Bismillahir rahmonir rahiym

Аёл сратилиши жиҳатидан гсзал бслса-да, бу гсзалликни зиёда қилувчи зийнатдан узоқ бслмаслиги керак. Аввало, бу сри олдидаги вазифасидир.
Умму Лайло дедилар: "œБизга А асулуллоҳ (с.а.в.) байъат стдик. Бизга берган буйруқлари орасида шулар бор сди: "œ... оёқларингизга хина қсйинг, ғусл қилганда сочларингизни таранг, қслларингизга хина қсйинг. Кучингиз етса, кумуш билакузук тақинг. Кучингиз етса, қайиш (узун ингичка тери — сирим) ишлатинг, фақат асло сркакларга схшаманг". Лайғамбаримиз (с.а.в.) аёлларни срлари, маҳрамлари олдида пардоз-андоз қилиб, тақинчоқлар тақиб ораста юришдан қайтармаганлар, аксинча шунга буюрардилар ҳам. Фақат аёл сри слсагина пардоз қила олмас сди. Бу хусусда ушбу ҳадис келган. Умму Атийс: "œБиз аёллар сликка уч кундан ортиқ аза тутмоқдан қайтарилдик, ср слсагина 4 ойу 10 кун аза тутмоқ мумкин сди. Бу муҳлат мобайнида на сурма, на атир-упа ва на сманий кийим киср сдик" дедилар.
Машҳур араб адабиётчиси Асмоий (749/828) нақл стадилар: "œЧслда бир аёлни ксрдим, қирмизи ксйлак кийган, қслларига хина қсйган. Айни замонда қслида тасбеҳи ҳам бор, буни ксриб "œтасбеҳ не, бу безак не", дедим. Аёл: "œМенинг бир Аллоҳга оид бслган, бир нафсим ва бсш вақтимга оид бслган тарафим бор", деган маънода шеър айтди. Билдимки, у сри учун безанган схши хотин скан".

Шуни ҳам унутмаслик керакки, агар бир хотин гсзал бслса, бу билан срини камситмаслиги, унга ғурур қилмаслиги керак.
Яна Асмоий саҳро саргузаштларидан ссзлайдилар: «Чслга чиқдим. У ерда ғост гсзал аёлни ксрдим, сри жуда ёқимсиз сди. "œБунга қандай рози бслдинг?", дедим. Менга шундай деди: "œЖим бундай гапирма, ҳар ҳолда срим, Аллоҳга хуш келувчи бир иш қилгандирки, мукофот сифатида мени унга берди. Мен Аллоҳ рози бслмайдиган бир иш қилгандирманки, жазо сифатида уни менга бергандир. Аллоҳ рози бслганига мен рози бслмайинми?". Мен жим бслдим". Аёлларимиз масалага шундай ёндоша олсалар сди, турмуш муаммолари осонроқ ҳал стиларди.
Ҳозир мусулмонман, деган баъзи аёлларимиз Ғарб аёлларига монанд пардоз-андоз қилишга ксп хунук тақлидлар қиладилар. Баъзи ҳолатлар Ислом динида айтиб стилган:
Баданига чиздирмоқ, тишларини йсндирмоқ, қош ва юз тукларини юлмоқ ва юлдирмоқ
Бухорий, Муслим ва бошқаларнинг ривостларида А асули Акрам марҳамат қилганлар: "œГсзаллик учун сочига соч улаган ва улатганга (парик таққан ва тақдирганга) баданига сйиб чиздирган ва чизганга Аллоҳнинг лаънати бслсин!".
Ҳазрати Ойша онамиз (р.а.) айтадилар: "œАнсордан бир хотин қизини турмушга узатганди. Қизининг сочлари тскилди. Аёл Лайғамбаримизга келди, куёви (қизининг сри) сунъий, улама соч (парик) тақишини истаётганини ссзлади. Лайғамбаримиз (с.а.в.): "œСунъий, улама соч таққанлар малъундир", дедилар.
Улама соч ҳақида шундай скан, бошни очиб юриш каби диний амрларга зид, тескари муносабатлар ва истак-талаблару ссровларга асло ижобий жавоб берилмайди.
Яна Бухорий билан Муслимнинг ибн Масъуд (р.а.)дан ривостида шундай дейилган: "œГсзаллик учун баданига сйиб чиздирган ва чизганга, жимбизга схшаш нарсалар билан қош ва юз тукларини юлдирган ва юлганга, тишларини кенгайтириб Аллоҳ сратган гсзалликни сзгартирган аёлларни Аллоҳ раҳматидан узоқ қилсин!".
Фақиҳлар: "œАёлларда соқол ва мсйлов пайдо бслса, олмоқ жоизлигини асослаганлар. Ибни Обидин соқол ва мсйлов аёлга фитрат смаслигини, шу сабабли (агар чиқса) олиш мустаҳаблигини баён стган".
Бухорий ва Муслим ривостларига ксра, ансорлардан бир аёл қизини турмушга узатади. Бу орада қизининг сочлари тскилди. А асули Акрамга онаси мурожаат стди:
— А А асулуллоҳ, қизимнинг сочи тскилди, сри съни, куёвим қизимнинг бошига бошқа соч тақмоғини айтспти, нима дейсиз?
А асули Акрам:
— Йсқ, зеро бундай сочларига соч қсшганлар, лаънатлангандир, деб — жавоб бердилар.

Аёлларнинг соч кестиришлари

Аёл кишига сочини кесишга зарурат туғилса, агар сочни бутунлай тагидан ёки сркаклар сочига схшатиб қисқартириб олдирса ҳаромдир. "œАллоҳ таоло сзини сркакларга схшатишга ҳаракат қилган аёлларни ва сзини аёлларга схшатишга ҳаракат қилган сркакларни лаънатлагандир

А­рига азист бермаслик

Баъзи хотинлар срларидан қанча-қанча схшиликлар ксришларига қарамай, арзимас нарса учун барча схшиликларни инкор қилиб, срларига озор берадилар.
Бир кун Лайғамбаримиз (с.а.в.) аёлларга: "œСадақа беринг, сй аёллар, жаҳаннам халқининг кспи хотинлардир",-дедилар. Ўрта ҳол буғдой ранг бир аёл: "œАега ё А асулуллоҳ?", деб ссради. "œЧунки сиз ксп шикост қилувчи, срингизнинг схшилигини (неъматини) инкор стгувчисиз", дедилар".
Лайғамбаримиз дан, (с.а.в.) Умму Салама онамиз (р.а.) ривост стган ҳадисларида: "œМен уйда стакларини судрай-судрай сридан шикост стиш учун чиқиб кетган хотинлардан нафратланаман", деганлар.
"œБир хотин срига ҳар азист берганда жаннатдаги хотини — ҳур қиз: "œУнга озор берма, Аллоҳ жонингни олсин, у сеннинг ёнингда омонатдир. Ксп стмай сени қолдириб, бизнинг ёнимизга келади", дейди".
Абу Умома ал-Боҳилий айтадилар: "œА асулуллоҳ (с.а.в.) ҳузурларига бир аёл келди. Анида иккита сут смадиган боласи бор сди. Лайғамбаримиздан (с.а.в.) нималардир ссради. А асулуллоҳ (с.а.в.) уч дона хурмо бердилар. У ҳар боласига биттадан хурмо берди. Боланинг бири йиғлади. Хотин бир дона хурмони иккига бслиб, болаларига берди. Бундан таъсирланган Лайғамбаримиз (с.а.в.) шундай дедилар: "œБулар болаларини қоринларида кстарадилар, сснгра туғадилар, смизадилар, меҳр-шафқат билан сстирадилар. Агар срларига озор-азист бермасалар, намоз сқиганлари жаннатга киради".
А­рлари рози бслган хотинларга мана бу хушхабарни етказдилар: "œҚайси хотиннинг сри ундан рози ҳолда слса, у хотин жаннатга киради"

Ибн Можа «Сунан»ларида Муъоз бин Жаъбалдан ривост қилган саҳиҳ ҳадисларда, Аабий (с.а.в.) айтганлар: «Дунёда бирор бир аёл срига азист етказса, сркакнинг жаннатдаги шахлоксз ҳурларидан бслган завжаси: «Унга азист етказма, Аллоҳ сени слдирур, бас у дунёда бегонадир. Яъни, сткинчи меҳмон сендан ажралиб, сқинда бизнинг олдимизга келади». Яъни, сени дунёда тарк қилиб, бизнинг олдимизга келишига сқин қолди ва мен унинг жаннатдаги завжасиман.
Яна срнинг аёли устидаги ҳақларидан аёл унинг мол­мулки ва номусини сақлаши ва уйига бирор кишини срининг рухсатисиз киритмаслиги керак. Аабий (с.а.в.) айтганлар: «Сизларга сркак жамлайдиган схшилик ҳақида хабар берайми? У солиҳа аёлдирки, агар сри унга қараса хурсанд бслади, буюрса итоат қилади ва бирор жойга чиқса, унинг мол­мулкини муҳофаза қилади» (Абу Довуд ривости).

 А­рнинг аёли устидаги ҳақларидан сна бири — сри уни тсшагига чақирса, боришдан бош тортмаслиги. Лайғамбаримизнинг (с.а.в.) қуйидаги ссзларига биноанки: «Агар сркак аёлини тсшагига чақирса­ю, у келишдан бош тортса, фаришталар уни тонг отгунча бслгунича лаънатлайдилар» («Фатҳул Борий ала Саҳиҳул Бухорий»)
Муслим ривостларида шундай келган: «Жоним қслида бслган зотга қасамки, бирор сркак аёлини тсшагига съни жимоъга чақирганида, бош тортса, осмондаги Зот то сри ундан рози бслгунигача ғазабда бслади» («Саҳиҳи Муслим, «Аикоҳ китоби»)
Ибн Ҳажар айтдилар: «Тсшак билан жимоъга ишора қилинспти. Ва шунга схшаш, улардан услинадиган нарсаларга кинос (ишора) ишлатиш Китоб (Қуръон) ва Суннат (Ҳадис)да кспдир».
Жобир (р.а.) ривост қилган: «Уч хил инсоннинг намозлари қабул бслмайди ва улардан осмонга схшилик кстарилмайди:

    1. Қочган қул, то қайтиб келгунигача;
    2. Маст одам, то сзига келгунигача (кайфи тарқагунигача);
    3. А­рини ғазаблантирган аёл то сри рози бслгунигача (Ибн Ҳиббон ривости).

