18. Yana Misr sari.

    Muso kelishilgan muddatni o'tab bo'lgach, ahli oilasi bilan Misr tomon yo'lga tushdi.

    Qizning otasi bilan xayr-xo'shlashdilar. Chol ularni kuzatib qoldi:

    - Alloh panohida asrasin, ey bolalarim! Safaringiz bexatar bo'lsin.

    Qop-qorong'u, sovuq bir kechada Muso ahli oilasi bilan yo'lda borardi.

    Sahroda milt etgan olov ko'rinmasdi. Ular yo'lni yoritishga, isinishga olov topa olmasalar nima qiladilar?.

    Muso banogoh Tur tog'i tarafda bir yolqinni ko'rib qoldi.

    "U ahli oilasiga: "Sizlar kutib turinglar. Aniqki men bir olovni ko'rib qoldim. Shoyad sizlarga biron xabar yoki isinib olishlaringiz uchun u olovdan cho'g' olib kelsam", dedi".

    Muso uzoqda ko'rinayotgan olov tomon ketdi.

    "Endi qachonki uning oldiga etib kelgach u muborak joydagi vodiyning o'ng tarafidan - daraxtdan unga nido qilindi: "Ey Muso, albatta, Men barcha olamlarning Parvardigori Allohdirman".

    "Men seni (Payg'ambarlikka) tanladim. Bas, (o'zingga) yuboriladigan vahiyga quloq tut: Darhaqiqat Men Allohdirman. (Hech qanday) iloh yo'q, faqat Men ilohdirman. Bas, sen Mengagina ibodat qil va Meni zikr qilish uchun namozni to'kis ado qil! Toki har bir jon qiladigan sa'y-harakati sababli jazolanishi uchun (qiyomat) soati albatta kelguvchidir".

    Muso alayhis-salomning qo'lida aso bor edi, Alloh taolo dedi:

    - "Ana u - qo'lingdagi narsa nimadir. Ey Muso?".

    Muso alayhis-salom soddadillik bilan "U asoyim (hassam)" dedi.

    So'ng u Alloh taolo bilan iloji boricha uzoqroq suhbatlashmoq niyatida asoning foydalari haqida batafsil gapirib ketdi:

    "U asoyim. Unga tayanurman va u bilan qo'ylarimga barg qoqib berurman. Yana unda boshqa ishlarim ham bor".

    "(Alloh) aytdi: "Uni erga tashlagin, Ey Muso. Bas, (Muso) uni tashlagan edi, banogoh u yuradigan-jonli ilon bo'lib qoldi. (Alloh) dedi: "Uni ushla! qo'rqmagin, Biz uni avvalgi holiga qaytarurmiz". Alloh taolo Muso alayhis-salomga yana bir oyat-alomat berdi: "Qo'lingni qanoting-qo'ltig'ingga tiqqin, u hech qanday ziyon-zahmatsiz oppoq-nurli bo'lib chiqur. Bu ikkinchi mo''jiza (bo'lur)".

19. Sen Fir'avn oldiga borgin! Darhaqiqat u haddidan oshdi

    Shundan so'ng Alloh taolo Muso alayhis-salomga ishga kirishishni amr qildi. Aslida, Muso mana shu ish uchun yaratilgan edi.

    Fir'avn Er yuzida haddidan oshib, tug'yonga tushdi, buzg'unchilik qildi.

    Uning qavmi Allohga kufr keltirdi. Ular ham erda buzg'unchilik bilan mashhur edilar.

    Alloh taolo esa bandalariga kufrni xohlamaydi. Pok Parvardigor Er yuzida buzg'unchilikning yoyilishiga rozi bo'lmaydi.

    Alloh taolo Musoga Fir'avn va uning qavmi oldiga borishni buyurdi.

    "Albatta ular fosiq qavm bo'lgan edilar".

    Lekin Muso qanday qilib ular oldiga bora oladi?!

