Shifo ul-ilal. Alixonto'ra Sog'uniy

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:15:31

ҲАБТАААКОА АИ ЯСАШАИАГ БАААИ

16 мисқол сабр-сакутари, 12 мисқол қора мурч, танакор 2 мисқол, бангидевона уруғи 2,5 мисқол, бунинг срнига 6 мисқол жувона солса ҳам бслур. Сабрдин бошқасини хавончада хсп мулойиб снчиб, кейин сабрни снчиб, ҳаммасини бир қсшиб, агар ёз кунлари бслиб, арпабодиён кски топилса, снчиб-сувини сиқиб, шу сувдин қуйиб, дорини хамирдек (илаб) югуриб, мурчнинг донасидек қилиб ҳаб боғласун ва шишада сақласун. Мана бу ҳабни ҳабтанакори деб айтур. Бу ҳабнинг мижози иссиқдур.

Лекин бу ҳабнинг дорилари оз, қилиш осон. Аафи кспдур. Ҳар қандоқ меъда оғриқ агар елдин бслса, бу ҳабдан саккиз донадин сн беш донагачалик ютсун. Устидан 2-3 пиёла қайноқ сув ичсун. Албатта, фойдасини ксргай. Елдин бслган кскрак оғриқларига ҳам ксп наф қилур. Яна узи зиёнсиз, қорин оғритмасдин бир-икки йсл мулойим амал қилиб, ични бсшатур. Таом сингмасдин озроқ ғизо есаёқ қорни кспиб, таомга иштаҳаси йсқ кишилар учун ниҳост топилмас даводир,

Гоҳи одамларнинг меъда-ошқозонлари бузулиб таом еса, меъдаси огриб қусмагунча огриғи тсхтамай, гоҳиси егани схши сингмай, сассиқ кекириб қолур. Мана шундоқ одамлар ҳам таом устидин 5 дона бу ҳабдин еб юрса, бу иллатлардин қутулиб, меъдалари қувватли бс-лур. Яна иштаҳалари очилур. Хулоса — ҳар хил меъда илатларга нафи зоҳирдур. Ўзим тажриба қилиб фойдасини ксрдим. Бу ҳаб аъзоларининг снг биринчиси сабрдир. Шунинг схшисини ҳамда снгисини топиб олмоқ даркор. Кучи кетмаган схшисининг аломати шулки, ранги баргранг бслиб, бсйи оғир, таъми тахир, буғдойдагини чайнаб тупук билан сзиб ксрса, ранги сариқ чиқади. Яна снги, кучи кетмаганлигига бир аломат шулки, ушатиб ксрса, ичи слтираб тунуқроқ бслиб турар.

Агар кучи кетиб, сскириб қолган бслса, ранги қизариб, қорайиб, иси бслмай, сзиб ксрса ранги схши чиқмай, жилоси йуқ бслиб тургани — куч-қуввати кетиб қолгани, дори учун срамайди. Балки зиён қилур. Шу сабабдин, мумкин қадар дорини аптекадан олмоқ керак. Сабабки, дсхтирлар сски дори сақламайдур. Сабр ҳам ҳар вақтларда аптекада топилур. Сабрни русчада собур ёки нашабур дейдур. А ус дсхтирлари ҳам ксп сътибор ксрурлар. Қозоқ, қирғизлар азизбой деюрлар. Агар сафродин қорин оғриса бу ҳабни истеъмол қилғай.

Сабр 16 мисқол, сано 8 мисқол, сариқ халила 6 мисқол, қизил гул шу йилги 4 мисқол, санони снчиб, ундек қилгандан сснгра 8 мисқол бслсун. Сариқ халила ҳам қизил гул тайёр бслганда вазнлари шундоқ бслсун. Ҳаммасини снчиб, слакдин стказиб, сувда юғуруб, хамир қилиб ҳаб боғласун. Мундин ҳам 10-15 донагача қайноқ сув бирла ютсун. Устидин доғ сув ичсун. Мана бу ҳабнинг мижози совуққа сқинроқ. Иссиқ моддаларни, сафроларни хирож қилур. Агар меъдада сафро бслиб, шу сабабдин қорин оғриган бслса, шу ҳабдин ичса сафрони меъдадаи ҳайдаб огриқни тсхтатгай. Агар дорилари келишса, иссиқ мижоз сафромижоз одамлар учун схши сургудир. Елдин оғриган меъда оғриқларига туз билан кепак қовуриб, иссиқ бсйича тортса ё иссиқ кул тортса, ёки кепакни иссиқ сувга чилаб чалароқ сиқиб, латтага солиб боглаб қсйса, бу нарсалар ҳам фойда қилур. Буларни ёш болаларга қилиш лойиқдур.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:17:04

ФАСЛ. ЮА АК БУА УГИАИАГ БАААИ

Чснг кишиларда бслсин, хоҳи болаларда бслсин, тслғоқ иллати ксп бслур. Бу иллатни арабчада заҳир деб айтур. Туркийда ич буруғи, юрак буруғи, тслғоқ деб айтурлар. Бу иллатнинг моддаси кстан ичак, ёғлик ичакда бслур, Бу иллат узоқиб кетса, ҳалок қи-лур. Бепарволик қилмаслик даркор. Фақир бу иллатга бир неча дориларни тажриба қилиб, ксп фойдасини ксрганларимни ёздим. Бу иллатга снг зиёнлик нарса гсшт, ёғ. Мундин сақланмоқ керак.

