Иммунологис фанининг ривожланиш тарихи ва сришган ютуқлари
Иммунологис фанининг дастлабки ривожланишида инсонистнинг узоқ, стмишда турли хил касалликларни кузатиши натижасида тспланган билим ва тажрибалари катта рол сйнади.
Кадим замонлардаёк, инсонистни даҳшатга солган касалликларнинг спидемисси даврида, айрим кишиларни бундай касалликлар билан оғримай қолишлари маълум сди. Бундай ташқари айрим касалликлар билан оғриган кишиларда қайта касалланмаслик ҳолати пайдо бслиши хам одамларга маълум сди. Масалан, тоун касаллиги билан оғриб тузалган одамлардан, шу касаллик билан оғриган беморларга қарши, уларни парвариш қилиш учун фойдаланганлар. Илгари Африкада одамлар илон заҳаридан сақланиш учун, илон заҳари суртилган баргни ёки малҳамни терига ишқаб куйишган, ёки ҳайвонларни спка сллиғланиши (спизоотик плевропневмонис) касаллигидан сақлаш учун, шу касалликдан слган ҳайвонларнинг спкасига пичоқнинг учини тегизиб, соғлом молларнинг терисини тилаб куйишган. Аатижада бу моллар плевропневмонис касаллиги билан оғримаган. Қадимги Хитойда чечакга қарши чечакнинг қсриган пуфакчаларни болаларнинг бурнига юборганлар, Аронликлар шу порошокни тирналган терига юборганлар. Англис, Франяис ва Германисда чин чечак касаллигини олдини олиш учун, қсл териси тирналган болаларни, чечак билан оғриган сигирларни соғишга мажбур қилганлар.