Borliqning va koinotning sohibi, butun mavjudotlarni yaratgan va koinotni g‘oyatda uyg‘un bir nizomga bo‘yso‘ndirgan, insonga ko‘rish, eshitish, gapirish va hidlash hislarini, idrok, aql, fikr kabi behisob ne’matlarni bergan Haq subhanahu va taolo yana bandasining foydasi va sihati, botinidagi nurning muhofazasi uchun ichkilikni harom qilgan.

Biz avvalo shuni yaxshi bilishimiz kerakki, ichkilikning moddiy zararlari u qadar muhim emas. Asl falokat, aslida yaxshini yomondan, oqni qoradan, haqni botildan farqlaydigan nurni, ma’naviy aqlni yo‘qotishdir. Ichuvchi chin bilan yolg‘onni farqlay olmaydigan darajaga kelsa, yaxshi bilan yomonni, oq bilan qorani ajratolmasa, uni qanday qilib inson deb bo‘ladi? Asl fojeiy falokat - insonlik martabasidan hayvonlik martabasiga tushishda, nursizlikdadir. Zero, mana shu nur tufayli inson Allohni taniydi va Unga itoat qiladi. U nur so‘nsa, yoki qoraysa, ko‘z hayvon ko‘zidek bo‘lib qoladi, ya’ni inson ko‘rar ko‘zidan emas, qalb ko‘zidan mahrum bo‘lib qoladi...

ICHKILIKNING ZARARLARI

1.   Ichkilik ichgandan iymon nuri olinadi;
2.   Alloh taoloning la’natiga mubtalo bo‘ladi;
3.   Ichkilik g‘am va musibatlarni jalb qiladi, rizqni kamaytiradi. Ichuvchining qiyofasi, siymosi o‘zgaradi, go‘yo bir hayvon holiga keladi;
4.    Faqat osiylargiia sharob ichadilar. Ular Alloh va rasuliga, oxirat kuniga ishonmaydilar;
5.    Ichkilik insonni qotillik, zino va shu kabi har turli gunohlarga yetaklaydi;
6.    Qiyomat kunida jahannam xalqiga, ichkilik ichgan odobsiz ayollarning farjlaridan oqqan iflos yiringlar ichiriladi;
7.   Alloh taolo ichuvchilarga jannatni harom qilgan;
8.    Aroqxo‘r yuragi issiqlikdan yongan holda qayta tiriladi;
9.    Aroqxo‘rning azobi butga sig‘inganlarnikidek bo‘ladi;
10.    Alloh taolo ichkilik ichganning qirq kunlik ibodatini qabul qilmaydi;
11.    Ichuvchi haqirdir. Unga darra uriladi, salom berilmaydi;
12.    Alloh taoloning g‘azabiga duchor bo‘ladilar. Shu holda o‘lsalar Alloh taoloning savobi va rahmatidan mahrum qoladilar;
13.    Mast holda o‘lsa, qabr azobini ko‘radi va qabrida qon va yiring bilan azoblanadi. Butun yaxshiliklardan mahrum, dunyosi qo‘lidan olingan kishidek bo‘lib qoladi;
14. Mast odam o‘z halokatini o‘z ko‘li bilan tayyorlaydi.
Har qanday ichkilik haromdir. Hech bir ichkilik yoki uni qo‘shib tayyorlangan dori bilan davolanish joiz emas, haromdir. Shunga alohida e’tibor berish kerakki, ichkilikdan boshqa najosatlar bilan davolanish mumkin va hatto joiz hamdir, ammo ichkilik bilan davolinishga yo‘l yo‘q.

KIMKI ICHKILIK ICHSA, ALLOH UNING IYMONINI OLADI

Abu Hurayra(r.a) Payg‘ambarimiz(s.a.v)dan bunday rivoyat qilgan: «Har kim zino qilsa yoki sharob ichsa, odamning boshidan ko‘ylagini yechgandek, Alloh ham undan iymonini chiqaradi».