Ғизосига сут оши бермак лозим. Хоҳи гуручдин, хоҳи ундин бсл-син. Дарҳол амалча қилсун ёки сургу ичсун, енгилроқ бслса, шу билан даф бслур. Агар мунинг билан схши бслмаса, иложи шулки, срим қошиқ миқдори зиғирни бошқа донадин тозалаб туриб сув бирла ютсун. Булар билан бслмаса, бунинг махсус иложи шулки, райҳоннинг уруғи, исфағул деган уруғ, баргизубнинг уруғи. Барги-зуб деб бақа ёпилмогини айтур. Исфағул бслса дорифурушларда доимо топилур. Гултожихсрознинг уруғини қсшса ҳам сна схши бслур.

Мана бу уруғларни истеъмол қилишнинг тариқаси шундоқ-ки, бир қсл чсмични стда қиздириб ст устидин олиб туриб, мазкур уруғларни чсмичга солиб совуганчалик айлантириб турсун. Шу билан қовурилгандек бслиб қолур. Лекин сҳтиёт бслсин, қовурган-да куйиб қолмасун. Мана шу доридин ош қошиғида бир қошиқдин ҳар кунда уч қошиқ ичгай. Бу иллатга бирма-бир доридур. Албатта, наф қилур, иншооллоҳ. Буларнинг ҳаммаси бслмаса, бир-икки бслса бслур, аммо ёғ, гсштдин қаттиқ парҳез қилмоқ керак.

Яна бир иложи шулки, Танғи араби, катиро, ҳар бири икки мисқолдин, тобошир бир мисқол. Агар бу иллатда ичидин қон келса, юқоридаги уч дорини майда қилиб туққизга бслиб, уч кун ичсун. Бу иллатга қовун-тарвузлар зиён қилур, Бу иллат сафро мижоз одамларга кун стиб кетгандин кспроқ пайдо бслур. Ичидин қон келиб, қорни тслғаб, ҳеч нарса келмасдин қолса ҳам товуқникидек оз-оз бир нарса келур. Агар ксп тслғаб, оз келиб ё келмай қийнаб турса, дарҳол амалча ё сургу қилмасдин илож йсқ. Агар сна нодон жоҳил табиблардек ични қотирадургон нарсаларни бериб қсйса, снаму дард кучайиб кетар.

Аҳтиёт қилмоқ лозим. Аввал ични бушатиб, сснгра тсхтатадурғон дори бермак керак. Мана бу ҳаб ҳар қисм тслғоққа ҳам ич стканга шаксиз фойда қилур. Иншооллоҳ. Бир мисқол афюн, 5 мисқол кск мовзу, 2 мисқол сами араби, мовзуни снчиб, слакдин стказиб, сами арабини ҳам майдалаб, афюнни бир оз сувда сзиб, қолганларига қсшиб (илаб) юғуриб, қорамурч дона-сидек ҳаб қилсун. Чснг одам бслса 5-6 дона, ёш болаларга 1 дона бергай. Ич тслғаб, ич стган иллатларига мундин ортиқ дорини ксрмадим. Узим ишлатдим. Сами араби деган дори срик елимига схшаш келган бир елим доридир. Дорилфурушларда ҳар вақт топи-лур. Табошир оқсуск Майдасига ухшаш куйган суск, тилга ёпишиб турар. Ҳар қисм тслғоқ ич стган иллатларига нафлидур. Ҳиндистондин келур.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:18:32

ФАСЛ. ЙЎТАЛАИАГ БАААИ

Йстал спка иллатидин пайдо бслур. Кспинча (тумов) зукомдин пайдо бслур. Аазла мисдин спка тарафига тскилур. Агар назла уткир бслса, спкани жароҳат қилиб кетадур. Ўпка жароҳат булса, сил бслур. Силнинг иложи ксп мушкулдур. Йсталга сиркага схшаш аччиқ нарсаларнинг ҳаммаси зиён қилур. Мовзу, халилага схшаш тилни тириштирадиган нарса, шср нарсалар, мурч, қалампирга схшаш нарсалар зиён қилур. Аммо мурч баъзи вақтда совуқ йсталнинг дориларига қсшилур.

Аптекада анисивий капли деган исли дори бор. Шундин бир қошиқ қайноқ сувга 10-15 томчи томизиб ичгай. Аш болаларга 4-5 қатра, кунда 3 қайта ичса, йсталга, диққинафас, дам сиққанга, ёш болаларнинг оғиз оғригига, болаларнинг қурсоқ слларига, безгак-иситмаларга ксп наф қилур. Яна капли досек деган қора дори бор. Бу ҳам бир неча хил йсталга фойдаси бор.

