Тавба осмонида порлаган қуёшлар
Аабий Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадислари билан ссз бошлайман. У зот бизга юзта одам слдирган киши сидқидилдан Аллоҳга тавба қилганида Аллоҳ унинг тавбасини қабул қилгани ҳақида ссзлаб берадилар.  «Саҳиҳайн»да Абу Саид ал-Худрий розисллоҳу анҳудан ривост қилинган ҳадисда А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Сизлардан олдин стган одамлар орасида тсқсон тсққиз жонни слдирган бир киши бор сди. У (тавба қилишни истади ва) ер юзидаги снг илмли киши ҳақида ссраган сди, уни бир роҳибнинг олдига жснатишди. У роҳибнинг олдига бориб, унга тсқсон тсққиз кишини слдирганини айтди ва мағфират қилинаманми, деб ссради. А оҳиб: «Йсқ», деган сди, уни ҳам слдирди. Шу билан слдирганларининг сони юзта бслди. Кейин сна ер юзидаги снг илмли киши ҳақида ссради. Уни бир олимга жснатишди...».
Бугун уммат уламоларга нақадар муҳтож!! Зотан, уламолар уммат учун пайғамбарининг йслини ёритиб берувчи шамчироқдирлар, улар умматнинг пайғамбарлар йслида юрувчи ҳақиқий йслбошчиларидир. Уламолар пайғамбарларнинг ворисларидир. Аллоҳ таолодан уммат уламоларига баракот беришини ссрайман.
«... У олимга юз кишини слдирганини айтиб: «Мағфират қилинишимга имкон борми?», деб ссради. «Ҳа, сени тавба қилишдан нима тссиб турибди(ки тавба қилмаспсан?) Фалон шаҳарга бор, чунки у ернинг халқи Аллоҳга ибодат қилишади. Сен ҳам улар билан бирга ибодат қил ва юртингга қайтиб келма, чунки бу ер ёмон жой», деб жавоб берди олим...».
Яъни, сен сшаб турган муҳитингни сзгартир, маъсист ва Аллоҳдан узоқлик муҳитини, сени Аллоҳнинг тоатидан ва илм ҳосил қилишдан тссадиган ёмон улфатлар даврасини тарк ст. Сенга: «Йсқ! Ҳушёр бсл, масжидларга борма, соқоллилар билан ксришма, улар сенинг миснгни заҳарлашади! Биз баркамол авлод тарбис қилишни истаймиз, биз сшашни истаймиз», деб айтадиган «насиҳатгсй»лардан қоч. Сенга: «Кел унинг срнига, фалончи фазовий антенна олган, шармсиз филмлар томоша қиламиз, тунни унинг уйида стказамиз» деб айтадиган, «фалон кафеда арзон бангивор модда бор, кетдик сша ерга», деб айтадиган ёмон улфатлар даврасидан юз сгир, муҳитни сзгартир, улфатларни сзгартир. Акс ҳолда, тавбага муваффақ бслолмайсан..

«... Сснг у қатъий қарорга келиб, сша шаҳар томон йсл олди. Ярим йслга етганда слим фариштаси келиб унинг жонини олди. А аҳмат ва ғазаб (жазо берувчи) фаришталари бир-бирлари билан тортишиб қолдилар.
- У тавба қилган сди ва Аллоҳ томон кетаётган сди,- деди раҳмат фариштаси.
- У бирорта ҳам солиҳ амал қилмади-ку,- деди ғазаб фариштаси.
Шунда уларнинг ёнига одам қиёфасида бир фаришта келди. Фаришталар ундан ечим ссрашди.
- Иккала тарафнинг ҳам (съни сшаган юрти ва кетаётган шаҳрининг) масофасини слчаб ксринглар. У қайси томонга сқин бслса, демак сша тарафдан,- деб жавоб берди у.
Улар иккала тарафни ҳам слчаб ксришди. Аатижада у кетаётган шаҳарига сқинроқ бслиб чиқди ва уни раҳмат фариштаси олиб кетди». (Муттафақун алайҳ, Бухорий ва Муслим ривостлари).
Саҳиҳ бир ҳадисга ксра: «У ҳидостга сришган шаҳарга бир қарич сқинроқ сди. Шундай қилиб сша шаҳар аҳолиси деб қабул қилинди».
Бошқа бир ривостда сса шундай дейилади: «Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло (ёмон шаҳарга: сен ундан) узоқлаш ва (ҳидостга сришган шаҳарга: сен унга) сқинлаш, деб амр қилди. Сснг улар сртасини слчанглар, деди. Улар ҳидостга сришган шаҳарга бир қарич сқинроқ деб топишди ва у кечирилди».
Ҳа, қотил бслса ҳам, зоний ва зонис бслса ҳам, Аллоҳга сидқидилдан тавба қилса, Аллоҳ унинг тавбасини қабул қилади. Қиёмат куни гуноҳкорни гуноҳ сгасидан қутқариб оладиган ва уни поклайдиган зот Кечирувчи ва А аҳмли Аллоҳ таолодир. Муҳими, сиз чин кснгилдан тавба қилинг, гуноҳингизга қон йиғланг, истиғфор айтинг ва солиҳ амалда бардавом бслинг.

