Imom Navaviy. Riyozus-solihiyn  ( 485383 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 128 B


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:37:13

24/12. Abu Hurayradan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Alloh taolo ikki kishining holiga kuladiki, ularning biri ikkinchisini o‘ldiradi. Va ikkisi ham jannatga kiradi. Biri musulmon bo‘lib, Alloh yo‘lida urushib o‘ldiriladi. Ikkinchisi o‘ldirgani uchun Allohga tavba qilib, musulmon bo‘lib, u ham shahid bo‘ladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:38:17

3-BOB
Sabr bayoni


Alloh taolo:
«Ey mo‘minlar, sabr qilingiz va sabru toqat qilishda (kofirlardan) ustun bo‘lingiz» (Oli-Imron surasi, 200-oyat);

«Va albatta sizlarni xavfu xatar, ochlik, molu jon va meva-chevalarni kamaytirish kabi narsalar bilan imtihon qilamiz. Bas, sabr qiluvchilarga xushxabar bergin» (Baqara surasi, 155-oyat);

«Hech shak-shubha yo‘qki, sabr toqat qiluvchilarga ajr-mukofotlari hisob-kitobsiz to‘la-to‘kis qilib berilur» (Zumar surasi, 10-oyat);

«Albatta kim (o‘ziga yetgan ozor-aziyatlarga) sabr qilsa va (intiqom olmay, Alloh uchun) kechirib yuborsa, shak-shubhasiz, bu ish ishlarning maqsadga muvofig‘idir» (Sho‘ro surasi, 43-oyat);
 
«Ey mo‘minlar, sabr qilish va namoz o‘qish bilan (Mendan) madad so‘ranglar! Albatta Alloh sabr qilguvchilar bilan birgadir» (Baqara surasi, 153-oyat);

«Albatta Biz to sizlarning orangizdagi (Bizning yo‘limizda molu jonlari bilan) jihod qilguvchi va (yaxshi-yomon kunlarda) sabr qilguvchi zotlarni bilgunimizcha sizlarni imtihon qilurmiz», (Muhammad surasi, 31-oyat), deb aytgan.

25/1. Abu Molik Horis ibn Osim al-Ash’ariydan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Poklik iymonning yarmidir. «Alhamdulillah»   tarozuni to‘ldiradi. «Subhonallohi valhamdulillah» yer bilan osmon o‘rtasini to‘ldiradi. Namoz nurdir. Sadaqa hujjatdir. Sabr ziyodir. Qur’on sening foydangga yoki zararingga hujjatdir. Har kimsa tong ottirib nafsini savdo qiladi. Bu bilan uni ozod qiladi yoki halok qiladi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:38:27

26/2. Abu Said Sa’d ibn Molik ibn Sinon al-Xudriydan rivoyat qilinadi. Ansoriylardan bo‘lgan kishilar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan (narsalar) so‘rashdi. Rasululloh sh ularga (so‘ragan narsalarini) berdilar. Keyin yana so‘rashdi. Ularga (so‘ragan narsalarini) berdilar. Hatto huzurlaridagi bor narsa tugadi. Va: «Biror yaxshi narsa bo‘lsa, men sizlardan darig‘ tutmayman. Kimki (tama’dan yiroq bo‘lib) o‘zini iffatli tutsa, Alloh uni ofiyatda qiladi. Kimki o‘zini hojatsiz qilsa, Alloh uni behojat qilib qo‘yadi. Kimki bardoshli bo‘lsa, Alloh uni haqiqiy sabrli qilib qo‘yadi. Biror kishiga sabrdan ko‘ra ulug‘ va yaxshi narsa berilmaydi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:38:35

27/3. Abu Yahyo Suhayb ibn Sinondan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Mo‘minning ishi ajablanarli, hayratomuzdir. Hamma ishi unga yaxshilik keltiraveradi. Bu mo‘minlarga xos bo‘lib, ulardan boshqalarda unday emas. Agar unga xursand qiluvchi narsa yetsa, shukr qiladi. Bu u uchun yaxshidir. Agar zarar beruvchi narsa yetsa, sabr qiladi. Bu ham uning uchun yaxshi bo‘ladi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:38:43

