Andijon shahri haqida ensiklopediyalarda  ( 32625 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 B


muxbir  20 Iyul 2009, 08:28:21

ААДИЖОА БИОКИМА ЗАВОДИ - йирик кимё саноати корхонаси. Андижон ш.да жойлашган. «Ўзкимёсаноат» уюшмаси таркибига киради. Дондан ректификаяисланган озиқ-овқат (стил) спирти ишлаб чиқаради. А еспубликадаги озиқ-овқат, тиббиёт, атир-упа ва б. саноат тармоқларини спирт б-н таъминлайди. Корхона 1953 й.да Андижон гидролиз з-ди сифатида ташкил стилган ва чигит шулхаси, шоли қобиғидан техник стил спирти, озуқа ачитқилари, ксилит, нитролигнин ва б. маҳсулотлар ишлаб чиқарди. 90-й.лар бошидан атроф муҳитга салбий таъсирини ҳисобга олиб з-днинг ишлаб чиқариш йсналишини сзгартириш ишлари бошланди ва 1994 й.дан гидролиз саноати и.ч. қувватлари тсхтатилди. 1991—94 й.ларда стил спирти и.ч. қувватлари қурилиб, корхонанинг 1-навбати 1994 й.дек.да ишга туширилди (лойиҳа қуввати йилига 915 минг дал стил спирти). 1995 й. сент.дан корхонанинг (йиллик лойиҳа қуввати 877 минг дал бслган) 2-навбати қурилиши бошланди ва 1999 й.да ишга туширилди.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:28:49

ААДИЖОА БОЛАЛАА  ВА АШЛАА  ТЕАТА И, Аббос Бакиров номидаги Андижон давлат болалар ва ёшлар театри — болалар ва ёшлар театри. 1990 й. 1 дек.да «Истиқбол» театр-студисси асосида ташкил бслган. «Темир хотин» (Ш. Бошбеков) спектакли б-н очилган. Театрнинг асосчиси ва бадиий раҳбари Маннон Ҳамидов бошчилигида Қ. Мадаминов, М. Турғунов, М. Мадраҳимова, Т. А сзиева, М. Холдоров, Ф. Мамасодиқова, адабий смакдош Зиё Аажмий кабилар театрнинг дастлабки ижодкорларидир. «Балойи нафс» (М. Асадуллаев), «Ҳазон бслган гул» (X. Қозоқова), «Яхшивой ва Амонвой» (Б. Ихтиёров), «Дилижон дайдилари» (М. Ҳамид), «Мсъжизалар олами ёхуд Саноъи нафиса» (3. Аажмий) ва б. театрда саҳналаштирилган дастлабки спектакллардир. «Севги афсонаси» (О. Холдор), «Тсйлар муборак» (Ў. Ҳошимов), «Афандининг беш хотини» (И. Содиқов) комедислари, «Алвидо болалик» (Т. Малик) фожиавий драмаси, «Ҳаёт сшик ортида» (С. Сирожиддинов) трагикомедисси, шунингдек А­. Собировнинг «Буқоқнинг кснгли» ҳажвий томошаси б-н театр сз мавқеини мустаҳкамлаб олди. Театр сз режиссурасида замонавийлик ва томошавийликнинг сзига хос турмушбоп уйғунлигини, содда ва айни бир пайтда нозиқ дид б-н пурмаъно асарлар сратиш маҳоратига сришди. «Ааргис фожиаси», «Шайтон ксли ёнида» (И. Юмагулов), «Касотлар» (А­. Собиров), «Занжирбанд шеър» (3. Аажмий), «Қирол Лир» (У. Шекспир), «Бугуннинг Ҳамлети» (М. Ҳамид) сингари спектакллар театрнинг кейинги йиллар ижод маҳсулидир.
Ашларни маънавий камол топишида сз ҳиссаларини қсшиш, стмишимизнинг буюк тарихини ҳаққоний акс сттириш, миллий театр анъаналарига содиқ қолиб, устозлар йслидан бориш театрнинг асосий мақсадидир. М. Убайдуллаева, С. Улуғов, Б. Мирзакаримова, Ш. Абдуллаева, В. А сзиматов, С. Бойхонбоева, А. Ҳакимов, М. Иброҳимова, В. Турдиев, С. Мирзаев ва б. театрнинг етакчи актёрларидир.
Салоҳиддин Сирожиддинов.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:29:13

ААДИЖОА ВИЛОЯТ АДАБИАТ ВА САААªАТ МУЗЕЙИ — Андижон ш.даги сзбек адабиёти ва санъати асарлари тупланган муассаса. 1989 й. вилост слкашунослик музейидан ажралиб чиқиб мустақил фаолист ксрсата бошлаган. Андижон ш.даги меъморий ёдгорлик Аҳмадбек ҳожи меҳмонхонаси (музей маъмуристи ва санъат булими) ҳамда Арк ичи (адабиёт булими) меъморий ёдгорлигида жойлашган. 1975 й. Ўзбекистон Қслёзмалар ин-ти адабиёт музейининг Андижон булими сифатида Ҳ. Сулаймонов ташаббуси б-н Андижон жоме масжиди мажмуасида очилган. 1978 й.дан вилост улкашунослик музейи ихтиёрида, тасвирий ва амалий санъат булими ташкил стилди. Музейнинг умумий жамғармаси 3718 та бслиб, адабиётлар (2565 та), тасвирий ва амалий санъат асарлари (1000 дан ортиқ) тупланган. Музейда республика ва вилост миқёсидаги турли даврларда халқ усталари томонидан сратилган амалий санъат намуналари, тасвирий санъат асарлари, шарқ мутафаккирлари қслёзма ва тошбосма асарлари, ҳоз. давр адабий муҳитини акс сттирувчи материаллар сақланади. Жумладан, Бобур бслимида Бобур ҳаёти ва ижодига оид бой материаллар, тарихий манбалар тупланган; Жомийнинг «Девон»и, А. Бедилнинг «Куллиёт»и ва б. қслёзма асарлар диққатга сазовор. Музейда турли мавзуда ксргазмалар ташкил қилинади.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:29:41

ААДИЖОА ВИЛОЯТ ЎЛКАШУАОСЛИК МУЗЕЙИ — Андижон ш.даги музей. Вилост қ.х. ютуқлари ксргазмаси асосида ташкил стилган (1934). Музейда Фарғона водийсидаги халқ тарихи, маданисти, водийнинг табиати, табиий бойликлари, халқ хсжалиги ютуқлари, вилост меҳнат ва иқтисодий алоқаларини акс сттирувчи ксргазмалар, муҳим тарихий ҳужжат ва ашёвий далиллар, 300 га сқин тасвирий санъат асарлари, 1000 дан зиёд амалий санъат буюмлари ва б. бор. Музейда слка табиати, моддий-маънавий маданисти тарихини сзида акс сттирган 30 мингдан ортиқ ноёб скспонатлар сақланади (2000). А.в.с.м.нинг туманлар (Асака, Шаҳрихон, Қсрғонтепа, Улуғнор, Жалақудуқ ва б.) да бслимлари мавжуд. Музей 1982 й.да барча қулайликларга сга бслган замонавий бинога ксчиб стди.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:30:06

«ААДИЖОА ДОА МАҲСУЛОТЛАА И» АКА¦ИЯДОА ЛИК ЖАМИЯТИ - озиқ-овқат саноати корхонаси. Андижон ш.да жойлашган. «Ўздонмаҳсулот» давлат-акяисдорлик корпораяисси таркибига киради. 1964 й. Андижон ун комбинати сифатида ташкил стилган. 1994 й.дан ҳозирги номда ва очиқ турдаги акяисдорлик жамисти. Асосан ун ва чорва учун аралаш ем маҳсулотлари ишлаб чиқаради. Бир йилда 68500 т ун, 73000 т аралаш ем и.ч. қувватига сга. 1967 й. корхонада слеватор (дон сақлаш бслими), 1968—69 й.ларда аралаш ем яехи ишга туширилди. 1984— 89 й.ларда асосий и.ч. ускуналари Швейяариснинг «Бюллер» фирмасининг технологик линислари б-н алмаштирилди ва и.ч. қувватлари оширилди.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:30:32

ААДИЖОА ЖОМЕ МАСЖИДИ МАЖМУАСИ — меъморий ёдгорлик (19- а. охири). Масжид, Мадраса ва минорадан иборат. Мадраса бош тарзи шарққа қаратиб қурилган. Тарзининг сртасида пештоқ қад кстарган. Унинг икки ёнида безакдор минора бор. Бурчакларида гумбазли дарсхоналар, уларнинг сртасида икки қаватли ҳужралар жойлашган. Биринчи қаватнинг текис деворларида тсрт бурчакли дарчаларга панжаралар ишланган. Иккинчи қаватдаги ҳужраларнинг меҳробий равоқлари бош тарзига ксркамлик бахш стади. Масжид мажмуанинг ғарбий қисмида жойлашган. Унинг тарҳи тсғри бурчакли хонақоҳ ва уч томони қатор устунли, шифти безакдор айвондан иборат.
Минора (бал. 32 м) ҳовлида жойлашган. Асоси саккиз қиррали, ёзма нақдши турунжлар ва кошин б-н пардозланган. Жомега бешта (жан.да битта, шим. ва шарқдан иккитадан) дарвоза орқали кирилган. А.ж.м.м. қурилишида Исахон, Ю. Мусаев ва б. усталар қатнашган. 1902 й.ги зилзилада шикастланган. Бинолар 1971 - 74; 1999-2000 й.ларда таъмирланган.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:30:54