    Qanday qilib u zolimga ro'baro' bo'ladi?! Axir Muso kechagina bir qibtiyni o'ldirib qo'ymaganmidi?!

    Misrdan qo'rqa-pisa yashirincha chiqib ketmaganmidi?!.

    Fir'avn jallodlari ham, qasr ahli ham uni yaxshi taniydi-ku?!.

    "(Muso) dedi: Parvardigorim! albatta men ulardan bir jonni o'ldirib qo'yganman. Bas, (endi) meni o'ldirishlaridan qo'rqaman".

    Muso tilining duduqligidan Parvardigoriga shikoyat qildi.

    "(Muso) dedi: "Parvardigorim, qalbimni keng qilgin; ishimni oson qilgin; tilimdan tugunni-duduqlikni echib yuborgin. (Toki) ular so'zimni anglasinlar. Menga o'z ahlim-urug'imdan bo'lgan Horun og'amni vazir qilgin. U bilan belimni mahkam qilgin. Va uni ishimda (ya'ni payg'ambarlik ishida) sherik qilgin".

    "Parvardigorim, men ulardan bir jonni o'ldirib qo'yganman. Bas, ular meni o'ldirishlaridan  qo'rqaman".

    "(Alloh) dedi: "Qo'rqmanglar. Shak-shubhasiz men sizlar bilan birgaman, eshitib, ko'rib turaman".

    "Bas, sizlar uning oldiga borib; biz Parvardigorning elchilaridirmiz. Sen Banu Isroil (qavmini) biz bilan birga qo'yib yuborgin, ularni azoblamagin" deb ayting.

    Alloh taolo Muso va Horunga Fir'avn bilan yumshoq muomalada bo'lishni buyurdi:

    "Bas unga yumshoq so'z so'zlanglar! Shoyad pand-nasihat olsa yoki (Mening qahrimdan qo'rqsa)".

    Alloh taolo hatto Fir'avndek haq dushmanlari bilan ham ma'lum chegarada turib muloyim muomalada bo'lishni xush ko'radi.

20. Fir'avn huzurida

    Muso va Horun Fir'avn oldiga keldilar. Saroy a'yonlari davrasida uni haqqa da'vat qildilar.

    Muso alayhis-salomning bu jur'atini ko'rib mutakkabir Fir'avn g'oyat darg'azab bo'ldi.

    - Ey bola! Sen kim bo'libsanki, mening majlisimda turib menga aql o'rgatasan?! Sen daryoda oqib kelgan o'sha go'dak emasmisan?! Biz seni suvdan qutqarib olib tarbiya qildik, edirdik, ichirdik. Oramizda ancha vaqt yashading. So'ng bir kishimizni o'ldirib bizga kufroni ne'mat qilding.

    Muso g'azablanmadi.

    Muso yolg'on gapirmadi.

    Muso tonmadi.

    Muso har-xil uzr-bahonalar keltirmadi.

    Muso qo'rqmasdan, yashirmasdan, viqorli turib dedi:

    - Ha. Men adashganlardan bo'lib mana shu ishni qilib qo'ydim. So'ng sizlardan qo'rqib qochib ketdim. Parvardigorim menga hukm ato etdi. Meni Payg'ambarlardan qildi.

    Muso alayhis-salom so'zlarini davom ettirdilar:

    - Ey Fir'avn! Sen meni boqib olganingni minnat qilyapsan. Lekin, bir o'ylab ko'rgin; Men sening qo'lingga qanday tushib qoldim?!.

    - Agar sen Banu Isroil go'daklarini qatliom qilishga buyurmaganingda onam meni Nilga oqizmasdi va men sening qo'lingga tushmasdim.

    - Sening shunchalik zulmlaring, zo'ravonliklaring oldida nahot mana shu kichkina marhamating eslashga arzisa?!

    - Sen qavmimni hayvon qatorida ko'rding.

