Сиҳат тиласанг кам е
А амазони шариф муносабати билан руҳлар покланиб, ишларга барака кириб бораркан, «Аега йил бсйи рсза тутмайман-а?» деган сй тез-тез хаёлимдан кечиб туради.
Ҳазрати Яҳё Бин Муоз (қуддиса сирруҳу) айтадиларки, ксп еган, тез слур. Чунки у шаҳват стида ёнар. Очлик бир таомдирки, Аллоҳнинг хослари ундан тсқдирлар. Очлик муридга риёзатдир, тавба қилганларга тажрист съни, халосликдир, орифларга шарафдир.
Ана шундай улуғ шарафдан нега йил бсйи сзимизни маҳрум қиламиз? Очлик кснгил хотиржамлигига икки томонлама сабаб бслади: биринчидан емоқ орзуси билан сзингни тсрт тарафга уриш азобидан халос бсласан. Иккинчидан, меъданинг софлиги руҳнинг мусаффолигига, тани жонинг омонлигига сабаб бслади. Бунинг устига муттасил очлик риёзати билан тарбисланган нафс ҳою ҳавасларни кспайтирмайди. Яъни, сизга сна бир қанча ташвишлар камасди. Ахир сзингиз мушоҳада қилиб ксринг, бошингизга ёғилаётган балоларнинг ҳаммаси балойи нафс туфайли смасми? Аафс бало бслмай нима?
Анди, нафс деганимиз фақат, емоқ ва ичмоқдан иборат смас-да.
Бир рсзадор дсстимиз айтадики: «Доим рсзали юриш қийин смасми? Доим рсзада юриш рсзасиз юришдан осонроқ-ку. Масалан, мен рамазон ойи бошида бошқалар каби бир неча кун азоб чекиб рсзага мослашмайман, ҳеч бир қийинчиликсиз рсзани тутиб кетавераман, организм бунга одатлангани учун бош оғриғи ҳам бслмайди. Кейин йил давомида организм ортиқча хилтлардан тозаланиб юргани учун рсзанинг биринчи кунларида оғзимни очиб юрмайман. Бундан ташқари ҳафтада камида икки марта тозаланиб борган организмнинг юки анча енгил бслади. Мис тиниқади. Ахир, табобатда ҳам ҳафтада икки марта қайт қилиш орқали меъдани тозалаш буюрилади-ку. Бунда сса меъда сз-сзидан тозаланади, қайт қилишнинг ҳожати қолмайди.
Ксп йиллар олдин менга шилимшиқ бир дард илашди. Белимни тутолмайман. Қийналиб бир томонга майишиб юраман. Баъзан дард оёғимга қараб тортиб кетади. Ўзимча, доимо рулда юришимдан ксраман. Машинамда қишин-ёзин жемфер олиб юрадиган ҳам бслдим. Бари-бир сша аҳвол. Бир сафар уйимизга узоқдан меҳмон келди.
— Ургутда бир табиб бор скан, шунга олиб борсангиз, — деб илтимос қилди. Олиб бордим. Табиб меҳмонни ксрди. Маслаҳат берди. А аҳмат айтиб чиқиб кетаётувдик менга:
— Сиз қолинг, — деб қолди. Қолдим. Бир-икки савол берди. Аегадир, жигар, юрак, умуртқа поғонасини текширди. — Ҳа?! Аима, касалим бор сканми? — дедим ичиб қисилиб. Ўеч гапирмайди табиб.
— Сиз соппа-соҚсиз. Аммо баднафс скансиз, — деди дабдурустдан. — Белингиз оғрийди.
— Аима қиласиз, даволайсизми?
— Даволамайман. Даволаёлмайман. Сиз сзингиз сзингизни даволайсиз — деди узиб, очиқчасига.