28/4. Anasdan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning o‘lim talvasasidagi og‘riqlari kuchayganida Fotima raziyallohu anhu: «Voy, otamni aziyat chulg‘ayapti», dedilar. Buni eshitgan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Bu kundan keyin otangga g‘am, aziyat yo‘qdir», dedilar. Qachonki, Rasululloh sollalohu alayhi vasallam vafot etganlarida Fotima raziyallohu anhu: «Ey otajon! Parvardigor chaqirig‘iga labbay, dedingiz. Ey otajon! Firdavs jannati borar joyingizdir. Ey otajon! Jabroil alayhissalomga sizning o‘limingiz xabarini berurmiz», dedilar. U zot dafn qilinganlaridan keyin Fotima raziyallohu anhu: «Rasululloh sollalohu alayhi vasallam ustilaridan tuproq sochib ham nafslaringiz xushnud bo‘laverdi-ya», dedilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:39:19

29/5. Abu Zayd Usama ibn Zayd ibn Horisadan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. (Bu zot Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning xodimlari va sevimli kishilaridir.) Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning qizlari otalari huzurlariga (bir odamni) yuborib: «O’g‘lim o‘lim to‘shagida yotibdi. Bizning oldimizga keling», dedilar. Rasululloh sollalohu alayhi vasallam qizlariga salom yo‘llab: «Albatta olish ham, berish ham Alloh uchundir. Har bir narsaning Uning huzurida belgilangan vaqti bordir. (Qizim) sabr qilsin va savobini umid qilib tursin», dedilar. Qizlari yana odam jo‘natib, u zot kelishlarini ont ichib so‘radilar. Rasululloh oxiri o‘rinlaridan turdilar. U zot bilan birga Sa’d ibn Uboda, Muoz ibn Jabal, Ubay ibn Ka’b, Zayd ibn Sobit va yana bir qancha kishilar bor edi. Haligi go‘dak Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga uzatildi. U zot go‘dakni quchoqlariga oldilar. Go‘dak esa o‘lim talvasasida edi. Buni ko‘rib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ko‘zlaridan yosh oqdi. Shunda Sa’d: «Ey Allohning rasuli, bu nima? (Ya’ni, yig‘lashdan qaytarar edingiz-ku!)» dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Bu Allohning rahmati bo‘lib, uni bandalarining qalblarida paydo qilgandir», dedilar.

Boshqa rivoyatlarida: «Bandalaridan xohlagan kishisining qalbida buni paydo qiladi. Albatta, Alloh rahmli bandalariga rahm qiladi», deb aytilgan. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:39:28

30/6. Suhaybdan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Sizlardan avval o‘tgan ummatlarda bir podshoh bor edi. Uning bir sehrgari bo‘lib, yoshi ulg‘ayganida podshohga quyidagicha murojaat qildi: «Men qarib qoldim. Menga biror yosh odam yuborgin. Unga sehrgarlikni o‘rgataman». Podshoh unga bir bolani sehr o‘rgatish uchun yubordi. U bolaning yo‘lida bir rohib (ibodat qiluvchi) bor edi. Kunlarning birida bola uning huzurida o‘tirib, so‘zlarini eshitib, hayratda qoldi. Bola agar sehrgar oldiga borsa, rohibga ham uchrab, uning huzurida biroz o‘tirar edi. Bir kuni sehrgar huzuriga borganida, u (kech qolgani uchun) bolani urdi. Bola esa bu holdan rohibga shikoyat qildi. Rohib: «Agar sehrgardan qo‘rqsang, ahlim meni ushlab qolgani uchun (kechikdim), degin. Agar ahlingdan qo‘rqsang, sehrgar meni ushlab qolgani uchun kechikdim, degin», dedi. Kunlar shu alfozda davom etdi. Bir kuni bola katta bir jonivorni uchratdi. U jonivor kishilarning yo‘lini to‘sib olgan edi. Shunda u: «Bu kun sehrgar afzalmi yoki rohib afzalmi, bilaman!?» deb bir toshni oldi-da, «Allohim, agar rohib ishi Senga sehrgarning ishidan mahbubroq bo‘lsa, bu jonivorni halok qilgin, kishilar o‘tib olishsin», dedi. Bola toshni otib uni o‘ldirdi va kishilar o‘tib ketishdi. Bola rohibga kelib, bu haqda xabar berdi. Rohib bolaga: «Ey bolam, sen bugun mendan ham afzalsan. Sen bir maqomga yetding. Sen tez kunlarda (har xil sinovlar bilan) sinalasan. Agar shunday holat bo‘lsa, meni hech kimga ko‘rsatmagin», dedi. U bola tug‘ma ko‘r, peslarni tuzatib va kishilardagi boshqa kasalliklarni davolar edi. Podshohning sheriklaridan birining ko‘zi ojiz bo‘lib qolib, bu bola haqida xabar topdi. Bolaning huzuriga ko‘p hadyalar bilan kelib: «Agar menga shifo bersang, bularning hammasini senga beraman», dedi. Buni eshitgan bola: «Men biror kishiga shifo bera olmayman. Shifoni Allohning O’zi beradi. Agar Allohga iymon keltirsang, Unga duo qilaman, senga shifo beradi», dedi. U kishi Allohga iymon keltirdi. Va Alloh u kishiga ham shifo berdi. Bir kuni u kishi odatdagidek podshoh huzurida o‘tirganida, podshoh unga: «Ko‘zingni kim davoladi?» dedi. Sherigi: «Rabbim davoladi», dedi. Shunda podshoh: «Mendan boshqa ham Rabbing bormi?» deganida, u: «Rabbim - sening Rabbing Allohdir», dedi. Podshoh uni azoblashda bardavom bo‘ldi. Oxiri u kishi bolani ko‘rsatib berishga majbur bo‘ldi. Podshoh bolani tutib keltirdi. Va unga: «Ey bola, sen sehrgarlikda shu darajaga yetibsanki, tug‘ma ko‘r va peslarni tuzatib, unday va bunday ishlarni qilayotgan emishsan?» dedi. Bola: «Men hech kimni tuzatayotganim yo‘q. Albatta Alloh shifo beryapti», dedi. Podshoh uni azobladi va bunda bardavom bo‘ldi, u rohibni ko‘rsatib qo‘ydi. Rohib ham (podshoh huzuriga keltirilib, unga) diningdan qayt, deyildi. Rohib bosh tortdi. Arra olib kelinib uning boshi o‘rtasiga qo‘yib arralandi, bosh ikkiga bo‘linib ketdi. Keyin podshoh sherigi keltirilib, diningdan qayt, deyildi. U ham bosh tortdi. Arra boshining o‘rtasiga qo‘yilib tortilganida, bo‘linib ikki tarafga tushdi. So‘ngra bolani keltirib, diningdan qayt, deyildi. U ham bosh tortdi. Podshoh bolani bir necha a’yonlariga berib: «Buni falon, falon toqqa olib boringlar. Va tepasiga chiqinglar. Agar cho‘qqiga yetsangiz (bir nasihat qilib ko‘ringlar), dinidan qaytsa, qoldiringlar. Agar qaytmaydigan bo‘lsa, uni o‘sha yerdan uloqtirib yuboringlar», dedi. A’yonlar (podshoh aytgan) toqqa borib, yuqoriga chiqdilar. Bola esa: «Allohim, ularga O’zing xohlagan narsa bilan kifoya qilgin», deb iltijo qilganida, tog‘ bir silkindi. Ular undan qulab tushishdi. Bola (yakka o‘zi) podshoh huzuriga keldi. Podshoh unga: «Hamrohlaringga nima bo‘ldi?» dedi. Bola: «Allohning O’zi ularga kifoya qildi», deb aytdi. Podshoh yana bir nechta a’yonlariga bolani topshirib: «Uni bir katta kemaga ortinglar-da, dengiz o‘rtasiga olib boringlar. (Bir nasihat qilib ko‘ringlar) agar dinidan qaytsa, qoldiringlar. Bo‘lmasa, uni (dengizga) tashlab yuboringlar», dedi. Ular bolani olib borishganida yana u: «Allohim, xohlagan narsang bilan ularga O’zing kifoya qilgin», dedi. Kema birdan to‘ntarildi-da, ular cho‘kib ketishdi. Bola yana (yakka o‘zi) podshoh huzuriga keldi. Podshoh unga: «Hamrohlaringga nima qildi?» dedi. Bola: «Alloh ularga O’zi kifoya qildi, albatta sen men buyurgan narsani qilmaguningcha o‘ldira olmaysan», dedi. Podshoh: «U nima?» dedi. Bola: «Odamlarni bir tepalikka jamlab, meni bir xurmo shoxiga osib, o‘qdonimdan bir o‘qni olib, uni kamonning o‘rtasiga qo‘yib, «Bolaning Rabbisi bo‘lmish Allohning ismi bilan», deb menga otasan. Agar mana shu aytganimni qilsang, meni o‘ldira olasan», dedi.

