XAYRLI XOTIMA
(Shayx Umar Foruq Saydo al-Jazariydan)
Nafs orzu-istaklari cheksizdir. Nafs faqat o‘zini o‘ylaydi. Vaholanki, nafs uchun foydali tuyulgan narsa inson va jamiyat uchun zarar keltirishi mumkin. Zero, biz zararli, foydasiz narsalarini tark etishimiz lozim. Bu esa, faqat islomiyat orqali amalga oshadi. Faqat musulmon kishigina bu ishning uddasidan chiqishi mumkin. Allohga ishongan, ahli taqvo — obid kimsalar eplaydi buni. Darvoqe, buning uchun Allohga ishonch bilan birga kuchli ibodat ham kerak. Toat-ibodat, itoat qilish va mute’ bir qul bo‘lish sharti bajarilishi lozim. Shunda saodatga erishiladi...
Musulmon kishi Alloh taologa ishongani, Uni sevgani va Undan qo‘rqqani uchun nafsini jilovlaydi, Alloh taoloning amrlariga itoat etadi. Uning suyukli payg‘ambari Muhammadning, alayhissalom, ko‘rsatmalariga amal qiladi. Chunki u hayot faqat bu dunyodagi umrdan iborat emasligiga ishonadi. U o‘zini muhim va go‘zal bir hayot — OXIRAT kutayotganini aslo unutmaydi. O‘limdan, hisob-kitobdan keyin Alloh taolo mo‘minlarga, ahli taqvolarga go‘zal bir hayot baxsh etadi. Chin mo‘min o‘sha hayotga ishonadi va manzilga yorug’ yuz ila yetmoq uchun fidoyilik qiladi.
Nafsoniy orzu-istaklariga: "œTo‘xta!" deb buyruq beradi, ularni jilovlaydi.
Agar biz mo‘min bo‘laturib, nafsimizni jilovlay olmasak, demak, biz hali komil mo‘min va komil imon egasi emasmiz. Komil imonga ega bo‘lmaganimizdan nafsoniy orzu-havaslarni jilovlay olmayapmiz.
Inson gohida go‘zal bilan xunukni bir-biridan ajrata bilmay qoladi. Biz uchun go‘zal bo‘lgan narsa boshqa birov uchun xunukdir. Biz uchun foydali ko‘ringani boshqa birovga zararli bo‘lishi mumkin. Shunga qaramay: "œMenga foydali bo‘lsa bas, boshqa bilan ishim yo‘q", deyish katta xatodir. Bunday qaysarlikni tashlash, bu kabi xatolardan uzoq turish uchun komil musulmon bo‘lmoq lozim. Alloh taologa itoat etgan, Uning amrlariga bo‘ysungan, farmonlariga ergashgan banda bo‘lmoq kerak.
Alal-oqibat hamma gap TAQVOga kelib taqaladi. Ha, foyda ko‘rish uchun amal lozim!
Biz amal qilayotganimiz — namoz, ro‘za, haj kabi farzlar, ya’ni Alloh taoloning amrlari va Payg‘ambarimizning, alayhissalom, sunnatlari, zikrlar, avrodlar inson uchun, insonning ma’naviy kamoloti uchun, uning dardi uchun, nafsining tarbiyasi uchun bir dori, bir vosita o‘rnidadir...
Nifoq juda yomon, yuqumli, hatto halok etuvchi xastalikdir. Bunday tahlikali kasalliklardan saqlanishimiz uchun o‘zimizni bir kafolat ostiga olishimiz kerak. Bir shifoxonada, bir doktorning nazorati ostida bo‘lishimiz zarur.
Chunki dunyoda nafsning istak-xohishlarini qo‘zitadigan, nafsga xush yoqadigan narsalar ko‘p. Alloh taolo qaytargan, gunohga sabab bo‘luvchi narsalarni nafs har doim yaxshi ko‘radi. Nafsimizga hokim bo‘lish, unga g’olib kelish, uni tarbiya qilish uchun kuchli ruhga, go‘zal ma’naviyatga ega bo‘lishimiz kerak. Buning uchun esa hayotda toat-ibodatda, doimo taqvo bilan amal etishimiz, zikrdan, salovotlardan ko‘p istifoda qilishimiz lozim. Qur’oni karimdan, ha, eng avvalo, Qur’oni karimdan foydalanishimiz kerak. O‘qib-o‘rganaylik, o‘qiganlarimizni anglashga, uqishga harakat qilaylik va bilganlarimizni nafsimizga tatbiq etishga intilaylik. Bu ish quruq gap bilan bo‘lmaydi.
"œMen musulmonman, Qur’oni karim o‘qiyapman... Menga to‘g‘ri kelganini olaman, boshqasini qo‘yib tur...", deb bo‘lmaydi.
Chunki bu hayotdagi amallar hisobi Qiyomat kuni Alloh taolo huzurida beriladi. Har bir so‘z, bosilgan har bir qadam uchun hisob beramiz. Bunga aslo shubha yo‘q. Musulmon kishi bunga so‘zsiz ishonadi.
Modomiki, Alloh huzurida bu hayotning hisobi berilar ekan, buni go‘zal bir tarzda ado etish uchun Uning barcha amrlariga itoat qilish shart.
Ozgina tanballika yo‘l qo‘yilgan joyda nafs sizga hokim bo‘la boshlaydi. Inson to o‘limga qadar shayton va nafs hujumidan amin bo‘la olmaydi. Inchunun, Alloh Qur’oni karimda: "œVa’bud Robbaka hatta ya’tiyakal yaqiyn — To sizga aniq narsa (ya’ni, o‘lim soati) kelgunicha Parvardigoringizga ibodat qiling" (Hijr, 99, mazmuni) deb buyuradi.
Haq subhanahu va taolo hammamizni o‘limga qadar ixlos bilan ibodat etguvchilardan qilsin. Hashr kuni Payg‘ambarimiz, aylayhissalotu va sallam, solih insonlar bilan birga bo‘lishni nasib aylasin. Shayton va nafs yomonligidan muhofaza etsin. Haq taolo barchamizni komil imon, yorug’ yuz bilan huzuriga qovushtirsin. Omin...
