Buyuk Marg'iloniylar + Marg'ilonning mashhur kishilari  ( 34296 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 B


AbdulAziz  26 Fevral 2011, 11:06:12

РАЖАБОВ Болтабой (1878.20.2, Марғилон яқинидаги Шакар қишлоғи — 1960.17.3, Марғилон) — Ўзбекистон халқ ҳофизи (1939). Тиниқ ва майин овоз соҳиби. Ашула йўлларини дастлаб бобоси Матхолиқ ҳофиз, отаси Ражаббой, тоғаси Максуд ҳофизлардан, кейинчалик Ҳамроқул қори, Турғун сариқ, Холқора ота, Абу Бахриддин каби устоз санъаткорлардан ўрганган. 1920—30 й.ларда Фарғона водийсида катта ашула ижрочиси сифатида танилиб, мазкур жанр ривожига катта ҳисса қўшган ва талқинчилик мактабини яратган. Фарғона, Андижон, Наманган, Қўқон шаҳарлари ва туманларида, Катта Фарғона канали (1939) ва б. қурилишларда маданий хизмат қилган. Репертуаридаги 150 дан зиёд халқ қўшиқ, ялла ва ашулалари, айниқса, ашулалар («Келибман», «Эй санам», «Хайрул башар», «Жудо қилма», «Шояд», «Оҳ ким», «Бўстон», «Бу гулшан») таъсирчан оҳангда, жозибали янграган. Маматбува ҳофиз, Ж. Султонов, М. Узоқов каби ҳофизларга устозлик қилган.

«Ўзбекистон Миллий Энциклопедияси»дан

Qayd etilgan


AbdulAziz  26 Fevral 2011, 11:08:42

АШУА АЛИ МАҲА АМ (1825, Марғилон — 1863) — созанда, хонанда, бастакор, меҳтар, ипакдсз. Хушовозлиги б-н Фарғона водийсида ва Тошкентда машҳур бслган. Довруғи Қсқонга етгач, Худоёрхон уни сз саройига келтирган ва сқин маҳрами даражасига кстарган. Сарой ҳаётидан нафратланган Аш. М. дсстлар ёрдамида Тошкентга қочиб, халққа хизмат қилишни давом сттирган.
Аш. М. басталаган мақом йслларидан тсрттаси (Дугоҳ-Ҳусайн, Чоргоҳ, Баёт, Шаҳнози-Гулёр) айниқса машҳур бслган. Фарғонада созлар тақиқланган пайтларда сшаган Аш. М. «Катта ашула»нинг ривожига сезиларли таъсир ксрсатган. Тошкент ва Фарғона водийси халқ санъаткорлари орасида унинг издошлари ксп бслган.

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan


AbdulAziz  23 Mart 2011, 09:25:10

ОХУАЖОА ҚИЗИҚ Ҳузуржонов (1903 — Марғилон — 1967) — халқ қизиқчиси. Қизиқчиликни Юсуфжон қизиқ Шакаржоновдан срганган.

Фарғона, Самарканд, Хоразм вилост театрларида, Тошсовет номидаги театр, Ўзбекистон филармониссида ишлаган. О.қ. сзбек анъанавий театрининг асосан кулги-ҳикос жанрида танилган. Катта қизиқчилардан сшитганларини қайта ишлаб айтиб юрган, лекин аксарист кулги-ҳикосларини сзи тсқиган. У турли хил воқеаларни бир сюжет ипига тизиб бадиий тсқима ҳосил қилишда, схшатиш, сифатлаш ва бсрттириб тасвирлашда юксак маҳоратга сга бслган. «Саводсиз сартарош», «Самолёт», «Сумалак», «Кинначи кампир», «Лоезддаги чиптасиз киши», «Зарарли ичимлик», «Зиёрат», «Граммофон», «Маддоҳлик», «Ашулалар тсплами» каби юзга сқин кулги-ҳикосларида ҳаётда учраган қаллоблар, шахсистпарастларни фош стиб келган.

1937, 1951, 1959 й.ларда Москвада бслиб стган сзбек санъати декадаларида қатнашган. «Қсшиқлар парвоз стади» ҳужжатли фильмида суратга тушган (1959). Умрининг сснгги йилларида Марғилон халқ театрида ишлаган. О.қ, санъатини унинг сғли Одилжон Охунов б-н Муҳиддин Дарвешовлар давом сттирдилар.

Ад.: Қодиров М., Масхарабоз ва қизиқчилар санъати, Т., 1971.
Муҳсин Қодиров.

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan


AbdulAziz  23 Mart 2011, 09:38:52

УСТА ОЛИМ Комилов (1875, Марғилон — 1953.3.4, Тошкент) — созанда (дойра, ноғора, чанг), миллий куй, усул ва рақслар билимдони, педагог, сзбек саҳнавий рақс санъатининг асосчиларидан. Меҳнат Қаҳрамони (1932), Ўзбекистон халқ артисти (1937).

Марғилонда Масаид отадан доира чалишни срганган. Дастлаб Марғилон сллачилари, созандаларга жсрнавозлик қилиб, тсй, сайил, кейинчалик чойхоналарда хизмат қилган. Ўзбек давлат коняерт-стнографик труппаси (1929 й.дан Ўзбек давлат мусиқали театри, 1939 й.дан Ўзбек давлат опера ва балет театри)да доирачи; рақс студиссида дарс берган (1926-43).

У.О. сзбек рақе санъати ривожига катта ҳисса қсшган. У тсплаган ва сзи сратган сзбек рақси усуллари раққосалар учун асосий қслланма бслиб қолди. У.О. Тамарахоним ва М. Турғунбоева каби раққосалар устозидир. Тамарахоним б-н ижодий ҳамкорликда қад. сзбек рақсларини саҳналаштирган, уларнинг айримларини раққосалар ансамбли ижросига мослаштирган («Занг», «Гул сйин», «Садр», «Даромади гул сйин» ва ҳ. к.), снги «Лилла», М. Турғунбоева б-н «Лахта», сзи «Тантана» рақсларини сратган. «Фарҳод ва Ширин» (Хуршид пьесаси; В. Успенский, Г. Мушель мусиқаси), «Гулсара» (К. Яшин, М. Муҳамедов; А . Глиср) спектаклларига рақслар саҳналаштирган, «Лахта» (А. А ославея, 1933), «Шоҳида» (Ф. Таль, 1939) балетларини саҳналаштиришда қатнашган.

У.О. ижросидаги халқ дойра усулларининг купи Ил. Акбаров («Дойра усуллари», Т., 1952), В. Успенский, Е. А омановскаслар томонидан ёзиб олинган. У.О.нинг ижро услуби зарблар жилвадорлиги қамда тембр воситаларининг хилма-хиллиги б-н ажралиб туради.

Т. Иноғомов, К. Азимов, А. Тсйчиев ва б. доирачиларга устозлик қилган.
Москвада стказилган миллий театрлар олимпиадаси (1930), сзбек санъати декадаси (1937) қатнашчиси (декадада ижро стилган «Сайил ва колхоз тсйи» инсяенировкасининг сратувчиларидан). У.О. доиранинг бой ифода имконистларини чет мамлакатларда ҳам намойиш қилган. Тамарахоним ва б. б-н биринчи халқаро рақс фестивалида ғолибликка сришган (Лондон, 1935) ва унинг кафтларидан олинган гипс нусха Англис музейида сақланади.

Фарғонадаги 1-мусиқа мактаби, Тошкент ва Марғилондаги ксчалардан бирига У.О. номи берилган.

Ад.: Обидов Т., Уста Олим Комилов, Т., 1958.

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan


AbdulAziz  06 Aprel 2011, 18:07:28

ҲАЙДАА ОВ Акбар, Акбарқори ҳофиз (1893.1.5, Марғилон — 1964.13.2, Тошкент) — хонанда ва созанда (танбур, дутор), Ўзбекистон халқ ҳофизи (1939). Дастлаб хонандалик йслларини ҳамда дутор чертишни отаси Ҳайдар ҳофиздан срганган; қорихонада қироатни сзлаштирган, кейинчалик катта ашула йслларини, танбур чалиш сирларини срганган. Тошкентда сшаб, Тсйчи ҳофиз, Шораҳим Шоумаров, Абдусоат Ваҳобов, А йзқи ва Юнус А ажабийлар ва б. б-н бирга «Шарқис» кечалари, турли коняертларда қатнашган. 1927 й.дан Ўзбекистон радиоқсмитасида ашулачи ва созанда. Москвада стказилган сзбек санъати декадаси қатнашчиси, Катта Фарғона канали, Фарҳод ГА­С, Чирчиқ, Ангрен шаҳарлари, Каттақсрғон сув омбори қурувчиларига, 2-жаҳон уруши даврида жангчиларга маданий хизмат қилган. 1930 й.ларда Қаюм Шобаратов б-н Тошкент Ўрдасида «Аафосат» чойхонасини ташкил қилиб, бу ерда машҳур ҳофиз, созанда ва қизиқчиларнинг чиқишларини уюштирган.

Ҳ. кенг диапазонли, баланд, нафис ва тиниқ «тенор» овозга, равон ижро услубига сга бслиб, репертуаридан катта ашула («Бир келиб кетсун», «Аввойи Ушшоқ», «Адашганман», «А­й, чеҳраси тобоним» ва б.), ашула («А, ҳаёт ан-наби», «Сувора», «Гирс»), Фарғона-Тошкент мақом йсллари («Баёт», «Ушшоқ», «Фарғонача Шаҳноз») ва б. срин олган И.Икромов Ҳ. учун «Муножот», «Чсли Ироқ» каби ашула йслларини сратган. У ксп йиллар давомида Турғун Каримов б-н ҳамнафаслик қилган. 1919 й. Ҳ. ижросидаги «Лоездингни жилдирган» қсшиғи, 1930—50 й.ларда ашула ва сллалари грампластинкага, 1940 й.ларда катта ашулалари В. Успенский томонидан нотага ёзиб олинган.

Баҳриддин Аасриддинов.

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan


AbdulAziz  06 Aprel 2011, 18:08:43

АБДУА АШИДОВ Абдулахад Абдулхамидович (1956.11.6, Марғилон) — созанда (найчи). Ўзбекистон халқ артисти (2000). Фарғона давлат мусиқа билим юрти (1975) ва Тошкент давлат консерваторисси (1981) ни тугатган.

Марғилондаги «Дсстлик» болалар ансамблида бадиий раҳбар (1983—90), Ўзтелерадиокомпаниссининг «Мақом» ансамблида созанда (1990 й.дан).

А епертуаридан мумтоз ва халқ чолғу куйлари («Чсли Ироқ», «Аввойи Чоргоҳ», «Қаландар», сронча «Шода-шода» ва б.), сзбек ашула ва катта ашулаларнинг чолғу йсллари («Фиғон», «Ҳануз», «А­й, сабо», «Бир келсун» ва б.) срин олган. Ижро услубига бадиҳагсйлик, мусиқий-ифодавий воситаларнинг ёрқинлиги, шу жумладан нозиқ нолалардан моҳирона фойдаланиш хосдир.

Бастакор сифатида «Аай ноласи», «Аигоҳинг» каби куйларни, «Фарғона скан дсстлар», «Марғилон атласлари», «Лайдо бслибди» ва б. ашулаларни сратган.

«Ўзбекистон Миллий А­няиклопедисси»дан

Qayd etilgan