[/color]

Insoning ruhiy dunyosi, uning tevarak-atrofdagi voqea-hodisalarga qanday munosabatda bo’lishi ham insonning tashqi qiyofasi, salomatligiga o’z ta’sirini ko’rsatuvchi omillardan hisoblanadi. Arzimas narsalarga asabiylashish insonni tez qaritadi, salomatligiga putur yetkazadi. Shunday ekan, hayotga kulib boqishni o’rganing. Quyida e’tiboringizga havola test savollariga javob berib, hayotga qanday kayfiyatda boqishingizni bilib olasiz.

1. O’zingizning qaddu qomatingizdan qoniqasizmi?
A) albatta — 5 ball
B) ba’zida — 10 ball
C) umuman yo’q — 0 ball
2. O’z chehrangiz o’zingizga yoqadimi?
A) ha - 5 ball
B) gohida — 10 ball
C) yo’q — 0 ball
3. Jigaringiz yoki yuragingiz bezovta qiladimi?
A) vaqti-vaqti bilan — 5 ball
B) tez-tez — 5 ball
C) umuman — 0 ball
4. Sport bilan doim shug’ullanasizmi?
A) ba’zida — 10 ball
B) tez-tez — 0 ball
C) umuman — 0 ball
5. Erta tongdan uyg’onasizmi?
A) doimo — 10 ball
B) har doim emas — 0 ball
C) men uchun juda qiyin — 5 ball
6. Soch turmagingiz doimo bir xil turadimi?
A) ba’zida — 5 ball
B) ha, doimo — 10 ball
C) yo’q — 0 ball
7. Qanday uslubda kiyinasiz?
A) eng zamonaviy modada — 0 ball
B) qulay — 10 ball
C) qaysi biri o’zimga yarashsa — 5 ball
8. Oyoq kiyimining qaysi turini xarid qilasiz?
A) baland poshnali — 10 ball
B) past poshnali — 0 ball
C) sport uslubida — 5 ball
9. Har doim pardoz qilasizmi?
A) ba’zida — 10 ball
B) har doim — 5 ball
C) yo’q — 0 ball
10. Vazningiz me’yoridami?
A) me’yoridan past — 20 ball
B) o’rtacha — 10 ball
C) yuqori me’yorda — 5 ball
11. ozish uchun ko’p harakat qilasizmi?
A) gohida — 10 ball
B) yo’q — 20 ball
C) ha, tez — tez — 0 ball
12. Doimo og’ir — bosiq bo’lib yurasizmi?
A) hech qachon — 0 ball
B) ha — 20 ball
C) ba’zida — 10 ball
13. Kayfiyatingiz tez-tez o’zgarib turadimi?
A) ha, tez-tez — 0 ball
B) yo’q — 10 ball
C) qisqa vaqt davom etadi — 15 ball
14. Sovuqni darhol sezasizmi?
A) yo’q, umuman — 10 ball
B) ha, juda tez — 0 ball
C) ozroq — 5 ball
15. Sigaret chekasizmi?
A) ba’zida, siqilib ketganimda — 15 ball
B) ha — 10 ball
C) yo’q — 20 ball
16. Tez-tez kofe ichib tursizmi?
A) juda ko’p — 10 ball
B) tez emas — 20 ball
C) yo’q, kofe zarar — 5 ball
17. Boshingiz tez og’rib turadimi?
A) ha — 10 ball
B) ba’zida — 5 ball
C) yo’q — 15 ball
18. Ko’p qavatli zinalarda yurganda charchaysizmi?
A) albatta — 0 ball
B) yo’q — 10 ball
C) gohida — 5 ball
19. Bir yilda tish shifokoriga necha marta borasiz?
A) ikki marta — 10 ball
B) bir marta — 5 ball
C) bormayman — 0 ball
20. Sayrga chiqib turasizmi?
A) ha — 15 ball
B) ba’zida — 5 ball
C) yo’q — 10 ball

Javoblar kaliti:

55 ballgacha — kayfiyatingiz unchalik yaxshi emas, biroq o’zingizni yaxshi noshqara olasiz. O’z-o’zingizni shu holatda qo’lga ola bilsangiz, hayotingzi davomida qiyinchiliklarga duch kelmaysiz. Chunki bu sizga hech qanday xavf tug’dirmaydi.