    - Ularni itdek haydading, xorlading! Dahshatli azoblarga solding. Endi mana shu qavmdan bir bolani boqib olgan bo'lsang nima bo'pti?!

    - Yana tag'in sen bu ishni o'zing bilmagan holda qilgansan.

     

21. Allohga da'vat

    Musoning haq so'zlariga hech qanday e'tiroz bildira olmagan Fir'avn boshqacha yo'l bilan munozarada yutib chiqmoqchi bo'ldi:

    - Ey Muso! Sen aytayotgan barcha olamlar Robbisi kim o'zi?

    Muso dedi:

    - U osmonlaru er va ular o'rtasidagi barcha narsalarning Robbisidir!

    Bu javobni eshitib darg'azab bo'lgan Fir'avn davra ahlini ham gij-gijlay boshladi.

    - "Bas (Fir'avn) atrofidagilarga dedi: (Uning nimalar deyayotganini) eshityapsizlarmi?".

    Lekin Muso o'z so'zini to'xtatmasdan Fir'avnga ikkinchi zarbani berdi.

    "(Muso) dedi: "(U), sizlarning Robbingiz va avvalgi otalaringizning (ham) Robbidir".

    Mana shu erda g'azablangan Fir'avn o'zini to'xtata olmadi:

    "Albatta sizlarga yuborilgan rasulingiz aniq majnundir".

    Muso alayhis-salom esa o'z so'zida hamon davom qilardi: "(Muso) dedi: Agar sizlar aql yurgizib ko'rsangizlar, (Alloh) mag'ribu mashriq va ular o'rtasidagi (barcha) narsaning Robbisidir".

    Fir'avn Muso alayhis-salomni o'zi uchun achchiq bo'lgan bu masaladan chalg'itishni niyat qildi.

    U xalqni Musoga qarshi qilib qo'ymoqchi bo'ldi.

    "(Fir'avn) dedi: "U holda avvagi o'tganlarning holi nedur?"

    Fir'avn o'zicha o'yladi; Agar Muso "avvalgi avlodlar haq ustida bo'lganlar" desa, "ular ham but-sanamlarga sig'inishgan" deyman.

    Agar "ular adashgan nodon kimsalar bo'lgan" desa, majlis ahlining g'azabi keladi va u kishilar otalarini haqoratlangan hisoblaydilar.

    Lekin Muso Fir'avndan aqlliroq edi. Robbisi unga ilm va hikmat bergandi:

    "(Muso) aytdi: "Ular haqidagi bilim Robbim huzuridagi Kitobda - Lavhul Mahfuzdadir. Robbim adashmas va unutmas".

    So'ng Muso shu paytgacha Fir'avn qo'rqib-qochib kelayotgan masala haqida so'z boshladi:

    "U zot erni sizlar uchun beshik-qarorgoh qilib qo'ydi va unda yo'llar paydo qildi hamda osmondan suv (yomg'ir-qor) yog'dirdi".

    Lom-lim deya olmay qolgan Fir'avn g'azablangan va javobdan ojiz qolgan shohlar tomonidan doimo aytiladigan ma'lum jumlalarni yana bir bor takrorladi. "(Fir'avn) dedi: "Agar mendan o'zga ilohni (o'zingga iloh qilib) olsang, albatta men seni zindonbandlardan qilurman!".

     

22. Musoning mo''jizalari

    Fir'avn o'zining g'azab o'qlarini bo'shatgach, Muso uni Alloh o'qi bilan otmoqchi bo'ldi.

    "(Muso) dedi" Yoki men senga ochiq-oydin narsa keltirsam-chi?!"

    "(Fir'avn) dedi: "Agar rostgo'y kishilardan bo'lib, oyat-mo''jiza bilan kelgan bo'lsang, qani uni keltir".

    "Shunda (Muso tutib turgan) asosini tashlagan edi, banogoh u aso rostakam ajdarga aylandi. Keyin qo'lini (qo'ltig'idan) chiqargan edi, banogoh u qarab turganlarga (kundan ham) oq bo'lib ko'rindi".

