А еспубликамиз Лрезиденти Ислом Каримовнинг Ташаббуслари Билан Термиз Давлат Универститетининг Янги Замонавий Биноси Қуриб Фойдаланишга Топширилади
1991 йил 31 август куни Ўзбекистон мустақиллиги сълон қилинди. Яратганга шукрки, аждодлар руҳи қсллаб, мустақиллик дес аталмиш бебаҳо ва тенгсиз неъмат насиб стди. Мустақил бслишимизда сса, муҳтарам Юртбошимиз бош бслиб, Ўзбекистон дес аталмиш давлатни, унинг халқини, тарихини бутун дунёга танитди.
Дунё харитасида снги мустақил Ўзбекистон дес атамиш давлат сз срнини топди. Тарихан қисқа муддат ичида Ўзбекистон ҳам иқтисодий, ҳам сиёсий, ҳам маънавий жиҳатдан ривожланиб дунё ҳамжамистида сз срнини топди. Бугун мустақил Ўзбекистон дунёнинг ривожланган 100 дан ошиқ давлатлари билан дипломатик алоқалар срнатган.
Ўзбекистон кишилик жамисти шаклланган ва илк инсон пайдо бслган илк маконлардан биридир. Мустақил Ўзбекистоннинг жанубий дарвозаси ҳисобланмиш ва қадимий тарихий обидаларга, осори-атиқаларга ниҳостда бой ҳисобланган ксҳна ва доимо жсшқин Сурхон заминининг Тешиктош ғорида илк одамзод қолдиқларининг топилиши - бу заминнинг нақадар кадимийлигини ксрсатса, Зараутсой қос тошларидаги рангли тасвирлар бу юртнинг, дунёдаги снг қадимий санъат шаклланган воҳалардан бири сканлигини ксрсатади.
Мустақиллик йилларида Термиз давлат университетининг тарихчи-археолог олимлари томонидан Сурхон заминида бронза ва илк темир даври ёдгорлиги Жарқстон ва Гоздан илк бор пиктографик белгили ёзувларнинг топилиши Ўзбекистонни дунёнинг илк яивилизаяис счоғларидан бири сифатида жаҳон тарихига киритилишига асос бслди.
Ҳа, Сурхон воҳаси мустақил Ўзбекистоннинг қадимий тарихга ва моддий маданист манзилгоҳларига бой ҳисобланган гсшаларидан биридир.
Бир алп йигит десам юртим белда камари Сурхон,
Гар осмонга менгзор бслсам шамсиқамарим Сурхон.
Конга қиёс стсам агар бойлик самари Сурхон,
Менинг юртим срур бу юрт бир юртки пари Сурхон.
Шоир Шафоат А ахматулла Термизий:
Ана шундай қадим тарихимизнинг залворли кирраларини ва туганмас маънавий бойликларини сзида пинҳон тутган, маънавий ҳазиналарга бой ҳисобланган сирли ва қадимий Термиз шаҳрида жаҳонга машхур бслган буюк алломалар таваллуд топиб, сшаб ижод стганлар.
Юртбошимиз Ислом Каримов 2002 йилнинг 3 апрелида Термиз шаҳрининг 2500 йиллигига бағишланган тантанали маросимда фахру-ғурур ва чуқур қониқиш ила айтган ушбу ссзлари ҳам бунинг исботидир:
"œБу қадимий диёрда сшаб стган беназир аллома Ҳаким Термизий, Ислом дунёсида олти буюк мухаддисдан бири сифатида тан олинган Имом Исо ат-Термизий, мумтоз шоир Собир Термизий, муарриҳ Самандар Термизий каби снлаб улуғ аждодларимиз, азиз авлиёларнинг мсътабар номларини халқимиз ҳурмат-сҳтиром билан тилга олади".
Термиз тарихда азалдан йирик илм маскани бслгани, аждодларимиз бизларга бой маънавий мерос қолдирганини нафақат биз, балки бутун дунё сътироф стмоқда, керак бслса, тан олишмоқда.
Мамлакатимиз тарихининг ажралмас қисми ҳисобланган Термиз қадимдан маданист счоғларидан ҳисобланиб, тарих саҳифаларида "œМардлар шаҳри, олим-у уламолар шаҳри" деган номга сазовор бслган муқаддас масканлардан ҳисобланади.
Мустақиллик шарофати туфайли бутун Ўзбекистонда бслгани каби Сурхон воҳасининг маънавий-маърифий ҳаётида ҳам туб сзгаришлар юз берди.
Ўзбекистон, шу жумладан Сурхон воҳаси тарихан ста қисқа муддат ичида бутун оламга танилди. Ижтимоий-сиёсий, иқтисодий соҳаларда катта сзгаришлар амалга оширилди ва улкан ютуқлар қслга киритилди.
Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, мустақиллик туфайли А еспубликамиз вилостларини бир-бири билан боғловчи йсллар қурилиши борасида ҳукуматимиз томонидан катта ишлар амалга оширилди. Айниқса, тарихга 21 аср мсъжизаси сифатида кирган "œТошғузор-Бойсун-Қумқурғон" темир йслининг муддатидан илгари қуриб ишга туширилиши ва унда поездларнинг интенсив ишчи ҳаракатларининг бошланиши Ўзбекистон иқтисодиёти ривожидаги катта муваффақистлардан биридир.
Ўзбекистон она юрт
Оламда бир дона юрт!
Муарриҳлар Маккаси
Ҳар тоши минг маъно юрт
Истиқлолдан ҳур, фориғ
Озод халқ шаҳди ёруғ
Келди Темур тулпоринг
Тоғлар ксксини ёриб
Халқ орзуси ушалди
Улуғ армон ушалди
Ислом бобо тоғ кесиб
Тилла йсллар тсшади.
Асрга тенг бу сана
Сурхондаги тантана
Минг йиллар стар, аммо
Куйланар сна, сна.
Шоир Шафоат А аҳматулла Термизий:
Фақатгина сснгги 3 ой ичида (феврал-март-апрел) тоғли ҳудуд орқали стган ушбу "œТошғузор-Бойсун-Қумқурғон" темир йсли орқали 7700 та юк вагонларида 450 минг тоннадан зиёд юк ташилди.
А еспубликамиз иқтисодиётини ривожлантириш билан бир қаторда Лрезидентимиз Ислом Каримов ушбу темир йсл стган ҳудудлардаги маънавий-маърифий йсналишларда ҳам катга ишлар амалга оширилиши зарурлигини алоҳида таъкидлаганлар. Жумладан, темир йсл очилишига бағишланган Дарбанд станяиссидаги йиғилишда муҳтарам Юртбошимиз Термиз давлат университети талаба ёшлари учун снги замонавий сқув биноларини қуриб бериш тсғрисидаги ғосларини сълон қилдилар.
Бу хушхабар 2 млн.дан ошиқ Сурхон воҳаси аҳлини, снг аввало салкам 9 минг талаба тахсил олаётган Термиз давлат университети талаба-ёшлари ва профессор-сқитувчилари ҳамда ишчи-ходимларни беҳад хурсанд қилиб юборди.
Таъкидлаш жиозки, 1992 йил Термиз давлат университети Лрезидентимиз фармони асосида педагогика институти негизида қайта ташкил стилган бслиб, бугунги кунда унда 9 та факультет, 41 та кафедра, 580 дан ошиқ профессор-сқитувчилар фаолист ксрсатишмоқда. Университетда 29 та бакалавр йсналиши ва 10 та магистратура мутахассисликлари ҳамда 5 та аспирантура мутахассисликлари йсналиши буйича юқори малакали рақобатбардош кадрлар тайёрланмоқда. Бугунги кунда университетда жами 8375 нафар талаба тахсил олмоқда. Улар орасида 3 нафар Зулфис номидаги давлат мукофоти совриндорлари ҳам таҳсил олишмоқда.
Термиз давлат университети Малайзиснинг Мултимедис университети билан, Германиснинг Бонн ва Мюнхен университетлари билан, Чехиснинг Карлова-Лрага университети билан сзаро ҳамкорлик тсғрисида халқаро алоқалар ва грантларга сга.
Аш авлоднинг комил инсон бслиб восга етишида илму-ҳунар қанчалик муҳим бслса, у тахсил олаётган бино, унинг жиҳозланиши, ундаги шароит ва муҳит ҳам шунчалик аҳамистга моликдир.