56 dan 156 gacha — siz har doim ham o’zingizni yaxshi his qilavermaysiz. Ichki tuyg’ularingizni yon-atrofingizdagilarga aytmasdan o’zingizning ahvolingizni ancha qiyinlashtirasiz. Maslahatimiz — hayotda o’z obrazingizni yarating.

156 dan 255 gacha — siz o’zingizni ancha yaxshi his qilasiz. Atrofdagilarga hadeganda e’tibor qilavermaysiz. Bo’ladigan voqea — hodisalar haqida o’ylaysiz. Shuning uchun yoshligingizni, sog’lig’ingizni uzoq yillar davomida saqlay olasiz.

256 balldan yuqori — Barakalla! Zo’r! Sizning kayfiyatingiz havas qilgudek darajada. Siz har doim "œSog’ tanda — sog’lom aql" shioriga amal qilasiz. Shu ketishda davom etsangiz, faqat ijobiy natijalarga erishasiz

 Assalomu alaykum hurmatli forum a'zolari!
 "Bo'yin grijasi" haqida Ma`lumot kerak edi.

Савол:
буйин сохасида огриклар ва гисирлашлар куп булади бу нимадан

Жавоб:
Ушбу аломат бсйин умуртқаси остихондрози билан боғлиқ бслади. Бунда юқоридаги оғриқлар бслади.

Савол:
Ассалому алайкум мен Қирғизистон А еспубликаси Ош шаҳридаман мени саволим умуртқа грижаси ҳақида ва уни даволаш йсллари ҳақида. Жавоб учун олдиндан раҳмат.

Жавоб:
Бу саволга олдин жавоб берган сдик. Кспинча умуртқа поғона даббаси (грижаси) остеохондроз асорати бслиб пайдо булади. Умуртқа поғоналар орасидаги тсқималарининг дистрофик сзгаришлар туфайли дискларнинг ксриши, сувсизланиши хамда унинг сластик хусусистлари йсқолади. Диск аста бсртиб чиқади. Агар бу пайтда бу ҳолатга кескин жисмоний оғирлик қсшилса диск сзини жойидан сиқилиб чиқади.

Assalamu alaykum. Men tush haqida so'ramoqchi edim. Uyquda miya ham dam olarkan, tush ko'rish esa odamning ruhiy holatiga ham bog'liq. Men 10 daqiqa uxlaganimda ham tush ko'raman ba'zida. Bu holat normal holatmasmi? Ba'zan 3-4 xil tush ham ko'raman, esimda qoladi. tush ko'rmaydigan insonlar ham bor ekan, mendagi bu holat sog'ligimga kamchilikdanmasmi?