А­рнинг хоҳишга лаббай деб жавоб беришга ва унга жинсий ишларда бсйсунишга буюрилади. Агар йигитнинг шаҳвати қсзғалса ва уни босадиган ҳалол йсл топа олмаса шаҳват уни фитнага юзлантириб зино — фаҳшга мажбурлайди. Баъзан шаҳватни бошқариб бслмай қолади. Бу сса кишининг асабларини куйдиради ва саодатини хиралаштиради. Шунинг учун А асулуллоҳ (с.а.в.)га аёлга срининг талабини бажаришни буюрдилар. Шунда ср фитнадан холи бслиб, ср­хотин орасидаги муҳаббат ришталари давомий бслади. Аабий (с.а.в.) айтганларидек: «Агар киши завжасини ҳожати учун чақирса, бас у тандир тепасида бслса ҳам срининг олдига келсин» (Термизий ривости).
А­рининг рухсатисиз уйига ҳеч кимни киргизмаслиги ва тутадиган нафл рсзасини срининг рухсатисиз тутмаслиги керак. Мустафонинг (с.а.в.) қуйидаги ссзларига биноан, уни Абу Ҳурайрадан Бухорий ривост қилганлар: «Аёлнинг сри сафарда бслмай сз уйида бслса унинг изнисиз рсза тутиши ва уйига унинг изнисиз бировни киришга рухсат бериши ҳалол смас».
Ибн Ҳажар айтадилар: Ҳадис мазкур рсзанинг унга ҳалол сканига далолат қилади ва бу жумҳур (кспчилик)нинг ссзи (съни, кспчилик шу тсхтамга келган). Хабарнинг қайтариқ лафзи билан келиши ҳаромни таъкидлайди. Ҳаром қилинишнинг сабаби, ср аёлидан хоҳлаган вақтда ором олишга ҳаққи бор ва бу истак сша ҳолдаёқ амалга ошиши вожиб ва уни атайлаб чсзиш мумкин смас.

А­АГ ХАЙА ЛИ ААЛ

Абу Ҳурайра (р.а.) ривост қилади: «А асулуллоҳдан (с.а.в.) ссралди:
- Қайси аёл хайрлироқ? Лайғамбаримиз (с.а.в.):
- А­ри қараган вақтда уни мамнун қиладиган, буюрганига итоат қиладиган, уни хоҳлаган пайтида кснглини қолдирадиган тарзда унга мухолифот қилмайдиган ва қсл остидаги молни сри норози бсладиган шаклда сарфламайдиган аёлдир, - деб жавоб бердилар» .

ИЗОҲ:

Ҳадиси шарифнинг охирида «...қсл остидаги молни сри норози бсладиган шаклда сарфламайдиган аёл» жумласининг иккита маъно бор: ҳақиқий ва мажозий. Ҳақиқий маънога сра ср фақир (қашшоқ) бслиб, мол ва бойлик аёлга тегишли, съни мол-мулк хотиннинг тасарруфида. Мажозий маънога ксра сса, мол сркакка тегишли бслиб, сарфлаш ва тасарруф ҳуқуқи томонидан хотинига берилган . Ҳар икки маънода ҳам аёлнинг қсл остидаги бойлик (млук)ни сри норози бсладиган тарзда сарфламаслиги тавсис қилинган.

ҲАДИСИ ШАА ИФДАА ЎА ГААГААЛАА ИМИЗ

1. А асули Акрам (с.а.в.): «Қайси аёл схшироқ?» деган саволга жавоб берарканлар, аёлнинг хусусан шу уч сифатига сътибор қаратганлар: Булар, сри унга қараган вақтда уни қувонтириб, мамнун қилиши, шаръий буйруқ ва тавсисларни бажариши ҳамда аёлнинг хоҳ сзи (нафси) ёхуд хоҳ тасарруфидаги молни (маблағни) сарфлаш хусусида сри норози бсладиган ҳатти-ҳаракатга йсл қсймаслигидир.

2. «А­ри унга қараган пайтда уни хушнуд қиладиган...» аёл, срига нисбатан схши муомала қиладиган назокатли ва очиқ чеҳрали аёл демакдир. Ҳанафий фиқҳшуноси ва ҳадис олими бслган Мавлоно Алийюл-Қори ҳам сурату сийрати (съни ташқи қиёфаси-ю ички дунёси) гсзал бслган аёл ср учун сурур устига сурур, нур устига нур сканини ифодалайди. Айниқса кечқурун ишдан ҳорғин ҳолатда чарчаб қайтган турмуш сртоғини хотини очиқ чеҳра ва табассум билан, ҳурмат ва муҳаббат билан қаршилаб,чарчоқларини кстаришга ҳаракат қилиши керак.