Лрезидентимиз Ислом Каримов Сурхондарё вилости халқ депутатлари Кенгашининг 2008 йил 24 мартдаги навбатдан ташқари ХIV-сессиссидаги нутқларида Термиз давлат университети талаба ёшлари учун снг замонавий сқув бинолари қуриб бериш ва унга А еспублика бюджетидан мақсадли маблағ ажратилганлигини айтиб стиб, ушбу ғамхсрлик доимий равишда амалга оширилиб боришини алоҳида таъкидладилар.
Университетнинг снги сқув бинолари қурилиши учун Термиз шаҳар ҳокимисти қарори асосида 17,5 га ер майдони ажратилди. Ушбу сқув бинолари қурилиши учун Ўзбекистон А еспубликасининг 2008 йилги инвестияис Дастури бсйича А еспублика бюджетидан 2 млрд. ссм маблағ ажратилди.
2008 йили Тарих ва гуманитар фанлар факультети ҳамда Ледагогика факультети талабалари учун мслжалланган 1350 сринли сқув биносининг қурилиши ЎзЛИТИ томонидан лойиҳалаштирилди. Ушбу бинонинг умумий узунлиги 118 метр бслиб, 4 қаватдан иборатдир. Унда 6723,8 кв.м. фойдали майдон бслиб, унинг 3568, 4 кв.м. сқув лабораторислар учун мслжалланган.
Ушбу сқув биносида 39 та аудиторис, 12 та компьютер синфхоналари, 4 та лингофон хоналари, 4 та услубист хоналари ва мусиқа таълими йсналиши талабалари учун 4 та овоз ёзиш учун мслжалланган мусиқа студислари режалаштирилган.
Янги сқув бинолари қурилиши натижасида ҳар бир талабага тсғри келадиган фойдали майдон 14,43 кв.м. иборат бслади.
Лрезидентимизнинг Сурхон воҳасига, шу жумладан Термиз давлат университети жамоаси, унинг талаба-ёшлари фаолистига бслган ушбу оталарча ғамхсрлиги университет жамоаси ва талаба-ёшлари томонидан катта қувонч ва сҳтиром билан қабул қилинди.
Ҳар бир талаба юзида Юртбошимиз ва ҳукуматимиз ғамхсрлигига нисбатан хурсандчилик ва миннатдорчилик аломатлари барқ уриб, қалблар жсшиб кетди. Ва дил изҳорларини баён стмоқдалар.
Филологис факультетининг 3 курс талабаси, Зулфис номидаги Давлат мукофоти совриидори, Аавоий номидаги стипсидис соҳибаси Азиза Шаймардонованинг дил ссзлари:
-Бу жаннатмакон юрт Термизийлар юрти бслиб, биз шу она тупроқнинг фарзандларимиз. Таъкидлаш лозимки, "œАшлар йили" Сурхондарёлик йигит- қизлар, хусусан Термиз давлат университети талабалари учун хайрли ва қувончли келди.
"œАср қурилиши ва мсъжизаси" деб ном олган "œТошғузор-Бойсун-Қумқурғон" темир йслларининг очилишига бағишланган тантанали маросимда Юртбошимизнинг биз талаба ёшлар учун Термиз давлат университетининг жаҳон андазаларига мос бслган снги бинолари мажмуасини қуриш ҳақидаги фикри сслим Сурхон ёшларини қувонтирди.
Янги қурилаётган сқув бинолари бизнинг орзуларимиз, истакларимиз, снги нистларимиз биносидир. Бу бинода тахсил олиш бизга снги руҳ, снги билим, снги шожоат бағишлайди.
Мамлакат раҳбари томонидан сурхондарёликларга берилаётган сътибор, имконист биз ёшлар зиммасига схши сқиш, изланиш масъулистини юклайди.
Юртбошимиз томонидан бизга қилинаётган ғамхсрлик учун миннатдорчилик билдирамиз ҳамда, схши сқишга, тинмай изланишга ва сл-юртнинг оғирини енгил қиладиган фидоий фарзанд бслишга ваъда берамиз.
Дош берса ҳам Хитой девори зилдек аср суронларига,
Алишмасман ҳеч қачон сени юксак Миср сҳромларига.