Товуши бсгилиб қолганларга ҳам наф қилур. Анди сзимизнинг ҳар хил йсталларга бориб, ксриб, ксп нафини ксрган ҳаб доримиз будур. 2 мисқол ношаста бугдойни сувда бир неча кун ивитиб қсйиб, юмшаганда сув бирла сзиб, сузиб, тилпини ташлаб, тиндириб қсйса, сув остида оқ ун чскиб қолур. Сувни тскиб, унни қуритиб олса, шуни ношаста деб айтур. Сами араби, катиро, бодом мағзи, кскнор уруғи — ҳаммасининг вазни баробар, афюн срим вазн, масалан, икки мисқолдан бслса, афюн бир мисқол.

Агар кучли бслсин деса, афюн ҳам баробар бслсин. Сами араби катирони майда қилиб, озроқ сувга сритиб, афюнни сзиб, аралаштириб, бошқаларини снчиб, қсшиб ҳаб қилсун. 5-6 донадин оғзига солиб шимиб тугатгай. Бу ҳаб снги бслган сил касалларига ҳам фойда қилур. Агар ёш болаларга бериш лозим бслса, бир донасини қайноқ сувда сзиб, болқошиқда ичсун. Ксп ёш болаларга бермасун. Маст қилиб қссди. Ксзларини ола-була қилса, ота-онаси қсрқиб, дори берган одамни хижолат қилур. Ҳар дорини жойига қараб бериш керак.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:20:24

ФАСЛ. ДИҚҚИААФАСАИАГ БАААИ

Йстал бслиб дам қисганни айтур. Бу иллатнинг сабаблари ксп-дур. Ҳаммасини ёзай десам, шу дафтарни ёзганимда не ҳолда сканимни, қандай жойда стирганимни, ксзим ёшли, кснглим дардли, Ватандин, суюклук аҳли аёлларимдин жудолик ҳолда не мушкул кунлар кечирганимни бир Оллоҳ билур, бир сзим билурман. Менинг бу ёзганим кемага тушганчалик, қайиққа тушгандек бир ишдур. Иншооллоҳ, фурсат топсам, ксп тушунчалик қилиб ёзиб, сзимдин бу фоний дунёда авлодларим учун ёдгор қилсам, деган умидим бор, иншооллоҳ.

Яна мақсадга келайлик. Бу йстал бслиб дам чиқиш, кскрак атрофларида санчиқ пайдо бслса, кспроқ бу иллат тумов бузилгандан пайдо бслур. Тумовни одамлар ксзга илмас, дард қаторида ксрмаслар. Лекин ҳамма иллатларнинг бошидур. Шунинг учун ҳукамолар уммал амрож дейдурлар. Иллатларнинг онаси деган бслур. Ксп иллатлар мундин туғилур. Анди зуком (тумов) агар бузилмай, стиб кетса, ксп хатарли иллатларга дафи бслур.

Терлама кезикка схшаш. Тумов бслган одамларга лозим шулки, палов ош, гсшт, ёғдин сзини сакласун. Таом ичида палов ошдек тумовга зиёнли нарса йсқ. Аон, чойга, ёвғон ошга қаноат қилмак керак. Ўзини, айниқса бошини совуқдин, шамолдан сақласун. Товуқ, жсжа гсштидин шсрва қилиб ичса ёки ардоб қилиб ичса, хамиртурушдин ксп муносибдур. Зуком оғирлашганда ҳаммомга тушмак, терламак ксп фойда қилур. Агар бурнидин сув келмай, боши оғир бслиб, оғриб турса, бошидин икки-уч қумғон иссиқ сув қуйдирсун. Аафи бор-дур. Тумов бузилиб, мундин спка тарафларга назла тушса, диққинафас йстал, кскрак атрофларида санчиқ пайдо бслур. Озроқ йсл юрса, юрак солиб, нафас танг бслур. Яна оз-ксп иситмаси ҳам бслур. Бунга бошқа йстал дорилари ҳам фойда бермас.

Узоқиб кетса, силга айланур. Худо сақласун. Анди мунинг иложи парисиё-вушон деган барги майда, сопи йилтироқ, қора-қизил, туркчада паричочи, потмачочи дейдур. Мен ксп ишлатдим, ксп нафини ксрдим. Шундин 3-4 мисқолни сз баробарида қизилмис илдизи бирла чойнакка солиб қайнатсун. Мана шундин ҳар куни 4 вақт-5 вақт ҳар ичганда 2-3 кршиқдин ичаверсин.

