Bismillahir rohmanir rohiym. Alhamdulillahir Robbil 'alamin va solatu vas salamu 'ala hoyri holqihi Muhammad va 'ala alihi va sohbihi ajma'in!

As-salomu alaykum sizga ALLOHning rahmati barokati mag'firati va jannati bo'lsin!

Qadrdonlarim, ushbu mavuni faqat kuzatib borishni siz azizlarga tavsiya qilaman.


Eng go'zal qissalar

E'tiqod saboqlari.

Kun iqtibosi.

Yaxshilikka chaqirish.

Yomonlikdan qaytarish.

As-salomu alaykum sizga ALLOHning rahmati barokati mag'firati jannati bo'lsin!

Ushbu mavzu orqali, Hadislardan, sahobalar, tobe'inlar va salafi solihlar hayotidagi eng go'zal qissalarni o'qishingiz mumkin.

Анас ибн Моликдан (розийаллоҳу анҳу) ривост қилинади: "œЛайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳузурларида бир кишини схши деб мақташди. А асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œУнинг ақли қандай?" дедилар. Саҳобалар: "œА­й А асулуллоҳ, унинг ибодати, хулқи, фазилати ва одоби...", дейишди. Лайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) сна: "œУнинг ақли қандай?" деб ссрадилар. Улар: "œА­й Аллоҳнинг А асули, биз унинг ибодати билан бошқа фазилатларини мақтасак, сиз унинг ақли хусусида ссраспсиз?" дедилар. У зот (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œАлбатта, обидларнинг ахмоғи нодонлиги туфайли фожирдан ксра кспроқ зарар етказади. Одамларнинг А аббиларига қурбатлари ақллари даражасига қараб бслади", деб марҳамат қилдилар.

Eng katta fiqh-tavhiddir.

Тавба-тазарру инсоннинг қилган ёмон ишларидан пушаймон бслиши ва у гуноҳларни бошқа такрорламаслик учун берилган аҳдидир. Қуръони каримдa: «...Албатта, Аллоҳ таоло (шунгача билмай йсл қсйган хатоларидан) чин тавба-тазарру қилувчиларни ва обдон покланиб юрувчиларни севади» (Бақара, 222), дейилган. А асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) гуноҳ ва хатолардан пок бслсалар ҳам кунига юз бор Аллоҳ таолодан гуноҳлари кечирилишини ссрар сканлар. Ҳaдисдa: "Гуноҳдан тавба қилувчи гсё гуноҳи йсқ инсон кабидир" (Ибн Можа ва Табароний), дейилган. Ҳасан Басрий (Аллоҳ раҳмат қилсин): "Мсмин банда сртага қулоғидан, ксзидан, тилидан ва бошқа аъзоларидан ссралишини схши билади", деганлар.
Умрнинг ҳар дақиқаси ғанимат билиб, тавба-тазарру қилишга, гуноҳ амаллардан тийлишга ҳаракат қилиши лозим. Донишмандлар: "Инсоннинг снг схши куни тавба-тазарру қилиб, Аллоҳ таолога қайтган кунидир", дейишади. Яҳё ибн Муоз (Aллоҳ раҳмат қилсин): "Мен учун снг катта манманлик — пушаймон бслмасдан, гуноҳларда давом стиш, тоат-ибодат қилмай туриб, жаннатни орзу қилиш... Жаннатни хоҳлаган киши ёмон ишлардан тийилади, дсзах азобидан қсрққан одам гуноҳлардан тавба қилади", деган сканлар.
Ҳaр куни сзимизни сзимиз ҳисоб-китоб қилсак, йсл қсйган хатоларимиздан пушаймон бслсак, охиратда савол-жавобларимиз осон кечади. Ғафлатда қолган кимса шайтоннинг йсриғига осон сргашади. Гуноҳларга такрор қайтиш, берган аҳдини бузиш, ваъдага вафо қилмаслик бслади.
Аллоҳ таолонинг тавба-тазарру сшиклари ёпилмасидан гуноҳларимиз кечирилишини ссраб, ёмонликлардан тийилиб, схши амалларда ғайратли бслайлик. Шунда, иншааллоҳ, юзимиз ёруғ, охиратимиз обод бслади.

