Abul Ixlos Hasan al-Vafoiy Shurunbiloliy, Abu Zayd Shibliy. Nurul izoh  ( 307307 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 33 B


Robiya  19 Aprel 2009, 10:31:00

Jamoat namoziga bormaslikka uzr sabablar


Quyidagi o‘n sakkiz holatdan birining mavjudligi jamoat namoziga borolmaslikka uzr bo‘ladi:
1.   Yomg‘iryog‘ishi.
2.   Shiddatli sovuq,
3.   Dushman (yirtqich hayvon)ga o‘xshash narsadan qo‘rqish.
4.   Qorong‘ulik.
5.   Qamoqxonada bo‘lish.
6.   Ko‘rlik.
7.   Falaj bo‘lish.
8.   Bir qo‘l yoki bir oyoqning kesilgan bo‘lishi.
9.   Kasallik.
10.   Yurishga ojizlik.
11.   Botqoqlik.
12.   Muttasil dard.
13.   Qarilik.
14.   Jamoatga chiqilsa, fiqh ilmidan bahs olib borayotgan guruhning namozga qayta jam bo‘lmaydigan hodda tarqab ketishidan saqlanish.
15.   Nafsga xush kelgan taom dasturxonga tortilganida.
16.   Safarga jo‘nab ketish oni.
17.   Biror bemorga qarab turish majburiyati.
18.   Tunda esayotgan qattiq shamol.

Jamoatni tark etishni muboh qilgan, uzr tufayli undan qolgan kishi yolg‘iz namoz o‘qisa jamoatda o‘qiganchalik savob oladi.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:31:22

Imomatga eng loyiq kishi


Hozir bo‘lganlar orasida uy egasi yoki mas’ul imom yoki o‘sha joyning hokimi bo‘lmaganida, avvalo namoz masalalarini yaxshi bilgan kishidan so‘ng Qur’onni to‘g‘ri o‘qiy oladigan, so‘ngra eng taqvodor kishi, so‘ngra yoshi eng ulug‘ kishi, so‘ngra eng axloqli kishi, so‘ngra eng chiroyli yuz egasi, so‘ngra nasabi ulug‘ kishi, so‘ngra eng go‘zal ovoz egasi va so‘ngra eng toza kiyim kiygan kishi imomlikka eng loyiq hisoblanadi. Bularning barchasi bir xil bo‘lgan taqdirda yo qur’a tashlanadi yoki jamoatning tanloviga qoldiriladi. Agar kelisha olmasalar, ko‘pchilikning fikri e’tiborga olinadi. Eng haqdor odamdan boshqani imom qilsa, jamoat gunohkor bo‘ladi.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:31:54

Imomlik qilishi makruh bo‘lgan kishilar

Qulning, ko‘rning, (johil) badaviyning, otasi noma’lum kishining (ya’ni, valadi zinoning), fosiqning hamda bid’atchining imom bo‘lishi makruhdir.

Izoh: Badaviy va valadi zino imom bo‘lishining makruh hisoblanishiga sababularning johil bo‘lishi yoki imomat mas’uliyatlarini to‘la ado eta olmaslik ehtimoli borligidir. Karohatning asosiy sababi valadi zino yoki badaviy bo‘lgani emas, balki johillikdir. Agar badaviy shaharlikdan, valadi zino otasi aniq kishidan yanada fazilatli va yanada olim bo‘lsa, imomlik kilishlariga hech qanday mone’lik yo‘q. Faqat valadi zino Islom dinida qattiq nafrat bilan qaralgan bir gunoh mahsuli bo‘lgani uchun uning imom bo‘lishi jamoat kamayishiga olib kelishi mumkin. Shu tufayli har qancha olim va fazilat sohibi bo‘lsa ham, ularning imomlik qilishi to‘g‘ri emas, deguvchilar ham bor.

Sunnat bo‘lgan miqdordan ortiqcha qiroat va tasbehlar bilan namozni cho‘zish, yalang‘och kishilarning va ayollarning jamoat bo‘lib namoz o‘qishlari makruhdir.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:32:51

Safning tartibi


Muqtadiy bir kishi bo‘lsa, imomning o‘ng tomonida, bir kishidan ko‘p bo‘lsa, imomning orqasida turadi. Imomning orqasida avvalo erkaklar, so‘ngra bolalar, ulardan so’ng xunasalar, so‘ngra esa ayollar saf tortadilar.

