Oyatning davomida bildirilishiga ko‘ra yoshi ulg‘ayib qolgan Zakariyo alayhissalom o‘g‘illik bo‘lish xushxabarini eshitib bir oz xayratlanadi:
«U: «Ey Robbim, ayolim tug‘mas bo‘lsa, o‘zim qarib-chirib qolgan bo‘lsam, qanday qilib mening o‘g‘lim bo‘lsin?!» - dedi» («Maryam»,8).
Shunda Alloh bu ishning O’zi uchun juda osonligini quyidagi tarzda ma’lum qildi:
«... Robbing aytdiki, bu Men uchun oson. Batahqiq, bundan oldin seni yaratdim. Holbuki, sen hech narsa emas eding» («Maryam», 9)
Hurmatli o‘quvchi, avvalgi sahifalarda ixlos bilan qilingan duo qabul bo‘lishini aytib o‘tgan edik. Alloh O’ziga qalban yuzlangan bandalarining iltijolarini javobsiz qoldirmasligini, ilojsiz ko‘ringan har bir narsa olamlar Robbisiga oson ekanligini ham aytgandik. Ko‘rib turganimizdek, farzandlik bo‘lishi imkonsiz ko‘ringan Zakariyo alayhissalomga ham Alloh o‘g‘il farzand ato etdi. Yaxyo alayhissalom o‘z duolarida: «Senga duo qilish-la badbaxt bo‘lmaganman», deb Allohning duolarni qabul qilishiga mustahkam ishonch bilan iltijo qilganlar. Natijasi hammamizga ma’lum. Xulosa qilish o‘zingizga havola.

YUNUS ALAYHISSALOM DUOLARI

Qur’onda Yunus alayhissalom haqida shunday deyilgan:
«Albatta, Yunus ham yuborilgan Payg‘ambarlardandir. O’shanda u to‘lgan kemaga qochdi. Bas, qur’a tashlashdi va u mag‘lublardan bo‘ldi. Bas, uni malomatga loyiq bo‘lgan holida nahang baliq yutdi» («Soffat», 139-142)
Yunus alayhissalom aholisi turli but va sanamlarga ibodat qiladigan qavmni Allohning diniga da’vat qilish uchun yuborilgan edi. Lekin ular ham boshqa qavm singari Payg‘ambarining nasihatlarini qabul qilmay, gunohda davom etdi. Yunus alayhissalom ularni Allohning azobi kelishidan ogohlantirdilar. Ammo gunohkor qavmga bu ta’sir qilmaydi. Ularning itoatsizligidan g‘azablangan Yunus alayhissalom u yerda qolishni munosib ko‘rmasdan shaharni tark etdilar. Yurib-yurib dengiz sohiliga yetib borgach, u yerda ketishga tayyor turgan kemani ko‘radilar. Uning egasi Yunus alayhissalomni o‘zlari bilan olib ketishga rozi bo‘ladi. Kema dengizga chiqqach kuchli dovul boshlanib, g‘arq bo‘lish xavfi tug‘iladi. Kemadagilarning barchasi sarosimaga tushib qoladi. O’zaro maslahatlashib, bu hodisa kemada gunohkor odam borligi uchun ro‘y berdi degan fikrga kelishadi. Qur’a tashlashga va unga kimning ismi tushsa o‘shani dengizga uloqtirishga kelishadilar. Qur’aga Yunus alayhissalom ismlari tushadi. Kemadagilar u zotni dengizga tashlaydilar. Allohning amri bilan u zotni katta baliq yutib, qornida saqlab yuradi. Yunus alayhissalom bu voqealar qilgan xatolari tufayli bo‘lganini anglab iltijo qiladilar:
«Sendan o‘zga Iloh yo‘q, Sen poksan, albatta, men zolimlardan bo‘ldim» («Anbiyo», 87).