— Мен қандай даволайман, — дедим ҳайратимни сширмай. — Қслимдан келса, шу пайтгача даволаб олмасмидим. Қилмаган амалим қолмади, бундан қутулишнинг иложи ҳеч бслмаспти-да. Дамламалар ҳам ичдим, тус жунидан белбоғ топиб ҳам боғладим. Қиздирилган кепак, ғишт, қайроқтош ҳам боғладим. Қадимги тош ҳаммомга кириб ксп йиллик шинни, сски асал суртиб буғхонада соатлаб стирдим ҳам, бир фойда қилгандай бслади сна сша аҳвол.
Табиб мени диққат билан тинглаб туриб мийиғида жилмайди?
— Буларнинг бирортаси фойда қилмайди, токи нафсингизни тиймас скансиз.
— Ларҳез буюрасизми?
Йсқ, ҳамма нарсани есверасиз. Фақат инсоф билан, меъёрида. Масалан, сиз гсштнинг ёҚли жойини, думба ёғини схши ксрасиз. Яхши қовурилган гсштни схши ксрасиз. Хамирли овқатларни ксп ейсиз. Буларнинг устидан бир косагина схдай сувни ҳам ичиб оласиз, тсғрими? — деди ксзларимга тик қараб. Айтганларининг бари тсғри сди.
— Анди, буларни ким ёмон ксради? — дедим.
— Ҳаммасм схши ксради, деб сйлайсизми? — деди табиб жилмайиб. — Лекин снди сиз бу нарсалардан воз кечасиз ёки шу тарзда майишиб юраверасиз, танланг.
Мен албатта нафсимни тийишни маъқул ксрдим. Барибир, савол беришдан сзимни тис олмадим:
— Буларни емасам, нима ейман?
— Ҳаммасини есверасиз, фақат мен айтган нарсалардан сзингизни тиссиз, холос.
— Азиб олай бслмасам, — дедиму ручка, қоғоз излай бошладим...
— Шср, аччиқ, совуқ нарсаларни емайсиз, ичмайсиз. Қовурилган гсштдан сзингизни тиссиз. Ағли гсштларни емайсиз. Лалов емоқчи бслсангиз, гсшту сабзи-пиёзи қайнатиб тайёрланганидан ейсиз — шу. Ана шу айтганларимдан парҳез қилсангиз сизга табибнинг кераги йсқ.
Орадан бир ҳафта стди, бел оғриғим мутлоқ тузалиб кетди. Ургутга бордим.
— А аҳмат, А ажаббой ака, бир оғиз маслаҳатингиз билан неча йиллик дардимдан халос бслдим, — дедим. Анча суҳбатлашиб стирдик.
— Дарднинг 90 фойизи оҚиздан киради, — деди у суҳбатимиз ниҳоссида. Одамлар нотсғри овқатланадилар. Саломатлик учун ичиб саломатлигини йсқотганлар қанча бслса, соғлом бслай деб ксп овқатланиш натижасида соғлигини йсқотганлар ундан ҳам кспроқ.
Биласизми, мен узоқ йиллик амалиётимда бир нарсани кузатдим. А сзаи рамазон кунларида касаллар сони нисбатан камасди. Кспчилик беморларимиз, «рсза вақти анча тузалиб қоламан», деган гапни айтади. «Очлик мсъжизаси» деган меъёр ҳақида одамларга еб-ичмоқнинг меъёри ҳақида тушунтириш керак. Ҳазрат Аавоий
Сиҳат тиласанг кам е,
Иззат тиласанг кам де.
деб бекорга огоҳлантирмаганлар. Сиз шулар ҳақида ёзинг. Мен сшанда «Азаман» деган сдим, мана рамазони шариф муносабати билан сша ваъдамни бажардим шекилли.
Алқисса, нафсимиз устидан ғалабамиз, иродамизнинг тобланишига сабаб бсладиган қаноат неъматини ато стган А амазони шарифнинг моҳистини тслиқ англаб етмоқни барчамизга насиб стсин.
О.Ҳожиев
Манба