АМИАА« — АМИАЛАА — бир неча водород атомлари углеводородлар колдис˜и билан алмашган аммиак ёки аммоний гидроксид унумлари. Табиатда а. чиритувчи бактерислар таъсирида аминокислоталарнинг парчаланишидан хосил булади; а. биогеннс‹е — биоген а.— организмда модда алмашинувида аминокислоталардан хосил булади. Биологик келиб чикишга ва кучли таъсирга сга; а. протеиногеннс‹е — протеиноген а.— оксиллар чиришида йус•он ичакда хосил буладиган а.
амми — ammi l. — келла. Сельдердошлар (сосбонгулдошлар) — Apiaceae (Umbelliferae) оиласига мансуб, буйи 100-140 см-га етадиган бир ва икки йиллик ут усимлик. Тиббиётда икки турининг мевасидан фойдаланилади: а. большас — а. majus L.- катта келла. Ватани Европанинг урта Ер денгизи буйидаги мамлакатдир. МДХ-да Краснодар улкасида ва Туркманистонда устирилади. Меваси таркибида фурокумаринлар (бергаптен, ксантоксин, изопимпинеллин, императорин ва б.), сфир мойи, ёс˜ ва б. моддалар бор. Дори препарати — аммифурин пес касаллигини даволашда кулланилади. а. зубнас — а. visnaga L. — Тишли келла. Озарбайжоннинг шур тупроклари чулларида, кисликларида ва скинзорларида усади. Шимолий Кавказда, Молдавис ва Кримда махсус хужаликларда устирилади. Меваси таркибида фуранохромон хосилалари (келлин, виснагин ва б.), сфир мойи, ёс˜, флавоноидлар, фурокумаринлар ва б. бирикмалар бор.
АМАЕЗИЯ — АМАЕЗИЯ — хотиранинг бузилганлиги, илгари булиб утган ходисаларни ссдан чикариш хусусисти.
АМАИОА — кOГAHOK, — она корнидаги бола копчис˜ининг ички (сув) пардаси.
аморфа кустарниковас — amorpha fruticosa l. — бутасимон аморфа. Дуккакдошлар — Гabaceae оиласига мансуб буйи 1-2 м-га етадиган бута. Тиббиётда урус˜и ишлатилади. Унинг таркибида ротеноидларга кирадиган аморфин ва аморфол гликозидлар, мой ва б. моддалар бор. Аморфиннинг дори препарати — фрутияин тинчлантирувчи ва кардиотоник восита сифатида юрак-томир касалликларида куллашга тавсис стилади.
АМФОТЕА АА«Й — АМФОТЕА ХОССАЛИК — хам ишкор, хам кислота хусусистлари булиши.
анабазис (ежовик) безлистнс‹й — anabasis aphylla l. — баргсиз итсигак. Шурадошлар — Chenopodiaceae оиласига мансуб, срим бута. Тиббиётда бир йиллик сшил новдалари ишлатилади. Таркибида алкалоидлар (анабазин, афиллин ва б.), органик кислоталар, углеводлар ва б моддалар бор. Алкалоидлар усимликнинг хамма кисмида булгани учун у бутунлай захарлидир. Анабазин препарати — анабазин гидрохлорид папирос чекишни ташлашга ёрдамчи восита сифатида кулланилади.
АААБОЛИЗМ — АААБОЛИЗМ — (ассимилсяис) — тирик организмларда хужайра ёки тукима кисмларининг снгиланиши ва хосил булишига олиб келадиган кимёвий жараёнлар.
АААБОЛИЧЕСКИЕ СА ЕДСТВА — АААБОЛИК ВОСИТАЛАА — организмда оксил биосинтезини кучайтирадиган моддалар.
АААВАКА¦ИАА — АААВАКА¦ИАА — микроблари улдирилган (узок муддат формалин таъсирида) вакяина — к. вакяина.
АААЛГЕЗИА УЮА©ИЕ СА ЕДСТВА, , болеутолсюс‰ие средства - АААЛГЕЗИЯЛОВЧИ ВОСИТАЛАА , ос˜рик колдирувчи воситалар, син. аналгетики.