Bu yerda iymonning chiqarilishiga bir necha ma’no berilgan. Ba’zilar: «Iymonning nuri ketadi», deydilar. Ma’lumki, nur deb yorug‘likka, oydinlikka, quyoshga, oyga, elektrga aytiladi. Elektr lampalarga tok uzatish to‘xtatilganda, qanday qorong‘ilik vujudga kelsa, iymon ham nuri ketgach, xuddi shunday bo‘lib, ortiq haq bilan botilni ajratib bo‘lmaydi. Qorong‘ilikda qora bilan oqni farqlash mumkin bo‘lmaganidek, iymon ham shu holga keladi. Shunchaki nomiga bir iymon qoladiki, qay tarafga tortsang, ketaveradi. Boshqa bir ma’noga ko‘ra iymon insondan chiqarilib, boshi ustida bir soyadek turadi. Bu hollar o‘tgandan keyin qaytadan joyiga tushadi, boshqa rivoyatlarga ko‘ra, tavba qilsa, tavbasi qabul bo‘ladi.

Tabaroniyning rivoyatida «Allohga va oxirat kuniga iymon keltirgan odam sharob ichmasin va sharob ichiladigan dasturxonga o‘tirmasin» deyiladi. Har qanday kayf beradigan ichimlik - sharob hukmidadir. Shunday ekan, har qanday ichkilik ichiladigan joylarda o‘tirgan ichmaydigan kishi ham ichganlar kabi gunohga duchor bo‘ladi.

ICHKILIK BARCHA YOMONLIKLARNING ASOSI

Habbob bin Arat(r.a) Rasululloh(s.a.v)dan bunday naql etadi: «Ichkilik ichishdan saqlaning. Chunki ichkilikning yomonligi boshqa yomonliklarga manba bo‘ladi. Xuddi tokning boshqa daraxtlar ustiga chirmashib chiqib, egallab olganidek».

Ha, butun gunohlarning undan chiqishiga dalil shuki, avvalo namoz o‘qiy olmaydi, ro‘za tuta olmaydi, har xil fisqu fujurga sabab bo‘ladi, bu esa gunohlarning xuddi tok shoxlarining ko‘payib ketganiga o‘xshaydi.

Abdulloh bin Umar Rasuli Akram(s.a.v)dan naql etadiki: «Kayf beruvchi har qanday narsa sharob hisoblanadi va uning har qanday turi haromdir. Har kim dunyoda davomli holda sharob ichib o‘lsa, oxirat sharoblaridan icha olmaydi». Oxirat sharoblari esa mast qilmaydi, kayf bermaydi, insonga ilohiy huzar-halovat bag‘ishlaydi.

Uch kimsa jannatga kirmaydi: doimiy sharob ichib yurganlar, sehrga ishonganlar, silai rahm qilmaganlar. Yana uch kimsa ham jannatga kirmaydi: biri dayus, ikkinchisi o‘zlarini erkakka o‘xshatgan ayollar, uchinchisi doim sharob ichib yuradiganlar. Shu sababdan sharob ichishdan saqlaning, chunki u har qanday yomonliklarning manbaidir. Naql etishadiki, har qancha gunoh, yomon va iflos narsalarning hammasini yig‘ib, to‘plab, bir xonaga qamab, qulflab, qo‘yganlar. Ularni ochuvchi kalit esa mastlikdir. Sharob ichildimi, eshiklar ochilib, har turli yomonliklar osonlikcha sodir bo‘ladi, shuning uchun bundan iloji boricha saqlaning.

MAST BO’LIB O’LGAN YANA MAST BO’LIB TIRILADI

Sharob ichgan odamning qirq kecha va qirq kunduz namozi qabul bo‘lmaganidek, shoyadki, tavba qilsa, tavbasi qabul bo‘lar. Agar to‘rt marta aroq ichgan bo‘lsa, Alloh taolo unga jahannam xalqining yiringini ichiradi. Shu qirq kun ichida o‘lsa, kofir bo‘lib o‘ladi va dunyodan mast holda ketadi. Qabrida ham mast holda qoladi. Qiyomat kunida mast bo‘lib tiriladi va mast holda jahannamga olib ketilishi amr qilinadi.