Айрим илмсиз, тилига сътиборсиз кишилар "œфолга ишонма, фолсиз ҳам юрма" каби хато гапларни тарқатишади. Ақидаси бсш бундай кишиларнинг сафсаталари динга ҳам, жамистга ҳам зарарлидир. Имони заиф одамлар бирор мусибат етса, фолчиларга зир югуришади. Фолчилар сса фақат тилда схши ссзларни қалаштириб, содда одамлар ишончига кириб, оғир гуноҳга қсл уришаётганини билишмайди. Аллоҳ таоло: "œА­й мсминлар, ароқ, қимор, бутлар ва чсплар (съни, чсплар билан фолбинлик қилиш) шайтон амалларидан бслган ҳаром (стилган, ёмон) ишдир", дес огоҳлантиради (Моида, 90). Демак, фол қаттиқ қораланган катта гуноҳдир.
Жоҳилист даврида фол очтириш одатий ҳолга айланган сди. Баъзилар ёнларида олиб юрадиган учта бир хил: бирида "œқилгин", бирида "œқилмагин" маъноли белгилари бор, учинчисига ҳеч нарса ёзилмаган чсплари билан фол ксриб кетаверишган. Афсус, бундай чиркин иллатнинг асоратларини ҳозир ҳам баъзи кимсаларда ксриб қоламиз.
Ойша онамиздан (Аллоҳ рози бслсин) ривост қилинади: «Одамлар А асулуллоҳдан (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) фолчилар ҳақида ссрашди. У зот: "œФолчилар ҳақ смаслар", дедилар. Шунда ссровчилар: "œА А асулуллоҳ, аҳён-аҳёнда уларнинг гаплари тсғри чиқади-ку?" дейишди. Лайғамбаримиз (алайҳиссалом): "œЖин бир ҳақ гапни сшитиб, фолчиларга етказади. Улар сса юздан ортиқ ёлғонни аралаштириб айтишади", дедилар» (Бухорий ва Муслим ривости).
Яна бир ҳадисда: "œКим фолчидан бирор нарса ҳақида ссраса, унинг қирқ кечалик намози қабул қилинмайди", дейилган (Имом Муслим, Имом Аҳмад ривости).
Ғайбни билиш Аллоҳ таолога хос илмдир. Бандаларнинг бу ишга уринишлари схшиликдан смас. Фол очиш ҳам, очтириш ҳам ширкка тенглаштирилган. Имом Аҳмад (Аллоҳ раҳмат қилсин) Абу Ҳурайрадан (Аллоҳ рози бслсин) ривост қилган ҳадисда: "œКим башоратчи ёки фолчига борса ва гапларига ишонса, Муҳаммадга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) туширилган нарса (Қуръон)ни инкор стибди", дейилади. Демак, фолчи айтганини тасдиқлаган одамнинг диндан чиқиш сҳтимоли бор. Ҳазрати Али (Аллоҳ рози бслсин): "œФолчи сеҳргардир, сеҳргарлик сса куфр ишдир", деганлар.
Фолчилар сшигида нажот излаб, соатлаб сарғайиб турган айрим кишилар оғир гуноҳ сотиб олишаётганини билишармикан?
Қуръони каримда: «(У Зот) ғайбни билгувчидир. Бас, Ўз ғайбидан бирон кимсани огоҳ қилмас, фақат Ўзи рози бслган пайғамбарларнигина (Ўзининг ғайбидаги сир-асрорнинг айримларидан огоҳ стар)», дейилган (Жин, 26—27). Остда пайғамбарлар ҳам ғайбдан хабардор қилинмагани, фақат баъзи сирларгина билдирилгани таъкидланади. Умар ибн Хаттоб (Аллоҳ рози бслсин) ривост қилган ҳадисда А асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œҚуруқлик ва денгизда йсл топадиган миқдорда юлдузлар илмини срганинг, қолганидан сзингизни тийинг", деганлар. Қуръони карим ой ва қуёшнинг айланиши ҳисоб-китобли сканидан хабар беради. Шу боис қуруқлик ва денгизда йсл топиш, намоз, рсза, ҳаж каби ибодатлар вақтини белгилашда ва деҳқончилик ишларида осмон ёритқичларининг жойлашуви, ҳаракатига қараб аниқлик киритилади.
Ожиз бандамиз, мабодо Аллоҳ таолонинг синови келса, фолчиларга чопмайлик. Аллоҳ таоло синов-мусибатларга сабр қилганларга улуғ ажр-мукофотлар беришини унутмайлик, азизлар.

