Мадинанинг тупроғи шифо, ғубори - чанг-тузони сса жузом (мохов) касаллигига даво скани ҳадиси шарифларда билдирилган. Яъни, бу ҳол ҳадислар билан собитдир. Чунончи, бир ҳадисда бундай дейилган:

«Мадинанинг чанги жузом (мохов) касалига шифодир».

(«А амуз ал-аҳодис», 320-саҳифа. Абу Саъд ҳазрати Ибни Шаммом розийаллоҳу анҳудан, Дийламий Собит розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Бошқа бир саҳиҳ ҳадиси шарифда сса бундай дейилган:

«Масжиди ҳаромда сқилган бир намоз юз минг намозга, менинг масжидимда сқилган бир намоз минг намозга, Байти муқаддасда сқилган бир намоз беш юз намозга тенгдир».

«Саҳиҳи Бухорий»да ҳазрати Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ушбу муборак ҳадиси шариф ривост қилинади:

Ҳазрати Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Менинг мана шу (Мадинадаги) масжидимда сқилган битта намоз, фақат (Маккадаги) Масжиди ҳаромдан ташқари, бошқа масжидларда сқилган минг намоздан (ажру савоб жиҳатидан) схшироқдир» («Саҳиҳи Бухорий: Мухтасари тажриди сариҳ», 198-саҳифа. Бу ҳадиси шарифни шунингдек, Имом Муслим, Аасаий, Термизий ва Ибн Можа ҳам ривост қилганлар).

Бу ҳадиси шариф бошқа ривостда бундай нақл қилинган: «Менинг масжидимда сқилган битта намоз, Масжиди ҳаромдан ташқари, бошқа масжидларда сқилган минг намоздан афзал, Мадинада тутилган А амазон ойи рсзаси бошқа ерларда тутилган минг ой рсза кабидир, Мадинада сқилган бир жумъа намози бошқа жойларда сқилган минг жумъа намози кабидир» («Мажмаъ ул-одоб», 235-саҳифа).

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш фазилати

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қилиб айтадилар:

«Кимки вафотимдан кейин мени зиёрат қилса, мени ҳаётлик пайтимда зиёрат қилгандек бслур» (Байҳақий «Шуъобул-иймон»да, Ибни Асокир «Тарих»ида Хотиб ибн Ҳарис розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Яна бир ҳадиси шарифда Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар:

«Кимки менинг қабримни зиёрат қилса, унга менинг шафоъатим вожиб (ва собит) бслур».

Бошқа ривостда Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар:

«Кимки менинг қабримни зиёрат қилса, мен унга шафоъатчи ёки гувоҳ бслгайман» (Довуд Таёлисий ва Байҳақий «Сунан»ида ҳазрати Умар розийаллоҳу анҳудан ривост қилганлар).

Бу ҳадиси шарифларда ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанобимизнинг муборак қабрларини зиёрат қилган киши иймон билан, ҳусни хотима - схши оқибат билан вафот стишига ишорат бор. Зеро, иймони бслмаган кимсага шафоъат йсқдир («Мажмаъ ул-одоб», 235-236-саҳифалар).

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қабрлари бошида дуо қилишнинг хосисти ҳақида ибратли қисса

Бир бадавий киши ҳазрати А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрлари билан бирга ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ ва ҳазрати Умар розийаллоҳу анҳумо қабрларини ҳам зиёрат қилганидан кейин, қслларини кстариб, бундай деб дуо қилибди: «А А аббим! Араб улуғларидан бирортаси вафот стса, унга ҳурматларини ифода стмоқ учун одамлар келиб, унинг қабри бошида сз қулларини озод стар сди. Ушбу муборак қабрда сса Сенинг Ҳабибинг ва ғост севикли Лайғамбаринг ётибдилар. Мен сса бир қулман (съни, Сенинг қулингман). Сен Акрамул-акрамийнсан - карамлиларнинг снг карамлисисан! Албатта, мен каби ожизу ножиз бир қулни афв стмоғинг Сенинг Зоти улуҳистингга лойиқдир! Бас, мени кечир ва мағфират қил!»

