BISMILLAHIR ROHMANIR ROHIM

Nabiy alayhissalomdan rivoyat qilindi. Dedilar:
"œIkki xislatdan afzal narsa yoq:
-Allohga imon keltirish va
-musulmonlarga manfaatli bo’lish.
Ikki yomon xislat borki, undan yomon narsa yoq:
-Allohga shirk keltirish va
-Musulmonlarga zararli bo’lish".

Ibn Hajar Asqaloniyning "œOxirat kuniga tayyorgarlik" kitobidan.

Payg’ambarimiz Muhammad (s.a.v.) marhamat qiladilar:
"œQiyomat kuni kishilar orasida men bilan birga bo’lishga muyassar bo’luvchilar (yoki: Qiyomat kunida mening shafoatimga erishadigan baxtli inson) "œLa ilaha illalloh" kalimasini chin qalbdan aytuvchilardir".

Hayot sabog’ini ko’zi ojizdan o’rganilsa, arziydi. Chunki u hassasi bilan oyoq qo’yadigan joyini aniqlamaguncha qadam bosmaydi.

***

Bir hakim zot aytadi:
"œJaholat to’rt xil ishda ko’rinadi: amalsiz so’zda, natijasiz ishda, o’riinsiz xusumatda, yoqimsiz go’zallikda".

***

Umar ibn Abdulaziz aytadi:
"œAmallar uch hil bo’ladi: natijasi yaxshilik bo’lgan amal — unga ergash, natijasi yomonlik bo’lgan amal — undan qoch, natijasi shubhali bo’lgan amal — unga maslahat ol".

Ikki ahmoq bir olimning ustidan kulmoqchi bo’lib, biri o’ng tarafidan, ikkinchisi chap tarafidan kelishdi va:
-Siz ahmoqmisiz yoki nodonmisiz? — deb so’rashdi.
-Ikkalasining o’rtasidaman, - deya javob berdi olim.

***

Hasan Basriy aytadi:
"œEy Odam bolasi, umring bir to’p kundan iboratdir. Kun o’tgani sayin sening ham oz-ozdan bo’lganing ketib boradi. Ozginaning ketishi hamamsining ham ketishidan darakdair. Sen bu narsalarni yaxshi bil. Bu kun amal vaqti, hisob yoq, amal qilib qol. Ertaga hisob kuni keladi, u kunda amal qilish yoq".

Omir ibn Qaysdan (r.a.) sabr-toqatsiz odamlar haqida so’rashdi.
"œUlar och qolsalar, yalinadilar, to’ysalar, tug’yon qiladilar", deb javob berdi u.

***

Munofiq kofirdan yomon
Darhaqiqat, Umar ibn Xattob (r.a) ham shu haqda aytgan ediki:
"œSizlarga imonni ayon mo’min va kufri aniq kofir yo’liqishidan qo’rqmayman. Ammo imon pardasiga o’ralib, boshqacha amal qiladigan munofiq yo’liqishidan qo’rqaman."

Safvon ibn Assol Murodiy payg’ambarimizdan (s.a.v.) rivoyat qiladi: "œAlloh taolo mag’rib tomonda tavba uchun bir eshik bunyod etdi. Uning kengligi yetmish yoki qirq yillikdir. Doim ochiq bo’ladi. Quyosh g’arbdan chiuqadiganvaqtgacha yopilmaydi".

Termiziy va Bayhaqiylar rivoyati.

***

Nabiy sallallohi alayhi vasallamdan rivoyat qilindi. Dedilar:
"œKim maishati qiyinchiligidan shikoyat qilsa, go’yoki Robbidan shikoyat qilibdi. Kim dunyo ishlariga mahzun (xafa) bo’lsa, u Rabbiga darg’azab bo’libdi. Kim boyning boyligidan olish uchun o’zini past tutsa, dinining uchdan ikkisi ketibdi".

Abu Bakr Siddiqdan (r.a.) rivoyat qilinadi:
"œUch narsaga uch narsa bilan erishilmaydi:
Boylikka umid bilan, yoshlikka bo’yanish bilan, sihat-salomatlikka doti-darmon bilan".

***

Hazrati Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi:
"œOdamlarga chiroyli javob qaytarish aqlning yarmisi, chiroyli savol berish limning yarmisi, chiroyli tadbir maishatning yarmisi".

Musulmon kishining musulmon kishida 5 ta haqqi bor:
1.Salomga alik qaytarish.
2.Chaqirsa, boorish.
3.Janozasida qatnashish.
4.Kasal bo’lsa, borib ko’rish.
5.Aksa urib "œAlhamdu lillah" desa, javoban "œyarhamukallohu va tashfik"- Allohning rahmati va shifosi senga bo’lsin, detish.
(Ibn Mojja rivoyati)

To’rt toifa odamlarni Alloh yomon ko’radi: qasamxo’r savdogarlarni, takabbur kambag’allarni, zinokor keksalarni va zolim podshihni.
(Nasoiy va Bayhaqiy rivoyatlari)

Yordamni olijanob kishilardan so’rang.

Osoyishtalik vaqtingizda ko’proq qo’rqing. Kulfat yetganda sabr qiling.

Va’da qilsangiz vafo qiling.

Do’st g’am va kulfat vaqtida ma’lum bo’ladi.

Yoshlikda zahmat chekingki, qariganda rohat topasiz.

***

Ta’ma qilish olimdan hikmatni ketkazadi
Sam’on rivoyati