Bekobod tumani haqida ensiklopediyalarda  ( 8217 marta o'qilgan) Chop etish

1 B


muxbir  13 Fevral 2010, 09:17:08

БЕКОБОД ТУМААИ — Тошкент вилостидаги туман. 1926 й. 29 сент.да ташкил стилган (1962 й. 24 дек.да Сирдарё вилости Янгиер туманига қсшиб юборилган, 1963 й. 17 апр.да кайта тузилган). Шим.да Тошкент вилостининг Бска тумани, ғарбда Сирдарё вилости, шарқ ва жан.да Тожикистон А еспубликаси б-н чегарадош. Майд. 0,76 минг км2. Аҳолиси 127,7 минг киши (2000). Б.т. да 1 шаҳарча (Зафар) ва 12 қишлоқ кенгаши (Баҳористон, Бекобод, Гулистон, Далварзин, Жумабозор, Маданист, Меҳнатобод, Охунбобоев, Лушкин, Чаноқ, Янги ҳаёт, Қиёт) бор. Маркази—Зафар шаҳарчаси.

Табиати. Туман худуди Далварзин чсли ва қисман Мирзачслда жойлашган. А­нг шарқида ер юзаси бир оз срқир. Туманнинг адир қисмида жар ксп. Туман ҳудуди Сирдарё томон қис. Иқлими кескин континентал. Янв.нинг сртача т-раси —2,5°, июлники 28,5°. Йилига 227 мм ёғин тушади. Вегетаяис даври 220 кун. Туманнинг жан.да шамол ксп бслади (қ. Бекобод шамоли). Жан.шарқдан шим.шарққа томон Сирдарё оқиб стади. Сирдарё соҳилида қолдиқ ксллар (Қолгансир, Катта Қолгансир, Янгиксл, Ҳайбатксл, Қозон, Шсрксл) бор. Далварзин (снг ва ссл тармоқлари б-н), Живали, Ўртоқли, Дсстлик каналлари ва Хасёз ариғи оқиб стади. Тупроғи стлоқи ва стлоқи-ботқоқ, оқиш бсз тупроқ. Ботқоқ, шср босган ва срозисга учраган ерлар ҳам бор. Б.т.да мис, снтоқ, қамиш, ксға, юлғун, қиёқ каби ссимликлар ссади. Чисбсри, тсқай мушуги, бсрсиқ, қсшоёқ, ксрсичқон, калтакесак ва илонлар, қушлардан срдак, лойхсрак, қирғовул, ссфитсрғай, чумчуқ ва б. сшайди.

Аҳолиси, асосан сзбеклар, шунингдек татар, тожик ва б. миллат вакиллари ҳам сшайди. 1 км2 га сртача 160 киши тсғри кслади. Шаҳарликлар 8,1 минг киши, қишлоқ аҳолиси 119,6 минг киши (2000).

Хсжалиги. Туман ҳудудида Фарҳод ГА­С, Сирдарё ГА А­С, Далварзин пахта тозалаш з-ди, каноп тайёрлаш пункти жойлашган. Қ.х.да пахтачилик етакчи сринда. Боғдорчилик, пиллачилик, полизчилик, сабзавотчилик б-н шуғулланилади. Туманда 2 қсшма корхона, 26 кичик корхона ва 2 кооператив корхона мавжуд. Булардан снг муҳимлари: «Аиёз», «Юлдуз», «М. Йслчиев», «Феруза» ва б. Қ.х.да суғориладиган ерлар 37,9 минг га, шу жумладан 19 минг га ерга пахта, 300 га ерга сабзавот, 4,2 минг га ерга шоли скилади. Адирларда баҳори ва кузги арпа, буғдой, суғориладиган ерларда шоли скилади. Б.т.да 12 жамоа хсжалиги, 1 хсжаликлараро корхона, 2 ширкат хсжалиги, 330 фермер хсжалиги ва б. хсжаликлар бор (2000). Чорвачилик б-н ҳам шуғулланилади. Туман жамоа ва шахсий хсжаликларида 34486 қорамол, 14712 қсй ва счки, 179600 парранда бор (2000). Туманнинг жан.дан Фарғона водийсига борадиган т.й., Тошкент—Бска—Бекобод автомобиль йсли стган. 1999/2000 сқув йилида 62 умумий таълим мактабида 31,5 минг сқувчи таълим олди. 50 оммавий кутубхона, 18 клуб, 10 киноқурилма, 26 маданист уйи, 435 сринли 3 касалхона ва диспансер, 27 тиббиёт пункти бслиб, уларда 191 врач, 1201 срта маълумотли тиббий ходим ишлайди. 1931 й.дан «Бекобод овози» туман газетаси чиқади (адади 1200).

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan