Goh kunlar g'aroyib

Goh kunlar g'aroyib, sharhiga yo'q so'z,
Ta’mi talx sharobday joming to'ldirar.
Duelga chiqardi avval yuzma-yuz,
Endi bir-birini zimdan o'ldirar.

Avvalgi oshiqlar ko'zlarida qon,
Ishqi uchun jonin qo'yardi garov.
Endigi oshiq goh chamalar imkon,
Qiyinroqmi, yo'ldan qaytadi darrov.

Avvalgi oshiqlar ko'kragida oh,
Maydonga kirganlar g'urur, shon uchun-
Bugungi oshiqlar tuyuladi goh,
Ot solayotganday mansab, non uchun.

Tag'in eng qizig'i, faqat pardali,
Pardali suyarlar, pardada yurar.
Ko'nglidagi qahrni hech kim zardali,
Qahr bilan aytmaydi, pardaga o'rar.

Parda orasida ketyapmiz horib,
Yo'l solaolmasdan oshkor bir yoqqa.
Jur’at tark etmoqda bizlarni, borib,
Do'stga "žMen sog'indim Seni"œ demoqqa.

Jur’at tark etmoqda bizlarni goho,
"žPichoq kesar, o'tkir bo'lsa dami"œ deb.
Birovga bermaymiz munosib baho,
Boshqasi arazlab qoladimi, deb.

Jur’at tark etmoqda bizlarni ba’zan,
Garchand goh mehrdan ko'ngil yoshlanar,
Sor burgut madad so'z kutmoqda bizdan,
Ulug' parvoz balki shundan boshlanar.

Madad so'zsiz burgut uchsa-ku uchdi,
Goh burgut keksayar shu so'zni kutib.
Ojizmiz, biz qo'llay bilmadik qushni,
Ayanchmiz, "žyilt"œ etgan nur ketdi o'tib.

Men hammaga avval jur’at tilayman,
Muqim jur’at olgan qalbni, qal’ani.
Dushman dushmanlig'in oshkor olsin tan,
Do'stim oshkor bo'lsin ko'nglim malhami.

Jur’at nima, jur’at o'zi asli o'q,
Nishonni urmasdan qo'ymas otgan dam,
Ko'p rahmim keladi oshkor fikri yo'q,
"žPardali"œ she’r yozgan shoirlarga ham.

Goh kunlar g'aroyib, sharhiga yo'q so'z...

Issiq qor

Chillada issiq qor qaerdan paydo-
Bul qadar iliqlik, top-toza husn.
Men tiniq xayollar charx urgan joyda,
Yo'qotib qo'yaman dunyoning tusin.

Ko'karar ko'ksimda bargin to'kkan bog',
O'tolmas daryoda ko'raman kechik.
O'zini yo'qotib topmoq, charx urmoq,
Ko'klam jilg'asining ishi, har nechuk.

Ishq, armon gul ochib, so'lsa jonimda,
Yillar olib ketsa berkitib, o'rab,
Jilg'a dardin bermang qahratonimda,
Umrimning so'ngida kelmangiz so'rab.

Yolg'iz ayol xati

Sen, sevib baxtimga bo'lganding zomin,
Sen, sevib baxtimni ketganding yulib,
Aytgil, yolg'izlikning achchiq alamin,
Ikkov bab-barobar oldikmi bo'lib.

Eshigingni, balki uchib xuddi o'q,
Baxt ochar, bag'ringda to'lg'anar sochlar.
Mening eshigimni gezargan, sovuq-
Bir-bir bosib kelib YOlg'izlik ochar.

Sen eshikdan kirsang yoniq dil bilan,
Balki baxt otilar quchog'ingga tik.
Men eshikdan kirsam muzday qo'l bilan,
Bellarimdan mahkam quchar yolg'izlik.

Baxt Seni jon bilan sevar betoqat,
Ko'zingda his etib ishq zarblarini.
Meni ham ko'zimga sevib, yutoqib,
Yolg'izlik bosadi muz lablarini.