Шунда унинг қулоғига хотифдан бир овоз етди: «А­й Аъробий! Сен ёлғиз сзинг учун дуо қилиб афв ссрайсанми? Сен шундай бир жойда Менга илтижо стдингки, агар бутун махлуқот учун афву мағфират ссрасанг, Мен, албатта, афву мағфират қилган бслур сдим! Бор, сени афв стдим!» («Мажмаъ ул-одоб»дан).

Бу ибратли қиссадан бутун уммат учун меҳрибон Ларвардигоримиздан афву мағфират ва раҳмат ссраб дуолар қилмоғимиз лозимлиги маълум бслади.

Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак қабрларини зиёрат қилиш одоблари

Мадинаи мунаввара аввал Ясриб дейилган ва унинг ҳавоси нохуш бслган. Ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага ҳижрат қилиб келганларидан кейин, унинг ҳавоси сзгариб, схшиланиб, муҳити покланади, Ислом билан нурланади, мунаввар бслади, шу боис Мадинаи мунаввара деб аталади.

1. Зиёратчи ихлос ва муҳаббат билан Мадинаи мунавварага кирганида таҳоратли ҳолда, иложи бслса, ғусл қилган ҳолда, кспдан-ксп саловатлар келтириб, аввало, ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг Ҳарами шарифларини, съни муборак масжидларини зиёрат қилади.

2. Бобус-салом, съни Салом сшигига келганида бундай дейди:

«Аллоҳумма антас-салому ва минкас-салом! Ва илайка йаржиъус-салом. Фа ҳаййино, А оббано, бис-салом! Ва адхилно Жаннатака дорас-салом! Таборакта, А оббано, ва таъолайта лакал-ҳамду, йо Зал-жалоли вал-икром!

А оббиғ-фир лий зунубий вафтаҳ лий абвоба раҳматика, йо арҳамар-роҳимийн!

Бисмиллоҳи ва биллоҳи ва ъало миллати саййидина А асулиллоҳи соллаллоҳу таъоло алайҳи ва саллам.

А обби! Адхилний мудхола сидқи-в-ва ахрижний мухрожа сидқи-в-важъал-лий мин ладунка султонан-насийро!

Ва қул: жоъал-ҳаққу ва заҳақал-ботил. Иннал-ботила кона заҳуқо. Ва нуназзилу минал-Қуръони мо ҳува шифоъу-в-ва роҳмату-л-лил-муъминийна ва ло йазидуз-золимийна илло хосаро».

Маъноси: «А­й Аллоҳим! Сен Саломсан тинчлик-омонликсан) ва салом (тинчлик-омонлик) Сендандир! Ва салом Сенга қайтгувчидир (саломнинг манбаъи Ўзингсан). А­й А аббимиз, бизни салом билан тирилтир! Ва бизни салом (омонлиқ) уйи бслмиш Жаннатингга кирит! Сен табораксан - баракотли-буюксан, Сен беҳад улуғсан! Сенга ҳамд бслсин! А­й буюклик ва икром - лутфу карам соҳиби!

А аббим! Менинг гуноҳларимни кечир ва раҳматинг сшикларини менга оч, сй раҳмлиларнинг снг раҳмлиси!

Аллоҳ исми билан ва Аллоҳ билан, саййидимиз - улуғимиз А асулуллоҳ соллаллоҳу таъоло алайҳи ва салламнинг миллатидан бслган ҳолда (кирурман).

А­й А аббим! Мени кирадиган жойимга сидқ-тсғрилик (ва хушнудлик) билан кирит ва чиқадиган жойимдан ҳам мени сидқ-тсғрилик (ва хушнудлик) билан чиқар! Ўз тарафингдан менга ёрдам қилувчи бир қувват-иқтидор ато қил! Ва айтгилки: «Ҳақ келди, ботил йсқ бслди! Чунки ботил ҳамиша йсқ бслмоққа маҳкумдир! Биз Қуръондан иймон келтирганлар учун шифо ва раҳмат бсладиган нарсаларни нозил қилурмиз. (Қуръон) золимларга сса (инкорлари туфайли) фақатгина зиённи орттирур!» (деб Ўзинг айтгансан, сй А аббимиз!)»