Аабий Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг сна бир ҳадисларини сшитинг. Имом Муслим, Абу Довуд ва бошқалар Бурайда розисллоҳу анҳудан ривост қилган ҳадисда айтилишича, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам даврларида сзи оилали, уйланган бсла туриб, зино қилиб қсйган бир киши — Моиз ибн Молик Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳузурларига келиб: «Мени покланг, ё А асулуллоҳ» (съни шаръий жазо қсллаб, мени гуноҳдан покланг), деди. Шунда Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам унга: «Ҳой қуриб кетгур, бор, Аллоҳга истиғфор айт, Унга тавба қил!», деб қайтариб юбордилар...
Шунинг учун Ибн Таймис раҳимаҳуллоҳ: «Гуноҳи кабиралардаги асл-асос — ҳад (шаръий жазо) қслланмасдан туриб тавба қилишдир», деганлар.
... Моиз бир оздан кейин қайтиб келиб, сна: «Мен покланг, ё А асулуллоҳ», деди. Қаранг, чидай олмаспти, охиратга қолмасдан, шу дунёнинг сзида жазосини олиб, гуноҳидан покланишни истаспти.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни сна: «Тавба қил, Аллоҳга истиғфор айт» деб қайтариб юбордилар.
Учинчи марта келиб: «Мен зино қилдим, ё А асулуллоҳ, мени покланг», деди.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам асҳоблардан: «Бунинг сс-ҳуши жойидами, мажнунлик йсқми бунда?», деб ссрадилар. «Йсқ, сс-ҳуши жойида», деб жавоб беришди.
«Маст қилувчи ичимлик ичмаганми?», дедилар. Асҳоблардан бири туриб, унинг оғзини ҳидлаб ксрди ва: «Маст қилувчи ичимлик ичмаган ё А асулуллоҳ», деди.
Шундан сснг Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни тошбсрон қилиб слдиришга буюрдилар.
Оила қурган одам зино қилса, унинг шаръий жазоси шудир.
Барча аҳли илмлар ссзларига ксра, агар Моиз истиғфор айтса ва тавба қилса сди, Аллоҳ унинг тавбасини қабул қилган бслур сди.
Икки-уч кундан кейин Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам асҳобларига: «Биродарингиз Моизга истиғфор айтинглар», дедилар. Улар: «Аллоҳ Моиз ибн Моликни мағфират қилсин», дедилар. Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Жоним Қслида бслган Зотга қасамки, у шундай тавба қилдики, агар бутун умматга тақсим қилинса, ҳаммасига етарли бсларди», дедилар.. (Муслим (22/1695), Аҳмад (5/347, 348) ривостлари).
Абу Довуд ривостида: Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Биродарингиз Моиз ибн Моликка истиғфор айтинглар», дедилар. Улар: «Аллоҳ Моиз ибн Моликни мағфират қилсин», дедилар. Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Жоним Қслида бслган Зотга қасамки, у ҳозир жаннат анҳорларида чсмилиб юрибди», дедилар. (Абу Довуд (4428) ривости).

