Yoz To'ylar mavsumi-mi?!
Тсйлардаги бидъатлар
Уламолардан савол Бизим Фарғонаға қайдин сришти бсйла одатлар,
Бу боис бошқа миллатлар қилур доим ҳақоратлар.
Ки, съни, "œёр-ёр"у "œшаҳ муборак" деб боқирмаклар,
Биза мерос қсйди қайси қавми "œбошарофат"лар.
Келин келганда Аамруд оташидек катта ст ёқмоқ,
Хотунлар юз ёшурмай ксрсатиб сркакға қоматлар.
Ҳама ул ерда сркак бирла хотунлар ҳаёси йсқ,
Алар байнинда стгай ҳазл ила турлук қабоҳатлар.
Куёвлар кстариб слтар келинни ксчадин уйға,
Шариатда равому, қайси мазҳабдин ривостлар?!
Яна бир нечасин ёзмоқға хомамнинг келур шарми,
Билурлар сзлари Фарғонали соҳиб фатонатлар.
Ссрайман бу матоъим нархини бозори "œИслоҳ"дан,
Ки, қсйсун шаръ ҳукми бирла қиймат бодиёнатлар.
(Шаҳрихонлик Мулла Ҳошим Муҳаммад Солиҳ махдум сғли)P/S: Bu yerda gap Farg'onadagi holat haqda bo'lsa-da ushbu holatlar Jamiyki Uzb viloyatlari to'ylarida kuzatish m-n.
Мана шаръий жавоб:Сизинг Фарғонада гар бслса андоғ зишт одатлар,
Аечук дафъиға они ҳиммат стмас аҳли ғайратлар.
Етушти бизға бу мерос қайдин, деб малул слманг,
"œВадиъат" бирла қсймишлар бобойи "œбошарофат"лар.
Ани тарк стсалар сл гсё бир тарки фарз слғай,
Ки, қолмиш ул "œшарофатлик" боболардин бу "œсуннат"лар.
Ўшалким "œёр-ёр" айтмоқлари жоҳилистон расми,
Кстарилғой қачон, сй-вой биздин ушбу бидъатлар?!
Куёв қизни кстариб ксчадин уйға олиб кирмоқ,
Аечук бенанглиқдур ушбу иш, сй аҳли миллатлар?!
Фарангу русу инглис, хито-у ёпунда ҳам йсқдур,
Мунингдек беҳаё, бенанглиқ кори даносатлар.
Йиғин сртасида кунхораға ёғ ила ст урмоқ,
Мажусий хайлидин қолғон смасму ушбу нисбатлар?!
Арур ушбу балолар жумласи бидъатчилар иҳдоси,
Мунинг тажвизиға йсқ дини Аҳмад ичра рухсатлар!
Деди "œТарғиб" ичра бир неча донойи динпарвар,
Хотунларнинг хусусинда неча ширин ривостлар.
Мунинг тафсилини ҳар киши истар, анга юзлансун,
Ки, мумкин бслмади бу ер аро нақли ривостлар.
Лайғамбардин ривостдур биҳишта кирмағай дайюс,
Бу ссзни нақл стар "œТарғиб" аро аҳли шариатлар.
Яна Ибн ал-Мункадир васф стар дайюс кимлардур:
Хотунларнинг муроди бирла иш тутқон касофатлар.
Балоғатға етушған болани хотун била тутмоқ,
Бу ҳам бир навъ дайюслиқ срур, сй аҳли ғайратлар!
"œХизона" ичра айтурким, хотуннинг товуши ҳам аврат,
Аронлар бирла ссзлашмоқға йсқ онларға рухсатлар.
Агар бир ажнабийға бир хотун беузр ссз қотса,
Ўзини лойиқи лаънат қилур, лозим жиностлар.
Бу ноқис фикрларнинг сзларича ҳайдолиб қсйса,
Чиқорурлар алар номуслиқ, беҳад хиёнатлар.
Арин шарманда айлаб, они бошининг тубан қилғай,
Бас, онларни бу бобинда қилинғай ксп ҳифозатлар.
Лайғамбардин кетурди нақл стиб, "œШиръа" китобинда,
Хотунға ҳазл изҳор стса, марди бедиёнатлар,
Ҳар оғиз ссзи учун, бас, қолур дсзах аро минг йил,
Бу ссз сидқиға қоилдур ҳама аҳли заковатлар.
Агар хотунға ҳар ким бир ёмон иш илтизом стса,
Қсшуб шайтон ила занжир урар, онларға лаънатлар.
Кейин фармон слур онларни дсзах ичра сургайлар,
Чекар заҳмат, ксрар кулфат, сна бир неча офатлар.
Лаин шайтон била ҳамроҳ бслмоқ бунча расволиқ?!
Басират аҳлиға, бас, лозим смди олмақ ибратлар!
Агар ҳам кимса толиб бслса, Сидқий ссзин аслиға,
Топиб ксрсун фатовийларда боби сатри авратлар.
(Сирожиддин махдум Сидқий)
(Ушбу савол-жавобли манзума "œал-Ислоҳ" журналининг 3-жилди, 1917-йил, 1-сонидан олинди: 642-643-бетлар)