Мундин ортиқ дорнни бу иллатга мен тополмадим. Тажрибали доридур. Гап шу дори гиг топилиб туришида. Агар бу дори топилмаса, бунинг срнига гулбинафша нилуфар солса ҳам бслади. Агар зуком иссиқ бслси, агар совуқ бслиб ёки ксп йсталса ҳам ҳеч балғам ксчмай хафа қилса, мунда шарбат зупо бермак керак. Дорифурушларда зупо деган чсп дори бор. Ундин 4-5 мисқол баробарида мис илдизи қсшиб қайнатиб, сувга озроқ хитойнинг оқ шакаридин қсшиб бир сарч; бслса кифос қилур. Ани шарбат қилиб, кунда 3 вақт, ҳар ичинда 3 қошиқдин ичгай. Бу шарбат зукомдаги ёпишган балғамларнг бсшатиб чиқаргай. Шунинг ҳам ксп нафи бордир.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:22:57

ФАСЛ. МАФОСИЛАИАГ БАААИ

Мафосил деб бсғим оғриқларини айтур, бу иллатнинг кисқача сабаби бсғим-бсғимда сариқ сув тсхтаб, ел пайдо бслғондин бслур. Агар бу иллат кучайиб кетса, сз вақтида иложини қилмаса, сариқ сувлар кспайиб бир жойдин тешиб чиқади. Агар бу иллатнинг сабаби сариқ сув бслмай, қуруқ ел бслса, у чоғда сариқ сув бслғондек тешилиб оқмаса ҳам, ел орқа бсғимларда бслиб кучаб кетса, бсғимларни сз срнидан қсзғаб чиқазиб букри қилиб қсср.

Агар ел кучаймаса, бугимларнинг гоҳи бирларини кутариб дсмбоқ қилур. Бу иллат кспинча қсл-оёқ бсғимларида, тизза, ёнбош, бел орқалари-да тароқ куракларида, гоҳида ст-томир сингирлар ораларида ҳам пайдо бслур. Бу иллатни рус дсхтирлари ревматизм дейдурлар. Туркийда қуён деб айтурлар. Анди бу иллат кспинча согуқдин, гоҳида иссиқдин бслур. Майли, совуқ, майли, иссиқ бслсин, модда-сиз бслмас. Моддаси сариқ сув ёки ел бслгай. Агар бу иллат иссиқ моддасидин пайдо бслган бслса, унинг аломати томирнинг илдам бслиб туташ ссқиши, оғриган жойларни исиб кетиши, оғриқнинг қаттиқ булиши, агар моддаси сафро бслса, оғриган жойи саргимтир бслур.

Қуруқ-иссиқдур. Агар кскимтир бслса, моддаси савдо бслур. Қуруқ-иссиқ-совуқдир. Агар оғриган жойи купчиб томирла-ри кстарилиб оқариб турса, моддаси балғам бслур. Ҳсл-соғуқдир, гоҳи моддаси иссиқ, гоҳи совуқ бслсин, елдин холи бслмас. Гоҳида моддаси иссиқ ҳар иккаласи бир бслиб, қсшимча мижоз бслгондин бслур. Бунинг аломати иссиқлик қилса ҳам ёқмайдур. Созуқлик қилса ҳам ёқмайдур. Томири ҳам икки оралик бслур. Агар коддаси ёлғизла елдин бслса, бунинг аломати оғриган жойнинг кспчиб туриши, кспчиган жойини босганда, остида ел бордек билиниб қслга юмшоқ уриниши ва ҳам оғриқнинг бсшроқ бслишидур.

Бу иллат хотунлар ва ёш болаларда оз пайдо бслур. Гсшт ксп егандин, ичкиликларни ксп ичгандин, ҳскиз, сигир гсштларига схшаш оп:р сингишлик нарсалардин тсйиб туриб жимо қилмоқдин, сиркага схшаш аччиқ нарсаларни ксп егандин, иш-ҳаракат қилмай, ксп ётиб ухла-гандин ёки бирданига қаттиқ қийналиб иш қилғондин пайдо бслур. Бу иллат бот согаймайдур. Шунинг учун буни умрлик оғриқ дей-дур. Бу иллат турли-туман бслиб, иложи ҳам неча хилга бслинур. Барисини ёзиш бу сринга сиғмаса ҳам снг керакликларини ёзамиз. Бу иллатнинг устидин қилинадурган даволарнинг схшироғи арашон. Иссиқ сувга тушмакдир. Арашон суви бслса, гугурт маъданидин чиққанлигидин куп фойдали бир сувдир.

Лекин оз бслғонда, бир ойсиз схши фойда бермас. Юрак кстарса, қуввати етса, ҳар кунда икки қатим тушиб, ҳар тушганда бир соат туриш керак, бслмаса сз ҳолига қараб тушгай. Бир ой-икки ой тушганнинг фойдаси бслса, бу муддат ичида иллатнинг моддаси ҳсл бслиб, тер бслиб оз-оздан тарқалиб, тамом бслур. Модданинг тугалиши иллатнинг соғайиши демакдур. Ишқилиб, озми-кспми бу сувга тушишнинг фойдаси бслур. Қанчалик кспроқ тушса, шунчалик схши. Бу иллатдин бошқа буйрак иллатларига, жигар иллатларига, тол иллатларига ҳам фойда қилур. Тажриба бирла билишгандир. Сувдин чиққан чоқда сраниб, бурканиб чиққай.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:24:37

Танлари совуб, тери қури гунчалик ҳаводин сзини сақлагай. Бслмаса, зиёнликдир. Баданлар юмшаб, тук остидаги тешиклар очилиб, бсғим-бсғимлар бсшаб турган чоғда шамоллаб қолса, турли иллатларга сабаб бслур. Ҳар сринда бу ишни ксзда тутмоқ керак. Анди сиртидин суртадурғон дориларни айтамиз.