    Fir'avn yana gap topdi.

    "(Fir'avn) atrofidagi kishilarga dedi: "Albatta bu usta sehrgardir".

    Majlis ahli ham uning so'zini quvvatladi:

    "Bu ochiq sehr" dedilar".

    "Muso dedi: "Sizlarga haqiqat kelgan vaqtda ("Bu sehr"), deysizlarmi?! Sehrmi shu? Axir sehrgarlar muvaffaqiyat qozonolmaydilar-ku?!"

    "Ular dedilar: "Sen bizlarni oto-bobolarimizni amal qilgan holda topgan dinimizdan burish uchun va ikkovingiz erimizga ega bo'lib olish uchun keldingmi?! Biz sizlarga iymon keltirguvchi emasmiz!".

    Fir'avn xalqni Muso alayhis-salomga qarshi qayramoqchi bo'ldi:

    "Fir'avn aytdi: "U sizlarni o'z eringizdan chiqarmoqchi, nima deysizlar?"

    Shunda kishilar Fir'avnga quyidagicha maslahat berdilar:

    - Sen mamlakatingdagi jami o'tkir sehrgarlarni to'plagin. Ular Musoni mag'lub qilsinlar.

    Shunday qilib butun Misr bo'ylab jarchilar tarqatildi:

    - "Ogoh bo'lingizkim, kimda-kim sehr (qilish)ni bilsa, shoh huzuriga borsin".

    Misrning turli burchaklaridan sehrgarlar yig'ildi.

    Muso alayhis-salom bilan sehrgarlar bayram kuni choshgohda uchrashadigan bo'ldi.

    "Odamlarga aytildi: "Sizlar to'planguvchimisizlar? Shoyad biz, agar ular g'olib bo'lsalar, sehrgarlarga ergashsak".

23. Maydonga

    Va'da kuni choshgohda odamlar to'p-to'p bo'lib maydonga chiqishdi.

    Erkagu ayol, yoshu qari barcha maydonga oshiqardi.

    Uyda bemorlar va yura olmaydigan kishilardan boshqa hech kim qolmadi.

    Butun shahar faqat sehr haqida gapirar edi;

    - Usvonning eng katta sehrgari ham kelibdimi?

    - Ha, yana tag'in Uqsur, va Jiyzaning mashhur sehrgarlari ham shu erda.

    - Nima deb o'ylaysiz - kim engar ekan?

    - Misrning eng zo'r sehrgarlari yig'ilgan bo'lsa, ularga kim ham bas kela oladi?!

    - Muso va uning og'asi sehr qilishni qachon-qaerda o'rganibdi-ki, bu mashhur sehrgarlardan ustun chiqsa?!

    - Muso saroyda katta bo'lgan bir yigit. So'ng Madyanga qochib ketgandi. U Misrda sehrgarlikni o'rganmagan edi. Madyanda esa sehrdan ta'lim beradigan hech kim yo'q.

    Maydonda Banu Isroilliklar ham yuraglarini hovuchlab turishardi. Ularda umidga qaraganda qo'rquv hissi ko'proq edi. Imron o'g'liga Allohning o'zi rahm qilsin!

    Banu Isroilga Allohning o'zi madadkor bo'lsin!

    Maydonga kibru g'urur bilan sehrgarlar kirib kelishdi. Turfa liboslarga burkangan bu odamlarning qo'llarida aso va iplar bor edi.

    Ular "bu kun bizning kunimiz" deya shod-xurram kelar edilar:

    - Bugun shoh bizning nimalarga qodir ekanimizni ko'radi. Odamlarning o'zi bizning afzalligimizga guvoh bo'ladi!

    "(Shundan keyin) sehrgarlar Fir'avn oldiga kelishib: "Agar biz g'olib bo'lsak, albatta (katta) mukofot (berarsan)" deyishdi".