Уйқу, туш ксриш ва уйқусизлик


Киши уйқусида туш ксриши бу ғост мураккаб ҳолат бслиб, у асаб марказлари актив фаолисти натижасида вужудга келиши аниқланган. Туш ксриш қизиқлиги, мураккаблиги, тасодифий воқеаларга бойлиги, турли схши-ёмон воқеаларнинг қалтис томонлари ва воқеаларни ҳаддан ташқари сққол ксриш муаммолари қадим замондан инсонларни қизиқтириб келган. Лекин туш ксриш ва унинг сабаблари ҳали ҳам тсла аниқланмаган, асрлар давомида сир-асрорлари ечилмай келаётган масалалардан биридир. Маълумотларга ксра, ҳамма ёшдаги одамлар туш ксриши мумкин. Олимларнинг кузатишларича, агар киши куни билан ксп асабийлашган, зсриққан, хавотирда юрган, ҳаддан ташқари ксп овқат еб қсйган бслса ёки тор, кичкина, дим, ҳавоси снгиланмаган хонада ухласа, қсрқинчли тушлар ксради. Баъзан туш ксрилган воқеа снгида ҳам содир бслади. Ксплаб буюк ёзувчилар, шоирлар, композиторлар, олимлар туш ксраётган пайтларида сз асарлари учун снг мукаммал ечимларни топишга мусссар бслганлар (А.Грибоедов, А.Лушкин, Ф.Достоевский, Бетховен, Шуман, А.А имский Корсаков, Ибн Сино, Д.Менделеев ва бошқалар). Тарихда туш таъбирномалари бслиб, уларда киши тушида нимани ксрса, снгида нима бслиши баён стилади, Масалан, киши тушида от минса, снгида мартабаси улуғ бслармиш. Агар киши тушида бедана, ошиқ ёки қаламтарош ксрса, хотини сғил, агар қсғирчоқ, мунчоқ ксрса, қиз туғар смиш. Тушида узук ксрган одам схши амалга сришар, тушида анор ксрган ёки уни олган кишининг мол-дунёси кспаср, аксинча, тушида узугини йсқотса, бошига кулфат тушар скан. Айрим кишилар ксрган тушларини бошқа одамларга айтадилар, тушини қандай таърифлаб беришига қизиқадилар. Булар тсғрисида халқ орасида "Тушингни аёлларга айтма", "А­ркакларнинг туши снгидан, аёлларнинг туши тескарисидан келади", "Тушингни сувга айт" ва ҳоказо гаплар мавжуд. Биноий "Тушлар таъбири" асарида: "Тушни ҳар кимга ҳам айтиш ножоиздир, туш снг меҳрибон, олим, доно ва парҳезгар кишиларга айтилсин. Чунки фикри бузуқ ёки дилида риё бслган бир нодонга айтиб қсйилса, турли кснгилсиз воқеаларни келтириб чиқаргай. Охири войлик бслган ҳоллар учраши сҳтимолдан холи смасдур, деб ёзган.

Уйқусизлик ёки уйқунинг бузилиши снг муҳим масалалардан ҳисобланади. Чунки уйқусизлик муаммоси бугунги кунда ижтимоий муаммолардан бирига айланаётир. Кишининг кундалик маълумотга бой фаолисти натижасида асаб тизимларига вазминлик тушиши, тунги иш жараёни, компьютер, телевизор, слектр чироқлари нури остида узоқ стириш ва ишлаш, музика ва ксча шовқини, кичик ва катта шаҳарлардаги кеча-ю кундуз давом стадиган бетиним жсшқин ҳаёт ва бошқалар уйқунинг бузилиши ҳолларига сабаб бслиши исботланмоқда.
 
Уйқунинг бузилиш сабаблари хилма-хил ва ранг-баранг бслиб, уларни олимлар икки турга бслишган. Уйқусизликка биринчи сабаб бош мисдаги уйқу келтирадиган айрим бслакларнинг сллиғланиши, иккинчиси сса асабнинг толиқиши, чарчаши, асаб тизимининг функяионал бузилиши, съни неврозлардир. Тунги уйқунинг турли хил сабабларга ксра бузилиши, узоқ вақт ухлай олмаслик, бевақт уйғониш, тез-тез уйқуда безовта бслиш инсон организмини қаттиқ чарчашга олиб келиб, уни тез қаритади. Одам бирор нарсадан қувониб кетганда, ваҳимага тушганда ёки қсрқганда ҳам уйқуси қочиши кузатилади.

Одам тсйиб ухлаши, схши тушлар ксриши ва уйқусизланмаслиги учун қуйидаги айрим чора-тадбирларга амал қилмоғи лозим:
 
1.Деразани (форточкани) очиб ёки хонани схшилаб шамоллатиб ҳамда ухлашдан олдин тоза ҳавода сайр қилиб келиб ухланг.
 