Дсхтир дориларидин ушбу фойда қилур: спирт, йод, скипидар, гарчичний спирт, камфорний спирт, нашатирний спирт. Мана бу сув дорилар ҳар вақт аптекада, дсхтирхоналарда топилур. Булардин оғриган жойларга ҳар кунда икки қатимдин узун вақтигачалик суртгай. Суртганда зерикмасдин, бир соат, оз бслса срим соат уқалаб туриб сургай. Дори сингишиб иллат срнига етсин.

Мана шундай қилганда фойдасини ксргай. Анди ичидин ичадургон дориларни айтамиз. Бу иллатларга айтилган дорилар ниҳостда кспдир. Бу сринда сзим ишлатиб тажрибадан стган дориларни ёзарман. Ўзим ишлатиб фойдасини ксрган дорилардин бири йод. Бу дори аптека дориларидан снг бир фойдали доридир. Ҳар турли ревматизм иллатларига бирма-бир дори бслиб, иссиқдин бслгонларига шак йсқ. Мундин бошқа сски йсталлардан чиқишларга, ҳар қисм сраларга ксп фойдаси бордур. Қон бузуқликдин бслган қичима, қстирларга ҳам фойда қилур.

Унинг ичиш тартиби шулки, биринчи қатим 6 гр. дорини 12 қошиқ қайноқ сувга солиб, бир кунда 3 қатим ҳар ичганда бир қошиқдин ичгай. Иккинчи қатим 10 гр. 12 сир қошиқ сувга. Учинчи қатим 12 гр. 12 қошиқ сувга. 4 гр. бир мисқол бслур. Шундоқ қилиб, огриқнинг ҳолига қараб 8-9 мисқолгачалик ичургай. Сиркага схшаш аччиқ нарсалардин, ҳсл мевалардин парҳез қилур. Яна бир иложи: санои макка 5 мисқол, соврунжон 7 мисқол, сариқ халиланинг пссти 3 мисқол. Санони хсб тозалаб, чсп-чорларидан ариғдаб, темир ҳавончада ссқиб, слаб, ундек бслғондин кейин тортиб 5 мисқол қилсун. Қолган дориларни мана шундоғ қилиб, барчасини қсшиб, топилса бодом ёғидин 2-3 мисқол қсшиб, бу талқон дорини ёғласун.

Бодом ёғи тайёр бслмаса, бодом мағзини бироз қайноқ сувда чилаб қсйиб, устидаги қизил қовуғини ссйиб ташлаб, юмшоқ снчиб дорига аралаштиргай. Ғараз бодом ёги бирла дори ёғланса, ишганда қурсоқни бураб тслгамас. Мана шу доридин ётар чоғда 3 мисқол олиб, чой срнига арпабодиён дамлаб, шунинг суви бирла ичгай. Бирор пиёла шу сувдин иссиқ ичгай. Арталаб бир қатим, икки қатим ичини бсшатур. Шундоқ қилиб, бу доридин саккиз-тсққиз кун, ниҳости 12 кунгачалик ичгай. Иншооллоҳ, бу иллатнинг кспига фойда қилур. Узун муддатлар ичида қилган тажрибали дориларимизнинг бириси шудир.

Дори ичган кунларда аччиқ нарсалардин, гсштдин парҳез қилур. Аон, чойга қаноат қилур. Агар чой срнига арпабодиён ичса сна схшироқдир. Яна бир иложи, ғориқун, зараванд, занжабил, шарбат — бу тсрт турли дорининг вазни баробардир. Ссқиб, слаб кечқурун ётар вақтида бу доридин уч мисқолни олиб, қайноқ сув бирла ичгай. Ғизо парҳези бунингму, юқоридекдур. Бу дорилар сзимизнинг дорифурушлардин топилур. Ғориқун ранги оқ пср бслиб, қолган чилик томирдек енгил нарсадур, Ҳиндистон тарафидин келур. Бу дориларму ксп муборак.

Бу иллатга бирма-бир мужарраб дорилардандур. Елғиз-ёлғиз келганда, бу иллатга ҳеч қайси дори совринжондек фойдали срмас. Алғиз соврунжоннинг сзини иссиқ бслса, (ош кски) юмғоқ сут уруғи бирла, совуқ бслса арпабодиён бирла снчиб кап отса ёки қайнатиб ичса, сзиму кифос қилур. Яна бир иложи чубичини 10 мисқол, совринжон 7 мисқол, 3 мисқол арпабодиён, 3 мисқол массаки, 3 мисқол лочин донанинг уруғи. Бу беш дориларму, дорифурушларда топилур. Чубичини кспроқ хитой дорихоналарида топилур. Муштдек-муштдек қотган хамирдек бслур. Ксп муборак доридур. Томир дори қаторида ишланур. Ишлатишни билган киши фойдаланса бслур. Бу доридин сзим ксп фойдаландим. Гап, срнини билиб ишлатишдадур.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:25:46

ФАСЛ. БУ ФАСЛ СИЙДИК ТУТУЛҒОААИ АЙТУА

Бу иллатнинг сабаблари кспдир. Иссиқдин, совуқдин, елдин, сийдик қопи туворсуққа тош пайдо бслғондин, сийдик йслига сра тушгандин, узун китобларда айтилғон бошқа бир қанча сабаблардин пайдо бслур. Бу сринда бир нечаларининг иложини баён қилиб кетамиз. Агар ёш болаларнинг сийдиги сйнаб юрибоқ мижози ҳеч қандай бузилмай туриб тутулғон бслса, суворсиққа тош пайдо бслган бслур.

