Мигрень!!!

Оғриқ кспчилик касалликларнинг субъектив белгиси ҳисобланади. Шу билан бирга оғриқ танада икки маънода мужассамлашади: биринчидан бу тананинг мунтазамлигига таҳдит солувчи хавфдан дарак берса, иккинчидан оғриқ мустақил равишда касалликка айланиши мумкин. Шунга ксра оғриқ сткир ва сурункали шаклларга ажратилади. Ўткир оғриқ -асосан хавф белгиси бслиб, ҳимос белгиси ҳисобланади. Сурункали оғриқ — касалликдир. Шартли равишда 3 ойгача бслган оғриқ - сткир, ундан ксп давом стувчи оғриқ сса - сурункали оғриққа бслинади. Кспчилик бош оғриқлари сурункали оғриқ турига киради. Бош оғриғининг охирги халқаро таснифига ксра уни 100 дан ортиқ турлари фарқланади. Бош оғриғини халқаро таснифига ксра мигрень қуйидаги турларга бслинади: 1) Аурасиз мигрень (оддий мигрень), 2) Аурали мигрень (классик мигрень), 3) мигреньдан олдин кузатиладиган доимий синдромлар (пароксизмал бош айланишлари, сзгарувчи гемипарезлар), 4) асороатли мигрень: мигрень стасуси, мигреньли инсульт.
Бош оғриғини халқаро таснифда мигрень хуружларини клиник ташхис мезонлари ҳам келтирилган:
қуйида келтирилган яефалгис хуружининг камида иккитасини кузатилиши:
оғриқнинг бир томонлама кузатилиши
оғриқнинг пульс хусусистига сга бслиши
кучли,  чидаб бслмайдиган оғриқ
оғриқнинг юриш ёки жисмоний ҳаракат вақтида кучайиши
бош оғриғи хуружи билан бирга номоён бсладиган қуйидаги симптомларнинг камида биттасининг кузатилиши:
кснгил айниши
қусиш
ёруғликдан қсрқиш (фотофобис)
шовқиндан қсрқиш (фонофобис)
хуруж давомийлиги (оғриқни медикаментоз даволашдан ташқари) 4 соатдан 72 соатгача бслиши
касаллик тарихида юқорида келтирилган мезонларга жавоб берувчи камида 5та  хуружни бемор бошдан кечирганлиги

Юқорида келтирилган белгилар оддий мигрень касаллигига оиддир. Классик  мигрень учун сса улардан ташқари қуйидаги белгилар ҳам кузатилиши шарт:
ҳеч қайси аура (бош оғриғини олдиндан хис қилиш) белгилари 60 дақиқадан ксп давом стмайди
бир ёки бир нечта аура белгиларини тслиқ қайтарилиши, Бош мисда маҳаллий сзгаришлар  борлигидан далолат беради
аура ва ундан кейин кузатиладиган бош оғриғи орасидаги вақт 60 дақиқадан кам бслиши

