Bolalar tish-jag' sistemasi kasalliklari profilaktikasi  ( 25404 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 B


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:56:24

Оғиз бсшлиғидаги микроорганизмларни камайтириш учун аппарат ва протезларни механик тозалашдан ташқари, улар вақти-вақтида стериллаб турилади, чунки механик усулда аппарат ва протезларнинг кспгина слементлари кснгилдагидай тозаланмайди.
Олиб қсйиладиган протез ва аппаратлар поликлиникада врачга киришдан олдин 2 прояентли хлорамин, 1:1000 даги диояид, ёки 2-5 прояентли калий перманганат сритмаларида стерилланади. Стериллашдан олдин аппаратдаги протезлар сувда ювилади, чсткада тозаланади ва юқоридаги сритмалардан бирортасига 8-10 минут солиб қсйиладида, кейин водопровод сувида схшилаб ювилади.
Операяисдан кейинги даврда оғиз бсшлиғини сҳтиёт бслиб, авайлаб мунтазам равишда гигиеник режимга амал қилинади. Оғиз бсшлиғида қилинган ҳар қандай операяисдан кейинги дастлабки 2-3 кун ичида тишларни тозалаш тавсис стилмайди. Бундай беморлар оғизларини доривор ссимликлар сритмаси, намакоб (1 стакан сувга 1 чой қошиқ) ёки ичимлик сода сритмаси (1 стакан сувга срим чой қошиқ) билан чайишлари мумкин. Орадан 3-4 кун стгач тишларни сллигланишга қарши («Леснас», «Изумруд» ва бошқа) пастадан фойдаланган ҳолда. Жуда юмшоқ чстка билан тозалашга рухсат стилади.
Бунда болаларга гигиеник таълим-тарбис беришда, стоматологик гигиена воситалари ва методларини танлашда индивидуал ёндашишни, боланинг ёши ва турмуш шароитини, оғиз бсшлиғининг анатомик-физиологик хусусистларини ва оғиз бсшлигини оғиздаги сслак таркиби ҳамда хоссаларини, тиш смалининг қаттиқлик даражасини, пародонт ҳолатини ва бошқаларни ҳисобга олиш асосий приняип ҳисобланишини унутмаслик керак.
Оғиз бсшлиғи гигиенасининг охирги босқичида тишлар фтор сақловчи лак ва «А емодент» билан профилактик обработка қилинади.
Юқорида айтиб стилган маълумотлар оғиз бсшлиғи гигиенаси аҳамистини врач ота-оналарга ва болаларга тушунтириши зарурлигини тақозо стади.
Беморга гигиена қоидаларига пухта риос қилмасдан, врачнинг барча ксрсатмаларини бажармасдан туриб тишларни ва оғиз бсшлиғи органлари ҳолатини схши сақлай олиши мумкин смаслигини тушунтириш зарур. Оғиз бсшлиғи гигиеник жиҳатдан схши бслиши учун доимо врач назоратида бслиш керак. Бу индекслар ва Люгол сритмаси билан тиш карашлари махсус бссш ёрдамида амалга оширилади. Бемор сзини-сзи текшириш мақсадида Люгол сритмасини қсллаши мумкин.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:56:33

Мактаб ёшидаги болалар сртасида санитарис маорифи ишларининг юқорида айтиб стилган барча формаларини поликлиникаларда, мактабларда, гигиена кабинетларида стказиш тавсис стилади.
Бу даврда мактабларда «Овқатланиш ва кариес», «Тишлар кариеси ва тишлаш аномалислари» «Тишлар кариеси ва бошқа стоматологик касалликлар профилактикаси (коллектив профилактика)нинг умумий приняиплари» деган темаларда лекяис ва суҳбатлар стказилади.
Стоматологик касалликларни муваффақистли профилактика қилиш учун, саиитарис маданисти учун бутун жамоатчилик жон куйдирмоғи лозим. Мактабларда санитарис билимларини соғлиқни сақлаш органлари билан биргаликда маориф органлари ҳам пропаганда қилишлари зарур. («Ўрта умумтаълим мактаблари устави»нинг 58-пунктига асосан). Мактабларда саломатликни муҳофаза қилиш дарсларини ташкил қилиш зарур. Лрофилактик чора-тадбирлар боланинг ёшига ксра қатъий изчилликда олиб борилса, тиш-жағ системаси касалликлари, хусусан болалар ва катталарда кариес камроқ учрайди, буни ҳисобга олиш керак. Шунинг учун болалар тиш-жағ системаси касалликлари профилактикасига доир санитарис маорифи ишлари аниқ ва кенг планда бажарилиши лозим..

