Бир аёл нафси кутармагани учун иккинчи хотинга рухсат беришга кснмаса, аввало унинг нафсини токи сри икки хотинлик булса хам фалокат смаслигини кутарадиган холатга олиб келиш керак. Валлоҳу аълам. Омманинг ичида уни ерга уриб, фаросатсиздан олиб, Суннатга сргашмасликда айблаш билан иш битмайди. Албатта, хамманинг нафси, хохиши, дунёқараши, дийндаги амр ва рухсатларни қабул қилиш тажрибаси бир хил бслмайди.  Демак, айни пайт оддий саволга калбан жавоб берганларни маломат килиш смас, балким алохида мавзу очиб купхотинликнинг хикмати ва Хакикатлари хакида одоб ила чиқиш қилишнинг срни скан.

Биродарлар келинглар биз битта нарсага ойдинлик киритиб олайлик. Бир-биримизни нотсғри англашни бас стайликда холисона Шайх хазратнинг фатволари билан Чустий биродаримизнинг саволлари сртасидаги боғлиқ жихатга назар солайлик.

Чустий биродаримиз:

Turmushga chiqqan opa-singillarga: Turmush o'rtog'iz, sizga bilintirmagan holda, ikkinchi hotingayam uylaganlari haqida, biron bir tanishizdan eshitib qoldiz? Shu holda qanday yo'l tutatsiz?

деган савол билан мурожаат килдилар.

Шайх хазратга савол берган киши сса:
Savol:Bir kishinidan bir gap eshitib qolgan edim. Unda shunday deyilgan:Erkaklar nima uchun ikkinchi turmush qurmaydilar, ayollari ruhsat bermaganlari uchunmi? Yoki ayollaridan qo'rqishgani uchunmi? Ahir ersiz qiynalayotagn qancha muslimalar bor. Ular hamma tomondan, ham ma'naviy ham moddiy tomondan  qiynalishadi. Mo'min mo'min uchun mas'ul. Ana shu qiynalayotgan muslimalar uchun ohiratda qodir bo'lsalarda ularni o'z qaramog'iga olmayotgan va ular hohlasalarda bunga tish tirnoqlari bilan qarshilik qilayotgan ayollar ham jabovgarlardir".
Shu gapda jon bormi?

Agar erkak kishi ikkinchi ayolga uylanmoqchi bo'lsa birinchi ayolini roziligi shart qilinganmi?

деган саволни қсйганлар.

Икки савол сртасида ер ила осмон қадар тафовут бор. Буни озгина фаросат ила фахм стиш мумкин.

Чустийнинг саволларидаги маъно Ахли аёлига билдирмай, ссрамай-нетмай, мутлақ сширин уйланиб олган шахс хақида фикр юритишни талаб стса, Шайх хазратга берилган саволдаги маъно сса, Хотинга айтилганда хотин рози бслиш бслмаслигининг қизиғи борми қабилада келмоқда.
Чустийнинг саволлари мутлақ сширинча уйланиб олгани маълум бслган срга унин аёли қандай муносабатни бслишни билиш учун берилган бслса,
Шайхга берилган савол жамистда сзи соғлом, фарзандлари ота меҳрига зор аёлнинг иккинчи хотин бслишида ср кишининг биринчи ахлиссидан оладиган розилиги мухимми деган маънони келтириб чиқаради.

Бу ерда сътибор қаратилиши керак бслган нуқта шуки, сзи қодир, адолатга ақли етадиган ср агар аёлидан "мен сна бир хотин олмоқчиман" деб ссраса-ю, ана унда у аёл қизғанчиқлиги ва дийнни тсғри тушунмаслиги оқибатида "йсқ" деб жавоб беришининг ахамисти йсқ деб Шайх айтаётган бслсалар, "сзи бир рсзғорни спламай, аёли ва болаларига етарлик меҳр бермай, камига адолатсизлик ила иккинчи хотининикига сширин қатнаб юриб, сири фош бслган срга қандай қарайсиз деб Чустий ссрамоқдалар.

Чустийнинг форум қизлари ва муслималарига берган саволларидан чиқадиган маъно очиқ-ойдин. Хамда унга Муслима.бгм, Капалак, Мухсена каби иштирокчиларнинг берган жавоблари хам хеч қандай тушунарсиз ва нафсий истакни диний таълимотга қарши-қарши келтирадиган даражада хатарлик смас. Фақат Салтанат хонимнинг муслималарга қарата айтган гаплари у кишининг савол ва жавобларнинг матн ва маъносини тслиқ англамаганлари сътиболридандир.

Шайх Мухаммад Содиққа берилган саволдан келадиган маъно ҳам ва у саволга берилган жавоб ҳам очиқ-ойдин.

Хар иккисини қориштирмаслик керак.
Валлоҳу аълам

Va alaykum assalom va rahmatulloh.

Avvalo, bilmagan narsalarimiz haqida tusmollab javob berishdan Allohdan qo'rqaylik.