Tushda visollarga ketdim ko'nikib,
Tushdagi tonglarim charaqlab otar.
Toshday yostig'imning yarmi meniki,
Yarmida yolg'izlik- bosh qo'yib yotar.

Faqat tong otlansam, qololmas ushlab,
Yarim tun qaytsam ham, rashk, g'azab yo'q, shan.
Barin ichga yutib, ko'ksimga mushtlab,
Men yonib ketyapman, yonib ketyapman.

Suyib, balki mendek kuyib xuddi sham,
Yashayapsan, farq yo'q, qanday o'tding Sen.
Faqat ayt, o'z qo'ling bilan qandog'am,
Meni yolg'izlikka qo'shib ketding Sen.

Hisob-kitob haqida

Ba’zan men tunlari ishlagan kezda,
O'y surib ketaman unutib she’rim,
Ba’zi savollarni so'rayman Sizdan,
Taxminan bo'lsa ham hisoblab bering.

Deylik, bir but dilga sachrab ketdi qon,
Bir ko'ngil o'tlarda qovrilar, tutar-
Ayting, malham qayda, kelar u qachon,
Bir ko'ngil yarasi qanchada bitar.
Menga mana shuning hisobi kerak,
Tag'in izi qolmay bitarmi yurak?

Diqqat qiling: kuzgi xazon dilxasta,
Har lahza sezilmay sarg'ayib borar.
Daraxt to'kiladi asta va asta,
Birdan to'kilsa-chi, yurakni yorar.
Daraxt qancha vaqtda sarg'aydi, yondi,
Qayg'u qancha vaqtda to'kar Insonni?

Ishqli ko'ngillar-ku pardan engilday,
Ishqsiz qalbga qancha tosh to'ldi, ayting.
Lahza...ishq tug'ildi qancha ko'ngilda,
Lahza...qancha dilda ishq o'ldi, ayting.
Hisobin chiqarib bering-chi, qani,
O'lgani ortiqmi yo tug'ilgani?!

Nomard g'olib kelsa mard diltangu zor,
Bosh egib turganda qancha kuch sarflar.
"žAyriliq"œ so'zini qanchadan yozar,
Mayishib, chaplashib ketmasdan harflar.
Ayting, yana necha asr solib iz,
Bu do'zaxiy so'zdan kuyar tilimiz?!

Siz, ey, bu dunyoning hisobdonlari,
Taxminan bo'lsa ham qilingiz hisob:
Qanchalik umri bor sun’iy shonlarning;
Sun’iy ko'rk qanchada bo'lgusi xarob;
Qancha davolangach past tushib har kas,
O'zin allomai zamon sanamas.

Usiz ham cho't tashlab ishchan, goh karaxt,
Tinmaysiz millionni millionga urib.
Bir lahza shularga ajrating Siz vaqt-
Shularning hisobin qiling o'y surib.
Topolsak shularga ketar vaqtni biz,
Chuqurroq tuyardik balki baxtni biz.

Men ba’zan tunlari ishlagan kezda
O'y surib ketaman, unutib she’rni...

Shoir yashay bilmas...

Shoir yashay bilmas tilini tishlab,
Ko'rib, ko'rmaslikka solib o'zini.
Nomard ketar ekan vaqtini xushlab,
Mushfiq tasalli deb bilsa to'zimni,
Shoir yashay bilmas.

Tinch qaray bilmas u tog'u tosh qolib,
Insonning yuragi qular chog'larga,
Osmonning o'rniga insonni olib,
Ko'nglin to'ldirsalar qaldiroqlarga,
Shoir yashay bilmas.

Yasholmaydir ermas, dil qolsa muzlab,
Ko'rib payhon bo'lgan ishq iqbolini.
Bolariga gulmas, inson bo'lsa daf,
So'rib tugatsalar shira bolini,
Shoir yashay bilmas.

Yashay bilmas qay bir fahmi ko'ru kar,
Taroqni sochgamas fikrgsha ursa,
Chetlab sho'x, qiyqiriq nafasli qushlar,
To'ti savlat to'kib bog'larda yursa,
Shoir yashay bilmas.

U yashay bilmaydir o'tmas, qay bir on,
Oq-oydin tuyg'ular ketsa o'rilib.
Shilliqurt misoli sip-silliq yolg'on,
Haqiqat yonida tursa kerilib,
Shoir yashay bilmas!

Tug'yon ko'tarar ul bo'lib bag'ri qon,-
Mayli, usiz ham mo'l beg'amlar, go'llar,
Ishqilib, uzunroq umr ko'r, isyon,
Tug'yon tugagan kun shoir ham o'lar.

Sadoqat

Otani mahzun g'am, xastalik yutdi,
Farzand yuksak-yuksak avj uchar fasli.
Uchmay, tashvishlarga ko'milib o'tdi,
Bu otaga yuksak sadoqat asli.

Mayli, ishq haqida chekmasa ham oh,
Balki bu ham so'zsiz ishq toqatidir.
Ammo o'zin unga sinarmi panoh,
Bu erning ayolga sadoqatidir.

Yuragi haqida ochib yurmang fol,
Buni tekshirmasdan, his etgan ma’qul.
Silab, ko'ylagiga urdimi dazmol,
Ayolning erkakka sadoqati shul.

Boshga ko'taringiz, tortmasdan hadik,
Chidab tanbehlari ko'pu oziga.
Kelin boqolmasmi ko'zlariga tik,
Sadoqati shuldir qaynonasiga.

Shunday, sadoqatga o'lchov bormi, bas,
Insonni ham inson qilgan shu his, kuch.
Inon, baxt qushining qanoti sinmas,
Bu xil belgilarga kelib tursak duch.

Begonalar...

Bu o'g'il meniki emas aslida,
Garchand eng so'nggi dam ko'zlarim yopar.
Men uni topgandim ishqim faslida,
Ishq faslida u ham o'zgani topar.

Bu qiz ham birovga ketadigan gul,
Ushlab qololmagay na zar, na tillo.
Mendan-da mehribon kimsa bo'lar ul-
Mendan-da vafodor chiqar ul illo.

Bu she’rmi, she’rni ham o'zgalar oldi,
Rashku gumondan goh ranglarim somon,
She’rku bu, boshimga ming g'avg'o soldi,
Kelib- kelolmayman o'zimga hamon.

Voajab, bul qadar yolg'izlik nega,
G'aroyib bu hayot-biz o'tar yo'lak.
Hech kim, hech narsaga men bo'lmam ega,
Sevgilim, Sizga o'z ishqimdan bo'lak.

Bir qadam
(ballada)