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:57:25

ИЛОВА

СААИТАА ИЯ МАОА ИФИ ИШЛАА И ЛЛААИ ҲАМДА УЧЕТ ВА ҲИСОБОТ ҲУЖЖАТЛАА И

Санитарис маорифи ишлари плани икки қисмдан иборат бслади:
а) касалланиш ксрсаткичларидан иборат текетли план;
б) соатлар сони ҳисобидан олинган сонли план;
11 ой ишлаш мобайнида 4 соатдан, 1 йилда жами 44 соат.
44 соат — 100%; 50% — оғзаки пропаганда, 50% — матбуот пропагандаси ва ксргазмали пропаганда, шулардан 70%и маҳалла ва корхоналарда, 30%и сз поликлиникасида стказилади.
Оғзаки пропагандага радио ва телевизорда чиқишлар, магнитлентасига ёзиб олиб сшиттиришлар, группа бслиб профилактик ксрикдан стишлар ёки врач қабули, савол-жавоб кечаси, илмий конференяислар, лекяислар, суҳбатлар ва бошқалар киради.
Матбуот пропагандасида рисолалар, ссдаликлар, шиорлар, санитарис маорифига тааллуқли (газетада чоп стилган) мақолалардан фойдаланилади.
Ксргазмали пропагандага беморларни, мулсжлар, схемалар, жадвалларни намойиш қилиш ва виставкалар уюштириш киради.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:57:38

Юқорида айтиб стилган пронаганда санитарис маорифи иши ҳисобидан стказилади.
1. Даволаш-профилактика муассасалари хизмат қиладиган район объектларидаги лекяис — 2 соат (30-45 минут сқилади).
Лекторнинг сзи ишлайдиган даволаш-профилактика муассасасида лекяис сқиш — 1 соат.
Лекяис сқиладиган аудиторис ташкил қилиш, сълон учун — 1-2 соат.
Лекяис конспектини етарли материаллар билан тузиш — 6 соат, бироқ бу ксрсатилган вақт реяензент лекяисни тасдиқлагандан сснг ҳисобга олинади. Лекяис албатта аудиторис даражасини ҳисобга олган ҳолда тузилади.
Олдиндан план тузилади, зарур марксизм-ленинизм манбалари, партис ва ҳукумат қарорлари танлаб олинади.
Врач учун тезислар — 6 соат.
2. А адиода ссзга чиқиш учун 3 соатлик конспект тузилади ва ссзга чиқишнинг сзи учун — 0,5 соат. Лропаганданинг бундай воситасидан фойдаланганда даволашнинг ҳаммабоп, бепуллигини кенг ксламда ёритиш тавсис стилади.
3. Муассасадан ташқарида суҳбат стказишга — 1 соат, поликлиникада — 0,5 соат.
4. Санитарис бюллетенларида, ксп тиражли газеталарда мақолалар чиқариш ва саволларга жавоб бериш — 1,5 соат.
5. Деворий газеталарни бадиий жиҳатдан безатиш — 4 соат.
6. Ксргазмалар ёнида туриб тушунтириш, савол-жавоблар стказиш — 0,5 соат.
7. Деворий газеталар ва санитарис бюллетенларига муҳаррирлик қилиш — 4 соат.
8. Лекяисга реяензис ёзиш (протокол расмийлаштириш билан бирга): сзи ишлайдиган даволаш муассасасида — 3 соат ва бошқа муассасада — 4 соат.
9. Суҳбат стказишга, ссзга чиқишларга реяензис ёзиш: сзи ишлайдиган даволаш муассасасида — 1,5 соат, бошқа муассасада — 2 соат.
10. Санитарис маорифи уйининг лекторлик бюроси йиғилиши (мажлис)ида иштирок стиш — 2-4 соат.
11. Ўзи ишлаётган муассасадаги лекторлар группаси йиғиляшларида қатнашиш — 2 соат.
12. Ўзи ишлаётган даволаш муассасасида консультаяис стказиш — 0,5-1 соат, бошқа объектда — 1,5 соат.
Врач стказаётган ишлар СССА  Соғлиқни сақлаш министрлиги тасдиқлаган 38-формага мувофиқ ҳисобга олиб борилади (1-жадвал).
Медияина маълумотини олган ҳар бир ходим учун шахсий счёт тутилади, унда санитарис маорифи ишининг стказилган вақти, қаердалиги ва қайси формадалиги ксрсатилади (2:жадвал).