    "U: "Ha, (agar g'olib bo'lsangizlar) albatta sizlar mening yaqinlarimdan bo'lasizlar" dedi.

    Shohlar beradigan mukofot mana shunday bo'ladi.

    Kishilar shu mukofot bilan aldanadi.

    Botir-pahlavonlar shu mukofot bilan ovlanadi.

    Sehrgarlar Fir'avnning va'dasini eshitib behad shod bo'ldilar.

     

24. Haq va botil

    "Muso ularga dedi: "Sizlar tashlaydigan narsangizni tashlangizlar".

    "Bas (sehrgarlar) iplari va asolarini tashladilar va "Fir'avn izzatiga qasamki, albatta biz g'oliblardirmiz", dedilar".

    Shunda kishilar g'alati narsaning guvohi bo'ldilar; Maydonda ilonlar sudralib yurardi. Hamma dahshatga tushdi. Hamma "Ilon, ilon" deya qichqirib o'zini orqaga otdi.

    Muso ham bularni ko'rib turardi.

    "(Ular qo'llaridagi aso va iplarni tashlagan edilar) banogoh iplari va asolari sehr qilganlari sababli (Musoga) yurib ketayotgandek tuyuldi".

    Musoning qalbiga qo'rquv kirdi.

    Axir qanday qilib ham qo'rqmasin?!

    Bu kun sinov kunidir.

    Imtihonda kishi yo hurmat topadi va yo xorlanadi.

    Xudo ko'rsatmasin, agar sehrgarlar g'olib chiqsa-chi?!

    To'satdan Muso mag'lub bo'lib qolsa-ya?!

    Unda nima bo'ladi?! Alloh asrasin!!!

    Bu erda bir kishining g'alabasi haqida gap borayotgani yo'q. Bu kungi g'alaba dinning Fir'avn ustidan qozongan g'alabasidir.

    Alloh taolo o'z payg'ambariga dalda berdi.

    "Qo'rqmagin. Albatta sen o'zing g'olib bo'luvchisan. Qo'lingdagi narsani (ya'ni asoyingni) tashlagin, ular qilgan narsalarni yutib yuborur. Ularning qilgan narsalari faqat bir sehrgarning makri-hiylasi xolos. Sehrgar esa qaerda bo'lmasin zafar topmas".

    "Qachonki ular (qo'llaridagi narsalarini) tashlaganlarida (va u arqon, asolar ilonlarga aylanib qolganida) Muso dedi: "(Mana shu) sizlar qilgan ish sehrdir. Albatta Alloh uni botil qiladi. Zero, Alloh buzg'unchi kimsalarning ishini o'nglamaydi. Va garchi jinoyatchi kimsalar istamasalar-da, Alloh o'z so'zlari (ya'ni amru farmonlari) bilan haqiqatni ro'yobga chiqaradi".

    "Biz Musoga "Asoyingni tashlagin", deb vahiy yubordik. Banogoh u (ajdarga aylangan hassa) ularning "uydirma"larini yuta boshladi. Bas, haqiqat qaror topdi, ularning qilgan harakatlari esa botil bo'ldi".

    Endi sehrgarlar dahshatga tushdilar;

    - Bu nima o'zi?! Sehr nimaligini, uning aslini va turlarini biz yaxshi bilamiz.

    - Sehr qilishda bizning oldimizga tushadigani yo'q! Biz shu sohaning eng mohirlarimiz!

    - Muso ko'rsatgan narsa sehr emas!

    - Sehr emas!

    - Agar sehr bo'lganida, biz ham unga qarshi sehr qilardik, sehrga sehr bilan javob berardik!

    - Bizning hunarimiz uning oldida erparchin bo'ldi. Xuddi quyosh qarshisida namlik qurib bitganidek butkul yo'qoldi.

    - Bu qaerdan, kim tomonidan bo'lishi mumkin?!

    - Bu yolg'iz Alloh tomonidandir!

    Sehrgarlar Muso alayhis-salomning payg'ambarligiga va Alloh tomonidan unga mo''jiza berilganiga to'la amin bo'ldilar.

    "(Shu payt) u sehrgarlar sajda qilgan hollarida erga yiqilib; "Barcha olamlarning Robbisi — Muso va Horunning Robbisiga iymon keltirdik", dedilar".

     

25.Fir'avn tahdid qiladi

    Fir'avn g'azab otiga mindi.

    Fir'avn joyida o'tirolmay qoldi.

    Momoqaldiroq bo'lib guldiradi, yashin bo'lib chaqnadi..

    Bechora Fir'avn! Bugun u kutmagan narsalar bo'ldi.

    U Musoni sehrgarlar bilan mag'lub qilmoqchi edi. Sehrgarlar esa endi Musoning qo'shiniga aylandi.

    Fir'avn sehrgarlarni xalqni Muso alayhis-salomga ergashishidan qaytarishlari uchun yiqqan edi. Vaholanki Musoga birinchi bo'lib shu sehrgarlar iymon keltirishdi.

    Fir'avn otgan o'qlar uning o'ziga kelib tegdi...

    Fir'avn o'zini kishilarning aqliga ham, qalbiga ham hukmron deb bilardi. Faqat jasadlar va tillarga hukmi o'tishini unutib qo'ygandi.

    Uningcha, Misrda hech kim Fir'avn iznisiz hech narsaga iymon keltirmasligi kerak edi. Shu bois u kibr bilan dedi;

    - "Men izn bermay turib unga iymon keltirdingizmi? Shak-shubhasiz u sizlarga sehr o'rgatgan kattangizdir".

    "Shubhasiz bu (qilmishingiz) ushbu shahardan uning aholisini chiqarish uchun qilgan makringizdir".

    Va nihoyat Fir'avn o'zining sadog'idagi so'nggi zaharli o'qini otdi.

    - "Endi yaqinda bilursiz - albatta oyoq-qo'llaringizni qarama-qarshisiga (o'ng qo'l, chap oyog'ingizni) kesaman, so'ngra barchangizni dorga osaman".

    Mo'minlar Fir'avn otgan zaharli o'qlarni iymon va sabr qalqoni bilan to'sdilar.

    - "Ular dedilar; "Zarari yo'q. Zero, bizlar Robbimizga qaytuvchidirmiz. Albatta bizlar (Musoga birinchi iymon keltirgan kishilar bo'lganimiz sababli) Robbimiz xato-gunohlarimizni mag'firat etishini umid qilamiz".

    Ular iymonlari bilan sobit turib qizg'inlik ila dedilar:

    "Bizlar esa xatolarimizni va sen bizlarni majbur qilgan sehrgarlikdan iborat (gunohimizni) mag'firat qilishi uchun Robbimizga iymon keltirdik. Alloh(ning savobi) yaxshiroq va (azobi) uzunroqdir". Hech shubha yo'qki, kimda-kim Robbisining (huzuriga) jinoyatchi-kofir bo'lgan holda kelsa, u holda albatta uning uchun jahannam bor bo'lib, u joyda na o'la oladi va na yashay oladi. Kim U zotga yaxshi amallar qilgan mo'min holida kelsa, bas, ana o'sha (kishilar) uchun yuksak darajalar - ostidan daryolar oqadigan, ular abadiy qoladigan jannatlar bo'ladi. Bu (shirku-kufrdan) pok bo'lgan kishilarning mukofotidir!".

26. Nodon Fir'avn.

    Fir'avnning halovati yo'qoldi, uyqusi qochdi. Egan-ichgani o'ziga tatimay qoldi.

    Saroy a'yonlari Fir'avn g'azabini yana alangalatdilar:

    - "(Ey Fir'avn), Muso va qavmining erda buzg'unchilik qilib yurishiga hamda seni va xudolaringni tark etishiga qo'yib berasanmi?!".