Mastligi tufayli namozni bir marta tark etgan kishi dunyo va undagi hamma narsani qo‘ldan boy bergan odam kabidir. Shunday ekan, quyydagi besh holda ummati Muhammad uchun halokat bor:
1.      Bir-birini la’natlashda;
2.    Ichkilik ichishda;
3.    Ipakli kiyim kiyishda;
4.    Yomon ayol saklashda;
5.    Bir jinsdagi kishilarning o‘zaro shahvoniy munosabatlarida.

Ichkilikning falokatligi haqida qanchadan-qancha asar va qimmatli so‘zlar mavjud. Bularni yo o‘qimaymiz, yo o‘qisak ham, nafsimizga qul bo‘lganimizdan qulog‘imizga kirmaydi. Bugun barcha yurtlar shifobaxsh sharbat bilan to‘lib toshgan ham arzon, ham salomatlik uchun foydali, aqlni ham ketkizmaydi, aksincha, quvvat beradi. Lekin afsuslarki, irodasi zaif odamlar, aqldan mahrum qiladigan, ham sog‘liqqa zarar beradigan, ham ba’zan oqibati o‘lim bilan tugaydigan hodisalarga sabab bo‘ladigan ichkilikka mubtalo bo‘lganlar. Ichkilikni chiqarganlar muhaqqaq dinsiz va axloqsiz odamlardir. Islom kelgach, ichkilik ta’qiqlandi. Bu ta’qiq Madinai Munavvarada e’lon qilinganda, musulmonlarning hammasi uylaridagi ichkilikni ko‘chalarga olib chiqib to‘kdilar, shishalarini ham sindirganlar. Hatto Madinai Munavvara ko‘chalaridan sharoblar xuddi seldek oqqan ekan. Ana musulmonlik! Payg‘ambarning so‘ziga amal qilmoq ana shunday bo‘ladi. Hech taraddud etmay, payg‘ambar buyrug‘iga darxol itoat etib, saqlagan sharoblarini ham to‘kib, ham shishasini sindirganlar.

Alloh taolo jumlamizni sevmagan va ta’qiqlagan har qanday narsasidan muhofaza etsin va O’zi sevgan, rozi bo‘lgan bandalaridan qilsin.

DOIMIY RAVISHDA GUNOH QILISH QALBNI QORAYTIRADI

E’tiqodimiz bo‘yicha, ba’zi gunohlarni qilgan odam kofir bo‘lmasa ham qo‘rqish kerak bo‘lgan jihati shuki, ba’zi gunohlarni doimo qilib yurgan insonning qalbi qop-qora bo‘ladi. Kufr bilan iymonni tanlay olmaydigan bir holga keladi. Bu hol va vaziyat uni o‘zi bilmagan holda kufr tomon yetaklaydi. Unga «kofir» desang jahli chiqadi, janjallashadi, «kofir emasman», deydi.

«Shariat yo‘lida yurishga da’vat qilganning boshini yoraman», deb odobsizlik qilib, so‘ng yana masjidlarda «musulmonman» deb, qo‘lida tasbeh ushlagan bunday bechoralar o‘zlarini va boshqalarni qanchalik aldayaptilar...

Shariatni istamagan odamning kufrida hech ixtilof yo‘q. Ammo bugungi musulmon buni idrok etishdan ojiz, chunki diniy ma’lumotdan umuman mahrumdir.

Dunyoviy ilm bor. Uni bilmaganlarni johil deydilar. Yana din ilmi borki, buni bilmaganlarni ham ajhol - johillar deydilar. Diniy ilm orqali borliqning soxibi bo‘lgan Allohni tanimoq, Uning bizga bergan Islom dinini o‘rganmoq va amal qilmoq har bir mo‘minning burchi. Din ilmidan mahrum odamlarning dunyoda yashash tarzi hech qachon insonlikka mukammal ravishda uyg‘un va xayrli yashash tarzi bo‘la olmaydi. Fir’avnlar davridan to bugungi kungacha madaniyatning eng yuksak davridagi dinsizlarning hayotini olib qarasak, bu turmush tarzi chinakam insoniy, mo‘min odamning hayotiga sira o‘xshamaydi. Loaqal «yangi yil kechasi» deyilgan kechada qilingan gunohlarni bir o‘ylab ko‘raylik. Bu kechadagi ziyofatlar, isrofgarchilik, mast-alastlik, xushvaqtchilik xalqimizga qanday og‘ir yuk bo‘lmoqda. Holbuki, musulmonman degan inson bilishi kerakki, hazrati Payg‘ambarimiz(s.a.v) «Har qanday vaziyatda, koru holda yahudiy va nasroniylarga muxolifat eting», deb amr qilganlar. Yahudiy va nasroniy odat va an’analariga bu qadar sadoqat bizlarga yarasharmikin? Axir ular bizning odat va an’analarimizga sira ham esh bo‘lmaydilar-ku! Istang-istamang, har bir narsa o‘z asliga qaytadi...