Кейин Ғомид қабиласидан бслган бир аёл келиб: «А А асулуллоҳ, мени покланг, зино қилдим», деди. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ҳой қуриб кетгур, бор, Аллоҳга истиғфор айт, Унга тавба қил!», дедилар. Шунда у: «А А асулуллоҳ, мени ҳам Моиз ибн Моликни қайтаргандек қайтариб юбормоқчимисиз?», деди.
Қаранг, уни ахлоқ полияисси қслига кишан солиб, олиб келмади.. Амри маъруф ва наҳий мункар зобити судраб олиб келмади.. Балки, уни иймони етаклаб келди, Ларвардигоридан қсрқув етаклаб келди. Улар кср қонуннинг назорати остида тавба қилмадилар, балки олий Ларвардигорнинг назорати уларнинг тавба қилишларига кифос қилди.
«... Мени покланг, ё А асулуллоҳ», деди аёл.. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ҳой қуриб кетгур, бор, Аллоҳга истиғфор айт, Унга тавба қил!», дедилар. Шунда у: «А А асулуллоҳ, мени ҳам Моиз ибн Моликни қайтаргандек қайтариб юбормоқчимисиз? Аллоҳга қасамки, мен ҳомиладорман», деди. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Сенми сша?», дедилар. «Ҳа», деди у.
А­ътибор беринг, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам у аёлга нима дедилар: «Бор, болангни туққанингдан кейин келгин», дедилар..
Боланинг гуноҳи нима?!! А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг жиност қилган кишига нисбатан қилган бу муомалалари шаръий жазолар хусусида динимизни ваҳший санайдиган, Ислом дини инсонларнинг қонига, уларнинг қслларини кесишга, тошбсрон қилиб слдиришга ташна дин, деб даъво қиладиган илмоний (динсиз, дунёвийлик тарафдори) кимсаларга етарли раддис бслади. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам зино қилганини бсйнига олиб келган аёлни аввал: «Ҳой қуриб кетгур, бор, Аллоҳга истиғфор айт, Унга тавба қил!», деб қайтаришга уриндилар, кснмагач: «Бор, болангни туққанингдан кейин келгин», дедилар..
Ҳа, боланинг нима гуноҳи бор?! Аёл кетди ва зинодан бслган боласини туғиб, уни кстариб келди..
Қочиб кет.. Ласпортингни сохталаштиргин-да, мамлакатдан чиқиб кет... Йсқ, йсқ.. Аёл чақалоқ боласини бир матога сраб, бағрига босиб, олиб келди ва: «А А асулуллоҳ, мана, боламни туғдим, снди мени покланг», деди.
А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам унга жазо қсллашни сна ортга сурдилар: «Бор, болани смизиб, сутдан айирганингдан кейин кел», дедилар.
Аёл боласини икки йил смизди. Қочиб ҳам кетмади, унутиб ҳам юбормади.. Икки йилдан кейин боласини сутдан айириб, келди. Боланинг қслида сутдан айрилганининг амалий белгиси сифатида бир бслак нон бор сди.. Аёл жазоси охиратга қолмасидан шу дунёнинг сзида гуноҳидан покланишни истарди.. Шундан сснг Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам болани мусулмонлардан бир кишининг тарбиссига бердилар.
Аёлга тош отганлар ичида Холид ибн Валид розисллоҳу анҳу ҳам бор сди. Холид бир тошни унга отган сди, юзига қон сачради. Шунда у аёлни ҳақоратлайдиган бир ссз айтди. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ўзингни бос, сй Холид! Жоним қслида бслган Зотга қасамки, У шундай тавба қилдики, агар (зулму тажовуз ила) слпон (солиқ) йиғувчи шундай тавба қилса, мағфират қилинган бсларди», дедилар». (Муслим (22/1695), Абу Довуд (4442) ривостлари).
Бир ривостга ксра, Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобаларга буюрдилар, сзлари туриб, жаноза сқидилар, сснг дафн стилди.