Sizlarni qiziqtirgan savolga kelsak, men butun to'rt mazhab ulamolari ichida ikkinchiga uylanish uchun birinchi ayolning uylanishdan xabardor bo'lishi shart degan hukmni shu vaqtga dovur ko'rmadim, balki ko'pgina fatvolarda, jumladan bizning mazhabimizdagilarida ham bu narsa nikoh shartiga kirmaydi. Binobarin, yuqorida shayx MSMY o'sha to'rt mazhab ulamolari fatvosini berganlar.

Endi yuqoridagi "sahobalardan birortalari o'z ayollariga aytmasdan uylanganlari vorid bo'lganmi" degan savolga kelsak, sahoblar emas, Rosululloh   ning o'zlari ba'zi ayollariga safarda uylanganlar. Ma'lumki, payg'ambarimiz safarga barcha ayollarini olib chiqmas edilar, balki bittalarini olib chiqardilar. U paytlarda birovga bir xabarni uzoqda turganda bildirish uchun haftalab ketganligini hisobga olsak, mening gapimning muaddosi ko'rinadi. Undan tashqari na sahobalardan, na ularga ergashgan tobeinlardan bu shartni nikohga qo'shganliklari haqida rivoyat bor. Shuning uchun ham to'rt mazhab ulamolari bu borada yuqoridagi hukmni qilganlar.

Lekin, orada hayotga rahna yetib qoladi, deb qo'rqqan kishilar ayollariga uylanishdan ilgari aytib, tushuntirib qo'yganlari afzal bo'lsa kerak. Men ham shu (ayolga bildirib, aytib) uylanish yaxshi, degan fikrdaman. Lekin Islomda kelgan hukmni esa "same'no va ato'no" (eshitdik va bo'ysundik) deb ochiq dil bilan qabul qilishimiz hammamiz uchun vojibdir.

Бир аёл нафси кутармагани учун иккинчи хотинга рухсат беришга кснмаса, аввало унинг нафсини токи сри икки хотинлик булса хам фалокат смаслигини кутарадиган холатга олиб келиш керак. Валлоҳу аълам. Омманинг ичида уни ерга уриб, фаросатсиздан олиб, Суннатга сргашмасликда айблаш билан иш битмайди. Албатта, хамманинг нафси, хохиши, дунёқараши, дийндаги амр ва рухсатларни қабул қилиш тажрибаси бир хил бслмайди.  Демак, айни пайт оддий саволга калбан жавоб берганларни маломат килиш смас, балким алохида мавзу очиб купхотинликнинг хикмати ва Хакикатлари хакида одоб ила чиқиш қилишнинг срни скан.

 Haqsiz Muhammad Sohib, albatta hammaning ong-tafakkuri bir xil bo'lmaydi, man ham sizning bu fikringizga qo'shilaman, rostdan ham bir alohida mavzu ochib keng tushuntirilsa balki bunday ixtilofli chiqishlar takrorlanmasmidi, man bu yerda bu qizlarimizni malomat qilmadim, ularga o'zim bilgan narsalarni biroz tushuntirishga xarakat qildim, lekin ular buni malomat deb qabul qilgan bo'lsalar nimayam derdim...

Mo‘minlar amiriga nikohlanishi

Ummu Kulsum hayotining ilk bahoridayoq juda fosih va bolig‘ gapirar edi. Shu bilan birga, juda kichkina bo‘lishiga qaramay, quvvatli imon sohibi edi. Uning axloqiy vasflari va fazilatlari xalifa Umarning (roziyallohu anhu) qulog‘iga yetib keldi. Hazrati Umar (roziyallohu anhu) anchadan beri Rasulullohga (sollallohu alayhi va sallam) kuyov bo‘lish orzusi bilan yurar edilar. Shu bois Ummu Kulsumning qo‘lini so‘rash uchun qulay fursatni poylay boshladilar.
Umar (roziyallohu anhu) musulmonlar o‘rtasida sodir bo‘lgan muammolarda, ko‘pincha Alining (roziyallohu anhu) hukm chiqarishni so‘rar edilar. Chunki Alining (roziyallohu anhu) fatvo berishdagi bilimdonligi va fiqh borasidagi chuqur ilmiga ishonardilar.
Bir kuni navbatdagi masala ko‘rib chiqildi va Ali (roziyallohu anho) ketmoqchi bo‘ldilar. Umar (roziyallohu anhu) uni to‘xtatib:
— Senda xususiy bir ishim bor edi, yo Ali! — dedilar. Hamma tarqalgach, ikkovlari o‘rtasida quyidagi suhbat bo‘lib o‘tdi:
— Ummu Kulsumni menga nikohlashingni so‘rayman.
— U hali juda yosh...
— Uni menga nikohla, yo Ali! Allohga qasamki, uning suhbatini menchalik orzu qiladigan hech kim yo‘kdir.
— U hodda qizimni sening oldingga yuboray. Agar rozi bo‘lsang, uni senga nikohlab beraman.
Bu suhbatdan so‘ng Ali (roziyallohu anhu) uyga ketdilar. Uyga kelgach, qizlari Ummu Kulsumni chaqirdilar. Unga bir hirqani berib, shunday dedilar:
— Bu hirqani mo‘minlarning amiri Xattob o‘g‘li Umarga olib bor va unga otam sizga aytgan hirqa mana shu, degin.
Ummu Kulsum hirqani olib, Umarning (roziyallohu anhu) huzurlariga keldi. Izn so‘rab ichkariga kirdi va otasi tayinlagan gaplarni aytdi. Asl ko‘zlangan maqsaddan u bexabar edi.
Umarning (roziyallohu anhu) ko‘zlari sevinchdan porlab:
— Otangga mening qabul etganimni, rozi bo‘lganimni ayt, dedilar.
Umar (roziyallohu anhu) uylaridan chiqib, Rasulullohning (sollallohu alayhi va sallam) masjidlariga, qabr bilan minbar o‘rtasidagi muhojirlar majlisi bo‘ladigan maydonga keldilar. Ravzai sharifdagi bu joy ashobi kiromning doimiy yig‘iladigan joyiga aylangan edi.

