Boyovut tumani haqida ensiklopediyalarda

[muxbir]

БОЁВУТ ТУМАНИ — Сирдарё вилоятидаги туман. 1955 й. 19 апр.да Тошкент вилояти таркибида ташкил этилган. 1960 й.да Янгиер туманига қўшилган. 1963 й. Сирдарё вилояти таркибида қайта ташкил этилди. Б.Ñ‚. Сирдарё вилоятининг шарқида жойлашган. Шарқда Тошкент вилоятининг Бекобод тумани, жан.ғарбда Ховос тумани, шим.да Гулистон тумани, гарбда Мирзаобод тумани ва жан.да Тожикистон Республикаси б-н чегарадош. Майд. 0,435 минг км2. Аҳолиси 80,2 минг киши (1999). Б.Ñ‚. да 1 шаҳарча (Боёвут) ва И қишлоқ фуқаролари йиғини (Боёвут, Деҳқонобод, Дарвозақир, Дўстлик, Лайлаккўл, Маданият, Мингчинор, Олмазор, Тинчлик, Усмонобод, Ғаллакор) бор. Маркази — Боёвут шаҳарчаси.

Табиати. Б.Ñ‚. Мирзачўл даштининг жан.да жойлашган. Рельефи текислик бўлиб, ер юзаси аллювиал Ñ‘Ñ‚қизиқлар б-н қопланган. Иқлими континентал иқлим. Июлнинг ўртача Ñ‚-раси 26—28", янв.ники —2°, —4°. Йилига ўртача 200— 300 мм Ñ‘ғин тушади. Туман ҳудудида Бекобод шамолининг таъсири кучли. Туман ҳудудидан Жан. Мирзачўл канали ва Тошкент вилояти Бекобод тумани чегарасидан «Ð”ўстлик» канали ўтган. Грунт сувлари шўр ва шўртоб. Тупроқлари лёсс устида вужудга келган ҳар хил бўз тупроқлар. Кўп ерларини шўр босган. Ёввойи ҳайвонлардан тулки, чиябўри, ёввойи мушук, қуён, судралувчилардан турли хил илонлар, сувда ва қурукда яшовчилардан чўл қурбақаси учрайди. Султонҳовуз кўлидан балиқ овланади.
Аҳолиси, асосан, ўзбеклар; рус, тожик, татар ва б. миллат вакиллари ҳам яшайди. 1 км2 га ўртача 161 киши тўфи келади. Шаҳарликлар 13,8 минг киши, қишлоқ аҳолиси 66,4 минг киши (1999).

Хўжалиги. Туман хўжалигининг асосий тармоклари — пахтачилик, чорвачилик, боғдорчилик ва ғаллакорлик. Туман марказидаги маҳаллий саноат корхонасида халқ истеъмоли моллари ишлаб чиқарилади. 2 пахта тозалаш, ғишт ва нон з-длари бор. Туманда 39 кичик ва хусусий корхона, 250 ўрта бизнес б-н шуғулланувчи корхона, 2 автокорхона. алоқа бўлими фаолият кўрсатади (1999).
Қ.хда суғориладиган ерлар 29,7 минг га, экинзорлар 29,2 минг га, шу жумладан 16,7 минг га ерга пахта, 126 га ерга сабзавот, 11,7 минг га ерга донли экинлар, 787 га ерга емхашак экинлари экилади. Б.Ñ‚. да 10 ширкатлар уюшмаси, ёпиқ турдаги акциядорлик жамияти, 2 деҳқонфермер хўжалиги бирлашмаси бор. Туман жамоа ва шахсий хўжаликларида 21,7 минг қорамол, 18,8 минг қўй ва эчки, 25,6 минг парранда, 688 от боқилади (1999).
1999/2000 Ñžқув йилида 45 умумий таълим мактабида 20328 Ñžқувчи, 1 лицейда 185 Ñžқувчи, 2 ҳунар лицейида 918 Ñžқувчи таълим олди. Санъат мактаби, 33 кутубхона, 18 клуб, 12 қишлоқ маданият уйи, 2 автоклуб, 7 бадиий ҳаваскорлик жамоаси, музей бор. 280 ўринли касалхона ва диспансер, 35 тиббий пункт бўлиб, уларда 107 врач, 950 ўрта маълумотли тиббий ходим ишлайди. 1966 й.дан «Ð˜ÑÑ‚иқбол» туман газ. чиқади.

«ÐŽÐ·Ð±ÐµÐºÐ¸ÑÑ‚он Миллий Энциклопедияси»Ð´Ð°Ð½

[muxbir]

БОЁВУТ (1961—91 й.ларда Дмитрове) — Сирдарё вилоятидаги шаҳарча, Боёвут туманининг маркази. Аҳолиси 13,8 минг кишидан зиёд (2000), асосан ўзбеклар; шунингдек тожик, рус, татар ва б. миллат вакиллари ҳам яшайди. Энг яқин Ñ‚.й. станцияси Фарҳодгача 11 км.
Б. 1950 й.ларгача оддий қишлоқ бўлган. Ўша даврда Мирзачўлни ўзлаштириш ҳаракати бошланиши б-н узоқяқиндан кўчиб келганлар ва қурувчилар ҳисобига кенгайди. «Ð‘оёвут» атамаси қабила ва жой номи сифатида Абулғозий Баҳодирхоннинг «Ð¨Ð°Ð¶Ð°Ñ€Ð°Ð¹Ð¸ турк» ва «Ð¨Ð°Ð¶Ð°Ñ€Ð°Ð¹Ð¸ тарокима» асарларида «Ð±Ð¾Ð¹ÑžÑ‚ти», «Ð±Ð¾Ð¹Ð¾Ð²ÑƒÐ»», «Ð±Ð¾Ð¹ÑžÑ‚луқ» шаклларида учрайди.
Б.да пахта тозалаш з-ди, дон ва ун комбинати, МТП, қурилиш ташкилотлари, автокорхона, туман ташкилотлари идоралари ва деҳқон бозори бор. Шаҳарча ҳудудидан ўтган Жан. Мирзачўл каналининг ўнг соҳилида «ÐœÐ¾Ñ‚амсаро она» ёдгорлиги ўрнатилган. Мирзачўлни ўзлаштириш тарихи музейи, кутубхона, интернат мактаби, касбҳунар лицейи, умумий таълим мактаблари, маданият ва истироҳат боғи ва б. бор.

«ÐŽÐ·Ð±ÐµÐºÐ¸ÑÑ‚он Миллий Энциклопедияси»Ð´Ð°Ð½

[Salom]

boyvut tumanida  1-may 7-kolhozi bormi

[Salom]

shahaк markazi gulistongacha qamch soat yo`l