sen bilan maslahatlashib qilishadi. Agar podshoh bo‘lishni xohlasang, seni podshoh qilib taxtga o‘tqizishadi. Agar sen aytayotgan narsalar kasalligingdan bo‘lsa, senga eng mohir tabiblarni to tuzatishguncha bog‘lab qo‘yamiz.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunda quyidagi oyati karimani Utbaga o‘qib beribdilar:

Oyat tarjimasi:

Utba qurayshliklarning oldiga qaytib borib, shunday debdi: «Shunday bir so‘zlarni eshitdimki, u she’r ham emas, sehr ham emas, kohinlik ham emas.

Utba qurayshliklarni Muhammadni sollallohu alayhi vasallam o‘z xoliga qo‘yishlarini talab qildi va shunday xitob qildi: «Muhammad sollallohu alayhi vasallam sizlarning orangizda eng xulqi chiroyli, rostgo‘y va omonatga sodiqlardan edi. Endi katta bo‘lib o‘zi aytayotgan narsalarni sizlarga aytsa, uni «yolg‘onchi» va «sehrgar» deb nomlaysizlarmi?»

Qurayshliklarning Muhammadni sollallohu alayhi vasallam mol-mulk bilan qiziqtirishlari ham befoyda bo‘ldi. U yolg‘iz Allohga ibodat qilish uchun o‘z da’vatini davom ettirdi. Qurayshliklar unga va unga ergashganlarga aziyat va azob berishni kuchaytirdilar.

Bu ham yetmaganday uni va unga ergashgan musulmonlarni jamoadan ajratib qo‘yishga qaror qilishdi. Odamlarga qarata shunday so‘zlarni teriga yozib ka’baning devoriga osib qo‘yishdi:
-   Musulmonlar bilan salomlashish ham gaplashish ham mumkin emas.
-   Ular bilan oldi-sotdi qilish man’ etiladi.
-   Nikoh va qarindosh-urug‘chilik qilinmasin.
-   Hech qanday ko‘rinishda ular bilan birga ish yuritilmasin.

Bu bir bo‘lak teri ham foyda bermadi. Uch yildan so‘ng besh nafar quraysh kattalari mazkur yozuv haqida «Bizlar bu haqda bilmaymiz» deb aytishdi va unga bo‘ysunishni bekor qilishdi.

Lekin quraysh kofirlari Muhammad sollallohu alayhi vasallam va unga ergashganlarga qiynoq va zarar berishni davom ettirishdi. Azob va aziyatlar payg‘ambarimizning amakilari Abu Tolib va zavjalari Xadicha vafotlaridan so‘ng yanada kuchaydi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam namoz o‘qiyotib sajdada bo‘lgan paytlarida ularning ustlariga qo‘yning ichak-chavoqlarini mazax qilgan holatda tashlashdi.

Buni va shunga o‘xshash xabarlarni Makkadan kelayotganlardan eshitar edim. Ular tokning soyasida dam olish uchun o‘tirishar edi. Bu xabarlar juda ayanchli edi. Shu juda qisqa umrim ichida Muhammadni sollallohu alayhi vasallam ko‘rish fursati bo‘lishini juda istar edim. Hayotim uzoq bo‘lib, kofirlar mendan kayf qiladigan ichimlik tayyorlashlarini va bundan mast bo‘lib, musulmonlarga yanada azob berishlarini istamas edim. Shuning uchun payg‘ambarni ko‘rishni orzu qilar edim. Alloh buni menga nasib qildi. U zotning o‘zlari shu yerga keldilar.

Payg‘ambarni ko‘rganimdan qanchalik sevingan bo‘lsam, ro‘y bergan hodisadan juda xafa bo‘ldim.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Bani Sahifning eng hurmatli odamlari huzuriga kelib, ularni yolg‘iz Alloh va uning Rasuliga iymon keltirishga da’vat etganlarida ular keskin raddiyat bilan javob berishdi. Bu ham yetmaganda u zotga qo‘pol muomala qilishdi. U kishi Makkaga qaytayotgan paytlarida beaql bolalar va ba’zi axmoqlar Rasulullohni sollallohu alayhi vasallam o‘rab olib, berahmlik bilan toshbo‘ron qilishar, so‘kishar va ustlaridan kulishar edi.

Nihoyat Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ulardan qutulishga muyassar bo‘lib, men turgan tokning tagiga keldilar va juda toliqqan holda soyaga o‘tirdilar. Men u zotning shunday duo qilayotganlarini eshitdim: «Ey Allohim ojizligimdan senga iltijo qilaman. Insonlarni xursand qiladigan rahmlilarning rahmlirog‘i Ey Alloh, sen mendan g‘azablanmasang bo‘lgani».