Yuqoridagi postda ham bazi savollarimizga javob topsak bo'ladi deb o'ylayman.

Mo'min kishi haqiqatdan ham moddiyan va manaviyan hotinlarini to'la to'kis taminlay olsa, hotinini oldida hisobot berishi shartmas deb o'ylayman. Lekin bir og'zim aytib qo'ilgani zarar qilmaydi.

Масала хотинга хисобот берилишида смас. Бу ерда гап уйлангандан кейин хам хотиндан  сшириб юриш хакида кетмокда. Ушбу сширин уйланишнинг албатта, никохи хам сълон килинмаган, нафакат хотиндан балким оммадан хам беркитиб уйланилгани маълум. Шокирбек акамизнинг мисолларидаги А асулуллох с.а.в.нинг никохлари билан Чустий биродаримиз айтган мисолдаги никох тамоман фаркли. Лутфан буни тугри мулохаза килиб кейин гапирайлик. Колаверса, снг асосий сътибор каратишимиз лозим булган жихат шуки Аллохнинг А асули хотинларидан сурамай уйланганлари билан бу никохни сълон килганлар ва буни сширмаганлар. Сахобалар хаётида хам шундай вокеа булган булса, бари очик ошкор булган. ВаАллоху аълам. Бизга хар жабхада урнак булган Лайгамбаримиз ва салафлар ортидан фитна чикадиган Чустий биродар назарда тутган каби сширин никох сохиби булмаганлар. Буни тугри англашимизни хохлардим.

biron bir tanishizdan eshitib qoldiz?

нафакат хотиндан балким оммадан хам беркитиб уйланилгани маълум.

Savol bilan yoqorudagi mulohazangizga etibor bering. Qanday qilib ommaga aytmagande, lekin tanish odam kelib unga ering ikkinchi hotin olibdi deydi. Agar odam gálamizlik qilsa ohirgacha qiladi. Kimgadur bilintirib, hotinidan yashirmaydi. Hamma bap baravor biladi bu holatni. Osha ikkinchi hotin olibdi degan odamni ozi nomard bo’ladi. Maqsad eru-hotinni urishtirish bo'lib qoladi. Uch jihatda yolgón gapirishlik joizdir degan narsani oqigan edim. Shulardan biri ikki urushib qolgan odamni yarashtirish uchun ishlatilgan yolg'ondir. Kimdur kelib ering boshqasiga uylanibdi desa bu juda yomon aslida islomiy yo'l bilan tushuntirishlik qanday ekanligi hammaga Malum. Haqiqiy mo'mina gap toshuvchini gapiga quloq solmaydi.

Muhammadali... Birodar ommadan yashirmagan hotinidan yashirmaydi. Sizning nikohni durust bulishi uchun qöyiladigan shartdan habaringiz yoq shekilli. Sof islomiy nikoh 2 ayol va 1 erkak guvohligida mulla tomonidan uqiladi. Orada nikohdan habardor 4 kishi bor. Ularning biri birinchi ayolning tanishi emasligiga kafolat yoq. Va guvohlarning ushbu nikohni sir saqlashlariga ham. Asli sof islomiy nikoh sir saqlanmay e'lon qilinadi. Hatto bu e'lon childirma bilan bulishiga Rasululloh davat qilganlar. Ochig'i siz nimani mulohaza qildingiz hayronman.

Gapingiz rost nikoh paytida shohidlar ham bolishi kerak. Lekin birodar dugona boladimi, Mullami kim bolishidan qatiy nazar chiroyli yo'l bilan tushuntirsa, har qanday o'zini momina deb bilgan ayol tushunib yetadi. Eridan ayb qidirishga emas bu harakatdan yahshi gumonda bo'ladi. Bundan tashqari ommaga ham aytilmagan deyilishlik noto'g'ri bo'ladi.