Гсдак босган сша илк қадам, Самарқанд-у, Термизсан-Ватан.
Тарих ва гуманитар фанлар факультетининг 1 курс талабаси Тангриқулов Жамшиднинг дил ссзлари:
-2008 йилни "œАшлар йили" деб сълон қилиниши ҳамда 29-февралда "œАшлар йили" Давлат дастурининг қабул қилиниши биз ёшлар учун улкан орзулар сари кенг имконистлар сшигини очиб берди.
Юрбошимизнинг воҳамизга қилган ташрифлари ва бу ташриф мобайнида таълим муассасаларини ахборотлаштириш масалалари ва Лрезидентимиз ташаббуси билан Термиз давлат университетининг снги жаҳон андозаларига тслиқ жавоб бера оладиган сқув биносининг қурилиши тсғрисидаги ғамҳсрликлари вилостимиз аҳолисига, унинг ёшларига билдирган юксак ишонч ва сътиборларининг сққол далилидир.
Биз Сурхон ёшлари Лрезидентимиз Ислом Каримов ва ҳукуматимиз томонидан сратилаётган бундай имконистлардан бениҳост мамнунмиз ва келажакда Ватан равнақи, юрт фаровонлиги йслида ҳар биримиз сз йсналишимиз бсйича сртанги кун тараққиёти учун хизмат қилишга, буюк Термизий аждодларимиз муносиб ворис бслишга ҳаракат қиламиз. Ва ксрсатилаётган катта сътибор ва ғамҳсрликларига келажакда сзимизнинг бор билим ва маҳоратимиз ҳамда куч-ғайратимиз билан муносиб жавоб берамиз.
Мамлакатимизнинг буюк келажагини сратишда, давлатимизнинг жаҳон ҳамжамистида етакчи сринларни сгаллашига, ҳеч кимдан кам бслмайдиган сркин фикрлайдиган инсонлар жамистини сратишга сзимизнинг муносиб ҳиссамизни қсшамиз.
Университет фахрийси, профессор Холмирза Холиёровнинг дил ссзлари:
-Мустақиллик ҳақида, сришилаётган ютуқлар ҳақида барчамиз кспгина маълумотларга сгамиз.
Мустақилликнинг стган 17 йилида қслга киритилган муваффақистлар тсғрисида смас, биргина 2007 йилда сришилган ютуқларга қисқача тсхталадиган бслсак, Сурхондарёнинг бахтига ва қувончига ҳамда унинг қон томирига айланган темир йсл ишга туширилди, Хонжиза полимер конида комбинат қурилиши бошлаб юборилди, 13 та касб-ҳунар коллежлари, 2 та замонавий академик лияей қуриб битказилди.
Айниқса, биз зиёлиларни, домлалар-у толиби илмларни муҳтарам Юртбошимизнинг Термиз давлат университети снги сқув биноларини қуриш ва воҳада илм-фанни ривожлантириш юзасидан берган ксрсатмалари қувонтирди, снада руҳлантирди ҳамда ҳар биримизнинг олдимизга каттадан-катта маъсулистларпи юклади.
Дарҳақиқат, университет учун снги бинолар жуда зарур сди. Чунки биз устозларни талабалар томонидан, айниқса, муҳташам коллежлар ва академик лияейларни битирган талабаларнинг савол оҳангидаги назари бироз сйловга солиб қсср сди.
Қарангки, Лрезидентимизнинг ҳаммага бирдек ғамхсрликлари, А еспубликамиз аҳолисининг барча оғир-енгилидан хабардор сканликлари шу ерда ҳам сз ифодасини топди.
Мен ҳам ушбу олийгоҳнинг ректори бслиб бир неча йиллар фаолист ксрсатганман. Ўз раҳбарлик давримдан бир мисол келтирсам.
Ўша даврда марказдан ксп сонли ишчи гуруҳи келди ва унинг юқори нуфузини инобатга олиб, тадбир стказиладиган жой муаммоси чиқди. Ўйлаб-сйлаб, вазистдан чиқиш учун университет боғини йиғилишга тайёрладик. Бу вазистдаги муаммони барчангиз тушуниб етдингиз деб сйлайман.
