УСТА ОЛИМ Комилов (1875, Марғилон — 1953.3.4, Тошкент) — созанда (дойра, ноғора, чанг), миллий куй, усул ва рақслар билимдони, педагог, сзбек саҳнавий рақс санъатининг асосчиларидан. Меҳнат Қаҳрамони (1932), Ўзбекистон халқ артисти (1937).
Марғилонда Масаид отадан доира чалишни срганган. Дастлаб Марғилон сллачилари, созандаларга жсрнавозлик қилиб, тсй, сайил, кейинчалик чойхоналарда хизмат қилган. Ўзбек давлат коняерт-стнографик труппаси (1929 й.дан Ўзбек давлат мусиқали театри, 1939 й.дан Ўзбек давлат опера ва балет театри)да доирачи; рақс студиссида дарс берган (1926-43).
У.О. сзбек рақе санъати ривожига катта ҳисса қсшган. У тсплаган ва сзи сратган сзбек рақси усуллари раққосалар учун асосий қслланма бслиб қолди. У.О. Тамарахоним ва М. Турғунбоева каби раққосалар устозидир. Тамарахоним б-н ижодий ҳамкорликда қад. сзбек рақсларини саҳналаштирган, уларнинг айримларини раққосалар ансамбли ижросига мослаштирган («Занг», «Гул сйин», «Садр», «Даромади гул сйин» ва ҳ. к.), снги «Лилла», М. Турғунбоева б-н «Лахта», сзи «Тантана» рақсларини сратган. «Фарҳод ва Ширин» (Хуршид пьесаси; В. Успенский, Г. Мушель мусиқаси), «Гулсара» (К. Яшин, М. Муҳамедов; А . Глиср) спектаклларига рақслар саҳналаштирган, «Лахта» (А. А ославея, 1933), «Шоҳида» (Ф. Таль, 1939) балетларини саҳналаштиришда қатнашган.
У.О. ижросидаги халқ дойра усулларининг купи Ил. Акбаров («Дойра усуллари», Т., 1952), В. Успенский, Е. А омановскаслар томонидан ёзиб олинган. У.О.нинг ижро услуби зарблар жилвадорлиги қамда тембр воситаларининг хилма-хиллиги б-н ажралиб туради.
Т. Иноғомов, К. Азимов, А. Тсйчиев ва б. доирачиларга устозлик қилган.
Москвада стказилган миллий театрлар олимпиадаси (1930), сзбек санъати декадаси (1937) қатнашчиси (декадада ижро стилган «Сайил ва колхоз тсйи» инсяенировкасининг сратувчиларидан). У.О. доиранинг бой ифода имконистларини чет мамлакатларда ҳам намойиш қилган. Тамарахоним ва б. б-н биринчи халқаро рақс фестивалида ғолибликка сришган (Лондон, 1935) ва унинг кафтларидан олинган гипс нусха Англис музейида сақланади.
Фарғонадаги 1-мусиқа мактаби, Тошкент ва Марғилондаги ксчалардан бирига У.О. номи берилган.
Ад.: Обидов Т., Уста Олим Комилов, Т., 1958.
«Ўзбекистон Миллий Аняиклопедисси»дан