BYeBAHO BOYLIK QADRI
Ishga kelayotib, ikki kishining suhbati qulog‘imga chalindi.
«Bugungi kundan, hayotingizdan mamnunmisiz?» deb so‘radi ulardan biri.
«Ha, albatta! — javob berdi ulardan yoshi ulug‘i. — Shukrki, tinch zamonda yashayapmiz. Istagan narsamiz bor, xohlagan mahsulotimizni u xoh kiyim-kechak bo‘lsin, xoh oziq-ovqat yoki boshqa mahsulotlar bo‘lsin, topsa bo‘ladi, taqchillik yo‘q. Lekin bugungi davrda hammasidan ham muhimi, biz xotirjam yashayapmiz. Xotirjamlikda esa, bilasiz, hikmat ko‘p...»
Bu so‘zlarni bejiz keltirmadik. Gap shundaki, oramizda tushungan kishilar ko‘p. Shu bilan birga noshud odamlar ham uchraydi. Ular oddiy muammolarni gapirib, pashshadan fil, havodan holva yasashga urinishadi. Bundaylar uyidagi vodoprovoddan oqayotgan suvni ichishadi-yu, qaysidir mamlakatda bir qultum suvga zor bo‘lib nobud bo‘layotgan bolalarni xayollariga keltirishmaydi. Ular o‘z uylarida o‘tiradilar-u ba’zi mamlakatlarda taloto‘plar bois yoshu qari xor inson umri va qadri bir pul bo‘layotganligini o‘ylashmaydi. Chunki bundaylar hayot mazmunini faqat yeb-ichishda, farog‘atda yashashda, deb bilishadi. Xolbuki, yoshi ulug‘ kishilarning aytishlaricha, bugungidek hayot xalqimiz tarixida kuzatilmagan ekan.
Eng muhimi, sizu biz bilan birga yon-atrofimizda ro‘y berayotgan bunyodkorliklar, yangilanish va o‘zgarishlar tufayli quvonchdan boshi ko‘kka yetgan, xalqimiz shodligini o‘z quvonchi deb biladigan turli millat vakillari yashab kelmoqda. Ularning so‘zlariga quloq tutganda esa yurtimizning benazir ekanligidan yanada faxrlanib ketasan, kishi.
— O’zbekistonda yashayotganimizga yigirma besh yildan oshdi, — deydi Eleonora Polvonova. — Taqdir taqozosi bilan bog‘dodlik (Farg‘ona viloyatidagi tuman) yigitga turmushga chiqqanman. 6 nafar farzandim shu yerda tug‘ilib, voyaga yetdi. O’qituvchilik qilaman. Asli millatim moldovan. Gapning ochig‘i, men bir paytlar O’zbekiston degan yurt, o‘zbek millati haqida gap ketsa hech narsa bilmasdim. Endi esa shunday aziz o‘lkada, bag‘rikeng odamlari, saxovatli zamini bor yurtda yashayotganimdan faxrlanaman. Faqat faxrlanaman, desam kamlik qiladi. Qarindosh-urug‘larim bilan telefon orqali tez-tez gaplashib, ularning gap-so‘zlaridan, munosabatlaridan anglaymanki, O’zbekiston chindanam beqiyos yurt. Osmoni musaffo, taraqqiyot yo‘li mustahkam bu zaminda har kuni, har nafasda shukrona aytib umrguzaronlik qilish kerak, deb o‘ylayman.
Hozir farzandlarimning barchasi o‘qimishli, uyli-joyli. Ro‘zg‘orida kami yo‘q. Ishlab chiqarish sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan o‘g‘illarimga qarab turib, havas qilaman. Chunki mustaqillik boshqalar qatori mening farzandlarimga ham keng imkoniyatlar eshigini ochdi. O’ylab yurgan ezgu niyatlarini amalga oshirishga turtki berdi. Ana shu imtiyozlardan foydalangan holda katta o‘g‘lim tadbirkorlik bilan shug‘ullanayapti. Ukalari ham uning ortidan ergashayapti.
Demak, baxtim to‘kis! Omadu baxtni esa O’zbekistondan topganimdan behad mamnunman!..
Kondo Yukixito. U mashhur Nagoya universitetining Toshkent davlat yuridik instituti qoshidagi yapon tili va huquqi tadqiqoti markazida uch yildan buyon o‘qituvchi bo‘lib ishlaydi. K. Yukixitoning aytishicha, har qanday millatning o‘tmishi va kelajagi haqida tasavvurga ega bo‘lish uchun o‘sha yurtning ona tiliga qiziqib ko‘rmoqlikning o‘zi kifoya ekan.
— Men til va adabiyotshunoslikka qiziqaman, deydi u. — O’zbekistonga kelganimda nomlari satrlaridan, satrlari nomlaridan ulug‘ shoirlarning ijodini o‘rgana boshladim. Navoiy va Bobur, Mashrab va Huvaydo, Nodira va Uvaysiy, Furqat va Muqimiy she’riyatidagi nafislik, falsafa, mantiqiy uyg‘unlik har qanday kishini asir aylaydi. Ayniqsa, Navoiy she’riyatidagi yetuklik, har bir misraning o‘ziga xos ma’no anglatishini ko‘rib, ochig‘i, lol qoldim. Bilasizmi, biz yaponlar hamisha dunyo ko‘rishni, yo‘limizda uchragan har bir yangilikdan o‘z foydamiz uchun saboq olishga intilamiz. Navoiy men uchun tengsiz kashfiyot bo‘ldi. Uning ijodidan butun dunyo bahramand bo‘lsa arziydi.
Buyuk o‘tmishingiz bilan bog‘liq daholarga tan berish bilan birga bugunning odamlari, ayniqsa yoshlaringizga qiziqishim ortdi. Ulardagi bilim olishga bo‘lgan qiziqish, o‘qituvchini tinmay savolga tutishi, til o‘rganishga bo‘lgan qobiliyatini ko‘rib, qilgan mehnatingga achinmaysan, kishi. Hozirda bizning markazda tahsil olayotgan ko‘plab talabalar Yaponiyada o‘qishni davom ettirishmoqda. Ular nihoyatda murakkab sinovlardan muvaffaqiyatli o‘tib, men kabi bir necha yaponiyalik mutaxassislarning e’tirofiga sazovor bo‘lishdi. Yana o‘zbekistonlik yoshlarning bir emas, bir nechta tillarda erkin muloqotga kirishishidan hayratlanaman. Aslida buning hech qanday ajablanarli joyi yo‘q. Navoiydek buyuk zotning avlodlari bundan kam bo‘lmaydiyam-da!
K. Yukixito bilan suhbatlashib, endi qaytayotgandik, hayal o‘tmay tarjimon yigit ortimizdan yetib keldi. Qaytib bordik. Mehmon tilmochga nimalarnidir uqtira boshladi. Angladikki, u eng muhim narsani eslab, shuni bizga yetkazishni tarjimonga bildirmoqda. Yapon tilida bemalol gaplashadigan yigitcha esa kulib, uning dil izhorini bayon etdi:
«Men yurtingizda o‘z hayotimda asqotadigan juda ko‘p taassurotlarga ega bo‘ldim. Xalqingizning samimiyatidan tortib, mehmondo‘stligi-yu bir-biriga bo‘lgan mehr-oqibatidan ibrat olib, ko‘p jihatlarning o‘z fe’l-atvorimga ko‘chganini his qilyapman. Buni men yurt kezib topgan eng bebaho boyligim deb bilaman!»
Maqsud JONIXONOV.
Forumga joylashtirgan "Kamina"