    G'azablangan Fir'avn dedi:

    - "Ularning o'g'illarini o'ldirib, ayollarini tirik qoldirajakmiz. Albatta biz ularning ustida g'olibdirmiz".

    Fir'avn Banu Isroil va Misr ahlini Musodan ajratib olish uchun turli makr-hiylalarni qo'lladi va shunday dedi:

    - Ey qavmim! Ko'rmayapsizlarmi, Misr mulki va oyoqlarim tagidan oquvchi mana bu anhorlar meniki emasmi?!

    - Yoki men mana bu xor kimsadan yaxshiroq emasmanmi?!

    "Fir'avn; "Ey odamlar, men sizlar uchun o'zimdan boshqa biron iloh borligini bilmasman. Bas sen ey Homon, loyni pishirib, (g'isht quyib) men uchun bir baland qasr bino qil, shoyadki men (uning ustiga chiqib) Musoning xudosini ko'rsam. Albatta men uni yolg'onchi kimsalardan deb o'ylamoqdaman".

    Homon ustalarni yig'ib loyni pishirib baland qasr qurishga kirishdi. Lekin ojiz inson bolasining chiranishlari qaerga ham etardi?!

    Homon ham, ustalar ham holdan toyishdi. Loy, g'isht tamom bo'ldi.

    Fir'avn oy nari tursin bulutga ham etmadi.

    Quyosh nari tursin oyga ham etmadi.

    Yulduz nari tursin quyoshga ham etmadi.

    Osmonlar nari tursin yulduzga ham etmadi.

    Bechora Fir'avn! Nahot u yuksak osmonlaru erni Alloh taolo yaratganini bilmasa?!

    "U samoda ham iloh, erda ham iloh bo'lgan zotdir".

    Fir'avn Muso alayhis-salomni o'ldirishdan boshqa yo'l topa olmadi. U "Muso er yuzida buzg'unchilik, fasod tarqatyapti", deya hujjat keltirdi.

    "Fir'avn dedi: "Meni qo'yinglar, Musoni o'ldiray. (Qani) u Robbisiga duo-iltijo qilsin-chi, unga najot berarmikin. Darhaqiqat men (Muso) sizlarning diningizni o'zgartirib yuborishidan yoki er yuzida buzg'unchilik avj oldirishidan qo'rqaman".

Fir'avn xonadonidagi mo'min kishi.

1. Fir'avn xonadonidagi mo'min kishi.

    Fir'avn Muso alayhis-salomni o'ldirmoqchi bo'ldi.

    "(Shunda) Fir'avn xonadonidan bo'lgan, o'zining iymonini yashirib yuradigan bir mo'min kishi dedi: - "Bir kishini "mening Robbim Allohdir, degani uchun o'ldirurmisizlar?!" holbuki u sizlarga Robbingiz tomonidan aniq hujjatlar keltirgandir".

    - Nima uchun Musoga qarshi chiqyapsiz, unga ozorlar berayapsiz?! Agar iymon keltirmasangizlar ham, mayli, uni tinch qo'yinglar. Indamanglar, o'z yo'lida ketaversin. "Agar u yolg'onchi bo'lsa, yolg'oni o'z bo'yniga. (Ammo) agar rostgo'y bo'lsa (u holda) sizlarga u (kofirlar uchun) va'da qilayotgan (azoblardan) ayrimlari etib qoladi-ku! Albatta Alloh haddan oshguvchi, yolg'onchi kimsalarni hidoyat qilmas".

    - Aziz og'alarim! Bu kun siz molu mulkingiz, kuch-quvvatingiz va behisob askarlaringiz bilan mag'rurlanib, aldanib qolmangiz.