ICHKILIK MO’MIN FAROSATINI O’TMASLASHTIRADI

Ibrat faqat basirat bilandir. Ya’ni, ma’naviy ko‘zimiz ham ochiq bo‘lishi kerak. Chunki bu nurni bizga Janobi Haq ehson etgan. Zohiriy narsalar oddiy ko‘z bilan ko‘rilsa, botiniy dunyo basirat bilan ko‘riladi, o‘qiladi, bilinadi. U xuddi sizning radiongiz, televizoringiz. Agar ishlamasa, uning nima keragi bor? Ma’naviyatdan bebahra ko‘ngil, ko‘z, akl va quloq xuddi ishlamaydigan soat yoki mashina, radio, televizor kabi - tashqi ko‘rinishi go‘zal, lekin eng zarur bo‘lgan ich qismi esa buzuq. Bu oqimning nomi «Nur»dir. (O’zbekchasiga yorug‘lik, oydinlik desa bo‘ladi). Bizning jon mashinamizni ishlatadigan nur - ruxdir. U bo‘lmasa inson ishga yaramaydigan, axlatga tashlangan bir mashina bo‘lagi kabi bo‘lib qoladi. Ba’zi birodarlarimiz bu ta’birdan xafa bo‘lib, bizga e’tiroz bildirishlari mumkin:

- Ishlashimizni ko‘r. Ovro‘poliklarni, dinsiz qavm va kommunistlarni ko‘rmayapsanmi? Jon jahdi bilan ishlayapti. Xo‘sh, sizningcha bular jonsiz odamga o‘xshaydimi?....

Aziz birodarim, - deyman men. - Vaqti-vaqti bilan tush ko‘rib tursang kerak. Tushni yotog‘ingda uxlayotgan jasading ko‘radimi yoki sening bir timsolingmi? Na eti, na suyagi bor. Bir onda har tarafga keza oladi. Ba’zan ko‘klarda uchadi, ba’zan dengizlarni oshadi. Asl ruh bir nurki, uning ta’rifiga tilimiz ojizdir. Shu nur tufayli inson insondir. U nurning pokligi va sofligi muhofaza etilgan taqdirdagina insonda juda buyuk va juda ko‘p ajoyibotlar ko‘rinar. Payg‘ambarlardan zoxir bo‘lgan mo‘‘jizalar aslida shu nurning g‘oyat tozaligidandir. Bu nur vujudimizda ikki taraflama ko‘rinadi. Birinchisi, ko‘rinadigan hayot - ko‘rish, yeb-ichish va eshitishni ta’minlaydi. Bu nur yo‘qolsa, xayot tugaydi. Nurning asl qismi ichki nurdir. Ikkalasini birlashishidan insonda kamoli insoniyat zohir bo‘ladi. Faqat bittasi bilan badan ishlaydi. Harqanday jonzotning ishlaganidek ishlaydi. Murodimiz bu emas. Biz bir mumtoz maxluqmiz, xayvonlar kabi g‘oya va natijasini bilmay ishlagani kelmaganmiz. Biz Xoliqimizga bandalik qilishimiz kerak. Bu bandalikni bajo keltirmoq uchun bu olamga kelganmiz. Asl vazifamiz bandalik. Buni unutib, hayvondek ishlab, tuproqqa ko‘milib yo‘q bo‘lish emas. Aks xolda bunday hayotga achinib, yig‘lash kerak. Zero, unday xayotda eng muxim narsa - insonlik yo‘qdir. Insondan boshqa maxluqlarning yashashidek xayot bor, xolos. «Balxum azall - balki ular xayvondan ham tubanroqdirlar» oyati jalilasida fosiq, kofirlarning past, eng tuban darajaga loyiq ekanliklariga ishora qilingan.