АААЛЕЛТИКИ — АААЛЕЛТИКИ —Марказий нерв тизимига таъсир стиш оркали организмнинг хаётий фаолистини оширувчи, аклий ва жисмоний иш кобилистини кучайтирувчи, стимулсяис килувчи моддалар, дорилар; а. каторига куп бирикмалар — кофеин ва унинг тузлари, кордиамин, стрихнин ва б.лар киради.
АААЛЕЛТИЧЕСКИЕ СА ЕДСТВА — АААЛЕЛТИК ВОСИТАЛАА — марказий нерв тизимини, айникса ундаги нафас хамда томирларни харакатга келтирувчи марказларни кузс˜атувчи воситалар.
АААЛИЗ — ТАхлИЛ — мураккаб, бир бутун нарсани таркибий слементларга ажратиш; текшириш натижаларини изохлаш, фикрлаш, хулоса чикариш, бахо бериш ва х. к.
Анализ материала — материал тахлили - тажриба йсли билан материал таркиби хас”идаги маълумотларни олиш.
Аналоги наркотических средств, психотропнс‹х вес‰еств - Гиёхвандлик воситалари, психотроп моддалар ухшашлари.
Аналогичнс‹й - Ўхшаш, шунга ухшаш, мувофик, шунинг сингари, киёсий, айни бир хилдаги, монанд.
АААЛА¬ГЕЗИА УЮА©ИЙ — Ос˜А ИкСИЗЛААТИА УВЧИ — ос˜рикни колдириш хусусистига сга модда.
АААЛА¬ГЕЗИЯ — АААЛА¬ГЕЗИЯ — ос˜рикни хис килиш сезгисининг йуколиши; ос˜рикни сезмаслик; мас. турли аналгетиклар (ос˜риксизлантирувчи) таъсирида ёки нерв тизимига бошка таъсирлар натижасида.
АААЛА¬ГЕТИКИ — АААЛА¬ГЕТИКЛАА — ос˜рик сезишни йукотадиган ёки пасайтирадиган дори воситалари. Улар наркотик анальгетиклар (мас. морфин, промедол) ва нонаркотик анальгетикларга (анальгин) булинади.
АААЛА¬АОЕ ОТВЕА СТИЕ — орка тешик, анал тешик.
АААМАЕЗ — АААМАЕЗ — беморнинг хаёт шароити ва касаллик тарихи хакида сураб тупланадиган маълумотлар.
АААСТОМОЗ — АААСТОМОЗ — узаро бос˜ланиш, уланиш. Мас. бир кон томирининг иккинчи кон томири билан уланиши. Ошкозон-ичак анастомози — ошкозон (меъда)ни сунъий равишда ичакка уланиши, артерис-веноз анастомози, артерис билан венанинг бир-бири билан уланиши.
АААТОКСИА — АААТОКСИА — уз захарли хусусистини йукотган бактериал токсинлар.
АААФИЛАКСИЯ — АААФИЛАКСИЯ — иккинчи марта парентерал (ошкозон-ичак йулидан бошка усул билан) юборилган антигенга нисбатан организмда сезувчанликнинг ортиши билан бос˜лик касаллик жараёни.
АААФИЛАКТОГЕА — АААФИЛАКТОГЕА — анафилаксисни вужудга келтирувчи модда; хар бир антиген каби оксил табиатига сгадир.
ААААА ОБА« — ААААА ОБЛАА — кислородсиз мухитдагина сшайдиган микроорганизмлар (бактерислар).
ААГИАА — ААГИАА — танглай муртак безларининг сллис˜ланиши. Безлар халкумда тилча ва юмшок танглайнинг икки томонида жойлашган булиб, ос˜из очилганда схши куринади.
ААГИОГА АФИЯ — ААГИОГА АФИЯ — кон томирларга махсус контраст моддалар юбориб, уларнинг рентгенологик тасвирини олиш.