2.Ухлаш олдидан кишини ижобий ёки салбий ҳис ҳасжонларга соладиган китобларни сқиманг, телевизор, компьютер ва бошқаларни томоша қилманг.
 
3.Ишингиз ксп бслишига қарамай, улар билан бевосита уйқудан аввал шуғулланманг, масъулистли ва асабни қсзғатадиган ёки толиқтирадиган ишларни бажарманг.
 
4.Доимо бир вақтнинг сзида сртароқ уйқуга ётиш, бир вақтнинг сзида сртароқ уйғониш, тушки овқатдан кейин 1520 дақиқа "ксз илиниши"га имкон бериш лозим.
 
5.Уйқу келмаса, дарров уйқу дориси ичмаслик, тушкунликка, ваҳимага тушмаслик керак. Уйқу келмаса, схшиси сриндан туриб, сзингизга ёқадиган бирор қизиқроқ иш билан шуғулланинг, шунда чарчаб уйқуга кетасиз.
 
6.Уйқудан 22,5 соат аввал кечки овқатни тановул қилинг. Ағли, ҳазм бслиши қийин овқатни еманг. Спиртли ичимликлар ичманг. Тамаки, нос чекманг, аччиқ чой, кофе ичманг.
 
7.Юмшоқ тунги ксйлакда ухланг, бошда кичикроқ ёстиқ бслсин, шунда бсйинга ажин тушмайди ва бақбақа пайдо бслмайди.
 
8.Ярим ёки бир ош қошиқ асални (шакарни) бир пиёла иссиқ сувда (сутда) сритиб, уйқудан 11,5 соат олдин ичиш уйқуни схшилайди.
 
9.Тинчлантирувчи доривор стлар ваннаси ва дамлама си (қайнатмаси) қабул қилинг, сокин мусиқа сшитинг, шам ёнишини томоша қилинг.
 
10.Уйқунинг бузилиши депрессиснинг (тушкунликнинг) белгиси ҳисобланади. Агар шундай бслса, шифокорнинг ҳузурига боринг.
 
11.Сурункали уйқусизлик хотиранинг пасайишига, иш қобилистининг камайишига олиб келишини унутманг.
 
12.Уйқу дориларидан сҳтиёт бслинг, улар сизни дориларга берилувчан қилиб қссди.

Муаллиф: Сафар Муҳаммад
Манбаа: Асаб ва саломатлик

Уйқунинг тсрт сифати мавжуддир: биринчиси чалқанча ётиб ухлаш. Бу анбиёлар уйқусидир. Иккинчиси снг ёнбошда ухлаш. Бу уламолар ва авлиёлар уйқусидир. Учинчиси чап ёнбошда ухлаш. Бу султонлар уйқуси, таом схши ҳазм бслади. Тсртинчиси юз-тубан ётиб ухлаш. Бу шайтонлар уйқусидир. Ўнг томонга ёнбошлаб ётиш айни муддао ҳолатдир. Олимларнинг айтган ҳикматларига ксра, бу ҳолатда юрак уриши мсътадил бслиб, инсон чуқур уйқу ҳолатида бслмайди, юрак худди муаллақ турган ҳолда бслгани учун унга босим сезилмайди. Яхши уйқу тартиб (режим) билан сшовчи кишиларнинг одати бслиб, улар бир вақтда ётиб, бир вақтда турадилар. Шунинг учун ҳам улар узоқ ва соғлом сшайдилар, иш қобилистлари юқори бслади. Тартиб оддий схши одат организмимизнинг ритмга срганиши учун зарурдир. А итм сзгаришига организм тез чарчаш, таъсирчанлик, иммунитет пасайиши, уйқусизлик билан жавоб ксрсатади.