HIKMATLAR. Jaloliddin Rumiy  ( 82593 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 5 6 7 ... 20 B


Munavvara  13 Mart 2009, 23:47:14

* * *

Gar kumushning rangi oqdir, lek shu dam
Qo‘lga olsang, qo‘l qoraygay, joma ham.

O’t degan cho‘g‘din qizil yuzdir magar,
Sen qaro qilmishlariga sol nazar.

Garchi chaqmoq nurga monandir, hamon
Chaqnasa, ko‘zni qamashtirgay yomon...

* * *

Gar anor istar esang, xandonni ol,
Xandasi har donasidin bir misol.

Nori xandon bog‘ni ham xandon qilur,
Suhbati mardon seni mardon qilur.

Garchi toshdirsen, va gar marmar o‘zing,
Tutsa ko‘ngil sohibi, gavhar o‘zing.

Mehri poklarni aziz tut erta-kech,
Mehri yo‘qlarga ko‘ngilni berma hech.

Sen g‘azoyi dilni hamdildin so‘ra,
Baxtu iqbolingni muqbildin  so‘ra.

* * *

Haq o‘zi jonlarga deb nur yog‘durur,
Baxtiyorlar unga doman to‘ldirur.

Kimki uzmas ersa Ollohdin nazar,
Unga bo‘lgay nuri Ollohdin asar.

Qayd etilgan


Munavvara  13 Mart 2009, 23:49:17

* * *

Tangri bizni yorlaqab, yorlik qilur,
Ko‘nglimizni o‘ziga zorlik qilur.

Ul go‘zal ko‘zlarki, giryondir anga,
Ul humoyun dilki, biryondir anga.

Har yig‘ining oxiri bir xandadir,
Oxirat mardi muborak bandadir.

Yig‘laganlarni aya, nam istasang,
Notavonlarni aya, rahm istasang...

* * *

Bo‘yladir ushbu jahonda qiylu qol,
Och ko‘zingni, boq jahonga, ibrat ol.

Sen o‘zingdan-ku qocholmassen, aniq,
Bas, netib Haqdin qocharsen, ey rafiq?

Bedavolar mulki dunyo izlagay,
Baxtiyorlar mulki uqbo izlagay...

* * *

Dedi: sir aytilsa, sirdan bormu sud,
Juft toq bo‘lgay gahi, gah toq juft.

Urmagil dam, tiyra tortgay oyina,
So‘ngra aksingni qoraytgay oyina.

Uchta so‘zga kam qimirlat sen labing,
Aqchangu yurmoq yo‘ling ham mazhabing.

Shu uchovga ko‘p emish dushman, aduv,
Bilsa, bas, tushgay sening qasdingga u...

Qayd etilgan


Munavvara  13 Mart 2009, 23:49:50

* * *

Sen imonni toza tutgil ham omon,
Bo‘l amin kibru havodin har zamon.

Ul havo ziddir imoni tozaga,
Ul havo qulfdir o‘shal darvozaga.

Sharh etarsen ul aziz Qur’onni, bas,
Sen o‘zingni sharh qil, Qur’onnimas.

Uncha sharh etding dumog‘dorlik bilan,
Pastu qiyshiq bo‘ldi ma’noyi baland...

* * *

Xushdurur payg‘omi Haq - Parvardigor,
To abad payg‘omi Haqdir poydor.

O’zgarur shohlarda hukmu saltanat,
Avliyolar hukmi qolgay to abad.

Shohlardin qolmagay dahr ichra nom,
Nomi Ahmad to abad oliymaqom.

Anbiyolar ismi butkul undadur,
Kelsa yuz, fahm etki no‘qson shundadur...

* * *

Rang ko‘rish zohirda nursiz ko‘p qiyin,
Ichdagi rangi xayol ham inchunin.

Dahr aro nur - aksi oftobi saxo,
Dildagi nur - aksi anvori Xudo.

Dilda bo‘lsa, ko‘zga kelgay hosili,
Ko‘z nuri ko‘ngil nurining mahsuli...

* * *

Eyki, yuksalding alamni, ohni,
Bilki, qazgaysen o‘zingga chohni.

Bir zaif yerda chekar bo‘lsa fig‘on,
Tikka qo‘zg‘olgay sipohi osmon...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:23:56

* * *

Nafs do‘zaxdir va do‘zax - ajdaho,
Bahru daryoying anga bo‘lmas vaqo.

Yetti daryoni simirsa, ichsa ham,
Chanqovi qonmas, degaykim, menga kam.

Nafsi dev olamni ham yamlab yutar,
Na’ralar tortib, yana olam kutar.