3. Шундан кейин А авзаи мутоҳҳарога киради

А авзаи мутоҳҳаро Ҳужраи саодат билан минбари шариф сртасидадир. муборак жойда ушбу ҳадиси шариф ёзилган:

У
«Менинг уйим билан минбарим ораси жаннат боғларидан бир боғчадир».

А авзаи мутоҳҳарода икки ракъат Таҳиййатул-масжид намози сқиб, ортидан ушбу дуони сқийди:

«Аллоҳумма, инна А авзатан шаррофтаҳо вал-карромтаҳо ва мажжажтаҳо ва ъаззамтаҳо ва наввартаҳо би нури Аабиййика Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи ва саллам.

Аллоҳумма, камо баллағтано фид-дунйо зийоратаҳу фа-ло таҳримна, йо Аллоҳу, фил-охироти мин фазли шафоъатиҳи, йо А оббал-ъоламин!..»

Маъноси: «А­й Аллоҳим! Албатта, Сен А авзани шарафли қилгансан, муҳтарам қилгансан, ҳурматли-иззатли қилгансан, улуғ-азаматли қилгансан ва Ўз Лайғамбаринг ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг нурлари билан нурли-мунаввар қилгансан!

А­й Аллоҳим! Бизни дунёда у зотнинг зиёратларига етказганинг каби, охиратда ҳам, ё Аллоҳ, у зотнинг шафоъатлари фазли-сҳсонидан бизни маҳрум айлама, сй бутун оламларнинг Ларвардигори!»

4. У ерда муҳтожларга бир садақа беради

«Мужодала» сураси, 12-остида Аллоҳ таоло марҳамат стадики:

«А­й иймон келтирганлар! Сизлар Лайғамбарга махфий ссз (билан хос бирор нарса)ни арз стмоқчи бслсангизлар, бу махфий ссзлашувингиздан олдин бир садака берингизлар...»

Мадина аҳли ана шу ости каримани далил келтириб, у ерда садақа беришни схшироқ ва покроқ бир чора деб биладилар. Албатта, масжидда садақа бериш тсғри смаслиги ҳақида ҳадиси шарифлар бор. Аммо бу ҳадислар тиланчилар ҳақидадир. Тиланчиларга масжидда садақа берилмайди. Аммо бу зикр қилинган садақа бу қабилдаги садақадан смас, балки ссралмасидан олдин бериладиган садақадир, ибодатдир.

5. Шундан кейин қсл боғлаб, камоли хузуъ ва хушуъ билан ҳазрати Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг маънавий ҳузурларига бориб, бундай салоту саломлар айтади:

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо аййуҳаннабиййу-с-саййидул-карийму ва-р-росулу-л-ъазийму ва-р-роъуфу-р-роҳийм!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо А асулаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо Аабиййаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо Ҳабийбаллоҳ! Ассалоту вас-салому ъалайка, йо хойро холқиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо нуро Аршиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо амийна ваҳйиллоҳ!

Ассалоту вас-салому ъалайка, йо ман қолаллоҳу таъоло фий ҳаққиҳи: «Ва лав аннаҳум из-золамуу анфусаҳум жоъука фас-тағфируллоҳа вас-тағфиро лаҳумур-А осулу лаважадуллоҳа таввабар-роҳийма».