Izoh: Payg‘ambarimiz, sollallohu alayhi va sallam, bi hadisi shariflarida shunday deydilar: "Ey insonlar! (Bosh qalarga imom bo‘lganlar) jamoatingiz orasida yuragi siqilib turganlar bo‘lishi mumkin. Kim imom bo‘lsa, jamoatni siqadigan darajada namozni cho‘zib yubormasin. Chunki jamoat orasida qariyalar, namozda uzoq muddat tura olmaydiga zaif, uzrli kishilar bo‘lishi mumkin".

Ushbu hadis ham imom vaziyatni nazarda tutib, namozn sunnat bo‘lgan miqdordan ham qisqaroq o‘qib berishi mumkinligiga dalildir. Payg‘ambarimiz, sollallohu alayhi va sal lam, bir kuni bomdod namozini "Falaq " va "Nos " suralar bilan o‘qib berdilar. Sahobalar nechun bunchalik qisqa o‘qib berganlarini so‘raganlarida, Payg‘ambarimiz, sollallohu alayh: va sallam, bunga javoban shunday deydilar: "Namoz asnosida, bir bolaning yig‘isini eshitdim va uning jamoatda bo‘lga onasi bezovtalanishidan xavotir qilganim uchun qisqa o‘qidim.


Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:33:16

Imom namozni bitirganidan so‘ng muqtadiy qilishi kerak bo‘lgan amallar

1.   Muqtadiy tashahhudni tamomlamay turib, imom salom bersa, muqtadiy tashahhudni nihoyasiga yetkazib, so‘ngr salom beradi.
2.   Muqtadiy rukuda yoki sajdada uch marta tasbeh aytma' sidan imom turib ketsa, imomga iktido qilib, muqtadi ham turadi.
3.   Imom ortiqcha bir sajda qilsa yoki oxirgi qa’dada, tashahhuddan so‘ng (salom bermasdan) adashib, bir rakat ortiqcha o‘qishga tursa, jamoat imomga iqtido qilmaydi va salom bermasdan kutadi. Imom bu ortiqcha rakatni sajda bilan bog‘laydigan bo‘lsa, muktadiyning o‘zi salom beradi.
4.   Agar imom oxirgi qa’dada o‘tirmasdan adashib (ortiqcha rakatga) turib ketsa, muqtadiy (imomni) kutadi. Imom beshinchi rakatga sajda qilmasdan oldin, muqtadi salom berib yuborsa, namozi fosid bo‘ladi.
5.   Imom tashahhud o‘qigach, salom bermasdan avval muq tadiyning salom berishi makruhdir.

Farz namozlaridan so‘ng darhol sunnatni o‘qishga turish sunnatdir. Shamsul-Aimma Hulvoniyga ko‘ra, sunna bilan farz orasida ba’zi duolarni o‘qishning zarari yo‘q.

Imom salom bergach, farz namozni o‘qigan joyini o‘zgartirib, sunnatni chap yo o‘ng tomonga yo orqaroqqa o‘tib o‘qishi, sunnat namozi bo‘lmasa salom berganidan so‘ng, jamoatga qarab, o‘tirib duo qilishi mustahabdir.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:33:55