Lomakondin Haq qadam bosgan zamon
Qolmagay andin biror nomu nishon.

Sher agar saflarni yormishdir, netar,
Sher ulkim, nafsini mag‘lub etar...

* * *

Kim havasdin pok tutsa jonini,
Hazrati Haqning ko‘rar ayvonini.

Chun Muhammad ul g‘ubordin pok edi,
Qayga borsa, unda vajhulloh edi.

Bag‘ri keng bo‘lsa kishi ham ko‘ngli sof,
Har shahardin unga boqqay oftob.

Haq bu olam ichra ko‘rsatgay jamol,
Porlagan yulduzlar ichra oy misol...

* * *

Chun odam ko‘zu quloqsiz erdi, bo‘sh,
Haq fusun etgach, odamga tushdi jo‘sh.

Haq fusun etgach, odamlar zud-zud
Keldilar bor bo‘lgali so‘yi vujud.

Gulga afsun aytdi, xandon ayladi,
Toshga aytdi, la’li tobon ayladi.

Tanga so‘z aytgan edi, jon bo‘ldi ul,
So‘yladi xurshidga, raxshon bo‘ldi ul.

Boz qulog‘iga etarkan nuqta fosh,
Yuziga yuz parda tortdi ul quyosh.

To bulutga so‘yladi bir-ikki bor,
Ko‘zidin yoshlar oqizdi shashqator.

Yer qulog‘iga necha so‘z aytdikim,
Yer chuqur o‘ylarga toldi, qoldi jim...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:24:21

* * *

Til temirga, toshga ham o‘xshash erur,
Tildan uchgan so‘z gahi otash erur.

Urma sen toshni temirga bemahal,
Goh maqol aytib, gohi so‘ylab matal.

Ulki zolim qavmlar, ko‘z yumdilar,
So‘z ila olamni ham yondirdilar.

Bir suxan olamni vayron aylagay,
Tulkini o‘rmonda sulton aylagay...

Qatrayi ilmingki, ul jismimda dil,
Sen uni xokiy tanimdin toza qil.

Ul ilmni toki tuproq bosmagay,
To havolar har tarafga sochmagay.

Sochsa ham, basdir, kifoya bir so‘zing,
Qaytadan yig‘moqqa qodirsan o‘zing.

Qatrakim, ketmish havolarga uchib,
Ul xaziningdin ketolgaymu qochib?

Maskani gar bir odammas, yuz odam,
Sen chaqirsang, sen sari qo‘ygay qadam.

Tortadir zidlarni zidlar bir yo‘la,
Boz chiqurlar o‘rtaga hukming ila.

So‘yi borliqqa odamdin har zamon,
Yo‘llanur karvon ketidin korvon...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:24:36

* * *

Ey birodar, qil o‘zingga e’tibor,
Sendadir har dam xazon birla bahor.

Sen ko‘ngil bog‘iga ko‘z sol, ne chaman,
Har qadam gulg‘uncha, sarvu yosuman.

Boqki, yaproqlarga burkanmish butog‘,
Gul bilan orastadir sahroyu tog‘.

Atru gul bo‘lsa agar rahbar senga,
Senga bo‘lgay jannatul kavsar, senga...

* * *

Odamiy kardir parilar soziga,
Oshno ermas ularning roziga.

Gar pariyu nag‘ma bir olam erur,
Lek ko‘ngil sozi yana ko‘rkam erur.

Nurni sen odamdan ol yo Undan ol,
May tilarsen, ko‘zadin yo xumdan ol.

Meni ko‘rgan baxtiyor, demish Nabiy,
Meni ko‘rganlarni ko‘rganlar dag‘i.

Berdikim otash, chiroqni yoqdi sham,
Kim chiroqni ko‘rsa, ko‘rgay shamni ham.

Ochdi bir-bir yuz chiroqning vaslini,
Har chiroqda ko‘rsatur ul aslini...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:24:55

* * *

Avliyolar so‘zi yumshoqdir, dag‘al,
Mulki diningga tayanchdir har mahal.

So‘zlari issiq-sovuqdir, et qabul,
Jonni do‘zaxdin himoyat aylar ul.

So‘zlarin bilgil tiriklik gulshani,
Bandalik, sidqu yaqinlik ravshani.

Bas, alardin gulshani jon zindadir,
Dengizi, bahri javohir undadir...

* * *

Falsafiy ul, munkiri Hannonadir,
Avliyo asroriga begonadir.

Falsafiy shaytonni tan olmas sira,
Shul sabab shaytonga har kun masxara...

* * *

Ilm agar ko‘ngilga singsa, yor erur,
Gar badanga singsa ul, bekor erur.

Ilm Hudan kelmasa bevosita,
Bir bo‘yoqdirkim, ketar bilvosita.

Sen bu yukni yaxshilik birlan tashi,
Yukdan ajralganda shod bo‘lgay kishi.

Ilm yukin eltma havoyi nafs uchun,
Ilm tulporiga mingaysen u kun.

Ilm tulporiga sen bo‘lgach suvor,
Qolmagay yelkangda ul yukdin g‘ubor...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:25:14

* * *

Kim xalos topmish o‘shal Hu jomisiz?
Huga yettaymu kishi Hu nomisiz ?

Ismini bilding, o‘zing har yonda ko‘r,
Suvda ko‘rma oyni sen, osmonda ko‘r.

Boylama ko‘ngilni nomu harf ila,
O’zligingdin kech, qutilgin bir yo‘la.

Gar temir ersang, erib, berang bo‘l,
Oyina ersang, tiniq, bezang bo‘l.

Qo‘y tamom tavsifu avsofingni sen,
Ko‘r asl zotingni, ul sofingni sen.

Rahnamosiz, bekitobu bexato
Yuz ochar ko‘nglingda ilmi anbiyo.

Dedi Payg‘ambarki, bordir ummatim,
Ul mening bir gavharimdir, himmatim.

Nur erur, boqsam, ularning maskani,
Bas, ular ham nurda ko‘rgaylar meni.

Ul hadislarkim, sahih, oliy sifot,
O’ylakim, chun mashrabi obi hayot.

Kurd bo‘lib, oqshom tunashni o‘ylagil,
So‘ng arabdek uyg‘onishni o‘ylagil...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:25:41

* * *

Ahli Rum so‘fiy edilar, ey padar,
Bekitobu beqiroat, behunar.

Sohibi sayqal - ularning siynasi,
Yo‘q ularning hirsu buxlu kiynasi.

Ahli sayqalga ne hojat bo‘yu rang,
Har nafas ko‘ngilda bir husnu jarang.

Chetga otmishlar ilm po‘stlog‘ini,
Tik tutib ilmalyaqin bayrog‘ini,

O’ylamay o‘y, ro‘shnolik topdilar,
Nahru bahri oshnolik topdilar.

Jumla qo‘rqarlar o‘limning dastidin,
Bul qavm kulgay o‘limning ustidin.

Yarqirab sakkiz bihishtning jilvasi,
Ul tiniq dillarga urmish shu’lasi.

Ne emish ul Arshu Kursiyu Fazo
Gar muyassar ersa diydori Xudo...

* * *

Vo darig‘o, ikki burda non hamon
Otashi fikrimni so‘ndirdi tamom .

Etdi bug‘doy subhi Odamni qaro,
Kirdi Yer ul Oyu ul Oftob aro...

Loylanib oqmoqda ul so‘z to‘lqini,
Suvki kelsa tiyra, to‘s, tindir uni.

To Xudoyim boz zilolu sof qilur,
Tiyra qildi, Ul o‘zi shaffof qilur.

Sabr eltar orzuga, etma shitob,
Sabr qil vallohu a’lam bis-savob...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 16:25:54

* * *

Masnaviy nazmida yuz berdi sukut,
Vaqt lozim qondin ayrilguncha sut.

Ul shirin sut qondin ayrilmaydi to,
Etmaguncha toleing farzand ato.

Ul Ziyoulhaq Husomiddin bu on
Masnaviyni burdi ko‘kdin yer tomok.

Ul Haqoyiq ko‘kiga ketmish edi,
Gulbahorsiz g‘unchalar xomush edi.

Qaytdi ul sohilga, og‘oz ayladi,
Masnaviy cholg‘usini soz ayladi.

Qaytdi bulbul bog‘ aro bong urgali,
Uchdi lochin ul maoniy tergali.

Shoh qo‘li unga makon bo‘lsin abad,
Bul eshik elga ravon bo‘lsin abad...

* * *

Bongi Shayton - misli bongi oshno,
Oshno tortgay seni so‘yi fano.

Bong urib, chorlaydi: kel, ey karvon,
Bundadir yo‘l, bunda manzildir, nishon.

Har kishining ismin aytib, ey falon,
Kel beri, der ul, vale bermas omon.

Kimki borsa, qarshilar sheri balo,
Umr zoe, yo‘l mashaqqat, kun qaro...

Bongi Shaytoning nima, ne ermish u?
Mol derman, joh derman, obro‘.

O’z ichingdandir - o‘shal ovozlar,
Kes ularni, to yetishgay rozlar.

Haq degil, shaytonni kuydir erta-kech,
Solma ul nargis ko‘zing kalxatga hech...

Qayd etilgan