Мигреннинг клиник  ксриниши
«мигрень» ссзи юнонча «гемикринис» ссзидан олинган бслиб, «бошнинг срим қисмида кузатиладиган оғриқ» маьносини англатади. Мигрень аҳоли орасида 10 дан 38% да кузатилади. Инсонларнинг камида 80% ҳаётида бир матта  бслса ҳам мигрень хуружини бошидан кечиришган. Мигрень сркакларга қараганда кспроқ аёлларда учрайди, 2:4. Касаллик одатда 18-20 ёшдан намоён бслади, баъзида 13-15 ёшдан ва ҳатто 5-7 ёшдан ҳам кузатилиши  мумкин. Мигреннинг снг ксп учраши 25-33 ёшлар орасига тсғри келади, 50 ёшдан кейин мигрень мустақил касаллик сифатида жуда кам кузатилади. Мигрень муаммоси кенг тарқалганлиги ва жуда ҳам кучли бош оғриғи билан кечганлиги туфайли фақатгина тиббиёт муммоси бслмай, балки ижтимоий-иқтисодий ҳарактерга ҳам сга. Етук давлатларниг иқтисодиёти ишчиларининг кучли бош оғриғи туфайли иш кобилстини вақтинчилик йсқотишидан ксп зарар ксрмоқда.
Оддий мигрень ёки аурасиз мигрень касалликнинг асосий шакли бслиб, барча мигреннинг 60-70% ни ташкил қилади. Мигрень хуружи тушкунлик, асабийлик,безовталик, иштахасизликдан бошланади. Бош оғриғи ҳар бир бемор учун хос бошнинг бир қисмидан (чаккадан, пешонадан) бошланади ва симмиллаб оғрийди. Кейинги 2-5 соат ичида оғриқ кучайиб, симмиллашдан пульсаяис қилишга стади. 60-65% ҳолатларда оғриқ бошнинг бир томонидан бошланади ва кейин сса 30-35% ҳолатларда бошнинг иккинчи қисмига тарқалади. А­нг кучли бош оғриғи 5-6 соатгача давом стади ва шу вақтда кснгил айниши, қусиш кузатилиши мумкин. Ҳар қандай ҳаракат бош оғриғини кучайишига олиб келади, шуниг учун беморлар ётоқда қолишга мажбур бслади. Аруғлик , шовқин  бош оғриғини кучайтирганлиги сабабли беморлар қоронғуда ёлғиз қолишни танлайди. Кучли оғриқ вақтида юз қизариши, ксз сқи контомирларининг кенгайиши, ксз атрофини кскариши кузатилади. Вақт стиб бу белгилар йсқола бошлайди, бош оғриғи бир хилда симиллаб давом стади,  кучсизлик ва уйқучанлик кузатилади. Хуружнинг сртача давом стиш вақти 8-12 соатни ташкил қилади.

Мигренни авж олишига олиб келувчи факторларга: стресс ёки стрессдан кейинги ҳолат, зсриқиш, вақтида овқатланмаслик, баьзи овқат маҳсулотларини  (какао, шоколад, ёнғоқ, пишлоқ, тухум, яитрус мевалари, аччиқ овқатлар, консервалар) истеьмол қилгандан кейин, спиртли ичимлик, тамаки маҳсулотлари, об-ҳавонинг сзгариши, меьёридан кам ёки ксп ухлаш, ички касалликларнинг авж олиши киради. Оғриқ кучли бслганида илк стапда замонавий оғриқ қолдирувчи дори воситаларидан фойдаланиш лозим. 
Мигренни даволаш икки муаммони хал қилишдан иборат: мигрень хуружини бартараф стиш ва хуружлар аро вақт мобайнида хуружлар қайталанишини олдини олиш мақсадида профилактик даволанишдан ташкил топган. Мигрень хуружини даволаш қанчалик  срта  бошланса унинг самараси ҳам шунча юқори бслади. Саломат бслинг!

Санжар Ҳамидов.

manba: http://7x7.uz/content/view/1132/39/

Allohing o'zi saqlasin bu darddan. Davosi yo'q deb eshitganman. Yaqin o'rtog'imni onasi shu kasal bilan og'rigan. Boshi stres, garchi butun kasalliklarning onasi asabku ya. Raxmat o'zbekcha ma'lumotlar uchun. Baribir o'zingni tilingda boshqachada o'qish, huddi onang maslahat berayotganday:) Ona til- deb berkorga aytilmagan ekanda...

Assalomu aleykum .Migren huruji boshlanganda og'riqni kamaytiradigan yana bir samarali usul. Migren paytida bo'yin sohasi massaj qilinsa boshdagi og'riq biroz bo'lsada kamayadi. Buning sababi bo'yin sohasida bir nechta nerv markazlari joylashgan bo'lib, ularga massaj yordamida tasir ko'rsatilsa nervlar bo'shashadi hamda massaj qon tomirlaridagi spazmalarni yo'qatadi, qon aylanishini yahshilaydi.