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:58:16

БОЛАЛАА  СТОМАТОЛОГИЯ ЛОЛИКЛИАИКАСИ СТОМАТОЛОГ
ВА АЧИАИАГ СААИТАА ИЯ МАОА ИФИ ИШЛАА И БЎЙИЧА
...ЙИЛГИ ТАХМИАИЙ ИШ ЛЛААИ

4 соат x 11 ой = 44 соат (1 ой — дам олиш отпускаси) 1. Аёллар консультаяиссида стказиладиган тадбирлар, гинеколог-врачлар конференяиссида «Ҳомила тиш тсқималарининг — таркиб топиши ва шаклланиши» деган темада лекяис сқиш — 7 ёки 8 соат (лекяис конспектини тузиш учун — 6 соат, сқиш учун — 1 ёки 2 соат). Ҳомиладор аёлларни йиғиб, улар билан олиб бориладиган «Ҳомиладорлик даврида оғиз бсшлиғини парвариш қилишнинг хусусистлари» деган темада суҳбат — 1 соат.
Қандай овқатлар ейиш кераклиги тсғрисида ва оғиз бсшлиғини алоҳида парвариш қилиш ҳақидаги тавсислар берилган ссдаликлар тарқатиш ҳам мумкин.
2. Умумий болалар поликлиникасида стказиладиган тадбирлар.
Ледиатрлар ва медияина ҳамширалари конференяисларида «Оғиз бсшлиғи касалликлари профилактикаси» деган темада лекяис сқиш — 7 соат.
Ота-оналар билан «Тсғри танланган табиий ва сунъий овқатлантириш — болалар тиш-жағ системасининг тсғри ривожланиши гаровидир» деган темада лекяис сқиш — 1 соат.
Чақалоқлар ва кскрак ёшидаги болалар овқати таркиби тсғрисидаги ссдаликлар тарқатилади.
3. Мактабгача муассасаларда (болалар ссли ва боғчаларида) стказиладиган ишлар.
Медияина ходимлари ва тарбисчилар учун лекяислар: 1) «Кариес ва унинг олдини олиш». 2 «Стоматологик касалликларнинг дастлабки аломатлари». 3) «Болаларда тиш-жағ системаси нуқсонларига алоқадор зарарли одатлар» — 7  соат. Болалар билан оғиз бсшлиғи гигиенаси бсйича «Тиш чсткаси куни» деган инсяенировка стказиш — 1 соат. Овқат таркиби ва оғиз бсшлиғи гигиенаси ҳақидаги ссдаликлар тарқатилади.
4. Мактабда олиб бориладиган тадбирлар. Ледагоглар йиғилишларида ва ота-оналар умумий мажлисларида педагоглар ва ота-оналар учун «Тиш кариеси ва тишлашдаги аномалислар» темасида лекяис — 7 соат. Ўқувчилар сртасида: «Тишларни ва оғиз бсшлиғи органларини сз вақтида даволатишнинг аҳамисти» тсғрисида суҳбат — 1 соат. «Оғиз бсшлиғи гигиенаси» - 1 соат. Ота-оналарга ва болаларга оғиз бсшлиғини парвариш қилиш ва ёшга мувофиқ овқатланишнинг таркиби тсғрисидаги ссдаликлар тарқатиш.
5. Ўз поликлиникасида радио орқали ссзга чиқиш — 3,5 соат.
6. Ўз поликлиникасида ота-оналарни йиғиб суҳбат стказиш — 3 марта 0,5 соатдан (1,5 соат).
7. Санитарнс бюллетенларида 2 та мақола чиқариш — ҳар бирига 1,5 соатдан (3 соат).
8. Маҳаллий матбуотда мақола чиқариш — 3 соат. Жами — 44 соат.
Лекяис, суҳбат ва шунга схшаш чора-тадбирлар бошқа муассасаларда лектор ишлаётган жойдаги бош врач тасдиқлаган йслланма бсйича стказилади. Йслланмада суҳбат стказиладиган жой ҳам ксрсатилади. Йслланманинг орқа томонини ушбу тадбирлар стказилган муассасанинг раҳбари тслдиради ва тасдиқлайди.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:58:45

Гигиена кабинети

Гигиена кабинети профилактика бслими таркибига киради. У мактаб, ссли ва болалар боғчаларида ишловчи врач ва медияина ҳамшираларини бирлаштиради.

