...Исломни «севган кишиси» туфайли қабул қилган қизлар ҳам анчагина. Баъзи скспертлар бундайларни снги динга кирганлар қаторида юзлаб, ҳатто минглаб рсйхатга киритиб қссдилар. Аммо бундай статистика ҳар доим ҳам сринли бславермайди, чунки уларнинг ичида Исломни бслажак куёвнинг ота-боболари бир пайтлар сйлаб топган, сндиликда сса кср-ксрона риос қилиниб келаётган ҳар хил маъносиз расм-русумлардан иборат скан, деб тушунганлар ҳам бор...

Инсонист тараққий стмоқда. Инсонлар Исломга кириб келмоқда. Турли хил исломшунослар хулосаларини матбуотда чоп стиб, «неофитлик феномени»ни таҳлил қилишмоқда. Исломга снги кирганлар сса китоб ёзмоқдалар, интервьюлар бермоқдалар, жамоатларни ташкил қилмоқдалар. Интернет Ҳақиқатга ташналар ва уни топганлар билан тслиб тошган.

Одамларни калимаи шаҳодатни айтишга ундаётган сабабларни қидирган олимлар ва оддий қизиқувчилар ксплаб кишиларнинг тақдирларини срганиб чиқдилар. Улар мавжуд тенденяисларни кузатиб, шундай хулосага келдилар: Исломни қабул қилишда ташқи (мусулмонлар билан муносабатда бслиш орқали Ислом билан танишиш) ва ички (назарий билимлар орқали Ислом билан танишиш) омиллар роль сйнамоқда.

Аммо инсон Исломни қабул қилгандан сснг унда қандай сзгаришлар бслспти? Бу ҳақда фақат радикализм нуқтаи назаридан баҳо берилади — «снги намозхон»нинг диний жиҳатдан саводсизлиги ёки ақида масалаларида ортиқча тиришқоқлиги танқид қилинади. Бироқ иккинчи тоифа — Ислом сшигидан кириб, остонада туриб қолганлар ҳеч кимни қизиқтирмайди.

Айни пайтда, шундайлар борки, Исломни қабул қилгандан кейин уларнинг ҳаётида десрли ҳеч қандай сзгариш бслмаган. Хсш, нима учун? Чунки уларни мусулмонларга «айлантирган» калимаи шаҳодат оддий ссзлар йиғиндисилигича қолиб кетган. «Янги иймон тслқини» «дастлабки нуқтага» олиб келиши ҳам, Исломдан мутлақо бошқа томонга олиб кетиши ҳам мумкин.

                                         «"¦ баҳона дийдор ғанимат»

Исломни «севган кишиси» туфайли қабул қилган қизлар ҳам анчагина. Баъзи скспертлар бундайларни снги динга кирганлар қаторида юзлаб, ҳатто минглаб рсйхатга киритиб қссдилар. Аммо бундай статистика ҳар доим ҳам сринли бславермайди, чунки уларнинг ичида Исломни бслажак куёвнинг ота-боболари бир пайтлар сйлаб топган, сндиликда сса кср-ксрона риос қилиниб келаётган ҳар хил маъносиз расм-русумлардан иборат скан, деб тушунганлар ҳам бор.

Бундай келинлар оқкснгиллик билан «Бслажак сримни бир хурсанд қилай» деб сйлайдилар, бироқ бу ишни кспинча куёв бслмишнинг миллий урф-одатларига ёки анъаналаригагина қизиқиб қиладилар, холос. Уларнинг Исломни қабул қилиши куёвтсра билан масжидга скскурсисга бориб келиши билан скун топади («арабча (татарча, туркча ва ҳоказо) никоҳ шунақа бслар скан»). Айтилган калимаи шаҳодат шу куниёқ ёддан кстарилиб кетади.

Бу аёлларнинг ҳаётида уларнинг оилавий аҳволидан бошқа ҳеч қандай сзгариш юз бермайди. Аамоз сқиш ёки ҳижоб кийиш ҳақидаги гаплар уларни ғостда ҳайрон қолдиради, чунки ср — «ҳақиқий мусулмон» тимсоли — сзи намоз сқимайди, ҳижобни сса срта асрларда қолиб кетган хурофот деб ҳисоблайди. Агар бундай гапларни хотин бошласа, ср ҳар доим ҳам хурсанд бславермайди, чунки одатда у фақат сзига қулай нарсаларнигина диний ҳақиқат деб тушунтиради.

Масалан, намоз сқимайдиган мусулмонлар нима учун Исломнинг барча қонун-қоидаларига риос қилишни бошлашга шошилмаса ҳам бславеришини рафиқаларига жуда осон тушунтирадилар. Улар калимаи шаҳодатнинг сзи «жаннатга тушишга кифос» дейдилар, қандай сшасанг ҳам, нима қилсанг ҳам, муҳими — сен мусулмонсан, деб уқтирадилар. Зеро, Аллоҳ Таоло Қуръони Каримда барча мсминлар жаннатда бсладилар, деб ваъда берган.

Шундай қилиб, улар бу дунёнинг лаззатларидан тотиб қолишни истаб, сзларини ва хотинчаларини намоз сқиш ва бошқа «зерикарли» урф-одатлардан «озод қиладилар». Ислом бу дунёдан ҳам лаззатланишни ман қилмаслиги ва ҳатто бунга тарғиб қилиши ҳақида жиддий назарисларни илгари сурадилар. Ибодат кейинроқ, қариганда, «Аллоҳ насиб қилган куни» қилинади"¦

Бундай «назарис»лар асли ботил бир тушунчага — бизнинг намозларимиз Аллоҳ таолога керак, деган жоҳил дунёқарашга асосланади. Аслида сса, Аллоҳга ҳам, унга ибодат қилишга ҳам биз муҳтожмиз. Биз Исломни қабул қилган сканмиз, мавҳум бир коняепяисни смас, балки муайсн мажбурист ва масъулистни зиммамизга олганмиз, чунки сз иймонимиз ва феъл-атворимизни сайқаллашга муҳтож бслганмиз.

Ҳеч ким бизга Ларвардигоримизнинг иродасидан бошқа ҳеч қандай кафолат бера олмайди, ва агар Аллоҳ таоло бизнинг мусулмон бслишимизни ирода қилган бслса, худди шу каби бизни бу неъматдан маҳрум қилиб қсйишга ҳам қодирдир. Мусулмонлар ичида «қандай амал қилсак ҳам, жаннатга тушишимиз ҳақида ваъда берилган» (мусулмон бслганимизнинг сзи кифос) деган гапларни сшитганимиз ҳамон юқоридаги фикрларни сслатиб қсйишимиз керак.

                                    «Менга сргатиб қсйишсин»

Янги иймон келтирганлар орасида исломий жамоатдан вақтинча ажралиб қолганлар ҳам бор. Уларнинг маълум қисми ҳар қанча қийинчиликларга қарамай, керакли билим ва ксникмаларни мустақил сзлаштириб олишга уринса, баъзилари тсхтаб қолиб, «сзгаришлар» юз беришини кутади.

Бироқ бу кутиш узоққа чсзилиб кетади. Ислом ҳақида олинган дастлабки маълумотлар ичида шундай бир нуқта борки, у «снги»ларнинг кснглига чуқур срнашади. Бу — снгилар учун баъзи енгилликлар борлиги бслиб, уни ҳар ким сз қаричи билан слчаб олади. Масалан, қизлар рсмол срашни «бунга тайёр бслганларидан кейин» бошлашлари, намозни сса «тслиқ срганиб бслгандан кейин» сқий бошлаш мумкин, деган хатарли «тушунчалар» учраб туради.

Демак, шошилмаса ҳам бслар скан, деган хулоса келиб чиқади. Бундай шошилмасликка сса истаганча баҳона топилаверади. Бундай мусулмонлар Қуръон сқишни «бсш вақти ксп бслганлар» срганади, деб ҳисоблайдилар. «Мадрасага сса, - дейишади улар, - менга схшаб кеча-кундуз ишламайдиган, оила боқмайдиганлар боради. Масжидга сса намоз сқишни тслиқ биладиганлар боради, менга схшаганлар масжидга борса, ҳаммага масхара бслади».

Агар бундай снги мусулмонларга намоз сқишни китоблардан ёки интернет сайтлардан срганинг, десангиз, у ерда намоз қоидалари жуда мураккаб, тушунарсиз ёзилганлигини, сқиб ҳеч нарса тушунишмаганини айтишади. Аамоз ҳақидаги брошюралар улар учун смас, «анча срганиб қолганлар учун» ёзилган смиш. Ҳа, хуллас, аудиокассеталарни ксриб бслмайди, расмларни сса сшитиб бслмайди.

Аиҳост, тоқатингиз тоқ бслиб, укангиз ёки синглингизга намозни сзингиз сргатмоқчи бслсангиз, уларнинг шошилинч ишлари, муҳим учрашувлари, кутилмаган сабаблари ва тасодифий шароитлари чиқиб қолаверади. Ҳар сафар намоз срганиш дарслари ҳақида гап кетса, бундай дарс салкам медитаяис ҳолатида стиши кераклигини, унга сса жиддий тайёргарлик ксриш кераклигини айтиб, «уриб енгишади».

Бироқ, снги мусулмонлар намоз сқишни истамас скан-да, деган фикрга борманг. Уларнинг намоз сқиш истагини қсрқув босиб туради. Уларнинг фикрича, намоз сқишни бошлагач, снди орқага йсқ йсқ, снди ортиқча талабчанлик нафсни ғостда оғир аҳволга солиб қссди.

Уларнинг фикри тсғри — намоз сқишни бошлагач, снди уни қолдириш мумкин смас. Бироқ, улар сзларининг мутлақо мантиқсиз йсл тутаётганларини сйлаб ҳам ксрмайдилар — демак, намозни бутунлай сқимасликдан ксра уни қолдириш оғирроқ гуноҳ скан-да!!! Уларнинг фикрича, намозхон кишининг иймони мукаммал бслади, уларнинг қалби сса ҳали Аллоҳ таолога юзланиш учун етарли даражада тоза смас смиш.

Бундай бир ёқлама фикрларнинг пайдо бслишига бир неча сабаблар бор. Аввало, мусулмонлар ҳаддан ташқари идеаллаштириб юборилади, снги иймон келтирганларнинг дастлабки, ҳасжонли таассуротлари бу жараённи снада кучайтиради. Шунингдек, биродарларимиз умматнинг фазилатларини тилларидан бол томиб тавсифласалар-да, муаммолар ва камчиликларни тилга олмайдилар. ироқ, олий ҳакам — вақт стиши билан, мусулмонлар объектив реалликни — воқеъликни қабул қилишга срганиб борадилар.

Бу ерда снг муҳими шуки, снги биродарларимиз ғараз ёки ғурур, кибрдан холи бслган ҳақиқий, холис муносабатимизни сезишсин, қийинчиликлардан қсрқишмасин. Улар иймоннинг бир марта берилган ва мангуга қотиб қолган сътиқод унсури смаслигини тушуниб етишсин, унинг кучайиб ва заифлашиб туришини билишсин, буни тан олмаслик — ҳаётни тушунмаслик, сз нафсини ва аҳлоқини сарҳисоб қилмасликдир.

Кспчилик снги иймон келтирганлар сзларининг Исломга кириб келганликларидан обдон қувониб, тсйишгач, қандайдир вакуумга тушиб қоладилар. А­нди ҳамма уларга аввалгидек ҳавас билан боқмайди, келажак ҳам аввалгидек беғубор ва ёруғ бслиб ксринмайди. Биродарлар ҳам уларнинг назарида аввалгидек бекаму-ксст инсонлар смасдек, ваҳоланки сзлари «ҳамма нарсани тсғри адо стиб келмоқдалар».

Исломни қабул қилгач, ҳаётимиз мутлақо осуда, бахтиёр бслиб қолади, деган умид ҳам биро сснгандек. Турли муаммолар, қийинчиликлар пайдо бслиб, негадир тсғри дуолар сқилаётган, ҳалол колбасалар ейилаётган ва рсмоллар тсғри сралган бслса ҳам, улар ҳал бслиб қолмаспти. Янги мусулмоннинг ҳали куртак ёзиб улгурмаган новдаларига «стник» мусулмонлар томонидан ҳам, сски улфатлар томонидан ҳам тошлар отила бошлайди.

Бу даврни, бу босқични ҳар бир «снги» мусулмон сзича босиб стади. Бу пайтда сски одатлар ва снги муҳитнинг таъсири жуда кучли бслади. Айнан шу нуқтада ҳар бир мусулмон дсппини бошдан олиб қсйиб, фикр юритгиси келиб қолади. Унинг кейинги қадами қайси таснч нуқтасини танлашига боғлиқ бслади.

Шу ерда Исломни қабул қилиш ҳеч қачон инсоннинг шахсий ҳатти-ҳаракатлари натижаси бслмаслигини сслатиб стиш жоиз. Худди шунингдек, тсғри қарор қабул қилиш ҳам ақл-тафаккурнинг маҳсули бслмай, балки Аллоҳ таолонинг иродаси ва тавфиқи туфайли содир бслади. Бинобарин, мусулмон киши бир масалада иккиланиб қолса, шубҳага тушса, тсғри ечим топа олмай сйланиб қолса, биринчи навбатда сзининг Ҳолиқига мурожаат қилиши лозим.

Бироқ баъзи снги мусулмонлар бу қадамни катта қийинчиликлар свазига босадилар. Ўқилмаган ҳар бир намоз мусулмоннинг виждонига оғир юк бслиб тушаверади, бу юкни кстариб юриш машаққати кундан-кунга кучайиб бораверади.
Аамозни тавбадан кейинга кечиктирар скан (гсё бу тавба қачондир, сз-сзидан келиб қоладигандек), мусулмоннинг қалбидаги безовталик зсрайиб бораверади, снди у сзини бироз бслса-да чалғитиш учун ҳали ишга муккасидан кетса, ҳали иймонга путур етказувчи шайтоний хаёлларга кетиб қолаверади.

Анчагина билимга сга бслиб қолган бундай мусулмонлар шахсан сзининг мисолида намозни қазо қилишга ҳужжат қидиришга тушиб қолиши мумкин. У снди Ислом уламоларининг китобларидан «хатолар», «ноаниқликлар» топади, ҳатто уларни тузатишга чиранади, хуллас сзининг А обби олдидаги қарзларини оқлашга беҳуда уринаверади"¦

Аиҳост, сзини «бошқаларнинг саводсиз сканлигига» ишонтириш ва сзининг «алоҳида мақсад сари» кетаётганлигига ишонч ҳосил қилиш учун ҳадеб баҳслашаверишга срганади. Бу «алоҳида мақсад» сса намоз ёки рсза каби «диндаги баъзи расмистчиликлар»ни иккинчи ва ундан пастроқ даражага тушириб юборади"¦ (Аллоҳ асрасин!) У қанчалик чуқурлашиб борган сари, намознинг «ҳеч қаёққа кетмаслиги»га ишончи комил бслса ҳам, бу йслдан қайтиш шунчалик мавҳумлашиб бораверади.

Ваҳоланки, Аллоҳ таоло унга ҳар куни, ҳар дақиқада унга тавба имконистини, истиғфор имконистини, Исломга амал қилиш имконистини бериб турибди. Тсғри, у сз динида қоим турган, намозларни адо стиб келаётган мусулмонларни ксриб қолганда қалбининг бир чеккасида ғариб юрган устнинг қолдиқлари бош кстариб қолади. Бироқ у ҳамон шайтоннинг йсриғида"¦

Аммо, сртами-кечми, бир кун келиб у икки йслдан бирини танлашга мажбур бслади. Умид қиламизки, у адашган йслида давом стиб, залолат ботқоғига ғарқ бслмай, гуноҳини англаб, тавба қилиши, афсус-надоматга тсла аччиқ ксз ёшлари билан жойнамозини ҳсл қилади, А оббининг раҳматига юз буради"¦
Умид қиламизки, у сзининг ожизлигини, Аллоҳ таолонинг буюклигини тан олади, тақдирнинг барча синовларидан А оббининг раҳмати ила ссон-омон стиб, Аллоҳнинг Сомадлигига, сзининг сса Унга муҳтожлигига иймон келтиради"¦   Manba