Ва ҳо ано йо саййидий, йо А асулаллоҳи, қод жиътука ҳорибам-мин занбий ва мустағфиром-мин хотийъатий ва мусташфиъам-бика ило А оббий фаш-фаълано йо шафийъал-уммати ва ажирний йо Аабиййар-роҳмати ва йо сирожа-з-зулмати ва йо кошифал-ғуммати, йо саййидий, йо А асулаллоҳ. Отайнока зоъирийна ва қосоднока роғибийна ва мин зунубино мустағфирийна ва шафоъатака толибийна ва маҳаббатака ъорифийна ва би-дийника мустамсикийна ва би-бобика воқифийна ва бика илаллоҳи мусташфиъийна ло таруддано хоибийна ва ло ъан шафоътика маҳрумийна ва ло ъан бобика матрудийна, йо саййидий, йо А асулаллоҳ! Асъалука-ш-шафоъата-лано ва ли-волидайно вал-муъминийна, ва анта соҳибу-ш-шафоъатил-васийлати вад-дарожатир-рофийъати вал-мақомил-маҳмуди вал-ҳавзил мавдуди вал-ливоъил маъқуди вал-шафоътил-ъузмо йавмал-машҳуди, йо хойро ман дуфина фийт-турби аъзомуҳу ва тоба мин тийбиҳинна-л-қоъу вал-акаму. Аафсий фадоъун ли-қабри, анта сокинуҳу фийҳил-ъифофу ва фийҳил-ъифофу ва фийҳил-жувду вал-карому, антал-ҳабийбу-л-лазий туржо шафоътука ъиндас-сироти изо мозаллатил-қодаму вас-салому ъалайка йо саййидал-аввалийна вал-охирийна ва ъало олика ва асҳобика ажмаъийна, йо аййуҳан-Аабиййул-карийму ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ...»

Баъзи маънолари:

Салоту салом бслсин сизга, сй Лайғамбар, сй карамли саййид, сй меҳрибон-шафқатли ва марҳаматли, улуғ А асул!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг А асули!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг Лайғамбари!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳнинг ҳабиби!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ сратган зотларнинг снг схшиси!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ аршининг нури!

Салоту салом сизга, сй Аллоҳ ваҳийсининг омонатдори!

Салоту салом бслсин сизгаки, Аллоҳ таоло таърифингизни айтиб: «Уларки, сзларига зулм қилган вақтларида (пушаймон бслиб) сизга келиб, Аллоҳдан кечирим ссрасалар сди, Лайғамбар ҳам улар учун мағфират тиласа сди, албатта, Аллоҳни ҳамиша тавбаларни қабул стувчи ва бениҳост раҳмли топар сдилар», деб марҳамат қилгандир.

Бас, сй саййидим, сй Аллоҳнинг А асули, мен ҳам, албатта, гуноҳларимдан пушаймон бслган ва хатоларим учун мағфират ссраган ҳолимда ҳузурингизга келдим. Ва Сизни Ларвардигоримга шафиъ қилдим, бас, бизга шафоъат қилинг, сй умматнинг шафоъатхоҳи, ва бизни қутқаринг, сй А аҳмат Лайғамбари, сй зулматнинг нури, чироғи, сй мушкулларни очувчи зот, сй саййидим, сй Аллоҳнинг А асули!.. Сизни зиёрат стмоққа келдик!..

6. Шундан кейин ҳазрати Абу Бакри Сиддийқ розийаллоҳу анҳу қабрлари тсғрисига келиб, бундай салом беради:

Ассалому ъалайка, йо амирал-муъминийн, йо саййидано, йо Абубакрин ас-Сиддийқ!

Ассалому ъалайка, йо ибна аби Қуҳофата!

Ассалому ъалайка, йо аввалал-хулафои!

Ассалому ъалайка, йо соҳиба А асулиллоҳи!

Ассалому ъалайка, йо мунисаҳу фид-дори ва соҳибаҳу фил-ғори ва рафиқаҳу фий мажмаъил-асфори!

Ассалому ъалайка, ман анфақа жамиъа молиҳи фий ҳуббиллоҳи ва ҳубби А асулиҳи, ҳатто таҳаллала бил-абои (А озийалллоҳу анҳу).

8. Ундан кейин фаришта Жаброил алайҳиссаломнинг деразаси ёнига келиб, фаришталарга салом беради:

Ассалому ъалайка, йо саййидано Жибрийлу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Исрофилу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Микоилу!

Ассалому ъалайка, йо саййидано Азроилу!

Ассалому ъалайкум, йо малоикаталлоҳил-муқорробийна мин аҳлис-самовоти вал-арзийна!

А оббано, иннано мунодийай-йунодий лил-иймони ан омину би А оббикум фа оманно, А оббано, фағфир-лано маъал-аброр!

А оббано, ва отина мо ваъадтано ъало А асулика ва ло туҳзино йавмал-қийомати, иннака ло тухлифул-мийъод!

Ассалому ъалайкум, ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ!