HIKMATLAR. Jaloliddin Rumiy  ( 82556 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 B


Munavvara  22 Mart 2009, 12:40:25

* * *

Shoh o‘ziga keldi, tavba ayladi,
Aylagan aybu gunohin o‘yladi.

Dedi: etdim o‘zgalarga ne yomon,
Yopirilib boshimga keldi bu zamon.

O’zgalarning juftiga tikdim ko‘zim,
Bu malomatga duchor bo‘ldim o‘zim.

O’zgalarning eshigin urdimki, hov,
Urdilar chun eshigimni beayov.

Kim tilaydir o‘zgalarning yorini,
O’zgalarga esh etar dildorini.

Chunki qilmishga qidirmishdir sazo,
Har gunohning jinsidin ermish jazo.

O’zgalarning yoriga ko‘z solganing
Sen dayuslikni bo‘yinga olganing.

Tortib olmishdim kanizni zo‘r bilan,
Zo‘r bilan tortib olishdi mendanam.

Pahlavon erdi vafo oyinligim,
Xoin etdi,boq, uni xoinligim.

Lozim ermas emdi kiynu intiqom,
Har ne o‘tdi, o‘tdi ul mendin tamom.

Qahru kiyna aylasamchi, etganim,
Yoprilib, boshimga kelgaydir manim.

Bir safar bildim, sinab ko‘rdimku men,
Kel, bilay deb boz sinab ko‘rgaymu men?

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:40:44

* * *

Aylanur boshim xumoringdin, Xudo,
Bul karamga men tasadduq, men ado.

Xohishingdir maylu rag‘bat barchasi,
Yo‘lchi yo‘lga tushsa, ul Haq jazbasi.

Chang-g‘ubor uchgaymu yellar yurmasa,
Kema yo‘l bosgaymu yelkan surmasa.

Jon olur jonlar xayoling oldida,
Obi hayvon ne ziloling oldida?

Obi hayvon qiblayi jon, ey rafiq,
Suv ila yashnaydi bo‘ston, ey rafiq.

Ishq ila o‘lmish, tirilmishdir ular,
Dilni jondin, jon suyidin uzdilar.

Ishq suying ko‘ngilga bermishdir najot,
Oldimizda obi hayvon ham kasod.

Obi hayvon jon bag‘ishlar, suvchi sen,
Chunki ul suvga hayot berguvchi sen.

Har nafas berding o‘limni, jonni ham,
Angladim, nelarga qodir ul karam.

Bas, o‘lim uyqu emishdir menga to,
E’timodim bor tirilmoqqa, Xudo.

Yetti dengiz bo‘lsa erdi gar sharob,
Sen uni borliqqa bergayding shu tob...

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:40:56

* * *

Ey hayoti dil, Husomiddin, yigit,
Jazb etar ko‘nglingni ul oltinchi jild.

Jazb etarkan sen kabi alloma ul,
Yer yuzin kezgay "Husomiynoma" ul.

Senga peshkash bulgusi, ey ma’naviy,
Bul kitob, ya’ni yakuni masnaviy.

Olti yoqqa ul taratsin shu’la, nur,
Kay yatufa havlahu man lat yatur .

Beshu olti birla ishqning ne ishi?
Jazbi yordin o‘zga bormu xohishi?

Balki bundan so‘ngra bir dastur kelur,
So‘ylanuvchi rozi dillar so‘ylanur.

Ul bayonotlar bo‘lib ravshan, aniq,
Ul kinoyatlar yana bo‘lgay daqiq.

Sirga - sirdosh, o‘zgasi anboz emas,
Rozkim munkirga yetgay, roz emas.

Baski, da’vat ayla, der Parvardigor,
Da’vat aylar, o‘zga ne parvoyi bor?

Kechdi da’vat birla to‘qqiz yuz yili,
Qoldi g‘aflat ichra lekin Nuh eli.

Nuh da’vat etdi, so‘zni
Jim bo‘lib, xilvatga o‘zni chekmadi...

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:41:12

* * *

Ul jahonga, bas, suyangay bul ravoq,
Vasl ila topgay yakun hajru firoq.

Ziddiyatlar ichra ko‘r har zotni,
Ne uchun vahdat tug‘ar e’dodni?

Biz - bo‘laklarimiz, u to‘rt e’dod - asl,
Bizda fe’lin aylagay ijod asl.

Gavhari jon o‘rtada turgay nuqul,
Fe’lu ho‘yi - fe’li ho‘yi Haqdin ul.

Jang olur sulhu omonliqdin kuchin,
Chun Nabiy jang qildi Tangri - Haq uchun.

Ikki olam ichra g‘olib ul chunon,
Sharhiga yetmas sira fikru bayon.

Mavji Jayhunni simirmoging mahol,
Yaxshimas yurmoq vale labtashnahol.

Ma’nilar daryosi jizibdir senga,
Masnaviydin bir ariq ochgil anga.

Bir ariq och Masnaviydin unga, bas,
Ma’naviyat dengizin ko‘r har nafas.

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:41:29

Yelki yelpib ul ariqni chayqatar,
Suvda yakranglikni ul paydo etar.

Novdalarkim silkinur, larzonni ko‘r,
Mevalarkim tovlanur, marjonni ko‘r.

Harfu savtu dam-la so‘z paydo bo‘lur,
Gar ulardin kechsa, ul daryo bo‘lur.

So‘ylaguvchi, tinglaguvchi, so‘z faqat,
Shul uchovdin jon yaralgay oqibat.

Non beruvchi, non oluvchi, noni pok,
Tark etib suvrat, bo‘lur oxirda xok.

Lek yo‘qolmasdir sira ma’nolari,
Uch maqomda ayrilib turgay bari.

Suvrati xok bo‘ldi, ma’ni o‘lmadi,
Kim desa: bo‘ldi, degilkim, bo‘lmadi.

Olami ruh ichra turgaylar basir,
Goh shaklli, goh shaklsiz, muntazir.

Amr ila suvratga kirgaylar yana,
Amr ila suvratni surgaylar yana...

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:41:44

* * *

Otda, otliqda uning farmonida,
Uydadir jon, tan esa ayvonida.

Xohishi gar ersa mindirmoq aning,
Amr etib jonlarga derkim ul: mining.

Istasa jonlarni yuksaltmoq nuqul,
Hoy, tushing, deb amru farmon aylar ul.

So‘zki nozik tortdi, lozimmas qalov,
Bas, qalashtirma, pasaytirgil olov.

Qaynagay mo‘‘jaz qozonlar har nechuk,
Yupqadir idrok, qozoni ham kichik.

Poki subhoniyki, sebiston  qilur,
Olmalarni barg aro pinhon qilur.

Barg degan aslida so‘zdir, guftugo‘y,
Ostidin olma taratgay atru bo‘y.

Sen simirgil, ol dumog‘ingga ani,
Atru bo‘yi olmaga eltgay seni.

Atru bo‘y ol, ehtiyot et o‘zni, bas,
To avomdin yetmasin salqin nafas.

Yetmasin joningga dard, jismingga suq,
Bir nafasdirkim, zimistondin sovuq.

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:41:59

* * *

So‘rdi voizdin yig‘inda bir kishi,
Eyki sen, majlisu minbar donishi,

Bir savolim bor, so‘raydirmen shu tob,
Majlis ichra ber savolimga javob.

O’ltirar bir qush og‘och ustida toq,
Boshi avlomu, dumimi yaxshiroq?

Dedi: yuzlansa shaharga ul agar,
Quyrug‘idan boshi afzalroq bo‘lar.

Yo‘q, agar bursa shaharga dumni ul,
Boshi ermas, quyrug‘i afzal bo‘lur.

Qush uchar ersa, uchar to oshiyon,
Bolu par insonga himmatdir, inon.

Xayru sharrga botsa oshiq ul magar,
Xayru sharrmas, himmatiga sol nazar.

Oq qanotli qarchig‘ay gar benazir,
Sichqon ovlar ersa, tubandir, razil.

Gar qaro quzg‘un sevar podshoni, bas,
Emdi ul lochin erur, quzg‘in emas.

Odamiy bir tos xamirdek qad bilan,
Ko‘kdanam yuksak, quyoshdan ham baland..

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:42:10

* * *

Har ishoratkim Muhammaddin kelur,
Baski dil ochmog‘u gul ochmoq erur.

Ofarinlar ul muborak joniga,
Ofarin farzandlari davroniga.

Ul xalifazodalarkim, har biri,
Kam emas, jonu dilining unsuri.

Balki Bag‘dodu Hirot, Raydan ular,
Asli nasliga vale payvand ular.

Gul butog‘i qayda o‘ssa, gul erur,
May xumi har qayda jo‘shsa, may turur.

Gar quyosh mag‘rib tarafdin chiqsa, bas,
Ayni oftobdir, bo‘lak oftob emas.

Aybchilarkim shu yorug‘ olamda bor,
Barchasin ko‘r ayla, ey Parvardigor.

Haq demish: xuffoshni ko‘r etdim, so‘qir,
Ko‘rmagay toki munavvar kunni ul.

Bo‘yla noqislikka soldim men atay,
To quyoshning yulduzin ham ko‘rmagay...

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:42:26

* * *

Berma ko‘ngilni bu ishga, ey nigor,
So‘ng nadomatlar chekursan zor-zor.

Ul amirlik, ul vazirlik, shohlik ul,
Chun o‘limdir, balki jon bermoq erur.

Banda bo‘l, hur bo‘l shu dunyo qo‘ynida,
Murdadek kezma birovning bo‘ynida.

Kufr emishdir, ulki bundoq istagay,
O’zgalar ustida yurmoq istagay.

Tushda bir tobutda ko‘rsang kimsani,
O’ngda bir mansabda ko‘rgaysen ani.

Yuk emishdir yelkada tobutki bor,
Xalqqa yuklar zalvorin ahli kibor.

O’zgaga ortma yukingni, esh bo‘l,
Etma sarvarlik havas, darvesh bo‘l.

Minma xalq bo‘yniga, og‘ir olmasin,
Xastalik ikki oyoqdin chalmasin.

Oxiri otdan tushib, hayronasen,
Bir shahardirsen, vale vayronasen.

Qayd etilgan


Munavvara  22 Mart 2009, 12:42:42

Kech shahardin, turma ul koshonada,
Qolmagaysen so‘ngra bir vayronada.

Yuzta bog‘ing borida tark ayla, bas,
Bo‘lmagil to ojizu vayronparast.

Dedi: gar jannatni etgaysen tama’,
Odamiydin bir vaqoe istama.

Men kafilmen, senga bo‘lgaydir ato,
Jannatul ma’voyu diydori Xudo...

* * *

Bir kishi tunda eshitdi bir shitir,
Tosh chaqib chun shamni yoqmoq bo‘ldi ul.

Keldi o‘g‘ri, yoniga o‘ltirdi zud,
O’t ilashsa, qo‘l bosib, so‘ndirdi zud.

Har safar bosgay edi barmog‘ini,
Istamasdi chunki sham yonmog‘ini.

Xo‘ja o‘ylar erdi, o‘chgay sham o‘zi,
Hiylagar o‘g‘rini ko‘rmasdi ko‘zi.

Derdi: nam tortmish, emas o‘ng‘ay pilik,
Ul sababdin yonmagay, so‘ngay pilik.

Baski zulmat erdi atrof, timqaro,
O’g‘rini ko‘rmasdi xo‘ja tun aro.

Bo‘ylakim kofir ko‘ngilda, ey nigor,
Chun ko‘rinmas, o‘tni so‘ndirguvchi bor.

Qayd etilgan