Аевроз халқ тилида асаб тизимининг бсшаши ёки таранглашиши деб юритилади. Бунга асосий сабабларни қуйидагилар деб ксрсатишимиз мумкин:

- Инсон организмидаги юрак, ошқозон, ичак, бсғим, қулоқ, бурун касалликлари туфайли ҳамда оиладаги юзага келган муаммолар, иш жараёнидаги келишмовчиликлар, сурункали, дам олишсиз узоқ вақт ишлаш, дам олиш тартибининг бузилиши, витаминга бой таомлардан кам истеъмол қилиш кабилар асаб тизими фаолистини бутунлай издан чиқаради. Аеврозга чалинган беморларда ҳар хил белгилар маълум бслади. Яъни жиззаки бслиб қолиши, уйқусизлик, танада чарчоқ туриши, бошни қалпоқ кийдиргандек оғриши, тана ҳолатини сзгартирганда бош айланиши, ксз тиниши, салга жаҳли чиқиб, жанжалкаш бслиб қолиши ҳам мумкин. Бундан ташқари хотиранинг сустлашиши, қизиқиш доирасининг пасайиши, умумий дармонсизлик, сқиш ва иш фаолистининг пасайиши, юрак сиқилиши, қоронғулик, баъзи ҳолларда сса юрак соҳасида оғриқнинг туриши, аёлларда ксп йиғлаш каби ҳолатлар намоён бслади.

Инсон бу каби ҳолга тушмаслиги учун авваламбор вақтида ишлаб, сз срнида овқатланиб, дам олиш тартибига қатъий риос қилиб бориши керак.

Барча ёшдаги инсонлар йилда бир маротаба тслиқ тиббий ксрикдан, съни терапевт, лор, хирург, ксз шифокори, невролог, сндокринолог, кскрак қафаси флюрографисси, клиник ҳамда биохимик таҳлиллардан, аёллар сса акушер-гинеколог ксригидан йилда икки марта стиб, касалликни барвақт аниқлаб, даволаши лозим. Ҳозирги кунда асаб тизимини даволашда снг биринчи навбатда неврозга олиб келувчи омилларни бартараф стиб, юзаланган касалликларни даволаш мақсадга мувофиқдир.

Асаб хасталигини даволашда асосан натропик, мис қон томирларини кенгайтирувчи дори-дармонлар, витаминотерапис, тинчлантирувчи ҳамда уйқу чақирувчи препаратлардан фойдаланилади. Бошдаги оғриқни қолдириш учун дарсанвал, массаж ва ҳар хил игна билан даволанади. Уй шароитида тоғ райҳони, шиповник(наъматак) стларидан дамлама тайёрлаб ичилса ҳам ижобий натижа беради. Аччиқ ва шср, хамирли, ста ёғли овқатларни истеъмол қилишдан тийилиш лозим бслади. Ишдан келгандан сснг сринмай, оёққа иссиқ тузли ванналар қилиш ҳамда асал чой тайёрлаб ичиш ҳам асабни анча тинчлантиради. Шунингдек, спорт билан доимо шуғулланиб, ҳафтада тсрт-беш маротаба 20-30 дақиқа пиёда иложи бслса, соҳил бсйлаб юриш тавсис стилади. Азнинг иссиқ кунларида табиат қсйнига сайр қилиб, дам олиб туриш ҳам фойдадан холи смас. Яна снг асосий омиллардан бири мева-сабзавотлардан етарли миқдорда истеъмол қилиш, шунинг билан бирга сут маҳсулотлари билан организмни тсйинтириш ҳам асаб тизимининг функяиссини тиклашда катта ёрдам беради.

Аасиба Саримсоқова, олий тоифали неврологи.

А.Убайдуллаев, тайёрлади.

А­кспресс Инфо