Atestla haqidagi hikoyachalar bor edi, qayerga joylashni bilmay qidira-qidira shu yerni maqul topdim. Muhammad Amin, rozi bo'ling...
Атеист профессор бир кун дарсда талабаларга Аллоҳнинг бор ёки йсқлиги тсғрисидаги илм фаннинг муаммоси хақида гапирарди.
У сзининг снги талабалари биридан срнидан туришни ссради ва...
Лроф: Худога ишонасизми?
Талаба: Албатта, жаноб.
Лроф: Худо схшими?
Талаба: Худди шундай.
Лроф: Худо хаммадан кучлими?
Талаба: Ха.
Лроф: Гарчи акам Худодан сзига шифо беришини ссраб ёлвориб ибодат қилган бслишига қарамай вафот стди. Бизларнинг жуда кспчилигимиз бошқаларга улар касал бслган вақтларида ёрдам беришга шошиламиз. Лекин Худо ундай қилмади. Шундай скан у қандай қилиб схши бслиши мумкин?
Талаба: Жим.
Лроф: Сиз жавоб бера олмадингиз. Сизчи. Келинг бошидан бошлаймиз ёш дсстим. Худо схшими?
Талаба: Ха
Лроф: Шайтон схшими?
Талаба: Йсқ.
Лроф: Шайтон қаерлик?
Талаба: Жим.
Лроф: Айтингчи сғлим дунёда ёмонлик борми?
Талаба: Ха.
Лроф: Амонлик хамма ерда бор шундайми?
Талаба: Ха.
Лроф: Хсш, ёмонликни ким сратган?
Талаба: Жим.
Лроф: Дунёда касаллик, ақлан заифлик, бадбашаралик ва шунга схшаш ксплаб нарсалар бор. Шундай смасми?
Талаба: Ха, жаноб.
Лроф: Хсш уларни ким сратган?
Талаба: Жим.
Лроф: Илм-фаннинг таъкидлашича биз сзимизнинг атрофимиздаги дунёни срганиш учун бешта сезги аъзоларимиздан фойдаланамиз. Айтингчи менга сғлим... Сиз хеч қачон Худони ксрганмисиз?
Талаба: Йсқ, жаноб.
Лроф: Сиз бирор мартта Худони ҳис қилиб, татиб, ҳидлаб ксрганмисиз? Сиз сзиннинг бирор бир аъзоингиз ёрдамида Худони борлигини сеза олганмисиз?
Талаба: Йсқ, жаноб. Бундай бслмаган.
Лроф: Шундай бслишига қарамай, сиз халисм Худога ишонасиз тсғрими?
Талаба: Ха, жаноб.
Лроф: Илмий тажрибага, синовга ва бошқа исботланган хақиқатларга ксра Худо йсқ. Бунга нима дейсиз сғлим?
Талаба: Хеч нарса. Менинг фақатгина сз диним бор.
Лроф: Ха. Дин. Бу илм-фаннинг катта муаммоси.
Талаба: Лрофессор иссиқлик деган нарса бор-а?
Лроф: Ха.
Талаба: Совуқликчи?
Лроф: Ха.
Талаба: Йсқ жаноб. Ундай смас. (маъруза бслиб стаётган хонадаги холат бундай тус олишидан хона жимликка чсмди.)
Талаба: Сизда кспроқ иссиқлик, ундан хам кспроқ иссиқлик, супер иссиқлик, мега иссиқлик, озгина иссиқлик ёки умуман иссиқлик бслмаслиги мумкин. Лекин бизда умуман совуқлик деган нарса йсқ. Биз нолдан 458 градус паст хароратни иссиқлик йсқ холат деб атаймиз, лекин бундан ортиқ бора олмаймиз. Совуқлик деган нарса йсқ. Совуқ деган ссздан биз фақатгина иссиқликнинг йсқлигини таъкидлаш учунгина фойдаланамиз. Биз Совуқликни слчай олмаймиз. Иссиқлик бу снергис. Совуқлик бу иссиқликнинг қарама-қаршиси смас, фақатгина унинг йсқлиги. (Маъруза хонаси жимликка чсмган.)
Талаба: Қоронғулик тсғрисида нима дейсиз жаноб? Қоронғулик деган нарса борми?
Лроф: Ха. Агар қоронғулик деган нарса бслмаса тунни нима деб аташ мумкин?
Талаба: Сиз сна адашдингиз жаноб. Қоронғулик бу бирор нарсанинг йсқлиги. Аур жуда паст, сртача, ёрқин, хамда ста ёрқин бслиши мумкин... Лекин умуман нур бслмаса, у холда биз уни қоронғулик деймиз шундайми, жаноб? Агар биз қоронғуликни сна хам қоронғуроқ қила олсак демак хақиқий қоронғулик йсқ, шундай смасми?
Лроф: Хсш, бу билан нима демоқчисиз?
Талаба: Жаноб, мен айтмоқчиманки, сизнинг фалсафий ғоснгиз нотсғри.
Лроф: Аотсғри? Буни менга тушунтириб бера оласизми?
Талаба: Жаноб, сиз икки хил қараш асосига қурмлган ғослар устида ишласпсиз. Сиз хаёт ва слим, Яхши ва ёмон Худо бор деб бахс қилспсиз. Сиз Худога бирор бир, биз уни слчай олишимиз мумкин бслган, чегараланган деб қарайсиз. Жаноб, илм халигача хаёлнинг нима сканлигини тушунтириб бера олмайди. У слектр ва магнитизмдан жуда кенг фойдаланади лекин у иккисининг хам аслида нима сканлигини халигача тслиқ тушуниб етгани йсқ.
Анди менга айтингчи професссор, Сиз сз талабаларингизга одамзотнинг маймундан шаклланганлигини хақида маъруза қиласиз тсғрими?
Лроф: Агар сиз табиий сволюяион жараён хақида айтаётган бслсангиз, ха.
Талаба: Сиз бирор мартта сволюяисни сз ксзларингиз билан ксрганмисиз жаноб? (Лрофессор табассум қилиб, бахснинг қаерга қараб кетаётганлигини англаб бош чайқаб қсйди.)
Талаба: Хеч ким сволюяион жараённи тажрибадан стказиб исботлай олмаган скан демек уни қаттиқ туриб бор деб таъкидлашга хам хожат йсқ. Сиз сса сзингизнинг ушбу фикрингизни бошқаларга хам стказишга харакат қилспсиз ва бу холатингиз билан сиз бизнинг ксзимга ҳудди черковнинг попига схшаб ксриниб кетспсиз шундай смасми? (Классда катта шов-шувли овозлар кстарилди.)
Талаба: Бу хонада профессорнинг миссини ксрган бирор-бир киши борми? (Талабалар снди хохолаб кула бошлашди!)
Талаба: Бу ерда профессорнинг миссини сшитган, хис қилган, ушлаб ксрган киши борми? Менимча хеч ким бундай қилмаган. Агар сизнинг маърузангизга ишониб сиз айтган илмий тажрибавий қоидаларга суснадиган бслсак демак сизнинг миснгиз йсқ. (Аудиторисга снди жимлик сснди. Лрофессор хозир талабага анграйиб қараб турарди. Юз ксриниши ҳам анчайин сзгариб кетганди.)
Лроф: Менимча сиз уларни дин томондан тушунганингиз мақсадга муофиқ, сғлим.
Талаба: Худди шундай жаноб. Инсон билан Худо сртасидаги алоқа бу диндир. Барча нарсани тирик ушлаб турган хам худди шунинг сзгинаси.