Podshoh odamlarni bir tepalikka to‘pladi. Bolani bir xurmo shoxiga osib, so‘ngra uning o‘qdonidan bir o‘qni olib, kamonning o‘rtasiga qo‘ydi, keyin «Bolaning Rabbisi bo‘lmish Allohning ismi bilan», deb otganda, o‘q bolaning chakkasiga tegdi. U chakkasiga qo‘lini qo‘yib vafot etdi. Shunda odamlar: «Bolaning Rabbisiga imon keltirdik», deb aytishdi. Podshoh huzuriga kishilar kelib: «Sen o‘zing xavfsirayotgan narsaga qaramaysanmi? Allohga qasamki, sen xavfsirayotgan narsa - odamlarning imonga kelishi bo‘lyapti», deyishdi. Podshoh ko‘chalarning og‘ziga chuqur kavlatishni buyurdi. Chuqurlar kavlab, unga o‘t yoqildi. Va u: «Kimki dinidan qaytmasa, unga tashlansin», dedi. Bu buyruqni bajardilar. Bir payt qo‘lida yosh go‘dagi bor bir xotin keldi. U xotin o‘tga tushishdan o‘zini tortayotgan edi. Haligi go‘dak: «Ey onajonim, sabr qiling. Siz haq yo‘ldasiz», dedi...», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:39:43

31/7. Anasdan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollalohu alayhi vasallam qabr oldida yig‘layotgan bir ayolni ko‘rib: «Allohdan qo‘rq va sabr qil», dedilar. Shunda u ayol: «Nari tur, chunki senga mendagi musibat yetmagandir va uni bilmaysan ham», dedi. Shunda u ayolga: «Bu kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdirlar», deb aytildi. U ayol Rasululloh sollalohu alayhi vasallam darvozalariga keldi. Lekin u zot huzurlarida darvozabonlarini topmadi. Ayol: «Sizni tanimabman (Ey Rasululloh)», dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Haqiqiy sabr avvalgi zarba paytdagisidir», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Muslimning rivoyatlarida: «U xotin bir go‘dak bolasiga yig‘layotgan edi», deb keltirilgan.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:39:51

32/8. Abu Hurayradan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Rasululloh sollalohu alayhi vasallam aytdilar: «Alloh taolo: «Mo‘min bandalarimdan birortasining dunyo ahlidan bo‘lgan sevimli kishisini olib qo‘ysam, so‘ngra savob umidida sabr qilsa, uni faqat jannat bilan taqdirlayman», dedi». Imom Buxoriy rivoyatlari.

Qayd etilgan


Laylo  17 Noyabr 2007, 15:40:01

33/9. Oishadan roziyallohu anhu rivoyat qilinadi. Oisha onamiz Rasulullohdan sh o‘lat (vabo) haqida so‘raganlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam «Bu avval azob edi. Alloh uni xohlagan kishilariga yuborar edi. Endi uni mo‘minlarga rahmat qildi. Biror banda o‘lat bor yerda bo‘lib qolsa va o‘sha shaharda savob umidida sabr qilib, Alloh yozib-bitib qo‘ygan musibatdan boshqa narsa yetmasligini bilsa, u bandaga shahidning ajri mislicha savob beriladi», dedilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

Qayd etilgan