Бисмиллахир рохманир рохийм. Тилдан келадиган офатлар ксп ва турли-туман бслиб, улар қалбни сархуш қилади. Одам табиатида ҳам уларга мойиллик бор. Мазкур офатлардан қутулишнинг снг осон йсли жим туриш орқали бслади. Бу жуда катта фазийлатдир. Жим туриш ҳимматни жамлайди ва фикрни софлайди. Бу ҳақда бир қанча ҳадислар келган.
Саҳл розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«Аабий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким менга икки оёғи орасидаги нарсанинг ва икки жағи орасидаги нарсанинг кафолатини берса, мен унга жаннатнинг кафолатини бераман», — дедилар».
Икковини Бухорий ва Термизий ривост қилишган.
Имом Термизий Муоз ибн Жабал розисллоҳу анҳудан ривост қилади:
«А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан сафарга чиққан сдим. Бир куни юриб бораётганимизда у зотга сқинлашиб: «Ай, Аллоҳнинг А асули, менга мени жаннатга киритадиган ва дсзахдан узоқлаштирадиган амалнинг хабарини беринг», — дедим.
«Батаҳқиқ, буюк нарсани ссрадинг. Зотан, у Аллоҳ мусссар қилган кимса учун жуда ҳам осондир. Аллоҳга ибодат қилурсан. Унга ҳеч нарсани ширк келтирмассан. Ҳамда намозни қоим қилурсан. Закотни адо қилурсан, А амазон (рсзаси)ни тутурсан, Байтни ҳаж қилурсан», — дедилар. Сснгра: «Сени схшилик сшикларига далолат қилиб қссйми: рсза сақловчидир. Садақа худди сув оловни счиргандек хатоларни счиради. Кишининг тун ичида сқиган намози солиҳларнинг шиоридир», деб «Анбошлари ётар жойларидан жафода бслурлар» остини тиловат қилдилар.
Сснгра сса: «Сенга ишнинг боши, умиртқа поғонаси ва сркачининг чсққиси ҳақида хабар берайми?» — дедилар.
«Ҳа, сй Аллоҳнинг А асули», — дедим.
«Ишнинг боши Исломдир. Унинг умуртқа поғаонаси намоздир. Унинг сркачининг чсққиси сса, жиҳоддир», — дедилар. Сснгра дедилар: «Сенга сшаларнинг ҳаммасига молик бслган нарсанинг хабарини берайми?»
«Ҳа, сй, Аллоҳнинг Лайғамбари», — дедим.
Бас, у зот тилларини тутиб: «Мана буни тийгин!» — дедилар.
«Ай, Аллоҳнинг Лайғамбари, биз гапирган нарсамиз учун, албатта, (иқобга) олинамизми?» — дедим мен.
«Онанг азангни тутсин, сй Муоз. Одамларни тилларининг маҳсули дсзахга юзтубан (ёки тумшуқлари ила) туширмаса, нима туширар сди!» — дедилар».
Абдуллоҳ ибн Масъуд розисллоҳу анҳу: «Тилдан ксра қамоқда туришга ҳожатлироқ нарса йсқ», деган.
Абу Дардо розисллоҳу анҳу айтади: «Икки қулоғингни оғзингдан сақла. Оз гапириб, ксп сшитишинг учун сенга битта оғиз, иккита қулоқ берилган».
Мухаллад ибн Ҳусайн: «Аллик йилдан бери узр айтишга сабаб бсладиган бирор оғиз ссз айтмадим», деган скан.
Биринчи офат — кераксиз ссз.
Вақтнинг қадрига етган одам уни фойдасиз нарсага сарфламайди. Чунки, Аллоҳ таолонинг зикрини қсйиб, кераксиз гап-ссзлар билан машғул бслган одам гавҳарни қсйиб, тезакни олган билан баробардир. Бу сса, умрни бекор стказишдир.
Али ибн Абу Толиб розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ўзига кераксиз нарсани тарк қилиш киши Исломининг гсзаллигидандир», — дедилар».
Термизий ривост қилган.
Абу Ҳурайра розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«Аабий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бслса, схши гап айтсин ёки жим турсин», — дедилар».
Тсртовлари ривост қилишган.
Ибн Амрдан ривост қилинади:
«Ким сукут сақласа, нажот топади».
Аҳмад ва Термизий ривост қилишган.
Абу Саъийддан ривост қилинади:
«Одам боласи тонг оттирса, унинг аъзоларининг барчаси тилга: «Бизнинг ҳаққимизда Аллоҳдан қсрқ! Биз сенга боғлиқмиз. Тсғри бслсанг, тсғримиз. Агри бслсанг, сгримиз, дейдилар».
Термизий ривост қилган.
Абу Ҳурайра айтади: «Гапнинг ортиқчасида схшилик йсқ».
Умар ибн Хаттоб розисллоҳу анҳу: «Кимнинг гапи кспайса, хатоси ҳам кспасди», деган.
Ҳакимлардан биридан: «Сени бунчалик ҳикматга нима етказди?» деб ссралганда, «Билган нарсамни ссрамайман, кераксиз нарсани гапирмайман», деб жавоб берган скан.
Иккинчи офат — ботил ссзга киришиш.
[/color]
Ботил ссз ичкиликбозлик мажлислари ва фосиқларнинг қилмишларига схшаш нарсалар ҳақидаги гаплардир.
Абу Ҳурайра розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«Аабий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Банда билиб-билмай бир ссзни айтади ва у туфайли дсзахнинг мағриб билан машриқ орасидан ҳам чуқур жойига тушади», — дедилар».
Аҳмад, Бухорий ва Муслим ривост қилишган.
Жанжал ва тортишувлар ҳам ботил гапга сқин нарсалардир. Уларда бировнинг хатосини исбот қилиш учун низолашилади. Бунга бировдан устун келиш истаги сабаб бслади.
Агар масала динга тегишли бслса, мункар нарсани инкор қилиш ва тсғрисини баён қилиб бериш зарур. Аммо гап дунё тсғрисида бслса, талашиб-тортишиб стиришнинг кераги йсқ. Бу офатнинг давоси сз фазлини изҳор қилишга сабаб бслган кибрни синдиришдан иборат.
Жанжал ва тортишувлардан каттароқ офат хусумат қилишдир. Айниқса, ботил йсл билан ва илмсиз равишда хусумат қилиш жуда ҳам ёмон иш. Чунки, у қалбларни ҳасадга тслдиради, ғазабни қсзитади ва бировларнинг обрссига тил теккизишгача олиб боради. Шунинг учун, ҳақ сгаси ҳам, иложи борича, хусуматчиликдан сзини олиб қочгани афзал.
Ибн Аббос розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«Аабий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Сенинг хусуматчи бслиб туришинг гуноҳкорлик учун етарлидир», — дедилар».
Термизий ривост қилган.
Оиша розисллоҳу анҳодан ривост қилинади:
«Аабий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ учун одамларнинг снг ёмон ксрилгани ашаддий хусуматчидир», — дедилар».
Икки Шайх ва Аасаий ривост қилишган.
«Ашаддий хусуматчи» сулҳни қабул қилмайдиган, жанжални пулга сотиб оладиган шахсдир.
Manbaa: Muslimaat.uz