Гигиена кабинети тиш врачи ёки медияина ҳамширасининг вазифалари:

1. Биринчи марта поликлиникага мурожаат қилган барча болаларга тиш тозалашни сргатиш.
2. Зарарли одатларга қарши курашишни сргатиш.
3. Миогимнастика машқларини сргатиш.
4. Мактабларда гигиена кабинетлари ёки сиҳат-саломатлик дарсларини ташкил қилиш.
5. Ота-оналар, тарбисчилар ва сқитувчилар сртасида семинар машғулотлари стказиш.
6. Ота-оналарга, болаларга ссдаликлар тарқатиш.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:59:30

Оғиз бсшлиги гигиенаси кабинетини жиҳозлаш:

1. А аковина.
2. Ксзгу.
3. Дори-дармонлар, скспонатлар ва бошқа нарсалар учун керак бсладиган медияина шкафи.
4. Болалар оғиз бсшлиғини гигиеник парвариш қилишга бағишланган плакатлар.
5. Семинар машғулотлари плани.
6. Сиҳат-саломатлик дарслари тематикаси.
7. Оғиз бсшлиғи ва тишларни парвариш қилиш бсйича болаларга ссдалик.
8. Ота-оналар учун мактаб ёшидаги болалар тишини парвариш қилишга доир ссдаликлар.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 05:59:47

Стоматологик касалликлар профилактикаси проблемасиға доир семинар машғулотлари плани:

1. Оғиз бсшлиғи органларининг анатомикфизиологик хусусистлари. Тиш қаттиқ тсқималари гистологисси. Минераллашиш, етилиш, тсла ривожланишни бузувчи омиллар.
2. СССА да тишлар кариеси спидемиологисси.
3. Тишлар кариесининг стиологисси ва патогенези.
4. Овқатланиш ва кариес.
5. Тишлар кариеси ва тишлашдаги аномалислар.
6. Тишлар кариеси ва бошқа стоматологик касалликлар профилактикаси (коллектив профилактика) нинг умумий приняиплари.
7. Индивидуал профилактика.
8. Киши ҳаётининг турли даврларида тиш кариесининг профилактикаси.
9. Дори-дармонлар билан профилактика қилиш.
10. Тиш кариесини даволаш.
11. Тиш кариеси ва ички органлар патологисси.
12. Аҳолини санитарис-гигиена жиҳатдан тарбислаш
13. Якунловчи машғулот.

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 06:00:25

Сиҳат-саломатлик (гигиена) дарслари тематикаси

1. Тиш чстка.
2. Тиш паста.
3. Тиш порошоги.
4. Тиш слексирлари.
5. Тиш тозалагичлар.   
6. Чайнов резиналари.
7. Сут тишлар ва доимий тишлар.   
8. Сслак.
9. Тиш карашлари.   
10. Оғиз бсшлиғидаги микроблар.   
11. Биз ичадиган сув ва   унинг таркиби.   
12. Сабзавотлар, мевалар ва соғлом тишлар.   
13. Тишларни қандай ва қачон тозалаш керак?      
14. Тишларнинг нотсғри ривожланиши ҳақида
15. Соғлом тишлар ва касб.
16. Мен нима учун врачлик касбини схши ксраман?
17. Конфет ва тиш касалликлари.
18. Тиш оғриганда биринчи ёрдам.
19. Дори-дармонлар ва тишлар.
20. Тишларнинг шикастланиши.
21. Чекишнинг зарари ҳақида.
22. Гигиена нима сзи?
23. Қайси биримизнинг тишимиз соғроқ?

Qayd etilgan


Humayro  09 Sentyabr 2011, 06:00:57

ОҒИЗ БУШЛИҒИАИ ЛАА ВАА ИШ ҚИЛИШ ҲАҚИДА БОЛАЛАА ГА А­СДАЛИК

1. Тишни срталаб ва ухлашдан олдин кечқурун тозалаш керак. Тишни тозалаб бслгандан кейин тил, юзасига тоза тиш чстка 2-3 марта юргизилади ва оғиз чайилади.
2. Тиш чстка кичикроқ, қили қаттиқ ва калтароқ бслиши лозим, чсткани ҳар йили камида 3 марта снгилаб туриш керак.
3. Ҳар бир тишни ҳамма томонидан тозалаш зарур.
4. Тишни тозалаб бслгач, чсткани совунлаб ювиб, совун суркаб қсйилади ва ишлатиладиган қисмини тепага қилиб, стаканга солиб қсйилади.
5. Овқатланишлар сртасида ва тишни кечқурун тозалагандан кейин ҳеч қачон ширинлик емаслик керак.
6. Тишларни қандай паста билан тозалаш ва ундан кейин оғизни нима билан чайиш врач билан келишиб олинади.

Qayd etilgan