ААГИОКАА ДИОГА АФИЯ — ААГИОКАА ДИОГА АФИЯ — кон томирга контраст модда юбориш йули билан юрак ва йирик томирлар бушлис˜ининг тасвирини рентген нури ёрдамида суратга тушириш.
ААГИОМА — ААГИОМА — томирлардан ташкил топган хавфсиз (оддий) усма; кон томиридан хосил булса — гемангиома, лимфа томиридан хосил булса — холангиома ёки лимфангиома деб аталади. Капиллср а. снги пайдо булган капиллсрлар тупламидан иборат, у теридан усиб чикаётган тук кизил дос˜ куринишида булади.
ААГИОЛА ОТЕКТОА А« — ААГИОЛА ОТЕКТОА ЛАА — томир девори стказувчанлигини, томирлар девори шишишини камайтирувчи ва улардаги метаболик жараёнларни схшиловчи дори воситалари.
ААГИОСЛАЗМ — ААГИОСЛАЗМ — кон томирлари деворларининг мускул кавати кискариши натижасида (томирларнинг) торайиши (кискариши).
ААГИОТЕАЗИА — ААГИОТЕАЗИА — ангиотензиногендан хосил буладиган биологик фаол полипептид: кон томирларини кискартиш оркали артериал босимни кутаради.
ААГИОТЕАЗИАОГЕА — ААГИОТЕАЗИАОГЕА — жигарда хосил буладиган кон зардоби глобулини.
ангро - ангро (кимёвий-фармаяевтик махсулотнинг катта микдорда кадокланган ос•ирлиги (массаси) булиб, келгусида кайта кадоклашга ёки бирор дори шакли тайёрлашга мулжалланган булади).
ангро-продукт — ангро-махсулот — ишлаб чикарилиши ва катта кадокларда сотилишини тавсифловчи, шунингдек дори препаратини ишлаб чикариш максадида унга кейинги ишлов берилишини назарда тутувчи махсулот.
ААДА ОГЕАА« — ААДА ОГЕАЛАА — сркак жинсий гормони (тестостерон) ва унинг асосида срим синтез йули билан олинган доривор моддаларда (тестостерон пропионат, метилтестостерон ва б.лар). Асосан москда ва буйрак усти безининг пуст каватида ишлаб чикарилади.
ААДА ОСТЕАДИОЛ — ААДА ОСТЕАДИОЛ — сркаклар жинсий гормони.
ААЕВА ИЗМА — ААЕВА ИЗМА — томир ёки юрак деворининг кенгайиши. Томирнинг кенгайган жойи томирга ухшаб уриб туради; мас. аорта аневризмаси, юрак аневризмаси.
ААЕМИЯ — ААЕМИЯ — камконлик — конда сритрояитлар ва гемоглобин микдори камайиб кетиши, хамда уларнинг сифат узгариши билан ифодаланувчи касаллик.
ААЕСТЕЗИА УЮА©ИЕ СА ЕДСТВА — ААЕСТЕЗИЯЛОВЧИ ВОСИТАЛАА — сезувчи нерв охирлари (реяепторлари) ва толалари оркали кузс˜алиш утишини тухтатиб, ос˜рик сезишни йукотадиган моддалар. Улардан (новокаин ва б.лар) жаррохликда махаллий анестезис учун фойдаланилади.
ААЕСТЕЗИЯ — ААЕСТЕЗИЯ — сезувчанлик йуколиши, ос˜риксизлантириш, карахтлик; томир ичи анестезисси — ос˜рик йукотувчи моддани бевосита кон томирига юбориб ос˜риксизлантириш; инфильтраяион а.— махаллий ос˜риксизлантиришнинг бир тури; махаллий а. ос˜риксизлантирувчи дори ёки физик ёхуд механик омиллар ёрдамида периферик нерв томирларининг бирон булими кисмига таъсир с”илиш оркали ос˜рикни йукотиш; умумий а.— наркоз.
