HIKMATLAR. Jaloliddin Rumiy  ( 82659 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 20 B


Munavvara  19 Mart 2009, 19:34:25

* * *

Sen siniq bo‘lkim, siniqlikda najot,
Sen faqir bo‘lkim, faqirlikda hayot.

Tog‘ maskan erdi ma’danlarga chin,
Pora-pora bo‘ldi kirka zarbidin.

Tig‘ magar kesgay bo‘yinni, bu aniq,
Yerda yotgan soyani kesgaymu tig‘?

Gerdayish - o‘tdir, olovdir sen uchun,
Sen o‘zingni o‘tga otgaysen nechun?

O’qni ko‘r, yerda xatarsiz uxlagay,
Bosh ko‘tarsa, bir baloga uchragay.

Bosh ko‘tarsa, unga uchraydir to‘siq,
O’q bo‘lur ul, chorasiz qolganda o‘q.

Boqki, manmanlikda bir narvon emish,
El chiqib narvonga, ko‘p sarson emish.

Ulki nodon intilur yuksakka, bas,
Bilmagay, yuksakda yuksakdir shikast.

Zarradirkim, yuksalib sarson bo‘lur,
Ul magarkim shirkati Yazdon bo‘lur.

To o‘lib, Haqdin tirilmassen yana,
O’zni Haq mulkiga sherikman, dema...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:44:52

* * *

To‘planib necha amirlar keldilar,
Ham Rasulillohga da’vo qildilar.

Dedilar: sen ham amir, biz ham amir,
Ol ulushni, bizga dog‘i hissa ber.

Rozi bo‘lsin barcha, sen ham rozi bo‘l,
O’zgalar mulkiga lekin cho‘zma qo‘l...

Mustafo dedi: meni Haq saylamish,
Mulk berib, ul amri mutlaq saylamish.

Bul - Muhammad Mustafoning davridir,
Bo‘ysuning amriga, Olloh amridir...

Dedilarkim, bizga ham - lutfi qazo,
Bizga ham bermish amirlikni Xudo.

Dedi: menga mangu davlat berdi ul,
Bergani sizga muvaqqat erdi ul.

Menga mulk berganda berdi beshikast,
Sizga bergan mulkiga yetgay shikast...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:45:41

Dedilarkim, ustun ermassen, amir,
Ustun ersang, bir daliling bormidir ?

Shul zamon Haq amri birlan esdi yel,
Bir bulut chiqdi samoga, quydi sel.

Quydi sel, oqdi shaharga yuz tutib,
Qochdilar mardum hama faryod etib.

Mustafo dediki, vaqti imtihon,
Keldi, dillardin taralgaydir gumon.

Ul amirlar nayzalarni otdilar,
Selni to‘xtatmoqqa chun azm etdilar.

Nayzasin otdi Muhammad Mustafo,
Nayza erdi mo‘‘jizu farmonravo.

Nayzalar ul jumla suvga botdilar,
Bir somon cho‘pdek ko‘rinmay ketdilar.

Qoldi suv uzra Muhammad nayzasi,
Larzaga solmishdi suvni larzasi.

Ul tufayli tindi, taqqa turdi sel,
So‘ng shahardin boshqa yoqqa yurdi sel.

Ul amirlarkim bu ishni ko‘rdilar,
Qo‘rquv ichra bosh egib, jim turdilar.

Mustafoga uch kishi tan bermadi,
Ul sehrgar, ham juhud, kohin edi.

Haqdin ayru davlat ermishdir zaif,
Tangri bergan davlating bo‘lgay sharif

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:46:39

* * *

Bir minora bormu olamda nishon,
Ki birov munkirni aytgay haq debon?

Bormu bir minbarki, bir voiz atay
Ismin aytib, xotirni yod aylagay?

Boq, kumush, zar uzra kimning nomlari,
To qiyomat haq erur ahkomlari.

Podsholar nomi balkim o‘zgarur,
Mustafoning nomi o‘zgarmas, turur.

Bir kumush, oltinni ko‘rsatgil menga,
Ki bitilmish nomi bir munkir anga...

Mo‘‘jiza ermas falakda oftob,
Mo‘‘jiza-olamda ul ummul-kitob.

Bitta so‘z olmoqqa kimda iqtidor?
Yoki so‘z qo‘shmoqqa kimning haddi bor?

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:49:08

* * *

Bormu bir naqqosh, umr baxsh aylagay,
Bir niyatni ko‘zlamay, naqsh aylagay?

Jumla mehmonlarni naqshim gullari,
Xush etar, deb chayqalur orzulari.

Ul chizarkan, do‘stu yorin yod etar,
Keksayu yoshu yalangni shod etar.

Ko‘zagar ko‘za yasarkan doimo,
Suv solishni aylamasmu muddao?

Kosagar kosa yasarkan har kuni,
Shunchaki ermakka aylarmi uni?

Xat bitib xattot, bekor ermas fanim,
Ki o‘qilgay, deydi, bir kun yozganim.

Naqshi zohir naqshi g‘oyibdin xabar,
So‘ngra g‘oyib ortidin g‘oyib kelar.

Ortidin kelgay uchinchi, g‘olibo,
So‘ngra to‘rtinchi, o‘ninchi, hokazo.

Bo‘ylakim, shatranj uyinni eslatur,
Har o‘yindin ayricha bir foydadir.

Ul o‘yindin maqsad erdi bul o‘yin,
Bul o‘yindin o‘zga istig‘no tayin.

Ne jihatlar ichra bordir ne jihot,
O’ynagaylar to o‘yin bo‘lguncha mot,

Avvali ikkinchiga ochqich edi,
Bul biriga ul biri bosqich edi.

Bir o‘tib, ikkinchi bitsa, uch kelar,
Poya-poya tomga yetgaysen magar.

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:58:17

* * *

Haq agarchi bosh qimirlatmas senga,
E’tiborin aylagay payvast senga.

Zavqu shavq ko‘nglingda qo‘zg‘atgay chunon,
Oqibat junbushga tushgay aqlu jon.

Sen aqlga xizmat ayla, ijtihod,
Ul senga yo‘l ko‘rsatur - rohi rashod.

Haq agar zohirda ko‘rsatmas ani,
Lek ulusga aylagay sarvar seni.

Haq senga bergay ajab sirri nihon,
Yer o‘par oldingda shul ahli jahon

Toshga Haq lutf etdi, dilbar bo‘ldi ul,
Elga noyobu aziz zar bo‘ldi ul.

Qatra suv ham topdi nogoh lutfi Haq,
Bo‘ldi gavhar, berdi tilloga sabaq.

Tan magar Haq lutfi birlan to‘lgusi,
Ul-da oy yanglig‘ johongir bo‘lgusi.

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:58:52

* * *

Dedi: ey dono, muruvvat aylagil,
Bir naql Haq hayratidin so‘ylagil.

Dedi: uch yuz yil aroliq dasht aro
Tog‘-tog‘ qorlarni yog‘dirdi Iloh.

Har taraf qor erdi andoq beadad,
Har zamon yetgaydi osmondin madad.

Bas cho‘kar erdi yana tog‘ uzra tog‘,
Singishib qa’ri zaminga besanoq.

Tog‘ uza tog‘lar tushar erdi nuqul,
Ko‘k emas, ombori Haqdin erdi ul.

Gar muruvvat etmasaydi bo‘yla shoh,
Bizni do‘zax o‘ti aylardi ado.

Axdi g‘ofil - tog‘-tog‘ qordir base
Yonmagay to axdi oqil pardasi.

Jahl qor yog‘dirmasaydi behisob,
Shavq o‘ti birlan yonardi Ko‘hi Qof.

Otash ul qahri Xudodin zarradir,
Nobakorni qo‘rqituvg‘a darradir.

Qahri Haqniki ko‘rarsen, chun erur,
Lutfi lekin qahridin ustun erur.

Boq bu ustunlik nechuk, ey muhtaram,
Baski ko‘rding ostinu ustunni ham.

Ko‘rmasang, aqling magarkim past emish,
Aqli xalq - xirmoni Haqdin xas emish.


Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:59:18

* * *

Shoh Husomiddinki, yulduz, toza nur,
Bizni beshinchi safarga boshlayur.

Ey Ziyoulhaq, Husomiddini jon,
Eyki ustodlarga ustodi zamon,

Xalq bu yanglig‘ pardalarga burkanib,
Bo‘lmasaydi shunchalar toru zaif,

Madhing aytib, men guhar sochgay edim,
O’zga maqtovlarga lab ochgay edim.

Sa’vaga singmaydi lochin luqmasi,
Moy ila suvni qo‘sharmiz xullasi.

Hayf, zindoniyga aytsam men ani,
Ahli ruhoniyga so‘ylarmen seni.

Maqtovingni xushlamas ahli jahon,
Rozi ishqdek dilda saqlarmen nihon.

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:59:31

Madh - ta’rifdir, magar ochmoq hijob,
Madhu ta’rifdin balanddir oftob.

Kunni maqtab, kimsa o‘zni maqtagay,
Kunni ko‘rgan ko‘zlarim ravshan, degay.

Gar quyoshga ta’na-dashnom etsa er,
Ko‘zlarim ko‘rdir, ko‘rolmas, tiyra, der.

Kim hasad etgay quyoshga, qo‘y uni,
Gar quyoshi bitsa, o‘ttaymu kuni?

Oftobni benishon etgaymu ul?
So‘ndirib, ko‘zdin nihon etgaimu ul?

Shu’lasin etgaymu yoxud zarra kam?
Jildirarmu o‘rnidin yo zarra ham?

Bas, buyuklarga hasad etgay kishi,
Bir halokat chohiga ketgay kishi...

Qayd etilgan


Munavvara  19 Mart 2009, 19:59:57

* * *

Sen zamon ichra Xalildirsen hanuz,
Yo‘lto‘sar to‘rt qushni ushla, boshin uz.

Har biri oqilga so‘ylab naqlini,
Xuddi quzg‘undek cho‘qiydir aqlini.

Tandagi to‘rt xo‘y - Xalilning qushlari,
Kes ularni, ayla joningdin nari.

Ey Xalil, qushlarni so‘yla ro‘y rost,
Bog‘u banddin et oyoqlarni xalos.

Kul o‘zingsen, boshqalar juzving sening
Yech oyoqlarni, oyoqlar ham sening,

Jumla olam ruhzor bo‘lgay senga,
Necha ming lashkar savor bo‘lgay senga.

Shul badan ermish maqomi to‘rt xo‘,
Fe’lu xo‘ying to‘rt qushdir, fitnajo‘.

Halqqa gar istar esang umri abad,
To‘rtta shumning boshini uz beg‘alat.

So‘ng tiriltirgil-da, bergil bolu tar,
Kelmagay toki ulardin bir zarar.

Ma’naviy to‘rt qushki, ma’shum, rohzan,
Xalq dilu jonida tutmishlar vatan.

Baski dillar shohidirsen, sohibi,
Baski sen Haqning xalifi, noibi.

Qayd etilgan