Men bag'rim yoqib bo'ldim, sel kabi oqib bo'ldim,
Necha bor qayta o'ldim bu holat tasviridan.
Naqd ber deb yig'lamagan, taxt ber deb yig'lamagan-
Baxt bergin deb yig'lagan Bodomgul taqdiridan.
Uy oldida mashina, yuk ortishar qo'shnilar,
"žBu qiyomat qoyim"œ deb, g'am tortishar qo'shnilar.
Eri chetda hangu mang, eri chetda holi tang,
Balki oralariga tag'in tushar qo'shnilar.
Bodom ham bir chekkada yaralangan qush iyanglig'.
Goh hushiga kelganday goh ma’yus, behush yanglig'
Qo'sh go'dagi pinjiga suqiladi jovdirab,
Kechagi baxt, go'daklik bo'ldi bugun tush yanglig'.
"žBalki oralariga... tushmasin yo'q, Bodomjon,
Sen ko'ksimda ishq eding, endi sen o'q, Bodomjon.
Ertak edim men Senga, poymol bo'ldi ertaklik,
Erkak edim men Senga, poymol bo'ldi erkaklik.
Derlar-ku axir: "žGulni uzsin qo'sha-qo'shgani"œ,
Hayhot, qandoq kechiray uzganini boshqani"œ.
Yurak-bag'ri to'kilib Bodom betus yig'laydi.
Ul sho'rlikka tikilib bor el-ulus yig'laydi.
Hasan-Husan zorlaydi, otasini chorlaydi,
Ota borolmas, sim-sim atrofda kuz yig'laydi.
Yuklar tayyor. Yo'l oldi Bodom qaddin tutdi g'oz:
"žTuzingizni ko'p ichdim, xizmatlarim bo'ldi oz,
Rozi bo'ling, begim"œ, deb bir-bir xayru xo'sh qilar.
"žBu qay kun"œ,- deb yoqasin ushlar qo'ni-qo'shnilar.
Katta-kichik tikilib qolgan qirda-piyoda,
Qo'sh go'dagi qo'lida, Bodom oldda, piyoda.
Orqada yuk mashina, bu yo'l shunday boshlandi.
Qarab turib keksayu yoshning ko'zi yoshlandi...
* * *
Qancha o'tdi, bilmaydi, er kelganda o'ziga,
Bitta-yarimta yulduz chiqib ko'kning yuziga,
Shom qorong'usi o'tib quyuq tun tushar edi;
Uning bo'm-bo'sh qalbiga o'chmi-xun tushar edi.
Chap ko'kragi sanchidi, Hasan-Husan joyimi,
Suvda oy chil-chil sindi, uning ko'ngil oyimi?!
Keyin kechagi tunni eslab ketdi hovliqib...
Yarim tunda qaytardi u shahardan toliqib,
Uyga yaqin kelganda eshitildi qichqiriq-
Lang ochiq derazadan uyga o'zin otdi tik,-
Hayhot, kolxoz raisi, ko'p ardoqli do'st uyda!
Xotiniga kanadek chippa yopishgan ko'yda,
Quchog'idan chiqarmas, o'pardi so'rib-so'rib,
Xotini jonhoatda yulqinib, o'zin urib,
Jilolmas, uy ichiga sochilgan bir dasta pul,
O'zi ham sezmay qindan pichoqni sug'urdi ul!
Mana senga raisning muruvvati, boyaqish,
Tug'ishganday, o'rtoqday kuyib-qo'llaganlari.
Ko'ngling ovlabu avrab topib biror zarur ish,
Ikki kunning birida shahar yo'llaganlari,-
Hayhot, mening ko'nglimga g'oyat yaqin edi u, SHul yaqinlikdan turib, yuragimni edi u!
Unga ham omonlik yo'q! Pichoq aytdi so'ng so'zni,
"žEding"œ ushbu so'z bilan rais ham yumdi ko'zni.
* * *
Yolg'iz qari onasi ko'z yosh qildi kuyunib,
Sho'rlik Bodom ham oldi bevalikni kiyinib.
Qo'sh go'dagim etim, deb etti bukilar edi,-
Ich-ichidan kun-bakun tutday to'kilar edi.
"žRais bosqinchi bo'lsa, mening aybim nimadir,
Nahot sevgi oqibat toshga tegar kemadir.
Begim uchun tumanli ishonch bo'ldim oqibat,
Tuhmat balolariga nishon bo'ldim oqibat.
Farishtam-derdi, mana, farishta ham xor, ona,
Qo'sh olchaday yashaymiz degani bekor, ona"œ.
Hasan-Husan ko'ziga jovdiramoqdan toldi,
Guldaygina kelinchak silga chalinib qoldi.