анис обс‹кновеннс‹й — anisum vulgare gaerth (pimpinella anisum l.) — аниссимон арпабодиён. Селдердошлар (сосбонгулдошлар) — Apiaceae (Umbelliferae) оиласига мансуб бир йиллик ут усимлик. Тиббиётда меваси ва сфир мойи ишлатилади. Меваси таркибида сфир мойи, ёс˜, оксил ва б моддалар бор. Афир мойи куп микдорда анетол, анис альдегиди, анис кислотаси ва б. бирикмалардан таркиб топган. Меваси ва сфир мойи балс˜ам кучирувчи (бронхит, ларингит, кукйутал, нафас олиш йулларининг сллис˜ланиш касалликларида ичак фаолистини кучайтирувчи, ел хайдовчи ва сурги восита сифатида кулланилади.
ААКИЛОЗ — ААКИЛОЗ — бус˜имлар орасида чандикли тос˜ай ёки суск тукимаси хосил булиши натижасида сускларнинг бус˜им юзаси битиб, бус˜имларнинг котиб, кимирламай харакатдан колиши.
ААОМАЛИЯ — ААОМАЛИЯ — бирор аъзо, тукима, ёки бутун организм тузилиши ва фаолистининг одатдагидан кура бошкачарос” булиши, нормадан четга чикиши, мас. бармок аномалисси — олти бармокли булиб тус˜илиш; жинсий а.— бир кишида хам сркак, хам аёл жинсига хос узгаришларнинг булиши.
ААОА ЕКСИГЕААА«Е СА ЕДСТВА — ААОА ЕКСИГЕА ВОСИТАЛАА — иштахани пасайтиради ва ортикча семиришни даволашда кулланилади (мас., мефолин, фепранон).
ААОА ЕКСИЯ — ААОА ЕКСИЯ — иштахасизлик, овкатдан юз угириш.
ААТ, ААТИ — олд кушимча, мураккаб сузларда зид, карама-карши, тескари деган маънони беради.
ААТАГОАИЗМ ВЕА©ЕСТВ — МОДДАЛАА АИАГ кАА АМА-кАА ШИЛИГИ — биологик фаол моддаларнинг организмда узаро карама-каршилик таъсири натижасида кучларининг камайиши ёки йск булиб кетиши.
ААТАА¦ИДАА«Е СА ЕДСТВА — ААТАА¦ИД ВОСИТАЛАА — меъда ширасидаги кислотани нейтраллаш учун кулланиладиган моддалар (мас., натрий гидрокарбонат ва б.).
ААТЕААТАЛА¬АА«Й ЛЕА ИОД — ААТЕААТАЛ ДАВА — организмнинг пушт хосил булишидан то тус˜илгунгача булган даври.
ААТИАДА ЕАЕА ГИЧЕСКИЕ СА ЕДСТВА — ААТИАДА ЕАЕА ГИК ВОСИТАЛАА — адренергик (симпатик) нервларининг кузс˜алиши натижасида содир буладиган таъсирларнинг олдини олиш ёки бартараф килиш учун кулланиладиган моддалар. Улар таъсир механизмига кура адреноблокаторлар (мас., анаприлин) ва симпатолитикларга (мас., октадин) булинади.
ААТИААГИААЛА¬АА«Е СА ЕДСТВА — ААТИААГИААЛ ВОСИТАЛАА — тож томирларни кенгайтириб, юракка кон келишини схшилайди ёки юракнинг кислородга булган схгиёжини камайтиради. Улар (мас., нитроглияерин, сринит, нонахлазин) стенокардис хуружларининг олдини олиш ёки бартараф килиш максадида кулланилади.
ААТИААДА ОГЕААА«Е СА ЕДСТВА — ААТИААДА ОГЕА ВОСИТАЛАА — сркаклар жинсий гормонлари фаоллигини пасайтирувчи моддалар.
ААТИААЕМИЧЕСКИЕ СА ЕДСТВА — ААТИААЕМИК ВОСИТАЛАА — камконлик касаллигини даволашда ишлатиладиган моддалар (мас., темир препаратлари).