ААДИЖОА ЗИЛЗИЛАСИ - Ўрта Осиёда содир бслган кучли зилзилалардан бири. 1902 й. 16 дек. соат 10 да рсй берган. Бу зилзиладан Андижон ш. ва унинг атрофидаги қишлоқлар катта талафот ксрган. Ер кетма-кет уч марта силкиниб, биринчиси 8 — 9 балл, 1 — 1,5 минутдан сснг иккинчиси 9 баллдан ортиқ ва сна 30 минут стгач, учинчиси 8 — 9 балл бслди. 50 минг киши сшайдиган Андижон ш. б-н атроф қишлоқларда ксп жойлар вайронага айланди. Зилзилада 4652 киши нобуд бслди. Зилзила натижасида Андижондан 5 — 6 чақирим наригача бслган т.й. излари сгилиб қолди. Андижон ст-ссидаги паровоз ва поезд вагонлари изларидан четга суриб ташланди. 16 дек.дан сснг ҳам бир неча ой давомида Андижонда ер қимирлаб турди. Зилзила оқибатида Андижон ва унинг атрофида сни 10 см гача бир неча ёриқлар пайдо бслди. Айрим ерларда ер сатҳи 70 см гача чсқди. А.з. Жан. Фарғона флексураси — узилиш чизиғи бсйлаб содир бслган. Зилзила маркази Қораёрда (40,7° ш.к. 72,2° шқ.у.да) жойлашган.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:31:15

ААДИЖОА ИА А ИГАА¦ИЯ МАШИААСОЗЛИГИ ЗАВОДИ, «Андижонирмаш» — ирригаяис учун турли машиналар ишлаб чиқарувчи з-д. 1956 й.да Андижон ш.да «Автотрактордеталь» з-ди (1941) негизида курилган. З-д асосан ер текислайдиган машиналар, юклагичларнинг осма жиҳозлари, гидрояилиндрлар, манипулсторлар, виб-ропресслар ва б. ирригаяис техникаси ишлаб чиқаради.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:31:42

«ААДИЖОА» МЕҲМОАХОААСИ -Андижондаги замонавий бино. Ўзбекистон давлат лойиҳалаш ин-тида ишланган лойиҳа асосида миллий меъморлик анъаналаридан фойдаланиб қурилган (1967, меъмори А. Ҳожибеков). Бино уч қаватли. Биринчи қаватда маъмурий ва маиший хизмат ксрсатиш хоналари, қаҳвахона ва б. хсжалик хоналари, иккинчи ва учинчи қаватида меҳмонлар учун 200 сринли хоналар жойлашган. Меҳмонхона тепасига ишланган устунли шийпон, бош бинога тақаб курилган ресторан, юқорисидаги айвон-чойхона бинога ксркамлик бахш стган. «А.» м. жойлашган Бобур номидаги маркази й майдонда Андижон театри ва кинотеатр маъмурий бинолар б-н уйғунлаштирилиб схлит меъморий ансамбль сратилган.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan


muxbir  20 Iyul 2009, 08:32:07

ААДИЖОА МУҲААДИСЛИК-ИҚТИСОДИАТ ИАСТИТУТИ - иқтисодчи ва муҳандислар тайёрлайдиган олий сқув юрти. Андижон ш.да. Тошкент давлат иқтисодиёт ун-тининг Андижон бслими негизида 1992 й.да барпо қилинган Андижон иқтисодиёт ва бошқарув ин-ти ҳамда Андижон муҳандислар тайёрлаш скспериментал сқув-и.ч. маркази негизида 1995 й. 5 июнда ташкил топди. Ин-т таркибидаги кундузги «Бошқарув», «Иқтисодиёт», «Му-ҳандислик» ф-тлари ва сиртқи ф-тда 10 таълим йсналиши бсйича бакалаврлар ва 3 мутахассислик бсйича магистрлар тайёрланади. 1999/2000 сқув йилида 3,5 мингдан ортиқ талаба таълим олди; 18 кафедрада 245 проф.-сқитувчи, жумладан 12 фан д-ри ва проф., 75 фан номзоди, дояент ишлади. Ин-т аспирантурасида 20 га сқин аспирант таҳсил олмоқда. Ин-т кутубхонасида 120 мингдан зиёд асар сақланади (2000). Иқтисодиёт ва техника-технологис соҳалари бсйича илмий кадрлар ҳам тайёрланади. Илмий ишлар нашр стади. 2000 й.гача 11 мингдан ортиқ мутахассислар тайёрланди.

Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси

Qayd etilgan