196.   "œAlp Er To’nga" marsiyasining bo’g’inlar tuzilishi va turoqlanish tartibini ko’rsating?- Har bir misra yetti bo’g’indan tuzilgan, turoqlar asosan 4+3 shaklida.

197.   "œTulku o’z iniga ursa, ujuz bo’lur". Keltirilgan misra xalq og’zaki ijodining qaysi janriga mansub va uning ma’nosi?- Maqol; Tulki o’z uyasiga qarab ulisa qo’tir bo’ladi.

198.   "œDevon"da keltirilgan "œDushmanga (qarshi)qurol hozirlagan kishi qulun (toy)bo’ladi, qurol hozirlashni unutgan kishi asir bo’ladi"degan mazmundagi maqolni toping?- Tulum anutsa,qulun bo’lur, Tulum unutsa, bolun bo’lur.

199.   Qul savi qalmas,
Qag’il bag’i yazilmas.
Maqolning ma’nosini ayting?- Keksalar so’zi, nasihati bekor ketmaydi.
   Tolning ho’l novdasining bog’i yozilmaydi

200.   Ma’nosi keltirilgan ushbu maqol "œDevon"da aynan qanday keltiriladi? "œZamon o’tar, kishi to’ymas, inson bolasi mangu qolmas"?- "œO’d kechar kishi to’ymas, yalinguq o’g’li mangu qalmas".

201.   "œSuv ichirmasga sut ber", "œKo’b sukutga qush qo’nar, Qo’rqlik kishiga so’z kelar ,""Yig’ach uchina el tegir,Qo’rqlig kishiga so’z kelir"kabi maqollarning ma’nolarini ayting?- Suv ichirmaydigan odamga sut ber.  Shoxi ko’p, shoxlari uralib ketgan daraxtga qush qo’nadi, yaxshi kishiga so’z (maqtov)keladi.

202.   Berilgan barcha maqollarning ma’nolarini izoxlang. 
1.   Tuzin birla urush, o’tun birla ustarma.
2.   Erik Erni yag’lig’, ermagu bashi qanlig’.
3.   Tag’ig’ uqruqin egmas, tengizni qayg’iqin bukmas.
4.   Emgak ekinda qolmas.
5.   Kengashlik bilik o’zlashur, Kengashsiz bilik o’prashur.
6.   Sabanda sandrish bo’lsa, O’rtugunda irtash bo’lmas.
7.   O’kuz azaqi bo’lg’incha, bozag’u bashi bo’lsa yik.
8.   Ko’k ko’rdi keragi yazti.
9.   Achush aytur tubum altun, qamich ayur men qaydaman.
10.   Ag’ilda o’g’laq tug’sa, ariqda o’ti unar.
11.   Tavg’ach xanning to’rqusi telim, tenglamazib bichmas.
12.   Anuq o’tru tutsa, yo’qqa sanmas.
13.   Uma kelsa, qut kelar.
14.   Qaz kishi savi yo’rig’li bo’lmas? -

1.   Yuvosh odam bilan urush, Uyatsiz, yuzsiz odam bilan urushma.
2.   Tirishqoqning labi yog’liq, erinchoqning boshi qonlik.
3.   Tog’ arqon bilan egilmaydi, dengiz qayiq bilan bekilmaydi.
4.   Mehnat bo’sh ketmaydi.
5.   Maslahatli ish borgan sari yaxshilanib boradi, bemaslahat ish borgan sari buzilishga yuz tutadi.
6.   Yer xaydash vaqtida puxtalik bo’lsa, xirmonda anglashilmovchilik bo’lmaydi.
7.   Xo’kizning oyog’i bo’lguncha, buzoqni boshi bo’lgan yaxshiroq.
8.   Mehnat va mashaqqat ko’rdi-yu, o’tovini orqasiga yuklab oldi.
9.   Qozon aytur; Tubim oltin,  Cho’mich aytur: Men qaydaman.
10.   Molxonada buzoq tug’ilsa, ariqda o’ti chiqadi.
11.   (Qoraxitoy) xoqonining ipak gazmoli ko’p, lekin o’lchamay kesilmas.
12.   Mehmonga bor taom taqdim qilingach, ko’rmadim demaydi.
13.   Mehmon kelsa, qut kelar.
14.   Baxil odamning ovozasi chiqmaydi.
 
203.   Turk xoqonronligi qachon va qayerda yuzaga keldi hamda qachon ikkiga bo’lina boshladi?- YI asr Oltoyda; YII asr boshlarida ikkiga — Sharqiy va G’arbiy qismlarga ajraldi.

204.   Ikkinchi Turk xoqonligi qachon tashkil topadi va uning shuxrat topgan davri qaysi hukmdorligiga to’g’ri keladi?- YII asr oxirlarida; Qapag’on xoqon(691-716).

205.   Turk xoqonligining butunlay yo’qolib ketishiga sabab nima edi?- YII asr oxiri YIII asr boshlarida O’rta Osiyaga arablarning bostirib kelishi.