ААТИБАКТЕА ИАЛА¬АА«Й — ААТИБАКТЕА ИАЛ — бактерисга карши таъсир стувчи деган маънони англатади.
ААТИБИОТИКИ — ААТИБИОТИКЛАА — баъзи микроорганизмлар, хайвонлар ва усимликларда ишлаб чикариладиган ва турли хил микробларнинг усиши, ривожланишини тухтатиб кусдиган моддалар.
ААТИВИТАМИАА« — ААТИВИТАМИАЛАА - кимёвий тузилиши жихатидан витаминларга ухшаш, аммо улар таъсирини бартараф килувчи моддалар.
ААТИГЕА — ААТИГЕА — организмга юборилганда антителолар ишланиб чикиши ва иммунитет хосил булишига сабаб була оладиган моддалар (ёт оксиллар).
ААТИГИСТАМИААА«Е СА ЕДСТВА — ААТИГИСТАМИА ВОСИТАЛАА — гистаминнинг организмга таъсирини камайтирувчи ёки бартараф килувчи моддалар. Улар (мас., димедрол) аллергик касалликларни даволашда ишлатилади.
ААТИГОА МОААЛА¬АА«Е ВЕА©ЕСТВА — ААТИГОА МОААЛ МОДДАЛАА — гормонлар таъсирини камайтирувчи ёки тухтатувчи моддалар (мас., мерказолил).
Антидеполсризуюс‰ее - Аксилс”утбсизлантирувчи.
ААТИДЕЛА ЕССААТА« — ААТИДЕЛА ЕССААТЛАА (син.: тимолептиклар, тимолептик воситалар) — рухий депрессисни бартараф килади ёки камайтиради. Бу холат рухистнинг схшиланиши, с˜ам-андухлар, ланжлик камайиши билан намоён булади. Улар (мас., ниаламид, имизин, амитриптилин, литий карбонати) депрессис аломатлари билан утадиган психоз ва неврозларни даволаш учун психиатрис амалиётида кулланилади.
ААТИКОАГУЛЯАТА« — ААТИКОАГУЛЯАТЛАА — кон ивишига карши таъсир стадиган моддалар.
ААТИОКСИДААТА« — ААТИОКСИДЛОВЧИЛАА — син., антиоксидантлар — молекулср кислород билан оксидланишни секинлаштирадиган ёки тула тухтатадиган моддалар, улар барча тукима ва хужайраларда хосил булиб, биологик субстратнинг уз-узини оксидланишини бартараф килиб туради.
ААТИЛЕА ИСТАЛА¬ТИКА — ААТИЛЕА ИСТАЛА¬ТИКА — ошкозон-ичак турли кисмлари деворининг тескари томонга тулкинсимон кискариши.
ААТИЛИА ЕТИКИ — ААТИЛИА ЕТИКЛАА — турли сабабларга кура (асосан касаллик туфайли) кутарилган тана хароратини пасайтирувчи воситалар.
ААТИЛА ОТОЗОЙАА«Е СА ЕДСТВА — ААТИЛА ОТОЗОЙ ВОСИТАЛАА — тузилиши снг содда жониворлар (протозойлар)нинг ривожланишини тухтатувчи моддалар. Улар протозойлар кузс˜атадиган касалликларни (мас., безгакни) даволашда ишлатилади (мас., акрихин).
ААТИА АБИЧЕСКАЯ ВАКА¦ИАА — кУТУА ИШГА кАА ШИ ВАКА¦ИАА.
ААТИСЕЛТИКА — ААТИСЕЛТИКА — 1. Ярада пайдо буладиган бактерисларни йукотиш. 2. Юкумли срани юкумсизлантириш чоралари: микробларнинг жарохатга, операяис йули билан кесилган жойга тушишидан саклаш максадида антисептик дорилар ёрдамида курашиш, йукотиш.
ААТИСЕЛТИЧЕСКИЕ СА ЕДСТВА — ААТИСЕЛТИК ВОСИТАлар — микробларга карши ишлатиладиган моддалар.
ААТИТЕЛА — ААТИТЕЛОЛАА — организмга ёт жисмлар, оксил табиатли модда (антиген) киритилганда унга карши кон зардобида хосил буладиган моддалар (зиджисмлар).
ААТИТОКСИАА« — ААТИТОКСИАЛАА — организмга бактерислар, хайвон ва усимликлар захари тушганда кон зардобида унга карши хосил буладиган ва уларни нейтраллайдиган моддалар.
ААТИТОКСИЧЕСКАЯ СА«ВОА ОТКА — ААТИТОКСИк ЗАА ДОБ — токсинларга карши ишлатиладиган зардоб.
ААТИТА ОМБИА — ААТИТА ОМБИА — томирларда кон ивишини таъминлайдиган тромбиннинг физиологик антагонисти булган моддалар туркумининг умумий номи.
ААТИФЕА МЕАТАА«Е СА ЕДСТВА — ААТИФЕА МЕАТ ВОСИТАЛАА - ферментлар фаоллигини танлаб пасайтирувчи ёки йукотувчи моддалар (мас., антихолинсстераза, моноаминооксидаза, протеолитик ферментлар ингибиторлари) .
антифрикяионное вес‰ество — антифрикяион, ишкаланишга карши, (сирпантирувчи) модда.
ААТИХОЛИААСТЕА АЗАА«Е СА ЕДСТВА — ААТИХОЛИААСТЕА АЗ ВОСИТАЛАА — холинсстераза ферментини бос•лаб, аяетилхолин медиаторини парчаланишдан саклайдиган моддалар. Улар (мас., физиостигмин, прозерин, галантамин ва б.) тиббиётда кенг кулланилади.
ААТОА¦ИААИДИАА« — ААТОА¦ИААИДИАЛАА — усимлик пигментлари флавоноид моддалар. Тиббиётда кон томирлар деворининг утказувчанлигини камайтиради.
ААТА АГЛИКОЗИДА« — ААТА АГЛИКОЗИДЛАА — аглюконлари антраяен унумлари булган гликозидлар. Тиббиётда сурги дори сифатида ишлатилади (мас., маккаи сано барги).
ААТА ОЛОЛОГИЯ — ААТА ОЛОЛОГИЯ — одамнинг биологик хусусистлари, одам ва одам иркларининг келиб чикиши хакидаги фан.
ААУА ЕЗ — ААУА ЕЗ — к. анурис.
ААУА ИЯ - ААУА ИЯ — сийдикнинг бутунлай тухтаб колиши. Буйрак томонидан сийдик ажратилишининг бутунлай тухташи, чин а. (истиннас) — ос˜ир буйрак касалликларида, а. сохта (ложнас) — сийдик йулларига бирор нарса тикилиб колганда (тош пайдо булганда) кузатилади.
ААУС — ААУС — орка тешик.
АЛАТИЯ — АЛАТИЯ — ирода сусайиши натижасида хаётга, вокеликларга бепарво, юзаки караш.
АЛИКАЛА¬АА«Й — АЛИКАЛ — аъзо ёки хужайранинг учи, юкори кисми, чуккиси.
аЛирогенность — апирогенлик - парентерал с”слланиладиган дори воситаларининг, уларда тана харорати кстарилишини час”ирувчи моддалар йсс”лигини белгиловчи сифат ксрсаткичларидан бири.
АЛИТЕА АЛИЯ — АЛИТЕА АЛИЯ — асалари захари ва унинг препаратларини даволаш учун куллаш.
АЛАОА — АЛАОА — бир неча марта чукур нафас олингандан сунг нафас пасайиб, унинг бир неча секундга йуколиши ёки мутлако тухтаб колиши.
АЛЛАА АТА« МЕДИА¦ИАСКИЕ — Тиббиёт АЛЛАА АТЛАА И — 1. Тиббиётда кулланиладиган асбоб, аппарат ва жихозлар; 2. Биргаликда узига хос спеяифик функяисни бажарадиган организмнинг уз кисмлари; 3. Турли тажрибалар ва машс˜улотлар утказиш учун кулланиладиган механик асбоблар.