Бунинг аломати сиср вақтида боланинг чукисининг туби қичишиб, оғриб, чукиси қспиб диконглаб кетар. Бу очиқ белгисидур. Бунинг иложи агар смчакдаги бола бслса, бир мисқол сиёдонани (седона) ундек юмшоқ қилиб снчиб олиб, онасининг сутидин бир қошиқ, срикчалик тоза бол, мана бу уччовини бирлашти-риб, болни сзиб, схши аралаштириб, шуни ичирсин. Дарҳол фойдасини ксргай.

Шундоқ қилиб, 3-4 йсл ичирса, туварсуқдаги тошни сзиб туширгай. Буни сзим қилиб ксриб тажрибадан стказдим. Қадрини билмак керак. Азгувчини дуодин унутма. Яна бир иложи, майли тош, тсхтагандин бслсин, майли бошқа бир сабабдин бслсин, бир мисқолча схши тоза риванч, 3 мисқолча сғритикан, 3 мисқолча қовун уруғи ёки тархамак уруғи. Бу уччовини хавончада ссқиб, снчиб бир покиза халтага солсин. Сснгра тслиқ бир пиёла сувда халтача бирла дорини срим пиёла қолгунчалик қайнатсун.

Халта бирла дорини хсб сзиб, сиқиб, бутун титиғини чиқариб, шундин ичкурсин. Аш болаларга бслиб ичкузсин. Чснг киши бслса икки баровар-уч баровар ичкузсин. Оз-ксп ичкузмак касалнинг чснг ки-чиклигига боқиб бслур. Бергувчи сзи билур. 9-10 ёшли бола бу иллатга йслмқиб келганда, ушбу доридин бир шиша ссаб бердим. 2-3 йсли ичиргандаёқ чукисидин чигитдек тошни сийдик бирла отиб туширибдур. Ота-онаси ксп ташаккурлар айтиб, тошни ксрсатди. Бола ҳам шу иллатдин согайди.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:27:17

Ғулжа шаҳрида бу иш бслғандир. Шундин бириси неча қатим бу дорининг фойдасини ксрдим. Ўзи кичик, нафи улуғ бир дори-дур. А иванч бслса ҳар қачон хитой дорихоналарида топилур. Яхшиси от тусғидек бслиб, ранги қизғимтири. Чайнаб ксрса, тупурик сап-сариқ чиқгай.

Яхшиси шудир. Ҳар қачон дориларни ҳидлаб олмоқ керак. Аскириб халта теги бслиб қолған дорилардин зарардин бошқа чиқмас, иншооллоҳ дорилар куч-қувватларини узун-қисқа умрларини баён қилиб, бир рисола ёзмоқ сйим бор. Худо еткизса, шунга қараб амал қилурсизлар. Бу дори хоҳи иссиқ, хоҳи совуқдин бслсин баробардир. Анди иссиқ, совуқлигини бошқа турли дориларни ажратишни баён қиламиз. Агар сийдик қизил бслиб ёки сариқ бслиб, томирлари тирсиллаб тез сткир урса, иссиқдин бслур.

Агар сийдик оқ булиб, тиниқ чиқса, томир уриши бсш булса, чанқоқлик йсқ бслиб, танлари салқин бслса совуқдин бслур. Агар сийдик билан қон ёки йиринг чиқса, сийдик йсли жароҳат бслиб, ичи сйилиб, сра тушгандин бслур. Буни ссзнак дейдур. Ссзнак иложини кейин айтурмиз. Агар иссиқдин сийдик туширса, бунинг иложи дарҳол ванна қилиб, иссиқ сувга слтирғизсин.

Агар сув ичида сийдик юриб қолса, шул жойдаёқ срнидан туриб сийсин. Ваннага кирмасдин илгари юқоридаги риванчдин қилинган доридин бир пиёла ичиб, сснгра ваннага кирсин. Иншооллоҳ, ваннадан чиқар-чиқмасдан туриб фойдасини ксргай. Ваннанинг суви илимон бслмоқ керак. Агар совуқдин бслса, бунинг иложи жсхоридек хинни иссиқ сувда сзиб ичурсун. Киндик остилари, туворсуқ устиларига хиндин сзиб сурсун.