Азиз воҳадошлар, ушбу қурилиш учун давлатимиз томонидан етарлича маблағ ажратилаётган бслсада, олийгоҳнииг 17,5 гектарлик майдони ҳашар майдонига айланишини, шу олийгоҳда фаолист ксрсатаётган ва таҳсил олаётган, битириб кетган, борингки, барча воҳадошларимиз сз ҳиссаларини қсшишларини истар сдим.
Уни обод стиб, Юртбошимизга сз жипслигимизни, ишонч тафтидан куч олганлигимизни ҳамда ҳамжиҳатлигимизни ксрсатишимиз керак бслади.
Ледагогика факультети 4 курс талабаси А аҳимова Ўғилжамолнинг дил ссзлари:
-Биз олийгоҳ талабалари учун Юртбошимиз томонидан сратилган шароитлар беқиёсдир. Жумладан, Ледагогика факультети талаба ёшларининг сқиб изланиши, етук мутахассис бслиб етишиши учун снги сқув хоналари, кутубхона, ахборот ресурслари марказининг бино қилиниши, мусиқа ва санъатни ривожлантириш борасидаги сайъи-ҳаракатлар, мусиқий таълим йсналиши талабалари учун снги овоз ёзиш студиссининг қурилиши ҳамда мусиқа асбоблари билан таъминланиши биз талабаларни снада руҳлантирди.
Юртбошимиз Ислом Каримов томонидан биз талаба ёшлар учун сратиб берилаётган беқиёс имконистлар жамистда сз срнимизни топишимизда ва баркамол авлод бслиб етишишимизда, катта срин тутади. Бу ғамхсрлик учун биз ёшлар Юртбошимизга сз миннатдорчилигимизни билдирамиз.
Мусикий таьлим кафедраси мудири дояент, шоир Шафоат А аҳматулло Термизийнинг дил ссзлари:
-Истиқлол асрий армонларимиз борки ушалтирди, халқимизнинг сратувчилик қудратига қудрат қсшилди. Бутун мамлакатимиз ҳудуди улкан қурилишлар майдонига айланди, десам муболаға бслмайди.
Мамлакатимизнинг жанубий сарҳади бслган вилостимиз туманларида қурилган лияей, коллежларнинг ҳар бири бир кошонаки, бу албатта кишини ғурурлантиради.
Айниқса, Лрезидентимизнинг Ватанимизнинг жанубий давозаси бслган Термиз шаҳрида снг замонавий снги университет кошонасини қуриш ҳақидаги ксрсатмаси бутун Сурхон халқини, айниқса биз зиёлиларни фахр, ифтихорга тслдирди. Бир зиёли, бир шоир сифатида бундан менинг бошим осмонда. Яна қувончлиси мамлакатимизда истиқлол йилларида қурилган жуда ксп олий иморатлар ва мажмуаларнинг Бош ташаббускори ва Бош меъмори бслган улуғ инсон бизнинг университетимиз биносининг ҳам Бош ташаббускори ва Бош меъмори сканлигидан менинг қалбимизда қувонч, тилимизда шукрона. Албатта, бу бино Термизнинг ксркига ксрк қсшади. Бизнинг ҳаётимизга ҳам моддий ҳам маънавий мазмун бағишлайди. Унда улуғ Термизийларнинг ворислари ва улуғ Лрезидентимизнинг фарзандлари сқишади. Амалга оширлаётган бу каби улкан ишларни ксриб қалбим жунбушга келади ва буни шеърий мисралар орқали баён стсам.
Қадим турк зувалаи замири бор сзбекмиз,
Бугундан Шумергача томири бор сзбекмиз.
Қалбда "Ўзим бек" деган амри бор сзбекмиз,
Мангуликка йсғрилган умри бор сзбекмиз,
Улуғ йслчи юлдузи - Темури бор сзбекмиз.
Билга Хоқон бобомиз бир вақт битган тош ссзлик,
Давлатчилик йсриғин Темурбек қилган "тузук".
Юртбошимиз БМТда ссзлар - бу буюк сзлик,
Мангуликка йсғрилган умри бор сзбекмиз,
Улуғ йслчи юлдузи - Темури бор сзбекмиз.
Термиз давлат университети ректори,
профессор Зоир Чориев
Фазлиддин Абдураззоқов
Сурхондарё вилости
20.05.2008 йил