АЛТЕКА — дорихона — дори воситаларини тайёрлаш, кадоклаш, уларнинг сифатини назорат килиш, шунингдек даволаш хамда касалликнинг олдини олишга мулжалланган дори воситалари, тиббий буюмларни, санитарис ва гигиена ашёларини, шифобахш озик-овкатларни, маъданли сувларни, даволаш-косметика махсулотларни харид килиш, саклаш ва сотишни амалга оширувчи тиббиёт муассасаси.
АЛТЕЧКА — ДОА ИкУТИ — биринчи тиббий ёрдам курсатишга мулжалланган ва маълум тартибда жойлаштирилган дори моддалар, бос˜лов материаллари ва б. тиббиёт ашёлари туплами.
АЛТЕЧАА«Й КОАТА ОЛА¬ — син. внутриаптечнс‹й контроль — ДОА ИХОАА ААЗОА АТИ — син. дорихона ички назорати — дорихонада тайёрланадиган дори воситаларнинг сифатини текшириб бориш.
АЛТЕЧАА«Й ЛУАКТ — ДОА ИХОАА ЛУАКТИ - кичик дорихона. Дорихона пунктида дори тайёрланмайди, факат тайёр дори воситалари билан хизмат курсатилади.
АЛТЕЧАА«Й СКЛАД — ДОА ИХОАА ОМБОА И — дори моддалар, санитарис-гигиена воситалари, тиббиёт буюмларини кабул киладиган, саклайдиган ва дорихоналарга, даволаш-профилактика муассасаларига уларни таркатадиган корхона.
аптечное учреждение — дорихона муассасаси.
аптечнс‹й филиал — дорихона шахобчаси — ахолини реяепт буйича бериладиган дори воситалари билан таъминлаш, реяептсиз беришга рухсат стилган тайёр дорилар, беморларни парваришлашга ишлатиладиган санитарис, гигиена предметлари, доривор усимликлар, бос˜ловчи материаллар ва бошка тиббий буюмлар билан таъминлайди.
аралис маньчжурскас — aralia mandshurica rupr.et maxim. Аралисдошлар — Araliaceae оиласига мансуб, буйи 1,5 — 5 м-га етадиган сер тикан дарахт. Тиббиётда илдизи ишлатилади. Илдиз таркибида тритерпен сапонинлар (А. В. С ва б аралозидлар), сфир мойи, смола ва б моддалар бор. Илдизидан тайёрланадиган препаратлари.
арахис подземнс‹й (землсной орех) — Arachis hypogaea l. — ЕА АААˆОК. Дуккакдошлар - Гabaceae оиласига мансуб бир йиллик ут усимлик. Тиббиётда Е-нинг мойи ишлатилади. Урус˜и таркибида куп микдорда мой, оксил, тритерпен сапонинлар, витамин В ва Е, биотин, пантотен кислота, бетаин, холин, канд ва бошка моддалар бор. Ерс˜онс˜ок урус˜и смульсис, бодом мойи урнида баъзи дори моддалардан инъекяион сритма хамда учувчан суюк суртмалар ва мингдевона мойи тайёрлашда кулланилади.
АА АХАОИДИТ — АА АХАОИДИТ — мис устидаги ургимчак уссисимон парданинг сллис˜ланиши.
арбитраж — арбитраж - (икки корхона ёки идора уртасидаги жанжалли масалаларни томонларнинг розилиги билан тайинланган арбитрлар судида куриб чикиб бартараф килиш усули, хакамлар суди).
АА БОВИА УСА« — АА БОВИА УСЛАА — вирусларнииг ута хавфли касалликлар кузс˜атувчи тури, кон сурувчилар оркали юкади.
АА ЕАЛ — АА ЕАЛ — айрим турларга мансуб организмлар таркалган худуд.
АА ИТМИЯ — АА ИТМИЯ — ритмнинг йуколиши, бузилиши.