Ikkinchi nur ichki olamning nuridir. Insonni inson qilgan narsa ham shu. Buni tark etsak, ko‘zi bor, lekin ko‘rmaydigan, qulog‘i bor, eshitmaydigan, boshi bor, ammo o‘ylamaydigan holga kelamiz. Shuning uchun insonning ruhini kirlatgan va nurini qoraytirgan har narsa gunoh, haromdir. Ichkilik ham pgunday narsalardandir. Ichkilik insonning muvaqqat bir lahzalar aqlini ketkizishi va g‘am-anduhini unuttirishi mumkin. Mana shu gunoh va haromlar ruhimizni kirlaydi, nurimizni qoraytiradi. Shuning uchun ham u taqiqlangandir. Shuningdek, ichkilik ichmasa ham dunyoga mayl va muhabbatlari sababidan shu qadar mast bo‘lgan kimsalar borki, ta’riflariga til lol. Bundaylarning butun faoliyati, aqli, fikri, ishi-kuchi bu foniy dunyoga ega bo‘lish uchun ishlash va bundan mast bo‘lish. Bu ham ichkilik tufayli yuzaga keladigan mastlikdan kam emas. Bundaylarda Islom ko‘zda tutgan, istagan insoniylik topilmaydi. Shunga binoan aytamizki, insonni mast qiladigan har qanday narsa haromdir...

MASTLIKDA O’LGAN JOHILIYAT O’LIMI BILAN O’LADI

«Sharob xabois - butun yomonliklarning onasidir. Kimki uni ichsa, Alloh azza va jalla uning qirq kungacha namozini qabul qilmaydi. Agar hatto bir qultum bo‘lsa ham ichida ichkilik bilan o‘lsa, johiliyat o‘limi bilan o‘ladi».

Johiliyat o‘limi ya’ni (islomdan ilgarigi) - dinsizlik davridagi badbaxt insonlardek dinsiz o‘lgani uchun ham yuqoridagi hadisi sharif qayd etilgan. Johiliyat davrida dinsiz o‘lganlarning orasida pok va nomusli odamlar ham bo‘lgan bo‘lishi mumkin. Ammo insonning onasi, xolasi va ammasi bilan jinsiy munosabatda bo‘lishidek bir holatni biror dinda va biror millatda tasavvur qilish qiyin. Johiliyat davrida mastlik insonlarni shunday qabih holatlarga olib borardi. Shunga binoan mastlik mazammat qilingan va naqadar qabohat narsa ekanligi tashbeh asosida tunguntirilgan.

Boshqa bir hadisda:
«Zino qilgan kimsa iymondan chiqadi; o‘z xohishi bilan sharob ichgan odam ham iymondan chiqadi. Kim insonlarning molini olib, o‘g‘irlik va talonchilik qilsa, u ham iymondan chiqadi». «Man zano xaraja minal iymon» deyilar ekan, demak, iymoni bo‘lgan mo‘min va muvahhid bir kimsaning bu gunohlarni qilishga haqqi yo‘q. Gunoh qilishga tashabbus etgan odamdan esa, ustimizdan kuylak yechib olinganidek darhol iymon chiqadi. So‘ng ichkilik ichgan kimsa mushrikka o‘xshatilgan. Tomirlarida ichkilikdan bir zarra bo‘lgani holda o‘lsa, johiliyat o‘limi bilan o‘ladi. Shuningdek, ichkilikning zarari faqat nafsida qolmaydi. Balki ommaga tegadi. Ichkilik yakka holda ichilmaydi. Yonida cholg‘u va cholg‘uchilar bo‘lganidan bu gunohlarni qilgan fosiq va fojirlar - zilzilalarga, insonlarning siymosi, axloq va harakatlarining o‘zgarishiga, shuningdek, «qazf» deyilgan tuhmatga sabab bo‘ladi.