Хотира19.07.2009 й.
1
Зухрани каргашди. Султонни лаънатлашди. Икковлари гам газаб тошлари билан тошбсрон килиндилар. Миш-миш гаплар тупрогига ксмилдилар.
-Улар аввалдан дон олишиб юришар скан, кочиб кетишганмиш...
-Вой слмасам, кочиб кетишганмиш-а...
-Ха, кочиб кетишибди...
...ким билади, балки тсгридир...
-Ўлиб кссколсин, жувон слгур, боласини ташлаб кетмай кора ерга кирсин. Битта ср камлик килибдими?
-Ўлиб кссколсин, жувон слгур...
-Битта ср камлик килибдими...
-Болаларини ташлаб, сйнаши билан кочибдими, а?
...ким билади, балки тсгридир...
-Корнида бола бслиб колган скан, сриданмас, Султонданмиш...
-Султонданмиш...
-Боласини олдирмокчи сканми?..
...ким билади, балки тсгридир...
Бу гаплар кичкина ишхона доирасидан чикиб, шахарчага таркалди. Танишлар учраб колганда сухбатлари шу "œснгилик" билан бошланиб, ксшимча маълумотлар билан тслдирилган холда скунланарди. Бир хафтача шундай бслди. Азилиб ёккан ёмгир тинди. Булутлар таркалди. Куёш ернинг ховурини кстариб, киздириб юборди. Одамлар сухбатининг мавзуи сзгарди.
2
Туман идорасидан вилост бошкармасига ишга стган Султон Зухрани биринчи марта ксрганидаёк унга махлиё бслиб колган сди. Оппоккина, дсмбоккина, чарос ксз бслмаса хам жонни олгудай караши бор... Аз кечасидаги осмон хусни - хилолни сслатувчи коши коп-кора... Кизга сукланиб караб турган Султоннинг ксзи бармогидаги никох узугига тушди-ю, афсусдан нафаси кайтди. Бир хонада ишлагандан кейин истайсанми-истамайсанми ксз-ксзга тушиб туради. Султонга шайтон "œсри бслса нима бспти, схтимол ота-онаси зсрлаб узатгандир, балки срига кснгли йскдир", деб васваса хам килиб турди. Лекин Зухранинг она хам сканини билгач, унга сукланиб карашдан сзини тийди. Гойибона ошик бслиб юраверди.Жувонни хар ксрганида шайтон васвасасини бошларди-ю, лекин уни маглуб стишга ожизлик киларди. Султон енгилтак хаёллари учун сзини сзи койий бошлаганда сса шайтон шайтонлаб коларди.
Кейинги кунлар ичи хавонинг авзойи айниди. Бир ёмгир кусди, бир шамол туриб одамни учириб юборай деди. Баъзан сса офтоб ксриниб одамни ланж килиб юборади.
Бугун срталаб хаво очик сди. Анди майдалаб ёмгир ёгспти. Бунака пайтда хонада когоз титиб стирган хам дуруст сди. Укасининг кснгирогидан сснг Султон йслга отланишга мажбур бслди. Ташкарига чикиб, машина пешойнасига сачраган лойни артаётганида ксшни бино томондан келаётган Зухрага ксзи тушди. Елкасига рсмол ташлаб олган Зухра унинг ёнидан ста туриб, бир нафасга тсхтади:
-Кетспсизми?-деб ссради.
-Хсжайин йсгидан фойдаланиб Мирзабодга бориб келай,-деди Султон.
-Мирзабодгами?-Шундай деб Зухра сйланиб колди.-Менам бориб келишим керак сди-с. Дугонам бир хафтадан бери касалхонда скан, уйдан ортиб боролмаспман, уст бслиб кетди. Битта дори ссратувди, топиб ксювдим. Ишингиз ксп бслмаса дорини ташлаб ста оласизми?
-Ташлаб стишнинг менга огирлиги йск. Лекин дугонангизни ксргингиз келаётган бслса, бирга бориб кела колинг.
-Борсам схши бсларди-ю, лекин... хсжайинимдан ссрамаганман.
-Юраверинг. Иш вакти тугагунча кайтиб келамиз. Бориб-келишга кспи билан икки соат вакт кетади. Ярим соат дугонангиз билан хасратлашиб олишга етадими? Унгача мен уйга кириб укамнинг топширигини бажариб чикаман.
-Канака топширик?
-Физикадан тест саволларининг ечимини ишлаб ксювдим. Укам бу йил скишга кириши керак. Имтихонга тайёрлаш вазифаси менинг елкамда.
Зухра бир оз иккиланиб турди-да, Султон таклифни сна такрорлагач, ичкари кириб палтосини кийиб чикди.