Alloh taolo Yunus alayhissalomning iltijosini qabul qiladi:
«Bas, Biz uning (duosini) ijobat qildik. Unga g‘amdan najot berdik. Mo‘minlarga shunday najot berurmiz» dedilar («Anbiyo», 88).
Yunus alayhissalom qissasi gunoh ish bandaning Allohga duo qilishidan to‘smasligi kerakligiga yaqqol dalil bo‘la oladi. Alloh O’zining iznisiz shaharni tark etgan Payg‘ambarini mag‘firat qildi va unga buyuk mukofot tarzida qavmini hidoyatga boshladi.
«Bas, Biz uni bemori holida maydonga otdik. Va uning ustiga qovoq daraxtini o‘stirib qo‘ydik. Va uni yuz ming yoki undan ko‘proqqa Payg‘ambar qilib yubordik» («Soffat», 145-147).
«Agar u ko‘p tasbih aytguvchilardan bo‘lmaganida edi, uning qornida qayta tiriltiradigan kungacha qolib ketar edi» («Soffat», 143-144).

IYSO ALAYHISSALOM DUOLARI

Qur’onda Iyso alayhissalom haqida shunday deyilgan:
«...Uning ismi Masiyh Iyso ibn Maryam, bu dunyoyu oxiratda obro‘li va yaqin bandalardandir» («Oli Imron», 45).
Havoriylar, ya’ni Iyso alayhissalomning yordamchilari, din uchun butunlay ajralib chiqqan odamlar Iyso alayhissalomdan Allohga duo qilib, osmondan dasturxon tushirishini so‘rashgan. Bu voqea Qur’onda shunday bayon qilingan:
«Havoriylar: «Ey Iyso ibn Maryam, sening Robbing bizga osmondan tuzatilgan dasturxon tushira olurmi?» deganlarida, u : «Agar mo‘min bo‘lsalaringiz, Allohga taqvo qilinglar», deganini esla». («Moida», 112)
Kelasi oyatda havoriylarning Payg‘ambarlaridan Allohga duo qilib dasturxon tushirishini so‘rashlarining asl maqsadi bayon qilingan:
«Ular: «Undan yemoqni, qalblarimizni taskin topmog‘ini, bizga rost gapirganingni bilmoqni va bunga guvoh bo‘lmoqni istarmiz», dedilar» («Moida», 113).

Havoriylarning bu xohishlari ortida Allohning mo‘‘jizasini o‘z ko‘zlari bilan ko‘rish istagi bor edi. Shunda Iyso alayhissalom Allohning sifatlarini tilga olib duo qiladilar:
«Robbimiz, Bizga osmondan yasatilgan dasturxon tushirgin, u avvalimizgayu oxirimizga bayram bo‘lib qolsin. Sendan mo‘‘jiza bo‘lib qolsin. Va bizga rizq bergin, zotan O’zing eng yaxshi rizq berguvchisan» («Moida», 114).
Alloh taolo Iyso alayhissalomning duosini ijobat etganini bildirish bilan birga shunday dedi:
«...Men, albatta, uni sizlarga tushirguvchiman. Bas, bundan keyin sizlardan kim kufr keltirsa, uni olamlarda hech kimni azoblamagan azob ila azoblagayman» («Moida», 115).
Iyso alayhissalomning navbatdagi duolari quyidagicha:
«Agar ularni azoblasang, ular sening ojiz bandalaring. Agar ularni mag‘firat qilsang, albatta, Sen O’zing qudrat, hikmat egasidirsan» («Moida» 118).
Bu duo Iyso alayhissalom tilidan Alloh bilan quyidagi suhbatlashuvdan so‘ng qilingan bo‘lib, Qur’onda shunday xabar berilgan:
«Alloh: «Ey, Iyso ibn Maryam, sen odamlarga, Allohni qo‘yib, men iva onamni iloh qilib olinglar, dedingmi?»-deganini, u esa: «Ey pok Parvardigoro, men haqqim yo‘q narsani ayta olmayman-ku. Agar aytgan bo‘lganimda, batahqiq, Sen uni bilar eding. Sen mening dilimdagini bilasan, men Sendagi hech narsani bilmasman. Albatta, Sening O’zing g‘ayblarni eng yaxshi bilguvchi Zotsan», deganini esla. Men ularga O’zing menga amr qilgan narsa «Allohga, mening Robbim va sizning Robbingizga ibodat qiling»dan boshqani aytganim yo‘q. Meni O’zingga olganingdan so‘ng, Sening o‘zing ularga kuzatuvchi bo‘lding. Zotan, Sen har bir narsaga guvohsan» («Moida», 116-117).