...So'ng ham uzoq yotmadi, bir choshgohda ro'yi rost,
Mushtipar onasidan shundoq qildi iltmos:
-Ona, ko'p bo'lguchiydi Sizning g'azal, baytingiz-
Go'dak chog'imdagiday bugun alla aytingiz.
Faqat g'azalingizda bo'lmasa alam-angiz,
Keyin...mening yuzimga doka yopib qo'ysangiz...
Faqat uzoq aytasiz, ir eshitay miriqib.
Keksa onaning rangi bu gaplardan siniqib,
Hayot bebaxt qiziday motamsaro tuyuldi,
Alla aytdi, joladay ko'z yoshlari quyildi,
O'ttiz yashar go'dagi qancha istasa aytar,
Uning ma’yus allasi nayday ingragan paytlar.
Ona yuragi bilan sezdi, qizi silkindi,
Yo uh tortdi, har qalay, bir zum nafasi tindi. Ul dokani tortganda bir titroq sezib tizda,
Qizi tinchib qolgandi, o'tin bo'lib o'ttizda.
Yorab, gullab-gullamay nuraganni ko'rdim men,
O'lim oldi "žalla"œni so'raganni ko'rdim men!

Bitta qadam, ne uchun shoshilamiz qo'ymoqqa,
Bitta qadam va lekin bo'ladi-ku tiyilsak.
Faqatbiz birovlarni o'rganolsak suymoqqa,
Faqat biz birovlarga birozgina qiyilsak,
Goh qanoatda sobit, daho bo'ladi inson,
O'z nafsin yo'lida goh yuho bo'ladi inson.
Odamzod-ku aslida bu dunyoga mard keldi,
Bir qadamidan goho tig'i parron-dard keldi!
* * *
...qo'sh go'dakni etaklab kampir ketib boradi-
Qulagan ustunini ziyorat qilmoq uchun-
Ona bu xil o'ylarni unga eltibboradi,
Bolam, shunday gaplar, deb unga egilmoq uchun.
Hasan-Husanlar bo'lsa tushunmas bu gaplarga,
Hasan-Husanlar bo'lsa go'dak dili qonagan,
Qachon ona sut bermas bu achchiq alaflarga.
Qachon bu xil qotillar tug'ilmaydi onadan,-
Yigitmisan yigit er bir o'qdan o'ldi ma’nan,
Bodom guliday Bodom bo'ldi shu o'q qurboni.
Rais shu bir qadamda bu dunyoi gulshandan,
Olib ketdi o'ziyu o'zgalarning ham jonin.
Bodom, garchand, tuhmatning toshiga bermading tob,
Garchand nohaqliklardan ado ketgan bir jonsan.
Ammo o'shal qora kun el ko'zidan o'chdi xob,
O'shal kundan dillarda uchqundangan isyonsan.
Mayli, garchand sendan bir ma’yus ovoza qoldi,
Ammo ishqni bukmading, ammo ishq toza qoldi.
Men bugun xotirlayman seni oppoq o'lim deb,
Ishq, nomusga jon nisor shahid qizil gulim deb.

Bugun o'zim zormen

O'z egik boshimni ko'tarmay turib,
Yasharkan egilgan boshlarni silab,
Bugun Sizga keldim o'zim bosh urib,
Bugun men turibman mehringiz tilab.

Ming dardimdan birin sololsam xatga,
Bir shodon umrimga tortadi chiziq.
Qachonlardir menga zar bo'lgan baxtga,
Bugun o'zim zormen qo'llarim cho'ziq...

Men ketib boraman

Men ketib boraman, qoramtir samo,
Quvlashib o'ynoqi shamollar bilan.
Taqdirimda mingi aralash, ammo,
Biri yechilmagan savollar bilan.

Men ketib boraman, yorishadi ko'k,
Nogahonda ovoz... nega bo'shashdim.
Chaqirmang, ortimga qaytolmayman, yo'q,
Chaqirmang, yo'q esa qaytguday shashdim.

Men Siz chorlagan payt ojizman, aytdim,
Ketsam ham qulog'im, ko'zim berkitib,
Qaytmasam, yurganim yo'lim unmaydi.
Qaytsam, kelolmayman Sizga ham etib.

Garchand Siz sig'ingan shohman, pirman men,
Aro yo'lda qolib adodirman men.