3
Зухранинг дугонаси деразадан ташкарига тикилиб турган сди. Унинг машинадан тушиб келганини ксриб "œким у йигит, хушторингми?" деб хазиллашиб ссради. Зухра жилмайиб, хазилга хазил билан жавоб берди: "œсенга ёкдими, хушторликка арзийдими?"
Йигит хакида бошка гаплашишмади. Зухранинг йсколгани маълум бслиб, миш-мишлар таркалгач, дугонаси сша гапни сслади. "œХазиллашмаган сканда...", деб скинди. Аммо дардини бировга билдирмади.
Султон укасига саволларни умумий тарзда тез-тез тушунтирди. Укаси унинг хасжонини сезди.
"œАка, шошилспсизми?"-деб ссради.
"œШошилспман",-деб жавоб берди Султон.
"œКаёкка?"
"œБир кизнинг олдига", шундай деб жилмайди. Укаси буни хазил деб сйлаб, у хам жилмайди.
"œБслажак снгамизмилар?"
"œБалки..."
Укаси унинг шундай деб хсрсиниб ксйганига ахамист бермаган сди. Акаси йсколиб, у хакда турли миш-мишлар тскилган кезлари ёдига олди. Аммо дардини бировга билдирмади.
4
Кайтишда аввал баллон тешилиб колди. Гилдиракни алмаштиргунча Султон адабини еди. Кейин мотор хадеганда ст олавермади. Султон автомашинани хайдашнигина биларди, унинг "œкасали"га сса акли етмасди. Жувонга сир бой бермаслик учун сзича моторни титган бслди. Кейин ёрдам ссраб йсловчи машиналарга ксл кстара бошлади. Бунака хавода тсхтаб, бировга ксмак беришни истовчи инсоф сгасининг топилиши осон бслмайди.
Машина шом коронгусида йслга тушди. Хавотир чодирига сралган Зухра мик стмай стирарди, айбига икрор Султон хам жим сди. Факат "œкатта йслга чикиб олсак, бир пасда етамиз", деб овунтирмокчи бслди. Лекин катта йслга чикишганда куюк туман багрига кириб, тезлашишнинг имкони бслмай колди.
Шахарга борадиган кенг йслда катнов сийраклашган. Султоннинг юраги дук-дук уради. Аегадир хансирайди. Ичини нимадир ёндираётгандай бслади. Машинани йсл четига олиб чикиб тсхтатгиси келади-ю, шайтонга сна бсйин бермайди.
Султон йслдан ксз узмайди. "œАнхор скин колди. Хозир ксприк келади. Йсл чапрокка бурилади..."
Султон мслжалда адашди: ксприкка канча борлигини билолмай каловланди.
Жувонга карашга ботинмайди. Караса, худди дахшат ичида колиб кетадигандай туюлади. Зухра хамон жим. Бошини ойнакка тираб олган: уйга боргач, бсладиган савол-жавобни сйлаётгандир схтимол...
Султон машина тезлигини оширди. Шу имиллаб юриши бслса сзини тутолмай колиши мумкин. Иродаси чидаш бера олмайди. Ўнг оёги сзига бсйсунмайди, нукул тормоз педалини босмокчи бславеради...
Тезликни сна оширди.
Машина бирдан пастликка шснгиди.
"œ...оббо, ксприк томонга бурмабман-ку?!"
Султоннинг хаёлига шу фикргина келди... Тормоз ишламади. Машина каттик-каттик силкинди.
5
Ўша куни Зухраларнинг уйида чирок счмади. Жажжигина Аафиса "œасжон-асжон" деб йиглайвериб ухламади.
Артасига миш-миш таркалди.
Шахардагилар бу вокеани аста унута бошлашди. Бахор келинчаклик либосини ечиб, срнини ёзга бсшатиб берди. Аз хам стди. "œКочок"ларнинг дараги чикавермади. Куёшнинг тафти кесилиб, шамол корнинг исини олиб келди. Ана шунда дехконлар анхорни тозалагани хашарга чикишди. Сувни тсхтатишди. Кимдир ксприк скинида тепаси лой босган бир нарсани ксриб колди. Карашса — автомашина. Хамма сша ерга йигилди. Ичини очишди. Машинанинг ичида одамга схшаш, лекин таниб бслмайдиган икки жасад бор сди.
Машинанинг ракамига караб, сгаси Султон сканлиги аникланди.
6
Шахарчада сна миш-миш таркалди:
-Ўликлари анхордан чикибди...
-Кочиб кетишаётганда тушиб етишганмикин?
-Ким билади...
-Бечоралар...