Namozni buzadigan narsalar

Quyidagi amallar, holat va harakatlar namozni buzadi:
1.   Bilib, bilmay yo adashib gapirmoq.
2.   Namozda turgan holda, insoniy so‘z bilan, masalan, "Allohim mening qornimni to‘yg‘az" kabi duo qilish.
3.   Salomlashish maqsadida birovga salom bermoq.
4.   Til bilan alik olmoq.
5.   Qo‘l berib salomlashmoq.
6.   Amali-kasir ya’ni, ketma-ket uch marta namozdan bo‘lmagan amallarni qilish. Masalan, uch marta bir joyni qashish yoki chetdan qaragan kishi namoz o‘qimayapti deb gumon qiladigan darajada nojoiz harakatlar qilish.
7.   Ko‘ksini qibladan boshqa gomonga burish, chunki qiblaga yuzlanish farzi tark etiladi. Faqat boshning o‘zini boshqa tomonga burish namozni buzmasa-da, makruhdir.
8.   Oz bo‘lsa-da, og‘iz chetida bo‘lgan biror narsani yemoq.
9.   Tishlar orasida qolgan no‘xatdek biror narsani yemoq.
10.   Biror narsa ichmoq (tashqarida namoz o‘qigan kishi boshini yuqoriga ko‘targanida tomog‘iga yomg‘ir tomchisi kirib ketsa, namozi buziladi).
11.   Uzrsiz tomoqni qirish yoki yo‘talish (biror uzr tufayli bo‘lsa zarari yo‘q).
12.   "Puf"demoq.
13.   "Oh" demoq
14.   Faryodu fig‘on chekish.
15.   Og‘riqtufayli yo ovoz chiqarib yig‘lash.
16.   Musibat tufayli ovoz chiqarib yig‘lash.
Bu amallar jannat ishtiyoqi yoki jahannam qo‘rquvini eslab qilinsa, xushu’ga dalolat qilgani uchun zarari yo‘q.
17.   Aksa urganga "Yarhamukallohu" deyish.
So‘rovchiga javob ma’nosida (namozda) "La ilaha illalloh" deyish.
18.   (O’limga o‘xshash) noxush xabarga javoban, "Inna lillahi va inna ilayhi roji’un", deyish.
19.   Biror bir xushxabarga "Alhamdulillah" deyish.
20.   Insonni hayratga soluvchi bir xatarni eshitgach, "La ilaha illalloh" yoki "Subhanalloh" deyish.
21.   Namozda bo‘lmagan kishiga javob berish niyatida, Qur’ondan "Ya Yahyo, xuzil kitaba" kabi oyat o‘qish.
22.   Tayammum bilan namoz o‘qiyotgan kishining suvni ko‘rishi.
23.   Namoz mobaynida mash muddatining tugashi.
24.   Oyoqdan mahsini yechish.
25.   Ummiyning (Qur’on o‘qiyolmaydigan kishi) namoz mobaynida bir oyat o‘rganishi.
26.   Yalang‘och kishining (namoz asnosida) avrat joylarini berkitadigan biror narsani ko‘rishi.
27.   Imo-ishora bilan namoz o‘qiydigan kishining (namoz asnosida) tuzalib, ruku va sajda qilishga o‘zida kuch topishi.
28.   Tartib sohibining (Qazo namozi ayni vaqtdan o‘tmagan kishi) o‘qilmay qolgan bir namozni eslashi.
29.   Imomning tahorat buzilganida uzrli yoki ummiy kishining imomlikka o‘tishi.
30.   Bomdod namozini o‘qiyotganida quyoshning chiqishi.
31.   Hayit namozini o‘qiyotib, quyosh zavolga kelishi.
32.   Juma namozini o‘qiyottanida asr namozi vaqtining kirishi.
33.   Yaraning tuzalishi tufayli ustidagi bog‘ich tushishi.
34.   Uzrlining uzri yo‘qolishi.
35.   Qasddan tahorat buzish.
36.   Biror narsaning ta’siri tufayli tahorat buzilishi.
37.   Hushdan ketmoq
38.   Aqldan ozmoq.
39.   Ayolga qarash yoki o‘ylash bilan ehtilom bo‘lish.

40.   Jamoat namozida imom e’tiborga olgan ayol bilan yonma-yon yo uning ortida turib qolish.
41.   Namoz asnosida tahorati buzilgan kishining majbur bo‘lsa-da, avrat joylaridan birining ochilishi (tahorati buzilgan ayolning tahorat qilish uchun bilagini ochishi kabi).
42.   Tahorati buzilgan kishi tahorat qilishga ketayotib yoki (namozini tamomlash uchun) qaytayotib, qiroat qilishi.
43.   Tahorati buzilganidan so‘ng bir rukn miqdoricha ta-horat qilishga bormay, joyida turishi.
44.   O’zi xohlamagan holda tahorati buzilgan kishining tahorat qilish uchun yaqindagi suvni qo‘yib, uzoqroqdagi suvga borishi.
45.   Tahorati ketganini gumon qilib, namozini buzib masjiddan chiqish.
46.   Masjiddan boshqa joyda tahorati buzilganini gu-mon qilgach, safdan ajralib chiqish.
47.   Namoz o‘qiyotgan kishining tahoratsiz ekanini yoki mash muddati tugaganini gumon qilib masjiddan chiqmasa ham, safdan ajralib chiqishi.
48.   Zimmasida qazo namozi yoki kiyimida, badanida namozga to‘siq bo‘larli darajada najosat borligini o‘ylab, masjiddan chiqmasa ham, safdan ajralib chiqish.
49.   Namoz o‘qiyotgan kishining qiroatda tutilib qolgan imomidan boshqa kishiga aytib yuborishi.
50.   O’qiyotgan namozidan boshqa namozga o‘tish niyatida takbir aytish.
Bu sanab o‘tilgan xato amallar oxirgi qadada tashaxhud o‘qish miqdoricha o‘tirmasdan avval yuz bersa, namozni buzadi.
51.   Takbirda "Allohu" lafzining boshidagi "a" tovushini cho‘zish.
52.   Qur’onga qarab qiroat qilish.
53.   Avrat joylari ochiq holda yoki ustida namozga to‘siq bo‘ladigan darajada najosat bilan (ruku va sajda kabi) bir ruknni bajarish yoki bir rukuni bajarish miqdoricha vaqtni o‘tkazish.
54.   Muqtadiyning biror ruknni imomdan oldin ado etishi. Bunda faqat muqtadiyning namozi buziladi.
55.   Imomning sajdai sahv uchun salomiga ergashgan masbuq namozi.
56.   Namoz o‘qiyotgan kishining oxirgi qa’dada tashahhud o‘qish miqdoricha o‘tirgach, ado etmay qoldirgan bir sajdani ado etgach, qayta qa’dai oxir qilmasligi.
57.   Namoz o‘qiyotgan kishining uxlagan holatda ado etgan ruknni uyg‘ongach, qayta bajarmasligi.
58.   Masbuq bir rakat o‘qimasidan oddin imomning qahqaha otib kulishi yo qasddan tahoratini buzishi masbuqning namozini buzadi.
59.   Ikki rakatlik bo‘lmagan farzlarda muqimning o‘zini musofir deb o‘ylab, ikki rakatda salom berib yuborishi.
60.   Peshin namozining farzyni juma namozi deb o‘ylab, ikki rakatdan so‘ng salom berish.
61.   Xufton namozini tarovih deb o‘ylab, ikki rakatdan so‘ng salom berish.
62.   Islomga endigina kirgani, tajribasiz bo‘lgani uchun to‘rt rakatli namozni ikki rakatli deb o‘ylab, dastlabki qa’dada salom berish.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:34:14

Namozni buzmaydigan narsalar


1.   Namoz o‘qiyottan kishining namoz asnosida biror yozuvga qarab, uni tushunishi.
2.   Tishlari orasida qolib ketgan no‘xat donasidan kichik narsani amali kasir qilmasdan yutish.
3.   Namoz o‘qiyotgan kishining sajda qiladigan joyidan biror kishining o‘tishi
4.   Raj’iy taloq qilgan ayolining avratiga shahvat bilan qarashi.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:34:50

Namozning makruhlari

Namoz o‘qiyotgan kishiga quyidagilar tahrimiy yo tanzihiy makruhdir:
1.   Qasddan vojib yoki sunnat amalni tark qilish.
2.   Namozda amali kasir qilmagan holda liboslarni o‘ynash.
3.   Badanini qashilash, o‘ynash.
4.   Sajda o‘rnidan mayda toshchalarni olib tashlash (faqat sajdaga tayyorlash uchun bir marta qilish makruh emas).
5.   Barmokdarni qisirlatish.
6.   Qo‘l panjalarini bir-biriga kiygizish.
7.   Qiyomda qo‘lni belga qo‘yish.
8.   Faqat bo‘ynini burib, yonga qarash (ko‘ksini ham bursa, namoz buziladi).
9.   Maq’adni yerga qo‘yib, tizzalarini tik qilgan (it kabi) holatda o‘tirish.
10.   Erkaklarning sajdada tirsaklarni yerga tekizishi.
11.   Namozda yengni shimarib olish.
12.   Ko‘ylak kiyishga imkoniyati bo‘laturib, faqatgina ishton (yoki shim) bilan namoz o‘qish.
13.   Ishorat bilan salom berish.
14.   Tashahhud o‘qiyotganida uzrsiz chordana qurib o‘tirish.
15.   Erkak kishining sochlarini bir joyga to‘plab, bog‘lab olishi.
16.   Bosh atrofini o‘rab, tepasini ochiq qoldirish.
17.   Sajdaga borayotganida kiyimlarni yig‘ish yo to‘g‘rilash.
18.   Palto yoki kostyumni to‘g‘ri kiymasdan, yelkaga yoki boshga tashlab olgan holda namoz o‘qishni boshlashi,
19.   Qo‘llarni chiqarib olishga imkon qoldirmagan hodda, biror narsaga o‘ranib namozni boshlash.
20.   Kiyimni o‘ng qo‘ltig‘ining ostidan o‘tkazib ikki uchini chap yelkasi ustiga yoki chap qo‘ltig‘ining ostidan o‘tkazib, o‘ng yelkasiga tashlab olgan holda namozni boshlash.
21.   Qiroatning bir qismini qiyomda bo‘lmagan holatda (ya’ni, rukuda) tamomlash.
22.   Nafl namozlarning birinchi rakatini ikkinchi rakatidan uzunroq o‘qish.
23.   Barcha namozlarning ikkinchi rakatida qiroatni birinchi rakatga nisbatan uzun qilish.
24.   Farz namozningbir rakatida bir surani ikki marta o‘qish.
25.   Keyingi rakatda avvalgi rakatda o‘qilgan sura yoki oyatdan oldinroqtsan sura yoki oyatni o‘qish.
26.   Ikki rakatda o‘qilgan zam suralarning orasini faqatgina bir sura bilan ajratish (masalan, birinchi rakatda Nasr surasini o‘qib, ikkinchi rakatda Ixlos surasini o‘qish).
27.   Xushbo‘y biror narsani qasddan hidlash.
28.   Kiyim yoki yelpig‘ich bilan bir-ikki marta yelpinish.
29.   Sajdada va sajdadan boshqa paytlarda qo‘l va oyoq barmoqlarini qibladan qaytarmoq.
30.   Rukuda ikki qo‘lni tizzalar ustiga qo‘ymaslik.
31.   Namozda esnash.
32.   Ko‘zlarni yumish.
33.   Osmonga qaramoq.
34. Kerishmoq.
35.   Oz bir harakat qilish (amali holil).
36.   Bit tutish va o‘ldirish.
37.   Og‘izni va burunni o‘rab olmoq,
38.   Sunnatga mos ravishda Qur’on o‘qishga to‘sqishi qiladigan biror erimaydigan narsani og‘izga solib olmo (eriydigan modda namozni buzadi).
39.   Salla o‘ramiga (peshonani tekkizmay) sajda qilit
40.   Jonli narsaning rasmi ustiga sajda qilish.
41.   Burunda hech qanday uzr bo‘lmay turib, faqatgsh peshona bilan sajda qilish.
42.   Yo‘l ustida namoz o‘qish.
43.   Hammomda namoz o‘qish (tashqariga chiqish imkon bo‘lmaganida karohat bekor bo‘lib, namoz o‘qish joizdir).
44.   Hojatxonada namoz o‘qish.
45.   Qabristonda namoz o‘qish.
46.   Egasining roziligisiz (boshqa kishining) yerida namoz o‘qish.
47.   Loy kabi iflos narsaga yaqin joyda namoz o‘qish.
48.   Tahorat tang qilib turgan paytda namoz o‘qish.
49.   Yel chiqishi tang qilib turgan holda namoz o‘qish.
50.   Vaqg chiqishidan yoki jamoatni qochirishdan qo‘rqma gan paytda, kiyimi va badanida namoz durust bo‘lishig to‘siq bo‘lmaydigan darajada najosat bilan namoz o‘qish.
51.   Yolvorish va Alloh huzurida o‘zini haqir tutishda boshqa niyatda dangasalik yoki kibr tufayli boshyalang jomakorda namoz o‘qish.
52.   Ko‘ngli tortib turgan taom dasturxonga tortil paytda namozni boshlash.
53.   Fikrni chalg‘ituvchi narsalar qarshisida namoz o‘qi!
54.   O’qiyotgan oyatlarini barmoq bilan sanash.
55.   Ruku va sajdada tasbehlarni barmoq bilan sanash.
56.   Imomning ko‘rinmaydigan darajada chuqur mehrobda namoz o‘qishi.
57.   Imomning yolg‘iz o‘zi jamoatdan yarim metrcha pa joyda turishi.
58.   Oldingi safda bo‘sh joy turib, orqa safda namoz
59.   Jonli narsalarning rasmi tushirilgan kiyimlari bilan namoz o‘qish.
60.   Namoz o‘qiyotgan kishining ro‘parasida, boshidan balaidda yo orqa tomonida jonli narsalarning rasmi bo‘lishi.
Faqat (yuqorida sanab o‘tilgan hollarda) rasm kichik yoki boshi kesilgan yoki jonsiz narsalarning rasmi bo‘lsa, makruh emas.
61.   Namozxonning ro‘parasida ichida olovi bor tandir yoki qo‘raga o‘xshash narsaning bo‘lishi.
62.   Namozxonning ro‘parasida ichida olovi cho‘g‘ bo‘lgan o‘choqbo‘lishi (chunki bunday hollarda namoz o‘qiyotgan shaxs majusiylarga o‘xshab qoladi).
63.   Namoz o‘qiyottan kishining ro‘parasida uxlayotgap kishi bo‘lishi.

Izoh: Namoz o‘qiyotgan kishini uyaltiradigan, uni bezovta qshyudigan yoki uxlayotgailar bilan yuzma-yuz bo‘lib qoladigan holatlarda namoz o‘qish makruhdir. Agar bunday holatlarning yuz berish ehtimoli bo‘lmasa, uxlayotganlar qarshisida namoz o‘qishning zarari io‘q. Chunki hadisda Hazrati Oyishadan, roziyallohu anho, rivoyat qilinadi: "Qibla bilan namoz o‘qiladigan joylar orasida men uxlayotganimda Rasululloh, sollallohu alaihi va sallam, kenalari nafl namoz o‘qirdilar va vitr namoziga navbat kelganida meni ham uyg‘otar edilar, birgalikda vitr namozini ado qilar edik ".

64.   Namoz asnosida o‘ziga zararli bo‘lmagai tuproqni peshonasidan artib tashlash.
65.   Doimo bir surani belgilab olib, boshqalarini o‘qimaslik. (Faqat o‘zi eng yaxshi bilgan yoki Paygambarimiz, sollallohu alayhi va sallam, ko‘proq shu surani O’qiganlar, deya hurmat tariqasida o‘qish makruh emas).
66.   Oldidan biror kishining o‘tish ehtimoli bor joyda sitra qo‘ymasdan namoz o‘qish.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:35:03

Sitra qo‘yish

Oldidan inson kesib o‘tishi ehtimoli bor joyda na-Moz o‘qiydigan kishiga bir ziro’ (yarim metr) yoki yanada balandroq va kamida barmoq qalinligida sitra qo‘yish Mustahabdir. Sitraga yaqin turish, tik ro‘parasida emas, bir oz yonlama turish sunnatdir. Agar sitra uchun biror narsa toda olmasa, uzun bir to‘g‘ri chiziq chizadi. Hilol shaklida egri chiziq chizish mumkin, deganlar ham bor.

Qayd etilgan


Robiya  19 Aprel 2009, 10:35:24

Namoz o‘qiyotgan kishipiig oldidan o‘tuvchilar haqida

Xoh sitra qilsin, xoh qilmasin, namoz o‘qiyotga odam oldidan o‘tayotgan kishini to‘xtatishga harakat qilmasligi mustahabdir. Bosh, ko‘z, yoki qo‘l bilan ishor qilib ski tasbeh "Subhanolloh" aytib, o‘tuvchini qayta rishga ruxsat bor. Ham ishora qilish, ham tasbeh ayti makruhdir.

Erkak kishi qiroat qilayotib, ovozini biroz baland ko‘ta rpshi yoki ishora bilan o‘gayotganni qaytarishi mumkin, ayo kishi fitnaga sabab bo‘lishi bois ovozini ko‘tarmaydi. Ayo ishorat bilan yoki o‘ng qo‘l barmoqlarini chap qo‘l ustig urib, oldidan kesib o‘tayotganni to‘sishi mumkin.

Namoz o‘qiyotgan kishi namozni buzib oldidan o‘tayotga kishi bilan janjal qilishi mumkin emas.

Izoh: Orangizdan namoz o‘qistgan bir kishi hech knmga oldi dan o‘tishga ruxsat bsrmasin, o‘tmoqchi bo‘lganga qo‘lidan kel ganicha qarshilik qilsin, shunda ham o‘tmoqchi bo‘lsa, u bila shaxsan mujodala qilsin degan mazmundagi hadis namoz o‘qiyot gsm odam uchun namozga zid harakatlar hali muboh bo‘lgan Islomning dastlabki yilshriga tegishlidir. Keyinchalik buhu/s "Namozda kishining namozga oid bo‘lmagan harakatlar qilishiga imkon qoldirmaydigan darajada ko‘p ishlar mavjud dir"mazmunidagi hadis bilan nasx qilingan. Xulosa shuki, namoz o‘qiyotgan kishi oldidan o‘tmoqchi bo‘lgan kishiga, agar u yaqin masofada bo‘lsa, hech qanday ortiqcha harakatsiz, ishorat bilan to‘sqinlik qilishi joiz.

Qayd etilgan