«А асулуллох соллаллоху алайхи ва саллам зикр киладилар: ″Баний Исроил кавмидан бир киши, сзларининг баъзи кишиларидан 1000 динор карз ссради.
У(карз берувчи) деди: ″Менга гувохлар олиб келгин, уларни гувох килиб кссйин″.
(Карз ссровчи) деди: ″Аллох Таоло Ўзи гувохликка кифосдир″.
— ″ундай бслса, менга кафил келтир″.
— ″Аллох Таоло кафилликка Ўзи кифосдир″.
(берувчи): ″Тсгри айтасан″— деди ва бир муддатни тайин килиб, унга 1000 динорни карзга берди. Халиги киши маблагни олиб денгиз оркали сафарга чикди ва хожатларини бажарди (съни, тижорат, олди-сотти килди). Тайинланган муддатга етиб келаман деб, харакат килиб, кайтиб кетишга бир маркаб (кема) топа олмагач, бир ёгочни олиб, сртасини ковак килиб, унга 1000 динор ва дссти учун бир мактубни жойлаштириб кейин ковакни схшилаб беркитдида, уни олиб, денгиз бсйига келиб деди: ″А­й, Аллохим Сен Ўзинг биласанки, мен фалон кишидан 1000 динор карз ссраганимда, у мендан кафил бсладиган кишини талаб килди, мен сса, Аллох Таоло Ўзи кифилдир дедим, у Сенинг кафиллигингга рози бслди. Мендан гувох хозирлашимни ссради, мен сса, Аллох Ўзи гувохликка кифосдир дедим, у Сенинг гувохлигингга рози бслди. Мен сса, унинг хаккини (сз вактида) етказиб бериш учун, ксп харакат килдим, бирон маркаб топа олмадим, снди мен ушбуни Ўзингга омонат топширдим″. Агочни денгизга улоктирди, у калкиб-калкиб денгизга кириб кетди. Сснгра кайтиб келиб сз шахрига кетиш учун маркаб (кема) излай бошлади. Унга карз берган киши сса, бирор (сафардан кайтган) кема унинг молини олиб келган бслса деган умидда бир карайин деб, денгиз  бсйига чикди. Моли жойлаштирилган ёгочни (сзи билмаган холда) тасодифан ксриб колди ва стин килиш учун уни уйига олиб келди. Агочни аралаб майдалаган сди, ичидан мол (маблаг) ва мактубни топди. Бир оз муддатдан кейин, карз олган киши сафардан кайтиб келиб, 1000 динорни олиб келди ва деди: ″Молингни сенга (сз вактида) келтириб бериш учун ксп харакат килдим, бирок мана шу хозир етиб келган маркаб(кема)дан аввал келадиганини топа олмадим″. (Карз берувчи) деди: ″Менга бирор нарса жснатган сдингми?″. (Карз олгувчи) деди: ″Сенга айтаспманку, мана шу хозир келган кемадан аввал, бошкасини топа олмадим″. (Карз бергувчи) деди: ″Агоч ичида жснатганларингни Аллох Таоло (зое килмай етказиб келиб) сенинг томонингдан адо стди, сен (хотиринг жам) хушнудлик билан 1000 динорни олиб кетавер″». (Сахихул Бухорий: 2291)

1. Илмлар исроф, қанча срганмайлик, амал қилмадик;
2. Амал исроф - йиллаб такрорладик, ихлос қилмадик;
3. Куч-қувват исроф - Аллоҳ йслидамас, қорин йслида фидо;
4. Қалблар исроф - Аллоҳни ссламас, уммат ғамидан жудо;
5. Баданлар исроф - намозлар срнида уйқу, ишрат, маъсистга ғарқ;
6. Севгилар исроф - никоҳу-зиною, ҳаром сртасин қилмайин фарқ;
7. Вақтлар исроф - бсшлиқ бирла тслган бсшлиқ;
8. Ақллар исроф - фитратидан бегона, ёвлари бслди бошлиқ;
9. Хизматлар исроф - тоғутлар пойидаги топталган бир даста гул;
10. Зикрлар исроф - қалб ёришмас, ксздан ёш томмас бир хаёлга қул.

1. Умар ибн Хаттобдан (р.а.) ривост қилинади. А асулуллоҳ (с.а.в.): «Албатта, амаллар нистга боғлиқдир. Ҳар бир кишининг нист қилган нарсаси бслади. Кимнинг ҳижрати Аллоҳ ва Унинг А асули учун бслса, ҳижрати Аллоҳ ва Унинг А асулига бслади. Кимнинг ҳижрати дунё топиш ёки хотин олиш мақсадида бслса, ҳижрати нима учун қилинган бслса, сшанга биноан бслади. Муттафақун алайҳ.



Изоҳ: Умар ибн Хаттоб — адавий, қурашийдирлар. А ошид халифаларнинг иккинчиси. Саҳобалар ичида биринчи бслиб «Амирул-мсминийн» деб номланган. Лайғамбаримиз (с.а.в.) Абу Ҳафс — съни, шер, деб лақаб қсйганлар. Форуқ лақаблари сса ҳақ билан ботил сртасини ажратганлари учун берилган. Абу Бакр Сиддиқ (р.а.) дан кейин сн учинчи ҳижрий санада халифаликка байъат олганлар. Халифалик даврларида жуда ксп мамлакатлар фатҳ қилинган. Йигирма учинчи ҳижрий санада Мадинада Абу Луълуъ номли насроний қул томонидан шаҳид стилганлар.

У кишидан беш юз етмиш учта марфуъ ҳадис ривост қилинган. «Икки саҳиҳ» китобида саксон битта ҳадислари бор.

Имом Шофеъий бу ҳадисни диннинг срми деганлар. Сабаби диннинг зоҳири илм, ботини сса нистдир. Аҳмад сса Исломнинг учдан бири деганлар. Бунинг боиси, банданинг касби уч нарса: нист, тил ва бошқа аъзолар билан бслади. Буларнинг бири, балки афзали нист бслиб, унинг сзи ҳам ибодат бслиши мумкин. Чунки Лайғамбар (с.а.в.): «Мсминнинг нисти амалидан схшидир», деганлар. Бошқа бир ривостда бундан ҳам зиёда қилиб: «Аллоҳ (азза ва жалла) банданинг нисти учун амалига бермаган нарсани беради», деганлар. Яна бир сабаби нистда риё бслмайди, амалда сса риё бордир.

"So'zi va harakati bilan senga ALLOHni va Oxiratni eslatmaydigan kimsa bilan aslo do'st bo'lma".