206.   Arablar Eronga xujum qila boshlaganlarida u yerda qaysi sulola hukm surardi va necha asrdan buyon?- Sosoniylar sulolasi; besh asrdan buyon.

207.   Qutayba ibn Muslim Hurosonga bostirib kelganda eng jiddiy qarshilikni qaysi shaxar axolisi ko’rsatdi va bu shaxar necha yil qamalda ushlandi?- Poykent; 10 yil qamalda.

208.   Arablar Bosqini davomida har bir movarounnahrlik jangchining boshi uchun 100 dirham mukofot belgilagan shaxsni ko’rsating?- Qutayba ibn Muslim.

209.   712-713 yillarda qaysi shaxarlar birgalikda arablarga qarshi kurashadilar?- So’g’d, Choch, Farg’ona.

210.   720-722 yillarda Qum qishlog’ida arablar bilan murosasiz kurash olib borgan qahramonning nomini ko’rsating?- Panjakent hokimi Divashtich.

211.   Xalifa al- Maxdi (775-785) davrida yuz bergan xalq qo’zg’olonining boshlig’i kim edi, uning shaxsiyati va fojiasi haqida gapiring?- Muqanna; Asli marvlik hunarmand bo’lib, hur fikrli kishi bo’lgan. 780 yilda arablarga qarshi kurashda yengilib, o’zini yonib turgan olovga tashlaydi.

212.   Islom ta’limotiga asos solgan musulmonlarning payg’ambari Muhammad ibn Abdullo asli qayerlik?- Quraysh qabilasining hoshimiylar xonadonidan.
213.   Islomning asosiy aqida va g’oyalari ifodalangan muqaddas Qur’on necha suradan iborat?- 114 suradan.

214.   Qur’ondagi 1-2-3-4-suralarning nomlarini keltiring?- 1-sura "œFotiha", 2-sura "œBaqara", 3-sura "œOl-i Imron", 4-sura "œNiso".

215.   Qur’on Muhammad payg’ambarga qachon nozil qilina boshlagan?-Ramazon oyining 27 kuni kechasida; Shuning uchun ham bu oy muqaddas, tuni esa laylat-ul-qadr, ya’ni qadr kechasi deyiladi.

216.   Qur’onda jamiyat intizomini saqlash uchun zarur bo’lgan ko’pgina yo’l-yo’riqlar qaysi surada keltiriladi?- "œXujurot" surasida.

217.   "œQur’onni o’zbekchaga o’girgan mashxur tarjimon kim va "œXujurot"surasida tilga olingan uch illatni qanday izoxlaydi"?- Alouddin Mansur; birinchisi-o’zgalar haqida yomon gumon qilish, ikkinchisi-josuslik, ayg’oqchilik qilish; uchinchisi-g’iybat.

218.   "œ"¦ Aql-hushi joyida bo’lgan biror inson boshqa bir insonni go’shtini yeyishni istamaydi. Endi agar o’sha inson o’zining birodari bo’lsa-chi, yana u o’lgan holda bo’lsa-chi! Uning go’shtini yeyish dunyodagi eng vaxshiy hayvon ham hazar qiladigan bir jinoyatdir". Qur’onda Olloh bu jinoyatdan ham ko’ra og’irroq jinoyat deb nimani aytadi?- G’iybatni.

219.   Islom adabiyotida Qur’on rivoyatlari va hikmatlari asosida ko’plab asarlar yaratgan allomalardan sanang?-Yusuf Xos Hojib, Ahmad Yugnakiy, Ahmad Yassaviy, Nosiruddin Rabg’uziy.

220."œTasavvuf" so’zining ma’nosini Abu Rayxon Beruniy qanday izoxlaydi?-"œFaylasuf" so’zidagi "œsuf"so’zi bilan bog’laydi. Suf so’zi arablarda jun va jundan to’qilgan matoni anglatadi. Sufiylar kiyimi dastlab jun chakmon yoki qo’y terisidan tikilgan po’stin bo’lgan.

221.   Ilmda tasavvuf tarixidagi necha bosqich ajratiladi, ular qaysilar?-Ikki bosqich: zohidlik va oriflik.

222.   Zohidlik bosqichiga xos xususiyatni ayting va uning vakillarini nomlang?-Olloh yo’lida toat-ibodat qilish va farzdir; Ibrohim Adham, Hasan Basriy, Abdulloh Muborak kabilar.

223.      Oriflik davri qachondan boshlanadi?-IX asr o’rtalaridan.

224.   Tasavvuf insonning ma’naviy kamolotga erishish yo’lidir. Bu yo’l necha qismdan iborat?- 4 qismdan:
1.   Shariat.
2.   Tariqat.
3.   Ma’rifat.
4.   Haqiqat.