Иссиқдин бслғонларга ёз кунларида бсл-са, тархамак, ковани қириб устидан чапласин. Агар қиш кунларида бслса, илимон сувига латтани ҳсллаб, дам олмай чаплаб турсин. Совуқдин бслганига табобачини ҳам фойда қилур. Чой срнига дамлаб ичгай. Тархамак уруғи, кова урути, қовун уруғи, тарвуз урути, стритикан булар иссиқдин сийдик тутилганига фойда қилур. Табо-бачини, съни хожи арпабодиён, рум бодиён, ёввойи сабзи уруғи — булар совуқдин елдин бслғонларига фойда қилур. Бу сринда мундин зиёда ёзмоқни кстармас.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:29:34

ФАСЛ. СЎЗААКАИАГ БАААИ

Ссзнак деб, сийдик йсли сйилиб, жароҳат бслиб, срали бслиб қолганини айтур. Бу иллатнинг сабаблари кспдур. Анг ёмони ёмон, бузуқ хотинлар-ла ётқондин бу иллат ювиб ёпишур. Бир нафаслик шайтон қизиғига алданиб, умрли дарди бедавога йслиққай. Кучаб кетса, боду паранги, съни сифлис. Бу иллат бедаво бслур. Сифлис иллати инсон ҳаётининг душманидир. Қайси миллатда бу иллат кспайса, у миллатнинг инқирози демакдир. Анди мен бу сринда бу иллатга тажриба қилган дориларимни ёзаман.

Дастлабда бу иллатга зиён қиладурғон нарсаларни ёзиб стай. Бу иллатнинг ҳар қандо-ғига хотинларга сқинлик қилиш зиён қилур. Ҳар аччиқ нарсалар, қалампир, мурчга схшаш ҳар нордон нарсалар, сиркага схшаш, бутун ҳсл мевалар, тархамак, қовун, тарвузлар, шср-тузлик — ҳамма нарсалар бу иллатга зиён қилур. Гсштлар ҳам фойда қилмас. Қуш гсштларининг зиёни озроқдир.

Лекин бу иллатнинг ҳар қандоғига сут фойда қилур. От сутининг фойдаси кспроқдир. Қимизнинг ҳам заррари йсқдир. Анди бу иллатнинг иложи шулки, шсхладин 15 донани олиб, ичидаги қизил донасини олиб ташлаб, устидаги кулодек қизил псстини бир чайиб сувга солиб қайнатсун. Яхши татиғини чиқазиб, сувини сузиб олсун. Агар бслса анисувидин 10-15-20 томизиб қсйсин. Мана шу сувдан ҳар кунда тсрт қатим, ҳар ичганда 3 сирли қошиқдин 15-20 кунгачалик ичсун. Бу кунларда парҳезни схши сақласун. Иложи булса сут ва сут ошидин бошқа, нон чойдан бошқа ғизо емасун. Чойни ҳам сутлаб ичсун.

Чой срнига хожу дамлаб шуни сутлаб ичса сна схши бслур. Бу орада марганяовка (қизил дори)дин мошина билан ҳар сийгандан кейин чсчоқ тешигидан юбориб ҳар қатим юборганда сувини туширмасин, чсчоғини тешигини тубан қилмай, чукисини сн минут миқдори тсғри тутиб турсин. Мана шундоқ қилса, дорининг фойдасини тезроқ ксргай. Бу айтган дорилар фойдаси ёлғизда бу иллатга смас, зиққинафас, съни дам чиқиш иллатларига ҳам кспдан-ксп фойдаси бордир. Ўзим бериб тажрибадан стказдим. Киши ҳайрон қолгудек фойда қилур.

Тажрибасиз дсхтирларга алданиб, ерли миллий дорилардин қуруқ қолмаслик керак. Яна бир иложи — бир мисқол шсраи қалами, бу дори милтиқ дорисининг шсри. А усчада силитра деган машҳур дори аптекаларда ва бошқа дсконларда ҳар вақт топилур. Мана шундин бир мисқол, шакардин 4 мисқол, хитой оқ шакари бслса сна схши, бслмаса қум шакари ҳам бслур. Бир пиёла пишган сутга солиб, ҳар ичганда шу миқдорда қилиб кунда уч вақт ичгай. 10 кунгачалик гизосига уч шиша сув, бир ҳисса ичаверсин. Чидамаса, бир оз нон қсшиб еса ҳам бслур. Тухумни чала пишириб, сариғини есин.

Лекин юқоридаги ғизога қаноат қилса схшидур. Яна бир иложи 3 мисқол кабобачини, съни хожуни ундек қилиб, майда ссқсун. Бир пиёла снги ивитилган, сариқ суви олинмаган қатиққа қсшиб, аралаштирсин. Бу ишни кечки пайтда қилиб, дори пиёланинг устига бир парча дока ёпиб, сғза (томга) қсйсин. Агар ёз кунлари бслса, дори кечаси билан сғза устида ҳаво еб турсин. Арталаб туриб, оч қоринга дорини ичиб олсин. Шу тартибда қилиб, 3 кундан то 7 кунгачалик ичсун. Иншооллоҳ, бу иллатга бирдан бир шифодир. Ўзининг осонлигига боқиб қадрини билмай қолмасун.

Мундин бошқа кабобачининг сзини қайнатиб, татиғини чиқазиб, суви билан оғиз чайқаса тил, оғиз оғриқларига фойда қилур. Товуши совуқдин битган бслса, товушини очар. Совуқдин бслган ксҳна бош оғриқларига ксп фойда қилур. Меъдаси бузуқ кишиларга ҳам фойдаси бордир. Ошга солса, ғизони тотли қилур. Гсштни ёзиб пиширгай. Бу кейингилар учун чой срнида дамлаб ичидин ичмак керак. Хитой, дунгонларни ғизолари бусиз бслмас. Бунинг сувидин ссзнак бслғонлар мошина билан олат ичига юқорида ксрсатилган тартиб бсйича юборса, сийдик йслидаги жароҳат сралар учун ксп нафи бордир. Бу ёзилганларга сз йслида амал қилса, иншооллоҳ, шифодин ҳоли бслмас.

Qayd etilgan

ossiyobinti 03 Mart 2010, 11:31:04

ФАСЛ. ХАЙЗА ИЛЛАТИАИАГ БАААИ

Бу иллат бир қаттиқ иллатдир. Бу иллат бслганида аломати шулки, оғзини ёндиргай (қусгай). Ортидин сургай, қорни қаттиқ оғригай. Ўзи беҳол, кснгли безоб бслгай. Ксз косалари слтиришиб оғиз-лаблари қуришиб устаб тургай. Томирлари тубан солиб, билинар-билинмас бслиб мидирлаб тургай. Гоҳида билинмаслик даражага етибму қолур. Қсл-оёқ томирлари тортишиб, қаттиқ оғригандин чидаёлмасдин чинқиргай.

Мана бу аломатлари билан бу иллатни очиқ таниғали бслур. Анди бу иллатнинг нимадин пайдо бслишини айтурмиз. Бу иллатнинг пайдо бслиши бир ғизони еб, бу ғизо сингмасдан туриб устига сна бир ғизо еб, икки ғизо бир-бири билан ссқишиб, ҳазмлар бузилиб, бундин ёмон моддалар пайдо бслиб, бир қисми тубан тарафдан қорин оғритиб тургай. Иккинчиси юқори тарафдин кснглини айнитиб қустурғай. Мана шундай бслиб, бу иллат пайдо бслғай. Аки ғизо еб, устидин ҳсл мевалар еса, бу шундоқ бслур.

Анди бу иллатнинг иложи шулки, ҳеч бир нарса бермаслик керак. Токи сзи тсхтагунчалик сабр қилмоқ керак. Жоҳил табиблардек ксп суриб беҳол бслиб кетди деб, ич тсхтатиш чорасини қилса, бирор сабаб билан ичини тсхтатиб қсйса, бетоб киши дарҳол ҳалок бслур. Чунки бузуқ заҳарли моддалар чиқарга йсл тополмай қамалиб қолиб, мундин чиққан заҳарли хсрлар юрак, мисларга, ички аъзоларга уриб, ажалга сабаб бслур. Алғизгина сиртидин бунинг иложини қилса бслур.

Агар май ксп беҳол бслиб кетса, бир катта стакан, ё бунга схшаш нарса билан нақ киндик устига лснқа қсйиш керак. Ўт билан лснқа қсйишни ҳар ким ҳам биладур. Бу қсйилган лснқа бутун туриши лозим, Бунинг фойдаси ҳам ичини тухтатгай, ҳам қурсоқ оғриғини босғай. Ўзим тажриба қилиб ксрган ишдур. Баданларига исли хушбсй мойлардин суртиб турсин. Қсл-оёқларини ксп уқаласун.

Уқаланмоқнинг ксп фойдаси бордир. Бурунларига атир ифордин буратсун. Қизилгул вақти бслса, ҳслидин бслмаса қуругидин олиб, снчиб қурсоқларига чапласун. Агар чанқоқлиги бслса, гулқандни сувда сзиб, ичадургон сусунларига қсшиб берсун. Бу тадбирларни иллатнинг бслишидаёқ қилмасдан, охирлашган вақтларда қилсин.

Чиқадурғон ёмон бузуқ моддалар чиққандаёқ қилмаса, қилган тадбирлар зиёнли натижа берур. Бу иллат бошлаб бслғонда қустуриш-сурдиришнинг иложини қилмоқ керак. Ўз-сзидан қусмай, сурмай қурсоқ оғриғи кучаб кетса, бу вақтда дори билан қустириб, сурдириш чораларини ксрмак керак. Агар мижози иссиқ бслса, усулига юмғоқ сут урутини снчиб, дамлаб сувидин ичсин.

Қурсоқларига юмғоқ сут кскининг суви билан сандал ёғочини суриб, сзиб узум сиркаси қсшиб сурсун. Агар мижози совуқ бслса, ёнғоқ, зира, ёнгоқдан 10 дона олиб чақиб, мағзини снчиб, 3 мисқол зирани снчиб, бу иккисига аралашгудек асал қсшиб, икки бслиб егай. Оғзидин кейнидин ёнган нарсалар ҳар турли бслиб тсхтамай турса, томир пастлаб, баданлари музлаб, тирноқлари кскариб кетса, хатарли бслур.

Qayd etilgan