    "Ey qavmim, bugun-ku mulku davlat sizlarniki, mana shu erda g'olibsizlar. Endi agar Allohning azobi kelar bo'lsa kim bizlarga (undan najot topishimiz uchun) yordam berur?!" Fir'avn aytdi; "Men sizlarga faqat o'zim ra'y qilayotgan narsani (ya'ni Musoni o'ldirishni) maslahatinigina ko'rsataman va men sizlarni faqat to'g'ri yo'lga etaklayman".

    Mo'min kishi qavmini zolimlarning oqibati naqadar yomon bo'lishini aytib ogohlantirmoqchi bo'ldi.

    Iymon keltirgan kishi dedi: "Ey qavmim haqiqatan men sizlarning ustingizga ham xuddi Nuh qavmi, Od, Samud (qavmlari) va ulardan keyingi (kufr yo'lini tutgan) kimsalarning ishi tushib qolishidan qo'rqaman. Holbuki, Alloh o'z bandalariga zulm qilishni istamas (ya'ni Alloh o'sha jamoalarni halok qilishi bilan ularga zulm qilgani yo'q, balki ular o'zlarini kufru tug'yonlari sababli halokatga mustahiq bo'ldilar)"

    Mo'min kishi ularni dahshatli qiyomat kuni bilan qo'rqitardi.

    U kun qanday kun bo'lishini bilasizmi?!

    "U kunda kishi o'z og'a-inisidan ham, onasi va otasidan ham, xotinu bola-chaqasidan ham qochur! (Chunki) ulardan har bir kishi uchun u kunda o'ziga etarli tashvish bo'lur".

    "Do'stlar u kunda bir-birlariga dushmandir. Magar taqvo egalarigina (bunday emaslar)".

    "U kunda ular o'rtasida nasablar bo'lmas va (ular) bir-birlaridan so'ramaslar".

    U kunda barcha narsaning egasi, yakka-yu yagona podshoh nido qilur:

    "Bu kun mulk-egalik kimniki?!

    "Yagona va Qahhor Allohnikidir".

    U kunda borliq dahshat ichida qoladi. Insonlar dod-voy solib bir-birlarini yordamga chaqiradilar, o'zlaricha do'zax azobidan qochib qutulmoqchi bo'ladilar. Lekin, Alloh azobidan asrab-to'sib qolguvchi biron panoh topilmas!

    "Ey qavmim, haqiqatan men sizlar haqingizda (kishilar bir-birlariga) nido qilib qoladigan kundan (ya'ni qiyomat kunida do'zax azobiga duchor bo'lib, dod-voy qilib qolishingizdan) qo'rqurman".

    "U kunda sizlar (jahannam dahshatlaridan) yuz o'girib qochursizlar, (ammo) sizlar uchun Alloh(ning azobidan) saqlovchi-to'suvchi bo'lmas".

    "Kimni Alloh yo'ldan ozdirsa, bas uning uchun biron hidoyat qiluvchi bo'lmas".

    Alloh sizlarga ne'mat ato etganida, uning qadriga etmadingiz. Qachon o'sha ne'mat yo'qolgan edi, afsus-nadomat chekdingiz. Yusuf alayhis-salom kelganida uni tan olmagan edingiz, qadriga etmagan edingiz.

    Lekin u dunyodan o'tib ketgach, "Unaqa payg'ambar, unaqa adolatli shoh, unaqa ulug' inson yo'q edi", deya nadomat chekkansiz.

    Sizlar "Endi Yusufdaqasi bo'lmaydi", deb pushaymon qilgansiz.

    "Darvoqe ilgari Yusuf sizlarga (o'zining payg'ambar ekanligini isbotlaydigan) aniq hujjatlar keltirganida ham, u sizlarga keltirgan narsalardan shubha-gumon qilib turib olgan edinglar. To qachon u halok bo'lganida esa: "(Endi Yusufdan) so'ng Alloh hargiz payg'ambar yubormas, dedinglar".

    Xuddi shuningdek, mana shu payg'ambardan keyin ham afsuslanib qolasizlar.