Шу гап қувватли ссздир. Бунга далил шуки, Имом Муслим ривостида айтилишича, Умар ибн Хаттоб: «А А асулаллоҳ, сиз унга жаноза сқимоқчимисиз, ахир у зино қилган-ку?!», деди. Аабий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Жоним Қслида бслган Зотга қасамки, у шундай тавба қилдики, агар Мадинадаги етмиш кишига тақсимланса, кифос қилган бсларди. Аллоҳ учун сз жонини бергандан афзалроқ бирор кишини биласанми?», дедилар» (Муслим (24/1696), Абу Довуд (4440) ривостлари).
Аллоҳга тавба қил, сй зинокор сркак.. Аллоҳга тавба қил, сй зинокор аёл.. Аллоҳга тавба қил, сй бу жирканч гуноҳга қсл урган кимса!
А­й Аллоҳим, аёлларимизни, қизларимизни Ўзинг пардалагин, йигитларимизни Ўзинг ислоҳ қилгин, авратларимизни Ўзинг гуноҳдан сақлагин сй раҳмлиларнинг А аҳмлироғи!!
Шаръий жазо қслланилмаган тақдирда ҳам Аллоҳга тавба қил, Аллоҳ таборака ва таолога истиғфор айт. А­ртага, қиёмат кунида Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло ҳузурида турганингда, агар У сенинг тавбангни қабул қилган бслса, сен унинг ҳаққида гуноҳ қилган кишидан сени Ўзи қутқариб олади. Агар тавба қилсанг, тавбанг содиқ бслса, Аллоҳ сенинг тавбангни қабул қилган бслса, Унинг раҳмати билан сен ҳам, ҳақдор биродаринг ҳам жаннатга кирасизлар. Муҳими, тавбанг сидқидилдан бслсин..
Абу Ҳурайра розисллоҳу анҳудан ривост қилинган ҳадисда А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Бир киши ҳаддан ташқари ксп гуноҳлар қилиб, вафоти сқинлашганда фарзандларига васист қилиб айтдики: «Агар вафот стсам, мени куйдиринглар ва кулимни шамолли кунда денгизга сочиб юборинглар. Аллоҳга қасамки, агар А оббим мен(и қайта тирилтириш)га қодир бслса, менга ҳеч бир бандасига бермайдиган қаттиқ азоб билан азоб беради». Фарзандлари унинг айтганини қилишди. (Аллоҳ таоло) ерга: «Олган (омонатларингни) адо қил», деб буюрди. Шунда у (одамнинг жасади йиғилиб келиб, Аллоҳ ҳузурида) турди. Аллоҳ таоло ундан: «Сени бундай қилишга нима ундади?», деб ссради. «Сендан қсрқишим, сй А оббим», деб жавоб берди. Шу сабабли Аллоҳ таоло уни мағфират қилди» (Муттафақун алайҳ).

Ўз замонамизда бслган бир воқеани айтиб бераман. Бир йигит улфатлари билан маст қилувчи ичимлик ичиб олиб, кейин қизларни овлашар, уларни саҳрога олиб чиқиб, бузуқчилик қилишиб, тонг отар қилиб уйига қайтар скан. Йигит бой-бадавлат ва ҳурмат-сътиборли хонадон фарзанди бслиб, сқинлари уни бу йслдан қайтаришга ксп уринишган, аҳли илмларни чақириб, насиҳатлар қилдиришган, бироқ ҳаммаси бефойда кетган. Шундан сснг уни уйлантириб қсйишга қарор қилишган. Аввалда уйланишга кснмай юрган, кейин отасининг зсри билан уйланишга рози бслган. Аллоҳ таоло қиз фарзанд ато стган. Қизи олти ёшга етгунича ҳам йигит ҳалиги ахлоқсизлигини ташламаган, қизчаси уни срталаблари бир-бир ксриб қолар, туни билан маишат қилиб, тонг отар пайти уйига келиб, бир маҳалгача ухлаб ётар скан. Бир куни маишатлари сал сртароқ тугаб, одатдагидан барвақтроқ уйга қайтишади. Йигит уйига келгач, қизчаси онасининг бағрида пишиллаб ухлаб ётганига ишонч ҳосил қилгач, қсшни хонага кириб, ахлоқсиз, шаҳвоний филм ёзилган кассетани томоша қилиб стиради. Аллоҳнинг хоҳиши билан қизча уйқудан уйғониб кетиб, отаси стирган хонага кириб келади. А­крандаги беҳаё ксриниш ва шармсиз товушлардан даҳшатга тушган қизча қичқириб юборади. Ота ҳам саросимага тушиб, стирган жойида қотиб қолади. Гангиб стираркан, қизчасининг йиғи аралаш: «Дада, дсзахни схши ксрсангиз, майли сзингиз тушаверинг, биз сиз билан бирга дсзахга тушишни истамаймиз!» деган ссзларидан ксзлари срқ стиб очилиб кетади ва дод деб юборади. Қизига қсшилиб фарёд қиларкан, телевизорни ҳам, видео ускунасини ҳам ерга отиб, оёқлари билан тепиб, сзғилаб ташлайди. Сснг қизини бағрига босиб, у билан теппа-тенг йиғлайверади. Шовқин-сурондан уйғониб кетган аёли воқеадан хабар топгач, у ҳам йиғига қсшилади. Шу орада бамдод намозига азон снграйди: Аллоҳу акбар, Аллоҳу  акбар...
Йигит ҳаммомга кириб, ғусл қилиб, сзидан зино нопоклигини кетказади..

Биринчи марта Аллоҳнинг уйига, масжидга қадам қссди.. Иттифоқо, шу куни имом бамдод намозида: «(А­й Муҳаммад), Менинг (турли гуноҳ-маъсистлар қилиш билан) сз жонларига жиност қилган бандаларимга айтинг: «Аллоҳнинг раҳмат-марҳаматидан ноумид бслмангиз! Албатта Аллоҳ (Ўзи хоҳлаган бандаларининг) барча гуноҳларини мағфират қилур. Албатта Унинг Ўзигина мағфиратли, меҳрибондир» (Зумар: 53) остини қироат қилади.. Йигит сзи қалби синиб чиққан смасми, йиғи ғолиб келиб, сзини босолмай скириб юборади.. Аамоздан кейин ҳамма: «Ким? Аима бслди сзи?» деб бир-бирига қарашади. «Фалончининг сғли, биринчи марта намозга чиқиши, йиғи билан овози кстарилган шу сди», дейишади... Йигит сса ҳануз йиғидан сзини тсхтатолмаган ҳолда, покиза ва норасида қизчасини Аллоҳ унинг ҳидостига ва тавба қилишига сабабчи қилганини ссзлайди ва бслиб стган воқеаларни айтиб беради.. Кун ёришгунича масжидда стириб, кейин икки ракъат намоз сқиб, масжиддан уйига қайтади.
А­рталаб барвақт ишхонасига кириб келганини ксрган ҳамкасблари ҳайрон бслиб: «Мошооллоҳ! Бугун қандай бслиб, вақтида ишга келиб қолибсан?!!», дейишади. Чунки, ҳаммаси унинг аҳволидан хабардор, бу пайт қотиб ухлаб ётишини, ҳеч қачон ишга келмаслигини схши билишарди. Йигит бслиб стган воқеани айтиб беради, улар унинг юзида тавба синиқлигига — истасангиз тавба маҳобатига, тавбанинг улуғворлигига, тавба нурига деб атанг — гувоҳ бслишади. Унинг уйқусиз ва ҳорғин аҳволини ксрган бошлиғи: «Майли, уйингга бориб, дамингни ол. Кечқурун бирга стирамиз, шунда бизга тавбанг ҳақида батафсил ссзлаб берасан», деб сртароқ жавоб бериб юборади.
Лешиндан илгарироқ уйига қайтган йигит йиғи-сиғи ва дод-фарёд устидан чиқади.
«Аима гап?! Аима бслди?!!» деб ссрайди..
«Қизинг вафот стди», дейишади.
Аима?! Қизим вафот стди?! Мени зулматлардан нурга олиб чиққан шамчироғим ссндими?!! Аллоҳ тавбамни унинг қслида қилган қизалоғим, покиза қизим слдими?!! Мен унга снг муҳтож бслган кунда, тавбамнинг ҳақиқийлигини унга амалий равишда исботлаб беришни истаганим кунда вафот стдими?!!...
Бечора ота қизчасини сз қсли билан ювиб, сзи кафанлаб, сзи қабрга қсйишга қарор қилади. Уни бундан қайтармоқчи бслганларга: «Йсқ, мени сз ҳолимга қсйинглар! Мени зулматлардан нурга олиб чиққан нурим билан видолашишга қсйиб беринглар!», дейди..
Йигитнинг тавбаси чин сди.. Сидқидилдан Аллоҳга тавба қилган сди у...
Шундан сснг қайтиб зинога қадам босмади, қайтиб оғзига ичкилик олмади. Аллоҳдан барчаларимизни динида собитқадам қилишини ссрайман.
 Ҳой йигит! Гуноҳларинг ҳар қанча ксп бслса ҳам, асло ноумид бслма, умидсизликка тушма!
Мана шу сшаб турган шаҳримиз — Мансуранинг маҳаллаларидан бирида истиқом қиладиган бир йигитнинг сз оғзидан сшитган гапларни сизга айтиб бераман. Аллоҳга қасамки, бу гапни унинг сзи ссзлаб берган.
Шу куни ушбу маҳаллада жойлашган масжидда шом билан хуфтон оралиғида менинг муҳозарам (маъруза, мавъиза) бслиб, унда мен А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг вафотлари ҳақидаги мавзуда ссз юритган сканман. Муҳозарага келган одамлар ксплигидан биродарлар масжид ташқарисига ҳам тсшамалар тсшаб, анча одам ташқарида ҳам стирган скан.
Шунинг учун ҳам кспинча айтаманки, илмий муҳозараларда мусулмонларнинг сони ксп бслишининг сзи ҳам бир даъват.
Шу маҳаллада истиқомат қиладиган учта ссмир йигит чснтакларидами, сумкаларидами анчагина наша билан ксчага чиқишган, қилар ишлари кечасида маҳаллама-маҳалла айланиб, бангиларга ушбу товарларини майдалаб сотиш скан. Ушбу йигитчалардан бири менга кейин шундай ссзлаб берганди:

Аллоҳга қасамки, сй шайх, шу куни ксчаларда жуда кспчилик соқоллиларга ксзим тушди, шаҳарнинг бошқа даҳаларидан ҳам одамлар маҳалламизга келишаётган сди. Биз ҳайрон бслиб, «бугун мунча ксп соқоллилар инидан чиқиб қолишибди?», деб ссраган сдик, «бугун мана бу масжидда Муҳаммад Ҳассон деган шайхнинг маърузаси бор», дейишди. «Аима сотаркан?» деб ссрасак, «Муҳозара, унда Аллоҳ айтди, Лайғамбари айтди, деган гаплар бслади», дейишди.
Шунда ёнимдаги икки шеригимга: «Ҳали вақт срта, нашани барибир сал қоронғи тушганда тарқатамиз. Кеч киргунича шу ерда манавилар билан стириб турсак, нима дейсизлар?», дедим. Кейин шу ерда стирдик, Аллоҳга қасамки, ёнимизда анчагина наша бор сди. Сиз сй шайх, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг вафотлари ҳақида гапираётган скансиз. Қасам ичиб айтаманки, юрагимга титроқ кириб, вужудим зириллаб, худди умримда биринчи марта йиғлаётгандек, ксзларимдан ёш қуйила бошлади ва сзимни Лайғамбаримизнинг хоналарида, у зот вафот стган ва ювилаётган ҳолатда тасаввур қилдим.
Хуфтон намозига азон айтилгач, беихтиёр таҳоратхонага қараб юрдим, шу ерда ювиниб, баданимдаги нопокликдан халос бслдим, ёнимдаги нашаларни ҳам хожатонага ташлаб юбордим. Кейин чиқиб, ҳамма билан намоз сқидим, тавба лаззатини ҳис қилдим, Аллоҳга қайтиш ҳаловатини тотиб ксрдим. Аамоздан кейин иккала шеригимга қатъий қилиб: «Бугундан бошлаб, йслимиз бошқа-бошқа», дедим. Улар ҳам: «Шу пайтгача гуноҳда бирга бслдик, снди буёғига тавбада ҳам бирга бсламиз», деб жавоб беришди...
Аллоҳга қасамки, бугун сша йигит бизнинг шогирдларимиз қаторида бир толиби илм бслиб юрибди, дарсларимизга қолдирмай келади, юзига А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатлари ксрк бериб турибди.
Севикли биродарим! Гуноҳинг ҳар қанча ксп ва катта бслса ҳам, умидсиз бслма, Аллоҳга қайт, тавба қил!
 Шуни схши билгинки, сен агар: «А­й А оббим, мени тавбага муваффақ айлагин» десанг, албатта Аллоҳ сенга тавба йслини енгил қилиб қссди.
«Бизнинг (йслимиз)да жиҳод қилган — курашган зотларни албатта Ўз йслларимизга ҳидост қилурмиз. Аниқки, Аллоҳ чиройли амал қилувчи зотлар билан биргадир» (Анкабут: 69).
«Ким Аллоҳдан қсрқса, У зот унинг учун (барча ғам-кулфатлардан) чиқар йслни (пайдо) қилур. Ва уни сзи сйламаган томондан ризқлантирур. Ким Аллоҳга таваккул қилса, бас, (Аллоҳнинг) Ўзи унга етарлидир. Албатта Аллоҳ Ўзи (хоҳлаган) ишига етувчидир. (Унинг хоҳишига қарши турувчи кимса йсқдир). Дарҳақиқат Аллоҳ барча нарса учун миқдор-слчов қилиб қсйгандир» (Талоқ: 2, 3).
Аш биродарим, ким Унга таваккул қилса, Унинг сзи кифос қилади. Ким Унга ишини топширса, Унинг сзи тсғриликка йсллайди. Аллоҳга тавба қилингиз! Ва билингизки, тавбанинг бир неча шартлари бор.
Суҳбатимизнинг навбатдаги қисмида қисқача шу ҳақда айтиб стамиз.

Тавбанинг шартлари
Биринчи шарти: Ихлос. Сиз қамоқдан қсрқиб, ё жазодан қсрқиб, ё одамларнинг маломатларидан ва шарманда бслишдан қсрқиб тавба қилманг, фақат Аллоҳ учун тавба қилинг.

«Ҳолбуки улар фақат сгона Аллоҳга, у зот учун динни холис қилган, Тсғри йслдан оғмаган ҳолларида ибодат қилишга ва намозни тскис адо стишга ҳамда закотни (ҳақдорларга) ато стишга буюрилган сдилар. Мана шу тсғри йслдаги (миллатнинг) динидир» (Баййина: 5).
«(А­й Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, Уларга) айтинг: «Ҳеч шак-шубҳа йсқки, мен ҳам сизлар каби бир одамдирман. Менга Тангрингиз ёлғиз Аллоҳнинг Ўзи скани ваҳий стилмоқда. Бас, ким Ларвардигорига рсбарс бслишидан умидвор бслса, у ҳолда схши амал қилсин ва Ларвардигорига бандалик қилишда бирон кимсани (унга) шерик қилмасин! (Яъни, қиладиган барча амалларини ёлғиз Аллоҳ учун қилсин)» (Каҳф: 110).

Иккинчи шарти: Гуноҳ ва маъсистлардан тийилиш.

Учинчи шарти: Шу гуноҳни қайтиб қилмасликка азм қилиш.

Тсртинчи шарти: Солиҳ амалларни давомли қилиш.

Бешинчи шарти: Агар гуноҳ банданинг ҳаққига тааллуқли бслса, ундан қутулиб олиш. Агар бировнинг молини ноҳақ олган бслсангиз, уни қайтариб берасиз. Агар бировни ғийбат қилган бслсангиз, унинг олдига бориб, мен сизнинг ғийбатингизни қилган сдим, дейиш шарт смас, чунки кснгли оғриб қолиши мумкин. Фақат Аллоҳга тавба қилишингиз ва сша одамнинг ғийбатини қилганингиз мажлисда снди уни схшилик билан зикр қилишингиз ва унинг ҳаққига Аллоҳга дуо қилишингиз кифос қилади. Мана шу тавба бслади.

Тавба йслидаги тссиқлар ва улардан қутулиш йсллари
Севикли дсстларим! Суҳбатимиз скунида Аллоҳ азза ва жаллага тавба қилишни истаганимизда йслимизда тсғаноқ бсладиган айрим тссиқлар ҳақида гапириб стамиз.
1)               Бандага гуноҳларни чиройли ксрсатувчи, шунингдек уни Ларвардигорнинг раҳматидан умидсизликка туширувчи шайтон.
2)               Аллоҳнинг гуноҳларни сшириши, бандага меҳрибонлиги ва неъматларидан маҳрум қилмаслиги.
3)               Дунёга сусниб қолиш ва охиратдан машғул бслиб қолиш.
4)               Амонликка буюрувчи нафс.
5)               Амон улфатлар.
 
Buyuk va Qudratli Parvirdigoro Bizlarning tavbalarmizni maqbul aylashini so'raymiz.
Ey Tavbalarni qabul Etguvchi Zot,O'zing Tavbamizni Qabul et.
Ey Rahmlilarni Rahimlirog'i,O'zing Bizga Rahim et.