MUHAMMAD ALAYHISSALOM DUOLARI

Qur’onda «Va albatta, Sen ulkan xulqdasan» («Qalam», 4) deb vasf qilingan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam kechaning bir qismini duo, zikr va ibodat bilan o‘tkazar edilar. Bir oyatda bu haqda shunday deyilgan:
«Albatta, Robbing sening kechaning uchdan biridan ozrog‘ini, yo yarmini, yo uchdan birini qoim bo‘lib o‘tkazayotganingizni va sen bilan birga bo‘lganlardan ham bir toifa (shundoq qilayotganlarini) biladir» («Muzzammil», 20)
Alloh Qur’onning ba’zi oyatlarida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga qanday duo qilish kerakligini o‘rgatgan bo‘lib, ular quyidagilardir:
«Sen «Ey barcha mulkning egasi Robbim! Xohlagan kishingga mulk berursan va xohlagan kishingdan mulkni tortib olursan. Xohlagan kishingni aziz qilursan, xohlagan kishingni xor qilursan. Barcha yaxshilik Sening qo‘lingda. Albatta, Sen har bir narsaga qodirsan. Kechani kunduzga kiritursan va kunduzni kechaga kiritursan, o‘likdan tirikni chiqarursan va tirikdan o‘likni chiqarursan hamda xohlagan kishingga behisob rizq berursan», deb ayt» («Oli Imron», 26-27).

«Menga Allohning O’zi yetarli. Undan o‘zga ibodatga sazovor Zot yo‘q. Unga tavakkal qildim. U ulug‘ arshning Robbisidir»,-degin» («Tavba»,129).
«Sen: «Ey Robbim, Sendan shaytonlarning vasvasasidan panoh so‘rayman! Ey Robbim, Sendan ularning menga hozir bo‘lishlaridan panoh so‘rayman» , deb ayt» («Mu’minun», 97-98).
«Sen: «Ey Robbim, mag‘firat qil, rahim qil. O’zing rahim qilguvchilarning yaxshisisan», deb ayt» («Mu’minun», 118).
«Robbim, ular meni kichiklikda tarbiya qilganlaridek, ularga rahim qilgin» deb ayt» («Isro», 24).
«Ey Robbim, meni kiradigan joyimga sodiqlik ila kiritib, chiqadigan joyimga sodiqlik bilan chiqargin va menga O’z huzuringdan yordam beruvchi quvvat ato et», degin («Isro», 80).

MUNDARIJA

Qur’onga ko‘ra duo
Qur’onda duo qanday anglatilgan
Baland bo‘lmagan ovoz, tanho va qalban duo qilish
Allohning borligini his etgan holda duo qilish
Qo‘rquv va umid bilan duo qilish
Allohning sifatlarini yodga olib duo qilish
Duoda qolipga tushgan, takrorlanadigan so‘zlarni aytmaslik
Duoda shoshmaslik
Duoning mavzusi faqat dunyo ne’matlari emas
Duo faqat o‘zi uchun emas, umumiy bo‘lishi lozim
Duoning makoni va zamoni
Duo qabul bo‘lmasligidan xafa bo‘lmaslik
Iborali duo va fe’liy duo
Allohdan boshqasiga duo qilinmaydi
Johillarning duo haqidagi tushunchasi
Qur’onda payg‘ambarlar duolari
Nuh alayhissalomning duolari
Ibrohim alayhissalomning duolari
Lut alayhissalomning duolari
Yusuf alayhissalom duosi
Shuayb alayhissalomning duolari
Ayyub alayhissalomning duolari
Muso alayhissalomning duolari
Sulaymon alayhissalomning duolari
Zakariyo alayhissalomning duolari
Yunus alayhissalom duolari
Iyso alayhissalom duolari
Muhammad alayhissalom duolari

Qur'oni karimga ko'ra duo



Muallif: Horun Yahyo
Hajmi: 308 Kb
Fayl tipi: pdf, zip
Saqlab olish
Online o'qish