225.   Shariat bosqichining o’ziga xos xususiyati nimada?- U ma’naviy komillikning ilk bosqichi hisoblanadi. Unda asosiy islomiy talab va qoidalar o’rganilgan. "œQur’on" va hadislardan axloqiy —falsafiy, ilohiy ko’rsatmalar mohiyati o’zlashtirilgan. Oddiy so’fiy zohid shu bosqichdan yuqoriga ko’tarila olmagan.

226.   Tasavvufda "œyo’l" ma’nosini anglatuvchi bosqich mohiyati qanday va unga kirgan odam qanday nomlangan, uning vazifalari nimalardan iborat?- Tariqat bosqichidir. Bu yo’lda inson ruhiy-axloqiy kamolot manzillarga yetishni maqsad qilib oladi. Odatda tariqat tasavvufning amaliy qismi hisoblanadi. Shu yo’lga kirgan odam solih deb ataladi. Bunda u o’z vazifalari, ustoz pirga ergashish qoidalari va bir qadar axloq-odob me’yorlari haqida ma’lumotlar oladi. Tariqat albatta ustoz (pir,murshid)bilan egallanadi. Bunda solih o’z ixtiyori, irodasini pir qo’liga beradi.

227.   Ma’rifat so’zining ma’nosi va uning talablari?- Arabcha "œarafa"so’zidan olingan, uning ma’nosi "œbilmoq" dir. Bunda darveshlik darajasiga yetish, barcha azob-uqubatlarga sabr-toqat qilish, pok hislatlarni izlash, Ollohni tanish, shariyat va tariqatning barcha shartlariga amal qilish, bu dunyo tashvishlaridan yuz o’girish, oxiratni afzal bilish, haqiqat sirlaridan ogoh bo’la borish ma’rifat talabidir.

228.   Ma’rifat bosqichiga erishgan zohid qanday hususiyatga ega bo’ladi?- Dunyoning hamma jismida, har bir voqea-hodisada Olloh irodasini, uning sifatlarini ko’ra oladi. Ammo bu hali o’zlashtirishning aql bilan bog’langan bosqichi. Ilohiy hislatlarni anglashga yolg’iz aqlning kuchi ojizlik qiladi.

229.   Tasavvufning eng oliy bosqichi qaysi va uning talablari?- Haqiqat. Unda ezgulik va yomonlikning mohiyatini to’la anglab yetish, har qanday ko’ngil istaklarini pinhon tutishning uddasidan chiqish, shariyat tariqat, ma’rifat talablarini to’liq bajarish talab qilinadi.

230.   Tasavvufning nazariy asoslarini yaratgan fozillar?- Muhammad G’azzoliy, Yusuf Hamadoniy.

231.   Turkiy adabiyotda tasavvuf ta’limoti qaysi adib asaridan boshlab ifodalana va rivojlana boshlagan?- Yusuf Xos Hojibning "œQutadg’u bilig" asaridan. Unda asar qahramonlari ma’naviy kamolot pillapoyalarini bosib o’tishda tasavvuf yo’lidan borishadi.

232.   O’zbek tasavvuf adabiyotining porloq quyoshi deb e’tirof etilgan adib, uning she’riyatidagi o’ziga xos ramziy suratlarni ko’rsating?- Ahmad Yassaviy; ishq, baqo, fano, zohid, obid, orif.

233.   Tasavvufda ishqning maskani bu?- Ko’ngil.

234.   Xalifa Xorun ar-Rashid (786-809)vafotidan so’ng kimlar o’rtasida taxt uchun kurash davom etadi?- Uning o’g’illari Ma’mun va Amin o’rtasida.

235.   Ma’mun qachon xalifa deb e’kon qilindi va unga bunda kimlar yordamlashdi?- 813 yilda; Mahalliy zodagonlar va Tohir ibn Husayn boshliq Xuroson va Movarounnahr mulkdorlari.

236.   Qachon va qaysi hukmron davrida Movarounnahr arab xalifaligi istibdodidan to’la qutuldi?- IX asr oxirlarida; Ismoil Somoniy davrida.

237.   Somoniylar davri yodgorliklaridan ko’zga ko’ringanlarini sanang?- Termizdagi hukmdor saroyi, Raboti Malik (X asr), Jarqo’rg’ondagi minora (1108-1109), Buxorodagi Arslonxon minorasi (Minorai Kalon 1127), Mag’oki Attoriy.

238.   "œBuxoro tarixi" asarining muallifi?- Abu Bakr Narshaxiy (959-yil vafot etgan).

239.   "œTarixi Yaminiy"asarining muallifi kim, qaysi tilda yozilgan, unda qanday tarixiy ma’lumotlar mavjud?- Abu Nasr Utbiy; arab tilida, unda Sabug tagin hamda Mahmud G’aznaviy hukmronligi davriga oid ko’plab tarixiy ma’lumotlar mavjud.

240.   "œZayn al-axbor"kitobining muallifi kim, qaysi davrda yaratilgan, uning ma’nosi?- Abu Said Gardiziy; g’aznaviylar davrida(fors-tojik tilida); "œXabarlar chiroyi".